Annual Report | Mermeren Kombinat AD

April 26, 2024

Ετήσια οικονομική έκθεση για την περίοδο από 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δεκεμβρίου 2023 ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ για την περίοδο 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2023 Σύμφωνα με το άρθρο 4 Ν.3556/2007 www.mermeren.com Ετήσια οικονομική έκθεση για την περίοδο από 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δεκεμβρίου 2023 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Δηλώσεις των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ................................................................................. 3 Β. Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου .......................................................................................... 4 Γ. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών .............................................................. 13 Δ. Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις (βάσει των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς) ...... 18 I. Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης ................................................................................................ 18 ΙI. Κατάσταση Συνολικών Εσόδων ............................................................................................................ 19 III. Κατάσταση μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων ............................................................................................ 20 IV. Κατάσταση Ταμειακών Ροών ............................................................................................................. 21 1. Πληροφορίες για την Εταιρεία .............................................................................................................. 22 2. Λογιστικές Αρχές ................................................................................................................................. 22 3. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου ............................................................................................. 35 4. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και παραδοχές .................................................................................. 39 5. Γήπεδα, κτίρια και μηχανήματα ............................................................................................................ 40 6. Αϋλα περιουσιακά στοιχεία ................................................................................................................... 42 7. Χρηματοοικονομικά μέσα ανά κατηγορία .............................................................................................. 43 8. Αποθέματα ........................................................................................................................................... 43 9. Εμπορικές απαιτήσεις ........................................................................................................................... 44 10. Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις .......................................................................................................... 45 11. Χρηματικά διαθέσιμα ........................................................................................................................... 45 12. Ίδια Κεφάλαια ..................................................................................................................................... 45 13. Χρηματοοικονομική μίσθωση .............................................................................................................. 47 14. Εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις ..................................................................................................... 47 15. Υποχρεώσεις από φόρους .................................................................................................................... 48 16. Πωλήσεις ........................................................................................................................................... 48 17. Κόστος πωληθέντων ............................................................................................................................ 48 18. Έξοδα Διοίκησης και Διάθεσης ........................................................................................................... 49 19. Δαπάνες προσωπικού .......................................................................................................................... 49 20. Λοιπά λειτουργικά έσοδα .................................................................................................................... 49 21. Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα ..................................................................................................... 50 22. Δαπάνη φόρου εισοδήματος ................................................................................................................ 50 23. Εξοδα κατά κατηγορία ......................................................................................................................... 51 24. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη ........................................................................................................ 51 25. Κέρδη ανά μετοχή .............................................................................................................................. 52 26. Ενδεχόμενα στοιχεία του Παθητικού .................................................................................................. 52 27. Δεσμεύσεις ......................................................................................................................................... 53 28. Συμφωνίες παραχώρησης .................................................................................................................... 53 29. Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα ................................................................................................. 53 30. Γεγονότα μετά την ημερομηνία ισολογισμού ........................................................................................ 55 MERMEREN Kombinat AD Prilep 3 Α. Δηλώσεις των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3556/2007) Οι 1. Λάζαρος Παντελίδης. Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου. 2. Βασίλειος Αναγνώστου. Εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου – Διευθύνων Συμβουλος. 3. Jasna Azhievska - Petrusheva. Εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ Με τη παρούσα ότι, εξ’ όσων γνωρίζουμε οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας MERMEREN KOMBINAT AD Prilep για τη χρήση από 01/01/2023 έως 31/12/2023, οι οποίες καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, τη καθαρή θέση και τα αποτελέσματα χρήσεως της Εταιρείας. Δηλώνουμε επίσης ότι, εξ’ όσων γνωρίζουμε η ετήσια έκθεση του διοικητικού συμβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις επιδόσεις και τη θέση της Εταιρείας συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριοτέρων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζουν. 25 Απριλίου 2024 Οι βεβαιούντες Λάζαρος Παντελίδης Βασίλειος Αναγνώστου Jasna Azhievska Petrusheva Πρόεδρος του Δ.Σ. Διευθύνων Σύμβουλος Εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. MERMEREN Kombinat AD Prilep 4 Β. Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1/1/2023 – 31/12/2023 ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Αγαπητοί Mέτοχοι. Σας υποβάλλουμε για έγκριση τις οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση που έληξε την 31/12/2023. Οι οικονομικές καταστάσεις συντάχθηκαν σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης. Η παρούσα έκθεση του Δ.Σ, συντάχθηκε σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του αρ.107 παρ.3 του Κ.Ν. 2190/1920, τις διατάξεις του αρ. 4 του Ν. 3556/2007 καθώς και των κατ’ εξουσιοδότηση του ιδίου Νόμου αποφάσεων του Δ.Σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. 1. ΓΕΝΙΚΑ Η εταιρεία MERMEREN KOMBINAT AD-Prilep (η “Εταιρεία”) λειτουργεί σύμφωνα με το Εμπορικό Δίκαιο (Gazette of RM no. 28/96) της Βόρειας Μακεδονίας και οι κύριες δραστηριότητές της είναι η εξόρυξη, επεξεργασία και διάθεση μαρμάρων και διακοσμητικών λίθων. Το λατομείο, το εργοστάσιο και η διοίκηση της Εταιρείας βρίσκονται στο Prilep. 2. ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 2023 Στις 13 Ιανουαρίου 2023, η Εταιρεία ενημερώθηκε ότι οι μέτοχοι της Pavlidis S.A Marble-Granite («Παυλίδης») είχαν υπογράψει οριστική συμφωνία με κεφάλαια που διαχειρίζεται η ECM Partners για την πώληση του 100% των μετοχών Pavlidis, η οποία κατέχει το 100% των ιδίων κεφαλαίων της Stone Works Holding Cooperatief UA, κάτοχος του 89,25% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας. Η συναλλαγή ολοκληρώθηκε στις 10 Μαρτίου 2023, η Dolit Investments SA («Dolit») εξαγόρασε τον Παυλίδη και η τελική μητρική εταιρεία της Εταιρείας έγινε η ECM Partners Inc Ljubljana Σλοβενία ως έμμεσος 100% ιδιοκτήτης της Dolit. Την 13 Μαρτίου 2023 παραιτήθηκε ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Χριστόφορος Παυλίδης. Στις 10 Απριλίου 2023 ο κ. Νικόλαος Δημαρέλης εξελέγη Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου με την υπ’ αριθμ. 02- 1547/2 απόφαση. Στις 30 Μαρτίου 2023, η Εταιρεία ειδοποιήθηκε ότι η Dolit σκόπευε να υποβάλει προσφορά εξαγοράς για τις κοινές μετοχές με δικαιώματα ψήφου που εκδόθηκαν από τη Mermeren. Η προσφορά ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 23 Μαΐου και στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στις 21 Ιουνίου 2023. Στις 30 Μαΐου 2023 ο κ. Λάζαρος Παντελίδης εξελέγη μη εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου με την υπ’ αριθμ. 02-2325/9 απόφαση. Στην συνέχεια, την 31 Μαΐου 2023 ορίσθηκε σας πρόερδος του Διοικητικού Συμβουλίου μέσω τής απόφασης 02-2353/3. Στις 23 Αυγούστου 2023 η Εταιρεία ενημερώθηκε ότι ο κ. Χριστόφορος Παυλίδης είχε αποκτήσει το 100% των μετοχών της Dolit Investments, στην οποία ανήκει η Παυλίδης Μονοπρόσωπη Α.Ε. Μάρμαρα - Γρανίτες (παλαιότερα γνωστή ως Παυλίδης Α.Ε. Μάρμαρα - Γρανίτες. Στις 10 Οκτωβρίου 2023 η Παυλίδης Μονοπρόσωπη A.E Μάρμαρα - Γρανίτες προχώρησε σε προσφορά εξαγοράς για τις κοινές μετοχές με δικαίωμα ψήφου που εκδόθηκαν από τη Mermeren. Η προσφορά ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 7 Νοεμβρίου και στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στις 11 Νοεμβρίου 2023. 3. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΚΛΕΙΟΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ 1/1/2023 – 31/12/2023  Ο κύκλος εργασιών ήταν μειωμένος κατά 3,7% σε σχέση με το 2022.  Το μεικτό περιθώριο κέρδους ήταν στο 65,0% επί του κύκλου εργασιών, έναντι 65,9% κατά τη χρήση του 2022. Σε συνδυασμό με τις μειωμένες πωλήσεις, σε απόλυτους αριθμούς το μεικτό κέρδος της χρήσης 2023 μειώθηκε στα €19,0 εκατ, έναντι €20,0 εκατ. κατά το 2022.  Το σύνολο εξόδων διοίκησης και διάθεσης για την περίοδο εμφανίζει μείωση κατά 12,9% έναντι του 2022. MERMEREN Kombinat AD Prilep 5  Η Εταιρεία κατέγραψε λειτουργικά κέρδη προ τόκων και φόρων ("EBIT") ύψους €14,9 εκατ. έναντι €15,4 εκατ. το 2022.  Το αποτέλεσμα προ φόρων, χρηματοοικονομικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (“EBITDA”) για το 2023 ανήλθε στο ποσό των €17,2 εκατ, έναντι €17,6 εκατ, κατά το 2022.  Τα κέρδη μετά από φόρους («ΕΑΤ») ήταν €13,7 εκατ. έναντι €14,0 εκατ. κατά το 2022.  Δεν υπήρχε τραπεζικός δανεισμός κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023, όπως άλλωστε και την 31 Δεκεμβρίου 2022. Μόνο €56 χιλιάδες εμφανίζονται ως δανεισμός, συνδεόμενες με χρηματοοικονομικό leasing.  Τα ίδια κεφάλαια κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 ανήλθαν σε €35,7 εκατ, έναντι €41,0 εκατ. την 31 Δεκεμβρίου 2022. 4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (ΕΔΜΑ) Η Εταιρεία χρησιμοποιεί Εναλλακτικούς Δείκτες Μέτρησης Απόδοσης ("ΕΔΜΑ") στο πλαίσιο λήψης αποφάσεων σχετικά με τον οικονομικό, λειτουργικό και στρατηγικό σχεδιασμό της καθώς και για την αξιολόγηση και την απόδοσή της. Χρησιμεύουν στην καλύτερη κατανόηση των οικονομικών και λειτουργικών αποτελεσμάτων της Εταιρείας, της οικονομικής της θέσης καθώς και της κατάστασης ταμειακών ροών. Οι εναλλακτικοί δείκτες θα πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη σε συνδυασμό με τα οικονομικά αποτελέσματα που καταρτίζονται σύμφωνα με τα ΔΠΧΠ και σε καμία περίπτωση να μην τους αντικαθιστούν. Ορισμοί και Συμφωνία Εναλλακτικών Δεικτών Μέτρησης Απόδοσης ("ΕΔΜΑ") α) Δείκτες κερδοφορίας Η Εταιρεία για την πληρέστερη ανάλυση των λειτουργικών της αποτελεσμάτων χρησιμοποιεί τους ακόλουθους δείκτες κερδοφορίας: Μεικτό κέρδος Το μεικτό κέρδος προκύπτει άμεσα από την κατάσταση συνολικών εσόδων. EBIT (Κέρδη προ τόκων και φόρων) Το EBIT ισούται με το λειτουργικό κέρδος που προκύπτει από την κατάσταση συνολικών εσόδων. 2023 2022 Μεικτό κέρδος (σε εκατομμύρια ευρώ) 19,04 20,03 Εξοδα διοικήσεως (1,38) (1,53) Εξοδα διαθέσεως (2,74) (3,19) Λοιπά λειτουργικά έσοδα 0,02 0,13 Λειτουργικό κέρδος 14,94 15,44 Περιθώριο (Λειτουργικό Κέρδος/Πωλήσεις 51,0% 50,8% EBITDA (Κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων, αποσβέσεων) Ο δείκτης EBITDA υπολογίζεται από την κατάσταση συνολικών εσόδων ως «Μικτό λειτουργικό κέρδος» πλέον «Λοιπά λειτουργικά έσοδα» μείον «Διοικητικά λειτουργικά έξοδα» και «Λειτουργικά έξοδα διάθεσης» πριν από τις αποσβέσεις. EBT (Κέρδη προ φόρων) EBT είναι το κέρδος προ της αφαίρεσης των φόρων και προκύπτει από την κατάσταση συνολικών εσόδων. Καθαρό κέρδος Το καθαρό κέρδος είναι το ΕΒΤ μετά την αφαίρεση των φόρων και προκύπτει από την κατάσταση συνολικών εσόδων. Περιθώρια Για όλους τους παραπάνω δείκτες κερδοφορίας, το αντίστοιχο περιθώριο υπολογίζεται διαιρώντας τον αντίστοιχο δείκτη με τις συνολικές πωλήσεις. 31/12/2023 31/12/2022 Μεικτό περιθώριο (Μεικτό κέρδος / Πωλήσεις) 65,0% 65,9% EBITDA / Πωλήσεις 58,8% 57,9% EBT / Πωλήσεις 51,0% 50,5% Καθαρό κέρδος / Πωλήσεις 46,8% 45,9% Καθαρό κέρδος / Ιδια κεφάλαια 38,4% 34,0% MERMEREN Kombinat AD Prilep 6 β) Δείκτες οικονομικής θέσεως Σύνολο υποχρεώσεων Οι υποχρεώσεις προκύπτουν άμεσα από την κατάσταση οικονομικής θέσης. Ιδια κεφάλαια Τα ίδια κεφάλαια προκύπτουν άμεσα από την κατάσταση οικονομικής θέσης. Σύνολο ενεργητικού Το σύνολο ενεργητικού προκύπτει άμεσα από την κατάσταση οικονομικής θέσης. Κυκλοφορούν ενεργητικό Το κυκλοφορούν ενεργητικό προκύπτει άμεσα από την κατάσταση οικονομικής θέσης. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις προκύπτουν άμεσα από την κατάσταση οικονομικής θέσης. 2023 2022 Σύνολο υποχρεώσεων / Ιδια κεφάλαια 4,4% 3,0% Κυκλοφορούν ενεργητικό / Σύνολο ενεργητικού 58,0% 63,2% Κυκλοφορούν ενεργητικό / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 14,2x 21,7x γ) Δείκτες ταμειακών ροών Ελεύθερο cashflow Ο δείκτης αυτός δείχνει το ποσό των διαθέσιμων μετρητών για διανομή στους μετόχους και τους πιστωτές της εταιρείας και ταυτόχρονα αποτελεί έναν από τους κύριους δείκτες οικονομικής ευρωστίας. Ο δείκτης υπολογίζεται εάν στις συνολικές εισροές από λειτουργικές δραστηριότητες προστεθούν οι συνολικές καθαρές εισροές (ή αφαιρεθούν οι συνολικές καθαρές εκροές) από επενδυτικές δραστηριότητες, όπως εμφανίζονται στην Κατάσταση Ταμειακών Ροών. Ποσά σε εκατομμύρια ευρώ 2023 2022 Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες, καθαρές 15,58 15,07 Ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες, καθαρές (0,03) (3,09) Ελεύθερο cashflow 15,54 11,98 5. ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΕΣ 5.1 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ – ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ Η Εταιρία δεν έχει σημαντική εξάρτηση από συγκεκριμένους προμηθευτές δεδομένου ότι εκμεταλλεύεται αποθέματα μαρμάρου στη βάση μιάς μακροχρόνιας σύμβασης παραχώρησης. Τα αναλώσιμα υλικά και τα ανταλλακτικά αγοράζονται από μία διαφοροποιημένη βάση από εγχώριες και διεθνείς αξιόπιστες πηγές. 5.2 ΠΕΛΑΤΕΣ То 2023 η Εταιρεία είχε τον μεγαλύτερο όγκο των πωλήσεών της προς την ΝΑ Ασία. Η Διοίκηση τής Εταιρείας θεωρεί ότι η Εταιρεία βρίσκεται σε καλή θέση γιά να αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε δύσκολες οικονομικές περιστάσεις, βάσει και των παρακάτω παραγόντων:  Η Εταιρεία διαθέτει ένα σύνολο σχέσεων με παλιούς και νέους πελάτες, οι περισσότερες των οποίων είναι μακροχρόνιες.  Σύμφωνα με την πολιτική τής Εταιρείας, η πιστωτική έκθεση σε μεγάλους πελάτες εξασφαλίζεται μέσω διάφορων τύπων εξασφάλισης, όπως τραπεζικές εγγυήσεις και καταθέσεις μετρητών. Την 31 Δεκεμβρίου 2023 η πιστωτική ποιότητα των εμπορικών απαιτήσεων κρίνεται πολύ καλή.  Οι μεγάλοι πελάτες τής Εταιρείας δεν αντιμετωπίζουν χρηματοοικονομικές δυσκολίες και λειτουργούν στην παγκόσμια αγορά. Συνολικά, η Εταιρεία είναι σε ισχυρή θέση και διαθέτει επαρκή ίδια κεφάλαια και ρευστότητα για να εξυπηρετήσει τις λειτουργικές δραστηριότητες και το χρέος της. Οι στόχοι και οι πολιτικές της Εταιρείας για τη διαχείριση κεφαλαίων, πιστωτικού κινδύνου και κινδύνου ρευστότητας απεικονίζεται στις πρόσφατες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της. 5.3 ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ Για τη χρηματοδότησή της, η Εταιρεία συνεργάζεται με την τοπική τράπεζα Komercijalna Banka AD. Δεν υπήρχαν τραπεζικά δάνεια την 31 Δεκεμβρίου 2023. 5.4 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟΣ & ΕΠΙΤΟΚΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ Συναλλαγματικός Κίνδυνος. Η Εταιρεία λειτουργεί σε ένα διεθνές περιβάλλον και εκτίθεται σε συναλλαγματικό κίνδυνο που προκύπτει από διάφορες υποχρεώσεις και απαιτήσεις κυρίως αναφορικά με το Ευρώ. Η Εταιρεία δε MERMEREN Kombinat AD Prilep 7 χρησιμοποιεί κάποιο μέσο για να αντισταθμίσει τον συναλλαγματικό κίνδυνο. Τα λογιστικά υπόλοιπα των νομισματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού τής Εταιρείας που εκφράζονται σε ξένα νομίσματα είναι τα ακόλουθα: Ενεργητικό 2023 2022 Σε Ευρώ Σε Ευρώ Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις EUR 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά και ισοδύναμα διαθέσιμα EUR 2.833.042 6.209.620 Εμπορικές απαιτήσεις – ξένοι χρεώστες EUR 9.995.493 8.802.743 Εμπορικές απαιτήσεις – ξένοι χρεώστες USD 8.259 330 15.875.323 20.321.001 Υποχρεώσεις Εμπορικές υποχρεώσεις – ξένοι προμηθευτές EUR (540.709) (165.001) (540.709) (165.001) Ανάλυση ευαισθησίας ξένου συναλλάγματος 31 Δεκεμβρίου 2023 Καθαρό ποσόν +1% +5% -1% -5% EUR 15.326.355 153. 264 - (153.264) - USD 8.259 - 413 - (413) Κέρδος (ζημία) 15.334.614 153.264 413 (153.264) (413) 31 Δεκεμβρίου 2022 Καθαρό ποσόν +1% +5% -1% -5% EUR 20.155.670 201.557 - (201.557) - USD 330 - 1 7 - (1 7 ) Κέρδος (ζημία) 20.156.000 201.557 17 (201.557) (17) Η ανάλυση ευαισθησίας περιλαμβάνει μόνο νομισματικά στοιχεία που αποτυπώνονται σε ξένο νόμισμα στο τέλος της χρήσης, και η ευαισθησία στην αξία τους υπολογίζεται με την διακύμανση τής ισοτιμίας τους σε σχέση με τις εν ισχύ ισοτιμίες. Τα θετικά/αρνητικά ποσά υποδεικνύουν αύξηση/μείωση στο κέρδος ή σε άλλα στοιχεία καθαρής θέσης, το οποίο δύναται να καταγραφεί σε περίπτωση που η τιμή του δηναρίου Βόρειας Μακεδονίας μειώνεται ή αυξάνεται σε σχέση με το ευρώ μεν κατά +/- 1% σε σχέση με τα υπόλοιπα ξένα νομίσματα δε κατά +/- 5% Επιτοκιακός Κίνδυνος. Ο κίνδυνος αυτός είναι ο κίνδυνος ότι η εύλογη αξία μελλοντικών ταμειακών ροών θα παρουσιάσει διακυμάνσεις εξ αιτίας μεταβολών των επιτοκίων στην αγορά. Η έκθεση της Εταιρείας στο κίνδυνο αυτό κυρίως σχετίζεται με το μακροπρόθεσμο δανεισμό της που έχει συναφθεί με βάση τα κυμαινόμενα επιτόκια του ευρώ. Η διοίκηση της Εταιρείας είναι κύρια υπεύθυνη για τον καθημερινό έλεγχο του επιτοκιακού κινδύνου και καθορίζει τα εύλογα όρια εντός των οποίων μπορεί να κυμαίνεται προκειμένου να μειώσει το επίπεδο του κινδύνου αυτού. Στον πίνακα παρατίθεται ανάλυση των στοιχείων της Εταιρείας που εκτίθενται στο κίνδυνο επιτοκίου. 2023 2022 Ενεργητικό Χωρίς επιτόκιο: Εμπορικές απαιτήσεις 9.988.694 8.805.420 Ταμειακά και διαθέσιμα ισοδύναμα 237 189 9.988.931 8.805.609 Με σταθερό επιτόκιο: Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά και διαθέσιμα ισοδύναμα 3.040.976 6.456.220 6.079.505 11.764.528 Σύνολο ενεργητικού υποκείμενου σε κίνδυνο επιτοκίου 16.068.436 20.570.137 Υποχρεώσεις Χωρίς επιτόκιο: Εμπορικές υποχρεώσεις 945.607 945.607 945.607 945.607 Με μεταβλητό επιτόκιο Δανεισμός 56.052 - 56.052 - Περιθώριο ευαισθησίας επιτοκίου 1.303.448 945.607 MERMEREN Kombinat AD Prilep 8 Ανάλυση ευαισθησίας επιτοκίου Την 31 Δεκεμβρίου 2023 Καθαρό ποσόν +2% -2% Δανεισμός με μεταβαλόμενο επιτόκιο (56.052) (1.121) 1.121 Την 31 Δεκεμβρίου 2022 Καθαρό ποσόν +2% -2% Δανεισμός με μεταβαλόμενο επιτόκιο - - - 5.5 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Η διοίκηση της Εταιρείας πραγματοποιείται από ομάδα υφιστάμενων έμπειρων στελεχών, περιλαμβανόμενων στελεχών με διεθνή εμπειρία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εταιρείας, κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023, η Εταιρεία απασχολούσε συνολικά 275 άτομα έναντι 270 ατόμων την 31 Δεκεμβρίου 2022. 5.6 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η Εταιρεία τηρεί όλους τους από το νόμο επιβαλλόμενους περιβαλλοντικούς όρους καθώς και όρους υγιεινής και ασφάλειας στο χώρο εργασίας. Γιά την Εταιρεία, η ανάπτυξη και μεγέθυνσή της συμβαδίζουν με την υγιεινή και ασφάλεια γιά όλους τους εργαζόμενούς της, καθιστώντας τα θέματα υγιεινής και ασφάλειας κορυφαία προτεραιότητα. Η Εταιρεία είναι πιστοποιημένη με ISO 14001:2015 Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και ISO 45001:2018 Υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία 6. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η εταιρεία διεξάγει γεωτρητική έρευνα εντός της παραχώρησης του λατομείου της. Ολόκληρο το ποσό που δαπανάται για γεωτρητική έρευνα παγιοποιείται πλήρως. Το 2023 το ποσό που δαπανήθηκε για γεωτρητική έρευνα ήταν 9 χιλιάδες ευρώ (2022: 146 χιλιάδες ευρώ) 7. ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Την 11 Δεκεμβίου 2023 και σύμφωνα με την απόφαση τής Εκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων Νο. 02-5470/2, κέρδη εις νέον, πραγματοποιηθέντα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022 ποσού 19.028.643 Ευρώ διατέθηκε γιά διανομή μερισμάτων. Κατά την περίοδο που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023, η Εταιρεία κατέβαλε στους μετόχους της γιά μερίσματα συνολικό ποσόν 18.820.554 Ευρώ και 204.050 Ευρώ που αντιστοιχούν σε φόρους μερισμάτων. 8. ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 4 παρ. 7 Ν.3556/2007, όπως ισχύει σήμερα. 8.1. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Η εξέλιξη και ο τρόπος κάλυψης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ημερομηνία Γ.Σ. Ποσό Αύξησης (ποσά σε) Τρόπος Κάλυψης (με καταβολή μετρητών) (ποσά σε) Μετοχικό κεφάλαιο μετά την Αύξηση (ποσά σε) Σύνολο Μετοχών Ονομ/κή Αξία Μετοχής (ποσά σε) (ποσά σε) (DEM) (€) (DEM) (€) (DEM) (€) (DEM) (€) Ολοκλήρωση διαδικασίας Ιδιωτικοποίησης 5.500.000 2.812.105 55.000 100 51,13 23.03.2001 2.750.000 1.406.052,6 2.750.000 1.406.052 8.250.000 4.218.158 82.500 100 51,13 07.06.2002 Μετατροπή Μετοχικού Κεφαλαίου από DEM σε ΕΥΡΩ 4 . 218 . 158 4 . 218 . 158 1 . 00 Σύνολο προ της Αύξησης 4.218.158 4.218.158 1,00 Αύξηση (Γ.Σ. 19.12.2002 & Γ.Σ. 23.10.2003) 468.700 468.700 4.686.858 468.700 1,00 Σύνολο μετά την Αύξηση 4.686.858 4.686.858 1,00 MERMEREN Kombinat AD Prilep 9 Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας ανέρχεται σε 4.686.858 ευρώ, κατανέμεται δε σε 4.686.858 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας ενός Ευρώ εκάστης. 8.2. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Δεν υπάρχουν περιορισμοί αναφορικά με τη μεταβίβαση των μετοχών. 8.3. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ‘Η ΕΜΜΕΣΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Την 31/12/2023 οι κατωτέρω μέτοχοι κατείχαν ποσοστό μεγαλύτερο του 5% του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου της Εταιρείας: Αριθμός Ονομ. Αξία % Stone Works Holdings Cooperatief U.A. Netherlands 4.182.888 4.182.888 89,25 Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.(βλέπε Σημείωση) 468.700 468.700 10,00 Σημ. Η Τράπεζα Πειραιώς είναι ο Εκδότης των «ΕΛ.ΠΙΣ» (Ελληνικών Πιστoποιητικών). Κάθε «ΕΛ.ΠΙΣ» αντιπροσωπεύει μία (1) κοινή μετοχή της ΜERMEREN KOMBINAT AD Prilep ονομαστικής αξίας €1.00 η κάθε μία. 8.4. ΜΕΤΟΧΕΣ ΠΑΡΕΧΟΥΣΕΣ ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Δεν υφίστανται μετοχές οι οποίες παρέχουν ειδικά δικαιώματα 8.5. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΨΗΦΟΥ Δεν υφίστανται περιορισμοί. 8.6. ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Δεν έχουν περιέλθει σε γνώση της Εταιρείας τυχόν περιορισμοί μεταξύ μετόχων που συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση μετοχών. 8.7. ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕΛΩΝ Δ.Σ. ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΣΤΟ Κ.Ν. 2190/1920 Δεν έχει εφαρμογή. 8.8. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ Δ.Σ. Ή ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Ή ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΙΔΙΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. Δεν υφίσταται σχετική αρμοδιότητα. 8.9. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΠΟΥ ΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ ΙΣΧΥ. ΤΡΟΠΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ Ή ΛΗΓΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Δεν υφίσταται οιαδήποτε συμφωνία. 8.10. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΜΕ ΜΕΛΗ Δ.Σ. Ή ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Δεν υφίσταται οποιαδήποτε συμφωνία. 8.11. ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Στις 13 Μαρτίου 2023 παραιτήθηκε ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Χριστόφορος Παυλίδης. Στις 10 Απριλίου 2023 ο κ. Νικόλαος Δημαρέλης εξελέγη Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου με την υπ’ αριθμ. απόφαση 02-1547/2 έως τις 31 Μαΐου 2023 οπότε και ορίστηκε νέος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ο κ. Λάζαρος Παντελίδης με την υπ’ αριθμ. 02-2353/3 απόφαση. Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν όπως παρακάτω: 1. Λάζαρος Παντελίδης, μη εκτελεστικό μέλος, πρόεδρος του Δ.Σ. 2. Βασίλειος Αναγνώστου, εκτελεστικό μέλος, διευθύνων σύμβουλος 3. Jasna Azhievska – Petrusheva, εκτελεστικό μέλος 4. Νικόλαος Δημαρέλης, μη εκτελεστικό μέλος 5. Τριαντάφυλλος Τριανταφύλλου, μη εκτελεστικό μέλος 6. Zoran Pandev, ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος MERMEREN Kombinat AD Prilep 10 9. ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ Στον παρακάτω πίνακα αναλύονται τα υπόλοιπα απαιτήσεων της Εταιρείας με τα συνδεδεμένα μέρη για τις χρήσεις που έληξαν την 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022. Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Έσοδα Αγορές Μετρητά 31/12/2023 Stone Works Holding Coöperatief U.A. Netherlands - - - - - Παυλίδης Μονοπρόσωπη ΑΕ Μάρμαρα – Γρανίτες 3.622.984 - 2.511.685 719.187 - Αμοιβές στελεχών Διοίκησης - - - 465.200 - 3.622.984 - 2.511.685 1.184.387 - 31/12/2022 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Έσοδα Αγορές Μετρητά Stone Works Holding Coöperatief U.A. Netherlands - - - - - Παυλίδης ΑΕ Μάρμαρα – Γρανίτες 1.829.094 - 5.548.571 68.456 - Αμοιβές στελεχών Διοίκησης - - - 454.308 - 1.829.094 - 5.548.571 522.764 - 10. ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ Η Εταιρεία δεν έχει υποκαταστήματα ή γραφεία αντιπροσωπείας. 11. ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Μετά την 31 η Δεκεμβρίου 2023 – ημερομηνία αναφοράς – μέχρι την έγκριση των παρουσών ετήσιων οικονομικών καταστάσεων δεν υπάρχουν διορθωτικά γεγονότα ουσιωδώς σημαντικά ώστε να περιληφθούν στις οικονομικές καταστάσεις ή ουσιωδώς σημαντικά για γνωστοποίηση στις Οικονομικές Καταστάσεις. 12. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ Το 2024 αναμένεται να είναι μια περίοδος θετικών λειτουργικών και οικονομικών επιδόσεων. 13. ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης που εφαρμόζει η Εταιρεία Κατά το έτος αναφοράς, η Εταιρεία έχει εκτελέσει τις δραστηριότητές της με δύο όργανα: Συνέλευση των Μετόχων και Διοικητικό Συμβούλιο. Η Συνέλευση των Μετόχων της Εταιρίας πραγματοποίησε την τακτική συνάντησή της στις 30 Μαΐου 2023 κατά την οποία οι μέτοχοι ψήφισαν υπέρ και ενέκριναν (1) Tους ετήσιους λογαριασμούς γιά την περίοδο 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2022 (2) τις Οικονομικές Καταστάσεις και την έκθεση ορκωτού ελεγκτή γιά το 2022 (3) την έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου (4) Την διάθεση κερδών του 2022 (5) Τις πράξεις του Διοικητικού Συμβουλίου γιά το 2022 (6) την έκθεση του εσωτερικού ελεγκτή γιά το έτος 2022 (7) τον ορισμό ορκωτών ελεγκτών γιά τον έλεγχο των ετήσιων λογαριασμών και των οικονομικών καταστάσεων τού έτους 2023 (8) Την εκλογή του κ. Λάζαρου Παντελίδη ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (9) Την επανεκλογή του κ. Βασιλείου Αναγνώστου ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Πραγματοποίησε επίσης μία έκτακτη συνάντηση κατά την διάρκεια του 2023, την 11/12/2023 η οποία αποφάσισε την διανομή μερίσματος, όπως περιγράφεται στην παράγραφο 7. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2023 η Εταιρεία δεν σύναψε σημαντικές συναλλαγές , όπως η πώληση ακινήτου πάνω από το 20% τής αναπόσβεστης αξίας του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων ή σημαντικές συναλλαγές με ενδιαφερόμενα μέρη από τις οποίες ενδέχεται να υπάρξει σύγκρουση συμφερόντων. Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει εκτελέσει τα καθήκοντά του σύμφωνα με το νόμο για τις εμπορικές εταιρείες και το Καταστατικό της Εταιρείας, πραγματοποίησε 14 τακτικές συνεδριάσεις και ανέλαβε όλες τις απαραίτητες δραστηριότητες για να μεριμνήσει για την ορθή λειτουργία της Εταιρείας. Περιγραφή των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και διοίκησης Εσωτερικός έλεγχος: Τα μέλη του Δ.Σ, είναι υπεύθυνα για την εξέταση της αποτελεσματικότητας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας. Ο εσωτερικός ελεγκτής υπέβαλε τις κατάλληλες εκθέσεις εγκαίρως . MERMEREN Kombinat AD Prilep 11 Κώδικας Δεοντολογίας: Η Εταιρεία διατηρεί ένα Κώδικα Επαγγελματικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών κατά της δωροδοκίας, ο οποίος ισχύει για όλους τους εργαζόμενους και υπογράφεται από όλους. Οργανωτική Δομή: Υπάρχει σαφής οργανωτική δομή, με λεπτομερείς γραμμές εξουσίας και αρμοδιοτήτων ελέγχου. Η ικανότητα του προσωπικού εξασφαλίζεται μέσω αυστηρών διαδικασιών πρόσληψης και ένα σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης . Ρόλοι και Ευθύνες: Υπάρχουν τεκμηριωμένα όρια έγκρισης από το Διοικητικό Συμβούλιο για όλες τις μορφές πληρωμών, εισπράξεων, τραπεζικών εμβασμάτων, καθώς και γιά λοιπές ευθύνες. Επιπλέον, υπάρχουν περιγραφές των θέσεων εργασίας για όλες τις θέσεις. Πληροφοριακά Συστήματα: Συστήματα πληροφοριών έχουν αναπτυχθεί για να υποστηρίξουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων τής Εταιρείας. Σχεδιασμός & Παρακολούθηση: Υπάρχει ένας λεπτομερής ετήσιος και μηνιαίος προϋπολογισμός, που υποβλήθηκε σε κατάλληλο έλεγχο και έχει εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο. Γίνονται συγκρίσεις μεταξύ πραγματικών , ιστορικών και προϋπολογισμένων εσόδων, κόστους και δεικτών (KPIs) με επαρκή λεπτομερή εξήγηση όλων των σημαντικών αποκλίσεων. Σύστημα Λογιστικής Διαχείρισης: Ένα λεπτομερές σύστημα λογιστικής διαχείρισης είναι σε σε λειτουργία και παρέχει στην Διοίκηση οικονομικούς και επιχειρησιακούς δείκτες μέτρησης της απόδοσης. Λεπτομερείς λογαριασμοί διαχείρισης καταρτίζονται κάθε μήνα για να καλύψουν κάθε σημαντικό τομέα της επιχείρησης. Αποκλίσεις από το σχέδιο και τις προηγούμενες προβλέψεις αναλύονται, εξηγούνται και λαμβάνεται ενέργεια γιά την εναρμόνησή τους. Εκτός από τις τακτικές συζητήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, γίνονται και εβδομαδιαίες συναντήσεις από την ομάδα Διεύθυνσης για να συζητηθεί η επίδοση τής εταιρείας . Όσα ανωτέρω αναφέρθηκαν σχετικά με την οικονομική κατάσταση της Εταιρείας, μπορούν να διαπιστωθούν από τις Οικονομικές Καταστάσεις της 31 Δεκεμβρίου 2023. Prilep, 25 Απριλίου 2024 - Ο - ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Λάζαρος Παντελίδης MERMEREN Kombinat AD Prilep 12 Δελτία Τύπου Εταιριών Χ.Α MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 01/01/2023-30/09/2023 17:18 31 Οκτ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 01/01/2023-30/06/2023 17:11 01 Αυγ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 01/01/2023-31/03/2023 17:15 03 Μαϊ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ 10:43 28 Απρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ 15:57 20 Απρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ 18:41 21 Μαρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ 16:12 18 Μαρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 17:09 17 Μαρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ 2022 17:46 01 Μαρ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ 11:21 17 Φεβ 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN KOMBINAT A.D. PRILEP: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 10:23 31 Ιαν 2023 - [ΜΕΡΚΟ] MERMEREN Kombinat AD Prilep 13 Γ. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών Προς τη Διοίκηση και τους Μετόχους της Mermeren Kombinat A.D. Prilep Γνώμη Ελέγξαμε τις συνημμένες Οικονομικές καταστάσεις της Mermeren Kombinat A.D. Prilep («η Εταιρεία»), που αποτελούνται από τον κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης 31 ης Δεκεμβρίου 2023, και τις καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή καθώς και περίληψη των σημαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηματικές σημειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 20 έως 53 της παρούσας έκθεσης. Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες Οικονομικές Καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα από κάθε ουσιώδη άποψη την οικονομική κατάσταση της Εταιρείας κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023, την χρηματοοικονομική της επίδοση και τις Ταμειακές της Ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης. Βάση γιά την Γνώμη Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα (ΔΕΠ). Οι ευθύνες μας σύμφωνα με τα πρότυπα αυτά περιγράφονται περαιτέρω στις Αρμοδιότητες του Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή για τον έλεγχο του τμήματος Οικονομικών Καταστάσεων της έκθεσής μας. Είμαστε ανεξάρτητοι προς την Εταιρεία, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας Επαγγελματιών Λογιστών τού Συμβουλίου Διεθνών Προτύπων Δεοντολογίας (κώδικας IESBA), μαζί με τις απαιτήσεις δεοντολογίας που είναι σχετικές με τον έλεγχό μας των οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας, και έχουμε εκπληρώσει τις υπόλοιπες ευθύνες μας δεοντολογίας σύμφωνα με αυτές τις απαιτήσεις και τον κώδικα IESBA. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για να παράσχουν βάση για τη γνώμη μας. Βασικά θέματα ελέγχου Βασικά θέματα ελέγχου είναι εκείνα τα θέματα που, κατά την επαγγελματική μας κρίση, ήταν από τα πιό σημαντικά του ελέγχου μας, των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα θέματα αυτά αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του ελέγχου μας με τις οικονομικές καταστάσεις ως σύνολο, και στη διαμόρφωση της γνώμης μας επ’αυτού, και δεν παρέχουμε χωριστή γνώμη σχετικά με τα θέματα αυτά. MERMEREN Kombinat AD Prilep 14 Βασικό Θέμα Ελέγχου Aντιμετώπιση του θέματος κατά τον έλεγχό μας Κίνδυνος απάτης στην αναγνώριση εσόδων Τα ΔΕΠ θεωρούν ότι υπάρχει κίνδυνος απάτης στην αναγνώριση των εσόδων σε κάθε ελεγκτική διαδικασία. Επικεντρωθήκαμε στην αναγνώριση των εσόδων, διότι υπάρχει ο κίνδυνος της εκ προθέσεως υπερεκτίμησης των εσόδων από τη διοίκηση, προκειμένου να ανταποκριθεί στους στόχους πωλήσεων και να εξασφαλίσει κίνητρα απόδοσης. Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος ότι η Εταιρεία μπορεί να μην έχει εγγράψει σωστά συναλλαγές εσόδων σχετικά με τις επιστροφές και εκπτώσεις στο τέλος του έτους. Οι σχετικές λογιστικές πολιτικές, κρίσεις και εκτιμήσεις γνωστοποιούνται στην Σημείωση 2.20 στις συνημμένες οικονομικές καταστάσεις. Εκτιμήσαμε τη συνέπεια της εφαρμογής της πολιτικής για την αναγνώριση των εσόδων, επανεξεταζοντας την λογιστική πολιτική για τις διάφορες πηγές εσόδων της Εταιρείας. Ελέγξαμε τον σχεδιασμό και την αποτελεσματικότητα λειτουργίας των ελέγχων των συστημάτων εσόδων για να καθορίσουμε την έκταση πρόσθετων ουσιαστικών δοκιμών που ενδεχομένως απαιτούνται. Δεν βρήκαμε ουσιώδεις ανακρίβειες από τον έλεγχό μας. Ελέγξαμε ότι τα έσοδα έχουν αναγνωριστεί στο σωστό χρόνο με έλεγχο ενός δείγματος των συναλλαγών και συγκρίνοντας τις ημερομηνίες αποστολής κατά την οποία είχε αναγνωριστεί το έσοδο. Δεν σημειώθηκαν εξαιρέσεις κατά τον έλεγχό μας. Κίνδυνος παράκαμψης των εσωτερικών ελέγχων από την διοίκηση Βασει τόσο των ΔΕΠ όσο και της μεθοδολογίας του ελέγχου μας, η παράκαμψη των ελέγχων από την διοίκηση θα πρέπει να θεωρείται ως ένας σημαντικός κίνδυνος σε κάθε ελεγκτική διαδικασία. Η διοίκηση μπορεί άμεσα ή έμμεσα να επηρεάσει τα λογιστικά βιβλία ώστε να καταστρωθούν δόλιες οικονομικές καταστάσεις παρακάμπτοντας ελέγχους που διαφορετικά φαίνονται να λειτουργούν αποτελεσματικά. Ελέγξαμε την ορθότητα των ημερολογιακών εγγραφών που καταγράφονται στην λογιστική ερευνώντας σχετικά με τα άτομα που συμμετέχουν στη διαδικασία χρηματοοικονομικής αναφοράς για ανάρμοστη και ασυνήθιστη δραστηριότητα και ελέγξαμε συγκεκριμένες ημερολογιακές εγγραφές. Εξετάσαμε αν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία για μεροληψία από τη Διοίκηση σε σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις σχετικά με τις οικονομικές καταστάσεις. Εκτιμήσαμε επίσης το συνολικό περιβάλλον ελέγχου της Εταιρίας και προβήκαμε σε συνεντεύξεις ανώτερων διοικητικών στελεχών. Παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν γιά την αποτίμηση των αποθεμάτων Βασει τόσο των ΔΕΠ όσο και της μεθοδολογίας του ελέγχου μας, οι λογιστικές εκτιμήσεις είναι τομείς που περιλαμβάνουν σημαντικές κρίσεις της διοίκησης και απαιτούν σημαντική προσοχή από τον ελεγκτή. Η Διοίκηση εκτιμά τις καθαρές ρευστοποιήσιμες τιμές των αποθεμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που είναι διαθέσιμα σε κάθε ημερομηνία αναφοράς. Επιπλέον, η διαδικασία αξιολόγησης της διοίκησης είναι πολύπλοκη και βασιζόμενη έντονα σε κρίσεις. Η μελλοντική ρευστοποίηση αυτών των αποθεμάτων μπορεί να επηρεαστεί από τη μελλοντική τεχνολογία ή άλλες αλλαγές που προκαλούνται από την αγορά και ενδέχεται να μειώσουν τις μελλοντικές τιμές πώλησης. Οι σχετικές λογιστικές πολιτικές, κρίσεις και Ελέγξαμε την ανοχή στην καταγραφή των αποθεμάτων στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση έκανε τη λογιστική εκτίμηση και τα δεδομένα στα οποία βασίζεται. Αυτή η προσέγγιση είναι κατάλληλη όταν δεν υπάρχει ένδειξη ότι η διαδικασία της διαχείρισης δεν είναι αποτελεσματική. Ο υπολογισμός βασίζεται στο πότε κάθε προϊόν αγοράστηκε ή πωλήθηκε τελευταία φορά, και ελέγξαμε την πληρότητα και την ακρίβεια της έκθεσης γήρανσης αποθέματος και των τιμών πώλησης. Επιπλέον, όταν παρακολουθήσαμε την καταμέτρηση του φυσικού αποθέματος, ελέγξαμε την κατάσταση και τα χαρακτηριστικά του αποθέματος (π.χ. κατεστραμμένο απόθεμα, παλαιό ή ξεπερασμένο απόθεμα ή απορριφθέν απόθεμα) και προσδιορίσαμε ποια είδη, εάν υπάρχουν, δικαιολογούν απομείωση αξίας αποθέματος. Εξετάσαμε επίσης προσωπικό τής Αποθήκης, καθώς MERMEREN Kombinat AD Prilep 15 εκτιμήσεις γνωστοποιούνται στις Σημειώσεις 2.14 και 8 των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων. και λοιπό επιχειρησιακό προσωπικό σχετικά με το απόθεμα που μπορεί να είναι αργά κινούμενο, κατεστραμμένο ή ξεπερασμένο. Δεν σημειώθηκαν θέματα από τις ελεγκτικές μας διαδικασίες που πραγματοποιήθηκαν. Ευθύνη Διοίκησης για τις Οικονομικές Καταστάσεις Η Διοίκηση της Εταιρείας έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των Οικονομικών Καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης και γιά εφαρμογή συστήματος εσωτερικού ελέγχου τέτοιου όπως καθορίζει η Διοίκηση ότι είναι απαραίτητο γιά να εξασφαλισθεί η κατάρτιση Οικονομικών Καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, λόγω απάτης ή λάθους. Κατά την σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων, η διοίκηση είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση της ικανότητας της Εταιρείας να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα, η αποκάλυψη, ανάλογα με την περίπτωση, των θεμάτων που σχετίζονται με την πορεία των δραστηριοτήτων καθώς και την χρήση τής αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας σαν βάση γιά την λογιστική, εκτός αν η διοίκηση είτε προτίθεται να ρευστοποιήσει την Εταιρεία ή να παύσει την λειτουργεία, ή δεν έχει καμία ρεαλιστική εναλλακτική λύση παρά να το πράξει κατ’αυτό τον τρόπο. Οσοι είναι επιφορτισμένοι με τη διοίκηση, είναι υπεύθυνοι για την επίβλεψη της διαδικασίας χρηματοοικονομικώνς αναφορών της Εταιρείας. Ευθύνη Ελεγκτή γιά τον Ελεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων Οι στόχοι μας είναι να αποκτήσουμε εύλογη βεβαιότητα ότι οι οικονομικές καταστάσεις ως σύνολο είναι απαλλαγμένες από ουσιώδεις ανακρίβειες, που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, και να εκδώσουμε μια έκθεση ελεγκτή που περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Εύλογη βεβαιότητα είναι ένα υψηλό επίπεδο αξιοπιστίας, αλλά δεν αποτελεί εγγύηση ότι ένας έλεγχο που διενεργείται σύμφωνα με τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα θα εντοπίζει πάντα μια ουσιώδη ανακρίβεια, όταν υπάρχει. Ανακρίβειες μπορούν να προκύψουν από την απάτη είτε σε λάθος και θεωρούνται σημαντικές αν, μεμονωμένα ή στο σύνολό τους, θα μπορούσαν λογικά να αναμένονται να επηρεάσουν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών, που λαμβάνονται βάσει αυτών των οικονομικών καταστάσεων. Στο πλαίσιο ενός ελέγχου σύμφωνα με τα ΔΕΠ, ασκούμε την επαγγελματική μας κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό στην διάρκεια του ελέγχου. Επίσης:  Εντοπίζουμε και αξιολογούμε τους κινδύνους ουσιώδους ανακρίβειας των οικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζουμε και εκτελούμε διαδικασίες ελέγχου ανταποκρινόμενες στους κινδύνους αυτούς, και συγκεντρώνουμε ελεγκτικά τεκμήρια που είναι επαρκή και κατάλληλα για να παράσχουν βάση για τη γνώμη μας. Ο κίνδυνος μη ανίχνευσης μιας ουσιώδους ανακρίβειας που προκύπτει από απάτη είναι υψηλότερος από ό, τι για μιά προερχόμενη από σφάλμα, καθώς η απάτη μπορεί να συνεπάγεται συμπαιγνία, πλαστογραφία, εκ προθέσεως παραλείψεις, παραποιήσεις ή παράκαμψη εσωτερικού ελέγχου.  Αποκτούμε κατανόηση του συστήματος εσωτερικού ελέγχου σχετικά με τον έλεγχο με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας.  Αξιολογούμε την καταλληλότητα των χρησιμοποιούμενων λογιστικών πολιτικών και το εύλογο των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από την Διοίκηση.  Συμπεραίνουμε σχετικά με την καταλληλότητα της χρήσης της Διοίκησης της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας της σαν βάση τής λογιστικής απεικόνισης, και βάσει των στοιχείων ελέγχου που συγκεντρώθηκαν, συμπεραίνουμε αν υφίσταται σημαντική αβεβαιότητα σχετιζόμενη με γεγονότα ή MERMEREN Kombinat AD Prilep 16 συνθήκες που μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρή αμφιβολία για την ικανότητα της Εταιρείας να συνεχίσει ως δρώσα. Αν καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι να επιστήσουμε την προσοχή στην έκθεση ελεγκτή μας προς τις σχετικές γνωστοποιήσεις στις οικονομικές καταστάσεις ή, αν τέτοιες αποκαλύψεις είναι ανεπαρκείς, να τροποποιήσουμε την γνώμη μας. Τα συμπεράσματά μας βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου που συγκεντρώθηκαν μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελέγχου μας. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή καταστάσεις μπορεί να κάνουν την Εταιρεία να παύσει να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα.  Αξιολογούμε την συνολική παρουσίαση, την δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, και το κατά πόσον οι οικονομικές καταστάσεις αντιπροσωπεύουν τις υποκείμενες συναλλαγές και γεγονότα με τρόπο που να επιτυγχάνει εύλογη παρουσίαση. Επικοινωνούμε με τους επιφορτισμένους με την διοίκηση, μεταξύ άλλων θεμάτων, σχετικά με το προγραμματισμένο πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα του ελέγχου καθώς και γιά σημαντικά ευρήματα του ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων σημαντικών ελλείψεων στον εσωτερικό έλεγχο που έχουμε εντοπίσει κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας. Παρέχουμε επίσης στους επιφορτισμένους με τη διοίκηση δήλωση ότι έχουμε συμμορφωθεί με τις σχετικές δεοντολογικές απαιτήσεις όσον αφορά την ανεξαρτησία μας ότι θα επικοινωνούμε μαζί τους γιά όλες τις σχέσεις και άλλα θέματα που μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία μας και, κατά περίπτωση, τις ενέργειες που έγιναν για την εξάλειψη απειλών ή γιά τις διασφαλίσεις που εφαρμόσθηκαν. Από τα θέματα που γνωστοποιήθηκαν στους αρμόδιους για την διοίκηση, προσδιορίζουμε εκείνα τα θέματα που είχαν τη μεγαλύτερη σημασία κατά τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου και ως εκ τούτου αποτελούν τα βασικά θέματα ελέγχου. Περιγράφουμε αυτά τα θέματα στην ελεγκτική μας έκθεση, εκτός εάν νόμος ή κανονισμός αποκλείει τη δημόσια γνωστοποίηση σχετικά με το θέμα ή όταν, σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, κρίνουμε ότι ένα θέμα δεν πρέπει να κοινοποιηθεί στην έκθεσή μας, επειδή οι δυσμενείς συνέπειες θα ήταν εύλογα αναμενόμενες να υπερβαίνουν τα οφέλη δημοσίου συμφέροντος από μια τέτοια δημοσιοποίηση. Έκθεση για άλλα νομικά και κανονιστικά θέματα Έκθεση διασφάλισης σχετικά με την ευρωπαϊκή ενιαία μορφή ηλεκτρονικής αναφοράς Εξετάσαμε τα ψηφιακά αρχεία της Mermeren Kombinat AD, Prilep (η «Εταιρεία»), που έχουν εκπονηθεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο (ESEF) που καθορίζεται από τον Κατ' εξουσιοδότηση Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) 2019/815, όπως τροποποιήθηκε από την Κανονισμός (ΕΕ) 2020/1989 (ο Κανονισμός ESEF) που περιλαμβάνει τις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2023 σε μορφή XHTML στο αρχείο XBRL (αρχείο Financial statements_31.12.2023_el) με την κατάλληλη σήμανση αυτών των οικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των άλλων επεξηγηματικών πληροφοριών (Σημειώσεις στις οικονομικές καταστάσεις). Κανονιστικό πλαίσιο Τα ψηφιακά αρχεία της Ευρωπαϊκής Ενιαίας Ηλεκτρονικής Μορφής συντάσσονται σύμφωνα με τον Κανονισμό ESEF και την 2020/C 379/01 Ερμηνευτική Ανακοίνωση της Επιτροπής που εκδόθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020, όπως απαιτείται από τις σχετικές ανακοινώσεις τής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Χρηματιστηρίου Αθηνών (το «Ρυθμιστικό Πλαίσιο ESEF»). Αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνει συνοπτικά, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες απαιτήσεις: - Όλες οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις πρέπει να συντάσσονται σε μορφή XHTML. - Όσον αφορά τις οικονομικές καταστάσεις με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), οι οικονομικές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος, την MERMEREN Kombinat AD Prilep 17 Κατάσταση Οικονομικής Θέσης, την Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων και την Κατάσταση Ταμειακών Ροών, πρέπει να να επισημαίνονται με ετικέτες XBRL, σύμφωνα με την ισχύουσα Ταξινόμηση του ESEF. Οι τεχνικές απαιτήσεις για το ESEF, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής ταξινόμησης, περιλαμβάνονται στα Κανονιστικά Τεχνικά Πρότυπα ESEF. Οι απαιτήσεις όπως ορίζονται στο Κανονιστικό Πλαίσιο ESEF όπως ισχύει είναι κατάλληλα κριτήρια προκειμένου να εκφραστεί ένα εύλογο συμπέρασμα διασφάλισης. Ευθύνες της διοίκησης και των επιφορτισμένων με τη διακυβέρνηση Η Διοίκηση είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση και την υποβολή των οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας, για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2023, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που καθορίζονται από το Ρυθμιστικό Πλαίσιο ESEF, και για τον εσωτερικό έλεγχο που είναι απαραίτητος για να καταστεί δυνατή η κατάρτιση ψηφιακών αρχείων που είναι απαλλαγμένα από ουσιώδη ανακρίβεια, είτε λόγω απάτης είτε λόγω λάθους. Ευθύνες Ελεγκτών Ευθύνη μας είναι να σχεδιάσουμε και να διεκπεραιώσουμε αυτήν τη δέσμευση διασφάλισης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της CEAOB σχετικά με τη συμμετοχή των ελεγκτών στις οικονομικές καταστάσεις σε ευρωπαϊκή ενιαία ηλεκτρονική μορφή (οι «Κατευθυντήριες οδηγίες CEAOB ESEF») που εκδόθηκαν από την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Οργάνων Εποπτείας Ελέγχου στις 09 Νοεμβρίου 2021 , καθώς και την 214/4/11-02-2022 Απόφαση του Συμβουλίου Εποπτείας Ελληνικών Λογιστικών και Ελεγκτικών Προτύπων και τις «Οδηγίες για την ανάθεση διασφάλισης και έκθεση Ορκωτών Ελεγκτών σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Ενιαίο Μορφή Ηλεκτρονικής Αναφοράς των εκδοτών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά στην Ελλάδα» που εκδόθηκε από το Σώμα Ορκωτών Λογιστών Ελλάδος στις 14/02/2022, προκειμένου να ληφθεί εύλογη βεβαιότητα ότι οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας, που συντάχθηκαν από τη διοίκηση της Εταιρείας σύμφωνα με τον ΕΣΕΦ, από κάθε άποψη, με το Κανονιστικό Πλαίσιο του ΕΣΕΦ όπως ισχύει. Η εργασία μας εκτελέστηκε σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας Λογιστών για Επαγγελματίες Λογιστές του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Δεοντολογίας, όπως έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία και επίσης έχουμε εκπληρώσει τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας μας, σύμφωνα με τον Ν. 4449/2017 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 537/2014. Διεξάγαμε την εργασία μας σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης (ISAE) 3000 «Εργασίες Διασφάλισης εκτός από Ελέγχους ή Επισκοπήσεις Ιστορικών Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών» και οι διαδικασίες μας περιορίζονται στις απαιτήσεις των Οδηγιών ESEF. Η εύλογη διασφάλιση είναι ένα υψηλό επίπεδο διασφάλισης, αλλά δεν αποτελεί εγγύηση ότι αυτή η εργασία θα εντοπίζει πάντα ουσιώδη ανακρίβεια μη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του κανονισμού ESEF. Συμπέρασμα Βάσει των διαδικασιών που εκτελέστηκαν και των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν, οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2023 σε μορφή XBRL (Financial statements_31.12.2023_el), συμπεριλαμβανομένων των λοιπών επεξηγηματικών πληροφοριών, έχουν συνταχθεί, από κάθε ουσιώδη άποψη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονιστικού Πλαισίου ESEF. Σκόπια, 25 Απριλίου 2024 Marjan Antonov, Διευθυντής Maja Atanasovska – Ορκωτή Ελεγκτής Grant Thornton DOO, Σκόπια MERMEREN Kombinat AD Prilep 18 Δ. Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις (βάσει των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς) I. Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης (Ποσά εκφρασμένα σε €) Σημειώσεις 31/12/23 31/12/22 ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μη Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ενσώματες ακινητοποιήσεις 5 14.676.737 14.377.389 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 6 949.414 1.141.217 15.626.151 15.518.606 Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα 8 5.158.618 5.270.027 Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις 9 10.268.403 9.641.901 Προπληρωθέντες φόροι 88.282 8.245 Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 10 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 11 3.041.213 6.456.409 21.595.045 26.684.890 Σύνολο Ενεργητικού 37.221.196 42.203.496 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Ίδια κεφάλαια αποδιδόμενα στους μετόχους Μετοχικό κεφάλαιο 12 4.686.858 4.686.858 Αποθεματικά 12 15.588.060 16.446.027 Κέρδη / ζημίες εις νέον 15.381.056 19.842.341 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 35.655.974 40.975.226 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Χρηματοδοτική μίσθωση 13 41.105 41.105 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Χρηματοδοτική μίσθωση 13 14.947 Εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις 14 1.406.358 1.138.234 Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις 15 102.812 90.036 1.524.117 1.228.270 Σύνολο υποχρεώσεων 1.565.222 1.228.270 Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων 37.221.196 42.203.496 Αυτές οι οικονομικές καταστάσεις έχουν εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο στις 25 Απριλίου 2024 και υπογράφηκαν εκ μέρους των. Λάζαρος Παντελίδης Βασίλειος Αναγνώστου Νίκος Μιχαλόπουλος Πρόεδρος Δ.Σ. Διευθύνων Σύμβουλος Οικονομικός Διευθυντής MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια οικονομική έκθεση για την περίοδο από 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δεκember 2023 19 ΙI. Κατάσταση Συνολικών Εσόδων Σημειώ σεις Ποσά εκπεφρασμένα σε ευρώ 01/01- 31/12/2023 01/01- 31/12/2022 Πωλήσεις 16 29.264.415 30.379.066 Κόστος Πωληθέντων 17 (10.229.259) (10.344.213) Μικτό κέρδος 19.035.156 20.034.853 Έξοδα διοίκησης 18 (1.380.348) (1.529.949) Έξοδα διάθεσης 18 (2.735.647) (3.194.781) Λοιπά έσοδα 20 20.006 133.814 Αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοοικονομικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων 14.939.167 15.443.937 Χρηματοοικονομικά έσοδα 21 264.701 147.696 Χρηματοοικονομικά έξοδα 21 (298.273) (242.396) Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (33.572) (94.700) Κέρδη προ φόρων 14.905.595 15.349.237 Φόρος 22 (1.207.173) (1.399.223) Καθαρά κέρδη περιόδου 13.698.422 13.950.014 Στοιχεία που ανακατατάσσονται σαν κέρδος ή ζημία Συναλλαγματικές διαφορές 11.064 70.123 Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου 11.064 70.123 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 13.709.486 14.020.137 Τα καθαρά κέρδη περιόδου κατανέμονται σε: Μετόχους Εταιρείας 13.698.422 13.950.014 Κέρδη ανά μετοχή (εκφρασμένα σε Ευρώ ανά μετοχή) 25 2,9227 2,9764 Κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) 17.205.859 17.574.582 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 20 III. Κατάσταση μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων (Ποσά εκφρασμένα σε €) Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Αποθεματικό επανεκτίμ. Αποτελέσματα εις νέον Σύνολο Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου 2023 4.686.858 15.222.746 1.223.281 19.842.341 40.975.226 Μεταφορά σε αποθεματικό επενδύσεων (Σημ.12) - 3.005.345 - (3.005.345) - Διανεμηθένα μερίσματα - - - (19.028.643) 19.028.643 Μεταφορά από αποθεματικό επενδύσεων σε κέρδη εις νέον (Σημ. 12) - (3.874.376) - 3.874.281 (95) Συναλλαγές με ιδιοκτήτες - (869.031) - (18.159.707) (19.028.738) Καθαρά κέρδη περιόδου - - - 13.698.422 13.698.422 Λοιπά συνολικά έσοδα Συναλλαγματικές διαφορές (Σημ. 12) - 11.064 - - 11.064 Σύνολο λοιπών συγκεντρωτικών συνολικών εσόδων - 11.064 - - 11.064 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα - 11.064 - 13.698.422 13.709.486 Υπόλοιπα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 4.686.858 14.364.779 1.223.281 15.381.056 35.655.974 (Ποσά εκφρασμένα σε €) Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Αποθεματικό επανεκτίμ. Αποτελέσματα εις νέον Σύνολο Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου 2022 4.686.858 13.276.754 1.223.281 23.799.422 42.986.315 Διάθεση κερδών σε αποθεματικά (Σημ. 12) - 2.502.357 - (2.502.357) - Διανεμηθένα μερίσματα - - - (16.029.054) 16.029.054 Μεταφορά κερδών από αποθεματικά σε κέρδη εις νέον (Σημ. 12) - (626.488) - 624.316 (2.172) Συναλλαγές με ιδιοκτήτες - 1.875.869 - (17.907.095) (16.031.226) Καθαρά κέρδη περιόδου - - - 13.950.014 13.950.014 Λοιπά συνολικά έσοδα Συναλλαγματικές διαφορές - 70.123 - - 70.123 Σύνολο λοιπών συγκεντρωτικών συνολικών εσόδων - 70.123 - - 70.123 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα - 70.123 - 13.950.014 14.020.137 Υπόλοιπα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2022 4.686.858 15.222.746 1.223.281 19.842.341 40.975.226 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 21 IV. Κατάσταση Ταμειακών Ροών (Ποσά εκφρασμένα σε €) Περίοδος 12 μηνών που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου Σημείωση 2023 2022 Λειτουργικές Δραστηριότητες Κέρδη προ φόρων 14.905.595 15.349.237 Πλέον/μείον προσαρμογές για: Αποσβέσεις 5,6 2.266.692 2.130.645 Διαγραφές και επιβαρύνσεις εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων 9,18 35 31.904 Ελλείματα 8 12.965 12.220 Καταστροφές και θραύσεις 8,18 78.994 155.625 Μείωση της αξίας αποθεμάτων 8,18 413.896 228.946 Καθαρή λογιστική αξία πωληθέντος εξοπλισμού 9,17 - 20.227 Καθαρή λογιστική αξία διαγραφέντος εξοπλισμού 5,18 1.318 25.644 Κέρδη από πώληση ενσώματων ακινητοποιήσεων 5,20 (2.095) (6.028) Διαγραφές εμπορικών υποχρεώσεων και πλεονάσματα 20 (3.164) (94.207) Διαγραφές υποχρεώσεων γιά μερίσματα 20 (1.602) (3.975) Κέρδη από είσπραξη απομειωμένων απαιτήσεων 9,20 (257) (25) Τραπεζικοί τόκοι καθαροί 21 (68.903) (26.536) Χρηματικές ροές πριν από τις μεταβολές στο κεφάλαιο κινήσεως 17.603.474 17.823.677 Μεταβολές στο κεφάλαιο κινήσεως Μείωση/Αύξηση αποθεμάτων (394.446) (438.021) Μείωση/Αύξηση απαιτήσεων (626.279) (1.316.450) Μείωση/Αύξηση υποχρεώσεων 281.626 196.604 16.864.375 16.265.810 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβλημένα (932) (14) Καταβεβλημένοι φόροι (1.287.305) (1.194.360) Σύνολο εισροών/εκροών από λειτουργικές δραστηριότητες 15.776.138 15.071.436 Επενδυτικές δραστηριότητες Αγορά ενσώματων παγίων περιουσιακών στοιχείωv (2.331.882) (1.670.922) Αγορά ασώματων παγίων περιουσιακών στοιχείων (44.018) (184.051) Εσοδα από πωλήσεις πάγιων περιουσιακών στοιχείων 2.095 6.028 Εισροή από χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 10.800.000 2.305.477 Εκροή προς χρηματοοικονομικές απαιτήσεις (8.530.221) (3.570.599) Τόκοι εισπραχθέντες 69.835 26.550 Σύνολο εισροών/εκροών από επενδυτικές δραστηριότητες (34.191) (3.087.517) Χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από αναληφθέντα δάνεια 74.904 - Εξοφλήσεις δανείων (18.852) - Μερίσματα πληρωθέντα (19.024.604) (16.025.857) Σύνολο εισροών/εκροών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (18.968.552) (16.025.857) Καθαρή αλλαγή στα ταμειακά διαθέσιμα & ισοδύναμα περιόδου (3.426.605) (4.041.938) Συναλλαγματικές διαφορές 11.409 36.457 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης περιόδου 11 6.456.409 10.461.890 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου 11 3.041.213 6.456.409 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 22 1. Πληροφορίες για την Εταιρεία Η Mermeren Kombinat A.D.. Prilep (η «Εταιρεία») είναι μια μετοχική εταιρεία ιδρυθείσα και εγκατεστημένη στην Βόρεια Μακεδονία. Η διεύθυνση της έδρας της Εταιρείας είναι: Lece Koteski 60A, Prilep, Βόρεια Μακεδονία. Στις 10 Απριλίου του 2009, η πλειοψηφία του συνόλου των μετοχών (88.4%) αποκτήθηκε από την εταιρεία «Stone Works Holding Coöperatief U.A.» Ολλανδίας (“Stoneworks”). Την 5 η Σεπτεμβρίου 2017, η εταιρεία Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες Α.Ε. (“Παυλίδης”) απέκτησε το 100% των μετοχικών συμφερόντων τής Stoneworks. Ετσι, ο απώτερος ιδιοκτήτης τής Εταιρείας είναι η Παυλίδης. Μετοχές της Εταιρείας διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο των Σκοπίων και ΕΛ.ΠΙΣ. (Ελληνικά Πιστοποιητικά) μετοχών της εταιρείας στην αγορά αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Την 26 η Φεβρουαρίου 2018 η Παυλίδης προχώρησε σε δημόσια προσφορά γιά την απόκτηση ΕΛ.ΠΙΣ. Κατά το διάστημα 01/03/2018 – 28/03/2018 απέκτησε 310.262 ΕΛ.ΠΙΣ. που αντιπροσωπεύουν το 6,62% των συνολικών μετοχών τής εταιρείας. Το 2018, η Stoneworks απέκτησε επιπλέον 39.531 μετοχές. Ως εκ τούτου, στις 31 Δεκεμβρίου 2023 η Stoneworks είναι κάτοχος του 89,25% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου. Στις 10 Μαρτίου 2023 το 100% των μετοχών της Παυλίδη εξαγοράστηκε από την Dolit Investments SA («Dolit»), μια εταιρεία που έχει συσταθεί στην Ελλάδα και η τελική μητρική της Εταιρείας έγινε η ECM Partners Inc Ljubljana Σλοβενία ως έμμεσος 100% ιδιοκτήτης της Dolit. Στις 23 Αυγούστου 2023 ο κ. Χριστόφορος Παυλίδης απέκτησε το 100% των μετοχών της Dolit Investments SA («Dolit») που κατέχει την Παυλίδης Μονοπρόσωπη Α.Ε. Μάρμαρα – Γρανίτες (παλαιότερα γνωστή ως Παυλίδης Α.Ε. Μάρμαρα – Γρανίτες) η οποία με τη σειρά της κατέχει το 100% της Stoneworks κατόχου του 89,25% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου της Mermeren. Η κύρια δραστηριότητα της Εταιρείας περιλαμβάνει εξόρυξη, επεξεργασία και διάθεση μαρμάρων και διακοσμητικών πετρών. Διαθέτει συμφωνία μεταλλευτικής παραχώρησης σε ισχύ μέχρι το 2030. Η Εταιρεία κατά κύριο λόγο εξάγει διεθνώς τα προϊόντα μαρμάρου που παράγει, και την 31η Δεκεμβρίου 2023 απασχολούσε 275 άτομα προσωπικό (31 Δεκεμβρίου 2022: 270). 2. Λογιστικές Αρχές Οι λογιστικές αρχές βάσει των οποίων συντάχθηκαν οι οικονομικές καταστάσεις, αναφέρονται πιο κάτω. Οι αρχές αυτές έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια σε όλες τις περιόδους που παρουσιάζονται, εκτός αν ρητά αναφέρεται διαφορετικά. 2.1 Βάση Κατάρτησης Αυτές οι οικονομικές καταστάσεις έχουν καταρτισθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) όπως αυτά έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ). Οι οικονομικές καταστάσεις έχουν καταρτισθεί ακολουθώντας την σύμβαση του ιστορικού κόστους, όπως τροποποιήθηκε γιά τα διαθέσιμα-γιά-πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς και την αποτίμηση σε εύλογη αξία μέσω κέρδους ή ζημίας, γιά χρηματοοικονομικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις (περιλαμβανομένων παραγώγων στοιχείων) αν υπάρχουν. Οι βάσεις επιμέτρησης περιγράφονται αναλυτικότερα στις λογιστικές αρχές παρακάτω. Η κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί τη χρήση αναλυτικών λογιστικών εκτιμήσεων και κρίσεων. Επίσης απαιτεί η Διεύθυνση να ασκήσει την κρίση της στην διαδικασία εφαρμογής MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 23 των λογιστικών αρχών τής Εταιρείας. Οι τομείς που περικλείουν υψηλότερο βαθμό κρίσης ή πολυπλοκότητας, ή οι τομείς που οι υποθέσεις και οι εκτιμήσεις είναι σημαντικές για τις οικονομικές καταστάσεις αναφέρονται στη σημείωση 4: Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και παραδοχές. Αυτές οι οικονομικές καταστάσεις καταρτίσθηκαν για τις κλειόμενες χρήσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2023 και του 2022. Τα τρέχοντα και τα συγκριτικά στοιχεία, εκτός κι’αν αναφέρεται διαφορετικά, παρουσιάζονται σε ευρώ, το οποίο είναι το νόμισμα παρουσίασης, ενώ λειτουργικό νόμισμα είναι το δηνάριο. 2.2 Νέα πρότυπα και διερμηνείες που δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί Στις 31 Δεκεμβρίου 2023, δεν υπάρχουν νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες δημοσιευμένα στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας.. 2.3 Αλλαγές στις λογιστικές αρχές 2.3.1) Νέα πρότυπα που υιοθετήθηκαν την 1η Ιανουαρίου 2023. Οι ακόλουθες λογιστικές δηλώσεις τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2023 και ως εκ τούτου έχουν υιοθετηθεί από την Εταιρεία: • Αναφορές στο Εννοιολογικό Πλαίσιο (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 3) • Παραχωρήσεις μισθωμάτων που σχετίζονται με τον COVID-19 μετά τις 30 Ιουνίου 2022 (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 16). • Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός: Εισπράξεις πριν από την προβλεπόμενη χρήση (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 16). • Επαχθείς συμβάσεις - Κόστος εκπλήρωσης σύμβασης (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 37) • Ετήσιες βελτιώσεις στα πρότυπα ΔΠΧΑ τού κύκλου 2018-2020. • Πρώτη εφαρμογή σε θυγατρική (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 1) • Προμήθειες στο τεστ «10 τοις εκατό» για διαγραφή υποχρεώσεων (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 9) • Κίνητρα μίσθωσης (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 16) • Φορολογία στις επιμετρήσεις εύλογης αξίας (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 41) - Φάση 2 της αναμόρφωσης σημείου αναφοράς επιτοκίου (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 9, ΔΛΠ 39, ΔΠΧΑ 7, ΔΠΧΑ 4 και ΔΠΧΑ 16). Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν καμμία επίδραση στα οικονομικά αποτελέσματα ή στην χρηματοοικονομική θέση τής Εταιρείας. 2.3.2.) Πρότυπα, τροποποιήσεις και ερμηνείες σε υπάρχοντα πρότυπα που δεν είναι ακόμη σε ισχύ, και δεν έχουν πρώϊμα υιοθετηθεί από την εταιρεία. Κατά την ημερομηνία έγκρισης αυτών των οικονομικών καταστάσεων, αρκετά νέα αλλά μη τεθέντα ακόμη σε ισχύ, Πρότυπα και τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων και Διερμηνειών έχουν δημοσιευθεί από το IASB ή την ΕΔΔΠΧΠ. Κανένα από αυτά τα Πρότυπα ή τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων δεν έχει υιοθετηθεί νωρίς από την Εταιρεία και δεν έχουν εκδοθεί Διερμηνείες που να είναι εφαρμόσιμες και να πρέπει να ληφθούν υπόψη από την Εταιρεία σε οποιαδήποτε ημερομηνία αναφοράς. Η διοίκηση αναμένει ότι όλες οι σχετικές ανακοινώσεις θα υιοθετηθούν για την πρώτη περίοδο που αρχίζει την ή μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της ανακοίνωσης. Νέα Πρότυπα, τροποποιήσεις και Διερμηνείες που δεν υιοθετήθηκαν στην τρέχουσα χρήση δεν έχουν γνωστοποιηθεί καθώς δεν αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 24 2.4 Ισοτιμία ξένου νομίσματος Νομισματική μονάδα λειτουργίας και παρουσίασης Η Εταιρεία τηρεί τα λογιστικά της βιβλία και προετοιμάζει τους εκ του νόμου προβλεπόμενους λογαριασμούς τήρησης λογιστικής απεικόνισης στο τοπικό νόμισμα, δηλ, σε Δηνάρια Βόρειας Μακεδονίας (“Δηνάρια”. “MKD”), το οποίο είναι το «λειτουργικό νόμισμα της Εταιρείας». Αυτές οι οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε ευρώ, το οποίο είναι η «νομισματική μονάδα παρουσίασης» των οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας, καθώς είναι το νόμισμα τής απώτερης μητρικής εταιρείας. Τα αποτελέσματα και η χρηματοοικονομική θέση της Εταιρείας είναι εκπεφρασμένες στο νόμισμα παρουσίασης ως εξής: (i) Τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού για κάθε ισολογισμό, εμφανίζονται στην ισοτιμία κλεισίματος κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού. (ii) Τα έσοδα και τα έξοδα για κάθε κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως είναι εκπεφρασμένα στις μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες, και (iii) Οι προκύπτουσες συναλλαγματικές διαφορές, αναγνωρίζονται σε κάθε κατάσταση αποτελεσμάτων για την περίοδο που αφορούν. Συναλλαγές και ισοτιμίες Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε ξένα νομίσματα έχουν μετατραπεί σε Δηνάρια στη μέση συναλλαγματική ισοτιμία στην ημερομηνία της συναλλαγής. Τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού που αποτιμώνται σε ξένα νομίσματα είναι εκπεφρασμένα σε Δηνάρια με βάση τη μέση συναλλαγματική ισοτιμία του Δηναρίου σύμφωνα με το Δελτίο συναλλάγματος της Κεντρικής Τράπεζας της Βόρειας Μακεδονίας την τελευταία ημέρα της περιόδου στην οποία αφορούν οι εκθέσεις. Όλα τα κέρδη και οι ζημίες που είναι αποτέλεσμα της μεταβολής της αξίας των ξένων νομισμάτων ή συναλλαγματικών διαφορών, συμπεριλαμβάνονται στη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως ως χρηματοοικονομικά κέρδη ή ζημίες στην περίοδο στην οποία προέκυψαν. Οι μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες που χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των δεδομένων των ισολογισμών που εκφράζονται σε ξένα νομίσματα, είναι οι ακόλουθες: 31 Δεκεμβρίου 2023 31 Δεκεμβρίου 2022 1 Δολ ΗΠΑ 55,6516 Δηνάρια 57,6535 Δηνάρια 1 ΕΥΡΩ 61,4950 Δηνάρια 61,4932 Δηνάρια Μέσος όρος ΕΥΡΩ 61,5570 Δηνάρια 61,6219 Δηνάρια 2.5 Γήπεδα, κτίρια και μηχανήματα Τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας γήπεδα, κτίρια και εξοπλισμός είναι καταχωρημένα με βάση την αναπροσαρμοσμένη αξία τους, σύμφωνα με αξιολόγηση που ενεργήθηκε από ανεξάρτητους πιστοποιημένους εκτιμητές, αφαιρουμένων των μετέπειτα συσσωρευμένων αποσβέσεων και ενδεχόμενων ζημιών λόγω επανεκτίμησης. Το επιπλέον ποσό με το οποίο αποτιμώνται τα γήπεδα, οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός λόγω της ανατίμησης της αξίας τους, μεταφέρεται σε αποθεματικό λογαριασμό αναπροσαρμογής στοιχείων ενεργητικού, το οποίο αποτελεί τμήμα των συνολικών αποθεματικών που περιλαμβάνονται στην καθαρή θέση της Εταιρείας. Όταν τα αναπροσαρμοσθέντα στοιχεία του ενεργητικού καταστρέφονται ή πωλούνται, τα ποσά που περιλαμβάνονται στα αποθεματικά αναπροσαρμογής μεταφέρονται στα αδιανέμητα κέρδη της περιόδου. Τα αποτελέσματα χρεώνονται με την αξία της απόσβεσης ανάλογα με την κατ’ εκτίμηση διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των στοιχείων αυτών (δηλαδή κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού). Τα ανωτέρω πάγια στοιχεία στην περίπτωση που έχουν κατασκευασθεί από την ίδια την Εταιρεία αποσβένονται από τη χρονική στιγμή που χρησιμοποιούνται από αυτήν. Οι εδαφικές εκτάσεις και οι ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση δεν αποσβένονται. Οι εκτιμώμενες ωφέλιμες ζωές των παγίων είναι οι ακόλουθες: MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 25 31 Δεκεμβρίου 2023 31 Δεκεμβρίου 2022 Κτήρια 4 0 έτη 4 0 έτη Μηχανήματα 1 0 έτη 1 0 έτη Λοιπός εξοπλισμός 4-5 έτη 4-5 έτη Οχήματα και έπιπλα 4-5 έτη 4-5 έτη Αϋλα περιουσιακά στοιχεία 5 - 16 έτη 5 - 16 έτη Η υπολειμματική αξία και η ωφέλιμη ζωή των παγίων στοιχείων αναθεωρούνται και προσαρμόζονται, εάν κρίνεται σκόπιμο, σε κάθε ημερομηνία προετοιμασίας των οικονομικών καταστάσεων. Στην περίπτωση που η αναπόσβεστη αξία ενός παγίου είναι μεγαλύτερη από την κατ’ εκτίμηση αξία αντικατάστασης του, τότε αυτό εμφανίζεται στην αξία αντικατάστασής του (βλ, σημ. 2.7). Τα κέρδη και οι ζημίες από τη πώληση ή την απόσυρση περιουσιακών στοιχείων καθορίζονται με τη σύγκριση του εσόδου από την πώληση με την αναπόσβεστη αξία του παγίου και συμπεριλαμβάνονται στα λοιπά έσοδα ή έξοδα στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Οι χρηματοοικονομικές δαπάνες για δάνεια που χρησιμοποιούνται για να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή κτιρίων, εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού κεφαλαιοποιούνται, κατά την διάρκεια της χρονικής περιόδου που απαιτείται για την ολοκλήρωση και προετοιμασία του παγίου για την χρήση για την οποία προορίζεται. Οι λοιπές χρηματοοικονομικές δαπάνες καταχωρούνται σαν έξοδα. Οι δαπάνες για τη συνήθη συντήρηση και την επισκευή των παγίων, χρεώνονται στα λειτουργικά έξοδα. Οι βελτιώσεις στα υφιστάμενα πάγια στοιχεία κεφαλαιοποιούνται μόνον όταν αυξάνουν τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη που ενσωματώνονται στα στοιχεία των κτιρίων, των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού. 2.6 Αϋλα περιουσιακά στοιχεία Δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης Τα έξοδα για τις ερευνητικές δραστηριότητες, που αναλαμβάνονται με την προοπτική της απόκτησης νέων επιστημονικών ή τεχνικών γνώσεων και κατανόησης, αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως ως δαπάνη. Τα έξοδα που σχετίζονται με ερευνητικές δραστηριότητες, των οποίων τα ερευνητικά αποτελέσματα αξιοποιούνται προκειμένου να δημιουργηθούν νέα προϊόντα ή να γίνουν ουσιαστικές βελτιώσεις στα ήδη υπάρχοντα προϊόντα και διαδικασίες, κεφαλαιοποιούνται εάν το προϊόν ή η διαδικασία είναι τεχνικά εφικτό προς υλοποίηση ή εμπορικά αξιοποιήσιμο και η Εταιρεία έχει τους αναγκαίους πόρους για να ολοκληρώσει την ανάπτυξη του. Τα κεφαλαιοποιούμενα έξοδα περιλαμβάνουν το κόστος των υλικών, της άμεσης εργασίας καθώς και των γενικών εξόδων που αναλογούν. Άλλες δαπάνες ανάπτυξης αναγνωρίζονται ως έξοδο, επιβαρύνοντας αντιστοίχως τα αποτελέσματα χρήσεως, στο χρόνο που αυτές πραγματοποιούνται. Τα κεφαλαιοποιηθέντα έξοδα έρευνας και ανάπτυξης αναγνωρίζονται σε επίπεδα κόστους, αφαιρουμένων των συσσωρευμένων αποσβέσεων και ενδεχομένων ζημιών υποτίμησης. Τα ανωτέρω κεφαλαιοποιηθέντα έξοδα έρευνας και ανάπτυξης θα εκπέσουν ως δαπάνη από τα αποτελέσματα χρήσεως, μεριζόμενα ισομερώς στα έτη της ωφέλιμης ζωής τους, η οποία προσδιορίζεται στα πέντε έτη. Εξοδα αποκάλυψης Η Εταιρεία αναγνωρίζει ένα περιουσιακό στοιχείο εργασίας αποκάλυψης, εάν, και μόνο εάν, όλα τα ακόλουθα πληρούνται: - Είναι πιθανό ότι το μελλοντικό οικονομικό όφελος (βελτιωμένη πρόσβαση στο κοίτασμα) που σχετίζεται με την δραστηριότητα αποκάλυψης θα εισρεύσει στην Εταιρεία - Η Εταιρεία μπορεί να προσδιορίσει το τμήμα του κοιτάσματος για το οποίο η πρόσβαση έχει βελτιωθεί, και - Το κόστος σχετικά με την εργασία αποκάλυψης που σχετίζεται με το συγκεκριμένο τμήμα μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 26 Το περιουσιακό στοιχείο της εργασίας αποκάλυψης λογίζεται ως προσθήκη στα άυλα περιουσιακά στοιχεία. Αρχικά επιμετρώνται στο κόστος, το οποίο αποτελείται από την συσσώρευση των εξόδων που προκύπτουν άμεσα για την εκτέλεση της εργασίας αποκάλυψης που βελτιώνει την πρόσβαση στο προσδιοριζόμενο τμήμα ή κοίτασμα, πλέον μια κατανομή γενικών εξόδων που μπορούν να καταλογισθούν άμεσα. Τα κόστη που συνδέονται με τις περιστασιακές λειτουργίες δεν περιλαμβάνονται στο κόστος του περιουσιακού στοιχείου της εργασίας αποκάλυψης. Μετά την αρχική αναγνώριση, το περιουσιακό στοιχείο της εργασίας αποκάλυψης μεταφέρεται στο κόστος μειωμένο με τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και τις τυχόν ζημίες απομείωσης. Το περιουσιακό στοιχείο της εργασίας αποκάλυψης θα πρέπει να αποσβένεται σε συστηματική βάση, στη διάρκεια της αναμενόμενης ωφέλιμης ζωής του κοιτάσματος, που γίνεται πιο προσιτό, ως αποτέλεσμα της εργασίας της αποκάλυψης. Άλλα άϋλα περιουσιακά στοιχεία του Ενεργητικού Οι δαπάνες που γίνονται για την απόκτηση δικαιωμάτων, εμπορικών σημάτων και λογισμικού, κεφαλαιοποιούνται και αποσβένονται χρησιμοποιώντας τη σταθερή μέθοδο για μία περίοδο πέντε ετών. 2.7 Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μακροχρόνιων στοιχείων του ενεργητικού Τα πάγια στοιχεία του Ενεργητικού, συμπεριλαμβανόμενων των άϋλων αγαθών, αξιολογούνται για απομείωση όποτε τα γεγονότα ή οι αλλαγές στις περιστάσεις δείχνουν ότι η αναπόσβεστη αξία ενός στοιχείου του ενεργητικού μπορεί να μην είναι ίση με την κατ’ εκτίμηση αξία αντικατάστασης του. Όποτε η λογιστική αξία ενός στοιχείου του ενεργητικού ξεπερνά την κατ’ εκτίμηση αξία αντικατάστασης του, τότε η διαφορά εμφανίζεται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως. Η αξία αντικατάστασης ενός στοιχείου του ενεργητικού είναι η μεγαλύτερη μεταξύ της καθαρής αξίας πώλησης (εύλογης αξίας μείον των εξόδων πώλησης) και της αξίας χρήσεως. Η καθαρή αξία πώλησης ενός στοιχείου του ενεργητικού, είναι το ποσό που αποκτάται από την πώλησή του σε μια αντικειμενική συναλλαγή, ενώ η αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των κατ΄ εκτίμηση μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένονται να προκύψουν από τη συνεχιζόμενη χρησιμοποίησή του και από τη διάθεσή του στο τέλος της ωφέλιμης ζωής του. Οι αξίες αντικατάστασης υπολογίζονται για το κάθε ένα στοιχείο του ενεργητικού χωριστά ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατό, γιά το συνολο της μονάδας που δημιουργει τις ταμειακές ροές. 2.8 Χρηματοοικονομικά μέσα Αναγνώριση και διαγραφή Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις αναγνωρίζονται όταν η Εταιρεία καταστεί συμβαλλόμενο μέρος στις συμβατικές διατάξεις ενός χρηματοοικονομικού μέσου. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαγράφονται όταν λήξουν τα συμβατικά δικαιώματα επί των ταμειακών ροών από το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο ή όταν μεταβιβάζεται το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο και μαζί ουσιαστικά όλοι οι κίνδυνοι και ανταμοιβές. Μια οικονομική υποχρέωση αποαναγνωρίζεται όταν αποσβένεται, εκκαθαρίζεται, ακυρώνεται ή λήγει. Ταξινόμηση και αρχική αποτίμηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Εκτός από εκείνες τις εμπορικές απαιτήσεις που δεν περιέχουν σημαντική χρηματοοικονομική συνιστώσα και αποτιμώνται στην τιμή συναλλαγής σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 15, όλα τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται αρχικά στην εύλογη αξία τους, προσαρμοσμένη για το κόστος συναλλαγής (όπου υπάρχει). Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, εκτός εκείνων που ορίζονται και λειτουργούν ως μέσα αντιστάθμισης, ταξινομούνται στις ακόλουθες κατηγορίες: • αποσβεσμένου κόστους • εύλογης αξίας μέσω αποτελεσμάτων (FVTPL) • εύλογης αξίας μέσω λοιπών συνολικών εσόδων (FVOCI). Στις παρουσιαζόμενες περιόδους, η εταιρεία δεν διαθέτει χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 27 ταξινομούνται ως FVTPL και FVOCI. Η ταξινόμηση καθορίζεται και από τα δύο: • το επιχειρηματικό μοντέλο της οικονομικής οντότητας για τη διαχείριση του χρηματοοικονομικού στοιχείου • τα συμβατικά χαρακτηριστικά ταμειακών ροών του χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου. Μεταγενέστερη αποτίμηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στο αποσβεσμένο κόστος εάν τα περιουσιακά στοιχεία πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις (και δεν προσδιορίζονται ως FVTPL): • διατηρούνται σε επιχειρηματικό μοντέλο που έχει ως στόχο την διακράτηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και τη συλλογή των συμβατικών ταμειακών ροών (hold to collect) • οι συμβατικοί όροι των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων δημιουργούν ταμειακές ροές που αποτελούν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίου και τόκων επί του ανεξόφλητου κεφαλαίου Μετά την αρχική αναγνώριση, αυτά αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του ισοδύναμου επιτοκίου. Η προεξόφληση παραλείπεται όταν η επίδραση της προεξόφλησης είναι ασήμαντη. Τα ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα της Εταιρείας, οι χρηματοοικονομικές απαιτήσεις και οι εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις περιλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία χρηματοοικονομικών μέσων. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (FVTPL) Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται σε διαφορετικό επιχειρηματικό μοντέλο εκτός από το «hold to collect» ή «hold to collect and sell» ταξινομούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Επιπλέον, ανεξάρτητα από το επιχειρηματικό μοντέλο, τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία των οποίων οι συμβατικές ταμιακές ροές δεν είναι μόνο πληρωμές κεφαλαίου και τόκων, λογιστικοποιούνται στην FVTPL. Τα περιουσιακά στοιχεία αυτής της κατηγορίας αποτιμώνται στην εύλογη αξία με κέρδη ή ζημίες που αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα. Οι εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων αυτής της κατηγορίας προσδιορίζονται σε σχέση με συναλλαγές σε ενεργή αγορά ή χρησιμοποιώντας μια τεχνική αποτίμησης όπου δεν υπάρχει ενεργή αγορά. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω άλλων συνολικών εσόδων (FVOCI) Η Εταιρεία λογιστικοποιεί τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε FVOCI εάν τα περιουσιακά στοιχεία πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις: • Διακρατούνται βάσει επιχειρηματικού μοντέλου τύπου «hold to collect and sell» • οι συμβατικοί όροι των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων δημιουργούν ταμειακές ροές που αποτελούν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίου και τόκων επί του ανεξόφλητου κεφαλαίου. Τα τυχόν κέρδη ή ζημίες που αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά έσοδα, αντιστρέφονται σε περίπτωση διαγραφής του περιουσιακού στοιχείου. 2.9 Απομείωση χρηματοοικονομικών μέσων Οι απαιτήσεις απομείωσης σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Π. 9 χρησιμοποιούν πληροφορίες που αφορούν το μέλλον για την αναγνώριση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών - το μοντέλο «αναμενόμενης πιστωτικής ζημίας από πιστώσεις (ECL)». Αυτό αντικαθιστά το «μοντέλο πραγματοποιημένων ζημιών» τού ΔΛΠ 39. Τα μέσα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των νέων απαιτήσεων περιλαμβάνουν δάνεια και άλλα χρεωστικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται στο αποσβεσμένο κόστος και στην FVOCI, εμπορικές απαιτήσεις, περιουσιακά στοιχεία που αναγνωρίζονται και αποτιμώνται βάσει του ΔΠΧΑ 15 και MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 28 δανειακές υποχρεώσεις καθώς και ορισμένες συμβάσεις χρηματοοικονομικής εγγύησης (για τον εκδότη) δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Η αναγνώριση των πιστωτικών ζημιών δεν εξαρτάται πλέον από το αν η Εταιρεία να αναγνωρίσει πρώτα ένα συμβάν ζημιάς από πίστωση. Αντίθετα, η Εταιρεία εξετάζει ένα ευρύτερο φάσμα πληροφοριών κατά την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου και τη μέτρηση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών, συμπεριλαμβανομένων παρελθόντων γεγονότων, των τρεχουσών συνθηκών, εύλογων και υποστηρίξιμων προβλέψεων που επηρεάζουν την αναμενόμενη συλλογή μελλοντικών ταμειακών ροών από το μέσο. Κατά την εφαρμογή αυτής της προσέγγισης, γίνεται διάκριση μεταξύ: • χρηματοπιστωτικών μέσων που δεν έχουν υποστεί σημαντική υποβάθμιση της πιστωτικής ποιότητας από την αρχική αναγνώριση ή που έχουν χαμηλό πιστωτικό κίνδυνο («κατηγορία 1») και • χρηματοπιστωτικών μέσων που έχουν υποβαθμιστεί σημαντικά στην πιστωτική τους ποιότητα από την αρχική αναγνώριση και των οποίων ο πιστωτικός κίνδυνος δεν είναι χαμηλός («κατηγορία 2»). • «κατηγορία 3» που περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν αντικειμενικές ενδείξεις απομείωσης κατά την ημερομηνία αναφοράς. Γιά την πρώτη κατηγoρία, αναγνωρίζονται οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες κατά το επόμενο 12 μηνο, ενώ γιά την δεύτερη κατηγορία οι ζημιές από πιστώσεις καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής. Η μέτρηση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών προσδιορίζεται από μια σταθμισμένη με πιθανότητες εκτίμηση των πιστωτικών ζημιών σε σχέση με την αναμενόμενη διάρκεια ζωής του χρηματοπιστωτικού μέσου. 2.10 Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις Η Εταιρεία χρησιμοποιεί μια απλοποιημένη προσέγγιση στη λογιστική των εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων καθώς και των συμβατικών περιουσιακών στοιχείων και καταγράφει την πρόβλεψη ζημιών ως αναμενόμενες ζημίες από πστώσεις καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της. Αυτές είναι οι αναμενόμενες ελλείψεις στις συμβατικές ταμειακές ροές, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων σε οποιοδήποτε σημείο της διάρκειας ζωής του χρηματοοικονομικού μέσου. Κατά τον υπολογισμό, η Εταιρεία χρησιμοποιεί την ιστορική της εμπειρία, τους εξωτερικούς δείκτες και τις μελλοντικές πληροφορίες για τον υπολογισμό των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών χρησιμοποιώντας έναν πίνακα προβλέψεων. Η Εταιρεία αξιολογεί την απομείωση των εμπορικών απαιτήσεων σε συλλογική βάση καθώς διαθέτουν κοινά χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου και έχουν ομαδοποιηθεί με βάση τις ημέρες καθυστέρησης. 2.11 Χρηματικά διαθέσιμα Τα χρηματικά διαθέσιμα περιλαμβάνουν τα μετρητά που έχει η Εταιρεία στο ταμείο της, τις καταθέσεις όψεως και άλλα χρεώγραφα των οποίων η λήξη τους είναι μέχρι τρεις μήνες. 2.12 Συμψηφισμός χρηματικοοικονομικών μέσων Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις συμψηφίζονται και στην κατάσταση οικονομικής θέσης εμφανίζεται το καθαρό ποσόν, όταν υπάρχει νόμιμα εκτελεστό δικαίωμα αντιστάθμισης των αναγνωρισμένων ποσών και υπάρχει πρόθεση να διακανονιστεί σε καθαρή βάση ή να εξοφληθεί το περιουσιακό στοιχείο και να διακανονιστεί η υποχρέωση ταυτόχρονα. 2.13 Αποθέματα Τα αποθέματα αποτιμώνται στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κόστους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. Το κόστος υπολογίζεται χρησιμοποιώντας τη μέση σταθμική μέθοδο. Το κόστος των αποθεμάτων που έχουν παραχθεί από την Εταιρεία, καθώς και της παραγωγής που βρίσκεται σε εξέλιξη, περιλαμβάνει το κόστος των πρώτων υλών, τα άμεσα εργατικά, άλλα άμεσα κόστη και ποσοστό των γενικών βιομηχανικών εξόδων (όπως αυτά διαμορφώνονται στα πλαίσια της συνήθους λειτουργίας). Δεν περιλαμβάνει το κόστος του δανεισμού. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμώμενη τιμή MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 29 πώλησης σε όρους συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας, μειωμένη κατά τις ενδεχόμενες μεταβλητές δαπάνες πωλήσεων. 2.14 Μετοχικό Κεφάλαιο (α) Μετοχικό κεφάλαιο και υπέρ το άρτιο Το μετοχικό κεφάλαιο αποτελείται από την εύλογη αξία των νομισματικών ανταλλαγμάτων που συνεισφέρθηκαν από τους μετόχους. (β) Αποθεματικά Τα αποθεματικά αποτελούνται από το τακτικό αποθεματικό, το αποθεματικό επανεκτίμησης το αποθεματικό συναλλαγματικών διαφορών και ειδικά αποθεματικά. Το τακτικό αποθεματικό δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια των περιόδων από τη διάθεση των κερδών εις νέον με βάση τη νομοθεσία και τις αποφάσεις της διοίκησης της Εταιρείας. Το αποθεματικό επανεκτίμησης δημιουργήθηκε βάει κερδών/ζημιών από επανεκτίμηση παγίων στοιχείων. Το αποθεματικό συναλλαγματικών διαφορών προκύπτει από την μετατροπή των οικονομικών καταστάσεων στο νόμισμα παρουσίασης, το Ευρώ. (γ) Αποτελέσματα εις νέον Τα αποτελέσματα εις νέον αποτελούνται από μη διανεμηθέντα κέρδη από την τρέχουσα και τις προηγούμενες περιόδους. (δ) Μερίσματα Τα μερίσματα αναγνωρίζονται στα ίδια κεφάλαια στην περίοδο κατά την οποία εγκρίθηκαν από τους ιδιοκτήτες της Εταιρείας. Τα μερίσματα χρήσης που δημοσιεύονται μετά την ημερομηνία της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης παρουσιάζονται στη Σημείωση για τα γεγονότα μετά την ημερομηνία ισολογισμού. 2.15 Ταξινόμηση και αποτίμηση χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων Καθώς η λογιστική των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων παραμένει σε μεγάλο βαθμό η ίδια σύμφωνα με το ΔΠΧΠ 9 όπως και με το ΔΛΠ 39, οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της Εταιρείας δεν επηρεάστηκαν από την υιοθέτηση του ΔΠΧΠ 9. Ωστόσο, για λόγους πληρότητας, η λογιστική πολιτική παρουσιάζεται παρακάτω. Οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της Εταιρείας περιλαμβάνουν δανεισμό και εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις. Οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις επιμετρώνται αρχικά στην εύλογη αξία τους και, όπου απαιτείται, προσαυξάνονται με τα έξοδα συναλλαγής, εκτός αν η Εταιρεία έχει ορίσει κάποια χρηματοοικονομική υποχρέωση ως λογιζόμενη στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Στη συνέχεια, οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του ισοδύναμου επιτοκίου, εκτός από τα παράγωγα και τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που προσδιορίζονται στην FVTPL, οι οποίες τηρούνται κατόπιν στην εύλογη αξία με κέρδη ή ζημίες που αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα (εκτός από τα παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα που ορίζονται και ως μέσα αντιστάθμισης). Όλες οι χρεώσεις που σχετίζονται με τόκους και, όπου υπάρχουν, οι μεταβολές στην εύλογη αξία ενός μέσου, οι οποίες εμφανίζονται στα αποτελέσματα, περιλαμβάνονται στα χρηματοοικονομικά έξοδα ή στα χρηματοοικονομικά έσοδα. 2.16 Κόστος δανεισμού Γενικά και ειδικά κόστη δανεισμού που σχετίζονται άμεσα με την απόκτηση, κατασκευή ή παραγωγή ειδικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία είναι στοιχεία που λαμβάνουν κατ' ανάγκη ένα σημαντικό χρονικό διάστημα προκειμένου να καταστούν έτοιμα για χρήση ή πώληση, προστίθενται στο κόστος MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 30 κτήσης αυτών των περιουσιακών στοιχείων, μέχρι τη στιγμή που τα περιουσιακά στοιχεία είναι ουσιαστικά έτοιμα για την προτιθέμενη χρήση ή πώλησή τους. Τα έσοδα από την προσωρινή επένδυση συγκεκριμένων δανείων εν αναμονή συγκεκριμένων δαπανών για τα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία αφαιρούνται από τα κόστη δανεισμού που μπορούν να κεφαλαιοποιηθούν. Όλα τα άλλα κόστη δανεισμού αναγνωρίζονται ως κέρδος ή ζημία στην περίοδο κατά την οποία πραγματοποιούνται. 2.17 Μισθώσεις Εταιρεία ως μισθωτής Για ενδεχόμενες νέες συμβάσεις που συνήφθησαν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2019, η Εταιρεία εξετάζει εάν μια σύμβαση είναι ή περιέχει μίσθωση. Η μίσθωση ορίζεται ως «σύμβαση ή μέρος σύμβασης που μεταφέρει το δικαίωμα χρήσης ενός περιουσιακού στοιχείου (του υποκείμενου περιουσιακού στοιχείου) για ένα χρονικό διάστημα με αντάλλαγμα κάποιο τίμημα». Για να εφαρμόσει αυτόν τον ορισμό, η Εταιρεία αξιολογεί εάν η σύμβαση πληροί τρεις βασικές εκτιμήσεις που είναι: • η σύμβαση περιέχει αναγνωρισμένο περιουσιακό στοιχείο, το οποίο είτε προσδιορίζεται ρητά στη σύμβαση είτε καθορίζεται σιωπηρά από τον προσδιορισμό του κατά τη στιγμή που το περιουσιακό στοιχείο τίθεται στη διάθεση της Εταιρείας. • η Εταιρεία έχει το δικαίωμα να αποκτήσει ουσιαστικά όλα τα οικονομικά οφέλη από τη χρήση της κατά την περίοδο χρήσης, λαμβάνοντας υπόψη τα δικαιώματά της εντός του καθορισμένου πεδίου εφαρμογής της σύμβασης και • η Εταιρεία έχει το δικαίωμα να καθορίζει την χρήση του προσδιορισμένου περιουσιακού στοιχείου καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης. Η Εταιρεία αξιολογεί κατά πόσον αποκτά το δικαίωμα να καθορίζει το «πώς και για ποιο σκοπό» του περιουσιακού στοιχείου κατά τη διάρκεια της χρήσης. Μέτρηση και αναγνώριση μισθωμάτων ως μισθωτής Κατά την ημερομηνία έναρξης της μίσθωσης, η Εταιρεία αναγνωρίζει ως περιουσιακό στοιχείο το δικαίωμα χρήσης, καθώς και μια υποχρέωση μίσθωσης στον ισολογισμό. Το δικαίωμα χρήσης του περιουσιακού στοιχείου αποτιμάται στο κόστος, το οποίο αποτελείται από την αρχική επιμέτρηση της υποχρέωσης από χρηματοδοτική μίσθωση, από κάθε αρχικό άμεσο κόστος της Εταιρείας, από εκτίμηση ενδεχόμενων εξόδων διάλυσης και απόσυρσης του περιουσιακού στοιχείου στο τέλος της περιόδου μίσθωσης και ό,τι πληρωμές μισθωμάτων έγιναν πριν από την ημερομηνία έναρξης της μίσθωσης (καθαρά από τα τυχόν κίνητρα που ελήφθησαν). Η Εταιρεία αποσβένει το δικαίωμα χρήσης περιουσιακών στοιχείων σε σταθερή βάση από την ημερομηνία της μίσθωσης έως την προηγούμενη της ωφέλιμης ζωής του δικαιώματος χρήσης του περιουσιακού στοιχείου ή της διάρκειας της μίσθωσης. Η Εταιρεία αξιολογεί επίσης το δικαίωμα χρήσης ενός περιουσιακού στοιχείου για απομείωση όταν υπάρχουν τέτοιοι δείκτες. Κατά την ημερομηνία έναρξης, η Εταιρεία αποτιμά την υποχρέωση της μίσθωσης με την παρούσα αξία των μη καταβληθέντων μισθωμάτων κατά την ημερομηνία αυτή, προεξοφλουμένων με το επιτόκιο της μίσθωσης, εάν το επιτόκιο είναι άμεσα διαθέσιμο, ή το χρεωστικό επιτόκιο της Εταιρείας. Οι πληρωμές μίσθωσης που περιλαμβάνονται στην αποτίμηση της υποχρέωσης της μίσθωσης αποτελούνται από σταθερές πληρωμές, μεταβλητές πληρωμές βάσει δείκτη ή επιτοκίου, ποσά που αναμένεται να καταβληθούν με εγγύηση υπολειμματικής αξίας και πληρωμές που προκύπτουν από δικαιώματα προαίρεσης, αναμενόμενα να εξασκηθούν. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 31 Μετά την αρχική μέτρηση, η υποχρέωση μειώνεται ως προς τις πληρωμές που πραγματοποιούνται και αυξάνεται ως προς τους τόκους. Αποτιμάται εκ νέου ώστε να αντικατοπτρίζει ενδεχόμενη επαναξιολόγηση ή τροποποίηση ή εάν υπάρχουν αλλαγές στις κατ’ουσίαν σταθερές πληρωμές. Όταν η υποχρέωση μίσθωσης αποτιμάται εκ νέου, η αντίστοιχη προσαρμογή αντικατοπτρίζεται στο δικαίωμα χρήσης του περιουσιακού στοιχείου ή στα κέρδη και τις ζημίες εάν το δικαίωμα χρήσης του περιουσιακού στοιχείου έχει ήδη μειωθεί στο μηδέν. Στην κατάσταση οικονομικής θέσης, η Εταιρεία έχει επιλέξει να αναγνωρίζει τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις και μισθώσεις χαμηλής αξίας με πρακτική προσέγγιση. Αντί της αναγνώρισης του δικαιώματος χρήσης ως πάγιο και των αναμενόμενων μισθωμάτων ως υποχρέωση, οι πληρωμές που σχετίζονται με αυτές αναγνωρίζονται ως έξοδο στα αποτελέσματα με βάση τη σταθερή μέθοδο κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Εταιρεία ως εκμισθωτής Η λογιστική πολιτική της Εταιρείας σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 16 δεν έχει μεταβληθεί από τη συγκριτική περίοδο. Ως εκμισθωτής η Εταιρεία ταξινομεί τις μισθώσεις ως λειτουργικές ή χρηματοδοτικές μισθώσεις. Μία μίσθωση κατατάσσεται ως χρηματοδοτική μίσθωση εάν μεταφέρει ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τις ανταμοιβές που σχετίζονται με την κυριότητα του υποκείμενου περιουσιακού στοιχείου και κατατάσσεται ως λειτουργική μίσθωση εάν αυτό δεν συμβαίνει. 2.18 Τρέχον και αναβαλόμενο φορολογικό έξοδο Το τρέχον φορολογικό έξοδο τής περιόδου είναι το άθροισμα του τρέχοντος και του αναβαλόμενου φόρου εισοδήματος. Τρέχων φόρος εισοδήματος Τρέχοντα φορολογικά έξοδα υπολογίζονται με συντελεστή 10% επί του κέρδους όπως αυτό εμφανίζεται στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων και προσαρμόζεται γιά τα μη εκπιπτόμενα γιά φορολογικούς σκοπούς έξοδα, ορισμένες περιπτώσεις υπο-αναγνωριζόμενου εισοδήματος, συμψηφιζόμενη φορολογική πίστωση και λοιπές φορολογικές μειώσεις. Τα νομικά πρόσωπα μπορούν να χρησιμοποιούν τις φορολογικές ζημιές τής τρέχουσας περιόδου γιά μείωση ή μηδενισμό των φορολογικών υποχρεώσεων επόμενων περιόδων. Σύμφωνα με τις πρόνοιες των αλλαγών στο Νόμο για τον Φόρο Εισοδήματος των Εταιρειών, αρχής γενομένης από τη χρήση 2023, η Εταιρεία θα έχει την υποχρέωση να συντάξει την Έκθεση Ενδοομιλικών Τιμολογήσεων αλλά δεν θα έχει πλέον υποχρέωση να την υποβάλλει στις φορολογικές αρχές. Η υποβολή θα απαιτείται μόνο εφόσον ζητηθεί από τις φορολογικές αρχές. Το νωρίτερο που θα μπορούσαν να ζητήσουν οι φορολογικές αρχές για την τεκμηρίωση Ενδοομιλικής Τιμολόγησης για τη χρήση 2023 είναι η 15η Απριλίου 2024 και η Εταιρεία θα έχει την υποχρέωση να την υποβάλει εντός 15 ημερών από την υποβολή του αιτήματος. Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος Ο αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος υπολογίζεται πλήρως, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της υποχρέωσης στις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν μεταξύ των φορολογικών βάσεων του ενεργητικού και του παθητικού και των ποσών που εμφανίζονται στα λογιστικά βιβλία για λόγους οικονομικών καταστάσεων. Γιά τον προσδιορισμό του αναβαλλόμενου φόρου εισοδήματος χρησιμοποιείται ο τρέχων θεσπισμένος φορολογικός συντελεστής. Ο αναβαλλόμενος φόρος χρεώνεται ή πιστώνεται στην κατάσταση συνολικού εισοδήματος χρήσεως, εκτός άν αφορά στοιχεία που χρεώνονται ή πιστώνονται άμεσα στην καθαρή θέση, οπότε σ’ αυτήν την περίπτωση ο αναβαλλόμενος φόρος καταχωρείται επίσης στην καθαρή θέση. Τα αναβαλλόμενα φορολογικά στοιχεία του ενεργητικού, αναγνωρίζονται μέχρι το σημείο εκείνο όπου είναι πιθανό ότι το μελλοντικό φορολογήσιμο κέρδος, απέναντι στο οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι προσωρινές διαφορές, θα πραγματοποιηθεί. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 32 Η Εταιρεία δεν έχει αναγνωρίσει καμία αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση ή υποχρέωση στις 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022, καθώς δεν υπάρχουν προσωρινές διαφορές κατά τις ημερομηνίες αυτές. 2.19 Οφέλη εργαζομένων Συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις Η Εταιρεία παρέχει συνταξιοδοτική κάλυψη, όπως ορίζεται από την εγχώρια εργατική Νομοθεσία στα πλαίσια της οποίας συμβάλλει στη συνταξιοδότηση των υπαλλήλων της μετά την αποχώρηση τους. Οι εισφορές υπολογίζονται επί των μισθών των εργαζομένων και κατατίθενται στα αντίστοιχα ταμεία συνταξιοδότησης. Η Εταιρεία δεν υποχρεούται σε επιπλέον καταβολές αναφορικά με τις ανωτέρω δαπάνες. Βραχυπρόθεσμα οφέλη Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις από παροχές προς εργαζομένους υπολογίζονται χωρίς προεξόφληση και αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσμάτων ανάλογα με το ρυθμό που παρέχεται η σχετική υπηρεσία. Μία υποχρέωση αναγνωρίζεται για το ποσό που αναμένεται να πληρωθεί στο πλαίσιο βραχυπρόθεσμων οφελών σε μετρητά ή σε συμμετοχή στα κέρδη, εάν η Εταιρεία έχει μια παρούσα νομική ή τεκμαιρόμενη υποχρέωση να πληρώσει αυτό το ποσό ως αποτέλεσμα της υπηρεσίας που παρασχέθηκε από τον εργαζόμενο και όταν η υποχρέωση μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα. Υποχρεώσεις μετά τη συνταξιοδότηση Η Εταιρεία, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας, καταβάλει στους εργαζόμενους μία ελάχιστη αποζημίωση λόγω εξόδου από την υπηρεσία ίση με δύο μέσους μηνιαίους μισθούς που ισχύουν κατά την ημερομηνία της αποχώρησης. Η Εταιρεία δεν έχει πραγματοποιήσει σχετική πρόβλεψη για αποζημίωση των εργαζομένων της λόγω εξόδου από την υπηρεσία, καθώς θεωρεί ότι το ποσό αυτό δεν θα είχε σημαντική επίδραση στις οικονομικές της καταστάσεις. 2.20 Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Έσοδα, έξοδα και περιουσιακά στοιχεία αναγνωρίζονται χωρίς Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, εκτός: - Όταν ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας από την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών δεν επιστρέφεται από τη φορολογική αρχή, στην οποία περίπτωση ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας αναγνωρίζεται ως μέρος των εξόδων για την απόκτηση ή ως μέρος του κόστους ανάλογα με την περίπτωση και - Απαιτήσεις και υποχρεώσεις οι οποίες παρουσιάζονται περιλαμβανομένου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Το καθαρό ποσό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας το οποίο μπορεί να ανακτηθεί ή πρέπει να πληρωθεί στις φορολογικές αρχές, συμπεριλαμβάνεται ως μέρος των απαιτήσεων ή υποχρεώσεων στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης. 2.21 Προβλέψεις Μία πρόβλεψη αναγνωρίζεται όταν η Εταιρεία έχει μια παρούσα υποχρέωση ως συνέπεια ενός περιστατικού που έχει συμβεί στο παρελθόν και η ικανοποίηση της οποίας είναι πιθανό να απαιτήσει μια εκροή σημαντικών οικονομικών πόρων ενώ μπορεί να γίνει μια αξιόπιστη εκτίμηση του ύψους της σχετικής υποχρέωσης. Οι προβλέψεις αναθεωρούνται σε κάθε διαχειριστική χρήση και προσαρμόζονται για να απεικονίσουν την καλύτερη τρέχουσα εκτίμηση. Όπου η επίδραση της αξίας του κόστους του χρήματος είναι ουσιώδης, το ποσό της πρόβλεψης είναι η παρούσα αξία των δαπανών που αναμένεται να απαιτηθούν για να καλύψουν την υποχρέωση. Οι προβλέψεις για μελλοντικές λειτουργικές ζημίες δεν αναγνωρίζονται. 2.22 Αναγνώριση εσόδων Τα έσοδα περιλαμβάνουν πωλήσεις αγαθών και πωλήσεις υπηρεσιών. Τα έσοδα από τα κύρια προϊόντα και υπηρεσίες εμφανίζονται στη σημείωση 15. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 33 Τα έσοδα μετρώνται με αναφορά στην εύλογη αξία του ανταλλάγματος που εισπράχθηκε ή είναι εισπρακτέο από την Εταιρεία για προσφερόμενα αγαθά ή υπηρεσίες, εξαιρουμένων φόρων επί των πωλήσεων, επιστροφών και εμπορικών εκπτώσεων. Τα έσοδα αποτιμώνται στην εύλογη αξία του εισπραχθέντος ή εισπρακτέου ανταλλάγματος και αντιπροσωπεύουν το εισπρακτέο ποσό για αγαθά και υπηρεσίες που παρέχονται στο πλαίσιο της συνήθους δραστηριότητας, χωρίς τις εκπτώσεις και τους φόρους που σχετίζονται με τις πωλήσεις. Για να καθορίσει εάν θα αναγνωρίσει τα έσοδα από υπηρεσίες, η Εταιρεία ακολουθεί μια διαδικασία 5 βημάτων: 1 Αναγνώριση της σύμβασης με έναν πελάτη 2 Προσδιορισμός των υποχρεώσεων εκτέλεσης 3 Καθορισμός της τιμής συναλλαγής 4 Κατανομή της τιμής συναλλαγής στις υποχρεώσεις εκτέλεσης 5 Αναγνώριση εσόδων όταν πληρούνται οι υποχρεώσεις εκτέλεσης Τα έσοδα αναγνωρίζονται είτε σε χρονική στιγμή είτε σε χρονική διάρκεια, όταν (ή μόλις) η Εταιρεία εκπληρώνει τις υποχρεώσεις εκτέλεσης μεταβιβάζοντας τα υποσχεθέντα αγαθά ή υπηρεσίες στους πελάτες της. Πωλήσεις αγαθών – χονδρεμπόριο μαρμάρου και πλακών Τα έσοδα από την πώληση μαρμάρινων τεμαχίων και πλακιδίων με καθορισμένη τιμή αναγνωρίζονται όταν η Εταιρεία μεταβιβάσει τον έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων στον πελάτη. Παροχή υπηρεσιών Η παροχή υπηρεσιών αναγνωρίζεται στην περίοδο στην οποία οι υπηρεσίες παρέχονται. Το στάδιο της ολοκλήρωσης καθορίζεται βασιζόμενο στις επιμετρήσεις για τη διενεργηθείσα εργασία. Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα Τα χρηματοοικονομικά έσοδα αναγνωρίζονται με βάση την αναλογία χρόνου, η οποία αντικατοπτρίζει την πραγματική απόδοση των περιουσιακών στοιχείων. Τα χρηματοοικονομικά έξοδα περιλαμβάνουν έξοδα από τόκους δανεισμού και έξοδα τόκων υπερημερίας για καθυστερημένες πληρωμές. Το κόστος δανεισμού αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα με τη μέθοδο του ισοδυνάμου επιτοκίου Έσοδα από τόκους Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται στην βάση χρονικής αναλογίας που αντικατοπτρίζει την απόδοση του στοιχείου του ενεργητικού. Λειτουργικά έξοδα Τα λειτουργικά έξοδα αναγνωρίζονται κατά την χρήση της υπηρεσίας ή κατά την ημερομηνία της παροχής της. Συμψηφισμός εσόδων και εξόδων Η Εταιρεία αναλαμβάνει, κατά τη διάρκεια των συνήθων δραστηριοτήτων της, άλλες συναλλαγές που δεν παράγουν έσοδα αλλά είναι παρεπόμενες των κυριότερων δραστηριοτήτων που παράγουν έσοδα. Η Εταιρεία παρουσιάζει τα αποτελέσματα των συναλλαγών αυτών, όταν αυτή η παρουσίαση αντικατοπτρίζει την ουσία της συναλλαγής ή άλλου γεγονότος, συμψηφίζοντας ενδεχόμενα έσοδα με συναφή έξοδα που προκύπτουν από την ίδια συναλλαγή. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 34 2.23 Δεσμεύσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται, εκτός αν η πιθανότητα μίας εκροής πόρων για αυτές έχει πολύ λίγες πιθανότητες να συμβεί. Μία ενδεχόμενη απαίτηση δεν αναγνωρίζεται στις οικονομικές καταστάσεις, αλλά παρουσιάζεται αν μία εισροή πόρων από αυτήν την αιτία είναι αρκετά πιθανή. Το ποσό μιας ενδεχόμενης ζημίας αναγνωρίζεται ως πρόβλεψη, εάν είναι πιθανό ότι μελλοντικά γεγονότα θα την επιβεβαιώσουν, αν αφορά σε μια υποχρέωση που υφίσταται κατά την ημερομηνία αναφοράς των οικονομικών καταστάσεων και αν μια αξιόπιστη / εύλογη εκτίμηση του ποσού της πιθανής ζημιάς μπορεί να πραγματοποιηθεί. 2.24 Συναλλαγές με συνδεόμενα μέρη Συνδεόμενα μέρη είναι εκείνα, όπου το ένα μέρος είναι ελεγχόμενο από το άλλο ή ασκεί σημαντική επιρροή στη λήψη χρηματοοικονομικών ή επιχειρηματικών αποφάσεων του άλλου μέρους. 2.25 Πληροφόρηση κατά τομέα Ένας τομέας είναι μία διακριτή ομάδα περιουσιακών στοιχείων και λειτουργικών δραστηριοτήτων που δραστηριοποιείται στην παροχή προϊόντων ή υπηρεσιών, και υπόκειται σε κινδύνους και αποδόσεις διαφορετικές από εκείνες άλλων τμημάτων. Ο γεωγραφικός τομέας παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες μέσα σε ένα συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον εκτιθέμενο σε κινδύνους διαφορετικούς από εκείνους των άλλων διαφορετικών γεωγραφικών τομέων. 2.26 Μεταγενέστερα γεγονότα Τα γεγονότα που συμβαίνουν μετά το τέλος της χρήσης και επιδρούν την οικονομική κατάσταση της Εταιρείας κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού (διορθωτικά γεγονότα) απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις. Τα γεγονότα που συμβαίνουν μετά το τέλος της χρήσης και δεν επιδρούν στις οικονομικές καταστάσεις, παρουσιάζονται στις σημειώσεις αν είναι σημαντικά. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 35 3. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου 3.1 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου Οι δραστηριότητες της Εταιρείας την εκθέτουν σε ποικίλους χρηματοοικονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανόμενου του πιστωτικού κινδύνου και των κινδύνων που συνδέονται με τις αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τα επιτόκια. Η διαχείριση κίνδυνου της Εταιρείας, εστιάζει στη μη προβλεψιμότητα των αγορών και επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει τα πιθανά δυσμενή αποτελέσματα πέρα από την επιχειρησιακή απόδοση της Εταιρείας. Η διαχείριση του κινδύνου πραγματοποιείται από το διοικητικό συμβούλιο, βασισμένη σε προ- εγκεκριμένες γραπτές πολιτικές και διαδικασίες που καλύπτουν τη γενική διαχείριση του κινδύνου, καθώς επίσης και τους συγκεκριμένους τομείς όπως ο κίνδυνος συναλλάγματος, ο κίνδυνος επιτοκίου, ο πιστωτικός κίνδυνος, η χρήση των ομολόγων και η επένδυση της υπερβάλλουσας ρευστότητας. 3.2 Κίνδυνος αγοράς Κίνδυνος συναλλάγματος. Η Εταιρεία λειτουργεί σε ένα διεθνές περιβάλλον και εκτίθεται σε συναλλαγματικό κίνδυνο που προκύπτει από διάφορα νομίσματα κυρίως από το Ευρώ. Η Εταιρεία δε χρησιμοποιεί κάποιο μέσο για να αντισταθμίσει τον συναλλαγματικό κίνδυνο. Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει την ευθύνη της στρατηγικής συναλλαγματικού κινδύνου και συνολικά και οι σχετικές δραστηριότητες παρακολουθούνται καθημερινά από τη διοίκηση της Εταιρείας. Η λογιστική αξία των νομισματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της Εταιρείας σε ξένα νομίσματα είναι η ακόλουθη: Ενεργητικό 2023 2022 Σε Ευρώ Σε Ευρώ Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις EUR 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά και ισοδύναμα διαθέσιμα EUR 2.833.042 6.209.620 Εμπορικές απαιτήσεις – ξένοι χρεώστες EUR 9.995.4 9 3 8.802.743 Εμπορικές απαιτήσεις – ξένοι χρεώστες USD 8.259 330 15.875.323 20.321.001 Υποχρεώσεις Εμπορικές υποχρεώσεις – ξένοι προμηθευτές EUR 540.709 (165.001) 540.709 (165.001) Ανάλυση ευαισθησίας ξένου συναλλάγματος Καθαρό ποσόν +1% +5% -1% -5% 31 Δεκεμβρίου 2023 EUR 15.326.355 153.264 - (153.264) - USD 8.259 - 413 - (413) Κέρδος (ζημία) 15.334.614 153.264 413 (153.264) (413) 31 Δεκεμβρίου 2022 Καθαρό ποσόν +1% +5% -1% -5% EUR 20.155.670 201.557 - (201.557) - USD 330 - 17 - (17) Κέρδος (ζημία) 20.156.000 201.557 17 (201.557) (17) Η ανάλυση ευαισθησίας περιλαμβάνει μόνο νομισματικά στοιχεία που αποτυπώνονται σε ξένο νόμισμα στο τέλος της χρήσης. Η ευαισθησία τής αξίας τους υπολογίζεται με την διακύμανση τις ισοτιμίας τους σε σχέση με τις εν ισχύ ισοτιμίες. Τα θετικά/αρνητικά ποσά, υποδεικνύουν αύξηση/μείωση στο κέρδος ή σε άλλα στοιχεία καθαρής θέσης, το οποίο δύναται να καταγραφεί σε περίπτωση που η τιμή του δηναρίου Βόρειας Μακεδονίας μειώνεται ή αυξάνεται σε σχέση με το ευρώ μεν κατά +/- 1% σε σχέση με τα υπόλοιπα ξένα νομίσματα δε κατά +/- 5% MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 36 Επιτοκιακός κίνδυνος. Ο κίνδυνος αυτός επηρεάζει τις μελλοντικές ταμειακές ροές και μεταβάλλεται ανάλογα με τη μεταβολή των επιτοκίων στην αγορά. Η έκθεση της Εταιρείας στο κίνδυνο αυτό κυρίως σχετίζεται με το μακροπρόθεσμο δανεισμό της που έχει συναφθεί με βάση τα κυμαινόμενα επιτόκια του ευρώ. Η διοίκηση της Εταιρείας είναι κύρια υπεύθυνη για τον καθημερινό έλεγχο του επιτοκιακού κινδύνου και καθορίζει τα εύλογα όρια εντός των οποίων μπορεί να κυμαίνεται προκειμένου να μειώσει το επίπεδο του κινδύνου αυτού. Στο πίνακα παρατίθεται ανάλυση των στοιχείων της Εταιρείας που εκτίθενται στο κίνδυνο επιτοκίου. 2023 2022 Ενεργητικό Χωρίς επιτόκιο: Εμπορικές απαιτήσεις 9.988.694 8.805.420 Ταμειακά και διαθέσιμα ισοδύναμα 237 189 9.988.931 8.805.609 Με σταθερό επιτόκιο: Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά και διαθέσιμα ισοδύναμα 3.040.976 6.456.220 6.079.505 11.764.528 16.068.436 20.570.137 Υποχρεώσεις Χωρίς επιτόκιο: Εμπορικές υποχρεώσεις 1.247.396 945.607 1.247.396 945.607 Με μεταβαλόμενο επιτόκιο: Χρηματοδοτική μίσθωση 56.052 - 56.052 - Περιθώριο ευαισθησίας τόκων 1.303.448 945.607 Ανάλυση ευαισθησίας επιτοκίου Την 31 Δεκεμβρίου 2023 Καθαρό ποσόν +2% -2% Δανεισμός με μεταβαλόμενο επιτόκιο (56.052) (1.121) 1.121 Την 31 Δεκεμβρίου 2022 Καθαρό ποσόν +2% -2% Δανεισμός με μεταβαλόμενο επιτόκιο - - - 3.3 Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος οικονομικής ζημίας της Εταιρείας, εάν ο πελάτης ή ο αντισυμβαλλόμενος σε ένα χρηματοδοτικό μέσο αδυνατεί να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις και προκύπτει κυρίως από τις εμπορικές απαιτήσεις της Εταιρείας, τις χρηματοοικονομικές απαιτήσεις και τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα. Η έκθεση της Εταιρείας στον πιστωτικό κίνδυνο επηρεάζεται κυρίως από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε πελάτη. Η Εταιρεία έχει σε ισχύ πολιτικές για να εξασφαλίσει ότι οι πωλήσεις των αγαθών και των υπηρεσιών στους πελάτες, πραγματοποιούνται με τη κατάλληλη πιστωτική πολιτική. Εχει επίσης τις πολιτικές που περιορίζουν το ποσό πιστωτικής έκθεσης σε κίνδυνο με οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος. Οι πιστωτικοί όροι γιά τους ξένους πελάτες εξασφαλίζονται με εγγυητικές επιστολές διάρκειας από 30 έως 120 ημέρες. Η Εταιρεία πραγματοποιεί προβλέψεις για ενδεχόμενη ζημιά από την απομείωση απαιτήσεων από τους πελάτες της και η οποία βασίζεται αποκλειστικά σε κατά περίπτωση υπολογισμό της ενδεχόμενης ζημίας. Το μέγιστο ύψος της έκθεσης σε πιστωτικό κίνδυνο ανά κατηγορία χρηματοοικονομικού στοιχείου στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης αναλύεται παρακάτω: MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 37 Κατηγορίες χρηματοοικονομικών στοιχείων 2023 2022 (σε €) (σε €) Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά διαθέσιμα 3.041.213 6.456.409 Απαιτήσεις από πελάτες και λοιπές απαιτήσεις 9.988.694 8.805.420 16.068.436 20.570.137 O κίνδυνος για τα ταμειακά διαθέσιμα είναι μηδενικός διότι τηρούνται σε τραπεζικά ιδρύματα με υψηλής ποιότητας πιστοληπτική αξιολόγηση. Η Εταιρεία ασφαλίζει τον πιστωτικό κίνδυνο από τους πελάτες της με τραπεζικές εγγυήσεις, πιστωτικές επιστολές, καταθέσεις μετρητών, προκαταβολές κ.λπ. Αν και η Εταιρεία έχει μια μεγάλη έκθεση σε Κινέζους πελάτες, περίπου 89% των πωλήσεων (περιλαμβανομένου του Χόγκ – Κογκ), 2022: Κινέζοι πελάτες περίπου 80% των πωλήσεων), οι επιλεγμένοι διανομείς έχουν κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό, ένα γεγονός που ελαχιστοποιεί τον πιστωτικό κίνδυνο έκθεσης στην Κινεζική αγορά. Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε, οι μεγάλοι πελάτες της Εταιρείας μας δεν έχουν αντιμετωπίσει σημαντικές οικονομικές δυσκολίες μέχρι σήμερα. Η πιστωτική ποιότητα των εμπορικών απαιτήσεων στις 31 Δεκεμβρίου 2023 θεωρείται ότι είναι καλή. Στη σημείωση 9 περιγράφεται η ποιότητα της πιστωτικής πολιτικής που εφαρμόζει η Εταιρεία για τις απαιτήσεις από τους πελάτες της και τις προκαταβολές στους προμηθευτές της. 3.4 Κίνδυνος ρευστότητας Η Εταιρεία διαχειρίζεται τις ανάγκες της για ρευστότητα μέσω ταμειακού προγραμματισμού και πρόβλεψης των ταμειακών ροών που προκύπτουν από την καθημερινή λειτουργία της. Οι ανάγκες για ρευστότητα αναθεωρούνται σε διάφορες χρονικές περιόδους. Οι ταμειακές ανάγκες συγκρίνονται με τις διαθέσιμες δανειακές χρηματοδοτήσεις και προσδιορίζουν τα τυχόν ελλείματα. Αυτή η διαδικασία διασφαλίζει την ύπαρξη ικανών δανειακών διαθεσίμων για τη κάλυψη τυχόν ελλειμμάτων για μια συγκεκριμένη περίοδο. Η Εταιρεία διατηρεί επαρκή ρευστότητα για να καλύπτει τις ταμειακές ανάγκες τουλάχιστον 30 ημερών. Η χρηματοδότηση ταμειακών αναγκών μακροπρόθεσμα διασφαλίζεται με επαρκείς δεσμευτικές πιστοδοτήσεις. Κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022, η περίοδος αποπληρωμής των δανείων της Εταιρείας (συμπεριλαμβανομένων των τόκων όπου υφίστανται) αναλύεται ώς εξής: 1-12 μήνες 1-5 έτη άνω των 5 ετών 31-Δεκ-2023 (σε €) (σε €) (σε €) Τοκοφόρα δάνεια 14.947 41.105 - Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 1.247.396 - - 1.262.343 41.105 - 31-Δεκ-2022 Τοκοφόρα δάνεια - - - Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 945.607 - - 945.607 - - Tα παραπάνω απεικονίζουν τις βάσει συμβάσεων ταμειακές ροές, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν από τα υπόλοιπα των υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία αναφοράς. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 38 3.5 Κίνδυνος διαχείρισης κεφαλαίων Η Εταιρεία στοχεύει, κατά την διαχείριση κεφαλαίου, στα εξής: - να διασφαλίσει την ικανότητά της να συνεχίσει να λειτουργεί με σκοπό την παροχή αποδόσεων για τους μετόχους και οφελών για τους άλλους ενδιαφερόμενους φορείς - να διατηρήσει μία βέλτιστη κεφαλαιακή δομή που να μειώνει το κόστος του κεφαλαίου. Η Εταιρεία για τη διατήρηση ή τη διόρθωση της κεφαλαιακής της δομής μπορεί είτε να επηρεάσει το πληρωτέο στους μετόχους μέρισμα, είτε να επιστρέψει στους μετόχους κεφάλαιο, είτε να εκδόσει νέες μετοχές ή να πωλήσει στοιχεία του ενεργητικού για να μειώσει το χρέος της. Δείκτης μόχλευσης Η δομή των ιδίων κεφαλαίων της Εταιρείας περιλαμβάνει το μετοχικό κεφάλαιο, τα αποθεματικά, το αποθεματικό αναπροσαρμογής των παγίων και τα κέρδη εις νέον. Η διοίκηση σε ετήσια βάση εξετάζει την κεφαλαιακή διάρθρωση με βάση την σχέση του καθαρού δανεισμού πρός τα ίδια κεφάλαια. Οι καθαρές δανειακές υποχρεώσεις υπολογίζονται ως το σύνολο των υποχρεώσεων για τη λήψη δανείων μείον τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα. 2023 2022 (σε €) (σε €) Τοκοφόρος δανεισμός 56.052 - Ταμειακά διαθέσιμα, ισοδύναμα και χρηματοοικονομικές απαιτήσεις (6.079.742) (11.764.717) Καθαρές υποχρεώσεις (6.023.690) (11.764.717) Ίδια κεφάλαια 35.655.974 40.975.226 Δείκτης μόχλευσης - - 3.6 Εκτίμηση εύλογης αξίας Η εύλογη αξία αντιπροσωπεύει το ποσό στο οποίο ένα περιουσιακό στοιχείο του ενεργητικού μπορεί να αντικατασταθεί ή μία υποχρέωση να διευθετηθεί σε βάση πλήρους ανεξαρτησίας των δύο μερών. Δεν υπάρχει χρηματοοικονομικό στοιχείο που να παρουσιάζεται στην εύλογη αξία στις οικονομικές καταστάσεις τής εταιρείας την 31/12/23 ή την 31/12/22. 3.6.1 Χρηματοοικονομικά στοιχεία που δεν παρουσιάζονται σε εύλογες αξίες Ο ακόλουθος πίνακας συνοψίζει τις λογιστικές αξίες και τις εύλογες αξίες για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που δεν παρουσιάζονται στην κατάσταση οικονομικής θέσης στην εύλογη αξία τους: Λογιστική αξία Εύλογη αξία 2023 2022 2023 2022 Περιουσιακά στοιχεία (σε €) (σε €) (σε €) (σε €) Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις (χωρίς προπληρωμές) 9.988.694 8.805.420 9.988.694 8.805.420 Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 3.038.529 5.308.308 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 3.041.213 6.456.409 3.041.213 6.456.409 Σύνολο 16.068.436 20.570.137 16.068.436 20.570.137 Υποχρεώσεις Δανεισμός 56.052 56.052 Εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις (χωρίς φορολογικές υποχρεώσεις) 1.247.396 945.607 1.247.396 945.607 Σύνολο υποχρεώσεων 1.303.448 945.607 1.303.448 945.607 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 39 Δάνεια και απαιτήσεις Τα δάνεια και οι απαιτήσεις αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος, μείον τις προβλέψεις για απομείωση. Η εύλογη αξία τους αντιστοιχεί στην τρέχουσα αξία τους. Άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Η εύλογη αξία των νομισματικών περιουσιακών στοιχείων που περιλαμβάνουν ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα θεωρείται ότι προσεγγίζει την τρέχουσα αξία εξαιτίας της μικρότερης των τριών μηνών λήξης τους. Εμπορικές και δανειακές υποχρεώσεις Η τρέχουσα αξία των εμπορικών και δανειακών υποχρεώσεων προσεγγίζει την εύλογη αξία τους. 4. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και παραδοχές Κατά την εφαρμογή τής Λογιστικής πολιτικής τής Εταιρείας, όπως περιγράφεται στη σημ. 2, η Διοίκηση απαιτείται να προβεί σε κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές σχετικά με τις λογιστικές αξίες των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων οι οποίες δεν είναι άμεσα εμφανείς από άλλες πηγές. Οι εκτιμήσεις και οι σχετικές παραδοχές βασίζονται στην ιστορική εμπειρία και σε άλλους παράγοντες που θεωρούνται συναφείς. Τα πραγματικά αποτελέσματα ενδέχεται να διαφέρουν από αυτές τις εκτιμήσεις. Οι εκτιμήσεις και παραδοχές αναθεωρούνται σε συνεχή βάση. Αναθεωρήσεις σε λογιστικές εκτιμήσεις αναγνωρίζονται στην τρέχουσα χρήση αν η αναθεώρηση επηρεάζει μόνο αυτή την περίοδο ή την τρέχουσα χρήση και τις επόμενες αν επηρεάζει συγχρόνως την τρέχουσα και τις μελλοντικές χρήσεις. Αβεβαιότητα στις αποφάσεις Απομείωση αξίας μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Οι ζημιές απομείωσης αναγνωρίζονται στο ποσό για το οποίο η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου ή της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών υπερβαίνει το ανακτήσιμο ποσό. Κατά τον προσδιορισμό του ανακτήσιμου ποσού, η διοίκηση αξιολογεί τις αναμενόμενες τιμές και τις ταμειακές ροές από κάθε μονάδα δημιουργίας ταμειακών ροών και καθορίζει το κατάλληλο επιτόκιο για τον υπολογισμό της παρούσας αξίας των ταμειακών ροών. Η Διοίκηση τής Εταιρείας έλαβε υπ’οψη την συνολική επίδραση του Covid-19 καθώς και την παγκόσμια πολιτική και οικονομική κρίση γιά την εκτίμηση τής απομείωσης αξίας και θεωρεί ότι δεν υπάρχει επίδραση στην απομείωση των περιουσιακών στοιχείων. Απομείωση αξίας των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Απομείωση αξίας των εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων Η Εταιρεία υπολογίζει την απομείωση για εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις βασιζόμενη σε εκτίμηση των ζημιών που προκύπτουν από την αδυναμία των πελατών να πραγματοποιήσουν τις απαιτούμενες πληρωμές. Η εκτίμηση βασίζεται στην ωρίμανση του υπολοίπου των απαιτήσεων, στην πιστοληπτική ικανότητα των πελατών και των αλλαγών στους όρους πληρωμής των πελατών κατά την αξιολόγηση της επάρκειας της ζημίας απομείωσης για επισφαλείς απαιτήσεις. Αυτά αφορούν σε παραδοχές για τη μελλοντική συμπεριφορά των πελατών και των συνακόλουθων μελλοντικών εισπράξεων. Αν η οικονομική κατάσταση των πελατών πρόκειται να επιδεινωθεί, οι πραγματικές διαγραφές των απαιτήσεων που υπάρχουν σήμερα μπορεί να είναι υψηλότερες από ό,τι αναμενόταν και μπορεί να υπερβούν το ύψος των ζημιών απομείωσης που αναγνωρίστηκε μέχρι σήμερα. Ωφέλιμη ζωή αποσβέσιμων περιουσιακών στοιχείων Η Διοίκηση επανεξετάζει τακτικά τις ωφέλιμες ζωές των αποσβέσιμων περιουσιακών στοιχείων κατά την ημερομηνία της κατάστασης της χρηματοοικονομικής θέσης. Η διοίκηση εκτιμά ότι η ωφέλιμη ζωή των περιουσιακών στοιχείων αντιπροσωπεύει την αναμενόμενη χρησιμότητα των περιουσιακών στοιχείων. Οι λογιστικές αξίες τέτοιων περιουσιακών στοιχείων αναλύονται στη Σημείωση 5 και 6. Εν τούτοις, τα πραγματικά αποτελέσματα ενδέχεται να διαφέρουν, λόγω τεχνολογικής απαξίωσης. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 40 Αποθέματα Η Διοίκηση εκτιμά τις καθαρές ρευστοποιήσιμες τιμές των αποθεμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που είναι διαθέσιμα σε κάθε ημερομηνία αναφοράς. Η μελλοντική πραγματοποίηση αυτών των αποθεμάτων μπορεί να επηρεαστεί από τη μελλοντική τεχνολογία ή άλλες αλλαγές που προκαλούνται από την αγορά και ενδέχεται να μειώσουν τις μελλοντικές τιμές πώλησης. Προβλέψεις Οι προβλέψεις επανεξετάζονται σε κάθε ημερομηνία κατάρτισης Κατάστασης Οικονομικής Θέσης και προσαρμόζονται ώστε να αντικατοπτρίζουν την τρέχουσα βέλτιστη εκτίμηση. Όπου η επίδραση της διαχρονικής αξίας του χρήματος είναι σημαντική, το ποσό της πρόβλεψης είναι η παρούσα αξία των δαπανών που αναμένεται να απαιτηθούν για τον διακανονισμό της υποχρέωσης. Κατά τη διάρκεια του 2023 δεν έγιναν αλλαγές στις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν. 5. Γήπεδα, κτίρια και μηχανήματα Γήπεδα και κτίρια Μηχανήματα και εξοπλισμός Κατασκευές υπό εξέλιξη Σύνολο 1-Ιαν-22 Κόστος ή αποτίμηση 6.780.389 28.855.820 541.045 36.177.254 Συσσωρευμένη απόσβεση (3.279.657) (18.303.506) - (21.583.163) Αναπόσβεστη αξία 3.500.732 10.552.314 541.045 14.594.091 Κλειόμενη χρήση 31 Δεκεμβρίου 2022 Μεταφορά Αναπόσβεστου ποσού προηγούμενης χρήσης 3.500.732 10.552.314 541.045 14.594.091 Συναλλαγματικές Διαφορές 8.480 21.989 766 31.235 Προσθήκες 607.550 1.259.928 (196.556) 1.670.922 Μειώσεις (13.663) (32.208) - (45.871) Κόστος αποσβέσεων χρήσεως (181.027) (1.691.961) - (1.872.988) Μεταφορά Αναπόσβεστης Αξίας 3.922.072 10.110.062 345.255 14.377.389 1-Ιαν-23 Κόστος ή αποτίμηση 7.380.544 30.057.038 345.255 37.782.837 Συσσωρευμένη απόσβεση (3.458.472) (19.946.976) - (23.405.448) Αναπόσβεστη αξία 1 Ιανουαρίου 2023 3.922.072 10.110.062 345.255 14.377.389 Κλειόμενη χρήση 31 Δεκεμβρίου 2023 Μεταφορά Αναπόσβεστου ποσού προηγούμενης χρήσης 3.922.072 10.110.062 345.255 14.377.389 Συναλλαγματικές Διαφορές (245) 479 (353) (119) Προσθήκες 61.958 2.610.792 (340.868) 2.331.882 Μειώσεις - (1.318) - (1.318) Κόστος αποσβέσεων χρήσεως (190.012) (1.841.085) - (2.031.097) Αναπόσβεστη αξία στο τέλος της χρήσης 3.793.773 10.878.930 4.034 14.676.737 31-Δεκ-23 Κόστος ή αποτίμηση 7.364.490 32.536.297 4.034 39.904.821 Συσσωρεύμενη απόσβεση (3.570.717) (21.657.367) - (25.228.084) Αναπόσβεστη αξία 3.793.773 10.878.930 4.034 14.676.737 Κατασκευές υπό εξέλιξη Το υπόλοιπο κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 είναι 4.034 Ευρώ (31 Δεκεμβρίου 2022: 345.255 Ευρώ) και αφορά το κόστος νέων εγκαταστάσεων και μίας δοσομετρικής αντλία στο εργοστάσιο (2022: κόστος νέων εγκαταστάσεων εργοταξίου, ενός εκσκαφέα, και σημαντικών επισκευών του μηχανολογικού εξοπλισμού). MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 41 Πωλήσεις και μειώσεις Μηχανημάτων και εξοπλισμού Κατά τη διάρκεια του 2023 η Εταιρεία διέγραψε μηχανολογικό εξοπλισμό και Η/Υ καθώς και λογισμικό με αναπόσβεστο υπόλοιπο 1.318 Ευρώ από τα οποία 935 Ευρώ χρεώθηκαν στο κόστος πωληθέντων και τα υπόλοιπα 383 Ευρώ στα έξοδα διοίκησης και διάθεσης (Σημείωση 18). (31 Δεκεμβρίου 2022: 25.644 Ευρώ που περιλαμβανόταν στα έξοδα διοίκησης και διάθεσης). Επιπλέον, κατά το 2023 η Εταιρεία επώλησε εξοπλισμό με αναπόσβεστο υπόλοιπο 0 Ευρώ (2022: 20.227 Ευρώ). Η αξία πώλησης ήταν 2.095 Ευρώ (2022: 20.227 Ευρώ). Το κέρδος από τις συναλλαγές ανήλθε στο ποσόν των 2.095 Ευρώ (31 Δεκεμβρίου 2022: 6.028) Ευρώ που περιλαμβάνεται στα λοιπά λειτουργικά έσοδα (Σημείωση 20). Ακίνητα, Εγκαταστάσεις και Εξοπλισμός με προσημείωση Στις 31 Δεκεμβρίου 2023, η επιχείρηση έχει προσημειώσει μέρος των ακινήτων, των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού της (επιχειρησιακές εγκαταστάσεις, μηχανήματα και εξοπλισμός). Κατά την ημερομηνία αυτή, η εκτιμώμενη αξία τους ανέρχεται στο ποσό των Ευρώ 3.861.952 (2022: Ευρώ 3.342.752). (Σημείωση 26). Οχήματα υπό χρηματοδοτική μίσθωση Την 31 Δεκεμβρίου 2023, η Εταιρεία έχει τα ακόλουθα ποσά περιουσιακών στοιχείων υπό χρηματοδοτική μίσθωση: 2023 2022 Κόστος ή αποτίμηση 67.639 - Συσωρευμένες αποσβέσεις (4.227) - Καθαρό υπόλοιπο 63.412 - MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 42 6. Αϋλα περιουσιακά στοιχεία Λογισμικό Εμπορικά σήματα Εξοδα έρευνας και ανάπτυξης Αϋλα περιουσιακά στοιχεία σε εξέλιξη Σύνολο 1-Ιαν-22 Κόστος ή αποτίμηση 264.658 240.135 3.132.006 19.741 3.656.540 Συσσωρευμένη απόσβεση (219.261) (190.549) (2.034.391) - (2.444.201) Αναπόσβεστη αξία 45.397 49.586 1.097.615 19.741 1.212.339 Κλειόμενη χρήση 31 Δεκεμβρίου 2022 Μεταφορά Αναπόσβεστου ποσού προηγούμενης χρήσης 45.397 49.586 1.097.615 19.741 1.212.339 Συναλλαγματικές Διαφορές 76 142 2.232 34 2.484 Προσθήκες 10.880 31.432 145.896 (4.157) 184.051 Διαγραφές - - - - - Αποσβέσεις χρήσεως (21.982) (15.085) (220.590) - (257.657) Μεταφορά Αναπόσβεστης Αξίας 34.371 66.075 1.025.153 15.618 1.141.217 1-Ιαν-23 Κόστος ή αποτίμηση 275.819 272.155 3.285.023 15.618 3.848.615 Συσσωρευμένη απόσβεση (241.448) (206.080) (2.259.870) - (2.707.398) Αναπόσβεστη αξία 1 Ιανουαρίου 2023 34.371 66.075 1.025.153 15.618 1.141.217 Κλειόμενη χρήση 31 Δεκεμβρίου 2023 Μεταφορά Αναπόσβεστου ποσού προηγούμενης χρήσης 34.371 66.075 1.025.153 15.618 1.141.217 Συναλλαγματικές Διαφορές (23) 18 (209) (12) (226) Προσθήκες - 46.240 8.551 (10.773) 44.018 Αποσβέσεις χρήσεως (22.180) (26.681) (186.734) - (235.595) 12.168 85.652 846.761 4.833 949.414 31-Δεκ-23 Κόστος ή αποτίμηση 275.811 318.434 3.293.487 4.833 3.892.565 Συσσωρεύμενη απόσβεση (263.643) (232.782) (2.446.726) - (2.943.151) Αναπόσβεστη αξία 12.168 85.652 846.761 4.833 949.414 Κεφαλαιοποιημένα έξοδα έρευνας και ανάπτυξης Την 31 Δεκεμβρίου 2023, το υπόλοιπο των κεφαλαιοποιημένων εξόδων έρευνας και ανάπτυξης έφθανε το ποσόν των 846.761 Ευρώ (31 Δεκεμβρίου 2022: 1.025.153 Ευρώ). Περιλαμβάνει κεφαλαιοποιημένα έξοδα αποκάλυψης λατομείου με απομένουσα περίοδο απόσβεσης 7 χρόνια, έξοδα γεωφυσικής και γεωτρητικής έρευνας και έξοδα ανάπτυξης 10ετούς πλάνου εκμετάλλευσης λατομείου. Αϋλα πάγια υπό εκτέλεση Την 31 Δεκεμβρίου 2023, το υπόλοιπο των άϋλων παγίων υπό εκτέλεση έφθανε το ποσόν των 4.833 Ευρώ (31 Δεκεμβρίου 2022: 15.618) και αφορά κυρίως την έξοδα εκπόνησης σχεδίων γιά το λατομείο, καθώς και κατασκευή νέας εταιρικής ιστοσελίδας. Κατανομή των αποσβέσεων Από το σύνολο των αποσβέσεων για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2023, ποσού Ευρώ 2.266.692 (2022: Ευρώ 2.130.645) όπως φαίνεται στην σημείωση 23, Ευρώ 2.168.145 (2022: Ευρώ 2.048.872) έχουν χρεωθεί στο κόστος πωληθέντων και το υπόλοιπο ποσό των Ευρώ 98.547 (2022: Ευρώ 81.773) - στα έξοδα διοίκησης και διάθεσης (βλ, σημ. 18). MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 43 7. Χρηματοοικονομικά μέσα ανά κατηγορία Τα τρέχοντα υπόλοιπα των απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων μπορούν να παρουσιασθούν στις παρακάτω χρηματοοικονομικές κατηγορίες: Περιουσιακά στοιχεία σε κόστος μείον απομειώσεις 31–Δεκ-23 31-Δεκ-22 Εμπορικές και άλλες απαιτήσεις (εξαιρουμένων των προπληρωμών) 9.988.694 8.805.420 Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 3.038.529 5.308.308 Ταμειακά και ισοδύναμα διαθέσιμα 3.041.213 6.456.409 16.068.436 20.570.137 Υποχρεώσεις σε κόστος μείον απομειώσεις Εντοκος δανεισμός 56.052 - Εμπορικές και άλλες υποχρεώσεις (εξαιρουμένων των προπληρωμών) 1.247.396 945.607 1.303.448 945.607 8. Αποθέματα 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Ημικατεργασμένα προϊόντα 2.622.025 3.050.325 Τελικά προϊόντα 1.392.977 1.030.299 Ανταλλακτικά 784.660 816.837 Πρώτες ύλες 281.138 272.898 Εμπορεύματα 73.472 73.475 Άλλα 4.346 26.193 5.158.618 5.270.027 Το 2023 η Εταιρεία αναγνώρισε σαν απώλεια ποσό 78.994 Ευρώ από θραύσεις και καταστροφές (2022: 155.625 Ευρώ) στα αποτελέσματα τρέχουσας χρήσης καθώς και ελλείμματα καταμέτρησης ποσού 12.965 Ευρώ (2022: 12.220 Ευρώ) στα έξοδα Διοίκησης και Διάθεσης. (Σημειώσεις 18 και 23). Επιπλέον, η Εταιρεία εκτίμησε την καθαρή τιμή στην οποία μπορούσαν να πουληθούν τα αποθέματα και μείωσε το λογιστικό υπόλοιπο κατά συνολικό ποσόν 503.226 Ευρώ (2022: 172.324 Ευρώ) (Σημ. 23). Το καθαρό ποσό των 329.212 Ευρώ (2022: 170.568) μειωμένο κατά το έσοδο που προέκυψε από χρήση προηγουμένως απομειωθέντος αποθέματος ποσού 174.014 Ευρώ (2022: 1.756 Ευρώ) βάρυνε τα έξοδα Διοικήσεως και Διάθεσης (Σημείωση 23). Η Εταιρεία επίσης εκτίμησε την καθαρή τιμή στην οποία μπορούσαν να πουληθούν τα ανταλλακτικά και αναλώσιμα και μείωσε το λογιστικό υπόλοιπο ορισμένων, κατά συνολικό ποσόν 84.684 Ευρώ (2022: 58.378 Ευρώ) (Σημ. 23) που βάρυνε τα έξοδα Διοικήσεως και Διάθεσης (Σημείωση 18). Το κόστος πρώτων υλών, ανταλλακτικών και άλλων υλικών που περιλαμβάνονται στο κόστος πωληθέντων γιά το έτος που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023 ανέρχεται στα 3.972.659 Ευρώ (2022: 4.260.063 Ευρώ) MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 44 9. Εμπορικές απαιτήσεις 31 Δεκεμβρίου 2023 31 Δεκεμβρίου 2022 Τρέχουσες απαιτήσεις πελατών Τοπικοί Χρεώστες 25.992 24.949 Ξένοι Χρεώστες 6.379.985 6.973.958 Απαιτήσεις από συνδεδεμένες επιχειρήσεις (βλ.σημ.24) 3.622.984 1.829.094 10.028.961 8.828.001 Μείον: προβλέψεις για απομείωση (69.255) (69.511) 9.959.706 8.758.490 Προκαταβολές πληρωμής Προπληρωμένος ΦΠΑ 211.777 243.213 Εξοδα επόμενων χρήσεων 34.401 27.748 Προκαταβολές σε προμηθευτές 33.531 565.520 279.709 836.481 Άλλα τρέχοντα εισπρακτέα Άλλα διάφορα εισπρακτέα 28.988 46.930 28.988 46.930 Λοιπές απαιτήσεις εισπρακτέες, μικτές 308.697 883.411 Μείον: προβλέψεις για απομείωση - - 308.697 883.411 Συνολικές απαιτήσεις πελατών και λοιπές, καθαρές 10.268.403 9.641.901 Η πιστωτική ποιότητα των εμπορικών απαιτήσεων της επιχείρησης την 31 Δεκεμβρίου 2023 και την 31 Δεκεμβρίου 2022 μπορεί να αναλυθεί ως εξής: 31-Δεκ-2023 Μη καθυστερημένο Μη απομειωμένο Σε καθυστέρηση Μη απομειωμένο Απομειωμένο Σύνολο Κόστος 6.650.760 3.308.946 69.255 10.028.961 Μείον προβλέψεις - - (69.255) (69.255) 6.650.760 3.308.946 - 9.959.706 31-Δεκ-2022 Μη καθυστερημένο Μη απομειωμένο Σε καθυστέρηση Μη απομειωμένο Απομειωμένο Σύνολο Κόστος 7.822.333 936.157 69.511 8.828.001 Μείον προβλέψεις - - (69.511) (69.511) 7.822.333 936.157 - 8.758.490 Την 31 Δεκεμβρίου 2023 η ηλικιακή δομή των απαιτήσεων σε καθυστέρηση αλλά μη απομειωμένων, ήταν όπως παρακάτω: Απαιτήσεις από τοπικούς πελάτες Απαιτήσεις από πελάτες εξωτερικού Σύνολο Καθυστερημένες μέχρι 1 έτος 1.298 3.132.023 3.133.321 Καθυστερημένες άνω του 1 έτους - 175.625 175.625 1.298 3.307.648 3.308.946 Την 31 Δεκεμβρίου 2022 η ηλικιακή δομή των απαιτήσεων σε καθυστέρηση αλλά μη απομειωμένων, ήταν όπως παρακάτω: MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 45 Απαιτήσεις από τοπικούς πελάτες Απαιτήσεις από πελάτες εξωτερικού Σύνολο Καθυστερημένες μέχρι 1 έτος 495 935.662 936.157 Καθυστερημένες άνω του 1 έτους - - - 495 935.662 936.157 Ο παρακάτω πίνακας περιλαμβάνει τη μεταβολή των προβλέψεων στις περιόδους που έληξαν την 31 Δεκεμβρίου 2023 και την 31 Δεκεμβρίου 2022 αντίστοιχα: 2023 2022 Την 1 η Ιανουαρίου 69.511 70.223 Εισπραχθείσες απαιτήσεις που είχαν διαγραφεί στο παρελθόν (257) (25) Διαγραφή προηγούμενως απομειωμένων απαιτήσεων (Σημ.20) (14) (1.104) Πρόβλεψη για απομείωση (Σημείωση 18) 16 365 Συναλλαγματική διαφορά (1) 52 69.255 69.511 Κατά την διάρκεια του 2023 λόγω τής πλήρους αδυναμίας είσπραξής τους, απαιτήσεις ποσού 19 Ευρώ (2022: 31.539 Ευρώ) διεγράφησαν εντελώς, έναντι ζημίας. (Σημειώσεις 18 και 23) 10. Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Προθεσμιακές καταθέσεις σε τοπικές τράπεζες 3.038.529 5.308.308 3.038.529 5.308.308 11. Χρηματικά διαθέσιμα 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Τραπεζικοί λογαριασμοί 3.040.976 6.456.220 Μετρητά στο ταμείο 237 189 3.041.213 6.456.409 12. Ίδια Κεφάλαια 12.1 Εκδοθείσες μετοχές Κοινές μετοχές Διαφορά υπέρ το άρτιο Σύνολο Εγκεκριμένες, και πλήρως πληρωμένες κοινές μετοχές Ευρ.1 (Ευρώ) (Ευρώ) (Ευρώ) 31 Δεκεμβρίου 2022 4.686.858 4.686.858 - 4.686.858 31 Δεκεμβρίου 2023 4.686.858 4.686.858 - 4.686.858 Η δομή του μετοχικού κεφαλαίου την 31 η Δεκεμβρίου 2023 και 2022 ήταν όπως παρακάτω (ποσά σε Ευρώ): Αριθμός Ποσόν σε ευρώ % Stone Works Holding Coöperatief U.A. Netherlands 4.182.888 4.182.888 89.25 Τράπεζα Πειραιώς 468.700 468.700 10.00 Λοιπά-μειοψηφία 35.270 35.270 0.75 4.686.858 4.686.858 100.00 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 46 Ολες οι μετοχές έχουν πληρωθεί στο ακέραιο. Οι κάτοχοι κοινών τίτλων έχουν δικαίωμα ψήφου στην Γενική Συνέλευση τής Εταιρείας, δικαίωμα είσπραξης μερίσματος και δικαίωμα είσπραξης του υπολοίπου τής περιουσίας τής Εταιρείας σε περίπτωση χρεωκοπίας ή λύσης τής Εταιρείας. 12.2 Άλλα στοιχεία ιδίων κεφαλαίων Αποθεματικά συναλλαγματι κών διαφορών Αποθεματικά επενδύσεων Τακτικά και άλλα αποθεματικά Αποθεματικό επανεκτίμησης Σύνολο Υπόλοιπο την 01 Ιανουαρίου 2023 39.386 10.559.884 4.623.476 1.223.281 16.446.027 Διάθεση κερδών σε αποθεματικό επενδύσεων - 3.005.345 - - 3.005.345 Μεταφορά από αποθεματικό επενδύσεων σε κέρδη εις νέον - (3.873.414) - - (3.873.414) Ανακατάταξη - (133.469) 133.469 - - Εκπτωση φόρου - (962) - - (962) Συναλλαγματικές διαφορές 11.064 - - - 11.064 Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2023 50.450 9.557.384 4.756.945 1.223.281 15.588.060 Υπόλοιπο την 01 Ιανουαρίου 2022 (30.737) 8.684.015 4.623.476 1.223.281 14.500.035 Διάθεση κερδών σε αποθεματικό επενδύσεων - 2.502.357 - - 2.502.357 Μεταφορά αποθεματικού επανεκτίμησης - (626.488) - - (626.488) Συναλλαγματικές διαφορές 70.123 - - - 70.123 Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2022 39.386 10.559.884 4.623.476 1.223.281 16.446.027 12.3 Αποθεματικό επανεκτίμησης - Υπεραξία αποτίμησης Η υπεραξία αποτίμησης, η οποία την 31 Δεκεμβρίου 2023 ανερχόταν σε Ευρώ 1.223.281 (31 Δεκεμβρίου 2022: Ευρώ 1.223.281) δημιουργήθηκε αρχικά κατά την διάρκεια του 2002, βασισμένη στην αποτίμηση από ανεξάρτητους εκτιμητές των εδαφικών εκτάσεων, των κτιρίων και του εξοπλισμού της Εταιρείας. Επακόλουθες αλλαγές (μεταφορά σε αδιανέμητα κέρδη) αφορούν την υπεραξία αποτίμησης των παγίων που πωλούνται ή διαγράφονται. 12.4 Τακτικά και άλλα αποθεματικά Το τακτικό αποθεματικό, το οποίο στις 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022 ανερχόταν στα 621.393 (31 Δεκεμβρίου 2022 Ευρώ 621.393) δημιουργήθηκε στη διάρκεια των προηγούμενων χρήσεων με την διάθεση μέρους των καθαρών μετά απο φόρους κερδών. Με απόφαση Γενικής Συνέλευσης το τακτικό αποθεματικό μπορεί να μετατραπεί σε μετοχικό κεφάλαιο μόνο κατά το ποσόν που υπερβαίνει το ελάχιστο που ορίζει ο νόμος. Τα λοιπά αποθεματικά, τα οποία στις 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022 ανέρχονται σε 4.135.552 Ευρώ δημιουργήθηκαν στις 24 Απριλίου 2017 και σύμφωνα με την απόφαση Έκτακτης Συνέλευσης των Μετόχων με αρ. 02-2223/3, όταν τα υπέρ το άρτιο των εκδομένων μετοχών της Εταιρείας μεταφέρθηκαν σε ειδικό αποθεματικό για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο γιά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 47 12.5 Αποθεματικά επενδύσεων Την 30 Μαΐου 2023 με απόφαση τής τακτικής Γενικής Συνέλευσης με αριθμό 02-2325/14 μέρος των κερδών του έτους 2022, ποσού 3.005.345 Ευρώ διατέθηκε σε αποθεματικό επανεπενδυομένων κερδών, γιά την χρηματοδότηση του επενδυτικού προγράμματος τής Εταιρείας. Επιπλέον, μέρος των επανεπενδυμένων κερδών ποσού 803.456 Ευρώ που δεν χρησιμοποιήθηκε το 2022 έχει μεταφερθεί στα κέρδη εις νέο. Ακόμη, η Εταιρεία έχει μεταφέρει 3.069.958 ευρώ από αποθεματικά επενδύσεων σε κέρδη εις νέον λόγω λήξης της υποχρέωσης για 5 χρόνια διατήρησης τα αποθεματικά επενδύσεων από την ημερομηνία αγοράς των περιουσιακών στοιχείων (από το έτος 2018). Στις 20 Απριλίου 2022 και σύμφωνα με την απόφαση της Ετήσιας Συνέλευσης των Μετόχων με αρ. 02- 1705/6 μέρος των κερδών της χρήσης 2022 ποσού 2.502.357 Ευρώ διατέθηκε στα επανεπενδυμένα κέρδη για τη χρηματοδότηση του επενδυτικού προγράμματος της Εταιρείας. Επίσης, μέρος των επανεπενδυμένων κερδών ποσού 626.488 ευρώ που δεν χρησιμοποιήθηκε το 2021 έχει μεταφερθεί στα κέρδη εις νέο. 12.6 Μερίσματα Την 11 Δεκεμβίου 2023 και σύμφωνα με την απόφαση τής Εκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων Νο. 02-5470/3, μέρος των κερδών εις νέον, πραγματοποιηθέντα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022 ποσού 19.028.643 Ευρώ διατέθηκε γιά διανομή μερισμάτων. Κατά την περίοδο που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023, η Εταιρεία κατέβαλε στους μετόχους της γιά μερίσματα συνολικό ποσόν 18.820.554 Ευρώ και επιπλέον 204.050 Ευρώ που αντιστοιχούν σε φόρους μερισμάτων. Στις 20 Απριλίου 2022 και σύμφωνα με την απόφαση της Ετήσιας Συνέλευσης των Μετόχων με αρ. 02- 1705/6, τα κέρδη εις νέον που πραγματοποιήθηκαν έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και μέρος των κερδών της χρήσης 2021 ποσού 16.029.054 Ευρώ διατέθηκαν για διανομή μερισμάτων. Κατά την περίοδο που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022 η Εταιρεία κατέβαλε μερίσματα στους μετόχους της καθαρού ποσού 15.853.804 Ευρώ και επιπλέον 172.053 Ευρώ που αφορούσαν φόρους επί μερισμάτων που καταβλήθηκαν. 13. Χρηματοοικονομική μίσθωση 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις για χρηματοδοτική μίσθωση οχημάτων 56.052 - Μείον: τρέχουσες υποχρεώσεις (14.947) - 41.105 - 14. Εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Εμπορικοί πιστωτές Τοπικοί προμηθευτές 377.700 488.169 Ξένοι προμηθευτές 540.709 165.001 Συνδεδεμένα μέρη (βλ.σημ.24) - - 918.409 653.170 Άλλα βραχυχρόνια στοιχεία του παθητικού Υποχρεώσεις προς εργαζομένους 318.906 284.549 Προβλέψεις εξόδων 141.644 85.761 Προκαταβολές πελατών 17.318 106.866 Πληρωτέα μερίσματα (καθαρά από τοπικούς φόρους) 8.408 6.216 Λοιπές υποχρεώσεις 1.673 1.672 487.949 485.064 1.406.358 1.138.234 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 48 15. Υποχρεώσεις από φόρους 31-Δεκ-23 31-Δεκ-22 Φόροι επί των δικαιωμάτων παραχώρησης των λατομείων 92.354 86.814 Παρακρατούμενοι φόροι 6.370 61 Φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων 4.088 3.161 102.812 90.036 16. Πωλήσεις 2023 2022 Τοπική αγορά 142.348 97.984 Ξένες αγορές: - Κίνα (περιλαμβάνεται και το Χογκ – Κογκ) 26.034.395 24.194.961 - Ελλάδα 2.430.713 5.340.023 - Λοιπά Βαλκάνια 521.116 355.199 - Άλλες αγορές 135.843 390.899 Σύνολα πωλήσεων από ξένες αγορές 29.122.067 30.281.082 Συνολικές πωλήσεις 29.264.415 30.379.066 17. Κόστος πωληθέντων 2023 2022 Αποθέματα ετοίμων προϊόντων και παραγωγής σε εξέλιξη την 01 Ιανουαρίου 4.080.624 4.053.798 Πλέον: Κόστος παραγωγής κλειομένης χρήσεως 10.660.647 10.767.196 Πλέον: Εσοδα από αναπροσαρμογή αξίας προηγουμένως διαγραμμένων αναλωσίμων και ανταλλακτικών 5.217 13.515 Πλέον: Κόστος διάφορων πωληθέντων υλικών 347 5.508 Μείον: Ιδια χρήση προϊόντων (5.332) (30.282) Μείον: Καταστροφές και θραύσεις προϊόντων (μη περιλαμβανομένου του αναλογούντος ΦΠΑ) (66.944) (131.886) Μείον: Ελλείμματα προϊόντων (μη περιλαμβανομένου του αναλογούντος ΦΠΑ) (11.185) (10.551) Μείον: Αναπροσαρμογή αξίας αποθεμάτων (Σημ. 8) (329.212) (170.568) Μείον: Αναπροσαρμογή αξίας απαξιωμένων αναλωσίμων και ανταλλακτικών (Σημ. 8) (84.684) (58.378) Μείον : Εσοδα από αναπροσαρμογή αξίας προηγουμένως διαγραμμέν ων αναλωσίμων και ανταλλακτικών (5.217) (13.515) Αποθέματα ετοίμων προϊόντων και παραγωγής σε εξέλιξη την 31 Δεκεμβρίου (4.015.002) (4.080.624) 10.229.259 10.344.213 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 49 18. Έξοδα Διοίκησης και Διάθεσης 2023 2022 Έξοδα διοίκησης Έξοδα διάθεσης Έξοδα διοίκησης Έξοδα διάθεσης Εξοδα προσωπικού (Σημ. 9) 655.814 147.168 852.356 142.785 Έξοδα μάρκετινγκ και προώθησης 200.335 2.707 181.953 1.461 Υπηρεσίες συμβούλων 121.180 - 98.375 - Υπηρεσίες 84.055 20.615 68.202 21.958 Αποσβέσεις (Σημείωση 6) 83.511 15.036 69.855 11.918 Αναλώσιμα και έξοδα κοινής οφέλειας 43.462 82.334 61.179 67.248 Φόροι και τέλη 21.965 2.168 17.631 2.042 Λειτουργικό leasing 5.858 5.978 20.813 - Κόστος μεταφοράς προϊόντων - 1.906.018 - 2.456.845 Απομείωση αποθεμάτων (Σημ. 8) - 329.212 - 170.568 Απομείωση απαξιωθέντων αναλωσίμων και ανταλλακτικών - 84.684 - 58.378 Καταστροφές και θραύσεις αποθεμάτων (Σημ. 8) - 78.994 - 155.625 Ελλείμματα (Σημείωση 8) - 12.965 - 12.220 Αναπόσβεστο υπόλοιπο πωληθέντων ή διαγραφέντων παγίων (Σημείωση 5, 9 και 23) - 383 - 25.644 Διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων (Σημ.9 και 23) - 35 - 31.904 Διάφορα έξοδα 164.168 47.350 159.585 36.185 1.380.348 2.735.647 1.529.949 3.194.781 19. Δαπάνες προσωπικού 2023 2022 Καθαροί μισθοί 2.301.188 2.159.441 Προσωπικός φόρος και υποχρεωτικές συνεισφορές 1.177.606 1.012.028 Εξοδα ταξειδίων 3.994 1.958 Άλλα επιδόματα 499.150 501.589 3.981.938 3.675.016 Από το συνολικό κόστος προσωπικού γιά το έτος που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023, ποσόν 3.221.211 (2022: 2.931.863 Ευρώ) βάρυνε το κόστος πωληθέντων και το υπόλοιπο, ποσόν 760.727 Ευρώ (2022: 743.153 Ευρώ) τα έξοδα Διοίκησης και Διάθεσης (Σημ. 18) 20. Λοιπά λειτουργικά έσοδα 2023 2022 Έσοδα ανατιμολόγησης του κόστους μεταφοράς και άλλων υπηρεσιών 82.367 184.263 - μείον: κόστος που σχετίζεται με τις παραπάνω υπηρεσίες (75.480) (177.889) Εσοδα από πωλήσεις υλικών 4.451 13.422 Διαγραφή υποχρεώσεων και πλεονάσματα απογραφής 3.164 94.207 Κέρδος από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων (Σημείωση 5) 2.095 6.028 Διαγραφή μερισμάτων πληρωτέων 1.602 3.975 Εισπράξεις διαγραμμένων απαιτήσεων (Σημείωση 9) 257 25 Εσοδα λόγω δικαστικών αποφάσεων 144 65 Επιστροφή από ασφάλεια υγείας - 8.578 Λοιπά έσοδα 1.406 1.140 20.006 133.814 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 50 21. Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα 2023 2022 Έσοδα Έσοδα από τόκους 69.835 26.550 Κέρδη συναλλάγματος και συναλλαγματικές διαφορές 194.866 121.146 264.701 147.696 Δαπάνη Τόκοι (δαπάνη) (932) (14) Τραπεζικά έξοδα (83.893) (85.439) Ζημιές συναλλάγματος και συναλλαγματικές διαφορές (213.448) (156.943) (298.273) (242.396) Καθαρό χρηματοοικονομικό αποτέλεσμα (33.572) (94.700) 22. Δαπάνη φόρου εισοδήματος Παρακάτω εμφανίζεται η ανάλυση της δαπάνης του συνολικού φόρου εισοδήματος στα κέρδη περιόδου, σύμφωνα με την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως για την κλειόμενη χρήση της 31 Δεκεμβρίου 2023 και της 31 Δεκεμβρίου 2022: 2023 2022 Την 1 Ιανουαρίου Κέρδη προ φόρων 14.905.595 15.349.237 Μη εκπιπτόμενες δαπάνες 725.966 1.033.267 Μη φορολογούμενα κέρδη (2.232.610) (1.701.398) Φορολογική βάση 13.398.951 14.681.106 Τρέχων φόρος με συντελεστή 10% 1.339.895 1.468.111 Εκπτωση φόρου (132.722) (68.888) Φόρος εισοδήματος (δαπάνη) 1.207.173 1.399.223 Ενεργός φορολογικός συντελεστής 8,10% 9,12% MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 51 23. Εξοδα κατά κατηγορία 2023 2022 Κόστος Προσωπικού (σημείωση 19) 3.981.938 3.675.016 Ενέργεια και ύδρευση 2.501.058 3.227.095 Αποσβέσεις (σημείωση 5&6) 2.266.692 2.130.645 Αναλώσιμα, ανταλλακτικά και μικροϋλικά 1.927.163 1.817.632 Μεταφορά προϊόντων 1.906.018 2.456.845 Υπηρεσίες 388.177 392.940 Απομείωση αξίας αποθεμάτων (σημειώσεις 8&18) 329.212 170.568 Λοιπά έξοδα και προβλέψεις 211.518 195.770 Marketing και προώθηση προϊόντων 203.042 183.414 Φόροι και ασφαλιστικές εισφορές 136.938 119.649 Υπηρεσίες συμβούλων 121.180 98.375 Απομείωση αξίας απαξιωμένων αναλωσίμων και ανταλλακτικών 84.684 58.378 Καταστροφές και θραύσεις (σημειώσεις 8&18) 78.994 155.625 Ασφάλιση 46.512 42.414 Παροχές εργαζομένων 42.255 251.988 Εξοδα αντιπροσώπευσης 16.932 16.382 Ελλείμματα (σημειώσεις 8&18) 12.965 12.220 Εξοδα μεταφορών 12.100 12.452 Λειτουργικό leasing 11.836 20.813 Αναπόσβεστη αξία πωληθέντων και καταστραφέντων παγίων (σημειώσεις 5,9&18) 383 25.644 Διαγραφή απαιτήσεων (σημεώσεις 9&18) 35 31.904 14.279.632 15.095.769 Μεταβολή αξίας αποθεμάτων 65.622 (26.826) 14.345.254 15.068.943 * Η απομείωση αξίας αποθεμάτων ποσού Ευρώ 329.212 (2022: Ευρώ 170.568) αντιπροσωπεύει το καθαρό ποσό των αναγνωρισμένων δαπανών 503.226 Ευρώ (2022: Ευρώ 172.324) (Σημ. 8), μειωμένο για έσοδα από αναπροσαρμογή αξίας προηγούμενων διαγραφών ποσού Ευρώ 174.014 (2022: Ευρώ 1.756) (βλ. Σημείωση 8). 24. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Ο κατωτέρω πίνακας παρέχει πληροφορίες για συναλλαγές που αφορούν συνδεδεμένα μέρη κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022: 31/12/2023 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Έσοδα Εξοδα Μετρητά Stone Works Holding Coöperatief U.A. Netherlands - - - - - Παυλίδης Μονοπρόσωπη ΑΕ Μάρμαρα – Γρανίτες 3.622.984 - 2.511.685 719.187 - Αμοιβές στελεχών Διοίκησης - - - 465.200 - 3.622.984 - 2.511.685 1.184.387 - 31/12/2022 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Έσοδα Εξοδα Μετρητά Stone Works Holding Coöperatief U.A. Netherlands - - - - - Παυλίδης ΑΕ Μάρμαρα – Γρανίτες 1.829.094 - 5.548.571 68.456 - Αμοιβές στελεχών Διοίκησης - - - 454.308 - 1.829.094 - 5.548.571 522.764 - MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 52 25. Κέρδη ανά μετοχή Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας το κέρδος που αναλογεί στους μετόχους με το μέσο σταθμικό αριθμό κοινών μετοχών σε κυκλοφορία κατά τη διάρκεια του έτους. 2023 2022 Κέρδος αποδοτέο στους μετόχους της Εταιρείας 13.698.422 13.950.014 Μέσος σταθμικός αριθμός κοινών μετοχών (Σημείωση 12) 4.686.858 4.686.858 Βασικά κέρδη ανά μετοχή (ευρώ ανά μετοχή) 2.92 2.98 26. Ενδεχόμενα στοιχεία του Παθητικού Υποθήκες Οι υποθήκες βάσει τής εκτιμηθείσας αξίας είναι όπως παρακάτω: 2023 2022 Επαγγελματικοί χώροι 2.958.952 2.378.952 Μηχανήματα και εξοπλισμός 903.000 963.800 3.861.952 3.342.752 Οι υποθήκες βάσει τής τρέχουσας καθαρής αξίας είναι όπως παρακάτω: 2023 2022 Επαγγελματικοί χώροι 831.008 985.654 Μηχανήματα και εξοπλισμός 838.675 539.230 1.669.683 1.524.884 Εγγυήσεις Εχουν δοθεί εγγυήσεις όπως παρακάτω: 2023 2022 Εκδοθείσες από την Komercijalna Banka AD Skopje 30.897 30.898 30 . 89 7 30 . 898 Επίδικες υποθέσεις Στις 31 Δεκεμβρίου 2023, το εκτιμώμενο ποσό των νομικών διαδικασιών που διατυπώθηκαν κατά της Εταιρείας ανέρχεται σε Ευρώ 499.388 (2022: Ευρώ 1.951). Δεν αναμένονται σημαντικές υποχρεώσεις από τις υπάρχουσες επίδικες υποθέσεις, καθώς οι επαγγελματίες σύμβουλοι της Εταιρείας υποδεικνύουν ότι είναι μάλλον απίθανο να προκύψει οποιαδήποτε σημαντική ζημία. Ανέλεγκτες φορολογικές χρήσεις Η Εταιρεία μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2023 έχει ελεγχθεί:  Για τον ΦΠΑ μέχρι την 30 η Ιουνίου 2009 καθώς επίσης και γιά τον Ιούνιο 2019  Για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων για τη περίοδο 1 Ιανουαρίου 2007 μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2008  Για τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων για τη περίοδο 1 Ιανουαρίου 2007 μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2012  Για τη φορολογία για τις συμβάσεις παραχώρησης για την περίοδο μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2011 καθώς και γιά την περίοδο από 1 Ιανουαρίου 2018 μέχρι 31 Μαρτίου 2022.  Για τους παρακρατούμενους φόρους, για την περίοδο μέχρι το Μάρτιο του 2012. Για τις ανέλεγκτες φορολογικές χρήσεις της Εταιρείας, υπάρχει το ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων. MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 53 Επιπλέον, σύμφωνα με τις αλλαγές στον Κώδικα Φορολογίας, ο νόμος περί φόρου εισοδήματος τροποποιήθηκε το 2023 και η Εταιρεία έχει υποχρέωση να συντάξει και να τηρήσει γιά 10 χρόνια αναφορά για τις ενδοομιλικές τιμές πωλήσεως για το 2023. Να το υποβάλει δε αν ζητηθεί από τις φορολογικές αρχές εντός 15 ημερών από την λήψη τής αίτησης (γιά το 2022: υποβολή μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2023), σύμφωνα με τον Κανονισμό για τη μορφή και το περιεχόμενο της Έκθεσης γιά την τιμολόγηση πωλήσεων (Επίσημη Εφημερίδα της RSM αριθ. 59/2019). Η έκθεση γιά το 2022 ετοιμάσθηκε και υπεβλήθη την 30 Σεπτεμβρίου 2023. Επίσης, η Εταιρεία συνέταξε έκθεση σχετικά με τις τιμές μεταβίβασης και γιά το 2023. Σημειώνεται όμως ότι με βάση την έκθεση την σχετική με την ανάλυση ενδοομιλικών τιμολογήσεων, γιά το έτος που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2022, δεν προκύπτουν διορθώσεις του φόρου. Η Εταιρεία προβαίνει σε ετήσια εκτίμηση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που αναμένεται να προκύψουν από τον έλεγχο παρελθουσών χρήσεων. Η διοίκηση θεωρεί ότι τυχόν ποσά φόρων που πιθανόν να προκύψουν δεν θα έχουν σημαντική επίδραση στην καθαρή θέση, στα αποτελέσματα χρήσης και τις ταμειακές ροές της Εταιρείας ούτε δε στους ανακοινωθέντες φόρους. 27. Δεσμεύσεις Υποχρεώσεις λειτουργικής μίσθωσης Κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2023 οι λειτουργικές υποχρεώσεις μίσθωσης σχετίζονται με τις μισθώσεις οχημάτων. Το πρόγραμμμα αποπληρωμής των λειτουργικών υποχρεώσεων μίσθωσης είναι ως εξής: Λειτουργικές υποχρεώσεις μίσθωσης 2023 2022 Παρούσα αξία πληρωμής: Αποπληρωμή μέσα σε 1 χρόνο - 8.204 Αποπληρωμή μέσα σε 1 – 5 χρόνια - - - 8.204 Στην διάρκεια του 2023, η Εταιρεία αναγνώρισε έξοδα γιά λειτουργική μίσθωση ύψους 11.836 Ευρώ (2022: 20.813 Ευρώ) (Σημ. 18) 28. Συμφωνίες παραχώρησης Κατά την διάρκεια του 2000 και του 2001, η Εταιρεία και το Υπουργείο Οικονομικών της Βόρειας Μακεδονίας έχουν υπογράψει διάφορες συμφωνίες παραχώρησης με σκοπό την έρευνα και την εκμετάλλευση των τοπικών πόρων μαρμάρου. Σύμφωνα με την αρχική σύμβαση παραχώρησης η διάρκεια ισχύος της εν λόγω σύμβασης είναι τα 30 χρόνια. Παρακάτω είναι οι βασικές προβλέψεις όπως καθορίζονται στις συμφωνίες παραχώρησης στο πλαίσιο των οποίων, η Εταιρεία είναι υπόχρεη σε: - Ετήσια αμοιβή γιά την χρήση τής περιοχής στην οποία έχει γίνει η παραχώρηση, ποσού Ευρώ 4.611 - Αμοιβή στις πωλούμενες ποσότητες εμπορικού μαρμάρου σύμφωνα με την μεθοδολογία που καθορίσθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών τής Βόρειας Μακεδονίας γιά:  Μπλοκ, στο 5% της συνολικής αξίας των που ορίσθηκε σε Ευρώ 379 ανά κυβικό μέτρο  Τομπολόνια, στο 5% της αξίας που καθορίζεται σε Ευρώ 190 ανά κυβικό μέτρο και  Για τα αδρανή υλικά από θραυστήρες σε 0,325 Ευρώ/tn 29. Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα Την 31 η Δεκεμβρίου 2023 και 2022, η Εταιρεία ήταν οργανωμένη στους ακόλουθους τομείς λειτουργίας: - λατομείο - εργοστάσιο MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 54 Τα λειτουργικά αποτελέσματα ανά τομέα για τις χρήσεις που έληξαν την 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022, έχουν ως εξής: Λατομείο Εργοστάσιο Σύνολο 31 η Δεκεμβρίου 2023 Πωλήσεις 28.425.609 838.806 29.264.415 Κέρδη από λειτουργικές δραστηριότητες 14.947.231 (8.064) 14.939.167 Χρηματοοικονομικά αποτέλεσματα (33.572) Κέρδη προ φόρων 14.905.595 Φόρος εισοδήματος (1.207.173) Κέρδη χρήσης 13.698.422 Άλλα έσοδα 11.064 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα 13.709.486 Λατομείο Εργοστάσιο Σύνολο 31 η Δεκεμβρίου 2022 Πωλήσεις 29.409.573 969.493 30.379.066 Κέρδη από λειτουργικές δραστηριότητες 15.735.142 (291.205) 15.443.937 Χρηματοοικονομικά αποτέλεσματα (94.700) Κέρδη προ φόρων 15.349.237 Φόρος εισοδήματος (1.399.223) Κέρδη χρήσης 13.950.014 Άλλα έσοδα 70.123 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα 14.020.137 Τα στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού κατά τομέα την 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2022 έχουν ως εξής: Λατομείο Εργοστάσιο Σύνολο 31 Δεκεμβρίου 2023 Σύνολο ενεργητικού 29.157.897 8.063.299 37.221.196 Υποχρεώσεις 1.520.358 44.864 1.565.222 Κεφαλαιουχικές δαπάνες 1.727.403 648.497 2.375.900 31 Δεκεμβρίου 2022 Σύνολο ενεργητικού 34.364.820 7.838.676 42.203.496 Υποχρεώσεις 1.189.072 39.198 1.228.270 Κεφαλαιουχικές δαπάνες 1.499.310 355.663 1.854.973 MERMEREN Kombinat AD Prilep Ετήσια Οικονομκιή έκθεση γιά την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως 31 η Δε κεμβρίου 2023 55 Οι πωλήσεις ανά γεωγραφικό τομέα είχαν όπως παρακάτω: 2023 2022 Βόρεια Μακεδονία 142.348 97.984 Κίνα (περιλαμβάνεται και το Χογκ – Κογκ) 26.034.395 24.194.961 Ελλάς 2.430.713 5.340.023 Λοιπά Βαλκάνια 521. 1 16 355.199 Λοιπές αγορές 135.843 390.899 29.264.415 30.379.066 Κατά το 2023, 8.987.829 Ευρώ ή 30,71% (2022: 12.500.394 Ευρώ ή 41,14%) των πωλήσεων τής Εταιρείας εξαρτώντο από δύο πελάτες (και οι δύο από την Κίνα), κάθε ένας εκ των οποίων ατομικά αντιπροσωπεύει πάνω από 10% των πωλήσεων. (2022 δύο πελάτες, έναν από την Κίνα και έναν από την Ελλάδα) 30. Γεγονότα μετά την ημερομηνία ισολογισμού Μετά την 31 η Δεκεμβρίου 2023 – ημερομηνία αναφοράς – μέχρι την έγκριση των παρουσών ετήσιων οικονομικών καταστάσεων δεν υπάρχουν διορθωτικά γεγονότα ουσιωδώς σημαντικά ώστε να περιληφθούν στις οικονομικές καταστάσεις, ή ουσιωδώς σημαντικά ώστε να αναφερθούν στις παρούσες οικονομικές καταστάσεις.