Annual Report • Mar 28, 2024
Annual Report
Open in ViewerOpens in native device viewer

2023 FINANCIEEL JAARVERSLAG
ATENOR Avenue Reine Astrid, 92 1310 Terhulpen België Tel.: +32-2-387 22 99 E-mail: [email protected]
Website: www.atenor.eu Ondernemingsnummer: 0403 209 303 BTW: BE 0403 209 303 LEI-nummer: 549300ZIL1V7D7F3YH40
| BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS | 4 |
|---|---|
| MISSIE & WAARDEN | 8 |
| STRATEGIE | 9 |
| ARCHILAB | 10 |
| DUURZAAMHEIDSVERSLAG | 16 |
| • Niet-financiële informatie | |
| • ESRS 1 – Inleiding |
18 |
| • ESRS 2 – Algemene toelichtingen |
18 |
| • 2.1 Governance (GOV) | 18 |
| • 2.2 Grondslag voor het opstellen van informatie | 21 |
| • 2.3 Strategie (SBM) | 22 |
| • 2.4 Impact, risico's, kansen (IRO) | 29 |
| • 2.5 Maatstaven en doelen (MT) | 33 |
| • ESRS - specifiek |
39 |
| • 3.1 ESRS E1_Klimaatverandering | 39 |
| • 3.2 ESRS E2_Verontreiniging | 51 |
| • 3.3 ESRS E3_Aquatische en maritieme hulpbronnen | 55 |
| • 3.4 ESRS E4_Biodiversiteit en ecosystemen | 60 |
| • 3.5 ESRS E5_Materiaalgebruik en circulaire economie | 62 |
| • 3.6 ESRS S1_Eigen personeel | 66 |
| • 3.7 ESRS S2_Werknemers in de waardeketen | 71 |
| • 3.8 ESRS S3_Getroffen gemeenschappen | 71 |
| • 3.9 ESRS S4_Consumenten en eindgebruikers | 75 |
| • 3.10 ESRS G1_Zakelijk gedrag | 77 |
| • Informatie bij de kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) voor de Europese taxonomie | 78 |
| BESTUUR | 98 |
| INFORMATIE AAN DE AANDEELHOUDERS EN AAN DE INVESTEERDERS | 102 |
| CORPORATE GOVERNANCE STATEMENT | 106 |
| HUMAN RESOURCES BELEID | 131 |
| EVOLUTIE VAN DE PORTEFEUILLE | 138 |
| ACTIVITEITENVERSLAG & PROJECTEN | 144 |
| GECONTROLEERDE JAARREKENING 2023 | 191 |
ATENOR opteert voor het Frans als officiële taal zodat enkel het jaarverslag in de Franse taal bewijskracht heeft. Het activiteitenverslag behandelt alle projecten in de portefeuille [d.w.z. eigendom van Atenor en in ontwikkeling (verkocht of niet verkocht) of voltooid maar nog niet verkocht].
De in dit verslag vermelde oppervlakten zijn de bruto bovengrondse oppervlakten, uitsluitend rekening houdend met het aandeel van Atenor op 31.12.2023 en onder voorbehoud van de stedenbouwkundige ontwikkeling van de verschillende projecten. De m 2 vermeld voor elke fiche van het activiteiten- en projectverslag (blz. 144 tot 190) vertegenwoordigen de totale bruto bovengrondse opper vlakte van het project (Atenor + eventuele partner) en zijn aangekondigd onder voorbehoud van de stedenbouwkundige ontwikkelingen van het project.
De Nederlandse en Engelse versies werden vertaald uit de Franse versie. Ce rapport est également disponible en français. This annual report is also available in English.
| IFRS | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Nettoresultaat (aandeel van de Groep) | 37,78 | 24,13 | 38,07 | -0,84 | -107,13 |
| Courante cash flow(1) | 38,49 | 30,24 | 38,51 | -11,58 | -48,10 |
| Eigen vermogen | 187,05 | 261,21 | 301,04 | 273,62 | 344,31 |
| Beurskapitalisatie | 406,56 | 401,21 | 399,81 | 340,68 | 325,42 |
(1) Nettowinst + afschrijvingen, voorzieningen en waardeverminderingen.
De financiële informatie voor boekjaar 2023 werd opgesteld en gepubliceerd in overeenstemming met de IFRS-normen zoals van toepassing in de Europese Unie.
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Eigen vermogen | 33,22 | 37,11 | 42,77 | 38,87 | 7,87 |
| Courante cash flow | 6,84 | 4,30 | 5,47 | -1,65 | -1,10 |
| Geconsolideerd nettoresultaat (aandeel van de Groep) | 6,71 | 3,43 | 5,41 | -0,12 | -2,45 |
| Dividend | |||||
| Bruto dividend | 2,31 | 2,42 | 2,54 | 2,67 | - |
| Gewoon netto dividend | 1,62 | 1,70 | 1,78 | 1,87 | - |
| Aantal aandelen | 5.631.076 | 7.038.845 | 7.038.845 | 7.038.845 | 43.739.703 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Koers/netto boekwaarde | 2,17 | 1,54 | 1,33 | 1,25 | 0,95 |
| Koers op 31 december (€) | 72,20 | 57,00 | 56,80 | 48,40 | 7,44 |
| Bruto return op 1 jaar | 45,88% | -17,85% | 3,90% | -10,32% | -79,11% |
| Bruto rendement | 3,20% | 4,26% | 4,47% | 5,52% | - |
| Gewoon netto dividend/koers | 2,24% | 2,98% | 3,13% | 3,86% | - |
| Bruto return op 1 jaar: (laatste slotkoers + aangepaste dividenden betaald tijdens de laatste 12 maanden - laatste koers van de vorige | |
|---|---|
| periode) / laatste koers van de vorige periode | |
| Rendement: | dividend van het laatste volledige boekjaar/laatste koers |
| Kapitalisatie:: | aantal effecten x laatste koers van het desbetreffende boekjaar |
van ATENOR met de BELGIAN ALL SHARES
(rekening houdend met de herbelegging van dividenden)

-120
-80
-40
0
40
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Gesonsolideerd nettoresultaat



0
2
4
6

8


ATENOR I BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS 3


Zoals iedereen weet, maakt de vastgoedmarkt momenteel woelige tijden door. De geopolitieke gebeurtenissen van februari 2022 hebben o.a. geleid tot een extreem snelle stijging van de rentevoeten: op slechts 18 maanden tijd werd de gestage rentedaling die we sinds 2011 kenden, ongedaan gemaakt. Geleidelijk aan werd de vastgoedsector getroffen door deze evolutie, om uiteindelijk een crisispunt te bereiken in maart 2023.
De stijging van de kredietkosten ging gepaard met een verstrenging van de financieringsvoorwaarden. Ondertussen hielden de investeerders hun afwachtende houding aan, mede omdat andere investeringsmogelijkheden dan vastgoed zich vermenigvuldigden. Deze economische terugval volgde bovendien op de bijzonder moeilijke jaren die de vastgoedontwikkelingssector sinds 2020 doormaakte als gevolg van de coronapandemie.
Door deze sterke vertraging van de vastgoedinvesteringen kwam de balansstructuur van Atenor onder druk. Dankzij de steun van haar aandeelhouders en haar belangrijkste kredietverleners kon Atenor de balans herstructureren en uit haar benarde financiële positie komen.
De kapitaalverhoging van november bracht meer dan 182 miljoen euro op. De onderneming wenste deze operatie van meet af aan uitvoeren in het kader van een kapitaalverhoging met inschrijvingsrechten, zodat alle geïnteresseerde aandeelhouders de kans kregen eraan deel te nemen of hun rechten te verhandelen op de markt. Ook nieuwe aandeelhouders zijn hierop ingegaan en hebben Atenor-aandelen verworven. Daarnaast hebben de voornaamste kredietverleners van Atenor hun rol ten volle vervuld met een solide maar tegelijk veeleisende ondersteuning.
We zijn ervan overtuigd dat onze positionering en ons businessmodel doorslaggevende argumenten
geweest zijn. De evolutie naar een duurzame manier van leven is onomkeerbaar. Veerkracht in de steden is voortaan de norm en verouderde gebouwen, zowel wat kantoren, winkels als woningen betreft, zullen herontwikkeld moeten worden vanuit een gemengde en compacte visie, met respect voor de milieunormen en een verbetering van de levenskwaliteit (zowel op privé-, professioneel als recreatief vlak). Dit is exact waar Atenor haar expertise kan gebruiken en dit vanuit haar unieke internationale dimensie.
We hebben dus vertrouwen in de capaciteit van Atenor om waarde te creëren voor de aandeelhouder en een marktaandeel veilig te stellen in de veelbelovende sector van duurzame stedelijke vastgoedherontwikkelingen. Toch blijven de geopolitieke ontwikkelingen in 2024 onvoorspelbaar, wat bijgevolg een impact zal blijven hebben op de rentevoeten en het vertrouwen van de investeerders.
Zoals aangekondigd bij de kapitaalverhoging, zal Atenor aan de Algemene Vergadering voorstellen om geen dividend uit te keren. In de toekomst overwegen we om het dividend te bepalen op basis van de resultaten van het boekjaar.
We willen al onze medewerkers bedanken die onder deze moeilijke omstandigheden een hoog prestatieniveau zijn blijven aanhouden.
Onze speciale dank gaat uit naar de drie bestuurders die zich niet herkiesbaar hebben gesteld, namelijk Michèle Grégoire, Nadine Lemaitre en Philippe Vastapane, voor hun waardevolle bijdragen tijdens hun ambtstermijn.
Gedelegeerd bestuurder Voorzitter van de
Raad van Bestuur

Atenor is een toonaangevende vastgoedontwikkelaar op het gebied van duurzaamheid en stedelijkheid. Erkend voor zijn toewijding aan stedelijke veerkracht, hanteert Atenor een innovatieve aanpak in zijn gemengde ontwikkelingen, waaronder kantoren, residentiële en winkelruimtes, ondersteund door zijn onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling,Archilab.Meteeninternationaleaanwezigheideneengediversifieerdeprojectportefeuille streeft Atenor ernaar rendement te genereren voor zijn investeerders door een waardecreatiecyclus te starten vanaf verouderde gebouwen. Genoteerd op Euronext Brussels, staat Atenor bekend als een belangrijke speler in de vastgoed ontwikkelingssector
Haar identiteit is opgebouwd uit de volgende 4 componenten:
De waarden van Atenor zijn de volgende:

Gezien haar internationale expertise en de evolutie van de vastgoedsector legt Atenor de nadruk op de hierboven vernoemde duurzame en internationale componenten door ze centraal te plaatsen in haar strategie en haar identiteit.
Rekening houdend met de heersende geopolitieke onzekerheden en hun macro-economische gevolgen, zal Atenor de komende jaren haar knowhow op het vlak van duurzaamheid en haar internationale expertise verder ontwikkelen. Atenor zal zich toeleggen op het opwaarderen van de projecten in haar portefeuille en tegelijkertijd groeikansen blijven analyseren.
Gesterkt door zijn Europese roots, wil Atenor bijdragen aan de noodzakelijke transformatie van het stedelijk weefsel tot aangename leef- en ontmoetingsplaatsen waar duurzaamheid in al haar dimensies geïntegreerd is. Zo wil Atenor een referentiespeler zijn op de vastgoedmarkt door een pioniersrol te vervullen op het gebied van duurzame ontwikkeling.
KYKLOS Central Square Belval, Groothertogdom Luxemburg

Wanneer Visie en Innovatie samenkomen - Vormgeven aan de toekomst van de Vastgoedsector
De strategische bocht van Atenor richting duurzaamheid aangestuurd door Archilab, het R&Ddepartement van Atenor, rust op ambitieuze doelstellingen. Archilab, dat de expertise van Atenor samenbrengt en ontwikkelt, is een dynamische omgeving waar de duurzaamheidsstrategie en de toekomst van de projecten vorm krijgen.
Als ESG-denktank van Atenor raakt Archilab het hoogste beslissingsniveau van de onderneming. Het omvat de ESG-taskforce verantwoordelijk voor de ontwikkeling en opvolging van het duurzaamheidsbeleid. Archilab is samengesteld uit de Afgevaardigd Bestuurder, de Executive Officers, de Archilab Director, de Development Directors/ Managers, de Sustainability Manager, de ESG-analist, de Corporate Communication and Investor Relations Director, de International Legal Director en de Human Resource Manager. Deze besluitvorming op topniveau maakt het mogelijk om de economische, sociale en milieuprestaties van de onderneming te toetsen aan de strengste doelstellingen. De Archilab Director legt rechtstreeks verantwoording af aan de Afgevaardigd Bestuurder. Haar rol is om de strategie van Atenor te ondersteunen en de coördinatie te garanderen tussen de besluitvormings- en operationele niveaus.
Op het operationele vlak is het de missie van Archilab om de economische, sociale en milieuprestaties van de projecten te verbeteren, samen met het ondersteunen van de implementering van de besluitvorming en acties op ondernemings- of projectniveau.
Archilab is geen doorsnee R&D-departement, het is een labo gekenmerkt door durf en openheid waar budgetten en tijd besteed worden aan het stimuleren van de creativiteit. Het is daar dat Atenor haar interne expertise inzet en samenwerkt met externe partners om de dominante trends te analyseren, de internationale ontwikkelingen te bestuderen en de experts, industriële groepen en opinieleiders te betrekken. Archilab daagt onze manier van denken uit, hervormt onze reacties, transformeert onze overtuigingen en stimuleert technische vooruitgang.
Terwijl de groeiende vraag naar duurzame gebouwen het aanbod van nieuwbouw en renovatie overtreft, stijgen de kapitaalwaarden, gekenmerkt door de felbegeerde "groene premie", als gevolg van deze schaarste. Atenor heeft zich strategisch gepositioneerd om deze uitdaging aan te gaan door proactief te anticiperen op de regelgeving en door duurzame praktijken op transparante wijze te integreren in het ontwerp van haar projecten, om zo in te spelen op de groeiende markttrend. Bovendien maakt het uitlichten van de duurzaamheid van onze activiteiten de vastgoedsector aantrekkelijker, waardoor deze voor investeerders een nog interessantere investeringskeuze wordt.
De huidige context vereist een holistische aanpak. Atenor erkent de wereldwijde verantwoordelijkheid als gevolg van de klimaaturgentie en de steeds veranderende verwachtingen van de burgers. We dragen bij tot de ontplooiing van de steden door middel van werkplekken en woningen die ontwikkeld zijn in harmonie met het klimaat en het milieu. Hoewel technologie een cruciale rol speelt, moet de nadruk vooral liggen op de verbetering van de fysieke prestaties van de gebouwen. Het verlagen van het energieverbruik en het beperken van de uitstoot van broeikasgassen hangen niet enkel af van geavanceerde technologieën, maar ook van de globale milieuefficiëntie van de gebouwen en de kwaliteit van de activiteiten die er plaatsvinden. Hierbij speelt Archilab een sleutelrol in de ontwikkeling van een globale aanpak en strategie.
In een continu evoluerend regelgevend kader spelen de Europese richtlijnen een centrale rol in de bepaling van de regels voor de lidstaten.
Onder impuls van Archilab besloot Atenor reeds in 2021 om al haar nieuwe ontwikkelingen af te stemmen op de criteria van de Europese Taxonomie. Dit omvat de technische evaluatiecriteria van de EUtaxonomie (waaronder mitigatie van en adaptatie aan klimaatverandering, biodiversiteit, circulaire economie, duurzaam gebruik en bescherming van water, afval- en verontreinigingsvermindering) en sociale minimumnormen. Deze strategische afstemming weerspiegelt niet enkel het engagement van Atenor naar milieubescherming toe, maar maakt van de onderneming ook de leider op het vlak van duurzame praktijken. Zo effent Atenor ook het pad voor het bereiken van de doelstelling van koolstofneutraliteit die is vastgelegd in de Europese Green Deal.
Archilab is toekomstgericht en streeft ernaar om Atenor te begeleiden naar een totale afstemming van de volledige portefeuille tegen 2024. Zo zullen de projecten ook als "donkergroen" gekwalificeerd kunnen worden conform artikel 9 van de Verordening betreffende informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiëledienstensector (SFDR).
Op aanraden van Archilab heeft Atenor ook besloten om de Richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD) over te nemen en om haar jaarverslag 2023 af te stemmen op de vereisten van deze richtlijn. De CSRD zal significante gevolgen hebben op de vastgoedindustrie en haar spelers. Deze richtlijn verplicht de vastgoedbedrijven
die binnen haar toepassingsgebied vallen om te rapporteren over verscheidene ESG-kwesties, zoals energie-efficiëntie, koolstofemissies, maatschappelijke verantwoordelijkheid, diversiteit en inclusie. Als vastgoedpromotor zal Atenor haar ESG-beleid, -doelstellingen en -prestaties transparant publiceren en garanties geven over haar duurzaamheidsrapporten. Ook al brengt deze belangrijke uitdagingen met zich mee op het vlak van conformiteit en rapportering binnen Atenor, toch zien we de CSRD als een opportuniteit. De CSRD zal de transparantie en de vergelijkbaarheid van de informatie rond duurzaamheid binnen de vastgoedsector versterken zodat investeerders, regelgevers en andere belanghebbenden de duurzaamheidsrisico's en -kansen van verschillende ondernemingen en activa kunnen beoordelen.
Door te anticiperen op en ons aan te passen aan deze regelgeving, hebben we de potentiële financiële risico's tot een minimum herleid en hebben we bovendien de conformiteit op lange termijn van onze vastgoedprojecten verzekerd. In ons streven naar toekomstgerichte strategieën gaan we verder dan risicobeperking en zetten we uitdagingen op het vlak van regelgeving om in opportuniteiten voor innovatie en duurzame ontwikkeling.
Bij de creatie van harmonieuze en productieve woon- en werkruimtes primeert de architecturale kwaliteit. Door het organiseren van architectuurwedstrijden omringen we ons met de beste internationale architectenbureaus om de uitmuntendheid van onze projecten te verzekeren. Ook technologische innovatie staat centraal bij Archilab. Er werden structurele partnerschappen gesmeed met de beloftevolste ondernemingen uit de sector zoals Proptech lab, One Click LCA, International WELL Building Institute, Faast, Sureal, dnergy, Coliseum. Atenor is ook lid van de Commissie Taxonomie van de BVS. Via deze partnerschappen behoudt Atenor haar voortrekkersrol op het vlak van technologische ontwikkelingen en zorgt ze dat haar projecten beantwoorden aan toekomstige eisen en deze zelfs overtreffen.






Archilab raakt elk niveau en elke werknemer in de onderneming. Deze dynamiek van toe-eigening verrijkt de praktijken en verhoogt bovendien de kwaliteit van de projecten. Een andere succesfactor van Archilab is de diversiteit van zijn werkvormen, die elkaar harmonieus aanvullen:

De Archilab Sessions brengen de hoogste besluitvormers op operationeel niveau samen: de leden van het Executive Committee, de International Executive Directors/Managers, de Corporate Communication & Investor Relation Manager, de HR Manager en de ESG Manager. Deze sessies vinden zo'n zesmaal per jaar plaats en zijn krachtige hulpmiddelen voor brainstorming en besluitvorming. Er worden regelmatig externe experten uitgenodigd om hun inzichten te delen. In 2023 kwamen tijdens de Archilab-sessies een brede waaier aan onderwerpen aan bod, systematisch gevolgd door concrete acties of belangrijke beslissingen voor Atenor. In 2023 focusten de sessies onder andere op de aanpassing aan de klimaatverandering, de innoverende intelligente controlesoftware van dnergy, de evaluatie van de levenscyclus, de koolstofvoetafdruk van de onderneming en de ESRS.

Parallel met de sessies worden interdisciplinaire onderzoeken uitgevoerd rond specifieke onderwerpen of i.v.m. projecten van Atenor. Archilab Research groepeert gespecialiseerde interne onderzoeksgroepen per onderwerp. Onderwerpen die aan bod komen zijn o.a. renovatie, proptechs, de activering van de benedenverdiepingen, de implementatie van de Europese Taxonomie, nieuwe marketingstrategieën, groene contracten enz. Deze onderzoeken stellen Atenor in staat om de beste beslissingen en beleidsrichtingen te nemen voor haar ontwikkelingen.

Archilab Community brengt de collectieve expertise van de 10 lokale teams van Atenor samen om de prestaties van de portefeuille te verbeteren. Het is een krachtig middel om de beste praktijken te delen, te anticiperen op trends en de nieuwste technologische en sociale innovaties toe te passen. Archilab Community speelt een centrale rol in de sensibilisering en vorming van de medewerkers van Atenor en creëert zo een werkelijke dynamiek van uitwisseling. Om het bereik en de interne samenwerking van Archilab te maximaliseren, zijn de sessies er in verschillende werkvormen: gerichte trainingssessies, boeiende minilaboratoria voor alle medewerkers, landspecifieke ESG-updates en impactvolle bijeenkomsten met Country Directors. In 2023 hebben de minilaboratoria bijvoorbeeld onderwerpen besproken zoals koolstofneutraliteit, embodied carbon en EU-Taxonomie.
Door voorrang te geven aan duurzame en innoverende vastgoedontwikkelingspraktijken beperkt Atenor niet alleen de commerciële risico's, maar bewijst ze ook haar veerkracht t.o.v. de veranderende regelgeving en eisen van de markt (bewoners, kantoorgebruikers, investeerders). Deze strategische en eerder gedurfde aanpak opent mogelijkheden op het vlak van financieringskansen en positioneert de onderneming om te voldoen aan de groeiende vraag naar duurzaam vastgoed in een snel veranderende markt.

| 1 | ESRS 1 – INLEIDING | 18 | |
|---|---|---|---|
| 2 | 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 |
ESRS 2 – ALGEMENE TOELICHTINGEN Governance – GOV Grondslag voor het opstellen van informatie Strategie – SBM Impact, risico's, kansen (IRO) Maatstaven en doelen (MT) |
18 18 21 22 29 33 |
| 3 | 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 |
ESRS – SPECIFIEK ESRS E1_Klimaatverandering ESRS E2_Verontreiniging ESRS E3_Water en mariene hulpbronnen ESRS E4_Biodiversiteit en ecosystemen ESRS E5_Materiaalgebruik en circulaire economie 62 ESRS S1_Eigen personeel ESRS S2_Werknemers in de waardeketen ESRS S3_Getroffen gemeenschappen ESRS S4_Consumenten en eindgebruikers ESRS G1_Zakelijk gedrag |
39 39 51 55 60 66 71 71 75 77 |
| INFORMATIE BIJ DE KRITIEKE PRESTATIE-INDICATOREN (KPI'S) VOOR DE EUROPESE TAXONOMIE |
78 |

In een snel veranderende wereld, waar duurzaamheid een noodzaak is, maar ook een vector van vooruitgang en prestaties, vervult Atenor een voortrekkersrol. Atenor is zich bewust van de uitdagingen op het gebied van milieu, maatschappij en governance (ESG) en heeft er nu al proactief voor gekozen om de toekomstige rapportagevereisten op het gebied van duurzaamheid te integreren. In deze geest is dit nietfinanciële verslag vrij geïnspireerd op de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).
De vrijwillige invoering van deze benadering onderstreept onze aandacht om de hoogste normen ter zake te hanteren of zelfs te overtreffen. Ons duurzaamheidsverslag is dus rechtstreeks geïnspireerd op de structuur en de gedetailleerde procedures in de Europese richtlijnen die in juli 2023 werden gepubliceerd. Ons doel is een transparant en strikt kader te bieden dat onze wil weerspiegelt om onze ecologische, sociale en economische impact volledig en nauwkeurig te rapporteren.
Dit initiatief kadert in een langetermijnvisie om het vertrouwen van onze stakeholders te versterken door open en volledig te communiceren over onze acties en de prestaties van onze projecten in ontwikkeling.
Met dit verslag hopen we enerzijds tegemoet te komen aan de verwachtingen van onze stakeholders en anderzijds het belang van duurzaamheid voor het succes van onze activiteiten op lange termijn te benadrukken.
Atenor zet zich in om duurzaamheid te integreren in zijn strategie en zijn activiteiten. Daartoe beschikt het over bestuurs-, leidinggevende en toezichthoudende organen die regelmatig de nodige vaardigheden en deskundigheid beoordelen om de duurzaamheidsuitdagingen en meer bepaald de daaraan verbonden impact, risico's en kansen te beheren. Deze organen baseren zich op criteria zoals de kennis van de ecologische, sociale en governancestandaarden, het vermogen om duurzaamheidsrisico's en -kansen te identificeren of de gevoeligheid voor de verwachtingen van de stakeholders. Om deze vaardigheden en deskundigheid te versterken, organiseert Atenor, via Archilab, regelmatig sessies met externe deskundigen die inzicht geven in en aanbevelingen doen over duurzaamheidsthema's. Atenor ontwikkelt ook de interne opleiding van zijn medewerkers, onder meer via onlinesessies, workshops of conferenties.
De samenstelling van de bestuurs-, leidinggevende en toezichthoudende organen en hun verantwoordelijkheden worden in detail beschreven in het Corporate Governance & Duurzaamheidscharter, beschikbaar op de website atenor.eu. Verder wordt meer uitleg gegeven in de rubrieken 'Bestuur' van dit financieel jaarverslag, pagina 106, 'Corporate Governance Statement' en 'Raad van Bestuur en zijn Comités' (zie pagina's 100 tot 101).
Archilab is het interne onderzoeks- en ontwikkelingslaboratorium van Atenor. De missie van Archilab bestaat erin de beste praktijken te definiëren die bij de projecten moeten worden toegepast, evenals de doelstellingen van Atenor op het vlak van kwaliteit, duurzaamheid en haalbaarheid. Archilab creëert een dynamiek binnen de vennootschap waaraan werk en tijd worden toegewezen. Archilab staat voortdurend open voor externe samenwerkingen met erkende deskundigen.
Het actieterrein van Archilab omvat duurzaamheid, in alle stadia van de ontwikkeling van de projecten en bij alle keuzes van Atenor.
Daarnaast bereikt Archilab, als ESG-denktank van Atenor, het hoogste niveau van het beslissingsproces in het dagelijkse leven van Atenor.
Op operationeel niveau heeft Archilab als missie de ecologische, economische en sociale prestaties van de projectportefeuille te verbeteren. Archilab omvat de ESG-werkgroep die belast is met de uitwerking en de opvolging van het duurzame ontwikkelingsbeleid. Archilab ondersteunt en initieert de beslissingen en de acties, alsook hun implementatie binnen de projecten of Atenor. De Archilab Director rapporteert rechtstreeks aan de Gedelegeerd Bestuurder.
De organische en veelzijdige structuur van Archilab maakt het mogelijk om duurzame ontwikkeling volledig te integreren in de dagelijkse activiteiten van Atenor op alle niveaus en locaties van Atenor.
Archilab fungeert ook als katalysator om het bewustzijn en de vaardigheden van de medewerkers op het gebied van milieubeheer te versterken. Via doordachte en uitgebreide opleidingsprogramma's beantwoordt Archilab aan een essentiële behoefte om de medewerkers van Atenor op de hoogte en gekwalificeerd te houden over duurzaamheidsthema's en de beste praktijken op milieugebied.
Deze opleidingsprogramma's zijn ontworpen voor een breed scala aan onderwerpen, waaronder:
Deze opleidingsinitiatieven van Archilab zijn informatief en interactief, wat een cultuur van continu leren en milieubewustzijn bevordert. Atenor bouwt voort op de deskundigheid van Archilab en zorgt ervoor dat deze programma's worden aangepast aan de specifieke behoeften en uitdagingen van zijn projecten.

Archilab en innovatie : PropTech Lab Workshopdag bij Atenor

Via deze opleidingsprogramma's streeft Atenor ernaar zijn medewerkers de juiste kennis en vaardigheden aan te reiken om milieuoverwegingen vlot te integreren in hun functies. Deze proactieve benadering maakt het dus mogelijk om het bewustzijn te vergroten, maar ook bij te dragen tot een collectieve duurzaamheidsethiek, waarbij elk individu binnen Atenor wordt afgestemd op het globale engagement van het bedrijf inzake milieubeheer.
Op het niveau van de projecten die Atenor ontwikkelt, wordt de informatie die aan de Project Manager, de ESG Manager, het Uitvoerend Comité en de Raad van Bestuur wordt meegedeeld, verstrekt door onafhankelijke verslagen/beoordelingen van derden, benoemd op basis van hun capaciteit, deskundigheid en reputatie.
Van de verwerving tot de oplevering worden de projecten beheerd en gecontroleerd om de milieuprestaties van het gebouw te bereiken door:
De rollen en de verantwoordelijkheden met betrekking tot de verschillende ESG-gerelateerde processen worden samengevat in de onderstaande tabel:
| Archilab en de ESG werkgroep |
Country Directors |
Uitvoerend Comité |
Audit comité |
Raad van Bestuur |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Duurzaamheidsbeleid | Voorstellen | Dagelijks beheer |
Valideren Valideren Goedkeuren (jaarlijks) |
||
| Niet-financiële informatie | Voorstellen | Valideren Valideren Goedkeuren | |||
| Selectie van de ESG-rapportagekaders | Voorstellen | Valideren Valideren Goedkeuren | |||
| ESG-doelstellingen op bedrijfs- en projectniveau | Voorstellen | Valideren Valideren Goedkeuren | |||
| Beoordelingen van de ESG-risico's en -impact | Identificeren | Controleren Valideren Goedkeuren | |||
| Maatregelen om de ESG-risico's te beperken | Melden | Dagelijks beheer |
Controleren Valideren Goedkeuren |
De prestaties op het gebied van milieu, maatschappij en governance zijn een doelstelling die wordt beoordeeld voor alle medewerkers. Een algemeen beloningsmechanisme wordt momenteel ontwikkeld.
De kernelementen van de due diligence zijn de volgende:
In 2023 is Atenor een samenwerking aangegaan met Sedex voor de controle en de due diligence van de geïdentificeerde leveranciers in de waardeketen. Deze procedure is gebaseerd op de volgende internationale instrumenten: de leidende beginselen van de Verenigde Naties inzake bedrijfsleven en mensenrechten en de OESO-richtlijnen.
Om voldoende coherentie in de benadering en de beoordeling te garanderen, bevestigen verschillende transversale functies hun autoriteit in hun respectieve domeinen binnen de verschillende landen waar Atenor actief is, dit alles in nauwe samenwerking met alle betrokken actoren voor de thema's in kwestie. Op deze manier bevorderen ze de informatie-uitwisseling en de uniformiteit van de benadering. Door hun transversale positionering kan Atenor de beste praktijken en een passende risicobeoordeling binnen de Groep distilleren.
Voor elk ecologisch en sociaal thema worden de risico's en de kansen vanaf de verwerving in overweging genomen. Deze risico's en kansen worden meegenomen in de processen en de financiële beoordeling van elk project. De informatie en de beslissingen worden geïntegreerd in het dagelijkse beheer van de projecten.
BP-1 – ALGEMENE GRONDSLAG VOOR HET OPSTELLEN VAN DE DUURZAAMHEIDSVERKLARING
De duurzaamheidsverklaring werd opgesteld in een geconsolideerd formaat. Ze omvat alle dochterondernemingen en entiteiten van de Atenorgroep en zorgt voor een holistische weergave van de duurzaamheidspraktijken en hun impact.
De consolidatiekring voor de duurzaamheidsverklaring is in overeenstemming met die van de jaarrekening van Atenor. Deze coherentie zorgt voor een alomvattend inzicht in de activiteiten en hun duurzaamheidsimplicaties.
Elke dochteronderneming die in de consolidatie is opgenomen en die is vrijgesteld van individuele of geconsolideerde duurzaamheidsrapportageverplichtingen wordt geïdentificeerd in overeenstemming met de bepalingen van artikel 19 bis, lid 9, of artikel 29 bis, lid 8, van Richtlijn 2013/34/EU.
Ons doel is een transparant en strikt kader te bieden dat onze wil weerspiegelt om onze ecologische, sociale en economische impact volledig en nauwkeurig te rapporteren.
Atenor, als actor in de vastgoedontwikkeling, deelt prognoses mee over zijn projecten en zijn vooruitzichten. Deze informatie is onderhevig aan onzekerheden die de realisatie kunnen beïnvloeden.
Atenor ontwikkelt grootschalige gemengde stadsprojecten, waaronder kantoren en woningen, die voldoen aan de hoogste normen op het gebied van milieu, welzijn en comfort.
Binnen Atenor vertaalt duurzaamheid zich in een dynamisch traject van het project om een harmonieus evenwicht te bereiken tussen de hulpbronnen van de planeet en de verschillende behoeften en activiteiten van de bewoners ervan. In de vastgoedsector grijpen we de kans om een substantiële bijdrage te leveren aan de transitie naar een duurzamere toekomst. Met 34 projecten in ontwikkeling, dus meer dan 1.200.000 vierkante meter, bestemd voor duizenden mensen, kan Atenor het verschil maken.
Bij het ontwerpen van onze gebouwen geven we prioriteit aan het welzijn van de toekomstige gebruikers. De ruimten zijn ontworpen om de levenskwaliteit te verbeteren en een gevoel van gemeenschap en welzijn te bevorderen.
Als antwoord op de dringende uitdaging van de klimaatverandering beheert Atenor nauwgezet de koolstofvoetafdruk van zijn ontwikkelingen. We houden rekening met de volledige levenscyclus van onze gebouwen, van de winning van de grondstoffen tot hun verwerking of ontmanteling, met het oog op de hoogste milieuprestaties.
Het belang van energiezuinige gebouwen gaat verder dan alleen de vermindering van het verbruik. Het gaat erom comfortabele en gezonde woonen werkomgevingen te creëren en tegelijkertijd het energieverbruik op lange termijn te verlagen.
Atenor positioneert zijn ontwikkelingen strategisch in stedelijke gebieden met een vlotte toegang tot het openbaar vervoer. Deze benadering beschermt niet alleen de biodiversiteit door af te stemmen op de doelstellingen van de Europese Unie om de nettotoename van het ruimtebeslag in 2050 te beëindigen, maar vermindert ook de afhankelijkheid van personenvoertuigen, waardoor de stedelijke mobiliteit wordt verbeterd en tegelijkertijd de koolstofemissies worden verminderd.
Het bedrijf is actief in tien Europese landen en toont zo zijn internationale benadering en zijn aanpassingsvermogen aan verschillende markten. Atenor is actief in verschillende Europese steden, waaronder Brussel, Parijs, Londen, Luxemburg, Den Haag, Lissabon, Düsseldorf, Warschau, Boedapest, Boekarest, Belval, Esch-sur-Alzette, Terhulpen en Bergen.
Om zijn doelstellingen te bereiken, past Atenor bij al zijn projecten de volgende principes toe:
De projecten in ontwikkeling van Atenor beantwoorden aan de volgende criteria:
Met 34 projecten in ontwikkeling, dus meer dan 1.200.000 vierkante meter, bestemd voor duizenden mensen, kan Atenor het verschil maken.
Atenor zet zich in voor uitmuntendheid en innovatie in de vastgoedsector en hanteert een geïntegreerde strategie die de volledige waardeketen van zijn activiteiten bestrijkt. Onze benadering, die striktheid en langetermijnvisie combineert, reikt van de zorgvuldige selectie van de sites tot het einde van de levensduur van de gebouwen.
Ons proces begint met een gerichte identificatie van de sites, waarbij we strenge criteria hanteren voor marktanalyse, ontwikkelingspotentieel en ecologische duurzaamheid. Deze fundamentele stap wordt uitgevoerd in samenwerking met verschillende stakeholders waaronder banken, advocaten, verzekeringen en soms al architecten.
Na de selectie werken onze multidisciplinaire teams samen om ruimten te ontwerpen die voldoen aan de veranderende behoeften van onze klanten en tegelijkertijd de beste praktijken op het gebied van energie-efficiëntie en architecturale innovatie integreren. Elk project is een kans om de grenzen van de creativiteit en de functionaliteit te verleggen. Voor deze stap doen de teams van Atenor een beroep op architecten-ingenieurs en advocaten en gaan ze een voortdurende dialoog aan met de overheden en de lokale gemeenschappen.
De bouwfase wordt beheerd met bijzondere aandacht voor de kwaliteit van de materialen, de naleving van de deadlines en de veiligheid. Door nauw samen te werken met betrouwbare partners zorgen we ervoor dat elk gebouw een voorbeeld is van duurzaamheid en prestaties. In deze stap wordt niet alleen nauw samengewerkt met de ontwerpteams, maar ook met bouwbedrijven.
De financiering wordt beheerd tijdens de volledige ontwikkeling van het project tot de verkoop. We implementeren aangepaste commercialiserings- en verkoopstrategieën om de bezetting en de waarde van onze activa te optimaliseren. Onze benadering stelt ons in staat om efficiënt in te spelen op de specifieke behoeften van elke gebruiker, vaak in rechtstreekse samenwerking met hem of via agenten of investeerders.
Het engagement van Atenor duurt voort bij de bezetting van de gebouwen. Het beheer van de eigendommen wordt gekenmerkt door een hoogwaardige service, die zorgt voor het comfort van de gebruikers en de duurzaamheid van de ruimten. Om hun waarde op lange termijn te garanderen, beschikken de meeste gebouwen over een geïntegreerd technisch beheer. We ontwikkelen ook specifieke partnerschappen om te anticiperen

op rapportage- en energiebesparingswetgeving, in samenwerking met de gebruikers en de eigenaars.
Bij Atenor wordt er tot aan het einde van de levensduur nagedacht over de duurzaamheid van onze gebouwen. We ontwerpen onze projecten met een visie op flexibiliteit, waarbij we anticiperen op toekomstige behoeften aan transformatie, herbestemming of ontmanteling. Deze benadering maakt het niet alleen mogelijk om de ruimten aan te passen aan de evolutie van het gebruik, maar ook om de milieu-impact aan het einde van de cyclus tot een minimum te beperken.
De uitdagingen op het gebied van duurzaamheid zijn talrijk en het is belangrijk om ze vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. Daarom heeft Atenor beslist om verschillende raadplegingen te starten om, met de hulp van de belangrijkste actoren en stakeholders uit de sector, zowel algemene prioriteiten voor de Groep als specifieke aspecten voor elk van de projecten vast te stellen.
De integratie van de opvattingen van de stakeholders is een essentieel element. Atenor erkent de diversiteit van zijn stakeholders, die elk een rol spelen in het sturen van de strategieën, de praktijken en de beslissingen van het bedrijf.
Atenor onderhoudt een voortdurende dialoog met de stakeholders uit de vastgoed- en financiële sector, de overheden, de actoren van de stad, de verenigingen, de leveranciers, de herstelwerkplaatsen, de toekomstige huurders, de toekomstige onderhoudsbedrijven en de potentiële kopers of investeerders. Het doet dit om op de hoogte te blijven van de maatschappelijke evoluties, maar ook die van de markt, de architectuur of de technologische innovaties.

De belangrijkste externe stakeholders waarmee Atenor actief samenwerkt zijn:
In de loop van 2023 heeft Atenor verschillende kwalitatieve en kwantitatieve raadplegingen georganiseerd om de belangen en de opvattingen van zijn stakeholders te integreren in de inachtneming van de uitdagingen op het gebied van milieu, maatschappij en governance. Deze kwalitatieve uitwisselingen hebben geholpen om de doelstellingen en de impact die essentieel zijn voor het bedrijf fijner te definiëren.

is gestart op 9 november 2023 tijdens een rondetafelgesprek met negen sleutelpersonen. Op 22 november 2023 werd een Teams-vergadering georganiseerd om de deelname mogelijk te maken van vier Belgische stakeholders die niet konden deelnemen aan dit rondetafelgesprek. Daarnaast vond op 4 december 2023 een virtuele vergadering plaats via Teams met negen internationale stakeholders van Atenor. Tijdens deze vergaderingen werden activiteiten georganiseerd om de impact, de risico's en de kansen van Atenor te bespreken, te bevragen en te challengen.
De eerste resultaten van de belangen en de opvattingen van de belangrijkste stakeholders werden voorgesteld en besproken tijdens de Archilabsessie van 28 november 2023. Bij dit proces waren het Uitvoerend Comité, de Development Directors, de Investor Relation & Corporate Communication Manager, de International Legal Director, de HR Manager, de ESG Manager en de Archilab Director betrokken.
— Daarnaast heeft een onlineformulier, dat vanaf 1 december 2023 toegankelijk was, een bredere waaier aan stakeholders de mogelijkheid gegeven

om hun mening te delen over de impact, de risico's en de kansen van Atenor. 41 personen hebben de enquête ingevuld.
Op basis van de resultaten van deze diverse raadplegingen werd een prioriteitenschaal van acties, impact, risico's en kansen vastgesteld om het transitieplan te ondersteunen en werden de materiële elementen verzameld voor het niet-financiële verslag van de activiteiten van Atenor.
Rekening houdend met het resultaat van deze raadplegingen werd de definitieve versie van de waardeketen, de impact, de risico's en de kansen voorgelegd aan de Raad van Bestuur van 26 januari 2024. Deze laatste heeft het voorstel voor de waardeketen, de impact, de risico's en de kansen en de voorgestelde drempelwaarden voor de analyse van de dubbele materialiteit gevalideerd.
Sinds 2021 engageert Atenor zich om een strategische benadering toe te passen om al zijn nieuwe ontwikkelingen af te stemmen op de veeleisende technische criteria die de Europese taxonomie voor de vastgoedsector vaststelt. Deze beslissing omvat de goedkeuring van de technische screeningcriteria van de taxonomie van de Europese Unie en de naleving van de minimale sociale waarborgen, zoals bepaald in de gedelegeerde handeling klimaat van de taxonomie (juni 2021). Een dergelijke beslissing onderstreept niet alleen het sterke engagement van Atenor voor een verantwoord milieubeheer, maar positioneert het bedrijf ook in de voorhoede van de duurzame ontwikkelingspraktijken in de vastgoedsector.
Door zich af te stemmen op de Europese taxonomie verbindt Atenor zich ertoe om een substantiële bijdrage te leveren aan een van de zes vastgestelde milieudoelstellingen, terwijl het ervoor zorgt dat er geen afbreuk wordt gedaan aan een andere doelstelling. Deze benadering wordt versterkt door de eerbiediging van de fundamentele principes van de sociale rechten.
De doelstellingen van de Europese taxonomie bestrijken een breed en ambitieus spectrum: van mitigatie van en adaptatie aan klimaatverandering en duurzaam gebruik van water tot transitie naar een circulaire economie, preventie van verontreiniging en bescherming van de biodiversiteit. Deze criteria, opgesteld door de Europese overheden, sluiten perfect aan bij de missie van Atenor om koolstofneutraal te zijn, in navolging van de Europese Green Deal.
Atenor streeft ernaar om al zijn projecten in ontwikkeling in 2024 af te stemmen, een ambitie die het engagement van het bedrijf onderstreept om zijn milieubeheerpraktijken te versterken. Deze strategische richting is niet alleen een waarborg voor het engagement van Atenor voor duurzaamheid, maar kwalificeert zijn projecten potentieel als 'dark green' in overeenstemming met artikel 9 van de SFDR.
Deze strategie is met name relevant in een voortdurend evoluerende vastgoedmarkt, waar de risico's en de kansen van veranderende regelgeving en toenemende duurzaamheidsverwachtingen van klanten alomtegenwoordig zijn. Vastgoedprojecten, die van nature meerjarig zijn, vereisen een voortdurende anticipatie op en aanpassing aan de regelgevende trends en de behoeften van de klanten. Door deze ontwikkelingen te voorspellen en zich proactief af te stemmen op de strengste duurzaamheidsnormen, positioneert Atenor zich strategisch om de huidige en toekomstige uitdagingen van de sector aan te gaan en tegelijkertijd kansen in opkomende markten te grijpen. Deze benadering getuigt van een diepgaand inzicht in de impact, de risico's en de kansen van de vastgoedmarkt en bevestigt de coherentie van de strategie van Atenor met de vereisten van duurzame en verantwoorde ontwikkeling.
Sinds de publicatie van de richtlijn duurzaamheidsrapportering door ondernemingen (CSRD) evolueert de praktijk van ondernemingen op het gebied van duurzame ontwikkeling naar een perspectief van dubbele materialiteit. Enerzijds moeten ondernemingen hun strategie en hun verslagen vormgeven als antwoord op de onderwerpen die vanuit het oogpunt van de impact op het milieu en de maatschappij als het meest materieel worden beschouwd. Anderzijds moeten ondernemingen de impact van de klimaatverandering op hun financiële prestaties in overweging nemen door rekening te houden met de gerelateerde risico's en kansen.

De zes doelstellingen van de Europese taxonomie omvatten:




plan van het bedrijf zijn vastgelegd. De materiële thema's die via de beoordeling werden geïdentificeerd, vormen ook een roadmap om de actie te sturen en de inhoud van de duurzaamheidsinformatie te bepalen.
Een volledige beschrijving van het proces en de resultaten, alsook een verslag opgesteld door een onafhankelijke derde (Cap Conseil) zijn op aanvraag beschikbaar.
Een lijst van de relevante onderwerpen op basis van de dubbele materialiteitsanalyse werd voorgelegd aan de Raad van Bestuur, die de volgende drempelwaarden heeft vastgesteld:
De identificatie van deze impact, risico's en kansen kan niet geïsoleerd gebeuren. Door samen te werken met zijn stakeholders en de deskundigen ter zake, heeft Atenor dankzij het beoordelingsproces van de dubbele materialiteit dat in dit verslag wordt beschreven, de materiële thema's met een hoge mate van nauwkeurigheid kunnen identificeren. Deze thema's omvatten de meest materiële impact van de organisatie op milieu, maatschappij en governance (ESG), evenals de meest materiële risico's en kansen voor Atenor als gevolg van duurzame ontwikkelingsthema's. Om dit proces tot een goed einde te brengen, heeft Atenor een beroep gedaan op een consultant ter zake (Cap Conseil).
De dubbele materialiteitsoefening werd uitgevoerd in overeenstemming met de European Sustainability Reporting Standards (ESRS 1). Ze is ook geïnspireerd op de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI 2021) en de Sustainable Accounting Standards Board (SASB). Zij stellen per sector een lijst voor van relevante onderwerpen met betrekking tot impact, risico's en kansen.
In 2023 dekte de dubbele materialiteitsoefening de waardeketen van Atenor in België en internationaal. Het duurzame ontwikkelingsteam en interne en externe stakeholders hebben hun mening gegeven over de beoordeling van de materialiteit.
Dit proces stelt Atenor in staat om de meest efficiënte benadering te bepalen voor verbetering van zijn prestaties om duurzaamheid te integreren in zijn strategie en zijn activiteiten. De beoordeling van de risico's en de kansen, die in de volgende hoofdstukken per specifiek thema worden toegelicht, is het resultaat van deze externe raadplegings- en interne validatieprocessen.
De resultaten van deze beoordeling van de dubbele materialiteit zullen een essentiële rol spelen in de uitwerking van de doelstellingen die in het strategisch

| Milieu | Sociaal | Governance |
|---|---|---|
| • CO2 -emissies - Bedrijf |
• Welzijn van werknemers | • Ethische bedrijfsvoering |
| • CO2 -emissies - Projecten |
• Welzijn van bewoners | • Due diligence op de waardeketen |
| • Aanpassing aan de klimaat verandering |
• Mobiliteit van bewoners | • Communicatie |
| • Odemgebruik en biodiversiteit | • Arbeidsvoorwaarden in de waardeketen |
en transparantie • Cyberveiliging en |
| • Waterbeheer | • Diversiteit en inclusie van de medewerkers |
vertrouwelijkheid van gegevens |
| • Bouwmaterialen | • Stedelijke cohesie | |
| • Afval | en betaalbare woningen | |
| • Lawaai | ||
| • Luchtverontreiniging |
De punten die de drempelwaarde van 75% overschrijden op het vlak van financiële materialiteit en impactmaterialiteit zijn:
Voor 2023 worden deze onderwerpen in detail beschreven in het specifieke hoofdstuk 'ESRS E1_ Klimaatverandering' van dit verslag.
De punten die de drempelwaarde van 75% overschrijden op het vlak van financiële materialiteit of impactmaterialiteit, als aanvulling op de hierboven vermelde punten, zijn:
Voor 2024 zullen de 13 geïdentificeerde onderwerpen worden gemonitord en zal er een volledig verslag worden opgesteld.
Het duurzaamheidsbeleid van Atenor is opgenomen in het 'ESG Management System', de interne roadmap voor deze onderwerpen. Om een redundante rapportage over deze onderwerpen te vermijden, wordt het specifieke beleid voor elk onderwerp beschreven in de volgende hoofdstukken.
De maatregelen en de middelen met betrekking tot de materiële duurzaamheidsthema's worden in de specifieke thema's in de volgende hoofdstukken uitgelegd.
| Resultaat | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling Doeljaar | 2022 | Resultaat 2023 | ||
| Afstemming op de Europese | % van de ontwikkelingen afgestemd op de | |||||
| taxonomie | technische criteria van de Europese taxonomie | 100% | 2024 | 92% | 84% | |
| 1. Bijdrage aan het milieu | ||||||
| 1.1. De emissies verminderen | % projecten die een energieverbruik hebben dat | |||||
| minstens 10% lager ligt dan de Nearly Zero Energy | ||||||
| Building-norm of, voor een renovatie, die 30% | ||||||
| minder energie verbruiken dan de bestaande | ||||||
| situatie | 100% | 2024 | 92% | 92% | ||
| % projecten die functioneren als gebouwen met | ||||||
| een 'nuluitstoot' in gebruik | 100% | 2030 | 68% | 69% | ||
| 1.2. Hernieuwbare energie | % projecten met hernieuwbare energieproductie | Warmtepompen: | ||||
| gebruiken | 840.164 m2 (70%) Geothermie: |
|||||
| 536.154 m2 (45%) |
||||||
| Zonnepanelen: | ||||||
| 14.888 m2 | ||||||
| 100% | 2025 | 70% | ||||
| 1.3. Circulariteit en renovatie | % projecten met een geoptimaliseerde | |||||
| stimuleren | levenscyclusanalyse | 100% | 2024 | 100% | 100% | |
| % projecten met hergebruikte materialen | 100% | 2030 | 62% | 75% | ||
| % projecten die minstens 70% van het bouwafval | ||||||
| recyclen of hergebruiken | 100% | 2025 34% + 66% | 33% + 67% | |||
| 1.4. Zachte mobiliteit | % projecten verbonden met het openbaar vervoer | |||||
| ondersteunen | 100% | 2023 | 100% | 100% | ||
| % projecten met infrastructuur voor zachte | ||||||
| mobiliteit en fietsen | 100% | 2023 | 73% | 80% | ||
| % projecten met laadpalen voor elektrische | ||||||
| voertuigen | 100% | 2025 | 67% | 74% | ||
| 1.5. Innovatie bevorderen | % projecten afgestemd op het criterium van | |||||
| adaptatie aan klimaatverandering | 100% | 2024 | 100% | 100% | ||
| 2. Sociale impact | ||||||
| 2.1. Het welzijn van de | De tevredenheid van de medewerkers constant | |||||
| medewerkers garanderen | blijven beoordelen aan de hand van een eNPS | |||||
| evaluatie | 100% | annuel | 100% | 100% | ||
| 2.2. Het welzijn van de | Minstens een Well GOLD-niveau behalen voor alle | |||||
| gebruikers bevorderen | kantoorprojecten | 100% | 2024 | 100% | 100% | |
| 2.3. De stedelijk omgeving verbeteren |
€/ontwikkelde m2 ter ondersteuning van lokale verenigingen |
10 cent/m2 | jaarlijks € 200.000 | € 250.000 | ||
| 2.4. Filantropische organisaties | €/ontwikkelde m2 voor filantropische organisaties |
|||||
| steunen | 10 cent/m2 | jaarlijks € 100.000 | € 22.435 | |||
| 2.5. Een bedrijfscultuur | Maximaal % vrijwillig personeelsverloop | |||||
| handhaven die voldoening | ||||||
| schept | 10% | jaarlijks | 8% | 9% | ||
| 3. Uitgebreid bestuur | ||||||
| 3.1. Zorgen voor duidelijke en | De Corporate Sustainability Reporting Directive | |||||
| transparante informatie | implementeren | 100% | 2026 | 10% | 50% | |
| 3.2. Duurzaamheid integreren in | Een collectieve bonus invoeren gekoppeld aan de | |||||
| het beloningsbeleid | ESG-prestaties van het jaar | 100% | 2024 | 20% | 50% | |
| 3.3. Een evenwichtig | Continue verbetering van de dialoog met de | |||||
| beslissingsproces | stakeholders | |||||
| organiseren | 100% | jaarlijks | 100% | |||
| 3.4. De diversiteit en de | 1/3 genderdiversiteit bereiken en behouden op elk | |||||
| gelijkheid tussen de | niveau | |||||
| medewerkers verzekeren | 1/3 | 2025 | ||||
| De culturele diversiteit onder de medewerkers | ||||||
| behouden | jaarlijks | |||||
| 3.5. Streven naar internationale | De organisatie van architectuurwedstrijden | |||||
| uitstraling | voortzetten en de internationale erkenning van de | |||||
| Resultaat | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling Doeljaar | 2022 | Resultaat 2023 | ||
| Afstemming op de Europese | % van de ontwikkelingen afgestemd op de | |||||
| taxonomie | technische criteria van de Europese taxonomie | 100% | 2024 | 92% | 84% | |
| 1. Bijdrage aan het milieu | ||||||
| 1.1. De emissies verminderen | % projecten die een energieverbruik hebben dat | |||||
| minstens 10% lager ligt dan de Nearly Zero Energy | ||||||
| Building-norm of, voor een renovatie, die 30% | ||||||
| minder energie verbruiken dan de bestaande | ||||||
| situatie | 100% | 2024 | 92% | 92% | ||
| % projecten die functioneren als gebouwen met | ||||||
| een 'nuluitstoot' in gebruik | 100% | 2030 | 68% | 69% | ||
| 1.2. Hernieuwbare energie | % projecten met hernieuwbare energieproductie | Warmtepompen: | ||||
| gebruiken | 840.164 m2 (70%) |
|||||
| Geothermie: | ||||||
| 536.154 m2 (45%) |
||||||
| Zonnepanelen: | ||||||
| 14.888 m2 | ||||||
| 100% | 2025 | 70% | ||||
| 1.3. Circulariteit en renovatie | % projecten met een geoptimaliseerde | |||||
| stimuleren | levenscyclusanalyse | 100% | 2024 | 100% | 100% | |
| % projecten met hergebruikte materialen | 100% | 2030 | 62% | 75% | ||
| % projecten die minstens 70% van het bouwafval | ||||||
| recyclen of hergebruiken | 100% | 2025 34% + 66% | 33% + 67% | |||
| 1.4. Zachte mobiliteit | % projecten verbonden met het openbaar vervoer | |||||
| ondersteunen | 100% | 2023 | 100% | 100% | ||
| % projecten met infrastructuur voor zachte | ||||||
| mobiliteit en fietsen | 100% | 2023 | 73% | 80% | ||
| % projecten met laadpalen voor elektrische | ||||||
| voertuigen | 100% | 2025 | 67% | 74% | ||
| 1.5. Innovatie bevorderen | % projecten afgestemd op het criterium van | |||||
| adaptatie aan klimaatverandering | 100% | 2024 | 100% | 100% | ||
| 2. Sociale impact | ||||||
| 2.1. Het welzijn van de | De tevredenheid van de medewerkers constant | |||||
| medewerkers garanderen | blijven beoordelen aan de hand van een eNPS | |||||
| evaluatie | 100% | annuel | 100% | 100% | ||
| 2.2. Het welzijn van de | Minstens een Well GOLD-niveau behalen voor alle | |||||
| gebruikers bevorderen | kantoorprojecten | 100% | 2024 | 100% | 100% | |
| 2.3. De stedelijk omgeving | €/ontwikkelde m2 ter ondersteuning van lokale |
|||||
| verbeteren | verenigingen | 10 cent/m2 | jaarlijks € 200.000 | € 250.000 | ||
| 2.4. Filantropische organisaties steunen |
€/ontwikkelde m2 voor filantropische organisaties |
10 cent/m2 | jaarlijks € 100.000 | € 22.435 | ||
| 2.5. Een bedrijfscultuur | Maximaal % vrijwillig personeelsverloop | |||||
| handhaven die voldoening | ||||||
| schept | 10% | jaarlijks | 8% | 9% | ||
| 3. Uitgebreid bestuur | ||||||
| 3.1. Zorgen voor duidelijke en | De Corporate Sustainability Reporting Directive | |||||
| transparante informatie | implementeren | 100% | 2026 | 10% | 50% | |
| 3.2. Duurzaamheid integreren in | Een collectieve bonus invoeren gekoppeld aan de | |||||
| het beloningsbeleid | ESG-prestaties van het jaar | 100% | 2024 | 20% | 50% | |
| 3.3. Een evenwichtig | Continue verbetering van de dialoog met de | |||||
| beslissingsproces | stakeholders | |||||
| organiseren | 100% | jaarlijks | 100% | |||
| 3.4. De diversiteit en de | 1/3 genderdiversiteit bereiken en behouden op elk | |||||
| gelijkheid tussen de | niveau | |||||
| medewerkers verzekeren | 1/3 | 2025 | ||||
| De culturele diversiteit onder de medewerkers | ||||||
| behouden | jaarlijks | |||||
| 3.5. Streven naar internationale | De organisatie van architectuurwedstrijden | |||||
| uitstraling | voortzetten en de internationale erkenning van de | |||||
| projecten en het bedrijf stimuleren | - | jaarlijks | - | - |
De uitdagingen op het gebied van duurzaamheid zijn talrijk en het is belangrijk om ze vanuit verschillende invalshoeken te bekijken.
De transitiestrategie van Atenor, die sinds 2021 is opgesteld, wordt gemeten aan de hand van 15 duidelijke doelstellingen, verdeeld over milieu-, maatschappij- en governancethema's.
Wat het milieu betreft, staat de klimaatverandering voorop. Momenteel is de vastgoedsector verantwoordelijk voor ongeveer 30% van de broeikasgasemissies in Europa. Dit komt vooral doordat gebouwen verouderd en slecht geïsoleerd zijn, waardoor er veel energie nodig is voor verwarming, airconditioning en ventilatie. Deze energie wordt vaak geproduceerd door verontreinigende systemen die broeikasgassen uitstoten die schadelijk zijn voor het klimaat en de mensen.
De activiteiten van Atenor, die gericht zijn op vastgoedontwikkeling, spelen zo een cruciale rol in de vermindering van de koolstofemissies en de mitigatie van klimaatverandering. De primaire missie van Atenor is immers het verwerven van verouderde gebouwen of stedelijke terreinen met het oog op hun renovatie en/of transformatie tot gebouwen met een hoge energie- en milieu-efficiëntie.
De aanzienlijke milieu-impact van Atenor hangt dus samen met zijn corebusiness. De eigen broeikasgasemissies van het bedrijf (scope 1, 2 en 3) hebben immers slechts betrekking op 5.312 m2 kantoren verspreid over Europa voor 110 werknemers. Ze zijn dus verwaarloosbaar in vergelijking met de 34 projecten die worden ontwikkeld op een oppervlakte van meer dan 1.200.000 m2 (scope 4).
Bijgevolg richten de inspanningen van Atenor de ambitieuze doelstellingen op zijn ontwikkelingen om een substantiële bijdrage te leveren aan de stedelijke transitie en de maatschappelijke veerkracht.
Bovendien heeft Atenor zich sinds 2019 ertoe verbonden om minstens de BREEAM Excellent- en WELL Gold-certificeringen te behalen voor al zijn kantoorontwikkelingen.
De projecten van Atenor onderscheiden zich door hun zeer hoge energieprestaties. De gebouwen van Atenor zijn zeer energiezuinig dankzij een goede isolatie en een bewuste benadering van hun impact.
Deze benadering biedt een aantal voordelen:
Daarnaast worden de milieudoelstellingen van de projecten van Atenor bepaald aan de hand van verschillende kritieke prestatie-indicatoren (KPI's). Tot de globale doelstellingen van Atenor voor al zijn projecten behoren:
Wat het waterverbruik betreft, is het belangrijk op te merken dat, hoewel er geen specifiek criterium is, de afstemming van de projecten op de criteria van de Europese taxonomie inhoudt dat ze voldoen aan specifieke criteria met betrekking tot water. Het gaat er niet alleen om het watergebruik op de bouwplaatsen te controleren, maar ook om waterbesparende voorzieningen (kranen, douches, spoelbakken enz.) te integreren in de gebouwen die door Atenor worden gebouwd.
Wat de andere milieuaspecten betreft, speelt materiaalbeheer een cruciale rol in de vastgoedsector. Om de onrechtstreekse impact van deze transitie tot een minimum te beperken, geeft Atenor prioriteit aan renovatie en past het een strikt afvalbeheer toe op de werven.
De projecten van Atenor zijn strategisch gelegen in de steden, dicht bij het openbaar vervoer, en dragen zo bij tot het voorkomen van stedelijke uitbreiding.




Sinds 2019 voert Atenor een concreet transitieplan en ontwikkelingsbeleid uit die actief bijdragen aan de mitigatie van klimaatverandering, met als ambitieuze doelstelling de opwarming van de aarde te beperken tot +1,5°C. Deze benadering, gerichtoppositieveenduurzameoplossingen,weerspiegelteensterkengagement om een van de grootste uitdagingen van vandaag aan te pakken en tegelijkertijd de weg vrij te maken voor een duurzamere toekomst voor iedereen.
Sinds 2019 heeft Atenor een transitieplan voor klimaatmitigatie ingevoerd. Door in 2019 ervoor te kiezen om de niveaus BREEAM Excellent en WELL Gold te behalen voor al zijn kantoorontwikkelingen en vanaf 2021 zijn projecten in ontwikkeling af te stemmen op de Europese taxonomie (met name voor de activiteiten 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen en 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen), is Atenor nauw betrokken bij de energietransitie van de steden om de Europese doelstellingen te bereiken.
De broeikasgasemissies (BKG) hangen intrinsiek samen met de energieprestaties van de projecten. Hoe beter een project presteert, hoe minder energie het nodig zal hebben, hoe minder broeikasgasemissies het zal produceren. De transitie van het vastgoedpark naar performantere gebouwen sluit dus aan bij de beperking van de opwarming tot 1,5°C.
Sinds 2019 is de duurzaamheidsstrategie van Atenor gebaseerd op vier hoofdlijnen, zoals vermeld in de jaarverslagen en andere communicatiedocumenten:

de emissies in verband met de projecten in ontwikkeling, vanwege de schaal en de aard van de activiteiten. De totale kantooroppervlakte die rechtstreeks door Atenor wordt ingenomen, bedraagt namelijk 5.312 m2 , een klein deel in vergelijking met de oppervlakte van de projecten in ontwikkeling.
de operationele emissies (gerelateerd aan het toekomstige gebruik van de bestaande gebouwen, inclusief verwarming, ventilatie enz.) en de ingebedde emissies (gerelateerd aan de bouw- en renovatiewerkzaamheden).
Het onderscheid tussen deze twee emissiecategorieën is cruciaal om de globale impact van Atenor op de klimaatverandering te begrijpen. Hoewel de emissies van het bedrijf zelf relatief klein zijn, hebben de projecten in ontwikkeling een aanzienlijke impact in termen van mitigatie van klimaatverandering. Dit onderstreept het belang van de inspanningen van Atenor om de emissies van zijn ontwikkelingsprojecten te verminderen, onder meer door duurzame bouwpraktijken en innovaties op het gebied van energie-efficiëntie.
Bovendien bevestigen de dubbele materialiteitsanalyse en de raadpleging van de interne en externe stakeholders van Atenor in 2023 dat de grootste materiële impact van het bedrijf op de mitigatie van klimaatverandering zich bij zijn ontwikkelingsprojecten bevindt.
dan alleen het ontwikkelen van gebouwen en omvat overwegingen zoals het aanbieden van betaalbare woningen, het bijdragen aan het creëren van banen en het ontwikkelen van activiteiten, het verbeteren van de aantrekkelijkheid van de steden en de betrokkenheid bij maatschappelijke verantwoordelijkheidsinitiatieven in samenwerking met filantropische organisaties.
4. Uitgebreid bestuur: als beursgenoteerd bedrijf moet Atenor een voorbeeldige corporate governance toepassen. In deze zin zijn de gerapporteerde gekwantificeerde gegevens met betrekking tot de doelstelling van mitigatie van klimaatverandering over de projecten volledig. Sinds het jaarverslag van 2022 worden de energieprestaties van de projecten in ontwikkeling immers gerapporteerd en vergeleken met de doelstelling om een verbetering van minstens 10% te behalen ten opzichte van de lokale Nearly Zero Energy Building-normen.
Naast deze vier pijlers heeft Atenor ook een 'Green Finance Framework' ingevoerd om specifieke financieringen aan te trekken voor groene activa en vastgoedprojecten die deel uitmaken van zijn duurzaamheidsstrategie. De referentiekaders van de twee 'Green Bonds' die in 2021 en 2022 werden gelanceerd, bevatten strikte criteria inzake koolstofemissies voor de gefinancierde projecten. Deze referentiekaders werden gecontroleerd en gevalideerd door een gekwalificeerde externe stakeholder (ISS-ESG). Sinds de lancering van deze twee 'Green Bonds' werden er ook verslagen opgesteld. De referentiedocumenten zijn beschikbaar op de website van Atenor.
Met meer dan acht miljard mensen op onze planeet, van wie meer dan de helft in steden woont, is de rol van gebouwen bij de broeikasgasemissies cruciaal. 38% van deze emissies is immers toe te schrijven aan gebouwen, waarvan 28% afkomstig is van bestaande gebouwen. Deze laatste zijn vaak verouderd en verbruiken bijzonder veel energie voor verwarming, koeling, ventilatie en verlichting.
Atenor, als stedelijke vastgoedontwikkelaar, is ideaal gepositioneerd om een substantiële bijdrage te leveren aan de mitigatie van klimaatverandering met als doel de wereldwijde temperatuurstijging onder +1,5°C te houden. Door zich te richten op de ontwikkeling van energiezuinige projecten speelt Atenor een sleutelrol in de transitie naar duurzamere steden. Deze initiatieven beperken zich niet tot de vermindering van het energieverbruik, maar omvatten de volledige levenscyclus van de gebouwen, van de bouw tot de ontmanteling en van de technieken tot de materialen. Deze holistische benadering zorgt ervoor dat elke fase van de levenscyclus van een gebouw wordt geoptimaliseerd om de koolstofvoetafdruk te minimaliseren en duurzame woon- en werkomgevingen voor iedereen te bieden.
De emissies gedurende de hele levenscyclus van de projecten in overweging nemen is essentieel voor een doeltreffende duurzame ontwikkelingsstrategie. Dit toont aan dat Atenor zich engageert om verantwoorde vastgoedoplossingen te kiezen die niet alleen voldoen aan de huidige behoeften van de steden, maar ook bijdragen aan de mitigatie van klimaatverandering.
Bij de activiteiten van Atenor moet een onderscheid worden gemaakt tussen de emissies die verband houden met de werking van het bedrijf en de huidige of toekomstige emissies die verband houden met zijn projecten in ontwikkeling. Het is immers belangrijk om de verschillende categorieën broeikasgasemissies en hun relatieve impact te verduidelijken.

In 2023 heeft Atenor een diepgaand proces uitgevoerd om de impact, de risico's en de kansen in verband met zijn activiteitensector te analyseren. Naar aanleiding van de raadplegingen van de externe stakeholders blijkt zonder verrassing dat de belangrijkste impact de volgende is:
De impact, de risico's en de kansen in verband met deze punten worden in detail beschreven in punt E1-9.

Wat de projecten in ontwikkeling van Atenor betreft, houdt het beleid van afstemming op de Europese taxonomie in dat elk project beantwoordt aan de technische criteria inzake 'mitigatie van klimaatverandering' en 'adaptatie aan klimaatverandering'.
— een controle van de realisatie van het gebouw via thermografische en luchtdichtheidstests.

Voor de adaptatie aan klimaatverandering worden elke site en elk project onderworpen aan een grondige beoordeling van de klimaatrisico's en -kwetsbaarheid. De acute of chronische fysieke risico's (overstromingen, wind enz.) worden voor elk project beoordeeld. Wat het comfort van het gebouw betreft, wordt de beoordeling uitgevoerd op basis van geavanceerde klimaatprognoses met de hoogste beschikbare resolutie volgens het bestaande scala aan scenario's voor de toekomst, met inbegrip van minstens scenario's met klimaatprognoses over 10 tot 30 jaar.
Het beleid van Atenor met betrekking tot zijn eigen emissies is erop gericht zijn doelstellingen te bereiken (zie E1-4) door zijn mobiliteitsbeleid voor zijn werknemers aan te passen en door verschillende directe bewustmakings- en stimuleringsacties te ondernemen over het gebruik van groene energie en de verantwoorde levering van kantoormateriaal.
De realisatie van de projecten laat op termijn een vermindering toe van ongeveer 1.953 ton CO2 -eq per jaar ten opzichte van standaardconstructies
.
Op operationeel niveau is het de missie van Archilab om de ecologische, economische en sociale prestaties van de projectportefeuille te verbeteren. Archilab omvat de ESG-werkgroep die verantwoordelijk is voor de uitwerking en de opvolging van het duurzaamheidsbeleid. Archilab ondersteunt en initieert de beslissingen en de acties, alsook hun implementatie op bedrijfs- of projectniveau.
De realisatie van de projecten laat op termijn een vermindering toe van ongeveer 1.953 ton CO2 -eq per jaar ten opzichte van standaardconstructies, beperkt tot de geldende normen.
De berekeningshypotheses houden rekening met de prestaties van de projecten in ontwikkeling van Atenor in vergelijking met de opgelegde norm op het ogenblik van de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning, of met het gemeten verbruik van bestaande gebouwen die bestemd zijn om te worden gerenoveerd.
Deze berekening gebeurt in functie van de wetgeving inzake de energieprestaties van gebouwen op het ogenblik van de aanvraag van de bouwvergunning. De waarden worden bevestigd door het verkrijgen van een energieprestatiecertificaat (EPC) bij de oplevering van het gebouw. De gebruikte omrekeningsfactor van energie naar koolstofemissies is een gemiddelde factor van 0,240 CO2-eq per kWh (bron: Base Carbone van het ADEME). De projecten die worden bestudeerd om koolstofneutraliteit te bereiken via hernieuwbare energieproductie ter plaatse, dragen volledig bij aan hun energiebehoefte.
| Projecten | Verlaging van de energievraag ten opzichte van het NZEB |
|---|---|
| @Expo – A Tower (gemiddeld) | -31% |
| @Expo – B Tower (gemiddeld) | -29% |
| 10 New Bridge Street | -63% |
| Au Fil des Grands Prés – Lot ABC | -47% |
| Au Fil des Grands Prés – Lot FEMI | -47% |
| Au Fil des Grands Prés – Lot JKL | -49% |
| Au Fil des Grands Prés – Lot OP | -43% |
| Bakerstreet I | -20% |
| Bakerstreet II | -20% |
| Campo Grande | -36% |
| City Dox – Lot 5 | -31% |
| City Dox – Lot 6 | -31% |
| City Dox – Lot 7.1 | -33% |
| Cloche d'Or (gemiddeld) | -19% |
| Com'Unity | -43% |
| Lake 11 Home&Park – Lot 2 – 18 (gemiddeld) | -25% |
| Lake 11 Home&Park – Lot 3-4-7-8 (gemiddeld) | -35% |
| Lakeside | -14% |
| Les Berges de l'Argentine – Fase 2 | -59% |
| Move'Hub (gemiddeld) | -27% |
| NOR.Bruxsels (gemiddeld) | -12% |
| Oriente | -37% |
| Perspectiv' – Lot 1 (gemiddeld) | -23% |
| Perspectiv' – Lot 3 | -28% |
| Perspectiv' – Lot 4 | -21% |
| Pulsar | -30% |
| Realex – Conferentiecentrum | -16% |
| Realex – Kantoor | -16% |
| RoseVille | -22% |
| Square 42 | -57% |
| Twist | -45% |
| UBC II | -75% |
| Verheeskade I (gemiddeld) | -17% |
| Victor Hugo | -55% |
| WellBe | -51% |
De voltooiing van deze projecten zal uiteindelijk leiden tot een jaarlijkse vermindering van ongeveer
1.953 ton CO2 eq per jaar vergeleken met standaardgebouwenconstructions standards

Ingebedde koolstof (of 'embodied carbon' in het Engels) voor gebouwen verwijst naar de hoeveelheid koolstofdioxide-equivalent (CO2 -eq) die wordt uitgestoten tijdens de levenscyclus van de bouwmaterialen, van de winning, de productie en het vervoer tot het gebruik op de bouwplaats. Dit omvat ook de emissies in verband met de productie en de levering van bouwmaterialen en de bouw zelf.
Het begrip 'ingebedde koolstof' is cruciaal in de bouwsector omdat het de totale milieu-impact van een gebouw in aanmerking neemt, naast de operationele emissies (die verband houden met het gebruik van het gebouw, zoals verwarming, airconditioning en verlichting). Dit wordt steeds meer in aanmerking genomen in de inspanningen om de broeikasgasemissies te verminderen en zo de opwarming van de aarde te beperken.
De ingebedde koolstof in de gebouwen kan worden verminderd door verschillende strategieën, zoals de keuze van materialen met een lage koolstofvoetafdruk, het gebruik van gerecyclede of recyclebare materialen, een efficiënt ontwerp dat het gebruik van materialen minimaliseert en de optimalisatie van de bouwprocessen om afval te verminderen en de energie-efficiëntie van de materialen.
De analyse van de ingebedde koolstof is complex omdat ze rekening moet houden met veel factoren en sterk varieert naargelang het type materialen, de bouwmethoden en de vervoerafstanden van de materialen. Ondanks deze uitdagingen is het belangrijk om rekening te houden met de ingebedde koolstof om de doelstellingen inzake duurzaamheid en vermindering van de broeikasgasemissies in de bouwsector te bereiken.
Atenor heeft zich geëngageerd om het klimaatambitieniveau te bereiken dat nodig is om de doelstelling van 1,5°C van de Overeenkomst van Parijs te halen. Dit niveau werd bepaald op basis van studies van het Science Based Target Initiative (SBTi) voor de bouwsector.
De maximale hoeveelheid ingebedde koolstof voor de projecten in ontwikkeling van Atenor neemt af in functie van het jaar waarin het vergunningsaanvraagdossier wordt ingediend:
| Ambitieniveau [kg CO2-eq/m2 GFA] |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023 2025 2030 2035 2040 2045 2050 | |||||||
| Limiet | 1.030 730 470 300 | 160 | 85 | 20 | |||
| Streefcijfer | 470 300 | 160 | 85 | 20 | 20 | 20 | |
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Afstemming op de Europese | Mitigatie van klimaatverandering | ||||
| taxonomie | 100% | 2024 | 92% | 84% | |
| 1. Bijdrage aan het milieu | |||||
| 1.1 De emissies verminderen | % projecten die een energieverbruik hebben dat minstens 10% lager ligt dan de Nearly Zero Energy Building norm OF, voor een renovatie, die 30% minder energie verbruiken dan de bestaande situatie |
100% | 2024 | 92% | |
| % projecten die functioneren als gebouwen met een 'nuluitstoot' in gebruik |
100% | 2030 | 68% | 92% 69% |
|
| 1.2 Hernieuwbare energie gebruiken |
% projecten met hernieuwbare energieproductie |
100% | 2025 | 70% | 70% |
| 1.3 Circulariteit en renovatie stimuleren |
% projecten met een geoptimaliseerde levenscyclusanalyse |
100% | 2024 | 100% | 100% |
| 1.4 Zachte mobiliteit ondersteunen |
% projecten verbonden met het openbaar vervoer |
100% | 2023 | 100% | 100% |
| % projecten met laadpalen voor elektrische voertuigen |
100% | 2025 | 67% | 74% | |
| 1.5 Innovatie bevorderen | % projecten afgestemd op het criterium van adaptatie aan klimaatverandering |
100% | 2024 | 100% | 100% |

Sinds zijn eerste 'Corporate Carbon Footprint', opgesteld in 2020, heeft Atenor een plan opgesteld om zijn eigen emissies te verminderen met 51% tegen 2030 (ten opzichte van het niveau van 2020).
Deze vermindering wordt ondersteund door een aantal acties:
Deze doelstelling, gevalideerd door het Science Based Target initiative (SBTi), sluit aan bij de beperking van de opwarming van de aarde tot +1,5°C. Sinds de opstelling van dit verslag zijn er een aantal maatregelen doorgevoerd, waaronder de installatie van elektrische laadpalen op de zetel van de vennootschap.
0
150

| 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|
| scope 1 | 109 | 90 | 111 | 92 |
| scope 2 | 50 | 38 | 16 | 23 |

| Energieverbruik en energiemix | Vergelijkende informatie |
Jaar N | |
|---|---|---|---|
| 1 | Totaal energieverbruik uit fossiele bronnen (in MWh) | 399MWh | 2023 |
| 2 | Totaal energieverbruik uit nucleaire bronnen (in MWh) | 185 MWh | 2023 |
| 3 | Totaal energieverbruik uit hernieuwbare bronnen (in MWh) | 291 MWh | 2023 |
| Totaal energieverbruik (in MWh) (berekend als de som van de rijen 1, 2 en 3) | 876 MWh | 2023 |
Het is belangrijk op te merken dat sinds 2020 een aantal gegevens zijn veranderd:

| Retrospectieve informatie | Mijlpalen en streefjaren | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Basisjaar | Vergelijkende informatie |
N (2023) |
% N / | N-1 2025 2030 (2050) | Jaarlijks doel in % / Basisjaar |
|||
| Scope 1-emissies | ||||||||
| Bruto scope 1-emissies (ton CO2 -eq) |
2020 | 109 | 91 -17% | 100 | 91 | 56 | -1,63% | |
| Percentage scope 1-emissies van gereglementeerde emissiehandelssystemen (in %) |
2020 | 0% | 0% | 0% | ||||
| Scope 2-emissies | ||||||||
| Bruto locatiegebaseerde scope 2-emissies (ton CO2 -eq) |
2020 | 50 | 23 | 46 | 42 | 26 | -1,63% | |
| Bruto locatiegebaseerde scope 2-emissies (ton CO2 -eq) |
2020 | N.v.t | 33 | |||||
| Scope 3-emissies | ||||||||
| Totale bruto indirecte (scope 3) emissies (ton CO2 -eq) |
2022 | 334 | 225 -33% | |||||
| 1. Gekochte goederen en diensten | 2022 | 12 | 11 -8% | |||||
| 2. Kapitaalgoederen | ||||||||
| 4. Upstreamvervoer en -distributie | ||||||||
| 5. Afval geproduceerd bij activiteiten | 2022 | 230 | 127 -45% | |||||
| 6. Zakelijk reisverkeer | 2022 | 92 | 87 | -7% | ||||
| 7. Woon-werkverkeer werknemers | 2022 | 334 | 225 -33% | |||||
| Totale broeikasgasemissies (locatiegebaseerd) (ton CO2 -eq) |
2020/2 | 493 | 339 -31% | |||||
| Totale broeikasgasemissies (marktgebaseerd) (ton CO2 -eq) |
2020/2 | N.v.t. | 349 |
Hoewel Atenor niet rechtstreeks deelneemt aan koolstofverwijderings- en opslagprojecten voor zijn eigen activiteiten, zijn de acties en het beleid voor zijn projecten gericht op een aanzienlijke vermindering van de broeikasgasemissies. De realisatie van de projecten laat immers op termijn een vermindering toe van ongeveer 2.098 ton CO2 -eq per jaar ten opzichte van standaardconstructies, beperkt tot de geldende normen.
De berekeningshypotheses houden rekening met de prestaties van de projecten in ontwikkeling van Atenor in vergelijking met de opgelegde norm op het ogenblik van de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning. Deze berekening gebeurt in functie van de wetgeving inzake de energieprestaties van gebouwen. De waarden worden bevestigd door het verkrijgen van een energieprestatiecertificaat (EPC) bij de oplevering van het gebouw. De gebruikte omrekeningsfactor van energie naar koolstofemissies is een gemiddelde factor van 0,244 CO2-eq per kWh (bron: Base Carbone van het ADEME). De projecten die worden bestudeerd om koolstofneutraliteit te bereiken via hernieuwbare energieproductie ter plaatse, dragen volledig bij aan hun energiebehoefte.
Aan deze activiteiten wordt echter tot op heden geen waarde toegekend op de markt van de carbon credits.
De interne koolstofbeprijzing is niet van toepassing voor Atenor.
In het kader van zijn engagement om milieuoverwegingen in de kern van zijn activiteiten te integreren, heeft Atenor systematisch rekening gehouden met de beoogde financiële effecten van fysieke en transitierisico's en de potentiële klimaatkansen bij het opstellen van de budgetten en het beoordelen van de economische haalbaarheid van zijn projecten.
Wat de fysieke transitierisico's betreft, wordt elk van de door Atenor ontwikkelde projecten, in overeenstemming met de Europese methodologie en de afstemming op de taxonomie van zijn ontwikkelingen, onderworpen aan een rigoureuze analyse om de kwetsbaarheid ervan voor chronische en acute klimaatveranderingen te beoordelen. De in aanmerking genomen risico's volgen de aanwijzingen in Aanhangsel A van Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/2139 van de Commissie van 4 juni 2021. Ze hebben betrekking op de risico's gerelateerd aan de temperatuur, de wind, het water en de vaste massa. Deze benadering wordt ook toegepast bij de verwerving van nieuwe terreinen of gebouwen en zorgt zo voor een voorzichtig beheer van de fysieke transitierisico's in verband met de klimaatverandering.
Wat de kansen betreft, raamt Atenor het rendement van de gebouwen die het oplevert, rekening houdend met het concurrentievoordeel van de prestaties van zijn gebouwen. Dankzij hun hoge energieprestaties zullen deze gebouwen immers theoretisch minder energie verbruiken, lagere bedrijfskosten genereren en zich op de markt onderscheiden door hun zeldzaamheid. Bovendien worden de projecten in ontwikkeling bestudeerd om veerkrachtig te zijn volgens de beschikbare scenario's van de klimaatverandering in 2030, 2040 en 2050.
Vooruitlopend op de evolutie van de wetgeving past Atenor zijn strategieën proactief aan om zijn activiteiten af te stemmen op de toekomstige regelgevende vereisten. Dankzij deze houding kan Atenor gebouwen leveren die voldoen aan de verwachtingen van de markt, wat een kans is voor hun waardering. Dit voordeel zal met name merkbaar zijn bij de toepassing van de koolstofemissierechten voor gebouwen volgens de richtlijn van de Europese Unie inzake de regeling voor de handel in emissierechten van 2023 (ETS 2) die voor 2027 is gepland.
Deze proactieve benadering versterkt de veerkracht van de gebouwen van Atenor tegen de klimaatverandering, maar draagt ook bij aan het maximaliseren van de langetermijnwaarde van zijn activa voor zijn investeerders en stakeholders.
Koolstofrechten: in 2023 heeft de Europese ETS-richtlijn (regeling voor de handel in emissierechten) de CO2 -emissies door verbranding in de gebouwen geïntegreerd. Vanaf 2027 zou deze regelgeving de operationele kosten van de gebouwen kunnen verhogen. De projecten in ontwikkeling van Atenor zijn er echter op gericht de koolstofemissies te minimaliseren of zelfs te elimineren. De kopers of de huurders zouden dus niet worden getroffen.
Carbon credits: de prijs van de carbon credits zou kunnen stijgen.
Emissies van de gebouwen: de klimaatverandering kan leiden tot chronische of acute temperatuurschommelingen, wat de operationele emissies van het gebouw kan verhogen. De projecten van Atenor, die anticiperen op de meest ongunstige klimaatscenario's, zijn echter gericht op het optimaliseren van het comfort en het minimaliseren van de operationele emissies.
Vermindering van de operationele emissies: energiezuinige gebouwen verlagen de kosten voor het energieverbruik en bijgevolg de emissies in verband met de werking van het gebouw. De potentiële kosten verbonden aan de koolstofrechten van de gebouwen (ETS 2) zullen beperkt zijn voor de gebouwen van Atenor omdat ze lage of zelfs geen koolstofemissies nastreven. Atenor kan zich onderscheiden op de bestaande vastgoedmarkt en zowel huurders en kopers die aandacht hebben voor hun milieu-impact aantrekken als investeerders die op zoek zijn naar duurzame beleggingen.
Nieuwe wetgeving inzake de energieprestaties van gebouwen: de nieuwe wetgeving in verband met de energieprestaties van gebouwen (beperking van de huurindexering enz.) zal een impact hebben op de waarde van de gebouwen. De vereisten zouden kunnen leiden tot hogere bouwkosten als gevolg van performantere technologieën.
Waardering van de energieprestaties: de optimalisatie van de energie-efficiëntie vertaalt zich in aanzienlijke besparingen op lange termijn, die een concurrentievoordeel bieden via een 'green premium' bij de financiële beoordeling van de gebouwen van Atenor.
Toepassing van groene en hernieuwbare energie: de lage energievraag van de constructies van Atenor bevordert de integratie van groene energieoplossingen, terwijl de impact op de bouwkosten wordt beperkt.

en bodemverontreiniging. Deze praktijken omvatten het gebruik van schone technologieën om de emissies in de lucht te verminderen, de toepassing van preventieve maatregelen om waterverontreiniging te voorkomen en maatregelen om de integriteit van de bodem te behouden tijdens de bouw en de renovatie.
E2-1 — BELEID TEN AANZIEN VAN VERONTREINIGING
Bij Atenor is de luchtkwaliteit, vooral in stedelijke omgevingen, een prioriteit. Hoewel onze vastgoedontwikkelingsactiviteiten indirect het gebruik van diverse materialen en technieken inhouden, blijft de directe impact van Atenor op de verontreiniging beperkt. Atenor is immers hoofdzakelijk een dienstverlener die zijn activiteit uitoefent in kantoren. Uit de analyse van de waardeketen blijkt echter dat we een upstreamimpact kunnen controleren, vooral bij bestellingen aan bouwbedrijven. Daarom werken we nauw samen met onze bouwpartners om optimale prestaties te garanderen en te voldoen aan de kwaliteitsnormen op het gebied van verontreiniging.
Onze benadering van het beheer van verontreiniging is afgestemd op het Europese en lokale overheidsbeleid. Bovendien zijn al onze ontwikkelingen gericht op de naleving van de technische criteria van de Europese taxonomie. Hierbij legt de doelstelling van preventie en bestrijding van verontreiniging een strikt kader op voor de strijd tegen verontreiniging. Deze doelstelling wordt al in de ontwerpfase van een project geïmplementeerd en tijdens het hele bouwproces nauwgezet opgevolgd.
In het kader van de Europese taxonomie worden de volgende criteria toegepast:
Daarnaast zijn onze kantoorprojecten gericht op het behalen van de certificeringen BREEAM Excellent of hoger en WELL Gold of hoger, die specifieke criteria omvatten met betrekking tot de luchtkwaliteit en de bestrijding van verontreiniging.
Bij de BREEAM-certificering worden de volgende criteria geanalyseerd:
— HEA 02 – Binnenluchtkwaliteit: een gezond binnenklimaat herkennen en bevorderen door de juiste ventilatie, apparatuur en afwerking te specificeren en te installeren.
Bij de WELL-certificering worden de volgende criteria geanalyseerd:
— A01 – Luchtkwaliteit: een basisniveau van binnenluchtkwaliteit bieden dat bijdraagt aan de gezondheid en het welzijn van de gebruikers van het gebouw. Dit omvat laboratoriumtests op VOS (formaldehyde (CAS 50-00-0): 50 µg/m2 of minder) of een voortdurende monitoring van de totale VOS (totale VOS: 500 µg/m2 of minder).
Het beheer van de luchtkwaliteit en de bestrijding van verontreiniging zijn belangrijke aspecten van onze duurzame ontwikkelingsstrategie en garanderen zo gezonde en milieuvriendelijke woonen werkomgevingen.
Ons actieplan om verontreiniging te voorkomen is gebaseerd op algemeen erkende criteria en normen, zoals die van de Europese taxonomie, en op strenge certificeringen zoals BREEAM, WELL of DGNB. Deze rigoureuze benadering, die al in de ontwerpfase wordt toegepast, heeft een drieledig doel:
City Dox, Brussel, Kavel 3

de voorkeur aan het gebruik van hernieuwbare en niet-verontreinigende energie, zoals zonneenergie of geothermie. Deze keuze maakt het mogelijk om de potentiële uitstoot van verontreinigende stoffen tijdens het gebruik van het gebouw te verminderen.
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. Bijdrage aan het milieu | |||||
| 1.1 De emissies verminderen |
% projecten die een energieverbruik hebben dat minstens 10% lager ligt dan de Nearly Zero Energy Building-norm OF, voor een renovatie, die 30% minder energie verbruiken dan de bestaande situatie |
100% | 2024 | 92% | 92% |
| 1.2 Hernieuwbare | % projecten die functioneren als gebouwen met een 'nuluitstoot' in gebruik % projecten met hernieuwbare |
100% | 2030 | 68% | 69% |
| energie gebruiken | energieproductie | 100% | 2025 | 70% | 70% |
In het kader van zijn eigen activiteiten stoot Atenor geen verontreinigende stoffen of microplastics uit. Binnen zijn kantoren worden verschillende acties ondernomen om het afval en het verbruik van plastic of papier te verminderen. Dit verbruik wordt jaarlijks opgevolgd.
In het kader van de eigen activiteiten van Atenor worden zorgwekkende of zeer zorgwekkende stoffen vermeden. Op het niveau van zijn waardeketen volgen de projecten in ontwikkeling van Atenor een rigoureus proces van beoordeling, preventie en bestrijding van verontreiniging.
Wat de eigen activiteiten van Atenor betreft, worden de financiële effecten van verontreiniging als verwaarloosbaar of zelfs onbestaand beschouwd.
In het kader van de projecten in ontwikkeling van Atenor worden de financiële effecten van verontreiniging geval per geval bestudeerd en opgenomen in de economische haalbaarheidsanalyses van elk project. De voornaamste impact heeft te maken met het risico van sanering van een nieuw verworven terrein of gebouw. Dit wordt beoordeeld bij de aankoop, tijdens het due-diligenceproces.
Bovendien houdt de omvang van de door Atenor ontwikkelde projecten in dat voor elk van de projecten systematisch een milieueffectbeoordeling (MEB) wordt uitgevoerd. Deze studies maken een grondige analyse mogelijk van de potentiële verontreiniging die kan voortvloeien uit de uitvoering en het gebruik van de projecten. De processen van Atenor voldoen hierbij aan de hoogste huidige normen. De projecten in ontwikkeling van Atenor zijn afgestemd op de Europese taxonomie en beantwoorden ook aan de doelstelling van preventie en bestrijding van verontreiniging. De impact van deze factoren op de bouwkosten wordt zorgvuldig beoordeeld en waar nodig worden specifieke budgetten toegewezen aan sanering.
Uit de raadpleging van de stakeholders is ook gebleken dat geluidsoverlast een belangrijke zorg is in het kader van vastgoedontwikkeling. Voor elk project van Atenor worden akoestische studies uitgevoerd om een kwalitatieve geluidsomgeving te garanderen, zowel binnen als buiten de gebouwen.
| RISICO'S | KANSEN |
|---|---|
| Lawaai | |
| - De klachten van de omwonenden over het lawaai van de werven kunnen leiden tot gespannen relaties. - De veranderende geluidsnormen vereisen dat Atenor meer investeert in akoestische technologieën en onderzoeken, wat de bouw- en ontwerpkosten kan verhogen. |
- Het gebruik van stillere elektrische machines op de werven verbetert de perceptie van de omwonenden en minimaliseert de geluidsoverlast. - Een optimaal geluidsbeheer van de technische installaties voorkomt klachten en verhoogt de tevredenheid van de gebruikers. - De kwaliteit van de geluidsisolatie in de constructies van Atenor is bepalend in een stedelijke omgeving en draagt bij aan hun waardering. |
| Luchtverontreiniging | |
| - Nieuwe regelgeving voor gevaarlijke of verontreinigende stoffen kan uitgebreide studies vereisen, wat leidt tot hogere ontwerpkosten. - Strengere normen voor gecontroleerde ventilatiesystemen in gebouwen kunnen een impact hebben op de afmetingen en de kosten van de technische installaties. |
- De binnenluchtkwaliteit van de gebouwen van Atenor en hun certificering kunnen hun waardering verbeteren. - De toenemende vraag naar gebouwen met een betere luchtkwaliteit en gezonde leefomstandigheden biedt Atenor een aanzienlijk concurrentievoordeel. |

bescherming van water en mariene
Waterbehoud is een uitdaging voor de komende jaren. De projecten van Atenor integreren systematisch maatregelen voor het behoud en het hergebruik van water. Bovendien kan de integratie van stormbekkens en infiltratiezones in de projecten de overstromingsrisico's in stedelijke omgevingen verminderen.
In het kader van zijn milieubeleid hecht Atenor een bijzonder belang aan het beheer van water en mariene hulpbronnen, waarbij het zich richt op twee belangrijke aspecten:
Onze benadering is afgestemd op de technische criteria van de Europese taxonomie voor de bouw van nieuwe gebouwen en de renovatie van bestaande gebouwen. Deze strategie wordt al in de ontwerpfase toegepast en wordt gedurende het hele bouwproces voortgezet.
In het kader van ons voortdurende engagement voor duurzaamheid hebben we de preventie van waterverontreiniging al in de ontwerpfase van onze projecten geïntegreerd. Dit jaar hebben we het proces voor de verwerving van terreinen versterkt,
University Business Campus II en Lakeside, Warschau
met een bijzondere nadruk op de analyse van de bodemkwaliteit en de identificatie van potentiële verontreinigende stoffen. Wanneer dit haalbaar is, saneren we de bodem voordat we beginnen met bouwen of renoveren, wat ons engagement voor verantwoorde praktijken onderstreept.
Ons beleid en onze proactieve benadering op het gebied van waterbeheer zijn specifiek gericht op het verminderen van het waterverbruik in onze vastgoedontwikkelingen, waarbij rekening wordt gehouden met waterrisicogebieden. We streven naar een efficiënt watergebruik in onze hele waardeketen, zowel upstream als downstream.
Daarnaast streven we bij onze kantoorontwikkelingen systematisch naar het behalen van de certificering BREEAM Excellent of hoger, die de volgende criteria omvat:
Dit beleid en de toepassing ervan worden beschreven in het 'Environmental Management System' van Atenor. Meermaals per jaar wordt voor alle projecten een controleopvolging georganiseerd.
Ons plan voor duurzaam waterbeheer is gebaseerd op algemeen erkende criteria en normen, zoals die van de Europese taxonomie, en op strenge

certificeringen zoals BREEAM, WELL of DGNB. Deze rigoureuze benadering, die al in de ontwerpfase wordt toegepast, heeft een drieledig doel:
aquatische ecosystemen te beschermen en te revitaliseren en zo bij te dragen aan het behoud van de biodiversiteit.
Bovendien wordt vóór elke verwerving van terreinen systematisch een grondige analyse van de overstromingsrisico's uitgevoerd. Deze preventieve benadering zorgt niet alleen voor de duurzaamheid van onze projecten, maar ook voor de veiligheid en het welzijn van onze toekomstige gebruikers.
Kortom, onze strategie inzake waterbeheer is een belangrijke pijler van ons engagement voor duurzame ontwikkeling, waarbij we milieuverantwoordelijkheid combineren met operationele efficiëntie.
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Afstemming op de | Duurzaam gebruik en bescherming van | ||||
| Europese taxonomie | water en mariene hulpbronnen | 100% | 2024 | 92% | 92% |
Atenor zet zich in voor het bevorderen van transparantie en milieuverantwoordelijkheid, met name op het gebied van het beheer van water en mariene hulpbronnen. Daarom hebben we het initiatief genomen om onze doelstellingen op dit vlak te rapporteren. De bedoeling van deze rapportage is een diepgaand inzicht te bieden in de doelen van het bedrijf, die ons engagement voor een verantwoord en duurzaam beleid met betrekking tot water en mariene hulpbronnen weerspiegelen. Bovendien maakt de rapportage het mogelijk om de significante impact, risico's en kansen die gepaard gaan met deze hulpbronnen te bespreken, waardoor onze proactieve benadering en onze verantwoordelijkheid voor het behoud van het milieu worden benadrukt.
Deze doelstellingen omvatten:
De impact van Atenor op water en mariene hulpbronnen moet worden overwogen door rekening te houden met twee afzonderlijke aspecten: het waterverbruik voor zijn eigen activiteiten en het potentiële waterverbruik in zijn projecten in ontwikkeling.
Kortom, hoewel het directe waterverbruik in onze kantoren relatief verwaarloosbaar is, zijn we ons ten volle ervan bewust dat de meest materiële impact in onze ontwikkelingsprojecten ligt. Daarom staat ons engagement voor duurzame waterbeheerpraktijken centraal in onze vastgoedontwikkelingsstrategie, die erop gericht is de milieu-impact aanzienlijk te verminderen en een verantwoord gebruik van water en mariene hulpbronnen te bevorderen.
Drinkwater besparen is een belangrijke zorg geworden in de huidige context van klimaatverandering en bevolkingsgroei. Efficiënt en duurzaam waterbeheer is niet alleen een ecologische noodzaak, maar ook een financiële kans voor de waardering van de projecten.
Bij Atenor begrijpen we de urgentie van deze problematiek en integreren we dit in de kern van onze ontwerpstrategie voor gebouwen. Onze vastgoedontwikkelingen zijn ontworpen om water te besparen, wat zich onder meer vertaalt in de bijna systematische opname van tanks voor de terugwinning van regenwater. Deze benadering maakt het niet alleen mogelijk om de afhankelijkheid van drinkwater te verminderen voor toepassingen zoals besproeiing van groene ruimten, schoonmaak of sanitair, maar zorgt ook voor een grotere veerkracht tegen klimaatveranderingen en potentiële tekorten.
De installatie van deze systemen voor de terugwinning en het gebruik van regenwater vormt een tastbare financiële kans voor onze klanten. Door het drinkwaterverbruik te verminderen, kunnen de gebruikers van de gebouwen aanzienlijk besparen op hun waterfacturen. Deze besparing, in combinatie met een verhoogd ecologisch bewustzijn, maakt onze vastgoedprojecten aantrekkelijk voor toekomstige kopers en huurders, die zich bewust zijn van de ecologische en economische meerwaarde.
Dit is een voorbeeld van ons engagement voor duurzame ontwikkeling, waarbij we milieuverantwoordelijkheid combineren met financiële voordelen voor de toekomstige gebruikers.
ter plaatse kunnen de installatiekosten verhogen.
Infiltratie van regenwater: de systemen voor retentie (stormbekken) en infiltratie van regenwater, die

Door strategieën voor het behoud en de verrijking van de biodiversiteit in zijn projecten te integreren,wilAtenorruimtenbevorderendiede natuurlijkeomgeving respecteren en er meer waarde aan toekennen. Deze benadering levert een positieve bijdrage aan het ecologisch evenwicht van de steden.
De projecten van Atenor worden ontwikkeld in stedelijke gebieden, waardoor stedelijke uitbreiding en bos- of landbouwgebieden worden vermeden. Atenor is zich bewust van de geleidelijke inwerkingtreding van het Europese beleid voor nul nettoruimtebeslag en adviseert daarom verwervingen in stedelijke omgevingen en liefst in het kader van renovatie.
Bij de ontwikkelingen van Atenor wordt een milieueffectbeoordeling uitgevoerd die onder andere aspecten met betrekking tot de biodiversiteit en het herstel van de ecosystemen omvat.
Voor de kantoorprojecten in ontwikkeling legt de BREEAM-certificering criteria op met betrekking tot de biodiversiteit en de ecosystemen. Het gaat met name om de volgende criteria:
Lake 11 Home&Park, Boedapest

E4-4 – DOELEN WAT BETREFT BIODIVERSITEIT EN ECOSYSTEMEN
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Afstemming op de Europese | Bescherming en herstel van de | ||||
| taxonomie | biodiversiteit en de ecosystemen | 100% | 2024 | 92% | 92% |
E4-6 – BEOOGDE FINANCIËLE EFFECTEN VAN RISICO'S EN KANSEN MET BETREKKING TOT BIODIVERSITEIT EN ECOSYSTEMEN
Atenor investeert in strategieën voor bodembeheer en het behoud van de biodiversiteit om de toegevoegde financiële waarde van zijn vastgoedprojecten te behouden. Door verlaten terreinen te rehabiliteren, regenereert het bedrijf niet alleen de biodiversiteit, maar maakt het ook de weg vrij voor ontwikkelingen die voldoen aan de toenemende verwachtingen
Kosten in verband met gevoelige sites: ontwikkeling in zich meebrengen.
Regeneratie van sites: door verlaten terreinen te rehabiliteren kunnen de bodem en de biodiversiteit worden hersteld. Bij zijn stadsvernieuwingsprojecten rehabiliteert en saneert Atenor buiten gebruik gestelde sites.

Overgang naar een circulaire economie
Renovatieenhergebruikvanmaterialenbijonzeprojectenbelichamenonsengagement voor de circulaire economie, waarbij het gebouwde erfgoed wordt getransformeerd tot duurzame kansen voor de toekomst.
Het beleid van Atenor is resoluut gericht op renovatie en maximaal hergebruik van materialen bij zijn nieuwe projecten, en sluit zo volledig aan bij de circulaire economie. Atenor is zich bewust van het belang van het behoud van de hulpbronnen en het minimaliseren van de milieu-impact van constructies en is strategische partnerschappen aangegaan, met name met Coliseum, om het hergebruik van materialen via zijn eigen projecten te optimaliseren.
Deze benadering komt bovendien tot uiting in het engagement dat op de werven van Atenor minstens 70% (in gewicht) van het niet-gevaarlijke bouw- en sloopafval wordt voorbereid om te worden hergebruikt, gerecycled of op een andere materiële manier nuttig te worden toegepast. Dit omvat het gebruik van afval als opvulmateriaal, ter vervanging van andere materialen, in overeenstemming met het EU-protocol inzake bouw- en sloopafvalbeheer.
Atenor streeft er ook naar om de afvalproductie bij de bouw- en sloopprocessen te beperken, door gebruik te maken van de beste beschikbare technieken. Selectieve sloop wordt toegepast om gevaarlijke stoffen veilig te verwijderen en hergebruik en recycling van hoge kwaliteit te bevorderen, door middel van selectieve materiaalsortering en het gebruik van geschikte sorteersystemen voor bouw- en sloopafval.
Tot slot ondersteunen de gebouwontwerpen en de bouwtechnieken die Atenor toepast de circulariteit, door rekening te houden met de demonteerbaarheid en de aanpasbaarheid van de gebouwen. Deze benadering heeft tot doel het hergebruik, de gebruiksflexibiliteit, de aanpassing en de recycling van materialen te vergemakkelijken, wat het engagement van Atenor voor duurzaam en verantwoord bouwen bevestigt.
Naast de diverse interne opleidingen die Archilab aan de medewerkers aanbiedt, steunt Atenor op externe samenwerkingen met gespecialiseerde ondernemingen om de lopende werven te coördineren en te optimaliseren.
In het kader van de opvolging van de afstemming op de Europese taxonomie van zijn projecten in ontwikkeling worden de technische criteria die inherent zijn aan de doelstelling van transitie naar een circulaire economie gecontroleerd tijdens de ontwerp- en bouwfasen van het project.
E5-3 – DOELEN WAT BETREFT MATERIAALGEBRUIK EN CIRCULAIRE ECONOMIE
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Afstemming op de | Transitie naar een circulaire | ||||
| Europese taxonomie | economie | 100% | 2024 | 92% | 92% |
| 1. Bijdrage aan het milieu | |||||
| 1.3 Circulariteit en | % projecten met een | ||||
| renovatie stimuleren | geoptimaliseerde | ||||
| levenscyclusanalyse | 100% | 2024 | 92% | 100% | |
| % projecten met hergebruikte | |||||
| materialen | 100% | 2030 | 62% | 75% | |
| % projecten die minstens 70% van het | |||||
| bouwafval recyclen of hergebruiken | 100% | 2025 | 100% | 100% | |
10 NBS, Londen

| RISICO'S | KANSEN |
|---|---|
| Bouwmaterialen | |
| - Het gebruik van inefficiënte/laagkwalitatieve materialen kan leiden tot hoge vervangingskosten als de gebruiksduur te kort is. - De schaarste van bepaalde materialen kan hun prijs doen stijgen. - Bevoorradingsproblemen in bepaalde regio's. |
- Kans om over te stappen op gerecyclede materialen, waardoor de koolstofemissies worden verminderd. - Bevoorrading bij lokale bronnen verlaagt de vervoerkosten en verbetert de traceerbaarheid. - Het verbeteren van de levenscyclus op lange termijn leidt tot kostenbesparingen. |
| Afval - Afvalproductie is duur als deze niet correct wordt beheerd. - Verhoging van de prijs voor de verwijdering van gevaarlijk afval door de overheden (als stimulans om het gebruik ervan te verminderen). - Sloop vermijden. - Toename van de kosten voor bouwafval. - Toename van de kosten voor sloop en beheer van de site door sorteerverplichtingen op en buiten de site. |
- Afvalterugwinning kan nieuwe bronnen van inkomsten genereren, de CO2 -emissies verminderen en de stortkosten verlagen. Atenor zou een concurrentievoordeel kunnen hebben dankzij zijn deskundigheid op het gebied van hergebruik van bestaande structuren en ingrijpende renovaties. - Circulaire processen verbeteren het imago van het bedrijf. - Samenwerking met lokale gemeenschappen om bepaalde soorten afval terug te winnen. - Toenemende interesse van toekomstige gebruikers voor gebouwen met een optimale infrastructuur voor afvalbeheer. |

We hebben een Preventieadviseur aangesteld, een persoon die zich toelegt op het beheer van de zorgen van de medewerkers op het vlak van gezondheid, veiligheid en welzijn op het werk. Dit kanaal biedt directe en vertrouwelijke ondersteuning om alle vragen of zorgen van de werknemers te behandelen.
De HR Manager is ook een belangrijk aanspreekpunt voor onze medewerkers. Het is zijn taak om te zorgen voor open communicatie en HR-gerelateerde vragen te behandelen, waardoor een omgeving wordt gecreëerd waarin problemen proactief kunnen worden opgelost.
Bovendien organiseren we elk jaar een volledig anonieme tevredenheidsenquête zodat onze medewerkers hun mening open en eerlijk kunnen delen. De HR Manager verzamelt deze gegevens en stelt ze voor aan het Uitvoerend Comité van het bedrijf.
Het Uitvoerend Comité bekijkt de resultaten van
de enquête zorgvuldig en identificeert opkomende trends en zorgen. Deze informatie vormt de leidraad voor het opstellen van een actieplan om de door onze medewerkers aangekaarte punten proactief aan te pakken. Deze benadering toont ons engagement om een evenwichtige werkomgeving te handhaven die bevorderlijk is voor professionele groei en ontplooiing.
S1-4 – ACTEREN OP MATERIËLE IMPACTS OP EIGEN PERSONEEL, EN BENADERINGEN OM WAT EIGEN PERSONEEL BETREFT MATERIËLE RISICO'S TE MITIGEREN EN MATERIËLE KANSEN TE BENUTTEN, EN DE EFFECTIVITEIT VAN DIE MAATREGELEN
S1-5 – DOELEN WAT BETREFT HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE NEGATIEVE IMPACTS, HET BEVORDEREN VAN POSITIEVE IMPACTS EN HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE RISICO'S EN KANSEN
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | |
|---|---|---|---|---|
| 2 . Sociale impact | ||||
| 2.5 Een bedrijfscultuur handhaven die voldoening schept |
Maximaal % vrijwillig | |||
| Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|||
|---|---|---|---|---|
| Maximaal % vrijwillig personeelsverloop |
< 10% | jaarlijks | 8% | 9% |
Het personeelsverloop in 2023 bedraagt 9%
| Gender | Werknemers (V) | Werknemers (M) | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Land | in aantal personeelsleden, op 31.12.2023 | in aantal personeelsleden, op 31.12.2023 | |||||
| COD | CBD | Oproepkrachten | COD | CBD | Oproepkrachten | ||
| België | 13 | 7 | 1 | ||||
| Luxemburg | 4 | 3 | |||||
| Verenigd Koninkrijk | 1 | 1 | |||||
| Polen | 3 | ||||||
| Hongarije | 10 | 2 | |||||
| Roemenië | 3 | 1 | |||||
| Frankrijk | 2 | 2 | |||||
| Portugal | 1 | 3 | |||||
| Duitsland | 4 | ||||||
| 37 | 0 | 0 | 23 | 1 | 0 |
Bij Atenor zijn we ervan overtuigd dat elk individu het verdient om met waardigheid, respect en rechtvaardigheid behandeld te worden. Dit engagement voor de mensenrechten staat centraal in al onze bedrijfsactiviteiten en geeft vorm aan onze interacties met onze werknemers, onze bedrijfspartners en de gemeenschappen waarin we actief zijn.
We leven de geldende wetten en voorschriften met betrekking tot de eerbiediging van de mensenrechten strikt na, zowel op nationaal als internationaal niveau. We zetten ons volledig in voor de naleving en de ondersteuning van de beginselen die zijn vastgelegd in internationale mensenrechteninstrumenten, zoals de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van de Verenigde Naties.
Bij Atenor hebben we een solide aanwervingsbeleid dat diversiteit actief bevordert en elke vorm van discriminatie verbiedt. We zetten ons in voor gelijke kansen voor alle kandidaten, ongeacht gender, godsdienst, ras en etnische afkomst, geslacht, seksuele geaardheid, leeftijd en andere kenmerken die worden beschermd door de regelgeving van de Europese Unie en het nationaal recht.
In dit kader hebben we ons ertoe verbonden om een evenwichtige vertegenwoordiging van vrouwen op alle hiërarchische niveaus van onze organisatie te bevorderen. Ons doel is ervoor te zorgen dat er minstens 33% vrouwen zijn op elk niveau, van onderaan de ladder tot aan de top van de directie. We zijn ervan overtuigd dat deze gendergelijkheid culturele diversiteit en een verscheidenheid aan perspectieven zal bevorderen, waardoor onze uitwisselingen en onze beslissingen worden verrijkt.
.
Overeenkomstig de geldende wettelijke bepalingen heeft Atenor geen personeelsvertegenwoordiger aangesteld omdat het niet voldoet aan de vereiste criteria voor de oprichting van een personeelsvertegenwoordigingsorgaan.
Het bedrijf onderhoudt echter een voortdurende dialoog met zijn medewerkers over de huidige en potentiële impact op het personeel. Deze dialoog wordt vergemakkelijkt door een specifieke persoon in de rol van 'Preventieadviseur', die instaat voor de gezondheid en de veiligheid op het werk. Bovendien is de HR Manager van het bedrijf ook betrokken bij deze uitwisselingen, wat bijdraagt aan een open en transparant communicatieklimaat binnen Atenor.
Deze benadering stelt de directie in staat om op de hoogte te blijven van de zorgen en de behoeften van de medewerkers, waardoor een samenwerkingsgerichte en stimulerende werkomgeving binnen het bedrijf wordt bevorderd.
We blijven ons inzetten om de wettelijke normen na te leven en tegelijkertijd een bedrijfscultuur aan te moedigen die participatie en wederzijds luisteren waardeert. Onze prioriteit blijft de tevredenheid en het welzijn van ons personeel, sleutelelementen van ons gezamenlijke succes.
In het kader van ons voortdurende engagement voor het welzijn en de tevredenheid van onze medewerkers heeft Atenor twee kanalen ingevoerd die onze teams de mogelijkheid bieden om hun zorgen op een transparante manier kenbaar te maken.
Ons HR-beleid is erop gericht dat elk lid van het Atenor-team zijn of haar potentieel ten volle kan ontwikkelen. We implementeren initiatieven om gelijke kansen, toegankelijkheid en aanpassingsvermogen in onze werkomgeving te bevorderen. We streven ernaar eerlijke arbeidsvoorwaarden te bieden en een klimaat te creëren waarin iedereen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelt.
We zijn er trots op dat bij Atenor het beheer van ons beloningsbeleid groepsbreed wordt gecoördineerd. Deze benadering zorgt ervoor dat al onze werknemers en externe medewerkers een passende beloning krijgen die is afgestemd op de toepasselijke benchmarks van de sector. Ons engagement voor gelijkheid van beloning blijft centraal staan in onze praktijken, waarbij we een eerlijke bezoldiging garanderen voor alle actoren die bijdragen aan het voortdurende succes van ons bedrijf.
Alle werknemers genieten sociale bescherming tegen inkomensverlies door een van de volgende grote gebeurtenissen in het leven:
We willen benadrukken dat diversiteit in al haar vormen integraal deel uitmaakt van ons HR- en aanwervingsbeleid.
We zijn ervan overtuigd dat diversiteit ons vermogen versterkt om als bedrijf te innoveren en te floreren. Hoewel we momenteel geen medewerkers met een beperking hebben, zijn we vastbesloten om een inclusieve omgeving te creëren waarin iedereen zich kan ontplooien, ongeacht hun specifieke behoeften.
Ons HR-beleid is erop gericht dat elk lid van het Atenor-team zijn of haar potentieel ten volle kan ontwikkelen. We implementeren initiatieven om gelijke kansen, toegankelijkheid en aanpassingsvermogen in onze werkomgeving te bevorderen. We streven ernaar eerlijke arbeidsvoorwaarden te bieden en een klimaat te creëren waarin iedereen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelt.
Atenor blijft zich sterk inzetten voor de voortdurende ontwikkeling van zijn medewerkers. Opleiding staat centraal in onze HR-strategie, een van de vier fundamentele pijlers om ons menselijk kapitaal te versterken.
In 2023 hebben we in totaal 2.933 uur besteed aan de opleiding van onze teams. Dit initiatief werd ondersteund door een aanzienlijke financiële investering, met een totaal budget van € 260.734 voor professionele ontwikkelingsprogramma's.
Opleidingsuren in 2023 Opleidingsbudget in 2023 2.933 uren € 260.734,37
| Werknemers met recht op | Vrouw Man | Totaal | ||
|---|---|---|---|---|
| verlof om gezinsredenen | # | 4 | 1 | 5 |
| % | 80% | 20% | ||
| Werknemers die hun | Vrouw Man | Totaal | ||
| recht op verlof om gezinsredenen effectief |
# | 4 | 0 | 4 |
Door de aard van onze activiteiten, gericht op de ontwikkeling van vastgoedprojecten, stellen we vast dat de teamstructuur grotendeels bestaat uit dienstverleners die op projectbasis werken. Dankzij deze projectgerichte arbeidsflexibiliteit kunnen we flexibel en efficiënt inspelen op de dynamische eisen van de vastgoedsector. We zijn er trots op samen te werken met getalenteerde professionals die actief bijdragen aan het succes van onze projecten.
Het aantal dienstverleners dat voor de Atenor-groep werkt, uitgedrukt in aantal personeelsleden, bedraagt 50 op 31 december 2023.
Dit hoofdstuk is niet van toepassing.
| Gender Niveau |
Vrouw | Man | Totaal | |
|---|---|---|---|---|
| Raad van Bestuur | # | 4 | 5 | 9 |
| % | 44% | 56% |
| Gender Niveau |
Vrouw | Man | Totaal | |
|---|---|---|---|---|
| in aantal personeelsleden, op 31.12.2023 |
in aantal personeelsleden, op 31.12.2023 |
|||
| Operationeel | # | 28 | 13 | 41 |
| % | 68% | 32% | ||
| Management | # | 13 | 29 | 42 |
| % | 31% | 69% | ||
| Senior Management | # | 3 | 26 | 29 |
| % | 10% | 90% | ||
| Totaal | # | 44 | 68 | 112 |
| % | 39% | 61% |

Atenor Groep
We willen benadrukken dat diversiteit in al haar vormen integraal deel uitmaakt van ons HR- en aanwervingsbeleid.
We zijn ervan overtuigd dat diversiteit ons vermogen versterkt om als bedrijf te innoveren en te floreren. Hoewel we momenteel geen medewerkers met een beperking hebben, zijn we vastbesloten om een inclusieve omgeving te creëren waarin iedereen zich kan ontplooien, ongeacht hun specifieke behoeften.
In het kader van zijn sociaal beleid heeft Atenor een Gedragscode voor leveranciers ingevoerd om de arbeidsvoorwaarden binnen zijn waardeketen te waarborgen. Dit overstijgt de eigen activiteiten, daarom heeft Atenor ook een beroep gedaan op een partner die gespecialiseerd is in deze materie (Sedex). Deze samenwerking onderstreept de wil van Atenor om de werkpraktijken bij al zijn activiteiten te verbeteren, door de bijbehorende risico's en kansen te beheren.
Met het oog op de risico's, zoals de niet-naleving van de werknemersrechten door leveranciers of partners, onvoldoende due diligence of de uitdagingen van de toekomstige Europese regelgeving, hanteert Atenor een proactieve benadering. De samenwerking met Sedex stelt Atenor in staat om deze risico's beter te identificeren en te beheren, door de actoren nauwkeurig in kaart te brengen en door doeltreffende due-diligencesystemen te implementeren.
Deze benadering van Atenor, in samenwerking met Sedex, is een goed voorbeeld van hoe het bedrijf erin slaagt om de risico's efficiënt te beheren en tegelijkertijd de kansen te benutten om eerlijke en duurzame werkpraktijken in zijn waardeketen te bevorderen.
S2-5 – DOELEN WAT BETREFT HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE NEGATIEVE IMPACTS, HET BEVORDEREN VAN POSITIEVE IMPACTS EN HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE RISICO'S EN KANSEN
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Afstemming op de Europese | Minimale sociale waarborgen – | ||||
| taxonomie | Gedragscode voor leveranciers | 100% | 2024 | 92% | 84% |
Wat de getroffen gemeenschappen betreft, benadrukt Atenor zijn diepgaande engagement voor de revitalisering van verwaarloosde stedelijke gebieden. We zijn ervan overtuigd dat de herinrichting van deze wijken hele delen van de stad nieuw leven kan inblazen. Onze benadering is gebaseerd op een voortdurende en constructieve dialoog met de lokale gemeenschappen, omdat we ervan overtuigd zijn dat samenwerking en wederzijds luisteren de sleutel zijn tot succesvolle en duurzame stedelijke ontwikkeling.
De stedelijke uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, aangescherpt door de huidige ecologische en economische problemen, zijn enorm, vooral wat de dringende behoefte aan toegankelijke en duurzame woningen betreft. Het is onze missie om in deze gebieden te investeren met een langetermijnvisie, door ruimten te creëren die niet alleen voldoen aan de onmiddellijke huisvestingsbehoeften, maar die ook zijn ontworpen om de levenskwaliteit van alle bewoners te verbeteren en tegelijkertijd het milieu te respecteren.
Om ervoor te zorgen dat onze projecten op een evenwichtige manier voldoen aan de behoeften van de gemeenschappen en de vereisten voor duurzame ontwikkeling, voeren we grondige milieueffectbeoordelingen uit, onder meer in samenwerking met de overheden. Deze beoordelingen stellen ons in staat om de potentiële effecten van onze projecten op het milieu en de lokale gemeenschappen vanaf de eerste planningsfasen te begrijpen en ermee rekening te houden. De stakeholders worden nauw betrokken bij dit proces,
De Gender Pay Gap, gedefinieerd als het verschil tussen de gemiddelde beloningsniveaus van de vrouwelijke werknemers en de mannelijke werknemers, wordt uitgedrukt als percentage van het gemiddelde beloningsniveau van de mannelijke werknemers.
Na een grondige beoordeling van onze loongegevens stellen we vast dat de Gender Pay Gap binnen Atenor momenteel 27% bedraagt. Dit percentage vertegenwoordigt het gemiddelde verschil tussen de lonen van de vrouwelijke werknemers en de mannelijke werknemers, uitgedrukt als percentage van het gemiddelde loon van de mannelijke werknemers.
Deze kloof is voornamelijk toe te schrijven aan de ondervertegenwoordiging van vrouwen op het niveau van het Management (31% vrouwen) en het Senior Management (10% vrouwen), zoals vermeld in de rubriek S1-9.
Hoewel we al acties hebben ondernomen om deze loonkloof te verminderen, erkennen we dat er extra inspanningen nodig zijn. Atenor engageert zich om concrete maatregelen te nemen om dit percentage te verlagen en een significante gelijkheid van beloning te bereiken. We zullen ook initiatieven implementeren om de vertegenwoordiging van vrouwen op het niveau van het Management en het Senior Management te vergroten.
Om de Gender Pay Gap te verkleinen, hebben we een aantal initiatieven geïmplementeerd, waarvan sommige al lopen en andere al gepland zijn voor de komende boekjaren. Deze initiatieven omvatten bewustmakingsprogramma's om een einde te maken aan genderstereotypen, opleidingen over gelijkheid van beloning, loonherzieningen om een eerlijke beloning te garanderen en voortdurende inspanningen om diversiteit en inclusie op alle niveaus van het bedrijf te bevorderen.
We zijn ons ervan bewust dat het verkleinen van de Gender Pay Gap een engagement op lange termijn en gestage acties vereist. Daarom blijven we deze loongegevens nauwlettend in de gaten houden, de doeltreffendheid van onze initiatieven regelmatig beoordelen en onze strategieën dienovereenkomstig bijsturen.
Atenor herbevestigt zijn sterke engagement voor gelijkheid van beloning, diversiteit en inclusie. We geloven in een werkomgeving waarin iedereen eerlijk wordt erkend en beloond, ongeacht zijn of haar gender. Dit jaarverslag toont ons streven naar transparantie en onze vastberadenheid om een eerlijke en inclusieve werkomgeving te creëren voor al onze medewerkers.
De verhouding tussen de totale jaarlijkse beloning vergelijkt de totale jaarlijkse beloning van de best betaalde werknemer met de mediaan van de totale jaarlijkse beloning van alle werknemers (met uitzondering van de best betaalde werknemer).
Uit de berekening blijkt dat de verhouding tussen de totale jaarlijkse beloning bij Atenor momenteel 185% bedraagt.
Atenor heeft geen meldingen geregistreerd van discriminatie en geïdentificeerde ernstige schendingen van de mensenrechten, zoals gedwongen arbeid, mensenhandel, kinderarbeid enz. Ons bedrijf houdt zich strikt aan de geldende wetten in deze domeinen en beschouwt de eerbiediging van de mensenrechten als een fundamentele prioriteit, die onze waarden en ons engagement voor verantwoorde bedrijfspraktijken weerspiegelt.
Atenor heeft geen enkele geldboete, sanctie of schadevergoeding opgelegd gekregen wegens de hierboven beschreven problemen en incidenten. Deze afwezigheid van financiële sancties getuigt van ons engagement en onze voortdurende inspanningen om de wettelijke en ethische normen na te leven en te overtreffen, terwijl we ons verantwoordelijk en met respect voor de mensenrechten gedragen binnen ons bedrijf.
zo mogelijk om de bevoegde overheden alle nodige inlichtingen en gegevens te verstrekken opdat ze met kennis van zaken en rekening houdend met de adviezen van alle stakeholders een weloverwogen beslissing kunnen nemen.
Doorgaans is het proces als volgt: een openbaar onderzoek wordt georganiseerd door de bevoegde overheden binnen een bepaalde termijn vanaf de ontvangst van het volledige dossier voor de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning. Concreet betekent dit dat de informatie over het project en het dossier voor de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning gedurende een bepaalde periode door het publiek kunnen worden geraadpleegd. Om het publiek en de betrokken bevolking te laten weten dat er een stedenbouwkundige vergunning is aangevraagd, wordt in de omgeving van de door het project beoogde site een bekendmaking geplaatst. Zo kunnen klachten en/of opmerkingen worden gericht aan de bevoegde overheden.
Vervolgens organiseren de overheden een overlegvergadering, openbaar of achter gesloten deuren, volgens de lokale wetgeving. Deze vergaderingen maken het mogelijk om rekening te houden met de adviezen en de opmerkingen over de projecten, de lokale overheid beslist al dan niet om ze op te volgen. De overheid buigt zich vervolgens over het dossier voor de stedenbouwkundige vergunning en over de ingediende klachten en/of opmerkingen en de antwoorden van Atenor. Het openbaar onderzoek wordt vervolgens afgesloten met een advies (hetzij gunstig, hetzij gunstig onder voorwaarden, hetzij ongunstig).
De bovenvermelde processen stellen de getroffen gemeenschappen in staat om, binnen een bepaald regelgevend kader, adviezen uit te brengen en opmerkingen te maken over de door Atenor beoogde projecten, waardoor een constructieve dialoog ontstaat tussen de verschillende betrokkenen om de ontwikkeling van de projecten in alle transparantie te bevorderen.
City Dox, Brussel, Kavel 5

zodat alle standpunten vertegenwoordigd zijn en de projecten aangepast zijn aan de geïdentificeerde behoeften en mogelijkheden.
Bij Atenor willen we stedelijke ruimten creëren die een harmonieuze co-existentie bevorderen tussen economische ontwikkeling en respect voor het milieu, terwijl we diep verankerd zijn in de sociale weefsels van de gemeenschappen waarmee we samenwerken. Het is deze holistische en inclusieve benadering die elk van onze projecten stuurt, met als ultieme doel de stedelijke gebieden te regenereren en te revitaliseren voor het welzijn van iedereen.
De rol van een vastgoedontwikkelaar ten opzichte van de lokale gemeenschappen is van cruciaal belang bij het creëren en het transformeren van stedelijke ruimten. Om positieve relaties te bevorderen met de gemeenschappen waar het zijn projecten ontwikkelt, implementeert Atenor verschillende beleidsmaatregelen. Ten eerste voert Atenor een beleid van voortdurende dialoog met de overheden en de lokale stakeholders, waaronder de bewoners, de lokale ondernemingen en het verenigingsweefsel. Via deze dialoog worden opmerkingen en bezorgdheden verzameld om ze zo goed mogelijk te integreren in het planningsproces.
Naast dit dialoogbeleid heeft Atenor een as 'sociale impact' in zijn duurzaamheidsstrategie opgenomen.
Deze as stuurt de ontwikkeling van de projecten vanaf hun ontwerp, zodat ze zich harmonieus integreren in het sociale en culturele weefsel van de wijk of de stad waar ze worden of zullen worden ontwikkeld, zodat ze bijdragen aan het welzijn van de gebruikers, maar ook van de gemeenschap en bijgevolg aan de sociale duurzaamheid.
Daarnaast voert Atenor een beleid van sociaal engagement door partnerschappen aan te gaan met de filantropische organisaties die actief zijn in het leven van de wijken en de gemeenschappen. Door in te spelen op de concrete behoeften van de bewoners, de wijken nieuw leven in te blazen en essentiële diensten aan te bieden aan kansarme bevolkingsgroepen, kalmeert het verenigingsleven de wijken, helpt het bij de sociale re-integratie van daklozen en versterkt het de gemeenschapsbanden.
Atenor steunt ook lokale sociale, culturele en sportieve initiatieven die de wijken een boost geven, maar ook inclusie bevorderen.
De medewerkers van Atenor zijn ervan overtuigd dat gemeenschapsengagement op lange termijn een positieve impact kan hebben op de waarde van de vastgoedprojecten. Welvarende en inclusieve wijken zijn doorgaans aantrekkelijker voor bewoners, investeerders en ondernemingen, wat zich kan vertalen in een hogere waarde en waardering van het vastgoed. Ook de hele stedelijke gemeenschap zal van deze toegevoegde waarde profiteren.
Tot slot wordt een budget van € 10 cent/m2 per project in ontwikkeling besteed aan acties die een rechtstreekse invloed hebben op de lokale gemeenschappen.
Er wordt een voortdurende dialoog aangegaan met de stakeholders, met name via de wettelijke procedures voor informatie en openbare raadpleging, zoals hieronder kort beschreven, over de projecten in ontwikkeling. Deze raadplegingsprocessen houden niet alleen rekening met de stedenbouwkundige impact, maar ook met de ecologische en sociale impact. De beoogde doelstelling is dat het project zich perfect integreert in de wijk en beantwoordt aan de verwachtingen van de omwonenden met wie een dialoog wordt gevoerd dankzij de bestaande regelgevende instrumenten.
Meer bepaald verplicht de geldende regelgeving bij de indiening van een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning dat speciale regelen van openbaarmaking (SRO) worden nageleefd. Onder deze regelen wordt het openbaar onderzoek enerzijds en/of het advies van de overlegcommissie anderzijds verstaan. Het is de bedoeling om de gemeenschappen die worden getroffen door en/ of betrokken zijn bij een project te informeren door hen in staat te stellen opmerkingen te maken in een gereglementeerd kader. Dit onderzoek maakt het
Atenor hecht veel belang aan het welzijn van de gebruikers van zijn gebouwen en stelt hun tevredenheid en hun comfort centraal. Dit blijkt uit de inspanningen van Atenor om zijn kantoorgebouwen vooraf te certificeren volgens de WELL-norm, een benadering die zijn engagement onderstreept om ruimten aan te bieden die niet alleen de gezondheid en het welzijn van de gebruikers bevorderen, maar ook voldoen aan de hoogste ecologische en sociale eisen.
Het welzijn van de gebruikers is een prioriteit die niet alleen een ethisch engagement vertegenwoordigt, maar zich ook vertaalt in tastbare voordelen voor zowel de gebruikers als voor Atenor. Door werkruimten aan te bieden die het comfort en de levenskwaliteit maximaliseren, minimaliseert Atenor immers reputatierisico's en marketingproblemen, waardoor de tevredenheid van de gebruikers wordt omgezet in een aanzienlijk concurrentievoordeel. Tevreden gebruikers zijn synoniem voor meer loyaliteit en kunnen de perceptie van Atenor positief beïnvloeden.
WellBe, Lissabon

S3-4 – ACTEREN OP MATERIËLE IMPACTS OP GETROFFEN GEMEENSCHAPPEN EN BENADERINGEN OM WAT BETREFT GETROFFEN GEMEENSCHAPPEN MATERIËLE RISICO'S TE BEHEERSEN EN MATERIËLE KANSEN TE BENUTTEN, EN DE EFFECTIVITEIT VAN DIE MAATREGELEN
Om de materiële impact op de getroffen gemeenschappen te beheren en de kansen te maximaliseren en tegelijkertijd de risico's te minimaliseren, hanteert Atenor de volgende benaderingen:
die toegankelijk is voor het publiek (groene ruimten, levendige benedenverdiepingen, vrijetijdsfaciliteiten) om het sociale weefsel van de gemeenschappen te versterken.
— Partnerschappen met filantropische organisaties om inclusievere en veerkrachtigere gemeenschappen te creëren en sociale initiatieven te steunen die de hele gemeenschap ten goede komen. Zo steunt Atenor organisaties die dakloosheid en armoede bestrijden of via streetart of andere kortstondige evenementen bijdragen aan de levendigheid van de wijken.
Op het niveau van het bedrijf wordt een budget van € 10 cent/m2 per project besteed aan initiatieven met een sociale impact. Als concreet voorbeeld heeft Atenor in Brussel steun geboden aan een veertigtal asielzoekers in een van zijn gebouwen in de Wetstraat. Atenor heeft de herhuisvestingskosten voor een periode van vier maanden ten laste genomen, in afwachting van een oplossing van de bevoegde overheden. Het totale budget voor deze actie bedraagt € 250.000.
S3-5 – DOELEN WAT BETREFT HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE NEGATIEVE IMPACTS, HET BEVORDEREN VAN POSITIEVE IMPACTS EN HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE RISICO'S EN KANSEN
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling | Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| 2. Sociale impact | |||||
| 2.3 De stedelijk omgeving | €/ontwikkelde m2 ter ondersteuning van |
||||
| verbeteren | lokale verenigingen | 10 cent/m2 | jaarlijks € 200.000 € 250.000 | ||
| 2.4 Filantropische | €/ontwikkelde m2 voor filantropische |
||||
| organisaties steunen | organisaties | 10 cent/m2 | jaarlijks € 100.000 | € 22.435 |
De governancethema's worden uiterst nauwkeurig behandeld, met name in het Corporate Governance & Duurzaamheidscharter van Atenor en in de Gedragscode voor leveranciers. Deze documenten, die beschikbaar zijn op onze website, illustreren het sterke engagement van Atenor om hoge normen te handhaven op het gebied van bedrijfsethiek, verantwoord inkopen, communicatie en transparantie. Op basis van deze kaders zorgt Atenor ervoor dat ethische en verantwoorde praktijken worden toegepast in de hele organisatie en waardeketen, wat zijn engagement voor een voorbeeldige corporate governance onderstreept.MÉTRIQUES ET CIBLES
Wat de mobiliteit van de gebruikers betreft, erkent Atenor het belang van een strategische locatie van de gebouwen. We streven ernaar om locaties te vinden die gemakkelijk toegankelijk en bereikbaar zijn en anticiperen daarbij op de behoeften en de voorkeuren van de gebruikers. Deze benadering, die verre van alleen reactief is, stelt Atenor in staat om waardevolle deskundigheid te ontwikkelen bij de keuze van zijn projecten, wat een duurzaam concurrentievoordeel oplevert. Door al bij de verwerving van de terreinen rekening te houden met de mobiliteit, wil Atenor niet alleen de aantrekkelijkheid van zijn projecten verhogen, maar ook de restwaarde ervan maximaliseren, waardoor het risico op een daling van de restwaarde als gevolg van een gebrek aan interesse of marketingmoeilijkheden wordt verminderd.
Door de nadruk te leggen op het welzijn en de mobiliteit van de gebruikers, geeft Atenor blijk van een holistische benadering die de ESG-principes in de kern van zijn strategie integreert, waardoor uitdagingen worden omgezet in kansen om zich te onderscheiden op de vastgoedmarkt.
S4-5 – DOELEN WAT BETREFT HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE NEGATIEVE IMPACTS, HET BEVORDEREN VAN POSITIEVE IMPACTS EN HET BEHEERSEN VAN MATERIËLE RISICO'S EN KANSEN
De WELL-norm is een toonaangevende certificering die de prestaties van gebouwen beoordeelt door zich te richten op tien belangrijke categorieën met een directe impact op de gezondheid en het welzijn van de gebruikers: lucht, water, voedsel, licht, beweging, thermisch comfort, akoestisch comfort, materialen, psychologische ondersteuning en gemeenschap. Door aan deze criteria te voldoen, streeft Atenor ernaar een werkomgeving te creëren die de fysieke en mentale gezondheid ondersteunt, evenwichtige voeding en fysieke activiteit stimuleert en akoestisch, thermisch en visueel comfort biedt. Deze holistische benadering draagt bij aan een hogere productiviteit, minder ziekteverzuim en een groter algemeen gevoel van tevredenheid op het werk.
In de context van Atenor vertegenwoordigt de voorafgaande WELL-certificering van zijn gebouwen een tastbaar engagement voor het welzijn van de gebruikers, waardoor een direct antwoord wordt geboden op potentiële reputatierisico's en uitdagingen in verband met de gezondheid en het comfort op de werkplek.
| EESG-strategie | Prestatie-indicatoren | Doelstelling Doeljaar | Resultaat 2022 |
Resultaat 2023 |
|
|---|---|---|---|---|---|
| 3. Uitgebreid bestuur | |||||
| 3.1 Zorgen voor duidelijke en transparante informatie |
De Corporate Sustainability Reporting Directive implementeren |
100% | 2026 | 10% | 50% |
| 3.2 Duurzaamheid integreren in het beloningsbeleid |
Een collectieve bonus invoeren gekoppeld aan de ESG prestaties van het jaar |
100% | 2024 | 20% | 50% |
| 3.3 Een evenwichtig beslissingsproces organiseren |
Continue verbetering van de dialoog met de stakeholders |
100% | jaarlijks | 100% | 100% |
| 3.5 Streven naar internationale uitstraling |
De organisatie van architectuurwedstrijden voortzetten en de internationale erkenning van de projecten en het bedrijf stimuleren |
- | jaarlijks | - | - |

| I. | INLEIDING | 80 |
|---|---|---|
| II. | TOEPASSING OP DE ACTIVITEITEN VAN ATENOR | 81 |
| III. | AANDEEL VAN DE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN VAN ATENOR |
82 |
| III.1. | Berekening van de inaanmerkingkoming III.1.1. In aanmerking komende omzet III.1.2. In aanmerking komende CapEx III.1.3. In aanmerking komende OpEx |
82 82 82 82 |
| IV. | AANDEEL VAN DE AFGESTEMDE ACTIVITEITEN VAN ATENOR |
84 |
| IV.1. IV.2. |
Proces voor de controle van de afstemming IV.1.1. Technische screeningcriteria IV.1.2. Minimale sociale waarborgen Aandeel van de afgestemde omzet IV.2.1. Grondslag voor financiële verslaggeving IV.2.2. Contextinformatie IV.2.3. Definitie van de teller en de noemer IV.2.4. Aanvullende informatie |
84 85 87 89 89 90 90 90 |
| IV.3. | AANDEEL VAN DE AFGESTEMDE CAPEX | 91 |
| IV.3.1. Grondslag voor financiële verslaggeving IV.3.2. Contextinformatie IV.3.3. Definitie van de teller en de noemer |
91 91 92 |
|
| IV.4. | AANDEEL VAN DE AFGESTEMDE OPEX | 92 |
| IV.4.1. Grondslag voor financiële verslaggeving IV.4.2. Contextinformatie IV.4.3. Definitie van de teller en de noemer |
92 92 93 |
|
| V. | CONCLUSIE | 93 |
Informatie bij de kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) voor de Europese taxonomie

De Europese taxonomie is een classificatiesysteem om ecologisch duurzame activiteiten te identificeren, met name activiteiten die de klimaatverandering niet verergeren. In overeenstemming met de doelstellingen van de Europese Green Deal die in 2019 werd gelanceerd, vormt de Europese taxonomie een belangrijk onderdeel van de strategie van de Europese Unie om tegen 2050 koolstofneutraliteit te bereiken.
Om de robuustheid en de wetenschappelijke soliditeit van deze classificatie te waarborgen, heeft de Europese Commissie een groep onafhankelijke deskundigen belast met het vaststellen van de criteria om de milieuprestaties van een bepaalde economische activiteit te beoordelen opdat ze voldoende zouden zijn om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. In juni 2020 hebben het Europees Parlement en de lidstaten de Taxonomieverordening aangenomen, waarin criteria zijn vastgesteld voor verschillende economische activiteiten, waaronder de bouw- en vastgoedsector.
De 'gedelegeerde handeling klimaat' werd gepubliceerd op 9 december 2021 en is van toepassing sinds 1 januari 2022. Deze handeling heeft betrekking op activiteiten die substantieel bijdragen aan de doelstellingen van mitigatie van klimaatverandering en adaptatie aan klimaatverandering in het kader van de EU-taxonomie. Bovendien is de op 21 november 2023 gepubliceerde 'gedelegeerde handeling milieu' sinds 1 januari 2024 van toepassing. Deze handeling omvat activiteiten die substantieel bijdragen aan de vier milieudoelstellingen.
Economische activiteiten die onder het toepassingsgebied van de Taxonomieverordening vallen, zogenaamde 'in aanmerking komende activiteiten', worden beoordeeld op hun milieuimpact op basis van criteria die in de gedelegeerde handelingen van de taxonomie zijn gespecificeerd. Om vanuit het oogpunt van de taxonomie als duurzaam te worden beschouwd, moet de activiteit substantieel bijdragen aan minstens een van de zes geïdentificeerde doelstellingen, zonder ernstige afbreuk te doen aan de andere vijf doelstellingen. Deze doelstellingen zijn:
De activiteit moet tegelijkertijd voldoen aan de 'minimale sociale waarborgen' inzake mensenrechten en arbeidsrecht.
De Taxonomieverordening is een cruciale mijlpaal voor de doelstelling van de EU om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. De vastgoedsector wordt geïdentificeerd als voor de taxonomie in aanmerking komend via de volgende drie doelstellingen: mitigatie van klimaatverandering, adaptatie aan klimaatverandering en transitie naar een circulaire economie. Ze benadrukken de belangrijke rol van de vastgoedsector, een vitaal onderdeel van de economie, om te evolueren naar een koolstofarme en klimaatveerkrachtige toekomst.
Atenor heeft vrijwillig de rapportagevereisten van de gedelegeerde handeling rapportage (Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/2178) krachtens artikel 8 van de EU-taxonomieverordening (Verordening (EU) 2020/852) geïmplementeerd.
Dit jaarverslag beschrijft de inaanmerkingkoming van Atenor voor de taxonomie, zijn afstemming op de taxonomie en de berekening van de kritieke prestatieindicatoren (KPI's). Het is belangrijk op te merken dat dit verslag louter op vrijwillige basis wordt opgesteld omdat Atenor niet onder het toepassingsgebied van Richtlijn 2014/95/EU met betrekking tot de bekendmaking van niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit (NFRD) valt.
Om deze benadering te ondersteunen, heeft Atenor voor elk van zijn projecten in ontwikkeling een beoordeling laten uitvoeren door onafhankelijke derden. Deze beoordeling volgt de technische screeningcriteria van de gedelegeerde handeling klimaat (Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/2139) en de aanvullende gedelegeerde handeling (Gedelegeerde Verordening (EU) 2022/1214) in verband met de eerste milieudoelstelling van artikel 9 van de Taxonomieverordening, namelijk 'mitigatie van klimaatverandering'. Het bedrijf heeft zijn methodologie en zijn analysehypothesen ook vrijwillig voorgelegd aan een onafhankelijke derde.
Atenor is actief in de duurzame vastgoedontwikkeling en is enthousiast over deze nieuwe verordening. Sinds 2021 verbindt Atenor zich er immers toe om de specifieke criteria van de taxonomie toe te passen bij al zijn ontwikkelingsprojecten. Deze evolutie werd vergemakkelijkt door een duurzaamheidsbeleid dat al strikt werd toegepast bij zijn projecten.
Als vastgoedontwikkelaar kunnen de belangrijkste in aanmerking komende activiteiten van Atenor, volgens de classificatie van de taxonomie voor de inkomsten, in twee afzonderlijke groepen worden ingedeeld:
Deze beweringen worden bevestigd door de NACEcodes van Atenor: 'Ontwikkeling van residentiële bouwprojecten' (NACEBEL 41.101) en 'Ontwikkeling van niet-residentiële bouwprojecten' (NACEBEL 41.102).
Naast deze twee hoofdcategorieën valt ook een andere nevenactiviteit van Atenor, uitzonderlijk voor het bedrijf, onder de classificatie van de taxonomie wat de uitgaven betreft:
— 7.4 'Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen)': Atenor heeft in 2023 apparatuur en diensten gekocht die verband houden met activiteiten om de broeikasgasemissies te verminderen.
Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/2178 van de Commissie, gepubliceerd op 6 juli 2021, vult de Taxonomieverordening aan door het toepassingsgebied, de methodologie en de rapportagevereisten voor financiële en nietfinanciële bedrijven te specificeren met betrekking tot het aandeel van ecologisch duurzame economische activiteiten in hun bedrijfsactiviteiten, investeringen of kredietverlening. De inspanningen van Atenor om zijn inaanmerkingkoming vast te stellen en zo de kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) af te stemmen, zijn in overeenstemming met deze verordening.
Sinds 2021 verbindt Atenor zich er immers toe om de specifieke criteria van de taxonomie toe te passen bij al zijn ontwikkelingsprojecten.
In de eerste stappen van de implementatie van de taxonomie moeten bedrijven de activiteiten identificeren die tot de categorie 'in aanmerking komend' behoren, in overeenstemming met de gedelegeerde handelingen van de taxonomie. Om aan deze vereiste te voldoen, moeten drie kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) worden gerapporteerd, die het aandeel van in aanmerking komende activiteiten aangeven in verhouding tot de omzet van het bedrijf, de kapitaaluitgaven ('CapEx') en de operationele uitgaven ('OpEx').
In 2022 heeft Atenor het percentage omzet, CapEx en OpEx meegedeeld dat in aanmerking kwam voor en was afgestemd op de taxonomie volgens de verordening en de beschikbare teksten. Sindsdien heeft de EU echter een aantal verduidelijkingen gepubliceerd in de vorm van FAQ, die enkele wijzigingen in de methodologie hebben aangebracht. De voornaamste verschillen in interpretatie van Atenor zijn enerzijds de uitsluiting van alle transacties die worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode (partnerschappen) en anderzijds de transacties gerealiseerd door overdracht van aandelen. Met betrekking tot de CapEx en de OpEx is het in aanmerking komende aandeel beperkt tot de definities van de taxonomie en de verduidelijkingen in de FAQ die in 2023 werden gepubliceerd. Deze wijzigingen hebben ons ertoe gebracht om het in aanmerking komende percentage dat in 2022 werd gerapporteerd, te verlagen.
Overeenkomstig de vermelde gedelegeerde verordening volgt de bepaling van de totale omzet, de totale CapEx en de totale OpEx de internationale standaarden voor financiële verslaglegging (IFRS) toegepast op de activiteiten van Atenor, in overeenstemming met de jaarrekening.
Alleen de volledig geconsolideerde bedrijven in het toepassingsgebied worden in aanmerking genomen en de KPI's worden gerapporteerd op basis van de IFRS (de proportioneel geconsolideerde bedrijven worden niet opgenomen).
Om het aandeel van de in aanmerking komende omzet voor Atenor te bepalen, werd een beoordeling van de inkomstencategorieën uitgevoerd, in overeenstemming met de kwalitatieve beschrijving van de activiteiten beschreven in de gedelegeerde handelingen klimaat en milieu. Van de vermelde inkomstencategorieën werd een vooronderzoek van alle entiteiten van Atenor op basis van de NACE-codes (hierboven toegelicht) en een analyse van de aard van de inkomsten uitgevoerd. De resultaten tonen aan dat de inkomsten uit de ontwikkeling van projecten (inkomsten uit de bouw van nieuwe gebouwen of de renovatie van bestaande gebouwen) worden beschouwd als voor de taxonomie in aanmerking komend.
Om het in aanmerking komende aandeel van de CapEx van Atenor te bepalen, werd een beoordeling van de investeringscategorieën uitgevoerd overeenkomstig de kwalitatieve definities van de activiteiten beschreven in de gedelegeerde handelingen klimaat en milieu. Er moet worden opgemerkt dat alleen de CapEx in verband met vastgoedbeleggingen, materiële vaste activa en immateriële vaste activa als voor de taxonomie in aanmerking komend worden beschouwd.
In 2022 omvatte een bredere visie de uitgaven voor de duurzame ontwikkeling van projecten. Gezien de bovenvermelde verduidelijkingen en de publicatie van FAQ over de taxonomie worden deze uitgaven niet meer in aanmerking genomen in de berekening voor 2023.
De gedelegeerde verordening vereist dat de in de noemer gerapporteerde OpEx beperkt blijven tot de kosten voor renovatie, onderhoud en reparatie van gebouwen, leaseovereenkomsten van korte duur, onderzoek en ontwikkeling en alle andere OpEx-kosten. De OpEx van Atenor zijn geconsolideerd in andere categorieën dan die welke in het toepassingsgebied van deze verordening zijn gedefinieerd. Daarom was voor de berekening van de totale OpEx een bottomupbenadering nodig die niet was gebaseerd op de geconsolideerde jaarrekening.
Op basis van de jaarrekeningen van de dochterondernemingen en de analytische uitsplitsingen heeft Atenor de in aanmerking komende OpEx geïdentificeerd, waarvan twee hoofdcategorieën werden opgenomen: leaseovereenkomsten van korte duur (volgens IFRS 16) en onderzoek en ontwikkeling (Archilab).
In 2022 omvatte een bredere visie de projectontwikkelingsuitgaven. Gezien de bovenvermelde verduidelijkingen en de publicatie van FAQ over de taxonomie worden deze uitgaven niet meer in aanmerking genomen in de berekening voor 2023.
De tweede fase van de toepassing van de taxonomie omvat de beoordeling en de rapportage van het percentage duurzame of 'afgestemde' activiteiten. Hiervoor moeten drie kritieke prestatieindicatoren (KPI's) worden gerapporteerd: het percentage afgestemde activiteiten in de omzet, de kapitaaluitgaven (CapEx) en de operationele uitgaven (OpEx) van het bedrijf. Het boekjaar 2022 was het eerste jaar waarin Atenor afstemmingscijfers heeft verstrekt.
Deze cijfers voor de afstemming op de taxonomie werden berekend volgens de modellen die door de Europese Commissie zijn vastgesteld. Deze berekeningen omvatten alle activiteiten van Atenor, met inbegrip van die van zijn dochterondernemingen en geassocieerde ondernemingen. De cijfers voor de afstemming op de taxonomie werden specifiek berekend op basis van de in aanmerking komende activiteiten, zoals uiteengezet in het vorige hoofdstuk 'III. Aandeel van de in aanmerking komende activiteiten van Atenor'. Er werden twee consolidatiemethodologieën toegepast: de volledig geconsolideerde activa volgens de IFRSboekhoudnormen zoals verplicht vereist en, voor het gedeelte van de aanvullende informatie, de activa verkocht via overdrachten van aandelen of geconsolideerd via de vermogensmutatiemethode, dit omvat dus de entiteiten onder gezamenlijke controle. Deze benadering heeft tot doel de afstemming te erkennen van de activa van de portefeuille van Atenor die niet worden geboekt volgens de integrale consolidatiemethodologie van de IFRS.
Voor de afstemming op de doelstellingen van de Green Deal is het essentieel om te beoordelen of de projecten in ontwikkeling van Atenor in overeenstemming zijn met de vastgestelde taxonomie. Deze projecten lopen vaak over meerdere jaren en omvatten diverse financiële verrichtingen en transacties, waarvan sommige kunnen gebeuren vóór de voltooiing van de bouw en/of de renovatie. Om deze complexiteit aan te pakken, heeft Atenor een systeem ingevoerd voor de opvolging van de afstemming van zijn projecten. Dit systeem vergemakkelijkt de beoordeling van de afstemming van de projecten in kritieke fasen van de ontwikkeling, ondersteund door verifieerbaar bewijsmateriaal. Deze benadering wordt versterkt door de FAQ van de Europese Commissie, gepubliceerd op 20 oktober 2023, die relevante verduidelijkingen bieden voor de afstemming van de projecten.
Met betrekking tot de activiteiten 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen en 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen worden de projecten beheerd en gecontroleerd om de milieu- en sociale prestaties van het gebouw te bereiken door:
De projecten van Atenor worden alleen beschouwd als 'afgestemd' op de taxonomie van de Europese Unie als ze voldoen aan de criteria van de vier afzonderlijke fasen zoals vermeld in het ESGbeheersysteem (milieu, maatschappij en governance) van Atenor. Deze fasen omvatten de verwerving, het ontwerp, de aanbesteding en tot slot de bouw en de oplevering. Een belangrijk aspect van dit proces is de implementatie van een rigoureus systeem waarbij aan het einde van elke fase een volledige controle wordt uitgevoerd.
Voor elk van de ontwikkelingsfasen (verwerving, ontwerp, aanbesteding, bouw en oplevering) wordt een reeks specifiek bewijsmateriaal samengesteld om aan te tonen dat het project is afgestemd op de technische screeningcriteria van de taxonomie. In de verwervingsfase wordt het project, ondanks de naleving van verschillende criteria, nog niet ingedeeld onder de afstemmingscategorieën. In dit stadium is er immers onvoldoende informatie om de afstemming van het project nauwkeurig te beoordelen.
Tijdens de ontwerpfase (die leidt tot de indiening van de bouwvergunning) kan voldoende bewijsmateriaal worden geleverd om te bepalen of het project is afgestemd op de technische screeningcriteria. Wanneer het ontwerpteam een gedetailleerd en volledig project heeft uitgewerkt, kunnen immers simulaties worden uitgevoerd met betrekking tot het energieverbruik, de levenscyclusanalyse (LCA) en de beoordeling van de klimaatrisico's. Deze studies bieden een redelijke garantie dat het project na de bouw in staat zal zijn om het bewijsmateriaal te leveren dat is vereist volgens de technische screeningcriteria van de taxonomie.
Het volledige prestatiebeoordelingskader wordt gedetailleerd beschreven in het document 'ESGbeheersysteem van Atenor'. Deze methodologie, die door een onafhankelijke derde werd onderzocht voor een beoordeling van de geschiktheid van de processen van Atenor, dient als ernstige referentie voor de beoordeling van de afstemming van de projecten van Atenor op de technische screeningcriteria, zoals weerspiegeld in de KPI's.
Voor alle projecten in ontwikkeling van Atenor wordt de afstemming op de technische screeningcriteria bevestigd door een beoordeling van een onafhankelijke derde. In de volgende fasen (aanbesteding, bouw, oplevering) wordt het bewijsmateriaal zorgvuldig verzameld, gecontroleerd en gearchiveerd om een continue naleving tot aan de uiteindelijke oplevering te garanderen.
Voor de activiteit 7.4 Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen) is het proces sneller. Deze activiteit is uitzonderlijk voor 2023 en valt niet onder de kernactiviteiten van Atenor. Bovendien worden de relevante gegevens en de updates over de voortgang rechtstreeks meegedeeld aan het Uitvoerend Comité.
Voor zijn ontwikkelingsactiviteiten, namelijk '7.1 Bouw van nieuwe gebouwen' en '7.2 Renovatie van bestaande gebouwen', dragen de ontwikkelingen van Atenor substantieel bij aan de doelstelling van mitigatie van klimaatverandering door middel van diverse maatregelen, bijvoorbeeld:
de koolstofvoetafdruk van het bouwproces en de gebruikte materialen te beperken (zie ESRS E1).
Deze criteria worden beoordeeld voor alle projecten in ontwikkeling, in overeenstemming met de criteria voor een substantiële bijdrage aan de doelstelling van mitigatie van klimaatverandering. De andere vijf doelstellingen worden beoordeeld volgens de DNSH-criteria ('geen ernstige afbreuk doen') van de taxonomie.
Voor de doelstelling van adaptatie aan klimaatverandering wordt een grondige risicoen kwetsbaarheidsanalyse uitgevoerd voor alle verwervingen en nieuwe ontwikkelingen van Atenor. Hoewel de activiteitensector van Atenor zich potentieel kan kwalificeren voor een substantiële bijdrage aan de adaptatie aan klimaatverandering, werd deze benadering niet gehanteerd omdat deze activiteiten niet als faciliterend worden beschouwd. Specifiek voert Atenor beoordelingen van de klimaatrisico's en -kwetsbaarheden uit vóór de verwerving en ook tijdens de volledige ontwerpen bouwfasen, waardoor de veerkracht van het project zelfs in de minst gunstige scenario's wordt gegarandeerd.
Het is belangrijk om ervan uit te gaan dat de projecten in ontwikkeling van Atenor een zeer beperkte energieafhankelijkheid hebben, waardoor ze intrinsiek veerkrachtig zijn tegen fysieke klimaatrisico's zoals hitte- en/of koudegolven en temperatuurvariabiliteit. De risico- en kwetsbaarheidsbeoordelingen richten zich op zowel chronische als acute klimaatrisico's. Bijgevolg worden de projecten van Atenor beoordeeld aan de hand van de DNSH-criteria in de context van de adaptatie aan klimaatverandering.
De Europese Commissie heeft op 27 juni 2023 de gedelegeerde handeling milieu ingevoerd. Deze handeling maakt deel uit van de Taxonomieverordening en specificeert de technische screeningcriteria voor verschillende milieudoelstellingen, met inbegrip van de transitie naar een circulaire economie, voor de activiteiten '7.1 Bouw van nieuwe gebouwen' en '7.2 Renovatie van bestaande gebouwen'. Rekening houdend met de recente invoering van deze verordening voorziet Atenor om deze doelstelling in de toekomst als een substantiële bijdrage te integreren. Er is echter meer verduidelijking nodig over bepaalde aspecten, dus heeft Atenor in dit verslag gekozen voor een conservatieve benadering door de vastgestelde DNSH-criteria te behouden.
Deze criteria omvatten de recycling of het hergebruik van minstens 70% van het bouwafval en een beoordeling van de aanpasbaarheid en de demonteerbaarheid van gebouwen. Zo zijn de projecten van Atenor ontworpen om hulpbronnenefficiënter, aanpasbaar, flexibel en demonteerbaar te zijn om hergebruik en recycling mogelijk te maken.
Voor de activiteit 7.4, die betrekking heeft op de installatie, het onderhoud en de reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen), is het controleproces aangepast om een substantiële bijdrage aan de doelstelling van mitigatie van klimaatverandering te benadrukken. De installatie ondersteunt immers rechtstreeks de vermindering van de broeikasgasemissies.
Wat de milieudoelstellingen (duurzaam gebruik en bescherming van water en mariene hulpbronnen, preventie en bestrijding van verontreiniging, bescherming en herstel van de biodiversiteit en de ecosystemen) betreft, worden de DNSH-criteria dus behouden voor de activiteiten onder '7.1 Bouw van nieuwe gebouwen' en '7.2 Renovatie van bestaande gebouwen'. Net als voor de andere doelstellingen wordt het bewijsmateriaal voor de afstemming verzameld tijdens de ontwikkeling van het project en kan het project alleen als 'afgestemd' worden geclassificeerd als alle bewijsmateriaal voor elk van de voltooide fasen is geleverd.
Aangezien de 'substantiële bijdrage' van de projecten van Atenor de mitigatie van klimaatverandering is, omvatten de DNSH-criteria voor de andere doelstellingen het volgende:
— Adaptatie aan klimaatverandering: de activiteiten moeten ervoor zorgen dat ze de adaptatieinspanningen niet negatief beïnvloeden. Dit houdt in dat bij het ontwerp en de exploitatie van de activiteiten rekening wordt gehouden met de huidige en toekomstige klimatologische omstandigheden, dat de weerbaarheid tegen klimaatrisico's wordt gewaarborgd en dat de klimaatkwetsbaarheid van andere entiteiten of ecosystemen niet toeneemt.
Met betrekking tot de specifieke activiteit '7.4 Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen)' is de doelstelling van adaptatie aan klimaatverandering ook relevant onder het DNSH-principe.
Alle activiteiten van Atenor respecteren de minimale sociale waarborgen, zoals hieronder beschreven, die garanderen dat alle activiteiten hoge normen voor maatschappelijke verantwoordelijkheid en ethisch gedrag handhaven.
Atenor erkent het belang van het naleven van internationale normen voor verantwoord zakelijk gedrag. Bij de uitvoering van zijn economische activiteiten verbindt het bedrijf zich ertoe om zich te houden aan de volgende elementen:
De implementatie van de verantwoorde toeleveringsketen bij Atenor is gebaseerd op de ontwikkeling van sterke relaties met leveranciers die onze ESG-verbintenissen delen. We stellen duidelijke verwachtingen in onze Gedragscode voor leveranciers, die principes omvat die zijn afgeleid van internationale normen, waaronder de leidende beginselen van de VN inzake bedrijfsleven en mensenrechten en de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen.
De Gedragscode voor leveranciers is openbaar beschikbaar op de website van Atenor.
Centraal in het initiatief voor een verantwoorde toeleveringsketen van Atenor staat een robuust due-diligenceproces voor onze belangrijkste leveranciers. Dit proces wordt ondersteund door het gebruik van de oplossing Sedex, een platform dat zich toelegt op het verbeteren van ethische en verantwoorde bedrijfspraktijken in de wereldwijde toeleveringsketens. Het platform Sedex stelt Atenor in staat om sociale en milieuprestaties te beoordelen, te monitoren en te beheren, wat transparantie en traceerbaarheid biedt in onze toeleveringsketen.
Met betrekking tot de waarborgen voor de mensenrechten en de due diligence op het gebied van de werknemers legt Atenor een sterke nadruk op ethiek en eerbiediging van de mensenrechten, die worden beschouwd als kernwaarden binnen de Groep. Het bedrijf zet zich onvermoeibaar in voor de bescherming van de individuele rechten en de arbeidsrechten, zoals uiteengezet in het hoofdstuk over de mensenrechten en de arbeidsvoorwaarden. Atenor zorgt voor de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van zijn werknemers via gevestigde interne kaders.
Atenor is uitsluitend actief in landen die voldoen aan de vastgestelde normen voor de bescherming van de mensenrechten (meer bepaald de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk) en de risicobeoordeling van de Groep heeft geen materiële risico's geïdentificeerd die verband houden met schendingen van de mensenrechten binnen het personeelsbestand. Als voorzorgsmaatregel bestaan er echter interne procedures om te anticiperen op schendingen van de mensenrechten en de vrijheden van de werknemers, ze vast te stellen en ze te voorkomen. Deze procedures omvatten duidelijke regels tegen discriminatie, praktijken tegen pesterijen en intimidatie, en een klokkenluiderslijn voor alle werknemers. Atenor verzet zich actief tegen racisme, discriminatie en vooroordelen en streeft naar een inclusieve werkomgeving. Atenor zet zich in voor een gezonde werkomgeving waarin de werknemers zich kunnen ontplooien.
Atenor geeft ook prioriteit aan de bescherming van de mensenrechten in zijn waardeketen en pakt dit aan via een due-diligenceproces dat duurzaamheidsrisico's identificeert, inclusief sociale en mensenrechtenrisico's. Grote aanbestedingen worden bijvoorbeeld onderworpen aan een filterproces 'Ken uw partner'. Atenor streeft ernaar de waakzaamheid voortdurend te versterken en de procedures te consolideren om elke impact op de mensenrechten in zijn toeleveringsketen te identificeren, te voorkomen, te beperken en aan te pakken.
Atenor heeft robuuste interne mechanismen geïmplementeerd om te anticiperen en toezicht te houden op risico's in verband met corruptie of beïnvloeding en ze tegen te gaan. Deze mechanismen worden beschreven in het Corporate Governance & Duurzaamheidscharter van Atenor. Indien relevant volgen de werknemers een opleiding om situaties in verband met corruptie te identificeren en te onderscheiden, met een duidelijke communicatie van het nultolerantieprincipe van het bedrijf voor overtredingen.
De fiscale complianceprocedure van Atenor omvat systematische documentatie-, rapportage- en verificatieprocessen om nauwkeurige en wettelijke financiële praktijken te garanderen. Dit impliceert een samenwerking met fiscaliteitsprofessionals om op de hoogte te blijven van wijzigingen in de fiscale regelgeving en om de naleving van de wettelijke vereisten te garanderen.
De visie van Atenor op naleving van eerlijke concurrentie omvat duidelijke richtlijnen voor de werknemers over eerlijke bedrijfspraktijken en voortdurend toezicht om concurrentieverstorend gedrag te voorkomen. Dit beleid garandeert dat het bedrijf op een manier opereert die een gezonde concurrentie op de markt bevordert.
Voor alle lopende gerechtelijke procedures of geschillen waarbij de Groep betrokken is, heeft Atenor een interne opvolgingsmethodologie opgesteld om toezicht te houden op de relevante media en platformen. Atenor werd niet beschuldigd van of veroordeeld voor schendingen van de mensenrechten, inbreuken op de antitrustregelgeving of corruptie. Bovendien werd Atenor nooit schuldig bevonden aan belastingontwijking in een van de landen waar het actief is.

De door Atenor gerapporteerde cijfers voldoen strikt aan de criteria die in de relevante wetgeving zijn vastgelegd. De in aanmerking genomen cijfers zijn gerelateerd aan de bedrijfsinkomsten zoals beschreven in het financiële hoofdstuk van dit verslag. De ontwikkelingsactiviteiten van Atenor gerapporteerd onder de bedrijfsinkomsten in het financiële hoofdstuk komen voor 100% in aanmerking onder de categorieën '7.1 Bouw van nieuwe gebouwen', '7.2 Renovatie van bestaande gebouwen'. Het deel van de bedrijfsinkomsten is afgeleid van de inkomsten gegenereerd uit projecten die als 'afgestemd' worden gecategoriseerd, volgens de hierboven beschreven methodologie. Deze categorieën houden verband met de projectontwikkeling die de kernactiviteit van Atenor is en de berekening heeft dus rechtstreeks betrekking op de controle van de afstemming tijdens de waardecreatiecyclus.
Deze strikte benadering zorgt er dus voor dat de omzet die voor rapportage in aanmerking wordt genomen, strikt in overeenstemming is met de relevante boekhoudnormen en de wettelijke vereisten, wat het engagement van Atenor voor transparantie en naleving van de hoogste normen voor financiële rapportage in verband met zijn duurzame activiteiten weerspiegelt.
Atenor voert complexe vastgoedtransacties uit waarbij de resultaten worden opgenomen volgens de contractuele verbintenissen enerzijds en volgens de mate van voltooiing anderzijds. De principes voor de opname van de inkomsten zijn van toepassing voor verrichtingen die worden gekwalificeerd als 'verkoop van activa' (IFRS 15) en 'verkoop van deelnemingen' (IFRS 10), alsook voor verkopen van gebouwen waarvan de bouw volledig is afgerond, die nog moeten worden gebouwd of die in de toekomst zullen worden afgewerkt.
In het licht van IFRS 15 (Opbrengsten uit contracten met klanten) worden deze boekhoudprincipes toegepast voor de voorafgaande opname van de inkomsten rekening houdend met de specifieke kenmerken van de activiteit van de vastgoedontwikkelaar of voor verkoopovereenkomsten met opname van de inkomsten op het moment van de effectieve overdracht van de risico's en de voordelen van de eigendom aan de koper.
De inkomsten worden opgenomen volgens de methode van het voltooiingspercentage of 'op een bepaald moment' volgens de prestatieverplichtingen in overeenstemming met IFRS 15 voor zover ze als definitief verworven kunnen worden beschouwd, na aftrek van alle redelijkerwijs te verwachten lasten in verband met de verplichtingen van Atenor tegenover de koper, in het bijzonder met betrekking tot de bouw en de verhuur van het gebouw.
Overeenkomstig IFRS 15 §35 is de opname volgens de methode van het voortgangspercentage gebaseerd op de creatie of de verbetering van het goed waarover de koper de controle krijgt naarmate de creatie of de verbetering van het goed vordert.
De verkopen van opgeleverde gebouwen worden geregistreerd op een bepaald moment, dat overeenkomt met de datum van de ondertekening van de verkoopovereenkomst. De verkopen van gebouwen in aanbouw worden opgenomen in functie van het voltooiingspercentage.
De investeringen geconsolideerd volgens de equitymethode zijn vennootschappen die onderworpen zijn aan een gezamenlijke controle in overeenstemming met IFRS 11 (Partnerschappen) en IAS 28 (Investeringen in geassocieerde ondernemingen en joint ventures).
De inkomsten uit joint ventures worden opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode. Volgens deze methode worden de inkomsten geregistreerd in functie van het aandeel van de Groep in de niet-uitgekeerde winst of het niet-uitgekeerde verlies.
Hoewel de EU-verordening inzake op de taxonomie afgestemde inkomsten strikt beperkt is tot de inkomsten die worden opgenomen in overeenstemming met IAS 1.82(a), hebben de activiteiten van Atenor verschillende inkomstenstromen die worden opgenomen volgens de IFRS-regels:
Aangezien de volgens IFRS 10 en IFRS 11 opgenomen inkomsten buiten het verplichte toepassingsgebied vallen, rapporteert Atenor aanvullende informatie die alle in de geconsolideerde jaarrekening van de Groep opgenomen inkomstenstromen omvat.
De teller omvat de inkomsten uit ontwikkelingsactiviteiten en de huurinkomsten die zijn afgestemd op de taxonomie.
De noemer is het geconsolideerde totaal van de bedrijfsinkomsten van de Groep, met inbegrip van de ontwikkelingsinkomsten en de huurinkomsten, zoals gerapporteerd in de geconsolideerde resultatenrekening en gedefinieerd in artikel 2, punt 5, van Richtlijn 2013/34/EU. Het is belangrijk op te merken dat de omzet de inkomsten moet dekken die zijn opgenomen in overeenstemming met de internationale standaarden voor jaarrekeningen (IAS) 1, paragraaf 82(a), zoals aangenomen bij Verordening (EG) nr. 1126/2008 van de Commissie.
Zoals eerder uiteengezet, om een vollediger en genuanceerder inzicht te geven in de activiteiten van Atenor, bevat deze aanvullende KPI voor de omzet bijkomende elementen. Hoewel hij niet verplicht is, toont de KPI aspecten van partnerschapsactiviteiten en inkomsten uit aandelentransacties. Deze soorten inkomsten, die niet in de vorige verplichte KPI zijn opgenomen, worden geïntroduceerd om een dieper inzicht te geven in de bedrijfsactiviteiten van Atenor.

De KPI voor de kapitaaluitgaven (CapEx) wordt gedefinieerd als het aandeel van de op de taxonomie afgestemde kapitaaluitgaven in de teller, onderverdeeld in drie categorieën (a-c) zoals gedefinieerd in de gedelegeerde verordening, gedeeld door de totale kapitaaluitgaven (in de noemer). De drie classificaties van de CapEx zijn de volgende:
Voor 2023 heeft Atenor het aandeel van de op de taxonomie afgestemde CapEx voornamelijk in categorie B geïdentificeerd. De beschouwde CapEx hebben betrekking op de activiteit 7.4 Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen).
Een materieel vast actief wordt in de jaarrekening opgenomen als het waarschijnlijk is dat de Groep er toekomstige economische voordelen uit zal halen en als de kosten van dit actief op betrouwbare wijze kunnen worden gewaardeerd.
De materiële vaste activa zijn onderworpen aan de toepassing van de bepalingen betreffende de afschrijving van activa (IAS 36) en de duur van het nut van de belangrijke onderdelen van de activa (IAS 16). De terreinen, de installaties en de machines die worden aangehouden met het oog op hun gebruik bij de productie van goederen en diensten, of voor administratieve doeleinden, worden oorspronkelijk gewaardeerd tegen hun aankoopwaarde, na aftrek van de gecumuleerde afschrijving en elk waardeverlies dat kan worden vastgesteld.
De aankoopwaarde omvat alle rechtstreeks te boeken lasten die nodig zijn opdat het actief de functie zou kunnen vervullen waarvoor het is bedoeld. De afschrijving wordt berekend op basis van de geraamde economische levensduur en wordt jaarlijks gewaardeerd, met aftrek van de restwaarde als deze aanzienlijk is.
De financieringskosten worden, indien van toepassing, geactiveerd als materiële vaste activa onder de voorwaarden van IAS 23. De afschrijvingen worden lineair berekend over de geraamde gebruiksduur van de activa vanaf de datum waarop het actief klaar is voor gebruik, rekening houdend met de restwaarde van de betrokken activa, als deze aanzienlijk is. De afschrijving wordt in de resultatenrekening geboekt onder de rubriek 'Afschrijvingen en waardeverminderingen (-)'.
In 2023 heeft Atenor apparatuur en diensten gekocht in verband met '7.4 Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en parkeerplaatsen verbonden aan gebouwen)', waardoor zijn activiteiten de broeikasgasemissies kunnen verminderen.
Deze op de taxonomie afgestemde kapitaaluitgaven werden in de teller opgenomen. Alle kapitaaluitgaven van Atenor werden in aanmerking genomen voor de noemer.
IV.4. AANDEEL VAN DE AFGESTEMDE OPEX
Aandeel van de afgestemde OPEX 12%
De KPI voor de OpEx wordt gedefinieerd als het aandeel van de op de taxonomie afgestemde operationele uitgaven (afgestemde OpEx) in de teller, onderverdeeld in drie categorieën zoals gedefinieerd in de gedelegeerde verordening, gedeeld door de totale in aanmerking komende OpEx (in de noemer). De drie afstemmingsclassificaties van de OpEx zijn de volgende:
(waarbij de omzet niet in aanmerking komt en niet is afgestemd).
Atenor heeft het aandeel van de op de taxonomie afgestemde OpEx voornamelijk geïdentificeerd in de categorieën A en B. De beschouwde OpEx heeft betrekking op de activiteiten '7.1 Bouw van nieuwe gebouwen' en '7.2 Renovatie van bestaande gebouwen'. Om de kwaliteit van de projecten te verbeteren, voert Atenor een onderzoeks- en opleidingsprogramma uit via Archilab. Zo versterkt het zijn engagement om te voldoen aan de normen van de EU-taxonomie inzake duurzame bouwpraktijken en levert het een substantiële bijdrage aan de doelstelling van mitigatie van klimaatverandering.
De operationele uitgaven omvatten de rechtstreekse en onrechtstreekse verkoopkosten (met uitzondering van de in de voorraden gekapitaliseerde kosten), alle algemene en administratieve kosten, inclusief de lonen van de werknemers, de afschrijvingen, de reclame, de huur, de administratieve kosten, de voorzieningen voor dubieuze vorderingen en de waardeverminderingen.
Deze operationele uitgaven worden geboekt tegen hun aankoopkosten.
Op basis van de jaarrekeningen van de dochterondernemingen en de analytische afrekeningen heeft Atenor de in aanmerking komende OpEx geïdentificeerd: leaseovereenkomsten van korte duur (conform IFRS 16) en onderzoek en ontwikkeling (Archilab).
Binnen Atenor leveren de activiteiten van Archilab een substantiële bijdrage aan de kritieke prestatieindicator (KPI) voor de operationele uitgaven (OpEx) in het kader van de taxonomie. Dit is met name duidelijk in de context van activa of processen die verband houden met op de taxonomie afgestemde economische activiteiten. Archilab richt zich op essentiële aspecten zoals opleiding, aanpassing van de menselijke hulpbronnen en niet-gekapitaliseerde directe kosten die inherent zijn aan onderzoek en ontwikkeling. Deze initiatieven spelen een cruciale rol bij de afstemming op de duurzame doelstellingen van de taxonomie, door ervoor te zorgen dat de activiteiten niet alleen voldoen aan de milieunormen, maar ook innovatie en duurzame groei bevorderen. Door deze activiteiten op te nemen in de KPI voor de OpEx toont Atenor zijn engagement voor duurzame ontwikkeling en zijn afstemming op de bredere doelstellingen van de taxonomie.
De regelgeving van de Europese Unie vereist dat alleen de operationele uitgaven (OpEx) worden gerapporteerd die verband houden met de renovatie van de eigen (niet-gekapitaliseerde) gebouwen, onderhoud en reparatie, lease van korte duur en onderzoek en ontwikkeling.
Volgens de gedelegeerde verordening moeten de in de noemer gerapporteerde OpEx beperkt blijven tot de kosten voor renovatie van gebouwen, onderhoud en reparatie, lease van korte duur en onderzoek en ontwikkeling. De geconsolideerde OpEx van Atenor zijn echter veel ruimer dan dit beperkte toepassingsgebied. Daarom was voor de berekening van de totale OpEx een benadering nodig die niet alleen op de geconsolideerde jaarrekening kon worden gebaseerd.
De noemer omvat alle kosten in verband met renovatie van gebouwen, onderhoud en reparatie, lease van korte duur en onderzoek en ontwikkeling. De teller omvat lease van korte duur en onderzoek en ontwikkeling, aangezien deze verband hielden met het toepassingsgebied van de taxonomie.
Kortom, onze diepgaande analyse van de kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) van de Europese taxonomie toont aan hoe belangrijk deze criteria zijn voor de bevordering van een duurzamere economie in de Europese Unie. Door de verschillende categorieën van economische activiteiten en hun overeenstemming met de klimaat- en milieudoelstellingen te onderzoeken, hebben we aanzienlijke kansen voor ons bedrijf geïdentificeerd, maar ook de aanhoudende uitdagingen in verband met de interpretatie en de toepassing van de technische screeningcriteria.
De Europese taxonomie biedt door haar complexe en ambitieuze aard een strategisch kader om investeringen te richten op echt duurzame projecten en zo een herschikking van de bedrijfs- en financiële praktijken aan te moedigen. De rapportage van de KPI's is niet alleen een regelgevende verplichting voor bepaalde entiteiten, maar wordt ook een essentieel onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Om de impact van de taxonomie te maximaliseren, zullen de voortdurende verbetering van de duidelijkheid van de criteria en de invoering van geharmoniseerde rapportagemechanismen echter doorslaggevend zijn voor een efficiënte implementatie en een algemene toepassing.
Aan het begin van dit nieuwe tijdperk van duurzame financiering benadrukt ons verslag de inspanningen die nog nodig zijn om de milieu-uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd aan te pakken. De invoering en de aanpassing van de Europese taxonomie zijn niet alleen regelgevende maatregelen, maar ook fundamentele stappen naar een duurzamere toekomst voor iedereen.
Tot slot maakt deze evolutie naar duurzaamheid, in nauwe samenwerking met de publieke en private sector, met de beroepsverenigingen, het mogelijk om de uitdagingen om te zetten in kansen voor duurzame en inclusieve groei. Onze analyse benadrukt de geboekte vooruitgang en roept op tot voortdurende en gecoördineerde actie om het potentieel van de Europese taxonomie als motor van de ecologische transitie ten volle te benutten.
| Aandeel van op taxo nomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) omzet, jaar N-1 |
Categorie faciliterende activiteit |
Categorie transitie ondersteunende activiteit |
|---|---|---|
| Jaar Boekjaar N |
Criteria inzake substantiële bijdrage | GEAD-criteria ("geen ernstige afbreuk doen aan") | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Economische activiteiten |
Code | Omzet in € | Aandeel omzet, jaar N |
Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit | Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit Minimumgaranties | |
| A. | VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
|||||||||||||||
| A.1. | Ecologisch duurzame activiteiten (op taxono mie afgestemd) |
|||||||||||||||
| Activiteit 1 Bouw van nieuwe gebouwen | 71 898 734,69 | 80% | 81% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | |
| Activiteit 2 Renovatie van bestaande gebouwen | 335 247,92 | 0% | 88% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | |
| temd) (A.1) | Omzet ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afges | 72 233 982,61 | 81% | 81% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J |
| Waarvan faciliterend | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||||||||
| Waarvan transitieondersteunend | 0% | 88% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||
| A.2. | Voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde acti viteiten) (7) |
|||||||||||||||
| iak; niak | iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak | |||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen | 15 939 013,87 | 18% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||
| Activiteit 2 CCM 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen | 1 301 462,82 | 1% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||
| Omzet van voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde activiteiten) (A.2) |
17 240 476,69 | 19% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||
| A. | Omzet van voor de taxonomie in aanmerking komende activiteiten (A.1 + A.2) |
89 474 459,30 | 100,0% | |||||||||||||
| B. | NIET VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
|||||||||||||||
| viteiten | Omzet niet voor de taxonomie in aanmerking komende acti | 0,00 | 0% | |||||||||||||
| TOTAAL | 100 % |
| Aandeel van op taxo nomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) CapEx, jaar N-1 |
Categorie faciliterende activiteit |
Categorie transitie ondersteunende activiteit |
|---|---|---|
| Boekjaar N | Jaar | Criteria inzake substantiële bijdrage | GEAD-criteria ("geen ernstige afbreuk doen aan") | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Economische activiteiten |
Code | CapEx | Aandeel omzet, jaar N |
Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit | Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit Minimumgaranties | ||
| A. | VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
||||||||||||||||
| A.1. | Ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afgestemd) |
||||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen | 116 597 147,15 | 86% | 86% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||
| Activiteit 2 CCM 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen | 335 247,92 | 0% | 88% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||
| (A.1) | Omzet ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afgestemd) | 116 932 395,07 | 87% | 87% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | |
| Waarvan faciliterend | J | J | J | J | J | J | J | ||||||||||
| Waarvan transitieondersteunend | 0% | 88% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | |||
| A.2. | Voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde activiteiten) (15) |
||||||||||||||||
| iak; niak | iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak | ||||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen | 15 939 013,87 | 12% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||
| Activiteit 2 CCM 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen | 1 937 954,22 | 1% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||
| activiteiten) (A.2) | Omzet van voor de taxonomie in aanmerking komende, maar eco logisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde |
13% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||
| A. | Omzet van voor de taxonomie in aanmerking komende activiteiten (A.1 + A.2) |
134 809 363,16 | 100,0% | ||||||||||||||
| B. | NIET VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
||||||||||||||||
| Omzet niet voor de taxonomie in aanmerking komende activiteiten | 0,00 | % | |||||||||||||||
| TOTAAL | 100 % |
iak = in aanmerking komende
niak = niet in aanmerking komende
Template: Aandeel CapEx uit producten of diensten die verband houden met op taxonomie afgestemde economische activiteiten —
| Boekjaar N | Jaar | Criteria inzake substantiële bijdrage | GEAD-criteria ("geen ernstige afbreuk doen aan") | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Economische activiteiten |
Code | OpEx | Aandeel OpEx, jaar N |
Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit | Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit Minimumgaranties | Aandeel van op taxo nomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) OpEx, jaar N-1 |
Categorie faciliterende activiteit |
Categorie transitie ondersteunende activiteit |
||
| A. | VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
|||||||||||||||||||
| A.1. | Ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afgestemd) |
|||||||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.4 CCM 7.4 Installatie, onderhoud en reparatie van oplaadstations voor elektrische voertuigen in gebouwen (en in parkeergarages bij gebouwen) CapEx B |
387 466,00 | 100% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | J | J | J | J | J | J | J | |||||
| afgestemd) (A.1) | CapEx ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie | 387 466,00 | 100% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | J | J | J | J | J | J | J | ||||
| Waarvan faciliterend | 387 466,00 | 100% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||||||
| Waarvan transitieondersteunend | J | J | J | J | J | J | J | |||||||||||||
| A.2 | Voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde activiteiten) |
|||||||||||||||||||
| iak; niak | iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak | |||||||||||||||||||
| Activiteit 1 | 0,00 | 0% | iak | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||||||
| activiteiten) (A.2) | CaPex van voor de taxonomie in aanmerking komende, maar eco logisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde |
0,00 | 0% | EL | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||||
| A. | Omzet van voor de taxonomie in aanmerking komende activiteiten (A.1 + A.2) |
387 466,00 | 100% | EL | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||||
| B. | NIET VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
|||||||||||||||||||
| activiteiten | CapEx van niet voor de taxonomie in aanmerking komende | 0,00 | 0% | |||||||||||||||||
| TOTAAL | 100 % |
Template: Aandeel OpEx uit producten of diensten die verband houden met op taxonomie afgestemde economische
| Aandeel van op taxo nomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) OpEx, jaar N-1 |
Categorie faciliterende activiteit |
Categorie transitie ondersteunende activiteit |
|---|---|---|
| T | ||
| Boekjaar N | Jaar | Criteria inzake substantiële bijdrage | GEAD-criteria ("geen ernstige afbreuk doen aan") | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Economische activiteiten |
Code | OpEx | Aandeel OpEx, jaar N |
Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit | Klimaat mitigatie |
Klimaat adaptatie |
Water | Veront reiniging |
Circulaire | economie Biodiversiteit Minimumgaranties | Aandeel van op taxo nomie afgestemde (A.1.) of ervoor in aanmerking komende (A.2.) OpEx, jaar N-1 |
Categorie faciliterende activiteit |
||
| A. | VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
||||||||||||||||||
| A.1. | Ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afgestemd) |
||||||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.1 Bouw van nieuwe gebouwen (OpEX A) | 1 092 466,80 | 11% | 100% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||||
| Activiteit 2 CCM 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen (OpEX A) |
121 385,20 | 1% | 100% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | T | |||
| OpEx van ecologisch duurzame activiteiten (op taxonomie afgestemd) (A.1) |
1 213 852,00 | 12% | 100% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | J | J | J | J | J | J | J | ||||
| Waarvan faciliterend | |||||||||||||||||||
| Waarvan transitieondersteunend | 1% | 100% | J | J | J | J | J | J | J | T | |||||||||
| A.2. | Voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde activiteiten) |
||||||||||||||||||
| iak; niak | iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak iak; niak | ||||||||||||||||||
| Activiteit 1 CCM 7.2 Renovatie van bestaande gebouwen (OpEX A) |
658 233,00 | 7% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||||
| OpEx van voor de taxonomie in aanmerking komende, maar ecologisch niet duurzame activiteiten (niet op taxonomie afgestemde activiteiten) (A.2) |
658 233,00 | 7% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | |||||||||||
| A. | OpEx van voor de taxonomie in aanmerking komende activiteiten (A.1 + A.2) |
1 872 085,00 | 20% | 100% | niak | niak | niak | niak | niak | ||||||||||
| B. | NIET VOOR DE TAXONOMIE IN AANMERKING KOMENDE ACTIVITEITEN |
||||||||||||||||||
| activiteiten | OpEx van niet voor de taxonomie in aanmerking komende | 7 342 131,00 | 80% | ||||||||||||||||
| TOTAAL | 100 % |
iak = in aanmerking komende — niak = niet in aanmerking komende
Van links naar rechts
Laurent Collier voor Strat UP SRL* Stephanie Geeraerts voor Thibrox BV Julie Willem voor Make it Real! SRL Jonathan Loos voor New Turns SRL William Lerinckx voor Lerinvestimmo CV* Stéphan Sonneville voor Stéphan Sonneville SA
Gedelegeerd Bestuurder, CEO en Voorzitter van het Executive Committee Caroline Vanderstraeten** voor Twigami SRL Chief Financial Officer* Hans Vandendael voor Real Serendipity CommV * Leden van het Executive Committee ** Vanaf 2 april 2024

Stéphan Sonneville
voor Stéphan Sonneville SA Gedelegeerd Bestuurder, CEO en Voorzitter van het Executive Committee
voor Strat UP SRL Executive Officer
voor Lerinvestimmo CV Executive Officer
voor Twigami SRL Chief Financial Officer SAMENSTELLING VAN DE RAAD VAN BESTUUR (NA DE GEWONE ALGEMENE VERGADERING VAN 26 APRIL 2024)
De heer Frank Donck Voorzitter (2) Einde mandaat: 2027
Gedelegeerd Bestuurder (1), vertegenwoordigd door de heer Stéphan Sonneville Einde mandaat: 2025
Bestuurder (3) Einde mandaat: 2027
Bestuurder (3) vertegenwoordigd door de heer Cédric Van Quickenborne Einde mandaat: 2027
Trionna SRL Bestuurder (3) vertegenwoordigd door mevrouw Laure le Hardÿ de Beaulieu Einde mandaat: 2026
De heer John Penning Bestuurder (2) Einde mandaat: 2026
Mevrouw Bernadette de Bethune Bestuurder (3) Einde mandaat: 2027
Realize BV Bestuurder (3) vertegenwoordigd door de heer Olivier Lambrecht Einde mandaat: 2027
Mevrouw Emmanuèle Attout Niet-uitvoerend bestuurder van AG Insurance SA
Niet-uitvoerend bestuurder van Schréder SA Niet-uitvoerend bestuurder van Eurocommercial Properties NV
Lid van de Raad van Bestuur van Vandewiele Group Lid van de Raad van Bestuur van DPG Media Group Lid van de Raad van Bestuur van Berlinske
Bestuurder van NIH Bestuurder van NODI Bestuurder van Cromwell European REIT Bestuurder van Covivio
De heer Frank Donck CEO van 3d_investors NV
Lid van de Raad van Bestuur van Solvac SA Lid van de Raad van Bestuur van Groupe Jolimont Bestuurder van Medi-Market Group Medestichter van de vzw "65 degrés"
De heer Olivier Lambrecht CEO van Matexi NV (tot januari 2024)
De heer John Penning Gedelegeerd Bestuurder van Luxempart SA
De heer Cédric Van Quickenborne Lid van het Directie- en Investeringscomité van de Vlerick Groep
vertegenwoordigd door Mevrouw Emmanuèle Attout Voorzitster
vertegenwoordigd door de heer Cédric Van Quickenborne, Lid
Lid
vertegenwoordigd door mevrouw Laure le Hardÿ de Beaulieu Lid
Voorzitter
Lid
vertegenwoordigd door de heer Olivier Lambrecht, Lid
vertegenwoordigd door mevrouw Laure le Hardÿ de Beaulieu, Lid
* De Voorzitter van de Raad van Bestuur en de CEO zijn permanente genodigden
Informatie aan de aandeelhouders en aan de investeerders
beurskapitalisatie op 31.12.2023


10,9% FORATENOR SA
Stéphan SONNEVILLE SA & consorten 3,7%
De referentie-aandeelhouders van de Groep zijn de volgende bedrijven:
Deze aandeelhouders hebben zich verbonden om de Groep te ondersteunen in haar ontwikkelingsstrategie door samen te werken aan de uitvoering van het ondernemingsplan en hun expertise daaraan toe te voegen. Hun vertegenwoordiging in de Raad van Bestuur van Atenor stelt hen in staat actief betrokken te zijn bij de algemene beleid en de strategie. De referentie-aandeelhouders spelen dus een cruciale rol bij de ondersteuning van de Groep in haar duurzaamheidsstrategie en de internationalisering van haar activiteiten. Deze evenwichtige aandeelhoudersstructuur, bestaande uit stabiele ondernemingen die hun waarde in eigen sector bewezen hebben, staat borg voor een langetermijnvisie. De stabiliteit van dit aandeelhouderschap wordt bevestigd door een wederzijds engagement via een aandeelhoudersovereenkomst die in november 2006 werd getekend, waardoor de continuïteit en de ontwikkeling van de Groep worden gegarandeerd. Deze overeenkomst is geactualiseerd en verlengd in november 2016 voor een periode van 5 jaar, stilzwijgend verlengbaar voor twee opeenvolgende periodes van 5 jaar.
Deze overeenkomst werd herzien in november 2023 om de aandeelhoudersovereenkomst van toepassing te maken op alle Atenor-aandelen die in bezit zijn van 3D, Luxempart, Stéphan Sonneville SA en/of ForAtenoR.
Alle Atenor-aandelen, zowel huidige als toekomstige, in handen van de genoemde bedrijven, vallen dan ook onder de aandeelhoudersovereenkomst.
Alleen 521.437 Atenor-aandelen die in handen zijn van Alva SA maken deel uit van de aandeelhoudersovereenkomst; de overige aandelen in handen van Alva SA blijven vrij.
Eind januari 2024 wordt ForAtenoR voor 59,50% gehouden door 3D NV en voor 33% door Stéphan Sonneville SA, de rest wordt gehouden door het Management. Deze onderneming is ook ondertekenaar van de aandeelhoudersovereenkomst van Atenor.
De aandeelhoudersovereenkomst bezit 60,3% van het kapitaal van Atenor, waardoor het vrije verhandelbare gedeelte op 39,7%* komt .
Na de toekenning van het optionele dividend voor het boekjaar 2022 en de kapitaalverhoging die op 30 november 2023 werd doorgevoerd, is de nieuwe noemer van Atenor vastgesteld op 43.739.703.
De aandeelhoudersstructuur is de volgende:
| Aantal aandelen |
Deelneming % |
waaronder aandelen in een gezamelijk aandeelhoudersschap* |
Deelneming %* |
|
|---|---|---|---|---|
| Alva SA (1) & consorten | 764 611 | 1,7 | 521 437 | 1,19 |
| Luxempart SA (1) | 6 819 439 | 15,6 | 6 819 439 | 15,59 |
| 3D NV (1) | 13 157 350 | 30,1 | 13 157 350 | 30,08 |
| ForAtenoR SA (1) | 4 767 744 | 10,9 | 4 767 744 | 10,90 |
| Stéphan Sonneville SA(1)(2) & consorten | 1 621 624 | 3,7 | 1 109 624 | 2,54 |
| Midelco NV | 2 000 000 | 4,6 | - | - |
| Lintrust NV | 300 000 | 0,7 | - | - |
| Vandewiele Group NV | 2 000 000 | 4,6 | - | - |
| Sub-totaal | 31 430 768 | 71,9 | 26 375 594 | 60,30 |
| Eigen aandelen | 7 | - | ||
| Aandelen in autocontrole | 313 427 | 0,7 | ||
| Publiek | 11 995 501 | 27,4 | ||
| Totaal | 43 739 703 | 100,0 |
(1) Ondertekenaars van de aandeelhoudersovereenkomst
(2) Gedelegeerd Bestuurder, vennootschap onder leiding van de heer Stéphan Sonneville
Conform artikel 74 van de wet van 1 april 2007 hebben deze aandeelhouders aan de vennootschap meegedeeld dat ze samen, op de datum van invoegetreding van deze wet, meer dan 30% van de effecten met stemrecht bezaten.
| Beursnotering | ||
|---|---|---|
| Markt | Continu |
|---|---|
| Notering | Euronext Brussels |
| Atenor- Aandeel | ISIN BE 0003837540 - Compartiment B |
| Totaal aantal stemgerechtigde aandelen | 43.739.703 |
| Totaal aantal stemrechten (noemer) | 43.739.703 |
| Notering van het aandeel op 29 december 2023 | € 7,44 |
De Atenor-aandelen bestaan, naargelang de keuze van de aandeelhouder, ofwel in de vorm van aandelen op naam door inschrijving in het aandeelhoudersregister, ofwel in de vorm van een inschrijving op een effectenrekening bij een financiële instelling.
Evolutie van de koers van het aandeel en liquiditeit van het effect - Beurskoers van 2019 tot 2023* Aantal aandelen op 29 december 2023: 43.739.703
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Maximumkoers (€) | 77,80 | 72,31 | 62,80 | 61,00 | 29,54 |
| Minimumkoers (€) | 51,80 | 51,40 | 53,00 | 41,00 | 5,16 |
| Koers op 31 december (€) | 72,20 | 57,00 | 56,80 | 48,40 | 7,44 |
| Gemiddelde dagelijkse volumes | 2.759 | 3.460 | 2.745 | 1.679 | 18.936 |
| Beurskapitalisatie op 31 december (in miljoen €) | 406,56 | 401,21 | 399,81 | 340,68 | 325,42 |
| * Voor 2023: aandelenkoers aangepast met een aanpassingscoëfficiënt na kapitaalverhogingen. |
Sinds 2021 blijft Atenor met KBC Securities samenwerken als market maker of "liquidity provider".
Deze "liquidity provider" is voortdurend aanwezig in het orderboek van de markt en treedt op als verkoper en als koper, volledig onafhankelijk van de emittent.
Atenor heeft in 2023 een keuzedividend voorgesteld voor het boekjaar 2022.
In 2024 is Atenor van plan geen dividend uit te keren voor het boekjaar 2023. In de toekomst is Atenor van plan een dividendbeleid te hanteren dat gebaseerd is op resultaten, en een uitbetalingsratio van tenminste 50%. Het bedrijf sluit niet uit dat het haar aandeelhouders de mogelijkheid biedt om te kiezen voor een keuzedividend voor toekomstige dividenden (zoals het geval was voor het boekjaar 2022).
| Agenda van de aandeelhouder | |
|---|---|
| 26 april 2024 | Algemene Vergadering 2023 |
| 23 mei 2024 | Tussentijdse verklaring eerste kwartaal 2024 |
| 5 september 2024 | Halfjaarlijkse resultaten 2024 |
| 13 november 2024 | Tussentijdse verklaring derde kwartaal 2024 |
Corporate Governance Statement

Als beursgenoteerde Vennootschap hecht Atenor veel belang aan de principes van Corporate Governance, die in het belang van alle stakeholders duidelijke regels willen vastleggen op het vlak van bestuur, organisatie en beheer. Deze principes bieden de stakeholders en de markt in het algemeen een garantie omtrent de betrouwbaarheid en transparantie van de meegedeelde informatie.
Atenor ("Atenor" of de "Vennootschap") past de Belgische Corporate Governance Code 2020 (de "Code 2020") toe, die haar referentiecode vormt in de zin van artikel 3:6, §2, 1° van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen ("WVV"). De Code 2020 is terug te vinden op de website: www. corporategovernancecommittee.be.
De Raad van Bestuur verklaart dat de Vennootschap, voor zover haar bekend, gedurende het jaar 2023 alle bepalingen van de Code 2020 heeft nageleefd, met uitzondering van de volgende principes:
Het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter, dat relevante informatie biedt over de praktijken van corporate governance die naast Code 2020 en de wettelijke vereisten worden toegepast, is terug te vinden op de website van Atenor www.atenor.eu.
In verband met de samenstelling van het Aandeelhouderschap wordt verwezen naar pagina 104 van dit jaarverslag.
Overeenkomstig artikel 14, paragraaf 4 van de wet van 2 mei 2007 op de openbaarmaking van belangrijke deelnemingen, wordt de samenstelling van het aandeelhouderschap eveneens opgenomen in de bijlage bij de jaarrekening met betrekking tot de vermogenstoestand.
Een aandeelhoudersovereenkomst verbindt sinds lang de referentieaandeelhouders, met name 3D SA, Luxempart SA, Stéphan Sonneville SA, Alva SA en ForAtenoR SA.
De aandeelhoudersovereenkomst verwoordt de gemeenschappelijke visie van de referentie– aandeelhouders op de strategie van Atenor en haar bestuursregels en organiseert dan ook de manier waarop zij samen optreden. Deze overeenkomst voorziet eveneens in een wederkerig voorkooprecht in geval van verkoop van aandelen.
Na de ondertekening van een aanhangsel op 6 november 2023 verenigt het 60,30% van de stemrechten van Atenor.
Overeenkomstig artikel 74, §7 van de wet van 1 april 2007 betreffende de openbare overnameaanbiedingen, brachten deze aandeelhouders Atenor op de hoogte dat zij gezamenlijk meer dan 30% van de aandelen met stemrecht van Atenor aanhouden.
Eind januari 2024 was ForAtenoR voor 59,50% in handen van 3D SA en voor 33% van Stéphan Sonneville SA, terwijl het saldo in handen was van het Management. Sinds 9 november 2023 regelt een aandeelhoudersovereenkomst tussen 3D NV en Stéphan Sonneville SA de gezamenlijke controle over ForAtenor SA. Deze overeenkomst loopt af op 11 april 2025.
Atenor is niet op de hoogte van enige andere relatie of bijzondere overeenkomst tussen de Aandeelhouders.
Wat het beleid inzake de bestemming en verdeling van het resultaat betreft, streeft de Raad van Bestuur ernaar om aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders een regelmatige vergoeding voor te stellen in de vorm van een dividend, waarbij tegelijk wordt gezorgd dat de Groep een gezonde balansstructuur behoudt en voldoende middelen overhoudt om zijn ontwikkeling te verzekeren.
De Algemene Vergadering van 28 april 2023 heeft beslist, op voorstel van de Raad van Bestuur, voor het boekjaar 2022 een brutodividend van € 2,67 per aandeel uit te keren, d.w.z. een nettodividend na aftrek van roerende voorheffing (30%) van € 1,87 per aandeel, in de vorm van een keuzedividend.
In 2024 is Atenor van plan om voor het boekjaar 2023 geen dividend uit te keren. In de toekomst wil Atenor een dividendbeleid voeren dat gebaseerd is op een uitkering van minstens 50% van de jaarresultaten. De Vennootschap sluit niet uit om haar Aandeelhouders de mogelijkheid te bieden om voor toekomstige dividenden (zoals het geval was voor het boekjaar 2022) te opteren voor een keuzedividend.
In verband met de samenstelling van de Raad van Bestuur wordt verwezen naar pagina 100 van dit jaarverslag.
Op 31 december 2023 bestond de Raad van Bestuur uit vier onafhankelijke Bestuurders: De Heer Christian Delaire, Investea SRL vertegenwoordigd door Mevrouw Emmanuèle Attout, MG Praxis SRL vertegenwoordigd door Mevrouw Michèle Grégoire, en Trionna SRL vertegenwoordigd door Mevrouw Laure le Hardy de Beaulieu.
Wat zijn werking betreft, kwam de Raad van Bestuur 25 keer bijeen in 2023 (inclusief de verschillende Raden van Bestuur in het kader van kapitaalverhogingen) en heeft de Raad van Bestuur 3 keer schriftelijke beslissingen genomen met eenparigheid van stemmen. De individuele aanwezigheid van de Bestuurders wordt als volgt samengevat:
| Naam | Aanwezigheid |
|---|---|
| Frank Donck (Voorzitter) | 21/25 |
| Stéphan Sonneville SA, vertegenwoordigd door Stéphan Sonneville |
25/25 |
| Christian Delaire | 20/25 |
| Investea SRL, vertegenwoordigd door Emmanuèle Attout |
21/25 |
| Luxempart Management SARL, verte genwoordigd door John Penning (tot 28 april 2023) |
2/2 |
| John Penning (sinds 28 april 2023) | 19/23 |
| MG Praxis SRL, vertegenwoordigd door Michèle Grégoire |
20/25 |
| Sogestra SRL, vertegenwoordigd door Nadine Lemaitre |
19/25 |
| Philippe Vastapane | 16/25 |
| Trionna SRL, vertegenwoordigd door Laure le Hardy de Beaulieu (sinds 28 april 2023) |
18/23 |
De statuten van de Vennootschap bepalen dat de beslissingen worden genomen bij een absolute meerderheid van stemmen. De beslissingen worden echter altijd genomen bij consensus van de aanwezige of vertegenwoordigde leden.
Op deze vergaderingen heeft de Raad van Bestuur, naast de verplichte of wettelijke onderwerpen, onder meer de volgende onderwerpen behandeld: de halfjaarlijkse en jaarlijkse geconsolideerde resultaten, de evaluatieregels, de vooruitzichten van Atenor en haar dochterondernemingen, de opvolging van de voornaamste projecten, de strategie van Atenor en ook de analyse en beslissingen op het vlak van investeringen, desinvesteringen, financieringen en balansverrichtingen.
De functie van Secretaris werd waargenomen door Real Serendipity CommV, vertegenwoordigd door de Heer Hans Vandendael (met uitzondering van de vergaderingen van 27 oktober 2023 en 30 oktober 2023).
Meer informatie over de rol en verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur, alsook omtrent zijn samenstelling en werking, is opgenomen in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter dat terug te vinden is op de website van Atenor www. atenor.eu.
De Raad is volledig in lijn met de doelstelling van genderdiversiteit door meer dan een derde vrouwen in de Raad van Bestuur te hebben en streeft de doelstellingen van diversiteit inzake ervaring en vaardigheden na wat betreft de voorstellen voor de benoeming van Bestuurders.
In verband met de samenstelling van het Auditcomité wordt verwezen naar pagina 101 van dit jaarverslag.
Wat zijn werking betreft, kwam het Auditcomité in 2023 zes keer bijeen. De individuele aanwezigheid van de leden wordt als volgt samengevat:
| Naam | Aanwezigheid |
|---|---|
| Investea SRL, vertegenwoordigd door Em manuèle Attout (Voorzitter) |
6/6 |
| Frank Donck (Lid) | 6/6 |
| Philippe Vastapane (Lid) | 5/6 |
| Luxempart Management SARL, verte genwoordigd door John Penning (Lid) (tot 28 april 2023) |
1/1 |
| John Penning (Lid) (sinds 28 april 2023) | 3/5 |
| Trionna SRL, vertegenwoordigd door Laure le Hardy de Beaulieu (Lid) (sinds 31 mei 2023) |
2/4 |
Meer informatie over de rol en verantwoordelijkheden van het Auditcomité, alsook omtrent zijn samenstelling en werking, is opgenomen in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
In verband met de samenstelling van het Nomination and Remuneration Committee wordt verwezen naar pagina 101 van dit jaarverslag.
Wat zijn werking betreft, is het Nomination and Remuneration Committee tweemaal bijeengekomen in 2023. De individuele aanwezigheid van de leden wordt als volgt samengevat:
| Naam | Aanwezigheid |
|---|---|
| Sogestra SRL, vertegenwoordigd door Nadine Lemaitre (Voorzitter) |
2/2 |
| Christian Delaire (Lid) | 2/2 |
| MG Praxis SRL, vertegenwoordigd door Michèle Grégoire (Lid) |
2/2 |
Meer informatie over de rol en verantwoordelijkheden van het Nomination and Remuneration Committee, alsook omtrent zijn samenstelling en werking, is opgenomen in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
Onder leiding van zijn Voorzitter en van de Voorzitter van het Nomination and Remuneration Committee onderzoekt en evalueert de Raad van Bestuur regelmatig, en minstens één keer om de drie jaar, zijn omvang, samenstelling, prestaties en die van de Committees, evenals de interactie met de leden van het Uitvoerend Comité, en voert hij de aanpassingen door die hij nodig en passend acht.
Deze beoordeling werd uitgevoerd ofwel door middel van een vragenlijst (in te vullen door elke Bestuurder), ofwel door interviews die de volgende thema's behandelen: de samenstelling en werking van de Raad van Bestuur, de verstrekte informatie aan de Raad van Bestuur, de cultuur en samenwerking binnen de Raad van Bestuur, de taken en vaardigheden, de onafhankelijkheid van de onafhankelijke Bestuurders, de mate van betrokkenheid van de Raad in de verschillende activiteitengebieden van Atenor, de bezoldiging, de relatie met de leden van het Uitvoerend Comité, de relatie met zijn gespecialiseerde Comités en de Aandeelhouders. De antwoorden worden verwerkt en voorgesteld in een samenvattende nota, die wordt besproken tijdens een vergadering van de Raad van Bestuur.
De laatste evaluatie van de Raad van Bestuur werd uitgevoerd in 2023.
De Raad van Bestuur trekt lessen uit de evaluatie van zijn prestaties door zijn sterke punten te erkennen en zijn zwakke punten te verhelpen. In voorkomend geval impliceert dit het voorstel om nieuwe leden te benoemen, het voorstel om bestaande leden niet te herverkiezen of de aanneming van elke maatregel die noodzakelijk wordt geacht om de efficiënte werking van de Raad van Bestuur en de Committees te verzekeren.
De individuele prestaties van de Bestuurders worden doorgaans niet geëvalueerd, behalve als onderdeel van de herverkiezingsprocedure of, in voorkomend geval, aan het einde van het mandaat.
De prestaties van de Gedelegeerd Bestuurder, ook wel CEO genoemd, worden echter op een specifieke wijze beoordeeld. Elk jaar legt de Raad van Bestuur, op aanbeveling van het Nomination and Remuneration Committee, de doelstellingen van de CEO vast voor het komende boekjaar, en onderzoekt en beoordeelt de Raad zijn prestaties van de voorbije 12 maanden.
Het Nomination and Remuneration Committee en het Audit Committee onderzoeken en evalueren regelmatig hun huishoudelijk reglement en hun werking en bevelen de Raad van Bestuur de noodzakelijke aanpassingen aan.
Deze evaluatie volgt een methode die vergelijkbaar is met die hierboven voor de Raad van Bestuur.
Meer informatie over de evaluatieprocedure van de leden van de Raad van Bestuur en zijn gespecialiseerde Comités is opgenomen in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
In verband met de samenstelling van het Uitvoerend Comité wordt verwezen naar pagina 100 van dit jaarverslag.
Het Uitvoerend Comité onderzoekt minstens maandelijks de economische, ecologische en sociale aspecten van de projecten en van Atenor en adviseert de Raad van Bestuur over de noodzakelijke en passende strategische aanpassingen.
Meer informatie over de rol en verantwoordelijkheden van het Uitvoerend Comité alsook omtrent zijn samenstelling en werking, is opgenomen in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
In 2023 heeft de procedure voor het beheersen van belangenconflicten, zoals bedoeld in artikel 7:96 WVV, geleid tot toepassing ervan in de hieronder genoemde gevallen (de relevante delen van de notulen van de Raad van Bestuur zijn integraal weergegeven):
De Vennootschap en Atenor Group Participations SA, een dochteronderneming van de Vennootschap ("AGP"), overwegen de verkoop van 50% van de aandelen van de vennootschap Markizaat NV en 50% van de aandelen van de vennootschap De Molens NV aan 3D Vastgoed NV.
Ter herinnering: Markizaat en De Molens zijn samen volle eigenaar van de grond gelegen te 9800 Deinze, Tolpoortstraat 40, waarop De Molens, in zijn hoedanigheid van opstalhouder, momenteel een gemengd project ontwikkelt genaamd "Liv De Molens" (woningen, winkels en faciliteiten) met een oppervlakte van ongeveer 35.000 m2 (de "Site"). De ondergrond behoort toe aan Markizaat.
Als onderdeel van deze aandelenoverdracht zal 3D Real Estate NV de schuld van de Vennootschap aan Markizaat NV overnemen en de vordering van de Vennootschap op De Molens NV verwerven. Bovendien zullen de Vennootschap, 3D Real Estate NV en De Molens NV een tweede aanhangsel bij de projectmanagementovereenkomst van 16 november 2020 ondertekenen en overeenkomen dat de Vennootschap tot en met 31 augustus 2023 corporate housekeeping- en boekhouddiensten zal blijven verlenen aan Markizaat NV en De Molens NV.
3D Real Estate NV zal zich er eveneens toe verbinden haar best te doen om de Vennootschap en AGP los te koppelen van de verplichtingen en verantwoordelijkheden van de Vennootschap, AGP en 3D Real Estate NV met betrekking tot de leningsovereenkomst afgesloten tussen KBC Bank NV/ SA en Markizaat NV en De Molens NV ("de Transactie").
Overeenkomstig artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen brengt de Voorzitter van de Raad van Bestuur [Frank DONCK] de Raad van Bestuur op de hoogte van het feit dat hij een indirect belang van vermogensrechtelijke aard heeft dat tegengesteld is aan dat van de Vennootschap, aangezien hij indirect aandeelhouder is van 3D Real Estate NV. Overeenkomstig artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen neemt de Voorzitter van de Raad van Bestuur niet deel aan de beraadslaging en/of stemming over deze kwesties en verlaat hij de vergadering.
In ruil voor de overdracht van al haar aandelen, evenals haar schuld aan Markizaat NV en haar vordering op De Molens NV, zal 3D Real Estate NV aan de Vennootschap een bedrag betalen van 9.069.123,09 EUR (8.559.929,97 EUR voor de overdracht van aandelen in Markizaat en 509.193,12 EUR voor de overdracht van aandelen in De Molens), verminderd met de nominale waarde van de schuld (5.629.225,65 EUR) plus de nominale waarde van de vordering (2.055.784,38 EUR), hetzij in totaal 5.495.681,82 EUR. Krachtens het tweede aanhangsel bij de "projectmanagementovereenkomst" zal de Vennootschap tot 31 maart 2024 een vaste maandelijkse vergoeding van 12.000 EUR (exclusief btw) ontvangen. Voor haar corporate housekeepingen boekhouddiensten ontvangt de Vennootschap tot 31 augustus 2023 een maandelijkse vergoeding van 1.000 EUR (excl. btw) van De Molens NV respectievelijk Markizaat NV.
Bovendien zal AGP de prijs ontvangen die evenredig is aan haar belang van 10%, namelijk 2.267.281 EUR in zijn geheel (2.139.982 EUR voor de overdracht van aandelen in Markizaat en 127.298 EUR voor de overdracht van aandelen in De Molens).
Als onderdeel van de Transactie heeft de Raad van Bestuur van de Vennootschap een comité bestaande uit de vier onafhankelijke bestuurders van de Vennootschap gevraagd om een gedetailleerd en gemotiveerd schriftelijk advies uit te brengen overeenkomstig artikel 7:97, §1 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen ("het Advies"). Dit Advies, ondertekend en gedateerd op 26 juni 2023, behandelt in essentie de volgende elementen:
De conclusie zoals uiteengezet in het Advies met betrekking tot de voorgenomen transactie is als volgt:
"Gebaseerd op de hierboven vermelde overwegingen en na onderzoek van de financiële, juridische en fiscale voorwaarden van de Transactie, is het Comité unaniem van mening dat de Transactie in het beste belang is van de Vennootschap en haar aandeelhouders, rekening houdend met de huidige uitdagingen van de Vennootschap, de reden voor de Transactie en de mogelijke voordelen die daaruit kunnen voortvloeien. Het Comité is tevens van mening dat het onwaarschijnlijk is dat de Transactie zou leiden tot negatieve gevolgen die niet zouden worden gecompenseerd door voordelen voor de Vennootschap."
In het ontwerp van zijn verslag (het "Verslag") heeft de commissaris beoordeeld of de financiële en boekhoudkundige gegevens in het Advies geen significante inconsistenties bevatten vergeleken met de informatie waarover hij beschikt in het kader van zijn opdracht. De conclusies van de commissaris zoals opgenomen in het ontwerpverslag luiden als volgt:
"Op basis van ons beperkt nazicht, uitgevoerd in overeenstemming met de norm ISRE 2410 "Beperkt nazicht van tussentijdse financiële informatie, uitgevoerd door de onafhankelijke auditor van de entiteit" en de toepasselijke normen van het
Instituut der Bedrijfsrevisoren, hebben we geen feiten geconstateerd die ons doen geloven dat de financiële en boekhoudkundige gegevens vervat in de notulen van de raad van bestuur van 27 juni 2023 en in het verslag van het comité van onafhankelijke bestuurders overeenkomstig artikel 7:97 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen aanzienlijke inconsistenties zouden bevatten vergeleken met de informatie die ons ter beschikking staat. Wij spreken ons echter niet uit over de waarde van de transactie, noch op de opportuniteit van de beslissing van de raad van bestuur."
Het Advies en het Eindverslag zullen als bijlage bij deze notulen van de Raad van Bestuur gevoegd blijven.
De Raad van Bestuur is van mening dat de Transactie zal bijdragen tot een daling van de netto geconsolideerde schuld van de groep op zeer korte termijn, via een liquiditeitsinbreng en een kwijtschelding van de bankschulden bij Markizaat NV en De Molens NV. De financiële voorwaarden van de verkoop van de Site zijn minder optimistisch dan die welke bij de verwerving van de grond waren voorzien, maar lijken volgens de Raad van Bestuur in lijn te zijn met de huidige marktsituatie en de resterende technische en commerciële risico's van de project.
Na beraadslaging en na lezing van het Advies heeft de Raad van Bestuur (met eenparigheid van stemmen van de aanwezige en vertegenwoordigde leden):
Frank DONCK verklaart dat hij door het aanhouden van een indirecte participatie in 3D NV/SA geacht kan worden een indirect belang van vermogensrechtelijke aard te hebben dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap met betrekking tot het tweede agendapunt, waarvoor de procedure voor belangenconflicten vastgelegd in artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen nageleefd zal worden voor zover dit noodzakelijk en toepasselijk is.
John PENNING verklaart dat hij door het aanhouden van een indirecte participatie in Luxempart S.A. geacht kan worden een indirect belang van vermogensrechtelijke aard te hebben dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap met betrekking tot het tweede agendapunt, waarvoor de procedure inzake belangenconflicten vastgelegd door artikel 7:96 van de Code zal worden nageleefd voor zover dit noodzakelijk en van toepassing is.
De overige Leden verklaren ieder afzonderlijk dat zij geen direct of indirect belang van vermogensrechtelijke aard hebben dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap bij de te nemen beslissingen.
Met uitzondering van de beslissing over het tweede agendapunt bevestigt de Raad van Bestuur dat de te nemen beslissingen geen betrekking hebben op een beslissing of transactie met betrekking tot een verbonden partij zoals gedefinieerd door de internationale boekhoudnormen, aangenomen in overeenstemming met de Vennootschapsverordening (EG) nr. 1606/2002.
Frank DONCK en John PENNING verlaten de vergadering; de andere leden van de Raad van Bestuur zetten de beraadslaging alleen voort.
[…]
Bevestiging van de toekenning van een voorrangsrecht aan 3D NV/SA en Luxempart S.A. in het kader van het Project Armilla en goedkeuring van een mogelijke (gehele of gedeeltelijke) (vervroegde) terugbetaling van de lening toegekend door 3D NV/SA aan BDS Une Fois S.A.S. in het kader van het project Com'Unity - Aard van de beslissing, vermogensrechtelijke gevolgen en rechtvaardiging
De Vennootschap is van plan een kapitaalverhoging door te voeren door inbreng in geld met wettelijk voorkeurrecht voor de bestaande aandeelhouders tot een maximumbedrag van 160.875.220,00 euro door de creatie van nieuwe aandelen zonder aanduiding van hun nominale waarde onder pari van de bestaande aandelen (d.w.z. 10,2344 euro) tegen een uitgifteprijs van 5,00 euro per aandeel (het "Aanbod met Voorkeurrecht"). Het Aanbod met Voorkeurrecht omvat een aanbod aan het publiek in België om in te schrijven op de nieuwe aandelen ("Openbaar Aanbod"), mogelijk gevolgd door een private plaatsing bij bepaalde beleggers om in te schrijven op de resterende nieuwe aandelen waarvoor geen wettelijke voorkeurrechten zijn uitgeoefend tijdens de openbare inschrijvingsperiode (de "Private plaatsing").
De buitengewone algemene vergadering van 6 november 2023 (de "BAV") heeft het Bod met voorkeurrecht goedgekeurd, inclusief het feit dat de wettelijke voorkeurrechten die niet worden uitgeoefend tijdens de openbare inschrijvingsperiode niet zullen worden omgezet in "scrips", en niet zullen worden verkocht of geplaatst en dus vervallen en geen enkele waarde meer hebben. De Algemene Vergadering keurde ook goed dat de aandeelhouders die een inschrijvingsverbintenis hebben ondertekend (en/of personen verbonden aan een of meer van hen), waaronder 3D NV/SA en de Luxempart S.A., prioriteit zou hebben om in te schrijven op de resterende aandelen in het kader van de Private Plaatsing. Ten slotte heeft de BAV uitdrukkelijk ingestemd met het feit dat 3D NV/SA (en/of aan haar verbonden personen) in deze context voorrang zou hebben op andere aandeelhouders en investeerders. Bijgevolg zal 3D NV/SA in het kader van de Private Plaatsing voorrang hebben, waarna Luxempart S.A. voorrang zal hebben, vóór de andere investeerders die zich op voorhand hebben verbonden, om in te schrijven op de resterende aandelen waarvoor geen wettelijk voorkeurrecht werd uitgeoefend tijdens de openbare inschrijvingsperiode (het "Prioriteitsrecht").
De toekenning van het Prioriteitsrecht heeft geen financiële gevolgen voor de Vennootschap zelf.
Om de verbintenissen van de Referentieaandeelhouders en de Nieuwe Investeerders (zoals gedefinieerd in het verslag van de Raad van Bestuur opgesteld in overeenstemming met artikel 7:179 WVV) na te komen, zullen de wettelijke voorkeurrechten die niet worden uitgeoefend tijdens de periode van openbare inschrijving niet worden omgezet in "scrips", noch verkocht of geplaatst, en worden ze dus van nul en gener waarde. Dit wordt gerechtvaardigd door het feit dat deze verbintenissen in grote mate het succes van het Aanbod met Voorkeurrecht garanderen. De toetreding van Nieuwe Investeerders is ook gunstig voor de Vennootschap (bijvoorbeeld in de context van mogelijke toekomstige private plaatsingen van de Vennootschap) en voor haar bestaande aandeelhouders.
Het Prioriteitsrecht weerspiegelt het belang van de Vennootschap in de inschrijvingsverbintenis van 3D NV/ SA (en haar dochteronderneming ForAtenoR SA/NV) voor het hoogste bedrag (80 miljoen euro) en vervolgens de inschrijvingsverbintenis van Luxempart S.A. voor het op een na hoogste bedrag (30 miljoen euro).
Bovendien werd op 3 mei 2023 een kredietfaciliteit gesloten tussen BDS Une Fois S.A.S. (99% dochteronderneming van de Vennootschap) als kredietnemer en 3D NV/SA als kredietverstrekker. In het kader van deze overeenkomst heeft 3D NV/SA aan BDS Une Fois S.A.S. een kredietfaciliteit ter beschikking gesteld voor een totaalbedrag van 35 miljoen euro, voor de herfinanciering van de schulden van BDS Une Fois S.A.S. tegenover de Vennootschap.
De Raad van Bestuur is van plan om de opbrengsten van het Aanbod met Voorkeurrecht mogelijk in het bijzonder te gebruiken om de (gehele of gedeeltelijke terugbetaling) door BDS Une Fois S.A.S. van de financiering toegekend door 3D NV/SA mogelijk te maken (de "Terugbetaling"). De uitvoering van een Volledige Terugbetaling op 31 december 2023 veronderstelt een betaling van BDS Une Fois S.A.S. aan 3D NV/SA die 35 miljoen euro in hoofdsom en ongeveer 1.335.000 euro aan rente bedraagt. De Raad van Bestuur stelt voor om eventueel een vervroegde Terugbetaling toe te staan, op de datum van (of na) de 'closing' van het Aanbod met Voorkeurrecht. In het geval dat er inderdaad wordt besloten om over te gaan tot een (gehele of gedeeltelijke) Terugbetaling op de datum van (of na) de 'closing' van het Aanbod met Voorkeurrecht, zal de betaling van een rente van 6% voor de periode tot 31 december 2023 op het terugbetaalde bedrag vermeden kunnen worden. Na een vervroegde terugbetaling (geheel of gedeeltelijk) hoeven er geen boetes of andere kosten wegens vroegtijdige terugbetaling te worden betaald.
De aanwezige of vertegenwoordigde bestuurders verklaren vóór deze vergadering een kopie van het Advies van het Comité te hebben ontvangen en gelezen. De Raad van Bestuur neemt kennis van het Advies (bijlage). De conclusie van het Advies zoals uitgebracht door het Comité luidt letterlijk als volgt:
"Op basis van de hierboven vermelde overwegingen is het Comité unaniem van mening dat het Aanbod met Voorkeurrecht (inclusief in het bijzonder het prioriteitsrecht toegekend aan 3D NV/SA en Luxempart S.A. om in te schrijven op de resterende nieuwe aandelen waarvoor geen wettelijk voorkeurrecht werd uitgeoefend tijdens de openbare inschrijvingsperiode) evenals het mogelijke gebruik van een deel van de opbrengst van het Aanbod met Voorkeurrecht voor de volledige of gedeeltelijke en, indien van toepassing, vervroegde terugbetaling van de financiering van het project Com'Unity toegekend door 3D NV/ SA voor een bedrag van 35 miljoen euro in hoofdsom, in het belang is van de Vennootschap en al haar aandeelhouders, rekening houdend met de strategie van de Vennootschap, met de redenen van het Aanbod met Voorkeurrecht en met de voordelen die eruit kunnen worden getrokken."
De Raad van Bestuur neemt kennis van het Advies, geeft er geen commentaar op en verklaart er niet van af te wijken.
De Raad van Bestuur beslist om, voor zover nodig, de toekenning van het Prioriteitsrecht aan 3D NV/SA en aan Luxempart S.A. te bevestigen.
De Raad van Bestuur beslist om de eventuele (volledige of gedeeltelijke) (vervroegde) Terugbetaling goed te keuren en besluit aan elke bestuurder (anders dan Frank DONCK), aan elk van hen individueel, volmacht te verlenen met de bevoegdheid tot subdelegatie en vervanging, om alle handelingen te stellen die nodig of nuttig kunnen zijn voor de tenuitvoerlegging van dit besluit (in het bijzonder het besluit om daadwerkelijk tot één (of meerdere) (gehele of gedeeltelijke) Terugbetalingen over te gaan, alsmede het bedrag (de bedragen) en de Terugbetalingsdatum(s). De Raad van Bestuur beslist dat de mandatarissen (evenals de onderafgevaardigden en plaatsvervangers) kunnen optreden als tegenpartij voor de Vennootschap en kunnen tussenkomen in geval van een (huidig of toekomstig) belangenconflict.
De Raad van Bestuur bevestigt dat de procedure overeenkomstig artikel 7:97 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen werd nageleefd, voor zover dit noodzakelijk en toepasselijk is.
De Raad van Bestuur draagt de commissaris van de Vennootschap op om te beoordelen of de financiële en boekhoudkundige gegevens die in deze notulen en in het Advies van het Comité voorkomen geen significante inconsistenties bevatten in vergelijking met de informatie waarover hij beschikt in het kader van zijn opdracht. Deze evaluatie zal als bijlage bij deze notulen worden gevoegd. Alle beslissingen werden unaniem genomen."
"De heer Stéphan SONNEVILLE verklaart dat Stéphan Sonneville SA, waarvan hij de vaste vertegenwoordiger is, een rechtstreeks belang heeft en dat hij persoonlijk een onrechtstreeks belang van vermogensrechtelijke aard heeft dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap met betrekking tot het derde agendapunt, waarvoor de procedure inzake belangenconflicten vastgelegd door artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen zal worden nageleefd.
De overige Leden verklaren ieder afzonderlijk dat zij geen direct of indirect belang van financiële aard hebben dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap bij de te nemen beslissingen.
De Raad van Bestuur bevestigt dat de te nemen beslissingen geen betrekking hebben op een beslissing of transactie met betrekking tot een verbonden partij zoals gedefinieerd door de internationale normen voor jaarrekeningen aangenomen in overeenstemming met Verordening (EG) nr. 1606/2002 van de Vennootschap in verband waarmee de procedure van artikel 7:97 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen moet worden toegepast.
Bekrachtiging van de beslissingen genomen door de Raad van Bestuur op 4 maart 2021 en 8 maart 2022 die aanleiding geven tot een belangenconflict
De heer Stéphan SONNEVILLE verklaart dat Stéphan Sonneville SA, waarvan hij de vaste vertegenwoordiger is, een rechtstreeks belang heeft en, aangezien hij de meerderheidsaandeelhouder is van Stéphan Sonneville SA, dat hij persoonlijk een indirect belang heeft dat tegengesteld is aan het belang van de Vennootschap in dit besluit aangezien het de remuneratie betreft van Stéphan Sonneville SA in zijn hoedanigheid van Gedelegeerd Bestuurder. De heer Stéphan SONNEVILLE neemt niet deel aan het besluitvormingsproces met betrekking tot deze beslissing.
Er is gebleken dat de procedure inzake belangenconflicten vastgelegd in artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen niet in zijn geheel werd nageleefd met betrekking tot bepaalde beslissingen genomen door de Raad van Bestuur.
Op 4 maart 2021 en 8 maart 2022 heeft de Raad van Bestuur, op advies van het remuneratiecomité, unaniem het remuneratiebeleid en het remuneratieverslag goedgekeurd, inclusief het motivatieplan ATENOR GROUP PARTICIPATIONS (AGP) 2021 – 2026 en de uitgifte van een optieplan met betrekking tot de ALTG-aandelen, dat in het bijzonder betrekking heeft op de totale remuneratie van Stéphan Sonneville SA in zijn hoedanigheid van Gedelegeerd Bestuurder. In overeenstemming met artikel 7:96 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen verklaarde de Heer Stéphan SONNEVILLE tijdens deze twee vergaderingen dat hij "een belang van vermogensrechtelijke aard had dat tegengesteld was aan dat van de Vennootschap met betrekking tot elke beslissing over zijn totale remuneratie" en verliet hij de vergadering tijdens de beraadslaging en stemming over dit onderwerp. De Raad van Bestuur heeft in de notulen van voormelde vergaderingen echter niet de aard van de beslissing en de vermogensrechtelijke gevolgen ervan voor de Vennootschap beschreven en de genomen beslissing niet formeel gerechtvaardigd.
Bijgevolg worden, overeenkomstig artikel 7:96, §1, paragraaf 2 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, de aard van de beslissing, de vermogensrechtelijke gevolgen voor de Vennootschap en de rechtvaardiging van de beslissing beschreven in deze schriftelijke beslissingen.
Met betrekking tot de vermogensrechtelijke gevolgen van de beslissing wordt verwezen naar het bedrag van de totale remuneratie van Stéphan Sonneville SA, die (i) in 2021 1.003.929 euro bedroeg (inclusief een vaste vergoeding van 669.138 euro en een variabele vergoeding van 334.791 euro) (exclusief btw) en (ii) in 2022 737.564 euro (uitsluitend vaste vergoeding) (exclusief btw) en een toekenning van 550 opties op ALTG-aandelen (met een onderliggende waarde van 56,62 euro per aandeel) (uitoefenprijs: € 12,18).
Deze beslissing is gerechtvaardigd rekening houdend met de prestaties en de resultaten behaald door Stéphan Sonneville SA en, met betrekking tot de toekenning van opties in het bijzonder, door het feit dat de Raad van Bestuur al verschillende jaren heeft overwogen dat de winstdeling van de leden van het Uitvoerend Comité (inclusief Stéphan Sonneville SA) in de vastgoedprojecten een essentieel motivatieelement is. Dit beleid heeft tot doel de leden van het Uitvoerend Comité verder te betrekken, niet alleen bij de groei van de hele Atenor-groep, maar ook bij de selectie, het beheer en de valorisatie van elk van de vastgoedprojecten. Dit beleid draagt er ook toe bij dat de belangen van de leden van het Uitvoerend Comité op één lijn staan met die van Atenor, door hen te verbinden met de risico's en vooruitzichten van haar activiteiten op lange termijn. Hun remuneratie draagt zo bij tot de prestaties van Atenor op lange termijn.
De Leden besluiten waar nodig om deze besluiten genomen op 4 maart 2021 en 8 maart 2022 unaniem te bekrachtigen. Alle beslissingen werden unaniem genomen."
Als beursgenoteerde onderneming moet Atenor de beslissingen die binnen de bevoegdheid van de Raad van Bestuur vallen en die betrekking hebben op de relatie tussen de Vennootschap en haar verbonden partijen, eerst voorleggen aan een Comité van drie onafhankelijke Bestuurders. Het Comité wordt, indien zij dit nodig acht, bijgestaan door één of meer onafhankelijke deskundigen. Artikel 7:97 WVV bepaalt de te volgen procedure.
In 2023 is de procedure voor transacties met verbonden partijen, in de zin van artikel 7:97 WVV, tweemaal toegepast, zoals blijkt uit de volgende openbare mededelingen:
In overeenstemming met artikel 34 van het koninklijk besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt, neemt Atenor de transparantie-informatie op in dit deel.
Het kapitaal van Atenor bedraagt € 257.563.853,72, vertegenwoordigd door 43.739.703 aandelen zonder nominale waarde.
Er zijn geen wettelijke of statutaire beperkingen op de overdracht van aandelen. Er zijn geen wettelijke of statutaire beperkingen op de uitoefening van het stemrecht, met uitzondering van artikel 12 van de statuten van de Vennootschap (in geval van ontbinding van het eigendomsrecht op een aandeel worden de daaraan verbonden rechten uitgeoefend door de vruchtgebruiker. De mede-eigenaars, schuldeisers en pandhouders dienen zich door een en dezelfde persoon te laten vertegenwoordigen) en artikel 28 van de statuten van de Vennootschap (de uitoefening van het stemrecht verbonden aan de aandelen waarop nog geen stortingen werden verricht, zal worden opgeschort zolang de behoorlijk opgevraagde en opeisbare stortingen niet zijn gebeurd), conform artikel 7:54 WVV. Er zijn geen aandelen die bijzondere zeggenschapsrechten omvatten, noch overeenkomsten tussen de emittent en de leden van zijn bestuursorgaan of zijn personeel, die voorzien in een compensatie indien de leden van het bestuursorgaan zonder geldige reden ontslag nemen of hun functie moeten neerleggen of indien de tewerkstelling van de personeelsleden wordt beëindigd vanwege een overnamebod.
De Vennootschap is partij bij verschillende materiële overeenkomsten of instrumenten die, in geval van een fundamentele wijziging van de Aandeelhouders of een wijziging van de controle over de Vennootschap, of na een openbaar overnamebod, door de andere partijen kunnen worden beëindigd. Kredietovereenkomsten waarbij de Vennootschap partij is (evenals kredietovereenkomsten op het niveau van andere groepsentiteiten, zoals projectvennootschappen) voorzien doorgaans in een zogenaamde controlewijzigingsclausule, waardoor de betrokken financiële instelling vroegtijdig de volledige terugbetaling kan vragen van de kredieten in het geval van een controlewijziging over de Vennootschap. Alle kredietovereenkomsten van de Vennootschap bevatten een dergelijke bepaling inzake controlewijziging. Hetzelfde geldt voor documentatie met betrekking tot financiële instrumenten (zoals MTN's, EMTN's en obligaties) uitgegeven door de Vennootschap, evenals verschillende partnerschapsof aandeelhoudersovereenkomsten op het niveau van de projectvennootschappen.
Het proces voor het benoemen en vervangen van leden van de Raad van Bestuur en zijn gespecialiseerde Comités wordt beschreven in het Corporate Governance en Duurzaamheidscharter.
Een statutenwijziging is slechts geldig aangenomen als zij driekwart van de stemmen waarvoor gestemd wordt, samenbrengt. Voor de invoering van een dubbel stemrecht is echter twee derde van de stemmen waarvoor gestemd wordt vereist. Aan de andere kant vereisen andere statutenwijzigingen een strengere meerderheid (zoals de wijziging van het doel, die alleen is toegelaten als ze ten minste vier vijfde van de uitgebrachte stemmen samenbrengt).
De Buitengewone Algemene Vergadering van 11 september 2023 verleende de Raad van Bestuur de machtiging om eigen aandelen en daaraan gerelateerde certificaten te verwerven en in pand te nemen zonder het totale aantal eigen aandelen en daaraan gerelateerde certificaten (waarbij elk certificaat wordt geteld in verhouding tot het aantal aandelen waarvoor het betrekking heeft) dat door Atenor krachtens deze machtiging wordt gehouden of in pand wordt genomen, meer mag bedragen dan 20% van het totaal aantal aandelen, voor een tegenwaarde per aandeel van minstens één eurocent en maximaal 10% hoger dan het rekenkundig gemiddelde van de slotkoers van het Atenor-aandeel tijdens de laatste tien beursdagen voorafgaand aan hetzij de verwerving of inpandneming, hetzij de beslissing van de Raad van Bestuur tot verwerving of inpandneming, hetzij de aankondiging van het voornemen tot verwerving of inpandneming. Deze machtiging wordt verleend voor een periode van vijf jaar vanaf 14 september 2023 (i.e. vanaf de publicatie van de machtiging, verleend op 11 september 2023).
Deze machtiging annuleert en vervangt de (reeds) bestaande machtiging verleend door de Buitengewone Algemene Vergadering van 24 april 2020.
De Raad van Bestuur is eveneens bevoegd om eigen aandelen, winstbewijzen of daaraan gerelateerde certificaten te verwerven en in pand te nemen wanneer deze verwerving of inpandneming noodzakelijk is om Atenor te behoeden voor ernstige en dreigende schade. Deze machtiging wordt verleend voor een periode van drie jaar vanaf 14 september 2023 (i.e. publicatie van de machtiging, verleend op 11 september 2023).
De Raad van Bestuur is tevens bevoegd om eigen aandelen, winstbewijzen of daaraan gerelateerde certificaten over te dragen aan één of meerdere welbepaalde personen, al dan niet personeel.
De Raad van Bestuur is bevoegd om eigen aandelen, winstbewijzen of certificaten die daarop betrekking hebben, te vervreemden om ernstige en dreigende schade voor Atenor te voorkomen. Deze machtiging wordt verleend voor een periode van drie jaar vanaf 14 september 2023 (d.w.z. vanaf de publicatie van de machtiging, verleend op 11 september 2023).
De Buitengewone Algemene Vergadering van 11 september 2023 heeft de Raad van Bestuur de machtiging verleend om het kapitaal in één of meerdere keren te verhogen, onder meer door de uitgifte van converteerbare obligaties en warrants tot een maximumbedrag (exclusief uitgiftepremie) van € 75.990.388,72. De Raad van Bestuur kan deze bevoegdheid uitoefenen voor een periode van vijf jaar vanaf 14 september 2023 (d.w.z. vanaf de publicatie van de machtiging, verleend op 11 september 2023).
Deze machtiging annuleert en vervangt de (reeds) bestaande machtiging verleend door de Buitengewone Algemene Vergadering van 24 april 2020.
Deze kapitaalverhogingen zullen worden uitgevoerd volgens de voorwaarden vast te stellen door de Raad van Bestuur, zoals (i) door inbreng in geld, door inbreng in natura of door gemengde inbreng, (ii) door incorporatie van reserves, overgedragen winst, uitgiftepremies of andere elementen van het eigen vermogen, (iii) met of zonder uitgifte van nieuwe aandelen (onder of boven het boekhoudkundige pari, of tegen het boekhoudkundige pari van bestaande aandelen van dezelfde klasse, met of zonder uitgiftepremie) of andere effecten, of (iv) door de uitgifte van converteerbare obligaties, warrants of andere effecten.
De Raad van Bestuur kan deze bevoegdheid gebruiken voor (i) kapitaalverhogingen en uitgiften van converteerbare obligaties of inschrijvingsrechten waarbij het voorkeurrecht van de Aandeelhouders wordt beperkt of opgeheven, (ii) kapitaalverhogingen en uitgiften van converteerbare obligaties gedurende welke het voorkeurrecht van de Aandeelhouders wordt beperkt of opgeheven ten gunste van één of meer specifieke personen, andere dan personeelsleden, en (iii) kapitaalverhogingen uitgevoerd door incorporatie van reserves.
De eventuele uitgiftepremie zal worden geboekt op een of meer afzonderlijke beschikbare rekeningen in het eigen vermogen aan de passiefzijde van de balans.
De specifieke omstandigheden waarin het toegestane kapitaal kan worden gebruikt en de nagestreefde doelstellingen staan weergegeven in het bijzonder verslag opgesteld door de Raad van Bestuur in overeenstemming met artikel 7:199 WVV, goedgekeurd op 3 augustus 2023.
Atenor heeft de wettelijke bepalingen en de aanbevelingen van de Code 2020 op het gebied van interne controle en risicobeheer geïmplementeerd. In die context heeft Atenor het interne controle- en risicobeheerkader COSO (Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission) aangenomen. COSO is een internationale particuliere en niet-gouvernementele organisatie die erkend is op het gebied van governance, interne controle, risicobeheer en financiële rapportering. Atenor past eveneens de algemene principes toe die beschreven zijn in de richtlijnen opgesteld door de Corporate Governance Commissie.
Overeenkomstig de wettelijke bepalingen worden de belangrijkste kenmerken van de systemen voor interne controle en risicobeheer in het kader van procedures voor de opmaak van de financiële informatie als volgt beschreven:
De boekhoudkundige en financiële afdeling is zodanig georganiseerd dat ze, met een toereikend veiligheidsniveau, beschikt over de middelen en toegang tot de noodzakelijke financiële informatie voor de opmaak van de financiële staten.
De CFO van de Groep is verantwoordelijk voor de opstelling van de rekeningen en de financiële informatie; hij verdeelt expliciet de taken die moeten worden uitgevoerd onder zijn medewerkers met het oog op het afsluiten van de rekeningen.
Er werden boekhoudkundige principes en procedures opgesteld, waarin de boekhoudkundige principes van de belangrijkste operaties worden toegelicht. Deze bevatten ook procedures om de voornaamste herwerkingsregels, wanneer verschillende boekhoudkundige referentiekaders worden toegepast bij de opmaak van de financiële staten, uit te leggen. In het kader van de voorbereiding van de geconsolideerde rekeningen bestaan er ook procedures voor de verspreiding van instructies om te verzekeren dat ze in aanmerking worden genomen door de dochterondernemingen.
Elk jaar specifieert de CFO te gepasten tijde de verdeling van de uitvoerings- en controleverantwoordelijkheden met betrekking tot de boekhoudkundige taken, evenals de in acht te nemen planningen.
Atenor heeft ook een interne auditfunctie, wiens middelen en vaardigheden zijn aangepast aan de aard, omvang en complexiteit van de Vennootschap. De missie van de Interne Auditfunctie bestaat uit het onafhankelijk evalueren van de werkorganisatie en de procedures binnen de Vennootschap met het oog op het bereiken van de door de Raad van Bestuur gestelde doelstellingen. Hiervoor gebruikt de Interne Auditeur een systematische en rigoureuze aanpak om de doeltreffendheid van risicobeheer-, controle- en beheerprocedures te beoordelen.
Atenor heeft doelstellingen gedefinieerd voor de opmaak van de financiële informatie. Die doelstellingen betreffen hoofdzakelijk de kwaliteit, de naleving van het vennootschapsrecht en het boekhoudkundige recht en de inachtneming van termijnen.
De verantwoordelijkheden op het vlak van risicobeheer bij de opmaak van de financiële informatie werden op algemene wijze gedefinieerd en meegedeeld aan de betrokken personen. Ze worden elk jaar herhaald en eventueel bijgewerkt.
Atenor heeft de wettelijke en reglementaire verplichtingen gedefinieerd op het vlak van communicatie over de risico's bij de opmaak van de financiële informatie.
Onder de verantwoordelijkheid van de CFO wordt regelmatig overleg gepleegd tussen de personen die een rol spelen bij de opmaak van de financiële informatie zodat de voornaamste risico's die de procedure voor de opmaak van de financiële informatie kunnen aantasten, worden geïdentificeerd.
Voor die belangrijkste geïdentificeerde risico's voorziet de Vennootschap in een dubbele verificatie van de procedure door mensen met de juiste competenties, zodat de kans dat het risico zich voordoet, sterk beperkt wordt.
De goedkeuring of de veranderingen van boekhoudkundige principes worden in aanmerking genomen zodra het feit dat er aanleiding toe heeft gegeven, zich heeft voorgedaan. Er bestaat een proces waarmee het feit dat er aanleiding toe heeft gegeven (beslissing, wetswijziging, verandering van activiteit, …) geïdentificeerd kan worden. Die veranderingen moeten worden goedgekeurd door de Raad van Bestuur.
Algemeen worden de risico's in de procedure voor de opmaak van de financiële informatie enerzijds aangepakt door een reeks tests en controles, uitgevoerd door Interne Audit, onder de verantwoordelijkheid van het Audit Committee, en anderzijds door specifieke acties van het Audit Committee of de Raad van Bestuur.
De procedures voor risicobeheersing bij de opmaak van de financiële informatie worden dus permanent en versnipperd bewaakt door de Raad van Bestuur en zijn Audit Committee, door de CEO en de CFO, evenals door Interne Audit.
De dagelijkse boekhouding, maandelijkse betalingen, driemaandelijkse, tweejaarlijkse en jaarlijkse afsluitingen en rapporteringen op Groepsniveau zijn allemaal procedures waarmee verzekerd kan worden dat de boekhoudkundige principes en procedures correct worden toegepast. Bovendien verzekert het interne auditprogramma, goedgekeurd door het Audit Committee, via haar gerichte tests een regelmatige controle van de risicozones die worden geïdentificeerd door het Audit Committee.
Wekelijks worden over alle projecten van het land vergaderingen georganiseerd door het Uitvoerend Comité, onder het voorzitterschap van de CEO en voorbereid door de betrokken Country Director, om de sleutelprocessen die bijdragen tot de uitwerking van de boekhouding en (niet-)financiële informatie, te controleren:
Er bestaan procedures om nieuwe boekhoudkundige problemen te identificeren en op te lossen, die in voorkomend geval niet voorzien zijn in de boekhoudkundige principes en procedures.
De boekhoudkundige en financiële interne controleactiviteit bevat procedures om de vrijwaring van de activa te verzekeren (risico van onachtzaamheden, vergissingen en interne en externe fraude).
De procedures voor de opmaak van de financiële staten van de Groep zijn van toepassing op alle bestanddelen van de consolidatieperimeter, zonder uitzondering.
De informatieprocedures en -systemen werden ingevoerd om te voldoen aan de vereisten op het vlak van betrouwbaarheid, beschikbaarheid en relevantie van de boekhoudkundige en financiële informatie.
Een gedetailleerde rapportering, minstens per kwartaal, maakt het mogelijk om de relevante en belangrijke boekhoudkundige en financiële informatie door te geven aan het Audit Committee en de Raad van Bestuur. Indien nodig maakt een multichannel communicatiesysteem het mogelijk om een direct en informeel contact te leggen tussen de CEO en de leden van het Uitvoerend Comité enerzijds, en tussen de CEO en de leden van de Raad van Bestuur anderzijds.
De rollen en verantwoordelijkheden van het informatiesysteem werden gedefinieerd.
De informatiesystemen met betrekking tot de financiële en boekhoudkundige informatie worden aangepast aan de behoeften van Atenor. Een beheer van de vragen en de incidenten werd ingevoerd.
De relaties met de informaticadienstverleners werden contractueel vastgelegd. Prestatie- en kwaliteitsindicatoren werden gedefinieerd en worden periodiek herzien. De graad van afhankelijkheid van Atenor ten aanzien van de informaticadienstverleners werd geanalyseerd. Controles bij de dienstverleners werden contractueel voorzien door Atenor en zijn gerealiseerd.
Er bestaat een procedure om een vermindering van de kwaliteit van de dienstverlening kenbaar te maken. De analyse en de invoering van corrigerende acties worden overwogen.
Het informaticasysteem is voldoende beveiligd door:
Deze beveiligingsmaatregelen worden periodiek getest en ontwikkeld om zich te vergewissen van hun doeltreffendheid.
Er bestaat een tijdsschema met een overzicht van de periodieke reglementaire verplichtingen van de Groep op het vlak van communicatie van de financiële informatie aan de markt. In dat tijdsschema wordt het volgende uitgelicht:
Er bestaan verantwoordelijkheden en procedures om de reglementaire verplichtingen op het vlak van marktinformatie te identificeren en na te leven.
Er bestaat een procedure die voorziet in de controle van informatie vóór de verspreiding ervan.
Atenor heeft middelen voorzien om zich ervan te vergewissen dat de gekozen boekhoudkundige principes die een belangrijke impact hebben op de presentatie van de financiële staten, overeenstemmen met de activiteit en de omgeving van Atenor en formeel werden gevalideerd door het Audit Committee en goedgekeurd door de Raad van Bestuur. De interne kwartaalrapportering, voorbereid door het voltallige Uitvoerend Comité, de revisie van deze rapportering door de CEO en CFO samen, het onderzoek door het Audit Committee (in aanwezigheid van de commissaris) van deze rapportering vóór de presentatie en bespreking ervan in de Raad van Bestuur vormt de hoeksteen van het stuursysteem voor de controle van de financiële informatie.
Deze rapportering omvat de boekhoudkundige keuzes en evaluatieregels voor de opmaak van de financiële staten.
Ook de opvolging van de kasmiddelen, met het oog op toekomstige deadlines en in het geval van grote spanningen, komt daarin aan bod. De opmaak en de presentatie van de financiële staten, inclusief die van de balans, de resultatenrekening, de bijlagen en de financiële situatie, worden dus toegelicht voor de Raad van Bestuur bij elke afsluiting van de financiële staten die wordt gepubliceerd.
De periodiek gepubliceerde financiële informatie wordt voorafgaandelijk gereviseerd en geanalyseerd door het Audit Committee (in aanwezigheid van de commissaris) vooraleer ze wordt goedgekeurd door de Raad van Bestuur.
De Externe Audit van Atenor SA werd uitgevoerd door Commissaris EY Réviseurs d'Entreprises SRL, vertegenwoordigd door de Heer Carlo-Sébastien D'Addario. Zijn jaarlijkse honoraria bedroegen € 59.762.
De honoraria voor de auditopdrachten toevertrouwd aan het EY-netwerk met Belgische en buitenlandse dochterondernemingen bedroegen op hun beurt € 241.011.
De honoraria voor aanvullende opdrachten (juridische opdrachten en niet-auditdiensten) toevertrouwd aan het EY-netwerk werden goedgekeurd door het Audit Committee en bedragen € 299.115 voor het jaar 2023. Enkel wat de niet-auditdiensten betreft (€ 235.695 voor Belgische entiteiten – cumulatief over een mandaat van drie jaar), merkt het Committee op dat het totaal van deze honoraria – voornamelijk als gevolg van aanzienlijke werkzaamheden in het kader van de kapitaalverhoging uitgevoerd in 2023 – onder de 70% bleef (in toepassing van artikel 3:64/2 WVV) over de volledige mandaatperiode van 3 jaar van de commissaris (2021-2023). Als preventieve maatregel werd van het College van Toezicht op de Bedrijfsrevisoren een ontheffing, gedateerd 18 augustus 2023, verkregen en aan het Committee toegezonden.
Het Audit Committee heeft van de Commissaris de noodzakelijke verklaringen en informatie ontvangen om zich te vergewissen van zijn onafhankelijkheid.
Elk jaar wordt het remuneratieverslag voorbereid door het Nomination and Remuneration Committee en voorgesteld aan de Algemene Vergadering. Deze brengt een raadgevende stem uit.
Het remuneratiebeleid van Atenor (het Remuneratiebeleid) werd goedgekeurd tijdens de Gewone Algemene Vergadering die heeft plaatsgevonden in 2022, overeenkomstig artikel 7:89/1 van het WVV en de Code 2020. Atenor is in de loop van het maatschappelijk boekjaar dat het voorwerp vormt van het jaarverslag niet afgeweken van haar remuneratiebeleid.
Zoals vermeld in het Corporate Governance- en Duurzaamheidscharter van Atenor en in artikel 7:100 §5 van het WVV, is het de taak van het Nomination and Remuneration Committee om voorstellen te doen aan de Raad van Bestuur met betrekking tot de remuneratie van de niet-uitvoerende Bestuurders en van de andere leden van het Uitvoerend Comité en de CEO (alsook met betrekking tot eventuele aanpassingen aan het Remuneratiebeleid).
Op basis van deze voorstellen beslist de Raad van Bestuur over:
Bij de remuneratie van de Niet-Uitvoerende Bestuurders wordt rekening gehouden met hun rol als gewoon Bestuurder, en hun specifieke rollen als Voorzitter van de Raad van Bestuur, Voorzitter of lid van de Committees, evenals de verantwoordelijkheden die eruit voortvloeien, en de tijd die ze besteden aan hun functies. Ze bestaat uitsluitend uit een vaste remuneratie. Het besluit wordt genomen door de Algemene Vergadering op voorstel van de Raad van Bestuur, die zelf voorstellen heeft ontvangen van het Nomination and Remuneration Committee.
Voor meer informatie over de remuneratie van Niet-Uitvoerende Bestuurders wordt verwezen naar het Remuneratiebeleid dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
In 2021 heeft de Algemene Vergadering voor een periode van 5 jaar het niveau van de jaarlijkse remuneratie van de Niet-Uitvoerende Bestuurders op voorstel van het Nomination and Remuneration Committee goedgekeurd en wel als volgt:
weergegeven in de volgende tabel:
| Naam en functie | Totale remuneratie |
Waarvan in aandelen |
Aantal aandelen |
|---|---|---|---|
| Frank Donck (Bestuurder en Voorzitter van de Raad van Bestuur) | € 80.000 | € 15.000 | 349 |
| Christian Delaire (Bestuurder) | € 50.000 | € 15.000 | 349 |
| Investea SRL, vertegenwoordigd door Emmanuèle Attout (Bestuurder en Voorzitter van het Auditcomité) |
€ 65.000 | € 15.000 | 349 |
| Luxempart Management SARL, vertegenwoordigd door John Pen ning (Bestuurder) (tot 28 april 2023) |
€ 50.000 | € 15.000 | 349 |
| MG Praxis SRL, vertegenwoordigd door Michèle Grégoire (Bestuurder) | € 50.000 | € 15.000 | 349 |
| Sogestra SRL, vertegenwoordigd door Nadine Lemaitre (Bestuurder en Voorzitter van het Nomination and Remuneration Committee) |
€ 65.000 | € 15.000 | 349 |
| Philippe Vastapane (Bestuurder) | € 50.000 | € 15.000 | 349 |
| TOTAAL | € 410.000 | € 105.000 | 2.443 |
De Niet-Uitvoerende Bestuurders ontvangen uitsluitend een vaste remuneratie in de vorm van tantièmes. Zij ontvangen noch zitpenningen, noch voordelen in natura, noch variabele bezoldiging, noch bijzondere items en genieten geen pensioenplan.
De aandelen moeten minstens 12 maanden na het einde van het laatst uitgeoefende mandaat aangehouden worden. Het is de Bestuurders echter wel toegestaan om de winst van hun bezoldiging over te dragen aan personen die zij in de Raad van Bestuur vertegenwoordigen.
De totale (vaste) bezoldiging van de Niet-Uitvoerende Bestuurders komt overeen met het Remuneratiebeleid van de Vennootschap en de Vennootschap is van oordeel dat deze bijdraagt tot de prestaties op lange termijn van de Vennootschap, zoals uiteengezet in dit Remuneratiebeleid.
het Uitvoerend Comité (inclusief de CEO) in de vastgoedprojecten een essentieel motivatie-element is. Dit beleid is erop gericht om de leden van het Uitvoerend Comité nog meer te betrekken, niet alleen bij de groei van de hele Vennootschap, maar ook bij de selectie, het beheer en de valorisatie van elk vastgoedproject. Dit beleid draagt bovendien bij tot een betere afstemming van de belangen van de leden van het Uitvoerend Comité op die van de Vennootschap, door ze te koppelen aan de risico's en vooruitzichten van haar activiteiten, en dit in een lange termijnoptiek. Zo draagt hun remuneratie bij aan de langetermijnprestaties van de Vennootschap.
Bijgevolg heeft de Raad van Bestuur een Atenor Group Participations aandelenoptieplan geïmplementeerd voor de leden van het Uitvoerend Comité (inclusief de CEO). AGP werd in de loop van 2012 opgericht als een mede-investeringsmaatschappij voor onbepaalde duur. Alle AGP-aandelen zijn (rechtstreeks of onrechtstreeks) in handen van de Vennootschap. Er is overeengekomen dat AGP samen met de Vennootschap investeert in alle projecten in portefeuille voor een periode die overeenkomt met de ontwikkelingsduur van elk project en tot beloop van maximaal 10% van het aandeelhouderschap dat de Vennootschap aanhoudt in de projecten of het economisch belang van de Vennootschap in de projecten. De Vennootschap wordt door AGP vergoed voor het beheer van de participaties en projecten van AGP. De meerwaarde die de begunstigden van deze aandelenopties van AGP kunnen halen uit hun uitoefening, houdt dus rekening met deze remuneratie.
Gezien wat voorafgaat, kan het relatieve aandeel van de verschillende elementen die hierboven werden vermeld, sterk variëren van jaar tot jaar.
De vergoeding van de CEO en andere leden van het Uitvoerend Comité omvat geen enkele kosteloze toekenning van aandelen in de Vennootschap of een dochteronderneming.
Voor meer informatie over de remuneratie van de leden van het Uitvoerend Comité (inclusief de CEO) wordt verwezen naar het Remuneratiebeleid dat terug te vinden is op de website van Atenor www.atenor.eu.
De CEO ontvangt geen jaarlijkse bezoldiging in zijn hoedanigheid van Uitvoerend Bestuurder, maar enkel in zijn hoedanigheid van Afgevaardigde voor het dagelijks bestuur en als Voorzitter van het Uitvoerend Comité.
De samenwerking met de CEO wordt jaarlijks onderworpen aan een evaluatieproces over het afgelopen jaar op basis van doelstellingen die de Raad van Bestuur, op voorstel van het Nomination and Remuneration Committe, tijdens de evaluatie van het voorgaande jaar heeft vastgelegd.
De totale remuneratie van de CEO voor 2023 exclusief btw en aandelenopties wordt weergegeven in de volgende tabel:
| TOTALE REMUNERATIE | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Vaste remuneratie | 2. Variabele remuneratie |
|||||||||||
| Naam en functie | Basis remuneratie |
Kosten en zitpen ningen |
Extra voorde len 1 |
Op korte termijn |
Op lange termijn |
3. Buiten gewone items |
4. Pensioen kosten |
5. Totaal | % vaste/ variabele remuneratie |
|||
| Stéphan Sonneville SA, vertegenwoordigd door Stéphan Sonneville (CEO en Voorzitter van |
Vast 100 % | |||||||||||
| het Uitvoerend Comité) | € 740.616 | N/A | € 0 | € 0 | € 0 | € 0 | € 0 € 740.616 | Variabel | N/A |
1 De extra voordelen bestaan uit: een gsm en laptop, een bedrijfswagen, een abonnement bij een telefoonoperator, een tankkaart en een hospitalisatieverzekering.
Wat de remuneratie in de vorm van aandelenopties betreft, heeft Stéphan Sonneville SA (i) 900 opties van Atenor Group Investments uitgeoefend die in 2018 werden toegekend en aanvaard; de winst verschuldigd aan Stéphan Sonneville SA met betrekking tot de uitoefening van deze 900 opties bedraagt € 8.082,00, (ii) geen opties op aandelen Atenor Group Participations uitgeoefend en (iii) geen opties op aandelen verworven.
In maart 2024 oefende Stéphan Sonneville SA 26 Atenor Group Participations-opties uit, toegekend en aanvaard in maart 2021. De winst toekomend aan Stéphan Sonneville SA met betrekking tot de uitoefening van deze 26 opties bedraagt € 183.924.
De remuneratie van de CEO voor 2023 is in overeenstemming met het Remuneratiebeleid van de Vennootschap en de Vennootschap is van mening dat deze bijdraagt aan de langetermijnprestaties van de Vennootschap, zoals uiteengezet in genoemd Remuneratiebeleid.
Verdere details over aandelenopties toegekend aan leden van de CEO zijn hieronder opgenomen in de specifieke delen van dit remuneratieverslag.
De leden van het Uitvoerend Comité (andere dan de CEO) ontvangen een jaarlijkse remuneratie van een niveau en structuur die Atenor in staat stellen om competente personen aan te trekken, te behouden en te motiveren om het management op zich te nemen en de activiteiten uit te voeren, rekening houdend met de kenmerken en uitdagingen van de Vennootschap.
De samenwerking met elk lid van het Uitvoerend Comité wordt jaarlijks geëvalueerd voor dat afgelopen jaar op basis van de doelstellingen, vastgelegd door de Raad van Bestuur op voorstel van het Nomination and Remuneration Committee tijdens de evaluatie van het jaar ervoor.
Samen met de dagelijkse informele contacten is deze evaluatie opgevat als een moment van uitwisseling, die het mogelijk maakt om de samenwerking met elk lid van het Uitvoerend Comité te sturen. Voor de leden van het Uitvoerend Comité vindt deze evaluatie in eerste instantie plaats met de CEO, die er verslag over uitbrengt aan het Nomination and Remuneration Committee.
Globaal ziet de totale remuneratie voor 2023 van de leden van het Uitvoerend Comité exclusief btw en buiten aandelenopties (andere dan de CEO) er als volgt uit:
| TOTALE REMUNERATIE | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Vaste remuneratie | 2. Variabele remuneratie |
3. | ||||||||||
| Uitvoerend Comité | Basis remuneratie |
Kosten en zitpenningen |
Extra voordelen 2 |
Op korte termijn |
Op lange termijn |
Buiten gewone items |
4. Pensioen kosten |
5. Totaal | remuneratie | % vaste/ variabele |
||
| Fixe 100 % | ||||||||||||
| Sur base globale | € 1.441.167 | N/A | € 0 | € 0 | € 0 | € 0 | € 0 € 1.441.167 | Variable N/A | ||||
| 2 De extra voordelen bestaan uit: een gsm en laptop, een bedrijfswagen, een abonnement bij een telefoonoperator, een tankkaart en een hospitali |
satieverzekering.
Wat de remuneratie in de vorm van aandelenopties betreft, hebben de leden van het Uitvoerend Comité (andere dan de CEO) globaal genomen 900 opties van Atenor Group Investments uitgeoefend die in 2018 werden toegekend en aanvaard; de verschuldigde winst met betrekking tot de uitoefening van deze 900 opties bedraagt € 8.082,00, (ii) geen opties op aandelen Atenor Group Participations uitgeoefend en (iii) geen opties op aandelen verworven.
In maart 2024 oefenden de leden van het Uitvoerend Comité (andere dan de CEO) 15 Atenor Group Partications-opties uit, toegekend en aanvaard in maart 2021. De verschuldigde winst met betrekking tot de uitoefening van deze 15 opties bedraagt € 106.110.
De remuneratie van de leden van het Uitvoerend Comité (andere dan de CEO) voor 2023 is in overeenstemming met het Remuneratiebeleid van de Vennootschap en de Vennootschap is van mening dat deze bijdraagt aan de langetermijnprestaties van de Vennootschap, zoals uiteengezet in genoemd Remuneratiebeleid.
Verdere details over aandelenopties toegekend aan leden van het Uitvoerend Comité (andere dan de CEO) zijn hieronder opgenomen in de specifieke delen van dit remuneratieverslag.
| Voornaamste bepalingen van het aandelenoptieplan | Boekjaar 2023 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Openingsbalans | Loop van het jaar | Slotbalans | ||||||||||||
| Naam, functie | Plan | Voorsteldatum | Aankoopdatum ("vesting") |
Einde van de retentie periode |
Uitoefen periode |
Uitoefenprijs | Aantal niet verworven opties ("not vested") bij het begin van het jaar |
Voorgestelde opties en onderliggende waarde op het ogenblik van het voorstel |
Verworven opties ("vested") en onder liggende waarde bij verwerving ("vesting") |
Voorgestelde maar nog niet verworven opties ("vested") |
Aantal uitgeoe fende opties |
Aantal vervallen opties |
||
| AOP 2018 (AGI) |
12-03-2018 | 19-03-2018 | N/A | 08-03-2021 31-03-2023 |
€ 31,34 | 0 | 0 | 0 | 0 | 900 | 0 | |||
| AOP 2019 (ALTG) |
08-03-2019 | 06-05-2019 | N/A | 08-03-2022 29-03-2024 |
€ 13 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Stéphan Sonneville SA, vertegen woordigd door Stéphan Sonneville (CEO) |
AOP 2021 (ALTG) |
26-03-2021 | 04-04-2021 | N/A | 08-03-2024 31-03-2026 |
€ 10,98 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| AOP 2022 (ALTG) |
21-03-2022 | 17-05-2022 | N/A | 10-03-2025 31-03-2027 |
€ 12,18 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| AOP 2021 (AGP) |
18-03-2021 | 18-03-2021 | N/A | 08-03-2022 15-03-2027 |
€ 1.130,59 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Strat-UP SRL, vertegenwoordigd door Laurent Collier (Executive Officer) |
AOP 2018 (AGI) |
12-03-2018 | 20-03-2018 | N/A | 08-03-2021 31-03-2023 |
€ 31,34 | 0 | 0 | 0 | 0 | 900 | 0 | ||
| AOP 2019 (ALTG) |
08-03-2019 | 18-03-2019 | N/A | 08-03-2022 29-03-2024 |
€ 13 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| AOP 2021 (ALTG) |
26-03-2021 | 31-03-2021 | N/A | 08-03-2024 31-03-2026 |
€ 10,98 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| AOP 2022 (ALTG) |
21-03-2022 | 15-05-2022 | N/A | 10-03-2025 31-03-2027 |
€ 12,18 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| AOP 2021 (AGP) |
18-03-2021 | 18-03-2021 | N/A | 08-03-2022 15-03-2027 |
€ 1.130,59 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Probatimmo BV, vertegenwoordigd door William Lerinckx |
AOP 2019 (ALTG) |
08-03-2019 | 20-03-2019 | N/A | 08-03-2022 29-03-2024 |
€ 13 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| (Executive Officer) | AOP 2021 (ALTG) |
26-03-2021 | 22-05-2021 | N/A | 08-03-2024 31-03-2026 |
€ 10,98 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| Lerinvestimmo CommV, vertegen woordigd door William Lerinckx |
AOP 2022 (ALTG) |
21-03-2022 | 16-05-2022 | N/A | 10-03-2025 31-03-2027 |
€ 12,18 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| (Executive Officer) | AOP 2021 (AGP) |
18-03-2021 | 18-03-2021 | N/A | 08-03-2022 15-03-2027 |
€ 1.130,59 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| AOP 2019 (ALTG) |
08-03-2019 | 24-04-2019 | N/A | 08-03-2022 29-03-2024 |
€ 13 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Weatherlight SRL, vertegenwoor | AOP 2021 (ALTG) |
26-03-2021 | 17-05-2021 | N/A | 08-03-2024 31-03-2026 |
€ 10,98 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| digd door Sven Lemmes (Executive Officer) |
AOP 2022 (ALTG) |
21-03-2022 | 09-05-2022 | N/A | 10-03-2025 31-03-2027 |
€ 12,18 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| AOP 2021 (AGP) |
18-03-2021 | 18-03-2021 | N/A | 08-03-2022 15-03-2027 |
€ 1.130,59 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Eind 2013 verving Atenor het aandelenoptieplan van Atenor door een aandelenoptieplan van Atenor Group Investments (of "AGI"), dochteronderneming opgericht in 2013 die voor 100% in handen is van Atenor. AGI bezit een portefeuille van 163.427 aandelen van Atenor, waarvan er 150.000 werden verworven van Atenor (eigen aandelen) tegen een prijs van € 31,90 en 13.427 als gevolg van de uitoefening van het keuzedividend dat in mei 2014 en mei 2015 werd voorgesteld door de Algemene Vergaderingen.
Deze opties werden toegekend aan de personeelsleden en aan sommige dienstverleners op basis van vijf hiërarchische niveaus; de eerste twee niveaus (leden van het Uitvoerend Comité en Directeurs) kregen hetzelfde aantal opties toegekend. De Raad van Bestuur wil zo de belangstelling wekken van alle medewerkers van Atenor en de leden van het Uitvoerend Comité voor de groei op middellange termijn van de Groep, terwijl de begunstigden van de opties een deel van de kosten van het kapitaal dragen.
Wat de genoemde opties betreft, worden de voorwaarden van het laatste actieve plan in 2023 als volgt samengevat:
• Opties toegekend in 2018: De uitoefenprijs van de opties werd met instemming van de commissaris van Atenor Group Investments vastgelegd op € 31,34 euro per optie, wat overeenkomt met de inventariswaarde per Atenor Group Investmentsaandeel op 31 januari 2018, na herwaardering van de aandelenportefeuille van Atenor op € 46,168 per aandeel, wat overeenkomt met het gemiddelde van de laatste 20 slotkoersen. Het voordeel in natura vertegenwoordigd door deze opties bedraagt € 5,64 per optie. Deze opties, die uitoefenbaar waren in maart 2021, maart 2022 of maart 2023, werden allemaal uitgeoefend. Ter herinnering, dit voordeel werd in 2018 toegekend op basis van de gerealiseerde prestaties van de Vennootschap in 2017. De opties gaven recht op een fysieke of contante verrekening.
Begin 2019 verving Atenor het aandelenoptieplan van Atenor Group Investments door een aandelenoptieplan van Atenor Long Term Growth (of "ALTG"), dochteronderneming opgericht in oktober 2018 die voor 100% in handen van Atenor is. ALTG heeft een portefeuille van 150.000 Atenor-aandelen verworven tegen een gemiddelde prijs van € 56,62. Dit optieplan werd goedgekeurd door de Algemene Vergadering van 26 april 2019.
Een schijf van maximum 40.000 aandelenopties ALTG werd in 2019 toegekend aan de personeelsleden en sommige onafhankelijke dienstverleners op basis van vijf hiërarchische niveaus; de eerste twee niveaus (leden van het Uitvoerend Comité en Directeuren, hetzij 18 personen waaronder de CEO) kregen een identiek aantal opties toegekend. De Raad van Bestuur wil zo de belangstelling wekken van alle medewerkers van Atenor en de leden van het Uitvoerend Comité voor de groei op middellange termijn van de Groep, terwijl de begunstigden van de opties een deel van de kosten van het kapitaal dragen.
De Raad van Bestuur was overeengekomen om in 2020 een aandelenoptieplan van ALTG uit te geven. Gelet op de evolutieve gezondheidssituatie in maart die gekend werd in 2020 en op de impact op de financiële markten, werd overeengekomen om zodra mogelijk de modaliteiten en het moment van uitgifte van dit AOP te bepalen. Dit ALTG-aandelenoptieplan werd echter geannuleerd en in 2021 vervangen door een nieuw optieplan.
Een nieuwe schijf van maximum 60.000 aandelenopties ALTG werd in 2021 toegekend aan de personeelsleden en sommige dienstverleners op basis van 5 hiërarchische niveaus; aan de eerste twee niveaus (leden van het Uitvoerend Comité en Directeurs, hetzij 23 personen waaronder de CEO) zullen hetzelfde aantal opties toegekend worden. Deze opties hebben de opties geannuleerd en vervangen die in 2019 waren gevalideerd, maar die niet werden uitgegeven in 2020 vanwege de Covid-19-gezondheidscrisis.
Een nieuwe schijf van maximaal 40.000 aandelenopties ALTG werd in 2022 toegekend aan de personeelsleden en aan sommige onafhankelijke dienstverleners op basis van 5 hiërarchische niveaus; aan de eerste twee niveaus (leden van het Uitvoerend Comité en Directeurs, hetzij 25 personen waaronder de CEO) werd een identiek aantal opties toegekend.
In 2023 werden er geen ALTG-aandelenopties toegekend.
Wat deze opties betreft, worden de voorwaarden van de drie actieve plannen als volgt samengevat:
in 2021. De opties geven recht op een fysieke of contante verrekening.
AANDELENOPTIEPLANATENORGROUP PARTICIPATIONS
Zoals hierboven aangegeven vertegenwoordigen de Atenor Group Participations aandelenopties het voornaamste incentive dat wordt toegekend aan de CEO en aan de leden van het Uitvoerend Comité.
Met betrekking tot deze opties worden de voorwaarden van het actieve plan tot nu toe als volgt samengevat:
• Opties toegekend in 2021: Hun uitoefenprijs werd met instemming van de commissaris van Atenor Group Participations vastgelegd op € 1.130,59 per optie, wat overeenkomt met de inventariswaarde per Atenor Group Participations-aandeel op 31 december 2020. Het voordeel in natura dat deze opties vertegenwoordigen bedroeg 18% of 9% van deze uitoefenprijs, afhankelijk van de uitoefenperiodes over 5 jaar (van maart 2022 tot maart 2027). Dit voordeel werd in 2021 toegekend op basis van de gerealiseerde prestaties van de Vennootschap in 2020. De opties geven recht op een fysieke of contante verrekening.
In 2023 werden er geen AGP-aandelenopties toegekend.
In 2023 was er geen sprake van een vertrek van een Bestuurder of lid van het Uitvoerend Comité dat aanleiding gaf tot een vergoeding.
Er werd geen specifiek recht op teruggave van variabele remuneratie geïmplementeerd in het voordeel van de Vennootschap met betrekking tot 2023 en met betrekking tot de voorbije boekjaren.
Er was in 2023 geen enkele afwijking met betrekking tot de bestaande remuneratiepraktijken.
Tabel 1: Evolutie van de totale remuneratie van de Bestuurders en de leden van het Uitvoerend Comité (kost Vennootschap, in euro):
| FY 2018 vs. FY 2017 FY 2019 vs. FY 2018 FY 2020 vs. FY 2019 FY 2021 vs. FY 2020 FY 2022 vs. FY 2021 FY 2023 vs. FY 2022 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | |
| Bestuurders en leden van het Uit voerend Comité |
+855.861 +40,37% -265.712 -8,93% | -61.780 -2,28% +876.422 +33,09% -211.269 -5,99% -671.970 -20,28% |
| FY2018 vs. FY2017 | FY2019 vs. FY2018 FY2020 vs. FY2019 FY2021 vs. FY2020 | FY2022 vs. FY2021 | FY2023 vs. FY2022 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | ||
| Netto winst | +12.997.248 +58,60% +2.600.207 +7,39% -13.647.975 -36,13% +13.940.182 +57,77% -38.911.986 -102,21% -106.286.199 -12.610,43% | ||||||||||||
| Eigen fondsen +20.658.157 | +13,81% +16.749.644 +9,84% +74.164.747 +39,65% +39.830.438 +15,25% -27.424.464 | -9,11% 70.689.301 | +25,84% | ||||||||||
| Beurskapitali satie (i) |
+22.524.304 +8,51% +119.378.811 +41,57% -5.349.522 -1,32% -1.407.769 -0,35% -59.126.298 -14,79% -15.256.708 | -4,48% |
(i) Deze informatie is gebaseerd op de beurskapitalisatie per 31 december van de desbetreffende jaren.
Tabel 3: Evolutie van de gemiddelde kost op basis van voltijdse equivalenten van de medewerkers die geen Bestuurder of lid zijn van het Uitvoerend Comité (inclusief de CEO):
| FY2018 vs. FY2017 | FY2019 vs. FY2018 | FY2020 vs. FY2019 | FY2021 vs. FY2020 | FY2022 vs. FY2021 | FY2023 vs. FY2022 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | € | % | ||
| Kost Ven | |||||||||||||
| nootschap | +24.504 +21,70% | -11.663 -8,49% | -3.790 -3,01% | +8.145 +6,68% | -20.193 -15,52% | +17.717 +16,12% |
Voor 2023 bedraagt de verhouding, per land, tussen de hoogste bezoldiging van bestuurders en leden van het Uitvoerend Comité en de laagste bezoldiging van werknemers (andere dan Bestuurders en leden van het Uitvoerend Comité), uitgedrukt in voltijdse equivalenten: 12,64 (Hongarije), 11,11 (België), 7,12 (Verenigd Koninkrijk), 4,98 (Luxemburg), 4,93 (Roemenië), 4,48 (Polen), 4,20 (Portugal), 2,64 (Duitsland), 2,42 (Nederland) en 2,29 (Frankrijk).
Het remuneratieverslag voor het boekjaar 2022 werd voorgelegd aan de Algemene Vergadering van 28 april 2023, die positief over dit onderwerp stemde.
Geleid door haar waarden ontwikkelt Atenor in de 10 landen waar de onderneming aanwezig is een HR-beleid waarbij respect voor mensen een belangrijke plaats inneemt. Door het individu in het middelpunt van haar bezorgdheid te plaatsen, brengt de bedrijfscultuur essentiële menselijke waarden over. Atenor voert een dynamisch HR-beleid om ervoor te zorgen dat elke medewerker deze waarden en dit gevoel van trots op lidmaatschap deelt.


| Groep | België | Frankrijk Nederland Duitsland Luxemburg Portugal Hongarije | Polen | Roemenië | Groot Brittannië |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal | 112 | 51 | 5 | 3 | 4 | 13 | 5 | 13 | 7 | 9 | 2 |




0
2
4
6
8
10
Talentontwikkeling is één van de pijlers van het management. Ons menselijk kapitaal is onze grootste rijkdom en vormt de bron van onze concurrentievoordelen.
Daarom hecht Atenor dan ook veel belang aan de voortdurende opleiding van haar medewerkers.
Atenor organiseert en financiert ook de deelname aan seminaries, studiereizen en postuniversitaire cursussen of Executive Masters.
Ten slotte is Archilab, de R&D Dept van Atenor, waaraan aanvankelijk leden van de uitgebreide Comex deelnamen, geëvolueerd tot verschillende formules en sessies die openstaan voor alle medewerkers. Deze bijeenkomsten en sessies met externe deskundigen dragen bij tot permanente opleiding.

In het algemeen worden informele bijeenkomsten gepromoot en aangemoedigd, zodat specifieke vaardigheden onder alle medewerkers van de groep kunnen rondgaan.
Wanneer een nieuwe werknemer in dienst treedt, krijgt hij een uitgebreide opleiding over de interne procedures, de bedrijfscultuur en -waarden en de ter beschikking gestelde tools.
Er gaat een overvloed aan interne informatie rond onder het personeel om hen de verschillende acties die Atenor onderneemt uit te leggen. Dankzij het Sharepoint-platform hebben alle medewerkers toegang tot informatie, procedures, tools en nieuws van de onderneming. Er worden ook regelmatig gestructureerde informatiecampagnes georganiseerd om de medewerkers te informeren over de acties en beslissingen van de onderneming.

Alle erkenning begint met een duidelijke uitleg van wat de onderneming van haar werknemers verwacht: aan het begin van elk jaar krijgen alle medewerkers van de onderneming een "expectations form" waarin de algemene en specifieke verwachtingen worden beschreven.
Aan het einde en halverwege het jaar krijgen alle medewerkers een beoordeling, respectievelijk 'Mid-Year-gesprek' en 'Eindejaarsevaluatie', een moment van luisteren en dialoog. Omwille van de transparantie en objectiviteit wordt het gesprek voorbereid en ondersteund door een evaluatierooster en discussies met andere werknemers die mogelijk interactie hebben gehad met de geëvalueerde persoon.
Het moment van de evaluatie is dan ook een uitgelezen moment waarop een medewerker zijn mening kan uiten, een objectieve balans kan opmaken van het afgelopen jaar en nieuwe perspectieven kan aanhalen.
Dit beoordelingsgesprek leidt tot een persoonlijk ontwikkelingsplan en een eventuele promotie of salarisherziening en tot de vaststelling van het variabele deel van het loon. Dit wordt deels bepaald op basis van de algehele prestaties van de onderneming, en deels op basis van de individuele prestaties van de medewerker.

Erkenning komt ook op lange termijn tot uiting: de medewerkers worden betrokken bij de vooruitgang van de onderneming door de invoering van een aandelenoptieplan dat gebaseerd is op de aandelenkoers van de onderneming.
Voor meer details verwijzen we naar het loonbeleid.
De bedrijfscultuur is de synthese tussen fundamentele menselijke waarden (respect, de transparante communicatie, de moed, de integriteit en de ethiek) en een prestatiegerichte economische context.
Deze cultuur is gebaseerd op de veronderstelling dat door de onderneming genereerde winst het resultaat is van het werk van elke medewerker, individueel en collectief
Het is daarom belangrijk dat elke medewerker zich laat leiden door gemeenschappelijke menselijke waarden en zich erkend voelt als de drager van deze waarden.
De onderneming is een plek waar een evenwicht mogelijk is tussen een inspirerend en performant beroepsleven en een privéleven zoals iedereen dat medewerkers genieten van dit evenwicht.
Atenor is actief in het hart van steden, een omgeving die voortdurend in evolutie is. Atenor is voortdurend op zoek naar innovaties en oplossingen om aan de verwachtingen van de stadsbewoners te voldoen.
Deze wendbaarheid creëert zoveel kansen voor ontwikkeling en vooruitgang voor elke medewerker.
Het management heeft daarom aandacht voor de verlangens en ambities van zijn medewerkers en zorgt ervoor dat ze tevreden zijn door bij voorkeur elke nieuwe uitdaging waarmee de onderneming te maken krijgt af te stemmen op de competenties van het bedrijf.
Elke medewerker wordt uitgenodigd om, indien hij of zij dat wenst, nieuwe expertisegebieden te verkennen.




De directie heeft ook aandacht voor persoonlijke en privéproblemen; elke werknemer krijgt een respectvolle, discrete en welwillende behandeling.
Atenor draagt diversiteit hoog in het vaandel en ziet dit als een bron van rijkdom en innovatie. Ongeacht geslacht, seksuele geaardheid, afkomst, religie, leeftijd of handicap kiest Atenor haar medewerkers om hun kwaliteiten en talenten. Atenor zorgt er ook voor dat iedereen zijn vaardigheden kan ontwikkelen en kan groeien binnen het bedrijf.
Dit is een integraal onderdeel van de bedrijfscultuur. De veiligheid en gezondheid van de medewerkers vormt een prioriteit.
Het bedrijf voorziet in de meest geschikte middelen en tools voor werk (nieuw en efficiënter communicatiesysteem, nieuwe software zoals Teams en Zoom) en zorgt voor comfortabele werkomstandigheden (renovatie van kantoren voor helderdere, luchtigere ruimtes, bevorderen van een mix van individuele werkplekken en gedeelde ruimtes met veiligheid, het boren van glas om de emissie van golven te verminderen, nieuwe volledig uitgeruste en gezellige keukenruimte waardoor medewerkers hun lunch in een aangename omgeving kunnen delen om deconnectie en uitwisseling te bevorderen, ...)
Stressbeheer is een belangrijk onderdeel van ons HR-beleid. Door transparantie en objectiviteit over de gestelde verwachtingen en doelstellingen te bevorderen, stelt Atenor haar medewerkers ook de nodige middelen ter beschikking (technisch, opleiding, uitwisselingen, tijd, enz.) om ze te verwezenlijken.
Informatie over de evolutie van de onderneming wordt verspreid om elke werknemer gerust te stellen over de kwaliteit van het kader waarin hij of zij werkt.
Informele communicatie wordt in de hand gewerkt en zelfs aangemoedigd, niet alleen voor professionele doeleinden, maar ook voor sociale en persoonlijke doeleinden.
Driemaal per jaar worden bedrijfsevenementen georganiseerd om de banden tussen collega's aan te halen en te onderhouden. Deze evenementen zijn bedoeld om elke medewerker een originele en lonende "ervaring" te bezorgen.
De management heeft ook aandacht voor persoonlijke en privéproblemen, elke medewerker wordt met respect, discretie en welwillend behandeld.
Atenor heeft ook een duidelijk telewerkbeleid geïmplementeerd, waardoor medewerkers meer flexibiliteit hebben


FEBRUARI
WellBe biedt 28.625 m2 kantoren en 1.240 m2 handelsruimtes, voorzien van uitgestrekte parken en openbare tuinen. WellBe zal het eerste kantoorgebouw zijn in Lissabon dat de Passief Huis- en WELL Platinum-certificering behaalt.


Verkrijging van de stedenbouwkundige vergunning voor
10 New Bridge Street (Londen)
Atenor verkrijgt de stedenbouwkundige vergunning voor de duurzame renovatie van 10 New Bridge Street, een gemengd project met kantoor- en handelsruimtes van 7.200 m2
,
gelegen bij Blackfriars Station.
Atenor kondigt de ondertekening aan van een huurovereenkomst met het Boutique Hôtel d'entreprise by InSitu. De overeenkomst behelst het volledige gebouw of meer dan 5.000 m2 voor een vaste termijn van 11 jaar.
Lot 5 voorziet in 171 nieuwe appartementen, 2.700 m2 productieactiviteiten en 132 parkeerplaatsen, verdeeld over 3 onderling verbonden gebouwen met een verhuurbare oppervlakte van ongeveer 18.500 m2 .

Lastlink zal de units voor verhuur aanbieden aan productie- en ambachtelijke bedrijven die zullen genieten van een locatie in het hart van een dynamische Brusselse wijk in volle groei.

Na het verkrijgen van de bouwvergunning op 24 mei 2023 heeft Atenor een samenwerking afgesloten met Cores Development en hun financiële partner voor het project Square 42 in Belval. Square 42 is een van de 5 projecten ontwikkeld door Atenor in Luxemburg en zal 20.400 m2 kantoren en 840 m2 winkels aanbieden.
3D Real Estate wordt eigenaar van het project Liv De Molens, een gemengd complex van 38.000 m2 (247 eenheden met woningen, winkels en uitrustingen) langs de Leie in het centrum van Deinze. JUNI
Resultaten van de architectuurwedstrijd voor het project Astro 23 (Brussel)
Architectenbureaus SMAK Architects en Bureau Bouwtechniek zijn laureaten van de architectuurwedstrijd voor de ontwikkeling en renovatie van het project Astro 23.
Atenor en BESIX RED zullen samen WellBe ontwikkelen, een gemengd complex met 28.625 m2 kantoren en 1.240 m2 handelsruimtes, gelegen in de wijk van het Natiënpark in Lissabon.
KWARTAAL KWARTAAL Deze vergunning behelst de bouw van 20.400 m2 kantoren op 7 verdiepingen en 840 m2 handelsruimtes op de benedenverdieping. Square 42 is ideaal gelegen in het hart van Belval, vlak bij talrijke bushaltes en op 5 minuten van het station.





@Expo (Boekarest) : Voltooiing van de bouw en oplevering - ondertekening van een nieuw huurcontract met Securitas
De voltooiing van de opleveringsprocedure is de laatste stap in de ontwikkeling van dit zakencentrum van 49.000 m2 . Met de ondertekening van het huurcontract met Securitas is de eerste fase van het project voor 60% verhuurd.

RoseVille, gelegen in het noorden van Buda, heeft een bruto verhuurbare oppervlakte van 15.500 m2 ; het gebouw werd in de zomer van 2023 opgeleverd. Internationale ondernemingen zoals Veeva Systems, L'Oréal en Red Bull maken deel uit van de huurders. RoseVille is voor 60% verhuurd.


Belangrijke mijlpaal voor City Dox (Brussel) - Lot 6: laatste vergunning verleend
Dit laatste lot van 15.000 m2 omvat 122 kwalitatieve appartementen en ook 2.300 m2 kantoor- en handelsruimtes.
De groep LUX MED, marktleider in de privégezondheidszorg in Polen, heeft een contract ondertekend voor de huur van 13.000 m2 in het Lakeside-gebouw en wordt zo de belangrijkste huurder. Lakeside, gelegen in de Mokotowwijk, biedt 23.885 m2 kantoorruimtes die BREEAM Outstanding en WELL Gold gecertificeerd zijn. Lakeside is reeds voor 80% verhuurd.
Alle kantoren zijn verhuurd aan E.ON Hungaria.



Polenergia Fotowoltaika, Polenergia Sprzedaż en Polenergia eMobility vervoegen de groep huurders van Lakeside. Deze bedrijven, die behoren tot de grootste private energiegroep van Polen, zullen in totaal ongeveer 3.500m2 huren. Bonduelle Polska, leider in de groenteverwerkingsindustrie, heeft ook aangekondigd zijn maatschappelijke zetel te zullen verhuizen naar Ladeside in het tweede kwartaal van 2024. Met deze nieuwe contracten is Lakeside voor 85,72% verhuurd.
Victor Hugo 186 (Parijs) – Verkrijging van de bouwvergunning
Door het appartementsgebouw om te vormen tot kantoren met behoud van zijn historische erfenis, belichaamt Victor Hugo 186 uitmuntendheid op het vlak van rehabilitatie.
Resultaten van de architectuurwedstrijd voor het project Kyklos (Belval) Atenor, Arŋs Group en Agora verkiezen architectenbureaus HYP en UNStudio tot laureaten voor de ontwikkeling van het Kyklos-project, een gemengd project met kantoren en winkels op lot 48 van Central Square in Belval. DECEMBER
De wedstrijd beoogt de transformatie van de bestaande gebouwen in een gemengd, hoofdzakelijk residentieel project.
Realex zal onderdak bieden aan het toekomstige conferentiecentrum van de Europese Commissie, kantoorruimtes, winkels en stedelijke uitrustingen. De bouwvergunning werd verkregen op 31 januari 2024.
De 4 gebouwen zullen 122 wooneenheden bieden.

BELGIË

Een groen en bebost openbaar ruimte (Pocket Park) zal de voetgangersverbinding tussen de rue de la Loi en de Jacques de Lalaingstraat verzorgen, en ook het hoogteverschil (+/- 6 m) tussen de straten opvangen. Rekening houdend met opmerkingen in het minderheidsadvies van de regionale directie van Stedenbouw en de regionale directie van Monumenten en Landschappen, is het project gewijzigd overeenkomstig artikel 177/1 van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening en met als gevolg onder meer een vermindering van de oppervlakte van het kantoorgebouw met ongeveer 800 m2 en het schrappen van 4 parkeerplaatsen. De stedenbouwkundige vergunning (met name voor de 18.000 m2 kantoorruimte) werd verleend op 22 december 2023.
De milieuvergunning werd verkregen op 31 januari 2024.
In het hart van de Europese Wijk, in de Wetstraat, zal Realex een gemengd geheel bieden met onder meer het toekomstige conferentiecentrum van de Europese Commissie, met een oppervlakte van ongeveer 26.000 m2 . Deze ontwikkeling omvat ook 18.000 m2 kantoorruimte en 1.500 m2 voor winkels en faciliteiten.
Project
> Gemengd project (± 45.400 m2
):
conferentiecentrum, kantoren, handelszaken, voorzieningen van
openbaar nut, parking
> 3.400 m2
Pocket Park en groene ruimtes
> 220 ondergrondse parkeerplaatsen > 286 fietsenstallingen, 68 laadpalen voor
elektrische voertuigen.
Eigenaars
Freelex SRL en Leaselex SRL (90% Atenor en
10% Kingslex SàRL) Architecten Assar Architects

Aanvang / Einde van de werken
2024 / 2027
BOUWPROJECT
Blérotstraat, Victor Hortaplein Brussel, België
> Beoogde energieprestatie: 159 kWh/m2 .jaar (meer dan 10% lager dan de nZEB-vereisten)

opnemen, in samenspraak met het OIB Hernieuwbare energie gebruiken

elektriciteitsproductie van 131 MWh/jaar) Zachte mobiliteit ondersteunen
S
Het welzijn van de gebruikers van gebouwen bevorderen > Conform de nieuwe regelgeving over de luchtkwaliteit met behoud
van de energieprestatie De stedelijke leefomgeving verbeteren
> Aanleg van een groene openbare ruimte naast het gebouw

> BREEAM EXCELLENT


Ondersteuning van zachte mobiliteit > Nabijheid van een metrostation
> Lichtdoorlatende zonnepanelen tegen de gevel (genereren elektriciteit en creëren schaduw)

Wetstraat 91 tot 105, Brussel, België
Move'Hub, gelegen pal rechtover het Zuidstation biedt een gemengd complex dat resoluut de kaart trekt van stadsvernieuwing, duurzaamheid en bereikbaarheid. Rond een gemeenschappelijke tuin van meer dan 2.500 m2 zijn 81 wooneenheden (waarvan 64 voorbehouden voor Citydev), meer dan 1.500 m2 openbare voorzieningen, kantoren, handelszaken, faciliteiten voor ontspanning en diensten ingeplant.
Victor Estates SA, Immoange SA, Victor Bara SA en Victor Spaak SA Medeaandeelhouders: Atenor (50%) - BPI (50%)
Architecten B-architecten en Jaspers-Eyers
Aanvang / Einde van de werken Eind 2024 / Eind 2027
E
> Optimalisering van materialen om minder dan 300 kg CO2 /m2 te behalen
S De stedelijke leefomgeving verbeteren > Aanleg van een groene openbare ruimte naast het gebouw S
S
S

> Buitenruimtes en terrassen op elke verdieping > Optimalisering van de groene ruimtes om verkoeling te brengen in de stad

> BREEAM OUTSTANDING

> WELL GOLD
Als resultaat van voortdurende dialoog met alle belanghebbenden, biedt Move'Hub kwalitatieve en betaalbare woningen en creëert het een stimulerende werkomgeving, allemaal binnen een harmonieus architecturaal geheel.
Het verkrijgen van de vergunning is momenteel in gang. We verwachten dat deze in het tweede kwartaal van 2024 zal worden verkregen.
Move'Hub belichaamt de toekomst van werk en stedelijk leven door groene mobiliteit te integreren, buitenruimtes

op elke verdieping en een focus op biodiversiteit. Gelegen nabij het dichtstbevolkte mobiliteitsknooppunt van België en in de buurt van belangrijke Eurostar- en Thalys-verbindingen, wordt Move'Hub een onmisbare ontmoetingsplaats in de hoofdstad. Als een hybride werkplek met een hoge milieuwaarde, integreert het harmonieus in de stedelijke omgeving, met diverse voorzieningen zoals een restaurant, een café, kantoren, betaalbare woningen en nog veel meer.
City Dox wordt in verschillende fasen uitgerold. Op dit ogenblik zijn loten 5 en 7.1 in aanbouw.
Lot 5 behelst 171 nieuwbouwappartementen, 2.700 m2 productieactiviteiten en 132 overdekte parkings verspreid over 3 met elkaar verbonden gebouwen. Dit lot werd in maart 2023 aan de BGHM verkocht in toekomstige staat van voltooiing.
Lot 7.1 is kleinschaliger en telt 74 wooneenheden die uitkijken op het park. De werken lopen ten einde en de voorlopige opleveringen zullen plaatsvinden in januari en februari 2024. 77% van de éénheden zijn verkocht.
Lot 6 biedt 122 appartementen en 2.300 m2 productieactiviteiten en groothandels. De vergunningen zijn afgeleverd sinds september 2023. De commercialisering als geheel is lopende.
Als onderdeel van de commercialisatie van het kantoorgebouw "White Angle" op lot 3, dat al gebouwd is, heeft Atenor 3 nieuwe huurovereenkomsten afgesloten, met als hoogtepunt een prestigieuze huurovereenkomst van 9 jaar met Reckitt Benckiser. De commercialisatie blijft actief. Het gebouw blijft momenteel in de portefeuille en is voor 44% verhuurd.
Ideaal gelegen aan de ingang van de stad, op 5 minuten van het Zuidstation, aan de voet van het openbaar vervoer en bediend door brede fietspaden, presenteert City Dox zich als een uiterst toegankelijke wijk. City Dox geeft voorrang aan het verminderen van de koolstofvoetafdruk door middel van innovatieve energieoplossingen zoals zonnepanelen op de gevel, een zeldzaam initiatief in de residentiële bouwsector. De evenwichtige indeling van woningen, kantoren, diensten, winkels en recreatiegebieden geeft City Dox een opmerkelijke functionele diversiteit, wat een echte sociale en economische dynamiek bevordert.

City Dox, heropleving van een buurt in Anderlecht, langs het Kanaal Brussel-Charleroi. Uiteindelijk zal dit gebied weer heropleven dankzij bijna 150.000 m2 aan nieuwe gebouwen, waaronder 900 woningen, kantoren, diensten, productieactiviteiten, een school en winkels, evenals tuinen en een uitgestrekt park.
Immobilière de la Petite Île SA (100% Atenor)
B-architecten / VELD
Aanvang / Einde van de werken Te bevestigen
Immobilière de la Petite Île SA (100% Atenor)
B-architecten / VELD
Aanvang / Einde van de werken Q2 2022 / Q4 2023


/m2 te
behalen

S
> Alle appartementen hebben een ruim terras dat uitgeeft op het park

EU > Afstemming op de EU-taxonomie
E

Het welzijn van de gebruikers van gebouwen bevorderen
> Hangtuinen aan de kanaalzijde
De stedelijke leefomgeving verbeteren
Streven naar internationale uitstraling > Internationale architectuurwedstrijd

EU > Afstemming op de EU-taxonomie
> 171 appartementen – 2.700 m2 productieactiviteiten 132 overdekte parkings 340 fietsenstallingen
Eigenaar BGHM
Architecten XDGA
Aanvang / Einde van de werken Q2 2022 / Q4 2024
Industrielaan, Klein Eilandstraat, Ontwikkelingsstraat en Vaartdijk, Anderlecht, Brussel, België
S
E
> Verkoop van alle wooneenheden in hun toekomstige staat van voltooiing

> Hergebruik van regenwater
E
Innovatie promoten
> Zonnepanelen op de voorgevel (niet gebruikelijk op
woongebouwen)
S
S
Het welzijn van de gebruikers van gebouwen
bevorderen
> Hangtuinen aan de kanaalzijde
De stedelijke leefomgeving verbeteren > Rehabilitatie van een voormalige industriële site

> Sociale diversiteit
> Aanleg van een openbaar park beheerd door de locale
autoriteiten
Beoogde certificeringen
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
De bestaande gebouwen worden momenteel gesloopt. Zodra de vergunning is verkregen, willen Atenor en haar partner starten met de bouw van NOR.Bruxsels. NOR is de afkorting van 'Networked Offices and Residential'. Deze naam typeert perfect de dynamiek en het innovatieve karakter die tot uiting komen in dit gemengd project met kwaliteitsvolle kantoren, woningen, handelszaken, openbare ruimtes en ook de mobiliteitshub aan het Noordstation.
Op het gebied van stedelijkheid vertegenwoordigt NOR.Bruxsels de hoeksteen van de vernieuwing van het Noordelijk gebied en heeft het de ambitie om een naadloze doorgangsplaats te worden met aangename leef- en werkomgevingen.
De aanvraag voor de stedenbouwkundige vergunning werd ingediend in mei 2022, en de vergunning wordt verwacht eind 2024.
NOR.Bruxsels streeft ernaar een voorbeeld te zijn op het gebied van stedelijke herontwikkeling, met vastberadenheid om de ultieme hub te worden voor mobiliteit en functionele en sociale diversiteit in het hart van de hoofdstad. Dankzij de locatie van het terrein is er een unieke verbinding met het openbaar vervoersnetwerk, met een geïntegreerd busstation en directe toegang tot het Noordstation en de premetro (toekomstige metrolijn 3). Het engagement voor milieukeuzes wordt benadrukt met een beleid gericht op nul fossiele energie. Bovendien bevordert het project actief circulariteit door het recyclen van de bestaande structuur en het opstellen van een inventaris van bestaande materialen voor verstandig hergebruik op andere locaties.
Atenor en AG Real Estate ontwikkelen een gemengd project op de CCN-site (Centre de Communication Nord) om zo de buurt rond het Noordstation van Brussel nieuw leven in te blazen.
1.419 fietsenstallingen op de volledige site
)
CCN Development SA (50%) Atenor - (50%) AG Real Estate
Architecten Architectes Assoc+ - DDS+
Aanvang / Einde van de werken 2024-2025 / Q3 2028
Communicatiecentrum Noord (CCN), Brussel, België
E
> Nulverbruik van fossiele brandstoffen > Beoogde energieprestatie: EPB-score A
> Zonnepanelen
Circulariteit stimuleren
en passagiers te verbeteren > Fietsenstallingen en laadpalen voor e-bikes
Innovatie promoten > WiredScore certificering (connectiviteitsgarantie voor toekomstige

E
Hernieuwbare energie gebruiken > Zonnepanelen
> Eerste gemengde toren in Brussel met horizontale indeling (kantoren in het onderste gedeelte, woningen bovenaan)


Duurzaamheid, circulariteit, materialiteit en de economie van het project, evenals het hergebruik van bestaande gebouwen, zijn essentiële aspecten van de stedenbouwkundige en architecturale overwegingen van de kandidaten. De winnaar van de wedstrijd wordt bekendgemaakt op 17 april 2024.
Intussen worden er mogelijkheden voor tijdelijke bezetting van de locaties onderzocht om de fiscale lasten van de gebouwen te verminderen.

Na de terugtrekking van het OIB werd in december 2023 een architectuurwedstrijd gelanceerd, in samenwerking met de BMA, met als doel de bestaande gebouwen om te vormen tot een gemengd project, voornamelijk residentieel. De focus ligt op verdichting in overeenstemming met het PAD door verschillende soorten woningen aan te bieden en ondergrondse ruimtes te verbeteren. Er wordt overwogen om een deel van de bestaande gebouwen te behouden en het project gefaseerd te ontwikkelen, waardoor de bouw of renovatie van de drie gebouwen onafhankelijk kan plaatsvinden.
Beaulieulaan 5-7-9-11, Oudergem, Brussel, België
Project > 30.000 m2 hoofdzakelijk residentieel Eigenaar Atenor Architecten Te bevestigen Aanvang / Einde van de werken Te bevestigen

> Een onderbouwde studie op het al dan niet behouden van een deel (van de structuur) van de bestaande gebouwen (naar alle waarschijnlijkheid blijven de ondergrondse verdiepingen grotendeels behouden)
> Het ontwerp voorziet in een gefaseerde ontwikkeling, waarbij de verschillende blokken onafhankelijk van elkaar gebouwd / gerenoveerd worden. Een algemene visie moet zorgen voor samenhang tussen de projecten, maar elk project/perceel moet onafhankelijk van de andere kunnen worden uitgevoerd om een gefaseerde ontwikkeling mogelijk te maken
S

> Indiening van de kandidaturen op 22 december 2023 > Voorleggen van een visienota op 13 februari 2024 > Voorstelling van de offertes door de weerhouden kandidaten op basis van hun visienota op 03 april 2024 > Aanduiding van de laureaat op 17 april 2024
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
Atenor plant enerzijds een grondige renovatie van het kantoorgedeelte in lijn met haar duurzaamheidsbeleid. De ontwerp- en studiefasen zullen worden geleid door belangrijke principes zoals hergebruik van materialen, circulaire economie, bijna-nulenergie-efficiëntie en naleving van de Europese Taxonomie. Anderzijds zal het aanliggende perceel, momenteel gebruikt als

parkeerplaats, worden ontwikkeld tot een kwalitatief hoogwaardig woongebouw omgeven door groen. De toegankelijkheid, landschappelijke kwaliteit, binnenruimtes en biodiversiteitsbescherming maken van Astro 23 een baanbrekend project dat bijzonder geschikt is voor de eisen van toekomstige bewoners.
Gelegen op een ideale locatie aan de kleine ring van Brussel, tegenover het Henri Frickpark, biedt het project een unieke combinatie van renovatie en innovatie. De renovatie van het kantoorgedeelte zal 7.622 m2 aan werkruimte bieden, terwijl de nieuwbouw zal bestaan uit 20 moderne wooneenheden.
7.622 m2 kantoren, 20 woonéénheden
1.500 m2 groene ruimte
Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen
Highline SA en Soap House SA (100% Atenor)
Vereniging van architectenbureaus SMAK Architects en Bureau Bouwtechniek

Hernieuwbare energie gebruiken zonnepanelen
> Regenwateropvang > Vóór de afbraakwerken: inventaris en hergebruik van materialen
Ondersteuning van zachte mobiliteit > Fietsenstallingen
> Internationale architectuurwedstrijd

EU > Afstemming op de EU-taxonomie

> BREEAM EXCELLENT
> WELL GOLD
Op 27 juni 2023 kondigde Atenor de overdracht aan van haar participatie in het project Liv De Molens aan 3D Real Estate NV.
De site wordt in fasen omgevormd tot een gemengd geheel waar woningen, diensten, recreatiegebieden en groene ruimten hand in hand gaan. Dit alles met behoud van het historische karakter van de locatie.
De bouw van de eerste fase, geïnspireerd op de Scandinavische architectuur, is zo goed als klaar en voorziet in 3 nieuwe gebouwen (106 appartementen met ondergrondse parkings).
De stedenbouwkundige vergunning voor de ontwikkeling van de tweede fase (114 appartementen) werd eind 2022 afgeleverd. De bouwwerken zullen midden 2024 starten. Liv De Molens onderscheidt zich door haar duurzaamheid, dankzij de geslaagde reconversie van een voormalige industriesite in het hart van een gemiddelde stad. De transformatie van de site in een residentieel project zorgt voor vernieuwing en meer groen in het stadscentrum. In samenwerking met de stad wordt de site omgeven door een uitgestrekt openbaar park waar zachte mobiliteit met de fiets of te voet gestimuleerd wordt. Andere duurzame kenmerken zijn een beveiligde fietsenstalling, voorzieningen voor autodelen, laadpalen voor elektrische voertuigen, centrale chauffage-installaties in elk gebouw en een aanzienlijke oppervlakte zonnepanelen geïnstalleerd op verschillende daken. Fase II van project De Molens werd exact 1 jaar na fase I ontwikkeld. Dankzij geothermie, warmtepompen en zonnepanelen is deze fase volledig fossielvrij.
Het project Liv De Molens in het centrum van Deinze heeft alles in huis om de voormalige industriële site van Dossche Molens nieuw leven in te blazen en de toekomstige bewoners een aangenaam leefkader te bieden aan de oevers van de Leie. Het complex is ideaal gelegen, vlak bij het station en de commerciële Tolpoortstraat en zal bijdragen tot de heropleving van het stadscentrum.
Eigenaar
Markizaat SA (100% 3D Real Estate)
Architecten Reiulf Ramstad Architects, B2AI et URA Aanvang / Einde van de werken
November 2021 / April 2024

> Heel hoog energieprestatieniveau (26 kWh/m2 .jaar)
Hernieuwbare energie gebruiken
Circulariteit stimuleren
> Hergebruik van recupmaterialen uit de voormalige gebouwen van de site

Het welzijn van de gebruikers bevorderen > Aanleg van een groot openbaar park midden in de site > Aanleg van kades om de Leie toegankelijk te maken
Het levenskader in de stad verbeteren > Reconversie van een voormalige industriële site tot een woongebied met openbaar park in het stadscentrum


> Heel hoog energieprestatieniveau (16 kWh/m2 .jaar) > Nuluitstoot bij de uitbating dankzij een combinatie van geothermie en warmtepompen

Het welzijn van de gebruikers bevorderen > Aanleg van een groot openbaar park midden in de site > Aanleg van kades om de Leie toegankelijk te maken Het levenskader in de stad verbeteren
> Reconversie van een voormalige industriële site tot een woongebied met openbaar park in het stadscentrum

EU > Afstemming op de EU-taxonomie
Markizaat SA (100% 3D Real Estate)
Reiulf Ramstad Architects, B2AI en URA Aanvang/Einde van de werken Januari 2023 / Eind 2026
Een eerste fase van 8 residentiële gebouwen (256 woningen) is voltooid en volledig verkocht.
De tweede fase van 4,7 hectare is gestart met de bouw van 3 kantoorgebouwen die direct zijn verkocht onder voorbehoud van voltooiing aan gerenommeerde instellingen (de RVA, de Federatie Wallonië-Brussel en de openbaarvervoermaatschappij (TEC) van het Waals Gewest). De oplevering van deze gebouwen is gepland voor het eerste semester van 2024.
Deze tweede fase zal worden voortgezet met de bouw van een nieuw programma (JKL) van 119 woningen waarvoor de vergunning in december 2021 is verleend. Een vergunning is verleend op 22 december 2023 voor de residentiële gebouwen ABCD (122 woningen) en er is een nieuwe aanvraag ingediend voor een nieuw complex (FEMI) van 117 woningen - deze vergunning wordt verwacht in het eerste kwartaal van 2024.
Deze toekomstige duurzame wijk bevordert zachte mobiliteit door voetgangerspaden en fietspaden op het terrein aan te leggen, terwijl er ook veilige fietsenstallingen worden voorzien. Het bevordert de ontwikkeling van een geïntegreerde wijk gericht op welzijn, met voorzieningen zoals waterpartijen, boomgaarden, speelplaatsen en een landschapspark voor de bewoners. De passieve woningen zullen een 'zero-carbon' verwarmingssysteem hebben door geen gebruik te maken van fossiele brandstoffen en streven allemaal naar een zeer goede energieprestatie (EBP).
Op 900 meter van het historische centrum van Bergen en naast het winkelcentrum 'Les Grands Prés', ligt Au Fil des Grands Prés, een nieuw eco-wijk bestaande uit woningen en kantoren op 7,2 hectare, waarvan meer dan 2 hectare is gereserveerd voor de aanleg van een landschappelijk woonpark.
BOUW
Architect Syntaxe
Aanvang / Einde van de werken Q2 2028 / Q2 2031
Urban Platform Aanvang / Einde van de werken 2024 / 2027
Avenue Abel Dubois, avenue Patrice Lumumba et rue de la Sucrerie
Bergen, België
E
Hernieuwbare energie gebruiken > Zonnepanelen
Circulariteit stimuleren
> Regenwateropvang

> Low-tech-oplossingen voor HVAC De stedelijke leefomgeving verbeteren
S > Multifunctioneel stadspark met bewoning > Gedeelde tuinen > Aanleg van een biodiversiteitsstrook
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
> Duurzame Wijk, EPB A+

Project
> Gemengd project: woningen
(614 eenheden in totaal fase I + fase II)
en kantoren (14.600 m2
)

> 20.000 m2
groene ruimte met biodiversiteit: aanplanting van hagen, fruitbomen en waterpartij; beplanting op terreinen in afwachting van ontwikkeling voor toekomstige fasen > Meer dan 600 fietsenstallingen > Meer dan 200 oplaadpunten voor
elektrische voertuigen
Eigenaar
Mons Properties SA (100 % Atenor)
Stedenbouwers
JNC International, Laurent Miers (landschapsarchitecten)
E
Circulariteit stimuleren > Regenwateropvang


> Nabijheid van het station
> Aanleg van fietspaden die de site doorkruisen > Fietsenstallingen > Laadpalen voor elektrische wagens
> Low-tech-oplossingen voor HVAC

> Tijdelijke boomkwekerij op de braakliggende terreinen van de site, om te anticiperen op de noden van toekomstige projectontwikkelingen

EU > Afstemming op de EU-taxonomie
> Duurzame Wijk, EPB A+
Aanvang / Einde van de werken Te bevestigen
Aanvang / Einde van de werken Q1 2021 / Q2 2024
> Beoogde prestatie van 37 kWh/m2 .jaar (ofwel 43% lager dan de nZEB-vereisten)
E productieoverschotten van de zonnepanelen deelt met de woongebouwen
> Plannen voor een energiegemeenschap die de
Hernieuwbare energie gebruiken > Zonnepanelen (1.086 m2 )
Circulariteit stimuleren > Regenwateropvang



EU > Afstemming op de EU-taxonomie

De eerste fase van het project is intussen afgerond. Het ging om de rehabilitatie van het historische gebouw aan de straatkant tot kantoren, 4 woningen en een ondergrondse parking. De kantoren zijn momenteel voor 72% bezet. In 2024 opent men er de coworkingruimte AT WORK van 300 m2 die voor verhuur zal worden aangeboden. AT WORK omvat individuele kantoren, open ruimtes en ook vergaderzalen, die allemaal uitgerust zijn met de nodige diensten voor een efficiënte werkomgeving.
Dankzij de partnerschapsovereenkomst met Immobilière du Cerf, eigenaar van het aangrenzende perceel (6 ha) werd de tweede fase inmiddels uitgebreid. Deze fase omvat de volledige reconversie van de rest van de industriële site en

het aangrenzende perceel tot nieuwe woningen, winkels of ruimtes voor vrije beroepen en ondergrondse parkings. Dit alles prachtig ingeplant in het hart van een groen park. Een aangepaste bouwvergunningsaanvraag werd in maart 2023 ingediend.
Atenor ziet het als haar missie om verwaarloosde wijken nieuw leven in te blazen. Onze uitdaging? Het voormalige industrieterrein van de Papeteries de La Hulpe, aan de rand van een Natura 2000-gebied, omvormen tot een dynamische, duurzame, ecologisch verantwoorde en multifunctionele wijk. De voet- en fietspaden die door het hele gebied zullen lopen, zullen zachte mobiliteit aanmoedigen.
Het project Les Berges de l'Argentine ligt op 5 minuten van het treinstation van Terhulpen en biedt een gemengd geheel met kantoren, woningen, voorzieningen en winkels/ruimtes voor vrije beroepen dat volledig geïntegreerd is in het dorpse karakter van de gemeente.
Rue François Dubois 2, Terhulpen, België Project

> Maximaal gebruik van de aanwezige aarde op de site om het afvoeren ervan te beperken > Regenwateropvang


> Ecowijk
Eigenaars
Fase 1: Atenor Fase 2: Atenor (80%) en Immobilière du Cerf (20%) Fase 2 : 2025/2031
Aanvang / Einde van de werken Fase 1 : 2017/2019


De goedkeuring door de gemeenteraad van de Ontwikkelingsstrategie en het Beeldkwaliteitsplan is voorzien voor het einde van het tweede kwartaal van 2024. Deze goedkeuring is nodig opdat de administratie de bouwvergunning zou mogen afleveren. Eind december 2023 werd de bouwvergunningsaanvraag ingediend. De gemeente heeft de datum voor de goedkeuring van de bouwvergunning door de gemeenteraad vastgelegd op het einde van het tweede kwartaal van 2024. Dit betekent dat de bouwwerken (afbraak) van de eerste fase zullen kunnen starten in het derde kwartaal (zonder bijkomende vertraging of bezwaarschriften tegen de bouwvergunningen).
Verheeskade I en II maken deel uit van de toekomstvisie van de gemeente Den Haag op het Central Innovation

District om de zone te transformeren tot een bruisende, gemengde, duurzame, betaalbare, leefbare en inclusieve
wijk met uitstekende bereikbaarheid.
De installatie van een warmteopslagfaciliteit in de aquifer (ATES), zonnepanelen, regenwateropvangbekkens, groendaken en strategieën voor klimaataanpassing onderstrepen onze inzet voor milieuvriendelijke praktijken. Om het welzijn in de wijk te verbeteren voorziet het project in een verkeersarme zone, waarbij gedeelde mobiliteit wordt aangemoedigd en het multifunctionele gebruik van parkeerplaatsen wordt gemaximaliseerd. Deze doordachte aanpak draagt niet enkel bij tot een groenere omgeving, maar bevordert ook het gemeenschapsgevoel
en de gezelligheid.
Verheeskade I is het eerste vastgoedproject van Atenor op de Nederlandse markt. Het complex zal bestaan uit twee torens met 581 studentenflats en 471 appartementen, in combinatie met een commerciële benedenverdieping om de site een extra boost te geven. De plannen van Verheeskade I kaderen in de toekomstvisie van het gemeentebestuur van Den Haag op de ontwikkeling van het Central Innovation District. Een prachtig park, gecreëerd door de gemeente, zal de locatie omringen.
BOUWPROJECT
> 581 wooneenheden voor studenten, 471 appartementen en 1.000 m2 handelsruimte > Ca. 750 m2 groendaken > 1.440 beveiligde fietsenstallingen
Eigenaar Verheeskade I TBMB (50% Atenor)
Architecten Vakwerk Architecten
Aanvang / Einde van de werken Q3 2024 – Q1 2027
Verheeskade 105, 107, 187-197, Den Haag, Nederland
E
> Zonne-energie en opslagsysteem van warmte-energie
> Regenwateropvang, groendaken ter bevordering van de biodiversiteit, hergebruik van bestaande materialen

Innovatie promoten > Nieuwe invulling van de bestaande creatieve, innovatieve hotspot LabS55 > Multifunctionele benedenverdieping afgestemd op de verschillende behoeften van de huurders

Het welzijn van de gebruikers van gebouwen bevorderen > Ontwikkeling van een intergemeentelijk park
De stedelijke leefomgeving verbeteren > Ca. 750 m2 groendaken > Groene zone op het dak die gemakkelijk toegankelijk is
en geschikt voor allerlei activiteiten: sport, tearoom…

> Conform BENG III
Verheeskade I en II maken deel uit van de toekomstvisie van de gemeente Den Haag op het Central Innovation District om de zone te transformeren tot een bruisende, gemengde, duurzame, betaalbare, aangename en inclusieve wijk die zeer vlot bereikbaar is. Het definitieve volume van het bouwproject wordt bepaald door het ontwikkelingsstrategiedocument. De vier promotoren van de zone Laakhaven Centraal werken samen met de gemeente om dit document te voltooien. De ontwikkelingsstrategie is juridisch bindend, eerst door een samenwerkingsovereenkomst tussen de vier promotoren en de gemeente en vervolgens door een voorafgaand akkoord ("Anterieure Overeenkomst") tussen de gemeente en elke promotor afzonderlijk.
Om de start van de bouw van Verheeskade II mogelijk te maken is de eerste stap de verhuizing van Shurgard naar zijn nieuwe locatie aan de Slachthuislaan, een stuk grond dat speciaal voor dit doel is aangekocht.

en handelszaken. Op het programma staat een radicale transformatie met afbraak van de verouderde opslagruimtes om plaats te maken voor een nieuwe generatie appartementen, met speciale aandacht voor de kwaliteit van de omgeving en het dynamisme van de buurt.
Laakhaven Verheeskade II BV (50% Atenor)
Vakwerk Architecten (masterplan), ZUS (Zones Urbaines Sensibles)
Aanvang / Einde van de werken Q1 2025 / Q4 2028
E
> Nulverbruik van fossiele brandstoffen dankzij geothermie en warmtepompen
> Zonnepanelen en opslagsysteem van warmte-energie
> Recyclage van het beton op de site, bestemd voor de nieuwbouw > Regenwateropvang
> Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen > Integratie van deelmobiliteit en dubbel gebruik van de parkeerplaatsen
> Multifunctionele benedenverdieping afgestemd op de verschillende behoeften van de huurders

> Multifunctionele benedenverdieping afgestemd op de behoeften: sport- en verzorgingsfaciliteiten, bars en restaurants, daktuinen ... en een uitgestrekt, volledig nieuw aangelegd stadspark

Het project is voor 100% verhuurd aan PwC en de bouwvergunning werd op 5 juni 2023 afgeleverd. De bouwvergunningsaanvraag aangepast aan de specifieke inrichtingsvereisten van de huurder werd op 19 december 2023 ingediend. De afbraak-, sanerings-, en grondwerken zullen starten in juli 2024 na het vertrek van RENAULT op 30 juni 2024. De oplevering van de gebouwen is voorzien in juli 2027.
In samenwerking met PwC kiest de campus Cloche d'Or voor een holistische aanpak op het vlak van duurzaamheid waarbij de bodem wordt gerevitaliseerd door decontaminatiemaatregelen en een zorgvuldige selectie van milieuvriendelijke materialen. Het ontwerp voorziet in een overvloed aan natuurlijk licht dankzij een zeer heldere glazen gevel, een centraal park tussen groene gebouwen en uitnodigende terrassen. Op energievlak onderscheidt het project zich door het ontwerp van een gebouw met laag energieverbruik, met nuluitstoot en een gecentraliseerd beheer van de ruimtes in functie van de bezetting. Inzake maatschappelijke verantwoordelijkheid biedt de campus o.a. een publiek auditorium ontworpen om evenementen ten dienste van de lokale gemeenschap te organiseren, culturele en sociale interactie te bevorderen en het leven in de buurt te verrijken. De PwC-campus zal een concreet voorbeeld zijn van milieu-innovatie, door de creatie van een harmonieus en milieuvriendelijk kader voor de gemeenschap.

De PwC-campus te Cloche d'Or biedt 34.000 m2 kantoorruimte verdeeld over vier gebouwen die beantwoorden aan de hoogste standaarden op het vlak van milieu en comfort. Dankzij zijn ligging in het hart van de zakenwijk La Cloche d'Or geniet het project een optimale zichtbaarheid en ideale ligging dicht bij de toekomstige tramlijn en de belangrijkste verkeersassen.
Project > 34.500 m2 kantoren > 3.463 m2 groenzones, 5.700 m2 terrassen > 50 fietsenstallingen, 316 laadpalen voor elektrische voertuigen
Eigenaar
Cloche d'Or Development SA (50% Atenor - 50% Codip)
Moreno Architecture & Associés / A2M
Aanvang / Einde van de werken Q3 2024 / Q2 2027
2 rue Robert Stumper, Luxemburg-Stad, Groothertogdom
E
Hernieuwbare energie gebruiken > Zonnepanelen (± 1.450 m2 )


> Nieuw concept inzake werkomgeving en comfort met integratie van verschillende persoonsgebonden diensten zoals een auditorium, eetgelegenheden, een bakkerij, een baristabar, een bankservice, een zaal voor sport, yoga en
> Rehabilitatie van een vervuilde site



> BREEAM OUTSTANDING
> WELL PLATINUM
Het project is een groot commercieel succes mede door zijn uitzonderlijke ligging in het hart van de wijk Square Mile, centraal in Belval. Alle appartementen zijn reeds verkocht en de volledige kantoorruimte is verhuurd aan de Luxemburgse overheidsinstelling Statec, die over een aankoopoptie beschikt. Op 5 juli 2023 heeft de Kamer van Afgevaardigden de Financieringswet goedgekeurd die de wens uit van het ministerie van Financiën tot uitoefening van deze optie. De datum van uitoefening van de aankoopopties ligt vast op 31 augustus 2024. Twist werd ontworpen met het oog op het welzijn van de

toekomstige bewoners, in het hart van Belval, op 5 minuten van het station en de bushaltes. Licht, buitenruimtes en natuurlijke materialen zoals terracotta en hout maken integraal deel uit van het architecturale ontwerp. Het project maakt gebruik van de thermische energie die wordt geleverd door het stadsverwarmingsnet van Belval, aangevuld met de oordeelkundige installatie van zonnepanelen, waardoor een energiesynergie ontstaat voor een resoluut duurzame aanpak. Op vandaag is Twist het eerste gebouw in Luxemburg dat een WELL PLATINUM-certificaat beoogt.

Atenor Luxembourg (100% Atenor)
Steinmetzdemeyer Architectes Urbanistes
Aanvang / Einde van de werken Q2 2021 / Q2 2024
Boulevard du Jazz en Boulevard de la Recherche, Belval, Groothertogdom Luxemburg
E
Circulariteit stimuleren > Gebruik van regenwater


De stedelijke leefomgeving verbeteren > Rehabilitatie van een voormalige industriële site

Als gevolg van de verkrijging van de bouwvergunning op 24 mei 2023 heeft Atenor op 27 juni 2023 een partnerschap afgesloten met Cores Development SA en hun financiële partner voor de ontwikkeling van het project.
Square 42 biedt met zijn grote rooftop, talloze terrassen, patio, loggia's, wandelpromenades enz. een werkomgeving die het welbevinden en comfort van de gebruikers bevordert. De gevel is ontworpen voor een optimale inval van daglicht zodat oververhitting in de zomermaanden wordt voorkomen. Als smart building biedt Square 42 zijn gebruikers een hele reeks diensten en toepassingen die het leven in de verschillende ruimtes aangenamer maken.
De site is uiterst gunstig gelegen voor pendelaars dankzij de vele bushaltes in de buurt en het station op amper 5 minuten wandelafstand.

Midden in Belval onderscheidt Square 42 zich door zijn architecturale uitdrukking die het metallurgische verleden van de locatie oproept, terwijl het tegelijkertijd gericht is op de toekomst. Square 42 biedt in totaal 20.400 m2 kantoorruimte verdeeld over 7 verdiepingen, aangevuld met handelsruimtes op de benedenverdieping. Deze handelsruimtes zullen een dynamische en aantrekkelijke dimensie toevoegen en zo het gebied nieuw leven inblazen.
Square 42 SA (50% Atenor, 50% CORES)
A2M en Moreno Architecture
Aanvang / Einde van de werken Q3 2024 / Q2 2027
Porte de France, Boulevard des Lumières, Belval,
Groothertogdom Luxemburg
E
> Zonnepanelen
> Digitale applicaties voor de toekomstige smart building-gebruikers
S De stedelijke leefomgeving verbeteren > Rehabilitatie van een voormalige industriële site

> BREEAM EXCELLENT
Agora, verantwoordelijk voor de rehabilitatie van de voormalige staalfabriek van Arcelor Mittal in Belval, kende dit lot in december 2022 toe aan Atenor, in samenwerking met Arŋs Group. Parallel werd een huurcontract van 10jaar ondertekend met Arŋs Group voor ingebruikname van de volledige kantoorruimte.
Samen met Agora werd een internationale architectuurwedstrijd uitgeschreven voor het ontwerp van een iconisch gebouw dat op het vlak van duurzaamheid en comfort voor de gebruikers als voorbeeldproject kan gelden. De jury, samengesteld uit vertegenwoordigers van Atenor, Agora en Arŋs, verkoos architectenbureaus

HYP en UNStudio als laureaten. De aankoopakte werd op maandag 11 december 2023 verleden. De indiening van de bouwvergunningsaanvraag is voorzien voor juni 2024. Kyklos wordt een exemplarisch en innovatief gebouw, aangenaam voor de gebruikers en duurzaam ontworpen. Hiertoe zal het gebouw BREEAM (minimaal Excellent)- en WELL (minimaal Gold)-gecertificeerd zijn. Zowel op het vlak van constructie als verbruik zal de koolstofvoetafdruk bestudeerd worden om aan de globale engagementen van Atenor te beantwoorden en conform te zijn met de Europese taxonomie.

Het Kyklos-project is het laatste gebouw dat de Place des Bassins in Belval vorm zal geven, met een gedurfde gebogen geometrie en brede glasgevels. Het project van 8 verdiepingen met een cirkelvormige kern zal 7.600 m2 kantoorruimte bieden.
Eigenaar Square 48 SA (50% Atenor, 35,21% NAOS 2 SCSp, 14,79% Kyklos)
Aanvang / Einde van de werken Q1 2025 / Q3 2027
Central Square, Belval Groothertogdom Luxemburg
G


PERSPECTIV' is een schoolvoorbeeld van stedelijke rehabilitatie, ideaal gelegen aan de toegang tot de stad en op 5 minuten van Belval. De site is bereikbaar via het fietspad en de toekomstige tramlijn die Esch met Luxemburg zullen verbinden. Het beoogde complex biedt een levendige omgeving van 68.000 m2 waar woningen, kantoren, winkels, horeca en ontspannings- en recreatiefaciliteiten elkaar zullen versterken. Het project voorziet eveneens in de bouw van een sporthal en het toekomstige Musée National des Sports.
De bodem van dit voormalige industrieterrein zal volledig gesaneerd worden, enerzijds om te beantwoorden aan de wettelijke vereisten en anderzijds als bewijs van ons engagement op het vlak van milieubeheer. Een van de sterke punten van Perspectiv' is de onverminderde inspanning op het gebied van energie-efficiëntie, waarbij wordt gestreefd naar een nulverbruik van fossiele brandstoffen. Elk gebouw van het project zal de normen van het referentiegebouw in Luxemburg in zijn categorie overtreffen.

Leven, wonen, werken, ontspannen, bewegen: PERSPECTIV' is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen Atenor en Getral. Het project combineert ruimtes om te wonen, te werken, te ontspannen en te sporten tot een centraal element dat inspeelt op de stadsvernieuwingsambitie van de stad Esch-sur-Alzette.
Rue Jos Kieffer, Esch-sur-Alzette, Groothertogdom Luxemburg
Lankelz Foncier sàrl (50% Atenor – 50% Getral)
Wilmotte & QBuild
2024 zullen de voorbereidende werken (asbestverwijdering en sloop) voltooid zijn / 2027 (nader te bepalen)
> 9.686 m2 kantoren en tertiaire activiteiten > Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen naargelang de voortgang van het project
Aanvang / Einde van de werken 2025 / 2029
> 16.500 m2 woningen, 440 m2 vrije beroepen > 168 fietsenstallingen en wachtinstallaties voor laadpalen voor elektrische voertuigen
2025 / 2027
Aanvang / Einde van de werken 2025 / 2027
E
> Nulverbruik van fossiele brandstoffen > Warmtepomp
> Lagere milieu-impact van de materialen dankzij de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus
> Door zijn ligging biedt Perspectiv' een brede waaier aan mobiliteitsmogelijkheden: onmiddellijke nabijheid van de snelweg en vlakbij de toekomstige hogesnelheidstramlijn en het fietspad dat Esch Belval en Luxemburg zal verbinden
> Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen

De stedelijke leefomgeving verbeteren


E
Kavel 1 – Noord > Nulverbruik van fossiele brandstoffen > Beoogde energieprestaties: • Sporthal: 109 kWh/m2 .jaar (25% lager dan de nZEB-vereisten) • Museum: 71 kWh/m2 .jaar (17% lager dan de nZEB-vereisten)
Kavel 1 – Zuid > Nulverbruik van fossiele brandstoffen
> Lagere milieu-impact van de materialen door de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus
De twee vleugels van het gebouw zijn met elkaar verbonden via een ruime binnenplaats. Lichtrijke, moduleerbare en flexibele ruimtes, groendaken, terrassen, binnentuinen, een cafetaria, een fitnessruimte met sauna en hamam, een auditorium, lounges, een conciërgedienst ... Dit alles in een totaalconcept dat prestaties verzoent met comfort. Om de zachte mobiliteit te promoten zijn eveneens 198 fietsenstallingen voorzien.
Het gebouw werd in oktober 2021 opgeleverd en alle opmerkingen werden opgeheven in oktober 2022.
Het project zet resoluut in op duurzaamheid, dankzij ambitieuze energienormen die zullen leiden tot lagere kosten voor de gebruikers. Tegelijkertijd is bijzondere aandacht besteed aan de harmonieuze integratie van het project in zijn omgeving. Naast het esthetische aspect richt het project zich ook op het oplossen van problemen binnen de gemeenschap en het beperken van overlast. Voorkeur werd gegeven aan samenwerkingen met lokale ondernemingen en er werden specifieke maatregelen genomen om de impact op de biodiversiteit en het verkeer te beperken.

Aan de oevers van de Seine, bij het binnenrijden van Bezons, ontwikkelt Atenor een gedurfd project met 34.500 m2 ruimte voor kantoren en diensten. De architectuur van het project is van de hand van het agentschap Skidmore, Owings and Merrill. De interieurinrichting werd dan weer toevertrouwd aan het kabinet Alberto Pinto. Com'Unity is rechtstreeks verbonden met La Défense en het centrum van Parijs dankzij de nieuwe tramlijnen.
> 34.500 m2 kantoren en diensten
Eigenaar BDS une fois SAS (99,7% Atenor en 0,3% HRO)
Architecten SRA/SOM
Aanvang / Einde van de werken Oktober 2018/Oktober 2021
1-3 rue Emile Zola, Bezons (regio Parijs), Frankrijk
E
> Beoogde energieprestatie: 71 kWh/m2
.jaar (43% lager dan de nZEB-
vereisten) > Warmtepompen voor een verwarmingssysteem met nulverbruik van fossiele brandstoffen
Ondersteuning van zachte mobiliteit > Beveiligde fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen

Het welzijn van de gebruikers van gebouwen bevorderen
> Volledige inpassing van het project in zijn omgeving, zowel vanuit esthetisch oogpunt (schaduw, uitstraling) als wat lokale verankering en beperking van overlast betreft (samenwerking met lokale ondernemingen, aandacht voor biodiversiteit, beperkte impact op het verkeer)
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
> BREEAM EXCELLENT

> HQE 10 STERREN - UITZONDERLIJK > EFFINERGIE-LABEL + RT2012 –40%
Samen met de Stad analyseren we de mogelijkheid om de bestemmingswijziging van het perceel te integreren in de wijziging van het lokale stedenbouwkundige plan (PLU). In dat geval worden ons woningen in het algemeen toegestaan. Het PLU zou in de loop van het tweede kwartaal van 2025 geïmplementeerd kunnen worden.
Gezien de vertraagde kantorenverhuurmarkt hebben we de overheidsinstanties een alternatieve programmatie voorgesteld.
BOUWPROJECT
Eigenaar BDS deux fois SAS (100% Atenor)
Aanvang / Einde van de werken Te bevestigen
Rue Jean Jaurès, Bezons (regio Parijs), Frankrijk

et project is ideaal gelegen in de avenue Victor Hugo (16e arrondissement), in het hart van het Parijse Quartier Central des Affaires (Q.C.A). Ondernemingen die hun kantoren in dit arrondissement vestigen, profiteren van de vlotte bereikbaarheid via het openbaar vervoer en de talloze faciliteiten. Sportinfrastructuren zoals Roland Garros en het Parc des Princes, de vele historische locaties en de aanwezigheid van talloze winkels dragen bij tot de aantrekkingskracht van deze wijk.
Bij de reconversiewerken wordt niet geraakt aan de historische gevel. Na de werken zal het heringerichte gebouw werkplekken bieden die comfort en welzijn hoog in het vaandel dragen.
De bouwvergunning werd op 14 november 2023 afgeleverd. Op 23 december 2022 werd de huurovereenkomst in toekomstige staat van voltooiing ondertekend voor de volledige oppervlakte.
Een van de meest opvallende kenmerken van de aanpak van het Victor Hugo-project is de keuze voor het gebruik van 100% geothermische energie om te voldoen aan de verwarmings- en koelingsbehoeften van de toekomstige gebruikers. Een ander belangrijk aspect van het project is de vergroening van het terrein, waardoor een groene long en een eiland van koelte in het hart van de stedelijke omgeving wordt gecreëerd. Als onderdeel van een proactieve aanpak om afval aan de bron te verminderen en de impact op het milieu te minimaliseren, introduceert het project een systeem voor het recyclen van materialen, en draagt zo bij aan de totstandkoming van een echte circulaire economie.

Victor Hugo 186 geldt als voorbeeldproject op het vlak van renovatie. De ontwikkelingsstrategie van Atenor bestaat erin een voormalig woongebouw om te vormen tot kantoren, met behoud van het historische erfgoed van het pand. Doelstelling? Volledig heringerichte kantoorruimtes van het 'Prime'-type aanbieden, die inspelen op de marktvraag van deze prestigieuze wijk in Parijs.
Project > 5.065 m2 kantoren > 100 m2 groenzones, 170 m2 terrassen > 22 fietsenstallingen
Eigenaar 186 Victor Hugo SAS (100% Atenor)
Architecten Cabinet Bouchaud
Aanvang / Einde van de werken Q1 2024 / Q2 2026
186, rue Victor Hugo, Parijs, (16de arrondissement), Frankrijk

> Installatie van geothermie om de vraag naar verwarming en airco volledig in te lossen
> Beveiligde fietsenstallingen


bevorderen > Bijkomende inspanningen voor loodverwijdering uit de materialen (verf, plafonds ...)
De stedelijke leefomgeving verbeteren > Vergroening van de site (groene long en huizenblok dat voor afkoeling zorgt in de stad)


> WELL GOLD
> WiredScore Silver
> HQE: 8 sterren - Uitstekend
Implanté sur la dernière parcelle disponible le long de l'Avenida D. João II, dans un quartier hautement prisé, WELLBE est destiné à devenir le bâtiment de bureaux le plus certifié du Portugal. Il incarne l'engagement d'Atenor envers un développement urbain à la fois durable et innovant. Plus qu'un simple ajout au paysage de la Gelegen op het laatste beschikbare perceel langs de Avenida D. João II, in een bijzonder gegeerde wijk, is WELLBE voorbestemd om het meest gecertificeerde kantoorgebouw van Portugal te worden. Het vertegenwoordigt het streven van Atenor naar duurzame en innovatieve stadsontwikkeling. WELLBE is veel meer dan louter een toevoeging aan het stedelijke landschap, het is een eerbetoon aan de omgeving met een

architectuur die openbare parken, groene privéterrassen en talrijke tuinen integreert. Bovendien biedt het gebouw een adembenemend en rustgevend uitzicht over de Taag. WELLBE kadert in het concept van "de stad in 15 minuten". Dankzij zijn ideale ligging, op 15 minuten te voet van alle voorzieningen, beantwoordt WELLBE aan de hedendaagse stedenbouwkundige idealen rond een evenwichtige en efficiënte leef- en werkomgeving voor zijn gebruikers.
WELLBE draagt bij tot het herdefiniëren van de architecturale en milieureferenties van Lissabon door een unieke combinatie van strategische locatie, innoverend ontwerp en duurzame praktijken aan te bieden.
In 2019 maakte Atenor haar intrede op de markt van Lissabon met WellBE, een complex van 30.000 m2 kantoorruimte en winkels, strategisch gelegen in het Natiënpark.
De werken zijn in januari 2023 gestart en sinds juni 2023 wordt WELLBE ontwikkeld in het kader van een partnerschap met BESIX RED. Op 12 februari kondigden Atenor en BESIX RED de verkoop aan van WELLBE aan de grootste bank van Portugal, Caixa Geral de Depósitos (CGD).
Caixa Geral de Depósitos
Architecten S+A et A2M
Aanvang / Einde van de werken Januari 2023 / Q1 2025
Avenues Mediterrâneo, Dom João II, Ulisses en Passeio Báltico, Lissabon, Portugal

)
Circulariteit stimuleren > Lagere milieu-impact van de materialen door de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus
Ondersteuning van zachte mobiliteit > Beveiligde fietsenstallingen > Laadpalen voor elektrische wagens
> Eerste kantoorgebouw met passiefcertificering in Portugal

S

> Ontspanningszaal, sportzaal, ruime buitenruimtes, restaurant > De gebruikers kunnen via het intranet van het gebouw op een 'WELL-platform' informatie vinden over evenementen die in het gebouw plaatsvinden, over de lucht- en waterkwaliteit en talloze andere zaken. Het platform geeft hen tevens toegang tot een kennisbibliotheek over welzijn en tal van andere zaken.
> Rehabilitatie van een voormalige industriële site
Campo Grande is strategisch gelegen als natuurlijke uitbreiding van de centrale zakenwijk van Lissabon, en biedt zo een unieke combinatie van toegankelijkheid en voorzieningen. Zijn ligging dichtbij de luchthaven maakt het tot een perfecte hub voor internationale handelsrelaties. Het toekomstige gebouw bevindt zich aan een multimodaal knooppunt, nabij het metrostation Campo Grande en naast een van de belangrijkste busstations van de stad.
Verder ligt het project slechts een steenworp verwijderd van Campo Novo, een volledig nieuwe buurt met tal van woningen, winkels en innoverende kantoorruimtes. Deze nabijheid draagt bij tot de aantrekkelijkheid van de site en plaatst hem in het hart van het dynamisme van de stad. Campo Grande biedt ruime kantoorverdiepingen, met flexibele inrichtingen aangepast aan de moderne noden van de ondernemingen. De grote buitenruimtes voor ontspanning en vrije tijd maken het project nog aantrekkelijker.

In september 2022 verwierf Atenor het bedrijf MULTI39 dat een recht van opstal heeft op een terrein van 8.373 m2 op de site Campo Grande in Lissabon. Daarnaast beschikt MULTI39 ook over een bouwvergunning voor een complex van ongeveer 14.100 m2 kantoren en 314 m2 handelsruimte. Het project onderscheidt zich dankzij de integratie van 1.600 m2 balkons en dakterrassen, die een uitzonderlijke esthetische en functionele dimensie geven aan het geheel.
> 14.100 m2 kantoren en 314 m2 handelsruimte > ± 2.000 m2 groenzones (openbaar en privé) > 573 parkeerplaatsen, waarvan 50% voorzien
van een wachtinstallatie voor laadpalen voor elektrische wagens, talrijke fietsenstallingen.
Eigenaar Tage Deux Fois (100% Atenor)
Architecten CPU
Aanvang / Einde van de werken Q1 2024 / Q1 2027
Rua Cipriano Dourado, Lissabon, Portugal
E
> Lagere milieu-impact van de materialen op basis van de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus
> Gebruik van materialen met gecontroleerde EPD's (Environmental Product Declarations)


> Het project biedt uitgebreide buitenruimtes alsook een restaurant op het dakterras, de ideale plek voor ontspanning
Het levenskader in de stad verbeteren. > Door het herinrichten van een voormalig bustransportcentrum op een volledig ondoorlaatbaar



> WELL GOLD
> WiredScore Gold
Oriente is ideaal gelegen in een wijk met gemengd gebruik met moderne kantoren, woningen, handelszaken, een winkelcentrum, de internationale beurshal van Lissabon en een concertzaal.
Dankzij de nabijheid van het openbaar vervoer (metro, trein, bus) is deze buurt naadloos verbonden met het centrum van Lissabon en de rest van Portugal.
Oriente illustreert het duurzame engagement van Atenor door een evenwichtige en duurzame structuur te bieden

die de winkel- en kantoorruimtes harmonieus integreert om de dynamiek en de uitwisselingen te bevorderen. De 1.000 m2 balkons zullen ongetwijfeld bijdragen tot een aangename werkomgeving. Atenor hecht veel belang aan de gemeenschap. Bewijs hiervan zijn de 1.600 m2 aangelegde buitenruimtes die toegankelijk zullen zijn voor het publiek. Oriente draagt bij tot de voortdurende transformatie van deze moderne en dynamische wijk, in lijn met de visie van Lissabon op stedelijke ontwikkeling.
In september 2022 verwierf Atenor een strategische site rechtover het station Oriente bij de toegang tot het Natiënpark om er een nieuw project te ontwikkelen, nl. "Oriente". Oriente, ontworpen door Broadway Maylan, architectenbureau verkozen tijdens een architectuurwedstrijd, zal de verouderde gebouwen vervangen door een gemengd complex met kantoren (6.900 m2
Oriente une fois (100% Atenor)
Aanvang / Einde van de werken Q1 2025 / Q1 2027
Avenida de Berlim 10, Lissabon, Portugal

Beeld niet contractueel en onder voorbehoud van vergunning
De renovatiewerken van de supermarkt en de bouw van nieuwe woningen werden succesvol uitgevoerd.
De huuroppervlakten werden geleverd aan REWE en NUMA en vormen een belangrijke stap in de ontwikkeling en optimalisatie van deze dynamische wijk. De definitieve oplevering is voorzien voor het eerste kwartaal van 2024. Am Wehrhahn zorgt voor een significante verbetering van het stedelijke landschap dankzij een reeks sleutelinitiatieven. Eerst en vooral blaast het een verouderde commerciële ruimte die niet langer conform is met de markt nieuw leven in door middel van een totaalrenovatie. Door een oordeelkundige optimalisering van de structuur werden nieuwe wooneenheden toegevoegd aan de bovenverdiepingen, waardoor de grondoppervlakte optimaal benut wordt en de stedelijke efficiëntie bevorderd wordt. Verder werden groendaken toegevoegd. In het kader van ons engagement naar de gemeenschap werden open leveringszones afgesloten om de buren te beschermen tegen geluidsoverlast en om harmonieus samenleven binnen de gemeenschap te bevorderen.

Het project Am Wehrhahn in het centrum van Düsseldorf is een ambitieus initiatief dat de renovatie van een supermarkt combineert met de bouw van 33 woningen. Dit projectligtlangs de centrale verkeersas van de stad. Am Wehrhahn geniet van een strategische nabijheid met de metro en ligt vlak bij de beroemde winkelstraat Königsallee. Op 5 februari 2024 kondigde Atenor de verkoop aan van Am Wehrhahn aan een Duitse Family Office.
Duitse Family Office
Architecten MSP Architekten
Aanvang / Einde van de werken Q2 2020 / Q2 2024
E
S
appartementen voor middellange of lange verblijfsduur
> Conform EnEV 2016
(1 % lager dan de

Ondersteuning van zachte mobiliteit > Nabijheid van een metrostation
Innovatie promoten
> De supermarkt REWE biedt Pick&Go aan, een innovatief
shopconcept met geconnecteerde camera's

S

geluidsoverlast in de buurt te voorkomen
> Conform EnEV 2016
Am Wehrhahn 43, Düsseldorf, Duitsland
Pulsar, het eerste kantoorproject van Atenor in Düsseldorf, omvat de bouw van 14.000 m2 kantoren in een levendige universiteitswijk in volle evolutie. Om de dynamiek in het buurtleven te stimuleren komen er op de benedenverdieping handelszaken en een fitnesscentrum.
NRW Développement (100% Atenor) Architecten
Aanvang / Einde van de werken Q1 2023 / Q2 2026
E
> Smart-ready gebouw: backbonenetwerk voor een vlottere connectiviteit en de aansluiting op nieuwe apparatuur en verlichting met behulp van PoE-technologie

> Gedeelde tuin middenin het project voor gezamenlijk gebruik door alle huurders

EU > Afstemming op de EU-taxonomie

Het project is ideaal gelegen op wandelafstand van het metrostation 'Heinrichstraße' en het kruispunt van het zogenaamde 'Mörsenboicher Ei'.
Deze toplocatie recht tegenover de befaamde ARAGtoren bezorgt Pulsar een uitstekende zichtbaarheid.
De funderings- en grondwerken zijn voltooid. Tegen het einde van het eerste kwartaal van 2024 zouden de bouwwerken voor de bovenbouw moeten starten. Het einde van de werken is voorzien tegen het tweede kwartaal van 2026.
Door de ligging vlak bij het metrostation Heinrichstraße en langs een belangrijke verkeersas onderscheidt Pulsar zich als uitzonderlijk goed bediende 'hub'. Het project biedt high-

end kantoorruimtes en diensten afgestemd op de moderne werktrends en transformeert een langdurig braakliggend gebied, gekenmerkt door afgesloten oppervlakten, in een ultramodern geheel met hoogwaardige groenzones.
Pulsar draagt duurzaamheid hoog in het vaandel en zal dankzij de integratie van warmtepompen en zonnepanelen een fossiele brandstofvrij gebouw bieden. Zo levert het project een aanzienlijke bijdrage aan het terugdringen van de uitstoot. Om te beantwoorden aan de veranderende noden van de markt en de gebruikers voorziet Pulsar in een flexibele structuur die plaats biedt aan tal van huurders. Het aanpassingsvermogen en de continuïteit worden op die manier naar de bedrijven toe verzekerd.
De kantoorruimtes worden aangevuld met een breed gamma van faciliteiten zoals een eetruimte, een koffiehoek, fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen. Om het fietsgebruik aan te moedigen staan er douches, kleedruimtes met lockers en wasruimtes ter beschikking van de gebruikers.
De bouwwerken werden voltooid in oktober 2023. Na het sluiten van het huurcontract met Hewlett Packard Enterprise in 2021, werden andere huurcontracten ondertekend in 2023 met Polenergia Group, Bonduelle Polska en Lux Med. Eind 2023 was Lakeside voor 85,72% verhuurd.
Bij de bouw werden geavanceerde oplossingen geïmplementeerd:80% van de structuur van het gebouw

bestaat uit emissiearm beton. 90% van het bouwafval doorliep een gecontroleerd recyclingproces en de nabijheid van de leveranciers moedigde het gebruik van lokale materialen aan. Het bouwproces zelf werd volledig aangedreven door windenergie.
De operationele prestaties zijn al even indrukwekkend, met een verwarmingssysteem dat is aangesloten op een efficiënt wijknetwerk, hernieuwbare elektrische energie van zonnepanelen op het dak en een geavanceerd gebouwbeheersysteem. Lakeside is meer dan alleen een gebouw, het is een bewijs van het anticiperen op nieuwe manieren van leven en werken, een illustratie van veerkracht op de lange termijn in het licht van sociale en klimatologische veranderingen.
Lakeside biedt een kantoorgebouw met een oppervlakte van 23.885 m2 in het hart van de Mokotowbuurt in Warschau. Het project zal zorgen voor een nieuwe dynamiek in Mokotow en meer diversificatie in een wijk die traditioneel eerder gezien wordt als universitair en monofunctioneel.
> 23.885 m2 kantoren en voorzieningen
> 4.200 m2 groenzones en tuinen, 255 m2 terrassen
> 134 fietsenstallingen > 16 laadpalen voor elektrische voertuigen
Haverhill Investments sp z.o.o. (100% Atenor)
Architecten Grupa 5
Aanvang / Einde van de werken Q1 2022 / Q4 2023
Szturmowa 2 (district Mokotow), Warschau, Polen
> Eerste huurovereenkomst ondertekend voordat de vergunning werd afgeleverd
E
.jaar (14 % lager dan de
> Lagere milieu-impact van de materialen op basis van de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus > Integratie van hergebruikte materialen in het concept
> Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen
> Gebruik van slimme app voor een betere monitoring en opvolging van het energieverbruik en van de hulpbronnen
S
S

> Inrichting van buitenruimtes met integratie van eetbare planten, lucht-en watercontrole enz.
De stedelijke leefomgeving verbeteren > Bij de uitwerking van het project en het ecologisch concept wordt rekening gehouden met het advies van milieudeskundigen. Het project streeft naar een betere biodiversiteit van de fauna- en florabiotopen op de site

> BREEAM OUTSTANDING

Dit gebouw met uitzicht op het meer is gelegen in een bruisende universiteitswijk en bleef tot op heden onaangeroerd. Tot in december 2023 was UBC II verhuurd aan toonaangevende bedrijven zoals Hewlett Packard Enterprise (die zijn verhuisd in december 2023 naar Lakeside), HP Inc., DXC Technology (huurcontract beëindigd mid-2023) en Emerson Process Management (huurcontract beëindigd begin 2023).
Het huurcontract met POLENERGIA FOTOWOLTAIKA S.A. (huurder LAKESIDE) van een voorlopige ruimte van 2.330 m2 werd in juni 2023 getekend en is geldig tot eind

Vlak naast Lakeside ligt UBC II, een project dat het bestaande gebouw volledig renoveert om er een modern gebouw met een hoge energie-efficiëntie te ontwikkelen.
Haverhill Investments sp z.o.o. (100% ATENOR)
Aanvang/ Eindevanderenovatiewerken 2024 / 2025
Szturmowa 2A (district Mokotow), Warschau, Polen

beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus
> Hergebruik van de bestaande structuur
Ondersteuning van zachte mobiliteit > Fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen

EU > Afstemming op de EU-taxonomie
Fort 7 geniet een uitstekende bereikbaarheid, in de buurt van de luchthaven Chopin in Warschau. De openbaarvervoermogelijkheden bevinden zich op wandelafstand en de site staat eveneens in verbinding met de voornaamste verkeersaders van de stad. Fort 7 ligt volledig in de lijn van het stadsvernieuwingsconcept van Warschau. De eerste fase van het project omvat de bouw van het hotel, samen met 3 kantoorgebouwen. In de laatste fasen zullen ontwikkelingen ontstaan met winkels, onderwijsvoorzieningen en woongebouwen, waarvan een deel zal worden toegewezen aan privédiensten voor appartementenverhuur. Deze nieuwe stadswijk zal unieke, aangename werk- en woonplekken ter beschikking stellen, met een ruime waaier aan diensten, dit alles op wandelafstand.
Na de ondertekening van de overeenkomst met Ennismore om Tribe, een duurzaam hotelontwikkelingsconcept, te huisvesten binnen Fort 7, zal de vergunning in 2024 ingediend worden. Tribe zal ongetwijfeld een unieke aanwinst zijn voor de woon- en werkervaring op Fort 7. De bouwvergunning voor de kantoorfase werd in november 2023 verkregen. De werken zullen starten in 2024.
Fort 7 zet in op duurzame mobiliteit en moedigt het vervoer met lage uitstoot aan door laadpalen voor elektrische wagens te voorzien. Tal van fietsenstallingen met douches, vestiaires en lockers worden ter beschikking gesteld van de fietsende werknemers om de zachte mobiliteit te stimuleren. De bewoners zullen genieten van groene terrassen en buitenruimtes die de verbondenheid tussen hun leefruimte met de natuur versterken. Met de nadruk op het behoud van biodiversiteit zal 30% van de oppervlakte van het project worden ingevuld met weelderige vegetatie.

Met Fort 7 ontwikkelt Atenor in Polen een nieuwe wijk voor gemengd gebruik. Het project behelst meer dan 140.000 m2 op een site van 14 ha. Ongeveer 5,5 ha van de site is bestemd voor de gerestaureerde gebouwen van het voormalige fort met zijn slotgracht, waar een hotel, kantoorgebouwen, wooneenheden, handelszaken, een school en groenzones worden ingepland.
Jamesa Gordona Bennetta 12 (district Wlochy), Warschau, Polen
Brookfort Investments sp z.o.o (100% Atenor)
Architecten JEMS Architekci
Aanvang / Einde van de werken
Fase 1 : Q2-Q3 2024/eerste gebouw 2026


> Terrassen en groene buitenzones die vanuit de gebruikte ruimtes toegankelijk zijn voor de huurders
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
> BREEAM EXCELLENT
E
Innovatie promoten > Prop-tech oplossingen voor smart building
S
S
Het welzijn van de gebruikers bevorderen > Groene terrassen en buitenzones die vanuit de gebruikte ruimtes toegankelijk zijn voor de huurders
De stedelijke leefomgeving verbeteren > Rehabilitatie van een voormalige militaire site, inclusief voormalig fort > De groenzones bestrijken 30% van het terrein

> Beoogde energieprestatie: conform de eisen op het vlak van EU-taxonomie

Hernieuwbare energie gebruiken > Zonnepanelen
Ondersteuning van zachte mobiliteit > Beveiligde fietsenstallingen en laadpalen voor elektrische voertuigen
Innovatie promoten > Prop-tech oplossingen voor smart building


> BREEAM EXCELLENT
Huurcontracten voor gebouw A werden ondertekend met Emerson, Cargill, Heineken Hungary, Berlin Chemie Menarini Hungary, Kulcspatikak Pharmacy, NN, VTS en Vertiv, goed voor een bezettingsgraad van 34%. Deze bezettingsgraad zal nog stijgen dankzij functionele en esthetische verbeteringen en nieuwe marketingacties. Er wordt o.a. voorzien om de hal van de benedenverdieping te activeren en nog meer diensten te voorzien zoals een café, een kantine en andere voorzieningen.
Ideaal gelegen op de Hungárialaan, in het geografische centrum van Boedapest, geniet Arena Business Campus

van een onmiddellijke nabijheid met het openbaar vervoer, belangrijke sportfaciliteiten en winkels. Dit project springt in het oog door zijn uitmuntende en gedurfde architectuur. De voorziene kantoorgebouwen zijn met elkaar verbonden via voetgangerswegen en wandelpaden. Het ontwikkelingsconcept omvat openbare pleinen, overdekte ruimtes en aangelegde groenzones. Alles in het ontwerp van het project is bedoeld om samenwerking, creativiteit en productiviteit te promoten.
Ontworpen als stadspool langs de oostelijke ringweg van de Hungárialaan in Boedapest, biedt Arena Business Campus vier onderling verbonden kantoorgebouwen en ook handelsruimtes, samen goed voor een oppervlakte van meer dan 72.000 m2 . De eerste fase van gebouw A is al gebouwd, de bouwschil van het gebouw B is ook voltooid. De vergunningen voor de gebouwen C en D werden verkregen en de werkzaamheden zijn gepland.
Eigenaar Hungaria Greens KFT (100% Atenor)
Architecten Vikar & Lukacs
Aanvang / Einde van de werken Gebouw A: 2018 / mei 2020
Gebouw B: structuur en bouwschil voltooid Q4 2021 - aanpassingen te voorzien in functie van de toekomstige huurders
Gebouwen C&D: vergunningen verkregen planning te bevestigen
> 259 ondergronde parkeerplaatsen
Hungária krt, Boedapest, Hongarije
E
.jaar
> Waterkoelers met koud bronwater
Ondersteuning van zachte mobiliteit

S
Het welzijn van de gebruikers bevorderen > Voorkeur voor planten die het hele jaar door bloeien > Grote raampartijen om natuurlijk licht te bevorderen > Voor het publiek toegankelijke voorzieningen op de

benedenverdieping


> Access4you GOLD


> Beoogde energieprestatie: 92 kWh / m2 > Stadverwarmingsnet
Uitstoot verminderen .jaar Hernieuwbare energie gebruiken
> 25% hernieuwbare energie met installatie van luchtpompen


> Fietsenstallingen > Fietspad aan de voorkant van het gebouw dat naar de stad leidt
Innovatie promoten


Het project is ideaal gelegen in het hart van Újbuda, een van de dichtstbevolkte districten van Boedapest in de wijk South Buda. Deze kantorenwijk is heel populair vanwege de nabijheid van het stadscentrum, van universiteiten, de vele groenzones en de Donau. De toegankelijkheid vanaf de populairste residentiële wijken van Buda is één van de belangrijkste troeven van dit bruisende stadsgedeelte. De wijk wordt voortaan bediend door de nieuwe metrolijn 4, een recente uitbreiding van tramlijn nr. 1, een dichtbijgelegen busnetwerk en efficiënte verbindingen met de snelwegen M1 en M7. De wijk voorziet eveneens in winkelcentra, restaurants, cafés, sport- en recreatiefaciliteiten.
Naast de technische duurzaamheidseigenschappen conform de WELL-certificatie, integreert BakerStreet een hele reeks voorzieningen voor het welzijn van de gebruikers: douches, vestiaires, fietsenstallingen, binnentuinen en recreatieruimtes.
BakerStreet engageert zich niet enkel naar de huidige gebruikers maar ook naar de gemeenschap toe. Zo bevindt er zich op de benedenverdieping een groene tuin die toegankelijk is voor het publiek. BakerStreet wordt een integraal onderdeel van het buurtleven, met oog voor sociale verantwoordelijkheid en het milieu.

BakerStreet I is de eerste fase van het BakerStreet-complex, een project dat categorie "A+"-kantoren biedt en ook handelsruimte en restaurants, een ondergrondse parking, een binnentuin en dakterrassen. BakerStreet I is volledig verhuurd aan E.ON Hungária die er vanaf het tweede semester van 2024 zijn hoofdzetel zal vestigen.
BOUWPROJECT
Szerémi Greens KFT (100% Atenor)
Architecten Artonic Design
Aanvang / Einde van de werken Q2 2021 / Q2 2024 (vermoedelijk)
Hengermalom street 18, 1117 Boedapest, Hongarije
E
S
> Het gebouw zal naast de duurzame technische elementen die grotendeels conform zijn met de WELL-certificatie, ook over douches, kleedruimtes en fietsenstallingen beschikken. Tussen de 2 projectfasen wordt een grote binnentuin aangelegd waar de werknemers kunnen verpozen of eventueel vergaderen, als het weer dit toelaat. De diensten op de benedenverdieping dragen bij tot een betere gebruikerservaring.


bieden en bijdragen tot de versterking van het gemeenschapsleven. De diensten en groenzones stellen zich open voor het publiek en creëren er een gezellige dynamiek voor de buurtbewoners.
G
Streven naar internationale erkenning > EuropaProperty – Future Project of the Year


> Access4you GOLD
De bouwvergunning werd op 17 mei 2022 afgeleverd. In december 2022 liep het archeologische onderzoek ten einde. De sloop van de voorgaande structuren is voltooid. Atenor zal de start van de werken voor de onderstructuur lanceren in functie van de commercialisering en evolutie van de Hongaarse markt.
BakerStreet II zal naast BakerStreet I worden ingepland en zal genieten van een ideale ligging en uitstekende visibiliteit en toegankelijkheid.

De ondergrondse parking van 4 niveaus, uitgestrekte groenzones in een aangelegde binnentuin, handelszaken op de benedenverdieping en talloze terrassen zullen het project naar een hoger niveau tillen. Beoogd resultaat: een moderne werkomgeving die zal voldoen aan de hoogste eisen op het vlak van milieu en comfort.
BakerStreet II grenst aan BakerStreet I en samen zullen deze twee gebouwen een dynamische campus vormen met categorie "A+"-kantoren die volledig beantwoorden aan de eisen van de Hongaarse en de internationale markten.
Architecten
Artonic Design
Sloop voltooid – Begin/Einde van de werken nog te bevestigen
Hengermalom street 20, Boedapest, Hongarije

> Lagere milieu-impact van de materialen op basis van de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus Ondersteuning van zachte mobiliteit
> Fietsenstallingen
> Het grond- en regenwater wordt gebruikt voor het besproeien van de tuinen en voor de toiletten
S

> Het gebouw zal naast de duurzame technische elementen die grotendeels WELL-gecertificeerd zijn, ook over douches, kleedruimtes en fietsenstallingen beschikken. Tussen de 2 projectfasen wordt een grote binnentuin aangelegd waar de werknemers kunnen verpozen of eventueel vergaderen, als het weer dit toelaat. De diensten op de benedenverdieping dragen bij tot een betere gebruikerservaring.

> Bakerstreet biedt de gebruikers een aangename werkomgeving en draagt bij tot de versterking van het gemeenschapsleven. De diensten en groenzones stellen zich open voor het publiek en creëren er een gezellige dynamiek voor de buurtbewoners.


EU > Afstemming op de EU-taxonomie

> BREEAM EXCELLENT

> Access4you GOLD
In 2023 werden huurcontracten ondertekend met Veeva Systems, L'Oréal Office, L'Oréal Academy, Clair Communication, Red Bull, ARC en St James. RoseVille herbergt ook de lokale kantoren van Atenor Hongarije in Boedapest. Momenteel is RoseVille voor 66% verhuurd met verhuurverantwoordelijkheid voor de promotor. Het ontwerp van RoseVille is gebaseerd op geavanceerde technologieën en designs. Het project behaalde dan ook de BREEAM Excellent-certificatie bij de ontwerpfase en streeft naar BREEAM Excellent-certificatie bij gebruik in 2024. Verder beantwoordt RoseVille volledig aan de Access4You-vereisten, het label dat de toegankelijkheid verzekert voor personen met beperkte mobiliteit en specifieke noden.

Het project werd opgestart in de herfst van 2021 en is erg in trek bij personen en gezinnen met een gemiddeld tot hoog inkomen, voornamelijk uit Boedapest maar ook uit de westelijke buitenwijken van de stad. De ontwikkeling van Lake 11 Home&Park bestaat uit 18 individuele percelen, waarbij de ontwikkeling in verschillende fasen zal plaatsvinden. De bouwvergunningen voor alle percelen en gebouwen werden afgeleverd.
Fase 1 is momenteel in constructie en bestaat uit 265 wooneenheden verdeeld over 4 gebouwen. 121 appartementen - ongeveer 40% - zijn verkocht. Doelstelling is dat tegen het einde van het tweede semester van 2024, 75% verkocht is.
LAKE 11 Home&Park geniet een uitzonderlijke en toegankelijke ligging in het zuidwestelijke deel van

Boedapest (South Buda), in het 11e arrondissement, een van de dichtstbevolkte en populairste residentiële wijken van de Hongaarse hoofdstad. De locatie heeft uitstekende internationale en lokale wegverbindingen, voornamelijk vanuit het westen. Dankzij de ideale ligging vlakbij tram- en bushaltes biedt de site ook gemakkelijke toegang tot tal van winkels. Het Lake 11 Home&Park-complex stelt ook een hele reeks faciliteiten ter beschikking zoals parken, een speelplein, een crèche, een medisch centrum, wandelpromenades en ontspanningsruimtes.
LAKE 11 Home&Park richt zich op de AA-energiecertificaten en integreert een geothermisch verwarmings-, ventilatieen airconditioningsysteem om de eigenaars van gezinswoningen aan te zetten tot een energiezuinigere levensstijl.
Het project RoseVille bevindt zich in Óbuda, in de buurt van Rózsadomb, het prestigieuste stadsdeel van Boedapest en biedt 15.000 m2 'A+'-kantoorruimtes verspreid over vier verdiepingen en handelszaken op de benedenverdieping. Het gebouw omvat eveneens terrassen en een ondergrondse parking die uitgeven op een grote binnentuin. Op 12 september 2023 werd RoseVille verkocht aan een Hongaars fonds opgericht door internationale investeerders.
LAKE 11 Home&Park bevindt zich in het westen van Boedapest, in het hart van een moderne woongemeenschap bij het Kánameer. Het zal 900 nieuwe appartementen en handelsunits bieden, die geen fossiele brandstoffen verbruiken. Genesteld in een ontspannende oase van 8,2 hectare, met een uitgestrekt meer en weidse groene ruimtes, maakt Lake 11 Home&Park tot een oase van rust.
> 11.800 m2 kantoren en 3.750 m2 handelsruimte
> 668 m2 groenzones, 304 m2 terrassen > 152 beveiligde fietsenstallingen,
315 parkeerplaatsen, 2x4 laadpalen voor elektrische wagens, andere zullen geplaatst worden op vraag van de huurders
Hongaars fonds opgericth door internationale investeerders
Architecten
Artonic Design
Aanvang / Einde van de werken Q2 2020 / Q1 2023
> 1.000 beveiligde fietsenstallingen, 350 laadpalen voor elektrische voertuigen
Lake Greens Ltd. (100 % Atenor)
Vikár és Lukács Architects, Demeter Design Studio en Coldefy, Artonic Design, Studio'100
Aanvang / Einde van de werken Q1 2022 / Q4 2027
Becsi ut, 68-84, Boedapest, Hongarije
E

E
.
> Geothermische energie voor verwarming en koeling, maar ook voor sanitair warm water

> De ramen zijn beschut met buitenzonnewering en een speciale beglazing die qua warmte en lichtinval optimaal is aangepast aan de verschillende seizoenen.

S
Het levenskader in de stad verbeteren. > Tijdens de uitvoering van het project werd een nieuwe

G




De stedelijke leefomgeving verbeteren

Architecture Multiple Residence Residential Development Units
EU > Afstemming op de EU-taxonomie
Het project bevindt zich naast de site van Bucharest Exposition, RomExpo, die binnenkort wordt aangesloten op de gloednieuwe metrolijn 6 van Boekarest en die nu al een uitstekende verbinding met het openbaar vervoer geniet. De afgewerkte kantoorgebouwen zijn verhuurd aan gerenommeerde huurders zoals Deutsche Telekom en GameLoft. Nieuwe huurcontracten werden ondertekend in 2023 met Securitas en Caterpillar. De bezettingsgraad in de eerste fase van het project bedraagt intussen meer dan 60%.
Op 17 augustus 2023 kondigde Atenor de voltooiing aan van de opleveringsprocedure van het project, wat betekent dat de tweede fase volledig af is.
@Expo is uitgerust met ultramoderne installaties die de uitbatingskosten t.o.v. gebouwen met traditionele HVAC-systemen met 20% verlagen en de gebruikers een uitzonderlijk comfort bieden. De duurzame aanpak geldt voor de volledige site. Getuige van ons engagement voor verantwoorde ontwikkeling zijn de efficiënte afvalbeheersystemen en duurzame bouwpraktijken. Een doeltreffend waterbeheer is een topprioriteit en wordt verzekerd door de opvang, behandeling en het hergebruik van regenwater en grijs water.

De site ligt langs de Calea Floreasca, op slechts tien minuten wandelen van bus-, tram- en metrohaltes, in het hart van een dynamische wijk met talrijke winkelcentra, cafés, restaurants en diverse boetiekjes.
Ontworpen met het oog op het comfort en het welzijn van zijn bewoners, biedt UP-site Boekarest talrijke diensten aan zoals een fitnesscentrum, een zwembad, uitgebreide groenzones binnen, een ondergrondse parking en fietsenstallingen.
94,07% van het project werd al verkocht en de commercialisering loopt momenteel.
UP-site Boekarest is ideaal gelegen en goed bereikbaar met het openbaar vervoer en zachte mobiliteitsoplossingen. Het project streeft naar een vermindering van de koolstofuitstoot en bevordert een duurzamere stedelijke omgeving. De integratie van groenzones, waaronder een toegankelijk groen dakterras, draagt het bij tot het creëren van een milieubewuste gemeenschap en een aangenaam leefkader.
@Expo is een complex bestaande uit drie gebouwen met in totaal ongeveer 48.685 m2 aan kantoor- en commerciële ruimtes die beschikbaar voor verhuur zijn.
UP-site Bucharest is het eerste woningproject van Atenor in Roemenië. Twee woontorens van respectievelijk 25 en 12 verdiepingen vormen een harmonieus geheel dat voorziet in 270 appartementen en een uitgebreid aanbod aan diensten en voorzieningen.

winkels
Eigenaar NOR Real Estate SRL (100 % Atenor)
Architecten Blue Project
Toren A > 26.740 m2 kantoren en 1.200 m2 handelsruimte
Aanvang / Einde van de werken: Q3 2021 / Q2 2023
Torens B1 en B2 > 18.620 m2 kantoren en 2.125 m2 handelsruimte
Aanvang / Einde van de werken Q1 2020/Q3 2023
NOR Residential SRL (100 % Atenor)
Bueso-Inchausti & Rein Arquitectos
Aanvang / Einde van de werken Q2 2021 / Q3 2024
E


vereisten)
> Hoge energieprestaties gezien de systemen voorzien in het gebouw zoals behandelde frisse lucht, thermische efficiëntie, vensters op de volledige hoogte, koelingsinstallaties met de recentste technologie, LED-verlichting in de gemeenschappelijke ruimtes
> Lagere milieu-impact van de materialen op basis van de beoordeling en optimalisering van hun levenscyclus > Regenwateropvang

Het welzijn van de gebruikers van gebouwen bevorderen > WELL-certificatie: hoge score


> WELL PLATINUM


> Groenzones, waaronder ook een toegankelijk groendak

Vlak bij belangrijke transportknooppunten zoals het station van Blackfriars, City Thameslink, Farringdon en de "Superfietssnelweg" ("Cycle Super-highway"). 10 NBS zal 72% van de bestaande structuur van het gebouw behouden en voorzien in duurzame, flexibele werkplekken en 4 mooie dakterrassen met een spectaculair uitzicht op St Paul's Cathedral.
De bouwaanvraag werd op 7 juli 2022 ingediend. Deze werd op 31 januari 2023 unaniem goedgekeurd door het stedenbouwkundig comité (Planning committee) van de stad Londen. De statutair-juridische overeenkomst werd op 18 december 2023 afgerond.
Het gebouw staat momenteel leeg en zou voorlopig gebruikt kunnen worden voor culturele en milieuinitiatieven, in samenspraak met de lokale gemeenschap en met de steun van de stad Londen. De bouwwerken zullen starten aan het eind van het derde kwartaal van 2024 met voltooiing voorzien twee jaar later.
De duurzaamheidsstrategie van 10 NBS werd vastgelegd in het kader van de initiatieven voor Groene Regeneratie van de stad Londen. Onze aanpak biedt een compleet antwoord op de uitdagingen rond klimaatverandering, mobiliteit, biodiversiteit, gezondheid en welzijn. Sleutelelementen hierbij zijn o.a. de integratie van de principes van circulaire economie en de beperking van het waterverbruik dankzij de integratie van efficiënte voorzieningen voor de opvang en recyclage van regenwater en grijs water. Het beschermen en verbeteren van de ecologie en biodiversiteit van de locatie is ook een prioriteit, met als minimumdoel een stedelijke herbegroeiingsfactor > 0,3.

10 New Bridge Street ("10 NBS"), het voormalige "Fleet House", is het eerste project van Atenor in het Verenigd Koninkrijk. Het voorziet in een grondige renovatie en een uitbreiding van een kantoorgebouw uit de jaren '60. Het project geniet een uitstekende ligging in een historische buurt van Londen City.
Project
> 6.000 m2 kantoren en 1.700 m2 handelsruimtes
> Terrassen op de 4de, 6de en 7de verdieping en op het dak.
> 120 beveiligde fietsenstallingen
Fleet House Development Ltd (100% Atenor)
Architecten
HOK
Aanvang / Einde van de werken Q3 2024 / Q3 2026
Fleet House, 8-12 New Bridge Street, Londen EC4, Verenigd Koninkrijk
E
> Renovatiestrategie in plaats van sloop: 72% van de structuur behouden
> Fietsenstallingen zowel voor de gebruikers als voor de bezoekers
S
Het welzijn van de gebruikers bevorderen
> 4 unieke dakterrassen / tuinen, enkel toegankelijk voor de gebruikers van het gebouw
> Beschermen en verbeteren van de ecologie en de biodiversiteit op de site met een "Urban Greening Factor" van minstens 0,3 als doelstelling


> WELL CORE & SHELL GOLD
De site, gelegen langs het Grand Union Canal, herbergt de hoofdstelplaats voor de autobussen van Tower Transit en RATP Dev in het westen van Londen. De bedoeling is om de busstelplaats operationeel te houden, maar tegelijkertijd de ruimte aan te passen om 5,060 m2 grond langs het Grand Union Canal en de Great Western Road

Westbourne Village is het tweede project van Atenor in Londen. In maart 2023 sloot Atenor een partnerschap af met Ascendal en YOO Development voor de vernieuwing van een sleutellocatie van 5,060 m2 in Westbourne Park, in het westen van Londen. Westbourne Village wordt een gemengde, hoewel voornamelijk residentieel buurt, met de nadruk op duurzaamheid.
> 37.000 m2 gemengde, hoofdzakelijk residentiële ontwikkeling
Westbourne Village Ltd. (50% Atenor – 25% Ascendal Group Ltd – 25% Yoo Development Ltd)
Te bevestigen
Aanvang / Einde van de werken 2026 / Te bevestigen
De hoofdzetel en de teams van Atenor zijn daar al zo'n twintig jaar gevestigd, verdeeld over meerdere verdiepingen.
De centrale ontvangstruimte blijft gemoderniseerd en opnieuw ingericht worden. Het omvat nu ook een coffeecorner en een koelkastgedeelte met salades, broodjes, opwarmmaaltijden... om het leven van de bewoners te vergemakkelijken."BuzzyNest" blijft op de begane grond gehuisvest, omgebouwd tot een uitgebreide coworkingruimte. Deze bedrijfsincubator biedt hulp en advies aan start-ups die actief zijn in de digitale sector.Naast Atenor huisvesten de kantoren ook andere gerenommeerde huurders zoals BDO, Imerys, Stantec, Taktik, Temenos, Unified Post en West Avenue.
Daarnaast blijft de Nysdam Campus, als onderdeel van haar sociale betrokkenheid en steun aan lokale ontwikkeling en kleine bedrijven, de K-BANE ervaring verwelkomen. Kleine chalets worden ter beschikking gesteld aan chefs om gastronomie en herverbinding met de natuur te combineren.
In samenwerking met Debeur zijn er 60 elektrische oplaadpunten geïnstalleerd. Dit initiatief maakt deel uit van een algeheel programma gericht op het transformeren van de energie-efficiëntie en de gezelligheid van de campus. Het doel is niet alleen om de aantrekkingskracht van het gebouw voor huidige en toekomstige huurders te verhogen, maar ook om het voor te bereiden op de komende 25 jaar. De volgende stap zal de volledige renovatie van het volledige dak zijn.

De kantoorgebouwen van Nysdam Campus liggen in het hart van Waals Brabant, te midden van een prachtige groene omgeving, niet ver van het Kasteel van La Hulpe en het Domein Solvay.
Het campusgebouw van 15.600 m2 bestaat uit 2 vleugels van 6 en 7 verdiepingen, die uitkijken over een gemeenschappelijke begane grond. De huidige bezettingsgraad is 93% en het interesse van huurders blijft hoog. Onderhandelingen voor contractverlengingen zijn momenteel aan de gang.
BELEGGINGSGEBOUW
Project > Geheel van kantoren van 15.600 m2 > Gelegen binnen Natagora-natuurreservaat
> Inplanting van bijenkorven op de site
Eigenaar
Hexaten SA (100% Atenor)
Avenue Reine Astrid, 92 Terhulpen, België
E
> Verminderen van het energieverbruik dankzij de optimalisering van het beheersysteem van het gebouw.

> Nysdam wordt ontsloten via een TEC-lijn van en naar het station van Terhulpen. > 60 laadpalen voor elektrische voertuigen
> Integratie van een co-working
S

De geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2023 is opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals goedgekeurd door de Europese Unie en geeft een getrouw beeld van het vermogen, de financiële situatie, de resultaten van Atenor en de ondernemingen opgenomen in de consolidatie.
Het jaarverslag bevat een getrouwe uiteenzetting over de evolutie van de zaken, de resultaten en de situatie van de NV Atenor en de in de consolidatie opgenomen ondernemingen, evenals een beschrijving van de voornaamste risico's en onzekerheden waarmee ze worden geconfronteerd.

Stéphan Sonneville SA Chief Executive Officer
Atenor is een naamloze vennootschap opgericht voor een onbepaalde duur.
B-1310 Terhulpen RPR Waals Brabant
| Maatschappelijke zetel: | Avenue Reine Astrid 92 |
|---|---|
| B-1310 Terhulpen | |
| Tel. : |
+32-2-387 22 99 |
| Ondernemingsnummer: | TVA BE 0403 209 303 |
| RPR Waals Brabant | |
| E-mail : |
[email protected] |
| Website : |
www.atenor.eu |
Wij hebben het genoegen u het beheerverslag van het 113de maatschappelijk boekjaar van uw vennootschap voor te stellen en u de jaarrekeningen die op 31 december 2023 afgesloten werden, ter goedkeuring voor te leggen, samen met onze voorstellen voor de winstverdeling.
Het geconsolideerd nettoresultaat 2023 bedraagt -107,13 miljoen euro.
De opbrengsten uit gewone activiteiten op 31 december 2023 bedragen 89,47 miljoen euro. Zij omvatten voornamelijk (a) de inkomsten uit de verkoop van de residentiële projecten (City Dox en Twist) voor een totaal van 32,98 miljoen euro, (b) de inkomsten uit de verkoop in toekomstige staat van voltooiing van het project Au Fil des Grands Prés (kantoren; € 12,41 M), (c) de verkoop van het kantoorproject Roseville in Boedapest (€ 33,21 M) evenals (d) de huurinkomsten van de gebouwen @Expo (Boekarest), Nysdam (Terhulpen), Arena Business Campus A (Boedapest), University Business Center II en Fort 7 (Warschau), in totaal goed voor € 5,87 miljoen euro.
De andere operationele opbrengsten (€ 17,07 M) omvatten voornamelijk het resultaat van de verkopen van 50% van de participatie in Tage Une Fois, Square 42, Markizaat en De Molens (€ 6,19 M) en de doorfacturering van verhuurinrichtingswerken van de verkochte projecten (Vaci Greens E en Roseville) of gehuurde projecten evenals andere huurlasten (€ 9,94 M).
Het operationeel resultaat bedraagt -64,13 miljoen euro tegenover 19,46 miljoen euro in 2022. Dit resultaat is voornamelijk beïnvloed door, enerzijds, het nettoresultaat van de verkopen van de bovengenoemde participaties (€ 5,45 M), de verkoop van de appartementen van de diverse residentiële projecten (totaal van € 4,66 M), de resultaten op (voor)verkochte kantoorgebouwen: Roseville (verlies) en Au Fil des Grands Prés (winst) voor een totaal van € -2,10 M alsook door de netto huurinkomsten na aftrek van de lasten voor de gebouwen @Expo, Nysdam, Arena Business Campus A, Lakeside en Fort (totaal van € 2,99 M). Anderzijds zijn er waardeverminderingen die zijn geboekt vanwege de marktomstandigheden op 5 projecten (€ -55,87 M) en diverse bedrijfskosten en vastgoedbelastingen (€-13,33M).
Het resultaat (aandeel) uit de deelnemingen onder de vermogensmutatiemethode (€ -8,43 M) is met name het gevolg van courante kosten, lokale belastingen (onroerende voorheffingen) en niet-geactiveerde financiële kosten.
Het netto financieel resultaat bedraagt -31,80 miljoen euro tegenover -16,17 miljoen euro in 2022. De verhoging van de netto financiële lasten wordt voornamelijk verklaard door de stijging van de rentetarieven bij een licht dalende netto schuld van de Groep (€ -60,44 M ten opzichte van 2022) gecounterd door de IAS 23 activeringen, stabiel in vergelijking met 2022 (€ + 0,54 M) gerelateerd aan de lopende ontwikkelingen.
De belastingen bedragen -3,32 miljoen euro (tegenover € -1,36 M in 2022). Deze post bestaat hoofdzakelijk uit effectieve belastingen en uitgestelde belastingen die voornamelijk verband houden met de projecten City Dox, Twist en @Expo (totaal van € -1,40 M), net als uit een herneming van actieve uitgestelde belastingen van Atenor en Tage Deux Fois (€ -1,53 M).
Gelet op het voorgaande, bedraagt het nettoresultaat, aandeel van de groep voor het boekjaar dus -107,13 miljoen euro, tegenover -0,84 miljoen euro in 2022.
Het geconsolideerd eigen vermogen bedraagt 344,31 miljoen euro (tegenover 273,62 miljoen euro op 31 december 2022), een stijging van 70,69 miljoen euro in vergelijking met 31 december 2022 vooral als gevolg van kapitaalverhogingen na aftrek van kosten (€ +183,57 M) verminderd met het verlies over de beoordeelde periode (€ -107,13 M).
Op 31 december 2023 bedraagt de geconsolideerde financiële nettoschuld (min de kasmiddelen) van de groep 807,04 miljoen euro, tegenover een geconsolideerde nettoschuld van 867,48 miljoen euro op 31 december 2022.
De geconsolideerde schuld bestaat enerzijds uit een schuld op lange termijn van 450,81 miljoen euro en anderzijds uit een schuld op korte termijn van 403,73 miljoen euro. De beschikbare kasmiddelen bedragen 47,51 miljoen euro, tegenover 25,17 miljoen euro eind 2022.
"Gebouwen bestemd voor verkoop" (geboekt als "Voorraad") vertegenwoordigen de vastgoedprojecten in de portefeuille en in ontwikkelingsfase. Deze post bedraagt 993,27 miljoen euro, een stijging van 30,87 miljoen euro ten opzichte van 31 december 2022 (962,41 miljoen euro).
Dit verschil is hoofdzakelijk toe te schrijven aan (a) de voortzetting van de werkzaamheden en studies voor de projecten Bakerstreet, Lake 11, Roseville (Boedapest), @Expo, UP-site (Boekarest), Lakeside (Warschau), Am Wehrhahn, Pulsar (Düsseldorf), WellBe (Lissabon), Twist (Luxemburg), City Dox, Realex (Brussel), Au Fil des Grands Prés (Bergen), 10NBS (Londen) en Victor Hugo (Parijs), voor een totaal van 185,81 miljoen euro, (b) de verkoop van de appartementen van de projecten City Dox en Twist en de verkopen van de kantoorgebouwen Roseville
| Verslag van de Raad van Bestuur | 193 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Geconsolideerd overzicht van het volledig resultaat | 197 | ||||
| Geconsolideerd overzicht van de financiële positie | 198 | ||||
| Geconsolideerd kasstroomoverzicht (indirecte methode) Geconsolideerd wijzigingsoverzicht van het eigen vermogen |
200 201 |
||||
| Nota's betreffende de geconsolideerde jaarrekening | 202 | ||||
| Nota 1 | Belangrijkste boekhoudkundige methodes | 202 | |||
| Nota 2 | Risicobeheer | 212 | |||
| Nota 3 | Gesegmenteerde informatie | 218 | |||
| Nota 4 | Bedrijfsresultaten | 222 | |||
| Nota 5 | Personeelskosten | 223 | |||
| Nota 6 | Overige bedrijfskosten | 223 | |||
| Nota 7 | Financiële resultaten | 224 | |||
| Nota 8 | Belastingen op het resultaat en | ||||
| uitgestelde belastingen | 224 | ||||
| Nota 9 | Resultaat en dividend per aandeel | 226 | |||
| Nota 10 Kapitaal | 227 | ||||
| Nota 11 | Immateriële vaste activa | 228 | |||
| Nota 12 | Materiële vaste activa | 229 | |||
| Nota 13 | Vastgoedbeleggingen | 230 | |||
| Nota 14 | Deelnemingen verwerkt volgens | ||||
| de "equity"-methode | 231 | ||||
| Nota 15 | Verbonden partijen | 233 | |||
| Nota 16 | Voorraden | 234 | |||
| Nota 17 | Vlottende en vaste financiële activa | 235 | |||
| Nota 18 | Overige vlottende en vaste activa | 238 | |||
| Nota 19 | Uitgestelde belastingverplichtingen en -vorderingen 238 | ||||
| Nota 20 Voorzieningen | 239 | ||||
| Nota 21 | Vlottende en vaste financiële passiva | 240 | |||
| Nota 22 Overige vlottende en vaste passiva | 247 | ||||
| Nota 23 Personeelsvoordelen | 247 | ||||
| Nota 24 IFRS 15 - Informatie | 250 | ||||
| Nota 25 | Voorwaardelijke verplichtingen en geschillen | 250 | |||
| Nota 26 | Belangrijke gebeurtenissen sinds de afsluiting | 250 | |||
| Nota 27 Rechten en verbintenissen | 251 | ||||
| Nota 28 Deelnemingen | 253 | ||||
| Nota 29 | Erelonen van de commissaris | 254 | |||
| 255 | |||||
| Verklaring van de vertegenwoordigers van Atenor | |||||
| Verslag van de Commissaris | 256 | ||||
| Statutaire rekeningen van Atenor NV | 260 | ||||
| Waarderingsregels | 261 | ||||
| Algemene Inlichtingen 262 |
en Au Fil des Grands Prés die de voorraad verminderen ten belope van 68,38 miljoen euro, (c) de uitgaande voorraden van de projecten WellBe en Square 42 ingevolge de vermogensmutatie toegepast op de participaties Tage Une Fois en Square 42 (€ -57,48 M) en (d) de waardeverminderingen voor 5 projecten gelegen in Duitsland en in Centraal Europa, voor een bedrag van 55,87 miljoen euro, veroorzaakt door de ontwikkelingen van de vastgoedmarkt in deze landen waarbij het effect op de rendementen op korte en middellange termijnen vrij onzeker is. De omrekeningsverschillen gekoppeld aan de projecten in Centraal-Europa doen de voorraad stijgen ten belope van € 13,92 M; ten slotte is het saldo van de netto wijziging van deze post (€ 12,87 M) toe te schrijven aan de variaties op de andere projecten in ontwikkeling.
Zoals eerder al werd aangekondigd, zet Atenor haar strategie voort om de financiering op de kapitaalmarkt (CP en EMTN) geleidelijk en gedeeltelijk te vervangen door projectfinancieringen.
De realisatie van de kapitaalverhoging hielp bovendien om de geconsolideerde schuld van de groep in te perken.
De gemiddelde gewogen rentevoet van de geconsolideerde schuld van Atenor bedraagt 4,39% (vs. 2,58% in 2022).
In het algemeen en permanent heeft de Raad van Bestuur steeds aandacht voor de analyse en het beheer van de verschillende risico's en onzekerheden waaraan Atenor en haar dochterondernemingen zijn blootgesteld. Per 31 december 2023 wordt Atenor geconfronteerd met het algemene risico van de geopolitieke evolutie en de gevolgen daarvan op de interesttarieven en de activiteit van de vastgoedinvesteringssector.
De eigen aandelen verworven in de loop van het eerste semester van het boekjaar 2023 werden onmiddellijk verkocht met het oog op de gedeeltelijke betaling van de tantièmes onder de vorm van bedrijfsaandelen.
Op 31 december 2023, bezat Atenor Group Investments SA 163.427 Atenor-aandelen.
Het aantal Atenor-aandelen dat op dezelfde datum in handen is van de dochteronderneming Atenor Long Term Growth bedraagt 150.000 (ongewijzigd ten opzichte van december 2022). Deze aandelen zijn bestemd voor de aandelenoptieplannen (2019 tot 2022) toegewezen aan Atenor-werknemers en sommige dienstverleners van Atenor.
Op 31 december 2023 omvatte de portefeuille 34 projecten voor een oppervlakte van ongeveer 1.200.000 m2 verdeeld in m2 over 55% kantoorruimte en 39% residentieel (wat overeenkomt met ongeveer 6.000 woningen in ontwikkeling).
Om het inzicht in onze activiteiten te vergemakkelijken en de evolutie ervan te volgen, bespreken wij hieronder de relevante opmerkingen met betrekking tot onze activiteiten in functie van de essentiële fasen van de waardecreatiecyclus van onze core business.
De cijfers voor 2023 in onderstaande grafiek zijn cumulatief en vastgelegd op 31.12.2023. Ze zijn aangegeven in bruto bovengrondse oppervlakte en houden enkel rekening met het aandeel van Atenor.
Residentiële units werden verkocht voor City Dox (Brussel), UP-site (Boekarest) en Lake11 Home&Park (Boedapest).
De informatie met betrekking tot gebruik van afgeleide financiële instrumenten is terug te vinden in het jaarlijks financieel verslag.
De vennootschap heeft geen filiaal, noch een activiteit in R&D.
De financiële informatie van boekjaar 2023 wordt afgesloten en gepresenteerd conform de IFRS-normen die werden goedgekeurd in de Europese Unie. Het jaarlijks financieel verslag wordt ter beschikking gesteld van de aandeelhouders. Het maakt integraal deel uit van dit verslag.
De statutaire jaarrekening van de NV Atenor vertoont een bedrijfswinst voor het boekjaar van € 7.460.918,92 (tegen € 37.288.389,97 in 2022).
Buiten de transacties die worden weergegeven in de geconsolideerde jaarrekening, wordt het resultaat van 2023 voornamelijk verklaard door de ontvangst van dividenden (City Tower) en interne financiële inkomsten, evenals de dekking van algemene kosten, structurele kosten en financiële lasten die voornamelijk verband houden met obligatieleningen en CP/MTN en EMTNprogramma's en bankleningen.
Uw Raad stelt u voor de jaarrekeningen op 31 december 2023 goed te keuren en de maatschappelijke winst van Atenor NV van het boekjaar als volgt aan te wenden:
| Winst van het boekjaar | € | 7.460.918,92 |
|---|---|---|
| Overgedragen winst van vorig boekjaar |
€ | 145.860.475,19 |
| Te bestemmen winstsaldo | € | 153.321.394,11 |
| Tantièmes | € | 460.000,00 |
| Toewijzing aan de wettelijke reserve | € | 373.045,95 |
| Toewijzing aan de reserve voor eigen | ||
| aandelen | € | - |
| Kapitaalvergoeding | € | - |
| Over te dragen winst | € | 152.488.348,16 |
In 2024 is Atenor niet voornemens om een dividend voor het boekjaar 2023 uit te keren.
Voor wat de verklaring inzake Corporate Governance betreft met, onder meer, het remuneratieverslag, de beschrijving van de systemen voor interne controle, van het risicobeheer en de andere reglementaire informatie, wordt verwezen naar het corporate governance statement.
Dit maakt integraal deel uit van onderhavig beheerverslag en wordt ook volledig opgenomen in dit jaarverslag.
Zoals aangekondigd in het persbericht van 5 februari 2024, kondigde Atenor de verkoop aan van het project Am Wehrhahn aan een Duits Family Office. Die verkoop maakt het mogelijk de netto schuldenlast van de groep met 18 miljoen euro te verlagen. De negatieve impact van die verkoop wordt al in de resultaten 2023 weerspiegeld.

Op 12 februari 2024 werd het akkoord aangekondigd over de verkoop van het project Wellbe (Lissabon) via de Portugese vennootschap Tage Une Fois (waarvan Atenor en Besix Real Estate Development de mede-eigenaars zijn), net als de betaling van de eerste schijf. De koper, de grootste bank van Portugal, Caixa Geral de Depósitos zal er haar hoofdzetel vestigen.
Die verkoop draagt bij in de verlaging van de netto schuldenlast van de groep Atenor ten belope van 28 miljoen euro.
Er valt geen andere belangrijke gebeurtenis te melden sinds 31 december 2023.
Het macro-economische landschap wordt nog steeds gekenmerkt door een hoge mate van onzekerheid, vooral onder invloed van internationale spanningen.
In deze context blijven de vooruitzichten voor de vastgoedinvesteringsmarkt, en meer specifiek voor residentieel en kantoorvastgoed, beïnvloed door de rentetrends.
De prioriteit voor Atenor zal blijven liggen bij het aflossen van schuld door de verkoop van gerealiseerde projecten.
Vijf projecten bevinden zich specifiek in deze situatie en zouden zowel bijdragen tot een positieve marge als tot een nettoschuld vermindering: Wellbe, Realex (conferentiecentrum), Twist, UP-site Boekarest en Lake 11 (fase 1), deze laatste twee projecten in verhouding tot voorverkochte appartementen.
De portefeuille bevat nog andere projecten met vergelijkbare kenmerken, die mogelijk ook in aanmerking komen voor verkoop, afhankelijk van de trends op de markt.
Atenor blijft vertrouwen houden in het herstel van de vastgoedmarkt, voornamelijk gedreven door de doelstelling van duurzaamheid en het vooruitzicht van een renteverlaging.
In het algemeen en permanent heeft de Raad van Bestuur steeds aandacht voor de analyse en het beheer van de verschillende risico's en onzekerheden waaraan Atenor en haar dochterondernemingen zijn blootgesteld. Per 31 december 2023 wordt Atenor geconfronteerd met het algemene risico van de geopolitieke evolutie en de gevolgen daarvan op de interesttarieven en de activiteit van de vastgoedinvesteringssector.
Terhulpen, 29 februari 2024
Voor de Raad van Bestuur
| In duizenden EUR | Nota's | 2023 | 2022 |
|---|---|---|---|
| Bedrijfsopbrengsten | 3 & 4 | 89 474 | 41 008 |
| Omzet | 82 668 | 34 991 | |
| Huuropbrengsten uit vastgoed | 6 806 | 6 017 | |
| Overige bedrijfsopbrengsten | 3 & 4 | 17 073 | 21 278 |
| Winst (verlies) op afboeking van financiële activa | 6 190 | 13 091 | |
| Overige bedrijfsopbrengsten | 10 912 | 8 188 | |
| Winst (verlies) op afboeking van niet financiële activa | -29 | -1 | |
| Bedrijfskosten (-) | 3 & 4 | -170 675 | -42 823 |
| Grondstoffen en gebruikte hulpstoffen (-) | -161 697 | -155 462 | |
| Wijzigingen in voorraden gereed product en werk in uitvoering | 125 613 | 173 229 | |
| Personeelskosten (-) | 5 | -5 604 | -5 430 |
| Donaties aan afschrijvingen (-) | -1 035 | -869 | |
| Aanpassingen van waarde (-) | 16 | -56 458 | 5 345 |
| Overige bedrijfskosten (-) | 6 | -71 494 | -59 636 |
| Bedrijfsresultaat - EBIT | 3 & 4 | -64 128 | 19 463 |
| Financiële kosten | 7 | -37 620 | -18 555 |
| Financiële opbrengsten | 7 | 5 815 | 2 386 |
| Aandeel in het resultaat van deelnemingen gewaardeerd volgens de ""equity""-methode |
-8 432 | -3 016 | |
| Resultaat voor belasting | -104 365 | 278 | |
| Belastingen op het resultaat (-) | 8 | -3 321 | -1 357 |
| Resultaat na belasting | -107 686 | -1 079 | |
| Resultaat na belasting uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd | 0 | 0 | |
| Resultaat van het boekjaar | -107 686 | -1 079 | |
| Resultaat (aandeel van de minderheidsbelangen) | -557 | -236 | |
| Resultaat (aandeel van de Groep) | -107 129 | -843 | |
| WINST PER AANDEEL (In EUR) | Nota's | 2023 | 2022 |
| Totaal aantal uitgegeven aandelen waarvan eigen aandelen |
9 | 43 739 703 | 7 038 845 |
| 313 434 | 313 427 | ||
| Gemiddeld gewogen aantal aandelen exclusief eigen aandelen | 10 107 697 | 6 725 086 | |
| Basisresultaat per aandeel | 9 | -10,60 | -0,13 |
| Verwaterd resultaat per aandeel | 9 | -10,60 | -0,13 |
| Voorstel van bruto dividend per aandeel | 9 | 2,67 | |
| ANDERE ELEMENTEN VAN HET TOTAALRESULTAAT (In duizenden EUR) | Nota's | 2023 | 2022 |
| Resultaat (aandeel van de Groep) | -107 129 | -843 | |
| Niet te herclassificeren elementen in het nettoresultaat van de toekomstige uitoefeningsperioden: |
|||
| Voordelen van het personeel | 23 | -116 | 667 |
| Te herclassificeren elementen in het nettoresultaat van de toekomstige uitoefeningsperioden : |
|||
| Omrekeningsverschillen (*) | 13 583 | -10 489 | |
| Cash flow hedge | 21 | -252 | 554 |
| Totaalresultaat (aandeel van de groep) | -93 914 | -10 111 | |
| Globaal resultaat van de periode toerekenbaar aan derden | -557 | -236 |
| Totaal aantal uitgegeven aandelen |
|---|
| waarvan eigen aandelen |
| Gemiddeld gewogen aantal aandelen exclusief eigen aandelen |
| Basisresultaat per aandeel |
| Verwaterd resultaat per aandeel |
| Voorstel van bruto dividend per aandeel |
uitoefeningsperioden: uitoefeningsperioden :
(*) Gelieve te verwijzen naar de Geconsolideerde Overzicht van de Veranderingen in het Eigen Vermogen - pagina 201
ACTIVA
| In duizenden EUR | Nota's | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|---|
| VASTE ACTIVA | 243 715 | 237 510 | |
| Materiële vaste activa | 12 | 10 199 | 8 981 |
| Vastgoedbeleggingen | 13 | 21 514 | 21 482 |
| Immateriële activa | 11 | 178 | 223 |
| Deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode | 14 | 69 050 | 83 380 |
| Uitgestelde belastingvorderingen | 19 | 2 041 | 3 670 |
| Overige financiële vaste activa | 17 | 140 733 | 97 248 |
| Handelsvorderingen en overige vorderingen (vast deel) | 17 | 0 | 22 526 |
| VLOTTENDE ACTIVA | 1 084 989 | 1 037 963 | |
|---|---|---|---|
| Voorraden | 16 | 993 273 | 962 407 |
| Overige financiële vlottende activa | 17 | 1 924 | 337 |
| Afgeleide instrumenten | 17 | 118 | 0 |
| Belastingvorderingen | 18 | 588 | 1 182 |
| Handelsvorderingen en overige vorderingen | 17 | 30 802 | 39 040 |
| Betalingen van voorschotten, vlottende | 18 | 11 | 103 |
| Kas en kasequivalenten | 17 | 45 676 | 25 093 |
| Overige vlottende activa | 18 | 12 597 | 9 801 |
| TOTAAL DER ACTIVA | 1 328 704 | 1 275 473 |
| Eigen vermogen - Groepsaandeel | |
|---|---|
| Geplaatst kapitaal | |
| Reserves | |
| Eigen aandelen (-) | |
| Minderheidsbelangen |
| Langlopende rentedragende verplichtingen |
|---|
| Langlopende voorzieningen |
| Pensioen verplichting |
| Afgeleide instrumenten |
| Uitgestelde belastingverplichtingen |
| Langlopende handelsschulden en overige schulden |
| Overige langlopende passiva |
| KORTLOPENDE PASSIVA |
| Kortlopende rentedragende passiva |
| Kortlopende voorzieningen |
| Belastingverplichtingen |
| Kortlopende handelsschulden en overige schulden |
| Overige kortlopende passiva |
| In duizenden EUR | Nota's | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|---|
| TOTAAL EIGEN VERMOGEN | 344 308 | 273 618 | |
| Eigen vermogen - Groepsaandeel | 343 082 | 271 373 | |
| Geplaatst kapitaal | 10 | 317 193 | 133 621 |
| Reserves | 10 | 40 962 | 152 825 |
| Eigen aandelen (-) | 9 &10 | -15 073 | -15 073 |
| Minderheidsbelangen | 1 226 | 2 245 | |
| LANGLOPENDE PASSIVA | 470 217 | 546 143 | |
| Langlopende rentedragende verplichtingen | 21 | 450 808 | 533 679 |
| Langlopende voorzieningen | 20 | 10 213 | 5 263 |
| Pensioen verplichting | 23 | 565 | 442 |
| Afgeleide instrumenten | 21 | 0 | -370 |
| Uitgestelde belastingverplichtingen | 19 | 920 | 945 |
| Langlopende handelsschulden en overige schulden | 21 | 6 006 | 4 797 |
| Overige langlopende passiva | 21 | 1 705 | 1 387 |
| KORTLOPENDE PASSIVA | 514 179 | 455 712 | |
| Kortlopende rentedragende passiva | 21 | 403 735 | 358 965 |
| Kortlopende voorzieningen | 20 | 7 941 | 7 701 |
| Belastingverplichtingen | 22 | 2 954 | 3 488 |
| Kortlopende handelsschulden en overige schulden | 21 & 22 | 86 886 | 74 098 |
| Overige kortlopende passiva | 22 | 12 663 | 11 460 |
| TOTAAL VAN HET EIGEN VERMOGEN EN DER PASSIVA | 1 328 704 | 1 275 473 |
| In duizenden EUR | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|---|
| Bedrijfsverrichtingen | |||
| Nettoresultaat groepsaandeel | -107 129 | -843 | |
| Resultaat van de minderheidsbelangen | -557 | -237 | |
| Resultaat van ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast | 8 432 | 3 016 | |
| Rentelasten | 34 360 | 16 556 | |
| Rentebaten | -5 759 | -2 370 | |
| Actuele belastingen | 8 | 1 883 | 1 445 |
| Resultaat van het boekjaar | -68 770 | 17 567 | |
| Afschrijvingen (toevoegingen/terugnemingen) | 1 035 | 869 | |
| Waardeverminderingen (toevoegingen/terugnemingen) | 56 060 | 579 | |
| Resultaat van niet verwezenlijkt wisselen | 1 827 | 171 | |
| Reëlewaardeaanpassingen | 13 | 399 | -5 924 |
| Voorzieningen (toevoegingen/terugnemingen) | 1 535 | -6 265 | |
| Uitgestelde belastingen (toevoeging / terugname) | 8 | 1 438 | -87 |
| Resultaat op overdrachten van activa | -6 154 | -13 090 | |
| Aanpassingen van niet-monetaire posten | 56 140 | -23 747 | |
| Wijziging in voorraden | -130 359 | -177 554 | |
| Wijziging in vorderingen en andere bedragen te krijgen | 16 625 | 10 104 | |
| Wijziging in handelsschulden | 21 206 | 7 365 | |
| Wijziging in fiscale schulden op bezoldigingen | 73 | -406 | |
| Wijziging in de overige vorderingen en schulden | 1 455 | 7 258 | |
| Wijzigingen van het werkkapitaal | -91 000 | -153 233 | |
| Ontvangen rente | 5 759 | 2 370 | |
| Belastingen op het resultaat - betaalde | -2 439 | -5 289 | |
| Belastingen op het resultaat - ontvangen | 657 | 3 146 | |
| Toename (afname) van de bedrijfsthesaurie | -99 653 | -159 186 | |
| Investeringsverrichtingen | |||
| Aanschaffing van materiële en immateriële vaste activa | -825 | -1 166 | |
| Aanschaffing van financiële vaste activa | -1 805 | -1 814 | |
| Nieuwe toegestane leningen | -22 528 | -10 190 | |
| Subtotaal van de aangekochte investeringen | -25 158 | -13 170 | |
| Overdrachten van materiële en immateriële vaste activa | 3 | 0 | |
| Overdrachten van financiële vaste activa | 17 516 | 17 011 | |
| Terugbetaling van leningen | 26 222 | 483 | |
| Subtotaal van de verkochte investeringen | 43 741 | 17 494 | |
| Toename (afname) van de investeringsthesaurie | 18 583 | 4 324 | |
| Financieringsverrichtingen | |||
| Kapitaalverhogingen | 10 | 175 633 | 0 |
| Eigen aandelen | -7 | 0 | |
| Nieuwe leningen | 21 | 324 052 | 212 364 |
| Terugbetaling van leningen | 21 | -350 400 | -90 760 |
| Betaalde rente | -34 701 | -14 188 | |
| Dividenden uitbetaald door de moedervennootschap | 9 | -10 011 | -17 078 |
| Tantièmes uitbetaald voor bestuurders | -410 | -410 | |
| Toename (afname) van de financieringsthesaurie | 104 156 | 89 928 | |
| Nettowijziging over de periode | 23 086 | -64 934 | |
| Kasmiddelen aan het begin van het boekjaar | 25 168 | 92 116 | |
| Netto schommeling van de kas | 23 086 | -64 934 | |
| Effect van de wisselkoersvariatie | -748 | -2 014 | |
| Kasmiddelen aan het eind van het boekjaar | 17 | 47 506 | 25 168 |
| Geplaatst | Uitgifte | Hedging | Eigen | Geconso lideerde |
IAS 19R | Omreke nings |
Minder heids |
Totaal eigen |
||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| In duizenden EUR | Nota's | kapitaal | premies | reserves | aandelen | reserves | reserves | verschillen | belangen | vermogen |
| 2022 | ||||||||||
| Saldo per 01.01.2022 | 72 039 | 61 582 | -184 -15 073 194 743 -1 009 -13 535 | 2 480 301 043 | ||||||
| Resultaat van het boekjaar | - | - | - | - | -843 | - | - | -236 | -1 079 | |
| Andere elementen van het totaalresultaat (1) |
- | - | 554 | - | - | 667 -10 489 | - | -9 268 | ||
| Totaalresultaat | - | - | 554 | - | -843 | 667 -10 489 | -236 | -10 347 | ||
| Uitbetaalde dividenden | 9 | - | - | - | - -17 078 | - | - | - -17 078 | ||
| Saldo per 31.12.2022 | 72 039 | 61 582 | 370 -15 073 176 822 | -342 -24 024 | 2 244 | 273 618 | ||||
| 2023 | ||||||||||
| Saldo per 01.01.2023 | 72 039 | 61 582 | 370 -15 073 176 822 | -342 -24 024 | 2 244 273 618 | |||||
| Resultaat van het boekjaar | - | - | - | - -107 129 | - | - | -557 -107 686 | |||
| Andere elementen van het totaalresultaat (1) |
- | - | -252 | - | - | -116 | 13 583 | - | 13 215 | |
| Totaalresultaat | - | -252 | - -107 129 | -116 | 13 583 | -557 | -94 471 | |||
| Kapitaalverhoging | 10 | 185 525 | 3 987 | - | - | - | - | - | - | 189 512 |
| Kapitaalverhogingskosten | - -5 940 | - | - | - | - | - | - | -5 940 | ||
| Dividenden | 9 | - | - | - | - -17 950 | - | - | - | -17 950 | |
| Andere | - | - | - | - | - | - | - | -461 | -461 | |
| Saldo per 31.12.2023 | 257 564 59 629 | 118 -15 073 | 51 743 | -458 -10 441 | 1 226 344 308 |
(1) De Groep heeft verschillende Hongaarse, Roemeense, Poolse en Engelse vennootschappen. Atenor koos ervoor om de lokale munteenheid te gebruiken als functionele munteenheid in elk van deze landen.
De variatie van het eigen vermogen van het boekjaar 2023 wordt voornamelijk gekenmerkt door het resultaat van het boekjaar (€ -107,13 M), kapitaalverhogingen (€ 183,57 M netto van kosten), dividenden (€ -17,95 M) en wisselkoersverschillen (€ 13,58 M).
De positieve omrekeningsverschillen van het boekjaar die werden vastgesteld in het eigen vermogen worden verklaard door de gestegen koers van de forint (€ 6,94 M) en zloty (€ 7,05 M) tegenover de euro. Zie ook nota 17 (Financiële activa) en nota 2 (Risicobeheer).
De Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 28 april 2023 heeft besloten om een optioneel dividend voor het boekjaar 2022 voor te stellen. Na de Algemene Vergadering van 27 juni 2023 werd het totale dividend van 17,95 miljoen euro omgezet in kapitaal en uitgiftepremies van respectievelijk 3,95 miljoen en 3,99 miljoen euro. Het resterende saldo van 10,01 miljoen euro werd uitgekeerd en betaald. Een tweede kapitaalsverhoging van 181,57 miljoen euro vond plaats op 30 november 2023. De bijbehorende kosten (€ 5,94 M) werden geboekt onder de rubriek "uitgiftepremies". Zie ook de nota's 9 en 10.
De geconsolideerde jaarrekening op 31 december 2023 is opgesteld in overeenstemming met de IFRS-regels voor financiële verslaggeving (International Financial Reporting Standards) zoals goedgekeurd in de Europese Unie.
De boekhoudkundige principes die van toepassing zijn op de voorbereiding en de presentatie van de geconsolideerde financiële staten op 31 december 2023, werden niet gewijzigd ten opzichte van diegene die werden gebruikt voor de voorbereiding en de presentatie van de geconsolideerde financiële staten op 31 december 2022.
De groep bereidde de financiële staten voor op basis van de continuïteit van de vastgoedontwikkelingsactiviteiten volgens de gebruikelijke waardecreatiecyclus en voor een identiek territorium van 10 landen waarin ze actief is. De verwezenlijking van de waardecreatiecyclus impliceert de overdracht van de projecten op het einde van de cyclus, zonder dat vervroegde overdrachten in functie van bijzondere opportuniteiten en specifieke omstandigheden worden uitgesloten.
Tijdens het boekjaar 2023 werd de financiële en banksector op internationaal niveau verstoord, waardoor de afwachtende houding die investeerders hadden aangenomen, werd verlengd. De combinatie van een hoog schuldniveau en stijgende rentetarieven resulteerde in aanzienlijk hogere financiële kosten voor het bedrijf.
In deze context (in 2023) sloot Atenor meerdere transacties af en nam ze meerdere maatregelen, namelijk:
Het macro-economische landschap van 2024 vertoont nog steeds een hoge mate van onzekerheid, vooral beïnvloed door internationale spanningen. In deze context blijven de vooruitzichten voor de vastgoed investeringsmarkt, met name voor residentieel en kantoorgebouwen, beïnvloed door de evolutie van de rentetarieven. De prioriteit voor Atenor zal blijven liggen bij de schuldvermindering door het afronden van haar mature projecten, meer specifiek: Wellbe, Realex (Conferentiecentrum), Twist, UP-site Bucharest en Lake 11 (fase 1), die zullen bijdragen aan zowel een positieve marge als een vermindering van de netto schuld.
De groep beschikt permanent over cashflowprognoses op 18 maanden en zorgt ervoor voldoende middelen achter de hand te houden om de activiteiten uit te voeren, rekening houdend met bepaalde hypotheses.
De voorziene afsluiting van aangegane transacties op 31 december 2024 zal concreet uitmonden in een aanzienlijke verlaging van de netto schuld van de groep ten opzichte van de situatie op 31 december 2023.
In deze context heeft Atenor verschillende gevoeligheidsanalyses uitgevoerd, rekening houdend met de hierboven genoemde aannames en onzekerheden, om mogelijke negatieve effecten op de kasstroom te overwegen. Tot op heden is Atenor van mening dat alle overwogen maatregelen voldoende zouden moeten zijn om mogelijke negatieve effecten af te zwakken.
Ten slotte is bijzondere aandacht besteed aan de naleving van de convenanten die in de loop van 2023 met twee banken zijn overeengekomen. Meerdere convenanten worden voor het eerst getoetst op basis van de jaarrekening op 31 december 2023, andere zullen per 30 juni 2024 getoetst worden. Gelet op de verwachte evolutie van de activiteiten impliceren de cashflowvooruitzichten de naleving van de genoemde covenanten.
Zowel voor het kasbeheer op korte als op middellange termijn vertrouwt de groep ook op een netwerk van bankrelaties met verschillende banken.
De geconsolideerde rekeningen per 31 december 2023 werden opgesteld conform de IFRS-normen zoals van toepassing in de Europese Unie.
Atenor heeft de nieuwe IFRS-normen, die in 2023 nog niet van kracht waren, niet vervroegd toegepast en heeft geen Europese IFRS-uitzonderingen toegepast.
De nieuwe IFRS-normen en de IFRIC-interpretaties en de wijzigingen aan de oude normen en interpretaties, die voor het eerst worden toegepast in 2023, hebben weinig significant effect gehad op de cijfers die Atenor heeft gerapporteerd.
De nieuwe IFRS-normen en IFRIC- interpretaties en de wijzigingen van de voormalige normen en interpretaties, voor het eerst van toepassing in 2023, hebben geen rechtstreekse significante gevolgen gehad voor de door de onderneming gerapporteerde cijfers.
Atenor heeft deze nieuwe of geamendeerde normen en interpretaties nog niet aangenomen. Atenor vervolgt haar analyse van de eventuele impact van deze nieuwe normen en interpretaties. De toekomstige toepassing van de nieuwe of geamendeerde normen en interpretaties waarvan de inwerkingtreding is vastgelegd op 1 januari 2024, zou geen significante impact mogen hebben op de geconsolideerde financiële staten van Atenor.
De richtlijn "Pillar II" (luik minimumbelasting van de hervorming van de internationale fiscaliteit van de OESO),
die in Belgisch recht is omgezet in de begrotingswet voor 2024, is niet van toepassing op Atenor, omdat de groep de minimumdrempel van 750 miljoen euro geconsolideerde omzet niet heeft bereikt.
De geconsolideerde jaarrekening van de Groep werd goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 21 maart 2024.
De geconsolideerde jaarrekening omvat de jaarrekening van Atenor SA en haar dochterondernemingen waarover zij direct of indirect zeggenschap heeft, en haar belangen in joint ventures.
Er is sprake van zeggenschap in een dochteronderneming wanneer de Groep:
Als algemene regel geldt dat zeggenschap wordt verondersteld te bestaan wanneer de Groep ten minste 50% van de aandelen bezit.
Dochterondernemingen worden integraal geconso– lideerd vanaf de datum waarop de zeggenschap wordt verworven tot de datum waarop de zeggenschap verloren gaat. Transacties en resultaten binnen de groep worden geëlimineerd.
Een joint venture is een contractueel overeengekomen samenwerkingsverband waarbij de Groep en een of meer partijen gezamenlijke zeggenschap hebben over het bedrijf en rechten hebben op de netto activa van het bedrijf. Er is sprake van gezamenlijke zeggenschap wanneer alle partijen die de zeggenschap delen in onderling overleg moeten handelen en de beslissingen over de relevante activiteiten van de gemeenschappelijke onderneming unaniem moeten nemen.
Joint ventures worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode. Volgens deze methode worden deelnemingen aanvankelijk tegen kostprijs geboekt. Deze waarde wordt vervolgens aangepast om rekening te houden met het aandeel van de Groep in de niet-uitgekeerde winsten of verliezen sinds de overname. De jaarrekeningen van de dochterondernemingen en joint ventures worden opgesteld voor dezelfde verslagperiode als die van Atenor SA. Er worden uniforme waarderingsregels toegepast.
De geconsolideerde financiële staten zijn voorbereid op basis van de historische kostprijs uitgezonderd bepaalde financiële instrumenten die geboekt zijn volgens de overeenkomst van de reële waarde, in overeenstemming met de verwerking van de verschillende categorieën van financiële activa en verplichtingen gedefinieerd door de norm IFRS 9.
De financiële staten zijn weergegeven in duizenden euro's en afgerond tot het dichtste duizendtal.
De geconsolideerde balans omvat een indeling van activa en passiva in kortlopend en langlopend. Deze indeling is gebaseerd op de looptijd. Wanneer deze periode korter is dan of gelijk is aan 12 maanden, worden de activa en passiva geboekt als "kortlopend". Wanneer de looptijd meer dan 12 maanden bedraagt, worden zij opgenomen onder "niet-kortlopend".
Materiële vaste activa worden geboekt als het waarschijnlijk is dat er toekomstige economische voordelen in verband met dit element ontstaan voor de Groep en als de kost van deze activa op een betrouwbare manier kan worden geraamd.
De materiële vaste activa zijn onderworpen aan de toepassing van de bepalingen betreffende de depreciaties van activa (IAS 36) en aan de duur van het nut van de belangrijke onderdelen van de activa (IAS 16). De terreinen, installaties en machines die worden aangehouden met het oog op het gebruik ervan bij de productie van goederen en diensten, of voor administratieve doeleinden, worden oorspronkelijk gewaardeerd aan de aankoopwaarde, met aftrek van de samengevoegde afschrijvingen en eventuele toegekende waardeverliezen.
De aankoopwaarde bevat alle rechtstreeks te boeken lasten die nodig zijn opdat de activa de functies zouden kunnen vervullen waarvoor ze bedoeld zijn. De afschrijving wordt berekend op basis van de geschatte economische levensduur en op jaarbasis geraamd, met aftrek van de restwaarde als deze aanzienlijk is. De kosten van leningen worden desgevallend geactiveerd als materiële vaste activa onder de voorwaarden waarin IAS 23 voorziet. De afschrijvingen worden lineair berekend op de geschatte economische levensduur van de activa vanaf de datum waarop ze klaar zijn voor gebruik, rekening houdend met de restwaarde van de betrokken activa, wanneer deze aanzienlijk is. De afschrijving wordt geboekt op de resultatenrekening bij de rubriek "Afschrijvingen (-)".
| Gebouwen | 20 - 33 jaar |
|---|---|
| Installaties en uitrusting | 10 - 15 jaar |
| Machines | 3 - 8 jaar |
| Informaticamateriaal | 3 - 10 jaar |
| Meubilair | 2 - 10 jaar |
| Rollend materieel | 4 jaar |
| Inrichting gehuurde lokalen | over de duur van de huuro vereenkomst (9 jaar) |
De winst of het verlies als gevolg van de verkoop of buitengebruikstelling van materiële vaste activa stemt overeen met het verschil tussen de opbrengst van de verkoop en de boekhoudkundige waarde van de materiële vaste activa. Dit verschil wordt opgenomen in de resultatenrekening.
Er wordt verondersteld dat de levensduur van terreinen onbeperkt is, ze worden derhalve niet afgeschreven.
Latere uitgaven worden geboekt op de resultatenrekening op het ogenblik waarop ze gedaan worden. Een dergelijke uitgave wordt pas geactiveerd wanneer duidelijk kan worden aangetoond dat ze heeft geleid tot een verhoging van de verwachte toekomstige economische voordelen van de materiële vaste activa ten opzichte van de normale prestaties die oorspronkelijk werden geraamd.
De activiteiten van Atenor op het vlak van vastgoedontwikkeling kunnen ertoe leiden dat de groep verschillende soorten gebouwen bezit, die worden gecategoriseerd volgens het gebruik ervan:
Elke categorie heeft haar eigen waarderingsregels voor de boeking van de activa bij de aanvang en hun latere waardering.
Activa die worden aangehouden als vastgoedbeleggingen vertegenwoordigen vastgoed dat wordt aangehouden om huuropbrengsten te genereren of vastgoed dat op lange termijn wordt verhuurd in afwachting van ofwel de uitvoering van een vastgoedproject op middellange termijn, ofwel de verkoop van het actief.
Vastgoedbeleggingen worden aanvankelijk opgenomen tegen kostprijs, met inbegrip van de transactiekosten (juridische honoraria, overdrachtsbelasting en andere transactiekosten) en, indien van toepassing, kosten voor de financiering. Na de eerste waardering worden vastgoedbeleggingen geboekt tegen reële waarde.
Vastgoedbeleggingen in ontwikkeling worden gewaardeerd tegen reële waarde verminderd met de geschatte kosten om het project te voltooien, indien de reële waarde op een betrouwbare manier kan worden bepaald. Vastgoedbeleggingen in aanbouw waarvan de reële waarde niet op een betrouwbare manier kan worden bepaald, worden gewaardeerd tegen kostprijs minus waardevermindering totdat de reële waarde op een betrouwbare manier kan worden bepaald. De kosten van vastgoedbeleggingen in ontwikkeling omvatten toerekenbare rente en andere daarmee verband houdende kosten. De rente op ontwikkelingsuitgaven wordt berekend aan de hand van een specifieke lening. In voorkomend geval wordt de rente niet gekapitaliseerd wanneer er geen ontwikkelingsactiviteit plaatsvindt. Een eigendom is niet meer in ontwikkeling wanneer deze voltooid is.
De reële waarde is de prijs die zou worden ontvangen om een actief te verkopen of de prijs die betaald zou worden om een passief op de waarderingsdatum over te dragen in een normale transactie tussen marktdeelnemers. De reële waarde is gebaseerd op actieve marktprijzen, indien nodig aangepast aan de verschillen in aard, locatie of toestand van het specifieke actief.
Als deze informatie niet beschikbaar is, gebruikt Atenor alternatieve waarderingsmethodes, zoals recente prijzen op minder actieve markten of verdisconteerde kasstroomprognoses. Op de datum van de afsluiting worden taxaties verricht door professionele taxateurs die beschikken over erkende en relevante kwalificaties en recente ervaring met de locatie en categorie van de te taxeren vastgoedbeleggingen.
De reële waarde van vastgoedbeleggingen weerspiegelt onder meer de huuropbrengsten uit lopende huurovereenkomsten en andere hypotheses die marktdeelnemers zouden maken bij de waardering van het vastgoed onder de huidige marktomstandigheden. Veranderingen in de reële waarde worden opgenomen in het geconsolideerde overzicht van het volledig resultaat.
De immateriële vaste activa worden oorspronkelijk gewaardeerd aan hun kost. De immateriële vaste activa worden ondergebracht bij het actief als het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen die aan de activa worden toegekend naar de onderneming gaan en als de kost van deze activa op een betrouwbare manier kan worden geraamd. Na hun oorspronkelijke boeking worden de immateriële vaste activa geraamd aan de kost verminderd met het totaal van de afschrijvingen en met het totaal van de depreciaties van activa.
De immateriële vaste activa van Atenor bevatten vooral software.
De immateriële vaste activa hebben een bepaalde economische levensduur en worden bijgevolg afgeschreven volgens de lineaire methode op basis van de beste raming van hun gebruiksduur. De afschrijving wordt geboekt in de resultatenrekening bij de rubriek "Afschrijving (-)".
Behalve voor de immateriële vaste activa in aanbouw die worden onderworpen aan een jaarlijkse waardeverliestest, maken de materiële en immateriële vaste activa enkel het voorwerp uit van een waardeverliestest wanneer er een aanwijzing bestaat dat hun boekhoudkundige waarde niet invorderbaar zal zijn door hun gebruik (nutswaarde) of door hun verkoop (reële waarde min de kosten van de verkoop).
Indien een actief geen kasstromen genereert onafhankelijk van die van andere activa, gaat de Groep over tot een raming van het invorderbare bedrag van de kasstroom genererende eenheid (KGE) waartoe dit actief behoort. De invorderbare waarde is de hoogste waarde tussen de reële waarde verminderd met de verkoopkosten en de gebruikswaarde.
De reële waarde is de prijs die zou worden ontvangen voor de verkoop van een actief of die betaald zou worden voor de overdracht van een passief tijdens een normale transactie tussen de marktdeelnemers op de waarderingsdatum.
De nutswaarde is de huidige waarde van de toekomstige kasstromen die kunnen voortvloeien uit een actief of een KGE.
Een waardeverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde van een actief of een KGE zijn invorderbare waarde overschrijdt.
Wanneer een waardeverlies later wordt geboekt, wordt de boekwaarde van het actief of van een KGE verhoogd tot de raming herzien met zijn invorderbare waarde, zonder echter hoger te zijn dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen enkele waardevermindering was geboekt voor dit actief of deze KGE in de loop van de eerdere boekjaren.
De goodwill vormt het verschil tussen de aankoopkost die werd bepaald bij een hergroepering van ondernemingen en het aandeel van de Groep in de reële waarde van de activa, verplichtingen en de eventuele verworven identificeerbare verplichtingen.
Wanneer de controle verkregen wordt over één of meerdere entiteiten die geen "business" vormen, wordt de hergroepering niet beschouwd als "business combination". Wanneer het gaat om een groep activa of netto activa die geen "business" vormen, worden de kosten verdeeld tussen de individuele activa en de passiva die geïdentificeerd kunnen worden op basis van hun reële waarde op de datum van de acquisitie.
En een dergelijke verwerving van activa geeft geen aanleiding tot de opname van een goodwill. Dit overschot wordt niet afzonderlijk opgenomen als "goodwill", maar wordt verdeeld tussen de identificeerbare activa en passiva op basis van hun betreffende reële waarde op de overnamedatum. Kortom, de overgedragen activa staan op de balans van de koper aan hun reële waarde vermeerderd met de betaalde "hogere prijs", zonder erkenning van uitgestelde belastingen.
De Groep boekt een niet-courant actief (of een hele entiteit die bedoeld is om te worden afgestaan) als een bezit met het oog op verkoop, indien de boekhoudkundige waarde ervan voornamelijk wordt of zal worden gedekt door middel van een verkooptransactie in plaats van door voortgezet gebruik.
De niet-courante activa die worden aangehouden met het oog op verkoop, worden gewaardeerd aan de boekhoudkundige waarde of aan de reële waarde verminderd met de verkoopkosten, afhankelijk van wat lager is.
Een beëindigde bedrijfsactiviteit is een kasstroom genererende eenheid (of groep van eenheden) die werd afgestaan of die wordt aangehouden om te worden afgestaan. Ze wordt op de resultatenrekening geboekt onder één bedrag en de activa en passiva ervan worden in de balans apart van de andere activa en passiva weergegeven.
De voorraden bestaande uit vastgoedprojecten worden gewaardeerd op laagste kost of aan de netto verkoopwaarde. De netto verkoopwaarde is de verkoopprijs die wordt geraamd in het kader van een normaal ontwikkelingsproces van een vastgoedproject, verminderd met de geraamde kosten op het einde en de kosten die noodzakelijk zijn voor de verkoop.
De kostprijs omvat de aankoopkosten en de directe en indirecte kosten voor de transformatie of ontwikkeling, desgevallend met inbegrip van de financieringskosten.
Alle projecten in ontwikkeling in de vreemde landen blijven gevaloriseerd in voorraad volgens de aankoopprijzen en de marktprijzen met betrekking tot de studies en de bouwkosten. Alle actieve maatregelen die bijdragen tot een goed einde van het project vertalen de waardecreatie die Atenor toevoegt en rechtvaardigen het behoud van een activawaarde "at cost" zolang het project laat zien dat het haalbaar en rendabel is, ongeacht de wisselvalligheid van de marktwaarden.
Een stopgezet project en/of een project waarvan de netto realisatiewaarde lager is dan de boekhoudkundige nettowaarde in voorraad, wordt verbeterd door de juiste waarde.
Door de haalbaarheidsstudies (kostprijs, verhuurprijs, vrijgave-parameters) van de projecten regelmatig te updaten, kan men controleren in welke mate de potentiële marge wordt beïnvloed door de evolutie van de economische en financiële omstandigheden. Deze raming van het resultaat per project houdt dan ook het wisselrisico in als haalbaarheidsparameter van elk van de projecten.
Het bedrag van elke afschrijving van voorraden om ze terug te brengen tot hun netto verkoopwaarde en alle verliezen van voorraden worden geboekt als lasten van de periode waarin de waardevermindering of het verlies plaatsvindt. Het bedrag van elke overname van een afschrijving van voorraden voortvloeiend uit een toename van de netto verkoopwaarde wordt geboekt als een vermindering van het bedrag van de voorraden opgenomen als last in de periode waarin de overname plaatsvindt.
Een voorziening wordt aangelegd wanneer de Groep hiertoe wettelijk of impliciet verplicht is op de balansdatum en uiterlijk bij de goedkeuring van de geconsolideerde jaarrekening door de Raad van Bestuur. De geregistreerde voorzieningen voldoen aan de drievoudige voorwaarden dat ze moeten voortvloeien uit een transactie of een gebeurtenis die zich heeft voorgedaan, dat ze naar alle waarschijnlijkheid zullen leiden tot een uitgaande kasstroom en dat deze uitgaande kasstroom op een betrouwbare manier moeten kunnen worden geraamd.
De voorzieningen moeten worden bijgewerkt om rekening te houden met het verstrijken van de tijd. Elk jaar herziet Atenor de bij-werkings-percentages die worden gebruikt voor elk van deze voorzieningen.
Bij de toepassing van evaluatieregels is de samenstelling van de voorzieningen voor te betalen lasten een materie die ter beoordeling wordt voorgelegd.
Wat de risico's en verbintenissen betreft waarvoor een effectieve uitbetaling wordt betwist en weinig waarschijnlijk wordt bevonden, geeft Atenor de kwalitatieve indicaties op in nota's 2, 25 en 27 (Risicobeheer, Geschillen en Rechten en verbintenissen).
De financieringskosten die aan de verwerving, de bouw of de productie van een in aanmerking komend actief toe te kennen zijn, worden opgenomen in de kost van die activa.
Een in aanmerking komend actief is een actief dat een lange voorbereidingsperiode vereist voordat het kan worden gebruikt of verkocht. De gebouwen bedoeld voor verkoop geboekt bij voorraden, beantwoorden aan dit criterium omdat de studies, de bouw en de verkoop enkele jaren in beslag kunnen nemen.
Het tarief dat wordt gehanteerd om deze kost te bepalen, stemt overeen met het gewogen gemiddelde van de financieringskosten die van toepassing zijn op specifieke of algemene leningen aangegaan om de betrokken vastgoedprojecten te financieren.
Atenor start de kapitalisatie van de leningskosten zodra de nodige vergunningen voor de voorbereiding van het actief zijn uitgereikt en de werf werkelijk werd opgestart. De kapitalisatie van de leenkosten wordt opgeschort tijdens lange periodes waarin het normale verloop van de ontwikkeling van het project wordt onderbroken.
De kapitalisatie van de leenkosten wordt stopgezet in het geval van verkoop van wooneenheden en kantoren in aanbouw.
Financiële activa en passiva worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde, behalve handelsvorderingen die tegen transactiewaarde worden gewaardeerd op voorwaarde dat het contract geen significante financieringscomponent heeft.
Transactiekosten die rechtstreeks zijn toe te rekenen aan de verwerving of uitgifte van dat financieel actief of die financiële verplichting worden, naar gelang van het geval, opgeteld bij of afgetrokken van de reële waarde van de financiële activa of verplichtingen (behalve voor financiële activa of verplichtingen die worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening).
Financiële activa omvatten leningen aan verbonden partijen, vorderingen, met inbegrip van handels- en andere vorderingen, geldmiddelen en kasequivalenten. Financiële verplichtingen omvatten handelsschulden, financiële leningen en afgeleide financiële instrumenten.
Aan- en verkopen van financiële activa worden opgenomen op de transactiedatum.
Financiële activa en passiva worden gesaldeerd en het nettobedrag wordt in de geconsolideerde balans opgenomen indien er een thans afdwingbaar juridisch recht is om de opgenomen bedragen te salderen en indien het voornemen bestaat om op nettobasis af te wikkelen, de activa te realiseren en de passiva gelijktijdig af te wikkelen.
De financiële activa van de Groep worden in twee categorieën ingedeeld:
Financiële activa tegen geamortiseerde kostprijs worden vervolgens gewaardeerd volgens de effectieve-rentemethode (EIR) en zijn onderhevig aan waardevermindering. Winsten en verliezen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer het actief van de balans wordt verwijderd, wordt gewijzigd of een waardevermindering ondergaat.
De financiële activa van de Groep tegen geamortiseerde kostprijs omvatten handelsvorderingen, leningen aan een geassocieerde deelneming en andere vaste activa.
De enige financiële activa die vervolgens worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening zijn afgeleide instrumenten waarbij de positie positief is en de vastgoedcertificaten van Beaulieu. Zie financiële verplichtingen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening in 2.9.3.
Ten behoeve van de waardering na de eerste opname worden financiële verplichtingen in twee categorieën ingedeeld:
Financiële verplichtingen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening omvatten alleen afgeleide financiële instrumenten. Veranderingen in de reële waarde van afgeleide financiële instrumenten die kasstroomafdekkingen zijn, worden rechtstreeks in het eigen vermogen verwerkt. Het niet-effectieve deel wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die zijn aangewezen en in aanmerking komen als reëlewaardeafdekkingen, worden opgenomen in de winsten verliesrekening, samen met veranderingen in de reële waarde van het afgedekte actief of de afgedekte verplichting die zijn toe te schrijven aan het afgedekte risico.
Afgeleide financiële instrumenten worden opgenomen als financiële activa tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening wanneer de reële waarde positief is en als financiële verplichtingen wanneer de reële waarde negatief is.
Financiële verplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs omvatten handelsschulden en financiële leningen. Na de eerste opname worden rentedragende leningen vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode.
Voor financiële leningen worden de financiële kosten, met inbegrip van te betalen premies en honoraria, ten laste van het resultaat genomen over de periode waarin zij beschikbaar zijn, met uitzondering van de kosten van leningen die verband houden met in aanmerking komende activa.
Een financieel actief wordt pas van de balans verwijderd als de contractuele rechten op de kasstromen uit het actief aflopen of als het actief en nagenoeg alle risico's en voordelen van eigendom aan een andere partij worden overgedragen. Wanneer een financieel actief niet langer in de balans wordt opgenomen, wordt het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de som van de ontvangen en de te ontvangen vergoeding in de winst- en verliesrekening opgenomen.
Een financiële verplichting wordt niet langer in de balans opgenomen wanneer de verplichtingen zijn nagekomen, zijn geannuleerd of aflopen. Het verschil tussen de boekwaarde van de niet langer opgenomen financiële verplichting en de betaalde en te betalen vergoeding, met inbegrip van overgedragen niet-monetaire activa of aangegane verplichtingen, wordt opgenomen in de winst-en-verliesrekening.
Een model van verwachte kredietverliezen wordt toegepast op financiële activa die niet worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening.
De volgende activa zijn opgenomen in de beoordeling op mogelijke waardevermindering:
Voor handelsvorderingen en activa uit hoofde van contracten, wordt de vereenvoudigde methode gebruikt, d.w.z. meting van het verwachte verlies over de gehele looptijd (IFRS 9.5.5.15). Voor andere financiële activa wordt een beoordeling gemaakt van het verwachte verlies over een periode van 12 maanden.
Op elke balansdatum wordt een risicobeoordeling uitgevoerd om na te gaan of het aan het financieel actief verbonden kredietrisico sinds de eerste opname niet aanzienlijk is toegenomen.
De verwachte kredietverliezen worden voor elk financieel actief afzonderlijk beoordeeld en zijn over het algemeen niet materieel gezien de bestaande zekerheden (fysieke activa, effecten, aanbetalingen, diverse waarborgen).
De Groep bepaalt de reële waarde van haar financiële activa en passiva volgens een reële waarde hiërarchie. Een financieel instrument wordt geclassificeerd in de reële waarde hiërarchie op basis van de input van het laagste niveau dat van belang is voor de waardering van de reële waarde.
Voor instrumenten genoteerd op een actieve markt, stemt de juiste waarde overeen met de notering op de afsluitingsdatum.
Niveau 2 : Andere gegevens dan genoteerde prijzen die (direct en indirect) waarneembaar zijn
De afgeleide instrumenten worden desgevallend gevaloriseerd door een financiële instelling, op basis van marktparameters.
Niveau 3 : Niet waarneembare marktgegevens
Voor elke categorie van financiële instrumenten vermeldt Atenor de methoden die zijn toegepast om de reële waarde te bepalen:
De reële waarde van geldmiddelen en kasequivalenten, handelsvorderingen, handelsschulden, opgebouwde vergoedingen en beloningen en andere overlopende posten wordt geacht gelijk te zijn aan de respectieve boekwaarde van deze instrumenten wegens hun korte looptijd en weerspiegelt de verkoopprijzen van de onroerende goederen en andere activa die in de compromissen en akten zijn vervreemd.
De reële waarde van niet-genoteerde, voor verkoop beschikbare financiële activa wordt geschat op hun boekwaarde, rekening houdend met de ontwikkeling van de activiteiten van de betrokken ondernemingen en de bestaande aandeelhoudersovereenkomsten. Hun bedrag is niet significant.
Naar gelang van de looptijd worden de financiële schulden gewaardeerd op basis van de geactualiseerde kasstromen of tegen de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentevoet, die door de overeenkomsten en de geleende bedragen wordt gerechtvaardigd.
De Groep beschikt over buitenlandse activa en beschouwt de munteenheid van elk land als de "functionele" valuta in de zin van IAS 21 die handelt over de "gevolgen van wisselkoerswijzigingen van vreemde valuta" in de individuele overzichten van elke entiteit en bepaalt op welke manier de financiële staten van buitenlandse dochterondernemingen die in een andere valuta aangehouden worden, in euro (de presentatievaluta) moeten worden omgerekend. Het gebruik van de lokale valuta als functionele munt werd gekozen op basis van de operationele uitvoeringsbehoeften van de projecten.
De groep is blootgesteld aan de wisselkoersschommelingen van de landen waarin hij actief is. Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk geboekt in de functionele valuta, tegen de wisselkoers op datum van de transactie. Bij het afsluiten van het boekjaar worden de monetaire activa en passiva omgerekend tegen de slotkoers. De winsten of verliezen die ontstaan bij deze omrekening worden opgenomen in de resultatenrekening, met uitzondering van de aanpassing uitgevoerd voor de intercompany voorschotten die deel uitmaken van de netto-investering in de dochteronderneming. De omrekeningsverschillen die ontstaan bij omrekening van de financiële staten van de dochterondernemingen van functionele valuta (plaatselijke valuta) in consolidatiedeviezen worden rechtstreeks geboekt in de rubriek omrekeningsverschillen eigen vermogen.
De Groep past hedge accounting toe volgens IFRS 9. De omrekeningsverschillen op de afdekkingsposities of afgedekte instrumenten worden rechtstreeks verwerkt volgens reële waarde in het eigen vermogen voor wat betreft de afdekking van de kasstromen.
Raadpleeg "Nota 17 – Vlottende en vaste financiële activa" voor meer informatie
De sector gebonden informatie wordt zowel voor de interne rapportering als voor de externe communicatie opgesteld over één enkele activiteitensector (monosector), namelijk de ontwikkeling van projecten op het gebied van vastgoedontwikkeling (kantoorgebouwen en woningen, retail activiteit die ondergeschikt is aan de eerste twee hierboven genoemde activiteiten). Deze activiteit wordt project per project voorgesteld, beheerd en gecontroleerd. De verschillende projecten worden opgevolgd en hun prestaties worden geëvalueerd door de verschillende projectcomités, het Uitvoerende Comité en de Raad van Bestuur.
Voortaan kunnen er echter twee geografische segmenten onderscheiden worden op basis van de locatie van projecten: West-Europa met België, het Groothertogdom Luxemburg, Nederland, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Portugal enerzijds en anderzijds Centraal-Europa, dat Hongarije, Roemenië en Polen omvat.
Atenor is betrokken in complexe transacties op het vlak van vastgoed waarvan de resultaten worden toegekend naargelang de contractuele verbintenissen enerzijds en de mate van verwezenlijking anderzijds. De principes voor toekenning van de inkomsten zijn zowel van toepassing voor "share deal"- als "asset deal"-operaties voor de verkoop van gebouwen waarvan de bouw reeds volledig is afgerond, die nog gebouwd moeten worden of die in de toekomst zullen worden afgewerkt.
Deze boekhoudprincipes worden toegepast in het licht van de principes van de IRFS 15 (Inkomsten uit gewone activiteiten uit contracten met klanten) wat betreft de voorafgaande erkenning van de opbrengsten, rekening houdend met het specifieke karakter van de activiteit van de vastgoedontwikkelaar, of op de verkoop van goederen met de erkenning van de inkomsten op het ogenblik van de effectieve overdracht van de risico's en voordelen van het eigendom van de goederen aan de koper.
Opbrengsten worden erkend op basis van een percentage van voltooiing of "at a point in time" overeenkomstig de prestatievereisten van IFRS 15, voor zover zij als definitief verworven kunnen worden beschouwd. Deze toekenning gebeurt met aftrek van alle redelijk te voorziene lasten die gekoppeld zijn aan de verplichtingen van Atenor ten opzichte van de koper, in het bijzonder met betrekking tot de bouw en de verkoop van het gebouw.
In toepassing van IFRS 15 § 35, is de erkenning volgens de voortgang gebaseerd op het creatie- of waarderingscriterium van het gebouw waarop de koper zeggenschap krijgt naarmate dit gecreëerd of gewaardeerd wordt. De verkopen van de opgeleverde gebouwen worden "at a point in time" geregistreerd, wat overeenkomt met de datum van ondertekening van de verkoopovereenkomst. De verkopen van gebouwen in aanbouw worden erkend op basis van het voltooiingspercentage.
De mate van voortgang van de werken kan op verschillende manieren worden bepaald. Atenor gebruikt de methode die de verrichte werkzaamheden op een betrouwbare manier meet. De gekozen methodes kunnen afhankelijk van de aard van het contract bestaan uit:
De voortgang van de betalingen en ontvangen voorschotten van de klanten stemmen niet noodzakelijk overeen met de volgens de methode van het voltooiingspercentage opgenomen bedragen:
gefactureerde bedragen. Deze worden opgenomen onder de rubriek "Overige schulden" in "vlottende en niet-vlottende financiële passiva".
De indeling als vlottend of niet vlottend is gekoppeld aan de datum van oplevering van het overgedragen gebouw (datum van de voorlopige oplevering).
Bepaalde verplichtingen ten aanzien huurders en/of kopers impliceren het aanleggen van voorzieningen op het moment van de opname van het resultaat. Het doel van deze voorzieningen is voornamelijk te voorzien in op de lokale markt gebruikelijke huurvoorzieningen voor ruimte die op het moment van verkoop nog niet is verhuurd. Daarnaast kan voor diezelfde ruimtes een huur gegarandeerd worden over een beperkte periode na oplevering van het project. Deze voorzieningen zijn variabel van aard aangezien ze afhankelijk zijn van het c commerciële succes van elke ontwikkeling.
De belastingen van de vennootschap zijn gebaseerd op het jaarresultaat en omvatten de belastingen van het boekjaar en de opgeschorte belastingen. Ze worden opgenomen in de resultatenrekening, behalve als ze betrekking hebben op elementen die rechtstreeks worden opgenomen in het eigen vermogen, in welk geval ze rechtstreeks worden geboekt in het eigen vermogen.
De belasting van het boekjaar is het bedrag van de te betalen belastingen op basis van de belastbare winst van het boekjaar, en de eventuele verbeteringen over vorige boekjaren. Deze wordt berekend op basis van de lokale geldende belastingtarieven op de sluitingsdatum.
De opgeschorte belastingen worden opgenomen op alle belastbare tijdelijke verschillen die belastbaar of aftrekbaar zijn, met uitzondering van de oorspronkelijke boeking van de goodwill, van een actief of passief in een transactie die geen bedrijfs-combinatie is en die op het moment van de transactie geen invloed heeft op de boekhoudkundige of belastbare winst.
Bij de verwerving van (onroerende) activa, wordt er geen uitgestelde belasting opgenomen en wordt het actief erkend aan zijn reële waarde, desgevallend vermeerderd met de hogere betaalde prijs.
Tijdelijke verschillen zijn de verschillen tussen de boekwaarde van een actief of een passief in de balans en de fiscale boekwaarde ervan.
Een uitgestelde belastingverplichting moet worden geboekt voor alle belastbare tijdelijke verschillen. Een uitgestelde belastingvordering moet worden geboekt voor alle aftrekbare tijdelijke verschillen in de mate dat het waarschijnlijk is dat er belastbare winst beschikbaar zal zijn, waarop de aftrekbare tijdelijke verschillen kunnen worden geboekt.
De uitgestelde belastingvorderingen die betrekking hebben op overgedragen fiscale verliezen en belastingkredieten worden niet erkend voor zover er overtuigend bewijs bestaat dat de toekomstige belastbare winsten beschikbaar zullen zijn om deze belastingvorderingen te gebruiken. Op elke sluitingsdatum heroverweegt Atenor de al dan niet erkende uitgestelde belastingvorderingen op basis van de aanwijzingen van de toekomstige rentabiliteit van de betrokken ondernemingen.
De uitgestelde belastingen worden berekend tegen de geldende belastingtarieven.
Bij de aanvang van een contract beoordeelt de Groep of het contract een leaseovereenkomst is of bevat, d.w.z. of het contract het recht verleent om gedurende een bepaalde periode en tegen een vergoeding het gebruik van een specifiek actief te controleren.
Bij de aanvang van de leaseovereenkomst neemt de Groep een actief op voor het gebruiksrecht en een verplichting voor de te betalen huur, behalve voor korte termijnleases (12 maanden of minder) en leases van activa met een lage waarde. Voor deze contracten neemt de Groep huurbetalingen op als bedrijfskosten op een lineaire basis over de duur van het contract.
De leasingcontracten die de Groep heeft afgesloten hebben hoofdzakelijk betrekking op gebouwen en voertuigen.
Activa waarop gebruiksrechten rusten, worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingsverliezen en aangepast voor herwaarderingen van leaseverplichtingen. De kostprijs omvat het initiële bedrag van de leasingverplichting, de op of voor de aanvangsdatum betaalde huurgelden en de initiële directe kosten. Activa waarop een gebruiksrecht rust, worden lineair afgeschreven over de contractperiode of de gebruiksduur van het onderliggende actief, afhankelijk van welke periode de kortste is. Zij worden onderworpen aan een toetsing op bijzondere waardevermindering zoals beschreven in punt 2.2.
Leaseverplichtingen worden aanvankelijk gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitstaande leasebetalingen. Deze wordt berekend op basis van de impliciete rentevoet van de leaseovereenkomst indien deze rentevoet gemakkelijk kan worden bepaald. Indien dit niet het geval is, gebruikt de Groep haar marginale rentevoet voor leningen. De waarde van de huurverplichtingen wordt vervolgens verhoogd om rekening te houden met de rente, verminderd met de verrichte huurbetalingen en geherwaardeerd in geval van wijzigingen in de huurcontracten.
De Groep sluit als leasinggever uitsluitend huurovereenkomsten voor gebouwen. Dit zijn ofwel eigendommen die worden verworven voor ontwikkeling en gehuurd tot de ontwikkeling begint, ofwel eigendommen die bestemd zijn voor verkoop, aanvaard en geheel of gedeeltelijk gehuurd. Deze contracten worden geclassificeerd als operationele leases, aangezien de voordelen en risico's van eigendom van het goed niet worden overgedragen aan de lessee. Huuropbrengsten worden lineair over de looptijd van het contract als inkomsten verantwoord.
Atenor vermeldt, waar van toepassing, de oordelen en veronderstellingen die bij de toepassing van de grondslagen voor financiële verslaggeving van Atenor en elke entiteit zijn gemaakt, indien zij van invloed zijn op de financiële staten.
De voordelen na de tewerkstelling bevatten de pensioenen en andere pensioen gebonden voordelen, evenals de levensverzekering en de medische zorgen na de tewerkstelling. De voordelen worden opgenomen in de bepaalde bijdrage-plannen met een minimaal gewaarborgd rendement in overeenstemming met de Belgische wetgeving, of in de pensioenplannen met vaste opbrengst.
De bijdragen van de bepaalde bijdrageplannen worden als last opgenomen in de resultatenrekening op het ogenblik dat ze verschuldigd zijn. Voor deze plannen wordt de benadering van de intrinsieke waarde gebruikt om te bepalen of een pensioenverplichting al dan niet moet worden geboekt. Volgens deze methode stemt het passief overeen met de som van alle individuele verschillen tussen de wiskundige reserves (reserve berekend door bijdragen uit het verleden te kapitaliseren bij de technische rentevoet die de verzekeraar toepast, rekening houdend met de participatie in de winst) en het wettelijk gewaarborgd minimumrendement.
Voor de pensioenplannen met vaste opbrengsten wordt het bedrag dat wordt geboekt op de balansdatum bepaald als de bijgewerkte waarde van de verplichting inzake vaste opbrengsten, volgens de methode van geprojecteerde kredieteenheden (projected unit credit method). De naar de huidige waarde omgerekende waarde van de bepaalde prestatieverplichting wordt vastgesteld door de geschatte toekomstige kasstromen om te rekenen naar de huidige waarde op basis van de rente op bedrijfsobligaties van de eerste categorie, uitgedrukt in de valuta waarin de prestaties dienen te worden betaald en waarvan de vervaldata liggen rond die van het overeenstemmende passief op grond van de pensioenregeling.
De herwaardering omvat de actuariële verschillen, het effect van het plafond van het actief (indien van toepassing) en het rendement van de activa van het plan (exclusief intresten) die onmiddellijk worden geregistreerd in het overzicht van de financiële situatie, door een last of een krediet vast te stellen in de andere elementen van het globale resultaat over de periode waarin zij zich voordoen. De geboekte herwaardering in de rubriek "Andere globale resultaten" wordt niet overgebracht naar de resultaten.
De kosten van de eerdere diensten worden opgenomen in het resultaat over de periode die overeenkomt met de wijziging van het plan. De netto rente wordt opgenomen in het resultaat en berekend door het omrekeningstarief toe te passen op het passief of actief als bepaalde prestaties.
De Groep heeft aandelenoptieplannen uitgegeven. Voor in geldmiddelen afgewikkelde, op aandelen gebaseerde betalingstransacties waardeert de Groep de verworven goederen of diensten en de aangegane verplichting tegen de reële waarde van die verplichting. Tot de verplichting is afgewikkeld, herwaardeert de Groep de reële waarde op elke balansdatum en op de afwikkelingsdatum, waarbij elke wijziging in de reële waarde wordt opgenomen in de winst-en-verliesrekening over de periode.
Voor de betalingen in aandelen waarop IFRS 2 van toepassing is, wordt de reële waarde van de prestaties van de begunstigden die wordt gekregen in ruil voor de toekenning van de opties, toegekend als een last. Het totale bedrag dat lineair als last moet worden geboekt over de verwervingsperiode van de rechten, wordt over het algemeen bepaald door te verwijzen naar de reële waarde van de toegekende opties.
De reële waarde van de opties wordt gemeten op de toekenningsdatum en op elke afsluitdatum, rekening houdend met marktparameters en veronderstellingen over het aantal opties dat zou moeten worden uitgeoefend. Elk jaar herziet de Groep op de sluitingsdatum van de balans haar ramingen enerzijds op basis van de koers van het Atenor-aandeel dat is opgenomen in de balans van de vennootschap waarop de uitgegeven opties betrekking hebben en anderzijds op basis van het saldo van de nog uit te oefenen opties. De impact van de herziening van de oorspronkelijke ramingen wordt geboekt op de resultatenrekening en het passief wordt bijgevolg verbeterd voor de resterende verwervingsperiode van de rechten. Wanneer de opties verlopen (zonder te zijn uitgeoefend), wordt het passief niet langer in de balans opgenomen. De gewone verlenging van de uitoefenperiode van de opties zonder wijziging in de acquisitieduur van de rechten, wijzigt de oorspronkelijke boeking van het plan niet.
De andere betalingen aan het personeel op basis van de aandelen worden eveneens geboekt bij het eigen vermogen, in toepassing van IFRS 2, en ten laste genomen over de toekenningsperiode ("vesting period").
Ingekochte eigenvermogensinstrumenten (eigen aandelen) worden geboekt tegen kostprijs en in mindering gebracht van het eigen vermogen. Deze transacties hebben geen invloed op het resultaat, dat wil zeggen dat er geen winst of verlies in de winst- en verliesrekening mag worden opgenomen wanneer een entiteit haar eigenvermogensinstrumenten koopt, verkoopt, uitgeeft of intrekt. Elke betaalde of ontvangen vergoeding moet rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen.
Om de activa en passiva in de geconsolideerde jaarrekening te beoordelen, moet de Groep bepaalde ramingen doen en blijk geven van beoordelingsvermogen in bepaalde gebieden. De gebruikte ramingen en hypothesen worden bepaald op basis van de beste informatie die beschikbaar is op het ogenblik dat de jaarrekening wordt afgesloten. De ramingen stemmen per definitie echter zelden overeen met de werkelijke verwezenlijkingen, zodat de boekhoudkundige beoordelingen die eruit voortvloeien onvermijdelijk een zekere graad van onzekerheid bevatten. De ramingen en hypothesen die een aanzienlijke impact kunnen hebben op de evaluatie van de activa en passiva, worden hieronder voorzien van commentaar.
Door zich te richten op de levering van duurzame activa, namelijk, in overeenstemming met de strategie die wordt beschreven in het duurzaamheidsverslag, door gebouwen te ontwikkelen die afgestemd zijn op de taxonomie, met minimaal een BREEAM-certificering "Excellent" en minimaal een Well-certificering "Gold", wil Atenor voldoen aan de vraag van marktspelers die zich doelen hebben gesteld op het gebied van duurzame ontwikkeling, en tegelijkertijd activiteiten ontwikkelen die gericht zijn op groene financiering tegen dezelfde of zelfs lagere bouwkosten. Door te kiezen voor een duurzame aanpak (bijvoorbeeld door een bestaand gebouw te renoveren of geprefabriceerde materialen te gebruiken) kunnen bepaalde kosten (water- en materiaalverbruik, transport, afvalbeheer enz.) en de totale kostprijs van een project worden verlaagd. Atenor is van mening dat dit zal helpen om het rendement van zijn projecten op lange termijn onder het marktgemiddelde te houden, waarbij het rendement de indicator is die het huurbedrag vertaalt in de waarde die van de financiële markt voor het onderliggende actief kan worden verwacht. Hoe lager het rendement, hoe meer de markt de waarde van het actief waardeert. Op de lange termijn zou de waarde van duurzame gebouwen hoger moeten zijn dan die van oudere gebouwen. Atenor is van mening dat de toepassing van zijn ESG-strategie op nieuwe projecten zal helpen om de rendementen op lange termijn onder het marktgemiddelde te houden, ondanks de stijgende rentevoeten, en ook zal bijdragen aan een stijging van de huurprijzen.
De verwachte financiële effecten van de risico's en kansen die samenhangen met milieu-uitdagingen (klimaatverandering, vervuiling, water, biodiversiteit, circulaire economie) worden uitvoerig beschreven in het niet-financiële gedeelte van dit verslag. Deze zijn voor alles kwalitatief, waarbij de kwantitatieve effecten voor elk project in ontwikkeling afzonderlijk worden geschat. Aangezien de gebouwen voldoen aan de criteria van "een aanzienlijke bijdrage" aan het "tegengaan van klimaatverandering" en "geen significante schade veroorzaken" voor het criterium van "preventie en bestrijding van verontreiniging", kunnen we stellen dat er geen verontreinigingsprobleem is in de activa. Er is dus geen 'impairment' te verwachten; integendeel, de activa behouden hun financiële waarde met betrekking tot " klimaat gerelateerde zaken".
Als vastgoedontwikkelaar communiceert Atenor toekomstgerichte informatie over zijn projecten en vooruitzichten. Deze informatie is onderhevig aan onzekerheden die de realisatie ervan kunnen beïnvloeden.
Atenor heeft als activiteit duurzame vastgoedontwikkeling in een stedelijke omgeving en is actief in verschillende Europese landen.
Atenor wordt geconfronteerd met de risico's en onzekerheden die inherent zijn aan deze activiteit, en met name de evolutie van de conjunctuur van de wereldeconomie en de markten waar de gebouwen worden gebouwd, alsook de evolutie van de fundamentele factoren van de financiële markten zoals de rentevoeten en het volume van de middelen die voor de investering in vastgoed worden aangewend.
De Raad van Bestuur heeft aandacht voor de analyse en het beheer van de verschillende risico's en onzekerheden waaraan de Groep is blootgesteld.
De resultaten van Atenor zijn voornamelijk afhankelijk van de verkoop van zijn projecten na hun ontwikkeling. De inkomsten van Atenor kunnen daarom van jaar tot jaar variëren, afhankelijk van het aantal projecten dat in een bepaald jaar wordt verkocht.
Deze risico's, die verband houden met veranderingen in de economische omstandigheden, kunnen met name afhangen van ongunstige politieke en economische omstandigheden.
Atenor acht de waarschijnlijkheid dat deze risico's zich voordoen middelgroot en het negatieve effect van de realisatie van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap aanzienlijk.
Indien deze risico's inherent aan de overdracht van activa zich zouden voordoen, zouden ze een project kunnen beïnvloeden waarvan de bijdrage naar verwachting in
de loop van een bepaald boekjaar zal plaatsvinden.
De resultaten van Atenor zijn voornamelijk afhankelijk van de verkoopwaarde van zijn projecten na hun ontwikkeling. In dit opzicht is Atenor blootgesteld aan het risico van veranderende economische omstandigheden en de invloed daarvan op de vastgoedsector in het algemeen, met inbegrip van de kantoor- en residentiële vastgoedsegmenten waarin Atenor actief is.
De kantoor- en residentiële vastgoedsegmenten zijn enerzijds afhankelijk van het vertrouwen van de investeerders (d.w.z. potentiële kopers van kantoren of residentieel vastgoed dat door de Groep wordt ontwikkeld) en anderzijds van dat van private of publieke spelers en gezinnen (d.w.z. potentiële huurders van dit vastgoed). Het residentiële vastgoedsegment hangt ook af van de financiële middelen (eigen vermogen en schuld) die gezinnen kunnen besteden aan hun woning, of ze nu eigenaar of huurder zijn. Er moet worden opgemerkt dat de vastgoed ontwikkelingssector een andere economische cyclus heeft dan andere sectoren, zoals de industrie- en dienstensector.
In geval van verslechtering van de economische omstandigheden in een van de landen waar Atenor actief is, kunnen de winstvooruitzichten als gevolg daarvan naar beneden worden bijgesteld. Deze situatie zou gevolgen hebben voor de resultaten van de verkoop van rijpe projecten en zou bovendien leiden tot een vermindering of vertraging van de verwachte huurinkomsten voor de verkoop van deze kantoorgebouwen.
Atenor acht de kans dat deze risico's zich voordoen matig en het negatieve effect van de realisatie van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap beperkt, gezien de meerjarige cyclus van waarde creatie van de projecten.
De Groep is verplicht om talrijke stedenbouwkundige voorschriften na te leven. Atenor verwerft regelmatig gronden, bestaande gebouwen of vennootschappen die dergelijke activa bezitten. In de meeste gevallen anticipeert Atenor op ontwikkelingen of wijzigingen van de stedenbouwkundige voorschriften door de bevoegde politieke en/of administratieve autoriteiten. Het is mogelijk dat geanticipeerde wijzigingen van de stedenbouwkundige voorschriften, die in het algemeen betrekking hebben op de zone-indeling of de toegestane omvang van bouwwerken, niet worden gerealiseerd, anders worden gerealiseerd dan verwacht, worden gerealiseerd onder andere voorwaarden dan verwacht, of later worden gerealiseerd dan verwacht. Als dergelijke situaties zich voordoen, moet de Groep mogelijk meer aandacht besteden aan de geplande projecten om de impact van deze onvoorziene stedenbouwkundige ontwikkelingen te beperken. In het kader van het regelmatig bijwerken van de haalbaarheidsparameters van projecten, blijft Atenor waakzaam voor de technische en financiële gevolgen van dergelijke situaties.
Over het algemeen verwerft de Groep activa zonder bouwvergunning en loopt dus het risico dat er geen bouwvergunning wordt verleend voor het geplande project, dat er een aanzienlijke vertraging optreedt bij het verkrijgen van de bouwvergunning, of dat de bouwvergunning wordt verleend op voorwaarde dat het oorspronkelijk geplande project wordt herzien, wat kan leiden tot extra vertraging of een kostenoverschrijding.
Gezien de specifieke aard van zijn activiteiten legt Atenor zich toe op het verkrijgen van de nodige vergunningen met inachtneming van de voorwaarden die door de bevoegde overheidsinstanties worden opgelegd. In sommige gevallen kan beroep worden aangetekend tegen de verlening van een vergunning.
Atenor acht de kans dat deze risico's zich voordoen, zowel voor projecten in België als in het buitenland, middelgroot en het negatieve effect van het optreden van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap matig.
Indien de risico's die inherent zijn aan de stedenbouwkundige voorschriften en termijnen zich zouden voordoen (met inbegrip van het niet verkrijgen van een vergunning), zouden ze, afhankelijk van de omstandigheden, gevolgen kunnen hebben voor de uitvoeringstermijn van een project en/of op de kostprijs van de voltooiing ervan en bijgevolg de rentabiliteit van het betrokken project kunnen beïnvloeden.
Alvorens een project te verwerven, doet Atenor doorgaans een beroep op externe gespecialiseerde adviseurs om een haalbaarheidsstudie uit te voeren met betrekking tot de stedenbouwkundige, technische, milieu- en financiële aspecten.
Tijdens de ontwikkeling van een project kunnen zich onverwachte uitvoerings- en operationele problemen voordoen die te maken hebben met andere externe factoren dan stedenbouwkundige voorschriften, tegenpartijen (met inbegrip van bijvoorbeeld nieuwe reglementering, met name op het gebied van bodemverontreiniging of energieprestaties, bureaucratie, milieubescherming of afwijkingen in de projectplanning) en onopgemerkte risico's. Dergelijke problemen kunnen leiden tot vertragingen in de oplevering, budgetoverschrijdingen of ingrijpende wijzigingen in het oorspronkelijk geplande project, wat een negatief effect kan hebben op de rentabiliteit van het betrokken project. Het potentiële negatieve effect hangt grotendeels af van de tijd die nodig is om de ondervonden problemen op te lossen en van de kosten die gemaakt moeten worden om het probleem op te lossen.
Atenor beschouwt de keuze van strategische stedelijke locaties voor zijn projecten als een fundamenteel criterium voor rentabiliteit. De keuze van de locatie voor projecten blijft echter onderhevig aan de risico's die inherent zijn aan ontwikkelingsactiviteiten.
De complexiteit van de projecten, de naleving van de regelgeving, het grote aantal deelnemers, de noodzaak om vergunningen te verkrijgen, huurders te zoeken en uiteindelijk de financiering rond te krijgen, zijn allemaal activiteiten en risico's waarmee de Groep wordt geconfronteerd. Om deze specifieke risico's te beheersen, implementeert en gebruikt Atenor al vele jaren interne controlesystemen en doet het een beroep op ervaren personeel in het kader van de ontwikkeling van kantoor- en residentieel vastgoed. Ondanks deze interne controlesystemen blijft het risico aanzienlijk.
Atenor acht de kans dat deze risico's zich voordoen middelgroot en het negatieve effect van het optreden van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap matig.
Indien de risico's inherent aan ontwikkelingsactiviteiten zich zouden voordoen, zouden ze een invloed kunnen hebben op de kasstromen en de rentabiliteit van een project, met name door de kosten van dienstverleners te verhogen en de inning van verkoop- of huuropbrengsten te vertragen.
De belangrijkste tegenpartijen van de Groep zijn bouwondernemingen. Het risico bestaat dat bouwondernemingen of de leveranciers waarop deze bouwondernemingen een beroep doen, failliet gaan. In de afgelopen 10 jaar is er een geschil ontstaan met een hoofdaannemer, waarvan de financiële impact ongeveer 2,5 miljoen euro bedroeg.
Naast dit tegenpartijrisico is de Groep blootgesteld aan het risico van budgetoverschrijdingen, die kunnen worden veroorzaakt door prijsstijgingen tussen het moment waarop een budget wordt opgesteld en het moment waarop de prijzen worden vastgelegd met de bouwondernemingen of leveranciers.
Bovendien ontwikkelt Atenor bepaalde projecten in partnerschap met andere spelers in de vastgoedsector, toekomstige gebruikers of professionele investeerders. Dergelijke partnerschappen houden ook risico's in op geschillen tussen de partners bij het beheer van een project en/of de commercialisering ervan. In de afgelopen tien jaar zijn er een aantal geschillen ontstaan met sommige (voormalige) partners. Al deze geschillen zijn echter opgelost zonder de budgetten te overschrijden die voor de betrokken projecten waren vastgelegd.
Over het algemeen selecteert Atenor zijn voornaamste tegenpartijen op basis van de specifieke behoeften van een project. Wanneer investeerders een project willen leasen of verwerven, of een partnerschap willen aangaan, controleert Atenor de reputatie en solvabiliteit van deze potentiële tegenpartijen. Met betrekking tot de leasing van vastgoed ontwikkeld door de Groep, draagt Atenor de tegenpartijrisico's gedurende de leaseperiode tot het moment van verkoop.
Atenor acht de kans dat deze risico's zich voordoen middelgroot en het negatieve effect van de realisatie van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap beperkt.
Indien de risico's inherent aan tegenpartijen zich voordoen, zouden ze een invloed kunnen hebben op de kasstromen.
De vastgoedontwikkelingsactiviteit houdt in dat projecten worden gefinancierd naarmate ze worden ontwikkeld (aankoop, studie, bouw). Atenor acht redelijkerwijs dat het projectfinancieringen zal kunnen blijven aantrekken wanneer het deze nodig heeft om zijn activiteiten voort te zetten. Het mobiliseren van dergelijke projectfinancieringen in de normale gang van zaken, naargelang de voortgang van elk project, maakt het mogelijk om de behoefte aan werkkapitaal te financieren.
Atenor acht de waarschijnlijkheid dat deze risico's zich voordoen middelgroot en het negatieve effect van de realisatie van deze risico's op de resultaten van de Vennootschap aanzienlijk.
Indien de risico's inherent aan onvoldoende werkkapitaal zich zouden voordoen, zouden ze een invloed kunnen hebben op de financiering en voortgang (vertraging of stopzetting) van bepaalde projecten.
De liquiditeitspositie van Atenor zou onder druk kunnen komen te staan indien een combinatie van omstandigheden zich zou voordoen, zoals de realisatie van een of meer van de risicofactoren waarnaar in deze paragraaf wordt verwezen, en met name:
van de door de banken vereiste convenanten zou de Groep blootstellen aan het risico dat hij de externe financiering die hij nodig heeft voor zijn activiteiten niet meer tegen gunstige voorwaarden kan verkrijgen. De Groep blijft blootgesteld aan het risico van kastekorten door het tijdsverloop tussen de instroom van kasmiddelen (verkoop van voltooide projecten) en de uitstroom van kasmiddelen (aankoop, studie en bouw van projecten in de portefeuille). Om liquiditeitsrisico's te beperken, hanteert de Groep een vooruitziende aanpak van het kasmiddelenbeheer op basis van regelmatig bijgewerkte prognoses en onderhoudt hij regelmatige en transparante relaties met de banken om te anticiperen op eventuele spanningen in de kaspositie van de Groep en deze te verhelpen.
Bijgevolg acht Atenor de waarschijnlijkheid dat een dergelijke combinatie van risicofactoren zijn liquiditeitspositie in gevaar zou brengen middelgroot en het negatieve effect van de realisatie van deze risico's aanzienlijk.
De ontwikkeling van de projecten van de Groep vereist aanzienlijke financieringen. De strategie van de Groep in dit verband is om de nodige financiering te verkrijgen uit gediversifieerde bronnen.
Het financiële beleid van de Groep is erop gericht om het eigen vermogen op lange termijn (eigen vermogen + schulden op middellange en lange termijn) hoger te houden dan de aankoopwaarde van zijn activa (onroerende goederen in eigendom en voor verhuur).
De Groep blijft blootgesteld aan het risico van leningen tegen zwaardere financiële voorwaarden dan verwacht. Als dit risico zich voordoet, kan dit de financiële positie en/ of de resultaten van Atenor beïnvloeden. In de toekomst zou de Groep ook geconfronteerd kunnen worden met beperkingen op kredietvoorwaarden als gevolg van een algemene verkrapping van de schuldmarkten.
Een hoge schuldenlast zou de Groep blootstellen aan het risico van niet meer in staat te zijn om tijdig de externe financieringen te verkrijgen die nodig zijn voor de activiteiten van de Groep.
De Groep zou zich technisch in de onmogelijkheid kunnen bevinden om zijn schulden op korte termijn af te lossen of zijn financiële verplichtingen aan zijn leveranciers niet kunnen nakomen; deze situatie zou de lopende werkzaamheden vertragen of stopzetten, wat een impact zou hebben op de betrokken projecten.
De schuld van de Groep bestaat uit bedrijfsfinancieringen en projectfinancieringen, in voorkomend geval, op het niveau van de dochterondernemingen. De hierboven beschreven risico's in verband met de bedrijfsfinanciering zijn op vergelijkbare wijze van toepassing op de projectfinanciering, wat Atenor zou kunnen blootstellen aan het risico van geen financiering te krijgen naarmate
Om de waarschijnlijkheid van een dergelijke gebeurtenis te beoordelen, baseert de Groep zich op het feit dat hij nooit in gebreke is gebleven bij het nakomen van zijn financiële verplichtingen tegenover kredietinstellingen of andere financieringsinstellingen, zelfs niet tijdens recente moeilijkheden.
Indien de schuldniveaus van de Groep bepaalde kritieke drempels zouden overschrijden, zou dit de Groep blootstellen aan het risico dat aflopende financieringsovereenkomsten niet verlengd worden en zou dit ertoe leiden dat de Groep opnieuw moet onderhandelen over financieringsovereenkomsten tegen minder gunstige voorwaarden. Het vertrouwen tussen de Groep en de investeerders en/of tussen de Groep en de financiële instellingen zou kunnen worden aangetast in geval van niet-naleving van contractuele voorwaarden zoals convenanten en de conventionele schuldratio, wat er uiteindelijk toe zou kunnen leiden dat de schulden van de Groep vervroegd opeisbaar zouden worden.
De waarschijnlijkheid dat de schuldniveaus van de Groep bepaalde kritieke drempels zouden overschrijden, wordt als middelgroot beschouwd. Atenor beoordeelt ook de waarschijnlijkheid dat de risico's in verband met een hoge schuldenlast zich voordoen als laag. Als dit risico zich op zichzelf zou voordoen, zou het negatieve effect op Atenor klein zijn. Alleen de combinatie van deze risicofactor met andere risicofactoren zou een significant effect kunnen hebben.
Om de risico's verbonden aan een hoge schuldenlast te beperken, onderhoudt de Groep regelmatige en transparante relaties met de banken. Daarnaast streeft Atenor naar ontwikkelingen die voldoen aan hoge ESGnormen. De erkenning door kredietinstellingen en de financiële gemeenschap van de dringende noodzaak om ambitieuze ESG-uitdagingen aan te pakken in het kader van de massale vernieuwing van verouderd vastgoed, maakt de Groep tot een bevoorrechte partner bij de verwezenlijking van hun commerciële doelstellingen.
Atenor acht ook dat duurzaamheid begint met economische levensvatbaarheid. Vanuit deze overtuiging heeft Atenor ervoor gekozen om zijn balansstructuur te versterken. Gezien de economische context, de conjuncturele turbulenties en de stijging van de financieringskosten heeft Atenor ervoor gekozen om zijn schuldratio te herzien.
In principe zijn de financiering van de Groep op bedrijfs niveau en de financiering op projectniveau gewaarborgd op basis van Euribor-kortetermijnrentetarieven van 1 tot 12 maanden. Wanneer leningen worden toegekend voor een langere looptijd (twee tot vijf jaar) sluit de Groep voorschotten af tegen een vaste rente of, op verzoek van de kredietverstrekker, voorschotten tegen een variabele rente met een swap waarbij de variabele rente wordt omgezet in een vaste rente (IRS). In het kader van projectfinanciering staan de banken overstand van 1 tot 12 maanden toe gedurende de financieringsperiode van het betrokken krediet (die gekoppeld is aan de duur van de bouwwerkzaamheden). De financiële lasten van projectfinancieringen kunnen sterk verschillen naargelang het project. Over het algemeen schommelen deze lasten tussen 4% en 6% van de waarde van het betrokken ontwikkelingsproject, en kunnen soms meer dan 8% bedragen. Gezien de budgetten die voor elk project worden voorbereid, is het effect van een rentestijging op korte termijn beperkt. Het aandeel van de financiële lasten in een projectbudget varieert doorgaans van 3% tot 6% van het totale budget. Het negatieve effect van een stijging van de kortetermijnrente (of van de financiële lasten verbonden aan deze korte termijn financiering) zou onder controle moeten blijven, gezien de gemiddelde looptijd van een kantoor- of woningproject.
Na een lange periode van relatief lage kortetermijnrente hebben de Europese Centrale Bank en andere centrale banken hun monetaire beleid de afgelopen maanden moeten aanpassen door de basisrente herhaaldelijk te verhogen om de inflatiepieken veroorzaakt door de COVID-19-pandemie en het conflict in Oekraïne tegen te gaan. Aanhoudende inflatie in de komende twee tot drie jaar zou wegens de aard ervan schadelijk kunnen zijn voor het algemene economische landschap. Het handhaven van hoge rentetarieven gedurende een langere periode kan een negatief effect hebben op de winstgevendheid van sommige projecten die gestructureerd zijn met een hoger hefboomeffect (eigen vermogen/schuld). In dit verband moet echter ook worden opgemerkt dat inflatie in de vastgoedsector over het algemeen een positief effect heeft op de verkoopprijzen en huurprijzen. Het negatieve effect van stijgende rentetarieven wordt immers over het algemeen gecompenseerd door een stijging van de verkoopprijzen en huurprijzen die de Groep ontvangt.
De Groep gebruikt derivaten alleen voor afdekkingsdoeleinden. Derivaten worden in de balans opgenomen tegen reële waarde. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die kasstroomafdekkingen zijn, worden direct in de balans opgenomen. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die zijn aangewezen en in aanmerking komen als reële-waarde-afdekkingen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening, samen met veranderingen in de reële waarde van het afgedekte actief of passief.
De Groep oefent een deel van zijn activiteiten uit in landen buiten de eurozone, namelijk in Polen, Hongarije, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk.
De Groep beschouwt de valuta van elk land als zijn "functionele" valuta in de zin van IAS 21. Deze norm en de Verordening (EG) 1126/2008 van november 2008 behandelen de "gevolgen van wisselkoerswijzigingen" in de jaarrekening van elke entiteit en bepalen hoe deze jaarrekening (opgesteld in een andere valuta) moet worden omgerekend in euro (presentatievaluta).
De Groep is blootgesteld aan schommelingen in de valuta's van de landen waarin hij actief is, met name de Hongaarse forint ('HUF'), de Roemeense lei ('RON'), de Poolse zloty ('PLN') en het Britse pond ('GBP'). Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk geboekt in de functionele valuta tegen de wisselkoers die geldt op de datum van de transactie. Aan het einde van het boekjaar worden de monetaire activa en passiva omgerekend tegen de wisselkoersen aan het einde van het boekjaar. Winsten en verliezen die voortvloeien uit deze omrekening worden opgenomen in de winst- en verliesrekening en intercompany voorschotten met betrekking tot de netto deelneming in de dochteronderneming worden aangepast. De omrekening van de jaarrekeningen van de dochterondernemingen van hun functionele valuta (lokale valuta) naar de consolidatievaluta geeft aanleiding tot omrekeningsverschillen die rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen onder "Omrekeningsverschillen".
De Groep past hedge accounting toe volgens IFRS 9. Omrekeningsverschillen op afgedekte posities of afdekkingsinstrumenten worden rechtstreeks in het eigen vermogen verwerkt als kasstroomafdekkingen.
De projecten in ontwikkeling in Polen, Hongarije, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk blijven in voorraad gewaardeerd tegen aanschaffings- en marktprijzen voor ontwerp- en bouwkosten. Alle stappen die actief bijdragen tot de succesvolle voltooiing van het project weerspiegelen de door de Vennootschap bijgedragen waardecreatie in euro's en rechtvaardigen de handhaving van een vermogenswaarde "tegen kostprijs", zolang de haalbaarheidsstudie van het project de rentabiliteit ervan aantoont op basis van de op de markt gangbare parameters. Indien een project wordt opgegeven en de opbrengstwaarde onder de netto boekwaarde van de voorraden daalt, wordt een passende waarde correctie toegepast. Een dergelijk scenario wordt momenteel niet overwogen voor projecten in Polen, Hongarije, Roemenië of het Verenigd Koninkrijk.
Door de haalbaarheidsparameters van projecten (kostprijs, huurprijs en verkoopvoorwaarden) regelmatig bij te werken, kan de Groep controleren in welke mate de potentiële winstmarge kan worden beïnvloed door veranderingen in de economische en financiële omstandigheden. De winstramingen per project weerspiegelen eventuele wisselkoersdalingen gedurende de levenscyclus van de projecten en integreren dus het wisselkoersrisico als een haalbaarheidsparameter voor elk project.
Er kan een wisselkoersrisico ontstaan wanneer projecten in een van de vier bovengenoemde landen worden verkocht, gezien de tijd die nodig is om de fondsen te repatriëren en de ondernemingen te liquideren die de projecten in handen hadden. De waardering van deze fondsen in de lokale rekeningen resulteert in de erkenning van wisselkoersverschillen die de geconsolideerde resultatenrekening van Atenor kunnen beïnvloeden.
Om de wisselkoerseffecten in de vier bovengenoemde landen te begrijpen, moet rekening worden gehouden met de volgende factoren:
Tegen Atenor kunnen, in het kader van zijn activiteiten, gerechtelijke of arbitrageprocedures worden aangespannen door kopers of verkopers van vastgoed, huurders, schuldeisers, onderaannemers, huidige of voormalige werknemers van Atenor, overheidsinstanties of andere belanghebbenden.
Indien wettelijke en reglementaire risico's zich voordoen, kan dit de kasstromen van Atenor beïnvloeden.
Deze risico's zijn specifiek voor de activiteiten van Atenor en meer in het algemeen voor de vastgoedsector, gezien de talrijke complexe en voortdurend veranderende wetten en reglementeringen die aanleiding kunnen geven tot geschillen tussen de verschillende actoren van de sector. Gezien de bedragen die met deze transacties gemoeid zijn, verhoogt een toename van het aantal projecten de kans op geschillen.
De gesegmenteerde informatie wordt zowel voor de interne rapportering als voor de externe communicatie opgesteld over één enkele activiteitensector (monosector), namelijk de ontwikkeling van projecten op het gebied van vastgoedontwikkeling (kantoorgebouwen en woningen, waarbij de retailactiviteit ondergeschikt is aan de eerste twee genoemde activiteiten). Deze activiteit wordt project per project voorgesteld, beheerd en gecontroleerd. De verschillende projecten worden opgevolgd en hun prestaties worden geëvalueerd door de verschillende wekelijkse projectcomités), het Uitvoerend Comité en de Raad van Bestuur.
Voortaan kunnen er echter twee geografische segmenten onderscheiden worden op basis van de locatie van projecten: enerzijds West-Europa met België, het Groothertogdom Luxemburg, Nederland, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Portugal en anderzijds Centraal-Europa, dat Hongarije, Roemenië en Polen omvat.
Het activiteitenverslag van Atenor geeft meer informatie over de resultaten, de aankopen en verkopen die hebben plaatsgevonden tijdens het boekjaar.
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| West | Centraal | West | Centraal | ||||
| In duizenden EUR | Europa | Europa | Totaal | Europa | Europa | Totaal | |
| Bedrijfopbrengsten | 51 249 | 38 225 | 89 474 | 36 114 | 4 894 | 41 008 | |
| Omzet | 49 144 | 33 524 | 82 668 | 33 082 | 1 909 | 34 991 | |
| Huuropbrengsten uit vastgoed | 2 105 | 4 701 | 6 806 | 3 032 | 2 985 | 6 017 | |
| Overige bedrijfsopbrengsten | 7 656 | 9 417 | 17 073 | 16 155 | 5 123 | 21 278 | |
| Winst (verlies) op afboeking van financiële activa | 6 190 | 6 190 | 13 091 | 13 091 | |||
| Overige bedrijfsopbrengsten | 1 469 | 9 443 | 10 912 | 3 065 | 5 123 | 8 188 | |
| Winst (verlies) op afboeking van niet financiële activa |
-3 | -26 | -29 | -1 | -1 | ||
| Bedrijfskosten (-) | -91 649 | -79 026 | -170 675 | -35 200 | -7 623 | -42 823 | |
| Grondstoffen en gebruikte hulpstoffen (-) | -70 588 | -91 109 | -161 697 | -67 041 | -88 421 | -155 462 | |
| Wijzigingen in voorraden gereed product en werk in uitvoering |
57 813 | 67 800 | 125 613 | 76 610 | 96 619 | 173 229 | |
| Personeelskosten (-) | -4 668 | -936 | -5 604 | -4 625 | -805 | -5 430 | |
| Donaties aan afschrijvingen (-) | -757 | -278 | -1 035 | -673 | -196 | -869 | |
| Aanpassingen van waarde (-) | -26 224 | -30 234 | -56 458 | 5 411 | -66 | 5 345 | |
| Overige bedrijfskosten (-) | -47 225 | -24 269 | -71 494 | -44 882 | -14 754 | -59 636 | |
| Bedrijfsresultaat - EBIT | -32 744 | -31 384 | -64 128 | 17 069 | 2 394 | 19 463 | |
| Financiële kosten | -39 606 | 1 986 | -37 620 | -21 859 | 3 304 | -18 555 | |
| Financiële opbrengsten | 5 401 | 414 | 5 815 | 2 353 | 33 | 2 386 | |
| Aandeel in het resultaat van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode |
-8 432 | -8 432 | -3 016 | -3 016 | |||
| Resultaat voor belasting | -75 381 | -28 984 | -104 365 | -5 453 | 5 731 | 278 | |
| Belastingen op het resultaat (-) | -3 104 | -217 | -3 321 | -1 304 | -53 | -1 357 | |
| Resultaat na belasting | -78 485 | -29 201 | -107 686 | -6 757 | 5 678 | -1 079 | |
| Resultaat na belasting uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd |
|||||||
| Resultaat van het boekjaar | -78 485 | -29 201 | -107 686 | -6 757 | 5 678 | -1 079 | |
| Intercompany-eliminatie | 15 715 | -15 715 | 0 | 4 866 | -4 866 | 0 | |
| Geconsolideerd resultaat | -62 770 | -44 916 | -107 686 | -1 891 | 812 | -1 079 | |
| Resultaat (aandeel van de minderheidsbelangen) | -557 | -557 | -236 | -236 | |||
| Resultaat (aandeel van de Groep) | -62 213 | -44 916 | -107 129 | -1 655 | 812 | -843 |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ACTIVA In duizenden EUR | West Europa |
Centraal Europa |
Totaal | West Europa |
Centraal Europa |
Totaal | |
| Vaste activa | 241 347 | 2 368 | 243 715 | 236 912 | 598 | 237 510 | |
| Materiële vaste activa | 8 113 | 2 086 | 10 199 | 8 560 | 421 | 8 981 | |
| Vastgoedbeleggingen | 21 514 | 21 514 | 21 482 | 21 482 | |||
| Immateriële activa | 82 | 96 | 178 | 119 | 104 | 223 | |
| Deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode |
69 050 | 69 050 | 83 380 | 83 380 | |||
| Uitgestelde belastingvorderingen | 2 041 | 2 041 | 3 670 | 3 670 | |||
| Overige financiële vaste activa | 140 547 | 186 | 140 733 | 97 175 | 73 | 97 248 | |
| Handelsvorderingen en overige vorderingen (vast deel) |
0 | 22 526 | 22 526 | ||||
| Vlottende activa | 635 103 | 449 886 | 1 084 989 | 660 505 | 377 458 | 1 037 963 | |
| Voorraden | 588 967 | 404 306 | 993 273 | 612 039 | 350 368 | 962 407 | |
| Overige financiële vlottende activa | 1 924 | 1 924 | 337 | 337 | |||
| Afgeleide producten | 118 | 118 | |||||
| Belastingvorderingen | 544 | 44 | 588 | 608 | 574 | 1 182 | |
| Handelsvorderingen en overige vorderingen | 24 402 | 6 400 | 30 802 | 32 828 | 6 212 | 39 040 | |
| Betalingen van voorschotten, vlottende | 11 | 11 | 103 | 103 | |||
| Kas en kasequivalenten | 12 359 | 33 317 | 45 676 | 9 318 | 15 775 | 25 093 | |
| Overige vlottende activa | 6 896 | 5 701 | 12 597 | 5 272 | 4 529 | 9 801 | |
| TOTAAL DER ACTIVA | 876 450 | 452 254 | 1 328 704 | 897 417 | 378 056 | 1 275 473 | |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||||||
| PASSIVA EN EIGEN VERMOGEN In duizenden EUR | West Europa |
Centraal Europa |
Totaal | West Europa |
Centraal Europa |
Totaal | |
| Totaal eigen vermogen | 397 910 | -53 602 | 344 308 | 289 586 | -15 968 | 273 618 | |
| Eigen vermogen - Groepsaandeel | 396 684 | -53 602 | 343 082 | 287 341 | -15 968 | 271 373 | |
| Geplaatst kapitaal | 317 193 | 317 193 | 133 621 | 133 621 | |||
| Reserves | 94 564 | -53 602 | 40 962 | 168 793 | -15 968 | 152 825 | |
| Eigen aandelen (-) | -15 073 | -15 073 | -15 073 | -15 073 | |||
| Minderheidsbelangen | 1 226 | 1 226 | 2 245 | 2 245 |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| West | Centraal | West | Centraal | |||
| PASSIVA EN EIGEN VERMOGEN In duizenden EUR | Europa | Europa | Totaal | Europa | Europa | Totaal |
| Totaal eigen vermogen | 397 910 | -53 602 | 344 308 | 289 586 | -15 968 | 273 618 |
| Eigen vermogen - Groepsaandeel | 396 684 | -53 602 | 343 082 | 287 341 | -15 968 | 271 373 |
| Geplaatst kapitaal | 317 193 | 317 193 | 133 621 | 133 621 | ||
| Reserves | 94 564 | -53 602 | 40 962 | 168 793 | -15 968 | 152 825 |
| Eigen aandelen (-) | -15 073 | -15 073 | -15 073 | -15 073 | ||
| Minderheidsbelangen | 1 226 | 1 226 | 2 245 | 2 245 | ||
| Langlopende passiva | 458 181 | 12 036 | 470 217 | 525 595 | 20 548 | 546 143 |
| Langlopende rentedragende verplichtingen | 442 542 | 8 266 | 450 808 | 514 119 | 19 560 | 533 679 |
| Langlopende voorzieningen | 8 142 | 2 071 | 10 213 | 5 263 | 5 263 | |
| Pensioen verplichting | 565 | 565 | 442 | 442 | ||
| Afgeleide instrumenten | 0 | -370 | -370 | |||
| Uitgestelde belastingverplichtingen | 920 | 920 | 945 | 945 | ||
| Langlopende handelsschulden en overige schulden |
6 006 | 6 006 | 4 797 | 4 797 | ||
| Overige langlopende passiva | 6 | 1 699 | 1 705 | 29 | 1 358 | 1 387 |
| Kortlopende passiva | 20 359 | 493 820 | 514 179 | 82 236 | 373 476 | 455 712 |
| Kortlopende rentedragende passiva | 363 599 | 40 136 | 403 735 | 357 516 | 1 449 | 358 965 |
| Kortlopende voorzieningen | 4 227 | 3 714 | 7 941 | 3 953 | 3 748 | 7 701 |
| Belastingverplichtingen | 2 814 | 140 | 2 954 | 3 467 | 21 | 3 488 |
| Kortlopende handelsschulden en overige schulden |
47 294 | 39 592 | 86 886 | 38 058 | 36 040 | 74 098 |
| Overige kortlopende passiva | 10 452 | 2 211 | 12 663 | 10 484 | 976 | 11 460 |
| Intercompany-eliminatie / niet toegewezen | -408 027 | 408 027 | -331 242 | 331 242 | ||
| TOTAAL VAN HET EIGEN VERMOGEN EN DER PASSIVA |
876 450 | 452 254 | 1 328 704 | 897 417 | 378 056 | 1 275 473 |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| West | Centraal | Inter | West | Centraal | Inter | ||||
| In duizenden EUR | Europa | Europa | Segment | Totaal | Europa | Europa | Segment | Totaal | |
| Bedrijfsverrichtingen | |||||||||
| Nettoresultaat groepsaandeel | -62 213 | -44 916 | -107 129 | -1 654 | 811 | -843 | |||
| Resultaat van de minderheidsbelangen | -557 | -557 | -237 | -237 | |||||
| Resultaat van ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast | 8 432 | 8 432 | 3 016 | 3 016 | |||||
| Rentelasten | 37 148 | 12 063 | -14 851 | 34 360 | 20 218 | 364 | -4 026 | 16 556 | |
| Rentebaten | -19 977 | -633 | 14 851 | -5 759 | -6 248 | -148 | 4 026 | -2 370 | |
| Actuele belastingen | 1 665 | 218 | 1 883 | 1 392 | 53 | 1 445 | |||
| Resultaat van de boekperiode | -35 502 | -33 268 | 0 | -68 770 | 16 487 | 1 080 | 0 | 17 567 | |
| Afschrijvingen (toevoegingen/terugnemingen) | 757 | 278 | 1 035 | 673 | 196 | 869 | |||
| Waardeverminderingen (toevoegingen/terugnemingen) | 25 826 | 30 234 | 56 060 | 513 | 66 | 579 | |||
| Resultaat van niet verwezenlijkt wisselen | -62 | 1 889 | 1 827 | 20 | 151 | 171 | |||
| Reëlewaardeaanpassingen | 399 | 399 | -5 924 | -5 924 | |||||
| Voorzieningen (toevoegingen/terugnemingen) | -342 | 1 877 | 1 535 | -1 641 | -4 624 | -6 265 | |||
| Uitgestelde belastingen (toevoeging / terugname) | 1 438 | 1 438 | -87 | -87 | |||||
| Resultaat op overdrachten van activa | -6 180 | 26 | -6 154 | -13 090 | -13 090 | ||||
| Aanpassingen van niet-monetaire posten | 21 836 | 34 304 | 0 | 56 140 | -19 536 | -4 211 | 0 | -23 747 | |
| Wijziging in voorraden | -59 585 | -70 774 | -130 359 | -78 696 | -98 858 | -177 554 | |||
| Wijziging in vorderingen en andere bedragen te krijgen | 16 428 | 6 033 | -5 836 | 16 625 | 10 905 | 6 369 | -7 170 | 10 104 | |
| Wijziging in handelsschulden | 17 693 | -2 323 | 5 836 | 21 206 | -17 245 | 17 440 | 7 170 | 7 365 | |
| Wijziging in fiscale schulden op bezoldigingen | 47 | 26 | 73 | -375 | -31 | -406 | |||
| Wijziging in de overige vorderingen en schulden | -4 132 | 5 587 | 1 455 | 9 772 | -2 514 | 7 258 | |||
| Wijzigingen van het werkkapitaal | -29 549 | -61 451 | 0 | -91 000 | -75 639 | -77 594 | 0 | -153 233 | |
| Ontvangen rente | 19 976 | 634 | -14 851 | 5 759 | 6 248 | 148 | -4 026 | 2 370 | |
| Belastingen op het resultaat (betaalde) | -2 329 | -110 | -2 439 | -2 065 | -3 224 | -5 289 | |||
| Belastingen op het resultaat (ontvangen) | 85 | 572 | 657 | 2 969 | 177 | 3 146 | |||
| Toename (afname) van de bedrijfsthesaurie | -59 319 | -14 851 | -99 653 | -71 536 | -83 624 | -4 026 | -159 186 | ||
| Investeringsverrichtingen | |||||||||
| Aanschaffing van materiële en immateriële vaste activa | -706 | -119 | -825 | -1 041 | -125 | -1 166 | |||
| Aanschaffing van financiële vaste activa | -1 805 | -1 805 | -1 814 | -1 814 | |||||
| Nieuwe toegestane leningen | -89 446 | -145 | 67 063 | -22 528 | -97 863 | -2 | 87 675 | -10 190 | |
| Subtotaal van de aangekochte investeringen | -91 957 | -264 | 67 063 | -25 158 | -100 718 | -127 | 87 675 | -13 170 | |
| Overdrachten van materiële en immateriële vaste activa | 1 | 2 | 3 | 0 | 0 | ||||
| Overdrachten van financiële vaste activa | 17 516 | 17 516 | 17 011 | 17 011 | |||||
| Terugbetaling van leningen | 26 188 | 34 | 26 222 | 482 | 1 | 483 | |||
| Subtotaal van de verkochte investeringen | 43 705 | 36 | 0 | 43 741 | 17 493 | 1 | 0 | 17 494 | |
| Toename (afname) van de bedrijfsthesaurie | -228 | 67 063 | 18 583 | -83 225 | -126 | 87 675 | 4 324 | ||
| Financieringsverrichtingen | |||||||||
| Kapitaalverhoging | 175 633 | 1 925 | 0 | 177 558 | 2 704 | 442 | 0 | 0 | |
| Inschrijving door de groep | -1 925 | 0 | 0 | -1 925 | -3 146 | 0 | 0 | 0 | |
| Eigen aandelen | -7 | -7 | 0 | 0 | |||||
| Nieuwe leningen | 297 433 | 93 682 | -67 063 | 324 052 | 209 386 | 90 653 | -87 675 | 212 364 | |
| Terugbetaling van leningen | -349 161 | -1 239 | -350 400 | -89 844 | -916 | -90 760 | |||
| Betaalde rente | -37 614 | -11 938 | 14 851 | -34 701 | -18 000 | -214 | 4 026 | -14 188 | |
| Uitbetaald dividenden | -4 418 | -5 593 | -10 011 | -17 078 | -17 078 | ||||
| Tantièmes uitbetaald voor bestuurders | -410 | -410 | -410 | -410 | |||||
| Toename (afname) van de financieringsthesaurie | 76 837 | -52 212 | 104 156 | 83 612 | 89 965 | -83 649 | 89 928 | ||
| Nettowijziging over de periode | 17 290 | 0 | 23 086 | -71 149 | 6 215 | 0 | -64 934 | ||
| Kasmiddelen aan het begin van het boekjaar | 9 393 | 15 775 | 25 168 | 81 994 | 10 122 | 92 116 | |||
| Netto schommeling van de kas | 5 796 | 17 290 | 0 | 23 086 | -71 149 | 6 215 | 0 | -64 934 | |
| Effect van wisselkoersvariatie | -1 000 | 252 | -748 | -1 452 | -562 | -2 014 | |||
| Kasmiddelen aan het eind van het boekjaar | 14 189 | 33 317 | 0 | 47 506 | 9 393 | 15 775 | 0 | 25 168 | |
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Totaal van de opbrengsten | 89 474 | 41 008 |
| waarvan omzet | 82 668 | 34 991 |
| waarvan huuropbrengsten uit vastgoed | 6 806 | 6 017 |
| Totaal van de overige bedrijfsopbrengsten | 17 073 | 21 278 |
| waarvan winst (verlies) op afboeking van financiële activa | 6 190 | 13 091 |
| waarvan overige bedrijfsopbrengsten | 10 912 | 8 188 |
| waarvan winst (verlies) op afboeking van niet-financiële activa | -29 | -1 |
| Totaal van de bedrijfskosten | -170 675 | -42 823 |
| Bedrijfresultaat | -64 128 | 19 463 |
De opbrengsten uit gewone activiteiten op 31 december 2023 bedragen 89,47 miljoen euro. Zij omvatten voornamelijk (a) de inkomsten uit de verkoop van appartementen van de residentiële projecten (City Dox en Twist) voor een totaal van 32,98 miljoen euro, (b) de inkomsten uit de verkoop in toekomstige staat van voltooiing van het project Au Fil des Grands Prés (kantoren; € 12,41 M), (c) de verkoop van het kantoorproject Roseville in Boedapest (€ 33,21 M) evenals (d) de huurinkomsten van de gebouwen @Expo (Boekarest), Nysdam (Terhulpen), Arena Business Campus A (Boedapest), University Business Center II en Fort 7 (Warschau), in totaal goed voor € 5,87 miljoen euro.
Op een omzet van in totaal 82,67 miljoen euro, komt 44,52 miljoen euro overeen met omzet erkend volgens de voortgang (contracten gesloten voor 2023) en 38,15 miljoen euro met omzet die enkel betrekking heeft op het boekjaar.
De overige operationele opbrengsten (€ 17,07 M) omvatten voornamelijk het resultaat van de verkopen van 50% van de deelneming in Tage Une Fois, Square 42, Markizaat en De Molens (€ 6,19 M) en de doorfacturering van inrichtingswerken voor verhuur van verkochte projecten (Vaci Greens E en Roseville) of verhuurde projecten evenals andere huurlasten (€ 9,94 M).
Op een totaal van 89,47 miljoen euro aan opbrengsten uit gewone activiteiten waren twee transacties goed voor meer dan 10%, namelijk de verkoop van het Rosevilleproject en de verkoop van kavel 5 van het City Doxproject, erkend volgens de voortgang.
Ter herinnering, de opbrengsten uit gewone activiteiten op 31 december 2022 bedroegen 41,01 miljoen euro. Zij omvatten voornamelijk (a) de inkomsten uit de verkoop van appartementen van de residentiële projecten (City Dox, Twist) voor een totaal van 18,17 miljoen euro, (b) de inkomsten uit de verkoop in toekomstige staat van voltooiing van het project Au Fil des Grands Prés (kantoren; € 12,37 M), (c) extra inkomsten uit de verkoop in 2021 van het gebouw Vaci Greens E (€ 1,77 M), alsook (d) de huurinkomsten uit de gebouwen Nysdam (Terhulpen), Astro 23 (Brussel), Arena Business Campus A (Boedapest), @Expo (Boekarest) en University Business Center II (Warschau), in totaal goed voor 4,74 miljoen euro.
De overige operationele opbrengsten (€ 21,28M) omvatten voornamelijk het resultaat van de verkoop van 50% van de deelneming in Cloche d'Or Development (€ 13,09 M) en de doorfacturering van inrichtingswerken voor verhuur van de verkochte projecten Vaci Greens E en Buzz (€ 3,87 M).
Het operationeel resultaat bedraagt -64,13 miljoen euro tegenover 19,46 miljoen euro in 2022. Dit resultaat wordt voornamelijk beïnvloed door, enerzijds, het nettoresultaat van de verkopen van de bovengenoemde deelnemingen (€ 5,45 M), de verkoop van de appartementen van de diverse residentiële projecten (totaal van € 4,66M), de resultaten op (voor)verkochte kantoorgebouwen: Roseville (verlies) en Au Fil des Grands Prés (winst) voor een totaal van -2,10 miljoen euro alsook door de netto huurinkomsten na aftrek van de lasten voor de gebouwen @Expo, Nysdam, Arena Business Campus A, Lakeside en Fort7 (totaal van € 2,99 M). Anderzijds zijn er waardeverminderingen die zijn geboekt vanwege de marktomstandigheden op 5 projecten (€ -55,87 M) en diverse bedrijfskosten en vastgoedbelastingen (€ -13,33 M).
De bedrijfskosten worden beschreven in de nota's 5 en 6.
| In duizenden EUR |
|---|
| Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen |
| Patronale bijdragen voor sociale verzekeringen |
| Overige personeelskosten |
| Totaal personeelskosten |
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen | -4 420 | -4 275 |
| Patronale bijdragen voor sociale verzekeringen | -892 | -841 |
| Overige personeelskosten | -292 | -314 |
| Totaal personeelskosten | -5 604 | -5 430 |
| Tewerkstelling in voltijdse equivalenten | 2023 | 2022 |
| Gemiddeld aantal werknemers | 57,0 | 57,0 |
De personeelskosten zijn licht gestegen ten opzichte van het voorgaande boekjaar (+€ 0,17 M), voornamelijk als gevolg van indexeringseffecten, waarbij het gemiddelde aantal werknemers binnen de groep gedurende het jaar stabiel is gebleven.
11 nieuwe medewerkers zijn in 2023 in de groep aan de slag gegaan, 9 hebben de groep verlaten, wat neerkomt op een stabiliteit in het gemiddelde VTE voor het hele jaar in vergelijking met 2022.
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Diverse goederen en diensten | -50 247 | -52 201 |
| Voorzieningen (oprichtingen - terugnamen) | -1 535 | 6 265 |
| Overige kosten | -19 635 | -14 609 |
| Winst / Verlies (wisselkosten) | -77 | 909 |
| Totaal | -71 494 | -59 636 |
De overige bedrijfskosten stijgen aanzienlijk in vergelijking met 2022 (€ +11,86 M), met de belangrijkste variaties in de volgende rubrieken:
en F (€ 4,80 M)), niet-terugvorderbare btw van het project Twist (€ 2,55 M) evenals diverse onroerende voorheffingen, lokale belastingen en hypotheekkosten (voornamelijk met betrekking tot de projecten Beaulieu, Realex, Astro en Com'Unity (€ 4,38 M));
• "Verliezen/winsten (wisselkosten)": het resultaat van de wisselkosten t.o.v. 2022, een boekjaar dat werd gekenmerkt door een verbetering van zowel de Poolse zloty als de Hongaarse forint.
Ter herinnering, in 2022 omvatten "Andere kosten" o.a. de betaalde huurwaarborgen voor verkochte projecten (hoofdzakelijk Vaci Greens, HBC, City Dox B6 (€ 3,27 M)), de stedenbouwkundige belasting voor de kavels 5 et 7.1 van het City Dox-project (€ 1,67 M), de nietterugvorderbare BTW van de projecten Twist en Berges de l'Argentine (€ 2,83 M) en de verschillende onroerende voorheffingen en plaatselijke belastingen (o.a. voor de projecten Beaulieu en Com'Unity (€ 2,37 M)).
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Intrestkosten | -41 131 | -22 791 |
| Geactiveerde rente op projecten in ontwikkeling (IAS 23) | 6 771 | 6 235 |
| Overige financiële kosten | -3 260 | -1 999 |
| Intrestopbrengsten | 5 759 | 2 370 |
| Overige financiële opbrengsten | 56 | 16 |
| Totaal financiële resultaten | -31 805 | -16 169 |
In 2023 bedraagt de netto financiële last 31,81 miljoen euro tegenover 16,17 miljoen euro in 2022. De stijging van de netto financiële kosten (€ +15,64 M) wordt voornamelijk veroorzaakt door de stijging van de rentetarieven op een licht dalende netto schuld van de Groep (€ -60,44 M ten opzichte van 2022). De activeringen (IAS 23; +€ 6,77 M ten opzichte van 2022) in verband met de lopende ontwikkelingen blijven relatief stabiel t.o.v. 2022.
Het financiële resultaat omvat hoofdzakelijk, enerzijds de boeking van de netto interesten verbonden aan de obligatieleningen (€ 12,23 M), aan de bankfinancieringen en via CP's en (E)MTN's van Atenor (€ 15,93 M) evenals de financieringen van de projecten in Hexaten, Haverhill, I.P.I., Highline, Victor Hugo 186, Bords de Seine 1x, de vennootschappen van het Realex-project en Atenor Luxembourg (€ 9,67 M) en anderzijds de activering van de financiële lasten (IAS 23 – tarief van 4,39%) verbonden aan de verschillende projecten in aanbouw (€ 6,77 M).
De overige financiële kosten (€ 3,26 M per 31 december
2023) omvatten met name de kosten voor de uitgifte van leningen, die worden gespreid over de terugbetalingsperiode van de leningen, de Wet Breyne- en makelaarscommissies en bankkosten.
De rentebaten omvatten voornamelijk rente op voorschotten aan vennootschappen die volgens de vermogensmutatiemethode worden geconsolideerd (€ 5,34 M).
Ter herinnering, in 2022 bedroeg de netto financiële last 16,17 miljoen euro. De stijging van de netto financiële kosten (€ +4,27 M) werd voornamelijk veroorzaakt door de toename van de gemiddelde netto schuld van de Groep (€ +125,01 M ten opzichte van 2021). De activeringen (IAS 23; +€ 6,24 M) in verband met lopende ontwikkelingen bleven stabiel t.o.v. 2021.
Gelieve ook de "Geconsolideerde kasstroomtabel" te raadplegen en nota 21 over de "Financiële passiva".
| NOTA 8 - BELASTINGEN OP HET RESULTAAT EN UITGESTELDE BELASTINGEN | ||
|---|---|---|
| I. Belastingverdeling (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
| Actuele belastingen | ||
| Belastingen op het resultaat van het boekjaar | -1 759 | -1 475 |
| Aanpassingen aan belastingen van voorgaande perioden | -124 | 31 |
| Totaal actuele belastingen | -1 883 | -1 444 |
| Uitgestelde belastingen | ||
| Gerelateerd aan het boekjaar | 67 | -357 |
| Gerelateerd aan fiscale verliezen | -1 505 | 444 |
| Totaal uitgestelde belastingen | -1 438 | 87 |
| Totaal actuele en uitgestelde belastingen | -3 321 | -1 357 |
| II. Aansluiting tussen toepasselijk en effectief belastingtarief (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Resultaat vóór belastingen | -104 365 | 278 |
| Toepasselijk belastingtarief | 25% | 25% |
| Belasting op basis van het toepasselijk belastingtarief | 26 091 | -70 |
| Aanpassingen aan belastingen | ||
| - op resultaten van voorgaande periode / opdrijvingen | -215 | -70 |
| - van niet-belastbare inkomsten | 1 987 | 7 059 |
| - van niet-aftrekbare kosten | -1 536 | -1 435 |
| - op invorderingen van fiscale verliezen | 193 | 558 |
| - op uitgestelde belastingvorderingen en uitgestelde belastingverplichtingen | -1 524 | -139 |
| - op inkomsten die worden belast aan een verschillend tarief (1) | -7 551 | 20 |
| - niet geboekte uitgestelde belastingen van het jaar | -18 704 | -6 557 |
| - Andere aanpassingen | -2 062 | -723 |
| Belastingen op basis van het effectief belastingtarief | -3 321 | -1 357 |
| Resultaat vóór belastingen | -104 365 | 278 |
| Effectief belastingtarief | -3,18% | 487,95% |
| (1) Geldende tarieven in onze filialen in het buitenland |
| Geldende tarieven in onze filialen in het buitenland : | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Groot Hertogdom Luxemburg | 27,19% | 27,19% |
| Roemenië | 16,00% | 16,00% |
| Hongarije | 9,00% | 9,00% |
| Frankrijk | 25,00% | 25,00% |
| Polen (2) | 19,00% | 19,00% |
| Portugal | 22,50% | 22,50% |
| Duistland | 15,83% | 15,83% |
| Nedeland | 15,00% | 15,00% |
| Groot-Brittannië | 19,00% | 19,00% |
(2) Geldende tarief van 19% - voorkeur tarief van 9%
In 2023 bestond de belastingdruk van Atenor uit huidige belastingen en uitgestelde belastingen voor bedragen van respectievelijk -1,88 en -1,44 miljoen euro. Deze bedragen omvatten voornamelijk:
De niet erkende uitgestelde belastingvorderingen in 2023 bedragen in totaal 18,70 miljoen euro. Ze hebben betrekking op entiteiten waarvoor er geen of nog geen concrete vooruitzichten zijn op belastbaar resultaat (waaronder Haverhill Investments / € 4,42 M; Wehrhahn Estate / € 2,37 M; NRW Développement / € 2,07 M; BDS Une Fois / € 2,05 M; 186 Victor Hugo / € 1,59 M; en Leaselex / € 1,18 M).
| Aantal aandelen rechtgevend op het dividend | 43 739 703 |
|---|---|
| Bedrag van de toegekende dividenden na de sluitingsdatum (in duizenden euro) | |
| Bruto dividend per aandeel (in euro) |
In 2024 is Atenor niet voornemens om een dividend voor het boekjaar 2023 uit te keren. In de toekomst heeft Atenor de bedoeling om een dividendbeleid te hanteren dat gebaseerd is op de resultaten en een uitkeringspercentage van minstens 50%.
Aangezien er geen potentiële verwatering van gewone
aandelen bestaat, is het basisresultaat per aandeel gelijk aan het verwaterde resultaat per aandeel.
Rekening houdend met het gewogen aantal aandelen exclusief eigen aandelen worden het basisresultaat en het verwaterde resultaat per aandeel als volgt bepaald:
| Bepaling van basisresultaat en verwaterd resultaat per aandeel (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 | |
|---|---|---|---|
| Totaal aantal uitgegeven aandelen | 43 739 703 | 7 038 845 | |
| waarvan eigen aandelen / aandelen in autocontrole | 313 434 | 313 427 | |
| Gemiddeld gewogen aantal aandelen exclusief eigen aandelen | 10 107 697 | 6 725 086 | |
| Nettoresultaat (aandeel van de groep, in duizenden euro) | -107 129 | -843 | |
| Basisresultaat (in euro) | -10,60 | -0,13 | |
| Verwaterd resultaat per aandeel (in euro) | -10,60 | -0,13 | |
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 | |
| Dividenden op gewone aandelen, aangegeven en betaald gedurende het boekjaar | 10 011 | 17 078 |
| Jaar | Bruto dividend per aandeel |
|---|---|
| 2022 | 2,67 € |
| 2021 | 2,54 € |
| 2020 | 2,42 € |
| 2019 | 2,31 € |
| 2018 | 2,20 € |
| 2017 | 2,08 € |
| 2016 | 2,04 € |
| 2010 tot 2015 | 2,00 € |
| 2007 tot 2009 | 2,60 € |
| 2006 | 1,30 € |
In 2023, net als in 2015, 2014 en 2013, werd het keuze dividend gekozen door een meerderheid van de aandeelhouders (namelijk 76% in 2013, 82,11% in 2014, 79,69% in 2015 en 60,35% in 2023), waardoor hun dividendschuld zorgt voor een bijdrage aan de kapitaalsverhoging van 27 juni 2023.
Op 31 december 2023 ziet de aandeelhoudersstructuur er als volgt uit:
| Aantal aandelen deelneming in % | waaronder aandelen binnen een gezamenlijk aandeelhouderschap |
Deelneming % | ||
|---|---|---|---|---|
| ALVA SA (1) & consorten | 764 611 | 1,75 | 521 437 | 1,19 |
| LUXEMPART SA (1) | 6 819 439 | 15,59 | 6 819 439 | 15,59 |
| 3D NV (1) | 13 157 350 | 30,08 | 13 157 350 | 30,08 |
| FORATENOR SA (1) | 4 767 744 | 10,90 | 4 767 744 | 10,90 |
| Stéphan SONNEVILLE SA(1)(2) & consorten | 1 621 624 | 3,71 | 1 109 624 | 2,54 |
| Midelco NV | 2 000 000 | 4,57 | ||
| Lintrust NV | 300 000 | 0,69 | ||
| Vandewiele Group NV | 2 000 000 | 4,57 | ||
| Sub-totaal | 31 430 768 | 71,86 | 26 375 594 | 60,30 |
| Eigen aandelen | 7 | 0,00 | ||
| Aandelen in autocontrole | 313 427 | 0,72 | ||
| Publiek | 11 995 501 | 27,42 | ||
| Totaal | 43 739 703 | 100,00 |
(1) Ondertekenaars van de aandeelhoudersovereenkomst
(2) Gedelegeerd Bestuurder, vennootschap onder leiding van dhr. Stéphan Sonneville
Conform artikel 74 van de wet van 1 april 2007 hebben deze aandeelhouders aan de vennootschap meegedeeld dat ze samen, op de datum van inwerkingtreding van deze wet, meer dan 30% van de effecten met stemrecht bezaten.
De Algemene Vergadering van aandeelhouders van 28 april 2023 besliste om een optioneel dividend voor het boekjaar 2022 voor te stellen. In de periode van 7 juni 2023 tot en met 20 juni 2023 hadden de aandeelhouders de mogelijkheid om voor de uitgifte van nieuwe aandelen te opteren in ruil voor hun vordering ten titel van het netto dividend van € 1,869.
| In duizenden EUR | Gewone aandelen |
|
|---|---|---|
| Beweging van het aantal aandelen | ||
| Aantal aandelen op 31.12.2023 (aandelen uitgegeven en volledig betaald) | 43 739 703 | |
| waarvan eigen aandelen | 7 | |
| Totaal aantal uitgegeven aandelen rechtgevend op het 2023 dividend (1) | 43 739 696 | |
| Beweging in eigen & autocontrole aandelen | Bedrag (in duizenden EUR) |
Aantal aandelen |
| Op 01.01.2023 (gemiddelde prijs € 48,09 per aandeel) | 15 073 | 313 427 |
| Beweging van het boekjaar | ||
| - acquisities | 112 | 2 450 |
| - verkopen | -112 | -2 443 |
| Op 31.12.2023 (gemiddelde prijs : € 48,09 per aandeel) (1) | 15 073 | 313 434 |
(1) (Ter herinnering, Atenor SA heeft 7 eigen aandelen in handen op 31 december 2023 . De dochterondernemingen Atenor Group Investments en Atenor Long Term Growth bezitten respectievelijk nog steeds 163.427 en 150.000 Atenor-aandelen (ongewijzigde situatie ten opzichte van 31 december 2022).
We verwijzen naar nota 23 (voordelen voor het personeel) voor de aandelenoptieplannen.
Op 31 december 2023 bedraagt het eigen vermogen 343,08 miljoen euro en het balanstotaal 1.328,70 miljoen euro.
Als onafhankelijke ontwikkelaar van vastgoedprojecten is Atenor niet onderworpen aan enige kapitaalvereisten. Atenor wenst een redelijke verhouding te behouden tussen de vaste vastgestelde kapitalen waarover ze beschikt en het balanstotaal.
De leden van het Executive Committee waken er onder andere over dat de Raad van Bestuur en het Audit Committee regelmatig worden ingelicht over de evolutie van de balans en van de bestanddelen ervan, om de geconsolideerde netto schuld van de groep onder controle te houden.
Het beleid van Atenor is bedoeld om een gezonde balansstructuur te behouden. Nota 21 geeft meer gedetailleerde informatie over het schuldbeleid van de Groep.
| Software | Totaal |
|---|---|
| 335 | 335 |
| -112 | -112 |
| 223 | 223 |
| 5 | 5 |
| -55 | -55 |
| 5 | 5 |
| 178 | 178 |
| 346 | 346 |
| -168 | -168 |
| 178 | 178 |
2022 (In duizenden EUR) Software Totaal
Bewegingen van goodwills en andere immateriële activa Bruto boekhoudkundige waarde op 01.01.2022 331 331 Samengevoegde afschrijvingen op 01.01.2022 -306 -306 Goodwills en andere immateriële activa, beginsaldo 25 25 Investeringen 217 217 Overdrachten - buitengebruikstellingen (-) -211 -211 Afschrijvingen - toevoeging (-) -17 -17 Afschrijvingen - terugneming (+) 211 211 Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen -2 -2 Goodwills en andere immateriële activa, eindsaldo 223 223 Bruto boekhoudkundige waarde op 31.12.2022 335 335 Samengevoegde afschrijvingen op 31.12.2022 -112 -112 Goodwills en andere immateriële activa, eindsaldo 223 223
Op 31 december 2023 omvat deze rubriek enkel de afgeschreven waarde van de andere immateriële vaste activa met betrekking tot de software-investeringen die gebeurden in de loop van het jaar.
| 2023 (In duizenden EUR) | Materiële vaste activa in aanbouw |
Terreinen en gebouwen |
Installaties, machines en uitrusting |
Motor voertuigen |
Inrichting en toebehoren |
Overige materiële vaste activa |
Totaal |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bewegingen in materiële vaste activa | |||||||
| Bruto boekhoudkundige waarde op 01.01.2023 | 0 | 6 813 | 6 | 18 | 1 462 | 3 504 | 11 803 |
| Samengevoegde afschrijvingen op 01.01.2023 | 0 | -1 115 | -1 | -18 | -910 | -777 | -2 822 |
| Materiële vaste activa, beginsaldo | 0 | 5 698 | 5 | 0 | 552 | 2 727 | 8 981 |
| Investeringen | 102 | 287 | 389 | ||||
| Gebruiksrechten (IFRS 16) | 1 830 | 1 830 | |||||
| Overdrachten - buitengebruikstellingen (-) | -554 | -23 | -30 | -607 | |||
| Overboekingen van / naar "Voorraden" | 6 | 6 | |||||
| Afschrijvingen - toevoeging (-) | -520 | -1 | -216 | -243 | -980 | ||
| Afschrijvingen - terugneming (+) | 554 | 21 | 3 | 578 | |||
| Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen | 0 | 2 | 2 | ||||
| Materiële vaste activa, eindsaldo | 0 | 7 008 | 4 | 0 | 436 | 2 752 | 10 199 |
| Bruto boekhoudkundige waarde op 31.12.2023 | 0 | 8 089 | 6 | 18 | 1 553 | 3 771 | 13 437 |
| Samengevoegde afschrijvingen op 31.12.2023 | 0 | -1 081 | -2 | -18 | -1 117 | -1 019 | -3 238 |
| Materiële vaste activa, eindsaldo | 0 | 7 008 | 4 | 0 | 436 | 2 752 | 10 199 |
De rubriek "Materiële vaste activa" bedraagt in totaal 10,20 miljoen euro op 31.12.2023 t.o.v. 8,98 miljoen euro op 31 december 2022. Deze rubriek omvat de roerende goederen en het rollend materieel van de groep, de gedane inrichtingswerken in de verhuurde gebouwen alsook de gebruiksrechten van de verhuurde gebouwen (IFRS 16).
De investeringen van het boekjaar bedragen 2,22 miljoen euro waarvan 1,83 miljoen euro aan gebruiksrechten
| 2022 (In duizenden EUR) | Materiële vaste activa in aanbouw |
Terreinen en gebouwen |
Installaties, machines en uitrusting |
Motor voertuigen |
Inrichting en toebehoren |
Overige materiële vaste activa |
Totaal |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bewegingen in materiële vaste activa | |||||||
| Bruto boekhoudkundige waarde op 01.01.2022 | 0 | 2 242 | 6 | 18 | 1 237 | 3 000 | 6 503 |
| Samengevoegde afschrijvingen op 01.01.2022 | 0 | -665 | 0 | -18 | -777 | -562 | -2 023 |
| Materiële vaste activa, beginsaldo | 0 | 1 577 | 6 | 0 | 460 | 2 438 | 4 480 |
| Investeringen | 278 | 513 | 791 | ||||
| Gebruiksrechten (IFRS 16) | 4 571 | 4 571 | |||||
| Overdrachten - buitengebruikstellingen (-) | -35 | -35 | |||||
| Afschrijvingen - toevoeging (-) | -450 | -1 | -183 | -218 | -852 | ||
| Afschrijvingen - terugneming (+) | 34 | 34 | |||||
| Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen | -2 | -6 | -8 | ||||
| Materiële vaste activa, eindsaldo | 0 | 5 698 | 5 | 0 | 552 | 2 727 | 8 981 |
| Bruto boekhoudkundige waarde op 31.12.2022 | 0 | 6 813 | 6 | 18 | 1 462 | 3 504 | 11 803 |
| Samengevoegde afschrijvingen op 31.12.2022 | 0 | -1 115 | -1 | -18 | -910 | -777 | -2 822 |
| Materiële vaste activa, eindsaldo | 0 | 5 698 | 5 | 0 | 552 | 2 727 | 8 981 |
Deze rubriek omvat het Nysdam-gebouw in Terhulpen. Dit gebouw is momenteel voor 93% verhuurd en genereert netto huurinkomsten van 1,01 miljoen euro op 31 december 2023. Het gebouw is momenteel in beheer en kan in de toekomst worden herontwikkeld of verkocht.
In 2022 werd het daarom overgeboekt uit de voorraden en, overeenkomstig IAS 40, gewaardeerd tegen zijn netto reële waarde van 21,48 miljoen euro, op basis van een deskundigenverslag, op 30 juni 2022. Een nieuw deskundigenverslag van 31 december 2023 bracht geen significant waardeverschil aan het licht (verlies van € 0,4 M in 2023). Dit aanpassing wordt opgenomen in de rubriek "Waardeaanpassingen" van de Geconsolideerde overzicht het volledig resultaat.
Op basis van de waarderingstechniek is de reële waarde van de vastgoedbeleggingen geclassificeerd als reële waarde van niveau 3.
Vastgoedbeleggingen zijn de enige activa van de vennootschap die op terugkerende basis tegen reële waarde worden gewaardeerd.
De reële waarde van vastgoedbeleggingen (met inbegrip van vastgoedbeleggingen die worden aangehouden door joint ventures) wordt bepaald door professionele, gekwalificeerde onafhankelijke taxateurs die gebruik maken van waarderingstechnieken die voldoen aan erkende internationale professionele waarderingsnormen.
Atenor bepaalt dat de vastgestelde reële waarde het maximale en beste gebruik van de vastgoedbelegging door de vennootschap weerspiegelt. De modellen
die gebruikt worden om vastgoedbeleggingen te waarderen, kunnen de netto contante waarde van geschatte toekomstige kasstromen, en/of recente transacties van vergelijkbaar vastgoed omvatten.
De reële waarde van het onroerend goed is bepaald op basis van verdisconteerde kasstromen met gebruikmaking van equivalente rendementen tussen 6% en 7,5%. Deze gegevens omvatten:
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Saldo op het einde van de vorige periode | 21 482 | 0 |
| Winsten / (verliezen) uit aanpassingen aan de reële waarde | -399 | 5 924 |
| Investeringen | 431 | 156 |
| Overschrijving uit "Voorraad" (tegen kostprijs) | 15 402 | |
| Saldo op het einde | 21 514 | 21 482 |
Gedurende het boekjaar was er geen overdracht van niveau 3 naar niveau 2.
| Tage Une Fois | ||
|---|---|---|
| Square 48 | 1 335 | 14 |
| Square 42 | ||
| Lankelz Foncier | ||
| Laakhaven Verheeskade II | -35 | |
| Ten Brinke Mybond Verheeskade | 4 036 | 4 225 |
| Cloche d'Or Development | 1 139 | 2 736 |
| De Molens | 368 | |
| CCN Office C-D | 38 584 | 40 183 |
| CCN Office A1 | 8 884 | 9 243 |
| CCN Housing B2 | 606 | 785 |
| CCN Housing B1 | 1 822 | 2 154 |
| CCN Development | ||
| Markizaat | 10 294 | |
| Immoange | 525 | 672 |
| Victor Spaak | 7 424 | 7 634 |
| Victor Bara | 4 142 | 4 262 |
| Victor Properties | 3 | 31 |
| Victor Estates | 550 | 814 |
| Deelnemingen (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Victor Estates | 550 | 814 |
| Victor Properties | 3 | 31 |
| Victor Bara | 4 142 | 4 262 |
| Victor Spaak | 7 424 | 7 634 |
| Immoange | 525 | 672 |
| Markizaat | 10 294 | |
| CCN Development | ||
| CCN Housing B1 | 1 822 | 2 154 |
| CCN Housing B2 | 606 | 785 |
| CCN Office A1 | 8 884 | 9 243 |
| CCN Office C-D | 38 584 | 40 183 |
| De Molens | 368 | |
| Cloche d'Or Development | 1 139 | 2 736 |
| Ten Brinke Mybond Verheeskade | 4 036 | 4 225 |
| Laakhaven Verheeskade II | -35 | |
| Lankelz Foncier | ||
| Square 42 | ||
| Square 48 | 1 335 | 14 |
| Tage Une Fois | ||
| Totaal | 69 050 | 83 380 |
| Bewegingen van de deelnemingen (In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
| Saldo op het einde van het vorige boekjaar | 83 380 | 78 729 |
| Aandeel in het resultaat | -8 432 | -3 016 |
| Aanschaffingen, prijsaanpassingen en restructuraties | 221 | 3 934 |
| Overdrachten | -11 108 | |
| Kapitaalsverhogingen | 1 340 | |
| Overdrachten naar andere rubrieken | 3 648 | 3 733 |
| Saldo op het einde van het boekjaar | 69 050 | 83 380 |
| Aandeel in het resultaat | -8 432 |
|---|---|
| Aanschaffingen, prijsaanpassingen en restructuraties | 221 |
| Overdrachten | -11 108 |
| Kapitaalsverhogingen | 1 340 |
| Overdrachten naar andere rubrieken | 3 648 |
| ETHODE | |
|---|---|
| In duizenden EUR | Bedragen verschuldigd aan de verbonden vennootschappen |
Bedragen aan de groep verschuldigd door de verbonden vennootschappen |
|---|---|---|
| Immoange deel van de groep: 50% |
- | 2 885 |
| Victor Estates deel van de groep: 50% |
- | 5 644 |
| Victor Properties deel van de groep: 50% |
- | 326 |
| Victor Bara deel van de groep: 50% |
- | 2 415 |
| Victor Spaak deel van de groep: 50% |
- | 4 278 |
| CCN Developpement deel van de groep: 50% |
- | 20 050 |
| Cloche d'Or Development deel van de groep: 50% |
- | 30 977 |
| Ten Brinke Mybond Verheeskade deel van de groep: 50% |
- | 8 149 |
| Laakhaven Verheeskade II deel van de groep: 50% |
- | 15 525 |
| Lankelz Foncier deel van de groep: 50% |
- | 23 003 |
| Square 42 deel van de groep: 50% |
- | 5 533 |
| Square 48 deel van de groep: 50% |
- | |
| Tage Une Fois deel van de groep: 51% |
- | 21 067 |
| Op 31.12.2023 | 139 852 |
| In duizenden EUR | Niet vlottende |
activa Voorraden | Andere vlottende activa |
Niet vlottende passiva |
Vlottende passiva |
Eigen vermogen |
Groep saandeel |
Waarde van de deelnemingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Immoange | 7 611 | 156 | -6 718 | 1 049 | 50% | 525 | ||
| Victor Estates | 12 211 | 22 | -11 134 | 1 099 | 50% | 550 | ||
| Victor Properties | 659 | 5 | -658 | 6 | 50% | 3 | ||
| Victor Bara | 13 109 | 10 | -4 836 | 8 283 | 50% | 4 142 | ||
| Victor Spaak | 23 401 | 10 | -8 564 | 14 847 | 50% | 7 424 | ||
| CCN Development | 13 370 | 24 582 | -40 102 | -1 523 | -3 673 | 50%* | -3 362 | |
| CCN Housing B1 | 7 164 | -3 521 | 3 643 | 50% | 1 822 | |||
| CCN Housing B2 | 2 785 | -1 573 | 1 212 | 50% | 606 | |||
| CCN Office A1 | 20 605 | 21 | -2 858 | 17 768 | 50% | 8 884 | ||
| CCN Office C-D | 89 640 | 72 | -12 545 | 77 167 | 50% | 38 584 | ||
| Cloche d'Or Development | 143 797 | 1 194 | -61 955 | -80 758 | 2 278 | 50% | 1 139 | |
| Ten Brinke Mybond Verheeskade | 25 963 | 527 | -16 298 | -2 120 | 8 072 | 50% | 4 036 | |
| Laakhaven Verheeskade II | 30 384 | 624 | -31 051 | -137 | -180 | 50% | -90 | |
| Lankelz Foncier | 96 481 | 372 | -55 418 | -50 055 | -8 620 | 50% | -4 310 | |
| Square 48 | 7 | 11 521 | 793 | -9 568 | -83 | 2 670 | 50% | 1 335 |
| Square 42 | 23 470 | 742 | -24 526 | -170 | -484 | 50% | -242 | |
| Tage Une Fois | 180 | 46 150 | 6 468 | -51 359 | -2 044 | -605 | 51% | -309 |
| Totaal | 187 | 568 321 | 35 598 -290 277 -189 297 | 124 532 | 60 737 | |||
| Deelnemingen verwerkt volgens de "equity"-methode |
69 050 | |||||||
| Deelnemingen overgebracht naar "Langlopende voorzieningen" |
8 313 |
* deelneming van 33,33 % tot 30/09/2020
| In duizenden EUR | Bedrijfsresul taten |
Financiële resultaten |
Impôts sur le résultat |
Résultat après impôt |
quote-part du groupe | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Immoange | -38 | -256 | -294 | 50% | -147 | |
| Victor Estates | 3 | -531 | -528 | 50% | -264 | |
| Victor Properties | -25 | -31 | -56 | 50% | -28 | |
| Victor Bara | -12 | -230 | -242 | 50% | -121 | |
| Victor Spaak | -11 | -408 | -419 | 50% | -210 | |
| Markizaat | 689 | 80 | -387 | 382 | 50% | 191 |
| CCN Development | -272 | -875 | -1 147 | 50% | -574 | |
| CCN Housing B1 | -547 | -118 | -665 | 50% | -333 | |
| CCN Housing B2 | -307 | -51 | -358 | 50% | -179 | |
| CCN Office A1 | -625 | -93 | -718 | 50% | -359 | |
| CCN Office C-D | -2 801 | -397 | -3 198 | 50% | -1 599 | |
| De Molens | 864 | -157 | -199 | 508 | 50% | 254 |
| Cloche d'Or Development | 706 | -3 776 | -124 | -3 194 | 50% | -1 597 |
| Ten Brinke Mybond Verheeskade | 179 | -571 | 15 | -377 | 50% | -189 |
| Laakhaven Verheeskade II | 914 | -1 055 | 33 | -108 | 50% | -54 |
| Lankelz Foncier | -140 | -4 696 | -32 | -4 868 | 50% | -2 434 |
| Square 48 | -35 | -2 | -37 | 50% | -19 | |
| Square 42 | -4 | -703 | -707 | 50% | -354 | |
| Tage Une Fois | 396 | -1 231 | 14 | -821 | 51% | -419 |
| Aandeel in het nettoresultaat | -8 432 |
De deelnemingen verwerkt volgens de "equity" methode zijn vennootschappen die het voorwerp zijn van een gezamenlijke controle in de zin van de normen IFRS 11 (Partnerschappen) en IAS 28 (Investeringen in geassocieerde ondernemingen en joint ventures).
Per 31 december 2023 maakt Atenor deel uit van een partnerschap in het kader van de projecten Nör.Bruxsel in Brussel (vennootschap CCN Development en haar 4 dochters), Cloche d'Or, Perspectiv' en Kyklos in Luxemburg (Cloche d'Or Development, Lankelz Foncier, Square 48), Verheeskade I en II (TBMB en Laakhaven Verheeskade II) net als Move'Hub (Immoange en Victor Estates, Properties, Bara, Spaak).
In het eerste halfjaar 2023 stapte Atenor ook in een 50/50-partnerschap met Besix Red in het kader van het Wellbe-project in Portugal en met Cores Development/ Ravago voor het Square 42-project in Luxemburg, wat de vermogensmutatieverrekening van de deelnemingen Tage Une Fois en Square 42 met zich meebracht.
Parallel daarmee werden de vennootschappen Markizaat en De Molens (project De Molens in Deinze) overgedragen op 28 juni 2023 waardoor ze buiten de consolidatiekring van Atenor vallen.
Die laatste drie transacties (Wellbe, Square 42 en Markizaat/De Molens), waarvan de verkoopbedragen een totaal van 17,51 miljoen euro belopen, creëerden bruto meerwaarden voor een totaal van 6,19 miljoen euro.
Het nettoverschil van -14,33 miljoen euro ten opzichte van 31 december 2022 weerspiegelt voornamelijk:
De deelnemingen met negatieve waarden op 31 december 2023 werden ondergebracht onder de niet-courante voorzieningen: Lankelz Foncier (€ -4,31 M), CCN Development (€ -3,36 M), Tage Une Fois (€ -0,31 M), Square 42 (€ -0,24 M) en Laakhaven Verheeskade II (€ -0,09 M).
Zie ook nota 20.
De details van de desbetreffende projecten zijn terug te vinden in het activiteitenverslag.
De relaties tussen Atenor NV en haar dochtermaatschappijen worden uitvoerig beschreven in Nota 28 over de groepsstructuur. Gelieve ook Nota 14 te raadplegen over de deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode.
De remuneratie die de CEO rechtstreeks of onrechtstreeks ontvangt, wordt globaal bepaald voor de rol die hij zowel in de Raad van Bestuur als rechtstreeks of onrechtstreeks in de Vennootschap en haar dochterondernemingen vervult. De totale vaste en variabele remuneratie van de CEO wordt bepaald door de Raad van Bestuur op voorstel van het Nomination en Remuneration Committee op basis van de prestaties van de onderneming en van de CEO.
Het bedrag van de remuneraties, andere rechtstreeks of onrechtstreeks toegekende voordelen, en verkregen voordelen voor het boekjaar 2023, bedraagt 740.616 euro en kan als volgt worden opgesplitst (kosten vennootschap):
Wat de remuneratie in de vorm van aandelenopties betreft, heeft Stéphan Sonneville SA (i) 900 in 2018 toegekende en aanvaarde opties van Atenor Group Investments uitgeoefend; de aan Stéphan Sonneville SA verschuldigde winst met betrekking tot de uitoefening van deze 900 opties bedroeg 8.082 euro, (ii) geen aandelenopties van Atenor Group Participations uitgeoefend en (iii) geen aandelenopties verworven.
In maart 2024 heeft Stéphan Sonneville SA 26 AGP-opties uitgeoefend die in maart 2021 waren toegekend en aanvaard. De aan Stéphan Sonneville SA toekomende winst uit de uitoefening van deze 26 opties bedraagt 183.924 euro.
Zie ook het remuneratieverslag van de Corporate Governance Statement (cf. pagina 122).
De Vennootschap zal aan de Algemene Vergadering voorstellen om haar Remuneratiebeleid goed te keuren.
Tijdens het boekjaar werden aan de Bestuurders geen kredieten noch voorschotten of aandelenopties toegekend.
| In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Gebouwen bestemd voor verkoop, beginsaldo | 962 407 | 932 994 |
| Gekapitaliseerde uitgaven | 194 343 | 196 767 |
| Overdrachten van het boekjaar | -70 755 | -25 447 |
| Wijzigingen van de consolidatiekring (-) | -57 477 | -135 912 |
| Wijzigingen van de consolidatiekring (+) | 11 861 | |
| Overdrachten van / naar "Voorraden" | -111 | -12 768 |
| Leningskosten (IAS 23) | 6 771 | 6 235 |
| Verhoging/afname als gevolg van wisselkoersschommelingen | 13 917 | -10 836 |
| Geboekte waardeverliezen | -55 869 | -514 |
| Teruggenomen waardeverliezen | 47 | 27 |
| Bewegingen van het boekjaar | 30 866 | 29 413 |
| Gebouwen bestemd voor verkoop, eindsaldo | 993 273 | 962 407 |
| Boekwaarde van de voorraden in pand gegeven (beperkt tot leningen) | 256 538 | 189 377 |
De "Gebouwen bestemd voor verkoop" geklasseerd als "Voorraden" vertegenwoordigen de vastgoedprojecten in portefeuille en in ontwikkeling. Verschillende gebouwen in de portefeuille zijn verhuurd, in afwachting van hun herontwikkeling of hun overdracht, waaronder voornamelijk Arena Business Campus A (Boedapest), @Expo (Boekarest) en UBC II (Warschau).
Gedurende het jaar 2023 werd de rubriek voorraden ("Gebouwen voor Verkoop") voornamelijk beïnvloed door:
vermogensmutatiemethode werd toegepast op de deelnemingen in Square 42 en Tage Une Fois (€ 57,48 M);
De boekwaarde van de verpande voorraden, desgevallend beperkt tot het toegestane uitstaande bedrag, bestaat uit de gebouwen bestemd voor verkoop van de projecten Realex (€ 60 M), Lakeside en UBC 2 (€ 16,77 M), Beaulieu (€ 18,90 M), City Dox (€ 10,1 M), Victor Hugo 186 (€ 45 M), Astro 23 (€ 7,41 M), UP-site Bucharest (€ 22,96 M), Au Fil des Grands Prés (€ 7,78 M), Les Berges de l'Argentine (€ 28,38 M), Arena Business Campus (€ 6,73 M) en Twist (€ 32,5 M).
| Handels- en | ||||
|---|---|---|---|---|
| Overige | Afgeleide | overige | kas en | |
| In duizenden EUR | financiële activa | instrumenten | vorderingen | kasequivalent |
| BEWEGINGEN IN FINANCIËLE ACTIVA | ||||
| Financiële vaste activa | ||||
| Beginsaldo | 97 248 | 22 526 | ||
| Aanschaffingen | 22 528 | |||
| Overdrachten (-) | -26 222 | |||
| Wijzigingen van de consolidatiekring (-) | 47 177 | |||
| Overboeking van (naar) andere posten | -22 825 | |||
| Toename (afname) van het gedisconteerde bedrag dat resulteert uit het verstrijken van tijd en uit de |
||||
| variatie van de disconteringsvoet | 299 | |||
| Toename (afname) door wisselkoerswijzingen | 2 | |||
| Eindsaldo | 140 733 | 0 | ||
| Fair value | 140 733 | 0 | ||
| Waardering | niveau 3 | niveau 3 | ||
| Financiële vlottende activa | ||||
| Beginsaldo | 337 | 39 040 | 25 093 | |
| Aanschaffingen | 1 756 | 21 331 | ||
| Overdrachten (-) | -18 677 | |||
| Wijzigingen van de consolidatiekring (-) | -1 884 | -1 551 | ||
| Overboeking van (naar) andere posten | 370 | 12 195 | ||
| Aanpassingen van waarde (-) | -169 | -68 | ||
| Toename (afname) dat resulteert uit wisselkoerswijzigingen |
196 | 803 | ||
| Overige toename (afname) | -252 | |||
| Eindsaldo | 1 924 | 118 | 30 802 | 45 676 |
| Fair value | 1 924 | 118 | 30 802 | 45 676 |
| Waardering | niveaus 1 & 3 | niveau 2 | niveau 3 | niveau 3 |
Bij gebrek aan notering op een actieve markt worden de overige financiële activa bijgehouden aan de
historische kostprijs als hun reële waarde niet op een betrouwbare manier kan worden bepaald door een andere waarderingstechniek.
| OVERIGE FINANCIËLE ACTIVA | Aandelen | Leningen | Overige Financiële activa |
Totaal |
|---|---|---|---|---|
| Vaste activa | ||||
| Beginsaldo | 96 478 | 770 | 97 248 | |
| Investeringen | 22 380 | 148 | 22 528 | |
| Overdrachten (-) | -26 184 | -38 | -26 222 | |
| Wijzigingen van de consolidatiekring (-) | 47 177 | 47 177 | ||
| Toename (afname) door wisselkoerswijzingen | 2 | 2 | ||
| Eindsaldo | 139 851 | 882 | 140 733 | |
| Fair value | 139 851 | 882 | 140 733 | |
| Waardering | niveau 3 | niveau 3 | niveau 3 | |
| Vlottende activa | ||||
| Beginsaldo | 337 | 337 | ||
| Aanschaffingen | 1 756 | 1 756 | ||
| Aanpassingen van waarde (-) | -169 | -169 | ||
| Eindsaldo | 1 924 | 1 924 | ||
| Fair value | 1 924 | 1 924 | ||
| Waardering | niveau 3 | niveaus 1 & 3 | niveaus 1 & 3 |
De "Overige financiële vaste activa" betreffen hoofdzakelijk netto voorschotten toegekend aan ondernemingen waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast. Het nettoverschil van het boekjaar wordt met name verklaard door de bewegingen in de voorschotten die in de loop van het jaar werden toegekend (€ -3,80 M), net als de overdracht naar deze rubriek van 50% van de schuldvorderingen op Tage Une Fois en Square 42 ingevolge de overdrachten van 50% van deze deelnemingen (€ 47,17 M).
Zie ook nota 14.
Op 31 december 2023 omvatten "Overige courante financiële activa" kortlopende deposito's (€ 1,83 M - diverse einddatums op korte termijn) bij Belgische banken (BNP Paribas Fortis, KBC en ING).
Deze rubriek omvat tevens de schuldbewijzen (€ 0,09 M) waarvan de waardering op 31 december 2023 aan de beurskoers heeft geleid tot de boeking van een waardeverlies van 169.000 euro.
| 2023 | 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Handels- en overige vorderingen (In duizenden EUR) | Vlottende | Vaste | Vlottende | Vaste |
| Handels- en overige vorderingen | ||||
| Handelsvorderingen, bruto | 11 301 | 21 431 | 12 350 | |
| Waardevermindering op dubieuze vorderingen | -175 | -106 | ||
| Overige vorderingen, netto | 19 676 | 17 715 | 10 176 | |
| Totaal handels- en overige vorderingen | 30 802 | 0 | 39 040 | 22 526 |
| Fair value | 30 802 | 0 | 39 040 | 22 526 |
| Waardering | niveau 3 | niveau 3 | niveau 3 | niveau 3 |
De "Handels- en overige vorderingen" worden gewaardeerd aan hun nominale waarde of aan de reële waarde in het geval van variabele vergoeding voor het prijssupplement die een goed beeld geven van hun marktwaarde. De betalingstermijnen hangen voornamelijk af van de overeengekomen voorwaarden tijdens de overdracht van deelnemingen of aanzienlijke activa.
Het verschil in "Handels- en overige vorderingen niet-courant" wordt enerzijds verklaard door de herindeling op korte termijn van de in 2024 vervallende schuldvordering op de koper van de NGY-deelneming (€ 8 M), de schuldvordering m.b.t. de ontwikkeling van het project Verheeskade II (€ 2,48 M) en de activa op contracten gekoppeld aan de verkoop van de appartementen van de projecten Twist en City Dox Perceel 7 (€ 2,03 M), en anderzijds door de overdracht naar de rubriek "Vooruitbetalingen op lange termijn" van de opbrengsten verworven op de voortgang van de appartementen van het project City Dox Lot 5 (€ 10,32 M).
De rubriek "Handels- en overige vorderingen courant" gaan van 39,04 miljoen euro naar 30,80 miljoen euro, wat neerkomt op een daling van 8,24 miljoen euro voornamelijk onder invloed van de invordering op de vervaldag 2023 van de schuldvordering op de koper van de NGY-deelneming (€ 8 M) en de facturatieschijven van de kantoren O2 en P van het project Au Fil des Grands Prés (€ 7,17 M).
De verpande activa in het kader van projectfinanciering worden uitvoerig beschreven in nota 27 "Rechten en verbintenissen".
| Kas en kasequivalenten (In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| KAS EN KASEQUIVALENTEN | ||
| Korttermijndeposito's | 1 830 | 75 |
| Banksaldi | 45 675 | 25 091 |
| Kassaldi | 1 2 |
|
| Totaal kas en kasequivalenten | 47 506 | 25 168 |
| Fair value | 47 506 | 25 168 |
| Waardering | niveau 3 | niveau 3 |
Rekening houdend met de geldbeleggingen onder "Overige financiële activa" voor een bedrag van 1,83 miljoen euro, bedraagt het totaal van de geldelijke middelen 47,51 miljoen euro.
De financiële activa worden ook als volgt samengevat:
| (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Beleggingen die behouden blijven tot hun vervaldatum | 47 600 | 25 430 |
| Leningen en vorderingen | 170 653 | 158 047 |
| Financiële activa beschikbaar voor verkoop | 882 | 767 |
| Totaal der financiële vaste en vlottende activa | 219 135 | 184 244 |
De belangrijkste financiële risico's kunnen als volgt worden samengevat:
• Wisselrisico: door de aard van haar activiteiten is Atenor blootgesteld aan de schommelende wisselkoersen van de Forint (Hongarije), van de Zloty (Polen), van de Leu (Roemenië) en de Pond Sterling (Groot-Brittannië). De balansen van de buitenlandse vennootschapen worden geconverteerd in euro tegen de officiële slotwisselkoers van het boekjaar en de resultatenrekeningen tegen de gemiddelde koers van het boekjaar (zie tabel hierna). De conversie van de financiële staten van de dochterondernemingen van functionele valuta (lokale valuta) naar consolidatiemunt leidt tot conversieverschillen die worden voorgesteld in eigen vermogen.
Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk geboekt in de functionele valuta, tegen de wisselkoers op datum van de transactie. Bij het afsluiten van het boekjaar worden de monetaire activa en passiva omgerekend tegen de slotkoers. De winsten of verliezen die ontstaan bij deze omrekening worden opgenomen in de resultatenrekening, met uitzondering van de aanpassing uitgevoerd voor de intercompany voorschotten die deel uitmaken van de netto-investering in de dochteronderneming.
De Groep past hedge accounting toe in overeen– stemming met IFRS 9. (Zie nota 1 - Belangrijkste boekhoudkundige methodes - paragraaf 2.10 - Wisselrisico).
De volgende tabel bevat de wisselkoersschommelingen 2023/2022.
| Slotkoers | Gemiddelde koers | |||
|---|---|---|---|---|
| Wisselkoers (€ 1 =) | 2023 | 2022 | 2023 | 2022 |
| Forint (Hongarije) - HUF | 382,78 | 400,25 | 380,53 | 393,01 |
| Leu (Roemenië) - RON | 4,9746 | 4,9474 | 4,9520 | 4,9335 |
| Zloty (Polen) - PLN | 4,3480 | 4,6899 | 4,5284 | 4,6883 |
| Livre Sterling (Groot-Brittannië) - GBP | 0,8666 | 0,8828 | 0,8679 | 0,8545 |
Atenor gebruikt afgeleide financiële instrumenten uitsluitend voor dekkingsdoeleinden. Deze financiële instrumenten worden gewaardeerd volgens hun reële waarde met waarde schommelingen die worden geboekt op de resultatenrekening, behalve voor financiële instrumenten die worden gekwalificeerd als "Cashflow hedge", waarvoor het deel van de winst of het verlies op het dekkingsinstrument dat wordt beschouwd als een efficiënte dekking, rechtstreeks wordt geboekt als eigen kapitaal onder de rubriek "Overige elementen van het totale resultaat". Wat betreft de "Fair value hedge" worden de wijzigingen van de reële waarde van de aangegeven afgeleide producten die worden beschouwd als reële waarde dekkingen geboekt in de resultatenrekening, evenals de wijzigingen van de reële waarde van het actief of van het passief die geboekt moeten worden bij het gedekte risico.
In het kader van de financiering van 22 miljoen euro die in februari 2019 werd aangegaan door haar Poolse dochteronderneming Haverhill Investments, ging Atenor gelijktijdig een rentedekkingsovereenkomst aan die 71% van het krediet dekt. De reële waarde van dit financiële instrument, dat wordt gekwalificeerd als "cashflow hedge" (€ 0,12 M), wordt rechtstreeks onder het eigen vermogen geboekt.
Voor elke financiële instrumentcategorie geeft Atenor de toegepaste methodes om de reële waarde te bepalen.
De afgeleide instrumenten worden desgevallend gevaloriseerd door een financiële instelling, op basis van marktparameters.
De reële waarde van de "Vlottende en vaste activa " (met inbegrip van thesaurie) ligt dicht bij de marktwaarde. De reële waarde van de niet beursgenoteerde financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop, wordt geraamd aan de boekhoudkundige waarde, rekening houdend met de evolutie van de zaken van de betrokken ondernemingen en de bestaande aandeelhoudersakkoorden. Hun bedrag is zeer klein.
De reële waarde van "Handels- en overige vorderingen" komt overeen met hun nominale waarde (na aftrek van eventuele waardeverminderingen) en weerspiegelt de verkoopprijs van de goederen en andere activa die verkocht worden in de overeenkomsten en notariële akten.
Op een totaal van 219,25 miljoen euro bedroegen de financiële activa van vennootschappen in vreemde valuta 40,31 miljoen euro, of 18,39%, en bestonden ze uit vlottende financiële activa (€ 40,12 M).
Gezien de aard van deze financiële activa en hun korte looptijden, is er geen noodzaak om een gevoeligheidsanalyse uit te voeren, die zou slechts een weinig significante impact onthullen.
| 2023 | 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Overige activa (In duizenden EUR) | Vlottende | Vaste | Vlottende | Vaste |
| Overige activa | ||||
| Belastingvorderingen | 588 | 1 182 | ||
| Betalingen van voorschotten, vlottende | 11 | 103 | ||
| Overige activa | 12 597 | 9 801 | ||
| Totaal overige activa | 13 196 | 11 086 | ||
| Fair value | 13 196 | 11 086 |
De overige vlottende activa bestaan voornamelijk uit belastingvorderingen (€ 0,59 M), vooruitbetalingen en overlopende activa (vooruitbetaalde interesten, verzekeringen en over te dragen commissies en verworven interesten; voor € 12,60 M)).
De toename van 2,11 miljoen euro wordt voornamelijk verklaard door de commissies met betrekking tot de huurcontracten van het Lakeside-project, die over de looptijd van de contracten worden verdeeld (€ 1,17 M).
De actuele belastingvorderingen hernemen uitsluitend de terug te vorderen Belgische en buitenlandse directe belastingen.
| Overige activa (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Uitgestelde belasting vorderingen |
Uitgestelde belasting verplichtingen |
Uitgestelde belasting vorderingen |
Uitgestelde belasting verplichtingen |
|
| Voorraad van gebouwen bestemd voor verkoop | 13 551 | 5 451 | ||
| Vorderingen | -775 | -3 124 | ||
| Gekregen vooruitbetalingen | -13 483 | -3 015 | ||
| Fiscale verliezen | 2 089 | 3 675 | ||
| Divers | -261 | -262 | ||
| Compensatie | -13 599 | 13 599 | -5 456 | 5 456 |
| Totaal uitgestelde belastingen op tijdelijke verschillen |
2 041 | -920 | 3 670 | -945 |
Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen worden in de balans opgenomen bij de tijdelijke verschillen tussen de statutaire en geconsolideerde resultaten. De uitgestelde belastingverplichtingen hebben voornamelijk betrekking op de erkenning van de inkomsten in functie van de mate van voortgang van de projecten.
De uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen worden gecompenseerd wanneer zij betrekking hebben op dezelfde juridische entiteit.
Zie ook Nota 8 met betrekking tot in het resultaat opgenomen overgedragen belastingen.
De niet-erkende uitgestelde belastingvorderingen hebben betrekking op entiteiten waarvoor er geen,
of nog geen, concrete vooruitzichten bestaan op een belastbare winst waarop deze aftrekbare tijdelijke verschillen kunnen worden geboekt.
| (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Totaal uitgestelde belastingvorderingen niet geboekt | 43 305 | 28 885 |
De uitgestelde belastingen betreffende overgedragen fiscale verliezen en belastingkredieten van Atenor werden erkend voor het bedrag van de geraamde toekomstige belastbare opbrengsten. De niet-erkende uitgestelde belastingvorderingen bedragen 43,70 miljoen euro. De activa van uitgestelde belasting betreffende de fiscale verliezen van de vastgoedfilialen in België of in het buitenland worden pas erkend voor zover het voldoende duidelijk is dat er in de voorzienbare toekomst belastbare winst beschikbaar zal zijn om ze te kunnen gebruiken.
| Uitgestelde belasting |
Uitgestelde belasting |
||
|---|---|---|---|
| (In duizenden EUR) | vorderingen | verplichtingen | Totaal |
| Op 01.01.2022 | 3 267 | -594 | 2 673 |
| Uitgestelde belastingen geboekt in het resultaat | 438 | -351 | 87 |
| De schommelingen van de uitgestelde belastingen geboekt in het eigen vermogen (wisselkoerswijzigingen) |
-35 | -35 | |
| Op 31.12.2022 | 3 670 | -945 | 2 725 |
| Op 01.01.2023 | 3 670 | -945 | 2 725 |
| Uitgestelde belastingen geboekt in het resultaat | -1 505 | 67 | -1 438 |
| Overboeking (naar) andere posten | 42 | -42 | |
| Wijzigingen van de consolidatiekring (-) | -166 | -166 | |
| Op 31.12.2023 | 2 041 | -920 | 1 121 |
| (In duizenden EUR) | ||
|---|---|---|
| -------------------- | -- | -- |
| (In duizenden EUR) | Voorzieningen voor waarborg |
Overige voorzieningen |
Totaal |
|---|---|---|---|
| Voorzieningen (langlopend en kortlopend) | |||
| Voorzieningen, beginsaldo | 8 300 | 4 664 | 12 964 |
| Additionele voorzieningen | 4 181 | 4 181 | |
| Toename (afname) van bestaande voorzieningen | 2 289 | 2 289 | |
| Bedrag aan gebruikte voorzieningen (-) | -4 943 | -4 943 | |
| Toename (afname) resulterend van de bewegingen van de wisselkoers | 161 | 161 | |
| Toename (afname) van het gedisconteerde bedrag dat resulteert uit het verstrijken van tijd en uit de variatie van de disconteringsvoet |
-146 | -146 | |
| Overige toename (afname) | 3 648 | 3 648 | |
| Voorzieningen, eindsaldo | 9 842 | 8 312 | 18 154 |
| Langlopende voorzieningen, eindsaldo | 1 901 | 8 312 | 10 213 |
| Kortlopende voorzieningen, eindsaldo | 7 941 | 7 941 |
De risico's in verband met gegeven waarborgen of lopende geschillen zijn het voorwerp van voorzieningen wanneer aan de erkenningsvoorwaarden van deze passiva is voldaan.
De "Langlopende voorzieningen" bedragen 10,21 miljoen euro en omvatten de negatieve waarden van 5 gelijkgestelde deelnemingen, Lankelz Foncier (€ 4,31 M), CCN Development (€ 3,36 M), Tage Une Fois (€ 0,31 M), Square 42 (€ 0,24 M) en Laakhaven Verheeskade II (€ 0,09 M), alsook het aandeel op lange termijn van de voorziening met betrekking tot de huurwaarborgen toegekend in het kader van het kantoorgebouw Roseville (€ 1,90 M).
Zie ook nota 14.
De "Kortlopende voorzieningen" bedragen 7,94 miljoen euro. Ze omvatten de voorzieningen met betrekking tot de huurwaarborgen toegekend in het kader van de overdracht van de NGY-deelneming (€ 3,56 M) en de kantoorgebouwen Vaci Greens F (€ 2,25 M), Roseville (€ 1,47 M) en B6 van het City Dox-project (€ 0,39 M) alsook de voorziening voor gewaarborgd rendement van 0,27 miljoen euro aangelegd in het kader van de verkoop van Naos.
De eventuele passiva en de rechten en verplichtingen worden omschreven in Nota's 25 en 27 bij de jaarrekening.
| (In duizenden EUR) 2023 |
Kortlopend | Langlopend | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Max. 1 jaar | 1-5 jaar | meer dan 5 jaar | Totaal | Fair value (*) |
Waardering | |
| Afgeleide instrumenten | - | niveau 2 | ||||
| Financiële schulden | ||||||
| Financiële leasingschulden (IFRS 16) | 675 | 2 152 | 4 319 | 7 146 | 7 056 | niveau 3 |
| Kredietinstellingen | 273 860 | 152 332 | 6 733 | 432 925 | 434 006 | niveau 3 |
| Obligatieleningen | 65 000 | 259 903 | 324 903 | 295 169 niveaus 1 & 3 | ||
| Overige leningen | 64 200 | 25 369 | 89 569 | 88 393 niveaus 1 & 3 | ||
| Totale financiële schulden volgens | ||||||
| de vervaldag | 403 735 | 439 756 | 11 052 | 854 543 | 824 624 | |
| Overige financiële passiva | ||||||
| Handelsschulden | 42 053 | 42 053 | 42 053 | niveau 3 | ||
| Overige schulden | 43 118 | 6 006 | 49 124 | 49 124 | niveau 3 | |
| Overige financiële passiva | 1 705 | 1 705 | 1 705 | niveau 3 | ||
| Totaal overige financiële passiva volgens de vervaldag |
85 171 | 7 711 | 92 882 | 92 882 |
| (In duizenden EUR) | Kortlopend | Langlopend | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2022 | Max. 1 jaar | 1-5 jaar | meer dan 5 jaar | Totaal | Fair value (*) |
Waardering |
| Afgeleide instrumenten | -370 | -370 | -370 | niveau 2 | ||
| Financiële schulden | ||||||
| Financiële leasingschulden (IFRS 16) | 403 | 1 050 | 4 319 | 5 772 | 5 764 | niveau 3 |
| Kredietinstellingen | 134 162 | 169 086 | 303 248 | 305 557 | niveau 3 | |
| Obligatieleningen | 20 000 | 269 848 | 55 000 | 344 848 | 335 343 niveaus 1 & 3 | |
| Overige leningen | 204 400 | 34 376 | 238 776 | 238 688 niveaus 1 & 3 | ||
| Totale financiële schulden volgens | ||||||
| de vervaldag | 358 965 | 474 360 | 59 319 | 892 644 | 885 352 | |
| Overige financiële passiva | ||||||
| Handelsschulden | 35 865 | 35 865 | 35 865 | niveau 3 | ||
| Overige schulden | 35 362 | 4 797 | 40 159 | 40 159 | niveau 3 | |
| Overige financiële passiva | 1 387 | 1 387 | 1 387 | niveau 3 | ||
| Totaal overige financiële passiva volgens de vervaldag |
71 227 | 6 185 | 77 412 | 77 412 |
(*) De reële waarde van de financiële instrumenten wordt als volgt bepaald:
Als ze vervallen op korte termijn, wordt vermoed dat de reële waarde vergelijkbaar is met de afgeschreven kostprijs
Voor vaste passiva met vaste rente, door de actualisering van de toekomstige rentestromen en de terugbetaling van kapitaal aan het tarief van 4,39%, wat overeenkomt met de gewogen gemiddelde financieringsrente van de Groep
Voor beursgenoteerde obligaties, op basis van de notering bij de afsluiting.
Het schuldbeleid van de Groep is in 2023 geëvolueerd, vooral als reactie op de stijgende rentetarieven en de marktomstandigheden.
De schuldenlast van de Groep bestaat uit een directe financiering bij de moedermaatschappij en een financiering, in voorkomend geval, bij haar dochterondernemingen.
De Groep ontvangt financiering van diverse vooraanstaande bankpartners op internationaal niveau. Ze onderhoudt een sterke en langdurige relatie met hen, zodat ze desgevallend het hoofd kan bieden aan de financieringsbehoeften van de Groep.
De Groep heeft haar financieringsbronnen gediversifieerd door sinds 1999 een programma aan te gaan met thesauriebewijzen op korte, middellange en lange termijn (CP/MTN) en ze gaf Belfius Bank de opdracht om het te commercialiseren bij institutionele privé- en openbare beleggers. Sinds 2016 zette de Groep de diversificatie van haar financieringsbronnen voort door in totaal zeven emissies te plaatsen (4 in 2016 voor een totaal van 86,1 miljoen euro en 3 in 2018 voor een totaal van 14,5 miljoen euro) op middellange en lange termijn in het kader van haar nieuwe programma European Medium Term Notes (EMTN). In april 2019 heeft Atenor twee obligatieleningen gelanceerd op 4 en 6 jaar bestemd voor particuliere beleggers en gekwalificeerde beleggers (20 en 40 miljoen euro). In oktober 2020 heeft Atenor opnieuw twee obligatieleningen op 4 en 6 jaar uitgeschreven, bestemd voor particuliere beleggers en gekwalificeerde beleggers (35 en 65 miljoen euro). In maart 2021 heeft Atenor haar eerste Green Retail Bond uitgegeven in twee tranches (4 en 6 jaar) voor een totaalbedrag van 100 miljoen euro. Atenor heeft het beleid van diversificatie van haar financieringsbronnen voortgezet door in oktober 2021 twee programma's op te zetten voor de uitgifte van verhandelbare effecten op korte en middellange termijn (Negotiable European Commercial Paper - NEU CP, en Negotiable European Medium Term Notes - NEU MTN), voor maximumbedragen van respectievelijk 200 en 100 miljoen euro, die bij de Banque de France zijn geregistreerd. In maart 2022 gaf Atenor met succes haar tweede Green Retail Bond uit voor een bedrag van 55 miljoen euro op een looptijd van 6 jaar. De vervroegde afsluiting van deze uitgifte toonde aan hoezeer de financiële markten op dat moment op zoek waren naar geloofwaardige duurzame beleggingen. De rentestijging die in 2022 begon, duwde financiële beleggers geleidelijk weg uit de vastgoedsector. Gezien deze trend heeft Atenor de financiering van zijn activiteiten verlegd naar projectfinanciering (project financing), als alternatief voor directe financiering op de financiële markten (corporate financing).
In 2023 moest de Groep het hoofd bieden aan 2 belangrijke aflossingstermijnen (€ 20 M aan obligaties uitgegeven in 2019 en € 30 M aan EMTN's uitgegeven in 2016). In maart 2023 ontstonden er op internationaal niveau ernstige verstoringen in de financiële sector en het bankwezen, waardoor de afwachtende houding die investeerders enkele maanden eerder hadden aangenomen, werd verlengd. Gezien deze moeilijkheden nam Atenor 3 maatregelen:
Over het algemeen sluiten Atenor en haar dochterondernemingen de nodige financieringen af om de bouw van de vastgoedprojecten tot een goed einde te brengen. Deze financieringen zijn bedoeld om de hele bouwperiode te dekken door de commercialisering ervan binnen een redelijke termijn te beogen, meestal binnen een jaar na het einde van de werken. In het kader van deze financieringen worden de activa in opbouw en de aandelen van de dochterondernemingen van Atenor meestal in pand gegeven ten gunste van de lenende kredietinstellingen. Wanneer de commercialiseringsvooruitzichten gunstig lijken en voldoende bewegingsruimte bieden op het vlak van de waardering van het project, kan Atenor beslissen om haar projecten of de dochterondernemingen die projecten ontwikkelen, rechtstreeks te financieren.
De financiering van de Groep en de financieringen van de projecten via de dochterondernemingen van de Groep worden voornamelijk verzekerd op basis van kortetermijnrentes, Euribor van 1 tot 12 maanden, exclusief vastrentende obligaties die over een langere periode zijn uitgegeven. Wanneer de trekkingen gebeuren voor langere periodes (2 tot 5 jaar), legt de Groep de voorschotten vast tegen een vaste of vlottende rente, vergezeld van een swap die de vlottende rente omvormt tot een vaste rente (IRS). In het kader van de financiering van de projecten, staan de banken trekkingen toe van 1 tot 12 maanden tijdens de looptijd van de financiering voor de duur van de bouw. In het kader en rekening houdend met de budgetten die worden voorbereid voor elk project kunnen de financiële lasten licht schommelen afhankelijk van de structuur van de transacties, maar deze schommelingen bedragen over het algemeen niet meer dan 10% van het totaal. Bijgevolg blijft de gevoeligheid voor een sterke variatie van de kortetermijnrentes redelijkerwijze onder controle gedurende de gemiddelde looptijd van een kantoor- of residentieel project. Na de verstrakking van het monetaire beleid door de Europese Centrale Bank in 2023 bereikte de 3-maanden Euribor (het kortetermijnrentetarief dat vaak wordt gebruikt voor bankfinanciering) in oktober een plafond van 4% en zou het de rentabiliteit van projecten op lange termijn kunnen beïnvloeden als het op dit hoge niveau blijft. Als gevolg van deze hoge volatiliteit van de kortetermijnrente en een momenteel omgekeerde rentecurve (lange rente < korte rente) vragen banken om meer renteafdekking op kredieten. Daarom heeft de Groep in december een renteafdekking (IRS) opgezet voor de financiering van een project in België.
Atenor gebruikt afgeleide financiële instrumenten uitsluitend voor dekkingsdoeleinden. Deze financiële instrumenten worden gewaardeerd aan hun reële waarde met waarde schommelingen die worden geboekt op de resultatenrekening, behalve voor financiële instrumenten die worden gekwalificeerd als "Cashflow hedge", waarvoor het deel van de winst of het verlies op het dekkingsinstrument dat wordt beschouwd als een efficiënte dekking, rechtstreeks wordt geboekt als eigen kapitaal onder de rubriek "Overige elementen van het globale resultaat". Wat betreft de "Fair value hedge" worden de wijzigingen van de reële waarde van de aangegeven afgeleide producten die worden beschouwd als reële waarde dekkingen geboekt in de resultatenrekening, evenals de wijzigingen van de reële waarde van het actief of van het passief die geboekt moeten worden bij het gedekte risico.
Zie het geconsolideerd wijzigingenoverzicht van het eigen vermogen op pagina 201.
| Kortlopend | Langlopend | ||
|---|---|---|---|
| FINANCIËLE SCHULDEN (In duizenden EUR) | Max. 1 jaar | Meer dan 1 jaar | Totaal |
| Bewegingen op financiële schulden | |||
| Op 31.12.2022 | 358 965 | 533 679 | 892 644 |
| Bewegingen van de periode | |||
| - Nieuwe leningen | 150 325 | 173 510 | 323 835 |
| - Terugbetalingen van leningen | -339 744 | -10 200 | -349 944 |
| - Leasingsschulden (IFRS 16) - nieuwe contracten | 53 | 1 777 | 1 830 |
| - Leasingsschulden (IFRS 16) - terugbetalingen | -456 | -456 | |
| - Uitgangen van de consolidatiekring (-) | -13 767 | -13 767 | |
| - Veranderingen als gevolg van wisselkoerswijzingen | -751 | 934 | 183 |
| - Transfer korte termijn / lange termijn | 235 273 | -235 273 | 0 |
| - Andere | 70 | 148 | 218 |
| Op 31.12.2023 | 403 735 | 450 808 | 854 543 |
Op 31 december 2023 bedraagt de schuldgraad van de groep 854,54 miljoen euro tegenover 892,64 miljoen euro eind 2022, wat neerkomt op een daling van 38,10 miljoen euro.
Nieuwe leningen van het boekjaar omvatten in het bijzonder:
De terugbetalingen betreffen voornamelijk:
De "Vaste financiële schulden" bedragen 450,81 miljoen euro (kosten niet meegerekend) op 31 december 2023. Zij omvatten 2 EMTN's die werd aangegaan in 2018 (€ 10 M), 3 EMTN's in 2021 (€ 7,5 M) en 1 in 2022 (€ 2,5 M), de 5 obligatieschijven van het type "retail bond", uitgegeven in 2019 (€ 40 M), in 2020 (€ 65 M), in 2021 (€ 25 en € 75 M) en in 2022 (€ 55 M), het langlopende krediet van Hexaten (€ 12,03 M), de corporate lening van Atenor bij de bank Belfius (€ 69 M), de kredieten met betrekking tot de projecten Victor Hugo 186 (€ 45 M), Beaulieu (€ 18,90 M), Arena Business Campus A (€ 6,73 M) en Astro 23 (€ 7,41 M), de MTN's voor 5,5 miljoen euro evenals de langlopende huurschulden van 6,47 miljoen euro.
De "Vlottende financiële schulden" bedroegen 403,74 miljoen euro op 31 december 2023, tegenover 358,96 miljoen euro eind 2022. Zij bevatten de kredieten in verband met de projecten Realex (€ 60 M), City Dox (€ 10,10 M), Twist (€ 32,50 M), UP-site Bucharest (€ 22,96 M) en Lakeside (€ 16,77 M), 2 obligatieleningen van respectievelijk 30 en 35 miljoen euro, die vervallen in 2024, het uitstaande bedrag aan CP, EMTN en MTN die binnen het jaar vervallen (€ 47,10 M), de back-up-CPlijn van Belfius (€ 100 M), de bedrijfskredietlijn van BNPPF (€ 10 M), het kaskrediet van CEHDF (€ 15 M), de leningen van Atenor Luxembourg (€ 17,10 M) en Atenor Long Term Growth (€ 5,88 M), de vervaldag in 2024 van de lening van Hexaten (€ 0,65 M) en de huurschulden (€ 0,68 M).
Zes vastgoedleaseovereenkomsten vallen onder de norm IFRS 16. De dochteronderneming Atenor Hungary heeft een nieuwe huurovereenkomst gesloten voor haar kantoren in het gebouw Roseville. De initiële huurschuld van dit nieuwe contract (€ 1,83 M) is berekend door de toekomstige betalingen van het contract te verdisconteren tegen een tarief van 2,58%.
De terugbetalingen voor het jaar bedragen in totaal 0,46 miljoen euro. Dit bedrag is opgenomen in de rubriek "terugbetalingen van leningen" in de tabel hierboven en in het geconsolideerd kasstroomoverzicht op pagina 200.
De financiële passiva die geclassificeerd zijn als "Overige leningen" (€ 89,57 M) betreffen zowel de obligatieuitgiften in het kader van het EMTN-programma als de "Commercial Papers" en "Medium Term Notes" die Atenor SA heeft aangegaan in het kader van haar CP/ MTN-programma dat door Belfius Bank op de markt werd gebracht alsook het krediet van 17,10 miljoen euro dat is verstrekt door particuliere fondsen aan de dochteronderneming Atenor Luxembourg.
De boekwaarde van de financiële schulden stemt overeen met hun nominale waarde, gecorrigeerd voor kosten en commissies voor de uitvoering van deze kredieten en de aanpassingen met betrekking tot de waardering van de afgeleide financiële instrumenten.
De financiële schulden aan vaste en variabele rentevoet op datum van 31 december 2023 bedragen respectievelijk 369,6 en 478 miljoen euro. In de veronderstelling dat deze niveaus relatief constant en representatief blijven voor het gemiddelde niveau van het jaar 2024, zou een verhoging van de Euribors met 50 punten gedurende 12 maanden een bijkomende interestenlast van 2,67 miljoen euro met zich meebrengen. Deze impact zal lager liggen in de resultatenrekening gezien de activering van de financiële lasten voor de projecten waarvoor stedenbouwkundige vergunningen werden verkregen.
Dochterondernemingen Haverhill Investment (Polen), NOR Residential Solutions (Roemenië) en Hungaria
Het schema van de financiële schulden van de groep ziet er als volgt uit:
| Nominale waarde (In duizenden EUR) | < 1 jaar | 1-5 jaar | meer dan 5 jaar | |
|---|---|---|---|---|
| Met een looptijd | 2024 | 2025-2028 | 2029 + | Totaal |
| Obligatieleningen | 65 000 | 260 000 | 325 000 | |
| EMTN - MTN | 19 100 | 25 500 | 44 600 | |
| Commercial Papers | 28 000 | 28 000 | ||
| Kredietinstellingen | 273 866 | 152 332 | 6 733 | 432 931 |
| Leasingsschulden | 675 | 2 152 | 4 319 | 7 146 |
| Overige leningen | 17 100 | 17 100 | ||
| Totaal van de schulden | 403 741 | 439 984 | 11 052 | 854 777 |
| FINANCIËLE SCHULDEN | Nominale waarde (in EUR) |
|
|---|---|---|
| Obligatieleningen | ||
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 05.04.2018 tot 05.04.2024 | 30 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 08.05.2019 tot 08.05.2025 | 40 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 1 aan 3,25% | 23.10.2020 tot 12.10.2024 | 35 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,875% | 23.10.2020 tot 12.10.2026 | 65 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" - uitgifte nr 1 aan 3,00% | 19.03.2021 tot 19.03.2025 | 25 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 19.03.2021 tot 19.03.2027 | 75 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" (EMTN) - uitgifte aan 4,625% 05.04.2022 tot 05.04.2028 | 55 000 000 | |
| Totaal obligatieleningen | 325 000 000 | |
| Kredietinstellingen | ||
| Atenor Long Term Growth | 5 880 000 | |
| Atenor | Corporate (BNPPF) | 10 000 000 |
| Corporate (Belfius) | 169 000 000 | |
| Corporate (Caisse d'Epargne Hauts de France) | 15 000 000 | |
| Projecten | Le Nysdam (via Hexaten) | 12 675 000 |
| City Dox (via Immmobilière de la Petite Île) | 10 100 000 | |
| Realex (via Leaselex) | 60 000 000 | |
| Beaulieu (via Atenor) | 18 900 000 | |
| Astro 23 (via Highline) | 7 406 613 | |
| Twist (via Atenor Luxembourg) | 32 500 000 | |
| Victor Hugo (via 186 Victor Hugo) | 45 000 000 | |
| Lakeside (via Haverhill) | 16 775 000 | |
| UP-site (via NOR Residential Solutions) | 22 960 198 | |
| ABC Budapest (via Hungaria Greens) | 6 733 509 | |
| Totaal financiële schulden via kredietinstellingen | 432 930 320 |
| FINANCIËLE SCHULDEN | Nominale waarde (in EUR) |
|
|---|---|---|
| Obligatieleningen | ||
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 05.04.2018 tot 05.04.2024 | 30 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 08.05.2019 tot 08.05.2025 | 40 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 1 aan 3,25% | 23.10.2020 tot 12.10.2024 | 35 000 000 |
| Obligatielening "retail bond" - uitgifte nr 2 aan 3,875% | 23.10.2020 tot 12.10.2026 | 65 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" - uitgifte nr 1 aan 3,00% | 19.03.2021 tot 19.03.2025 | 25 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" - uitgifte nr 2 aan 3,50% | 19.03.2021 tot 19.03.2027 | 75 000 000 |
| Obligatielening "Green bond" (EMTN) - uitgifte aan 4,625% 05.04.2022 tot 05.04.2028 | 55 000 000 | |
| Totaal obligatieleningen | 325 000 000 | |
| Kredietinstellingen | ||
| Atenor Long Term Growth | 5 880 000 | |
| Atenor | Corporate (BNPPF) | 10 000 000 |
| Corporate (Belfius) | 169 000 000 | |
| Corporate (Caisse d'Epargne Hauts de France) | 15 000 000 | |
| Projecten | Le Nysdam (via Hexaten) | 12 675 000 |
| City Dox (via Immmobilière de la Petite Île) | 10 100 000 | |
| Realex (via Leaselex) | 60 000 000 | |
| Beaulieu (via Atenor) | 18 900 000 | |
| Astro 23 (via Highline) | 7 406 613 | |
| Twist (via Atenor Luxembourg) | 32 500 000 | |
| Victor Hugo (via 186 Victor Hugo) | 45 000 000 | |
| Lakeside (via Haverhill) | 16 775 000 | |
| UP-site (via NOR Residential Solutions) | 22 960 198 | |
| ABC Budapest (via Hungaria Greens) | 6 733 509 | |
| Totaal financiële schulden via kredietinstellingen | 432 930 320 |
| Overige leningen | Nominale waarde in EUR |
|
|---|---|---|
| CP | 2024 | 28 000 000 |
| MTN | 2024 | 1 000 000 |
| 2025 | 5 000 000 | |
| 2026 | 500 000 | |
| EMTN | 2024 | 8 100 000 |
| 2025 | 10 000 000 | |
| 2026 | 2 500 000 | |
| 2027 | 5 000 000 | |
| Green EMTN | 2024 | 10 000 000 |
| 2025 | 2 500 000 | |
| Particuliere fondsen | Twist (via Atenor Luxembourg) | 17 100 000 |
| Total overige leningen | 89 700 000 | |
| Leasingsschulden (IFRS 16) | ||
| Atenor Luxembourg | 555 325 | |
| Atenor France | 229 504 | |
| Atenor Deutschland | 102 053 | |
| Atenor Hungary | 1 777 044 | |
| Atenor Romania | 162 363 | |
| Fleethouse | 4 319 858 | |
| Totaal leasingsschulden | 7 146 148 | |
| TOTAAL FINANCIËLE SCHULDEN | 854 776 468 |
Gezien de omstandigheden van de kapitaalmarkt in 2016 is Atenor overgegaan tot verschillende obligatieuitgiften in de vorm van "Private Placement" in het kader van haar EMTN-programma. Drie uitgiften werden in de 1ste helft van 2018 geplaatst waarvan er twee afliepen in respectievelijk februari en mei 2021.
Twee nieuwe emissies werden in 2021 geplaatst. De prospectus is voor het laatst bijgewerkt in februari 2022 vóór de uitgifte van 55 miljoen euro in april. De obligatiemarkt ligt stil sinds het einde van 2022, gekenmerkt door een gebrek aan interesse van beleggers in de vastgoedsector. Het prospectus wordt bijgewerkt zodra we een hernieuwde interesse van vastgoedontwikkelaars zien.
De "overige langlopende passiva" bedragen 7,71 miljoen euro op 31 december 2023. Ze omvatten voornamelijk de geactualiseerde voorschotten ontvangen voor de verkoop van appartementen van het City Dox kavel 5-project (€ 5,51 M). Deze rubriek, die geen rente draagt, is geactualiseerd en heeft een winst van 0,37 miljoen euro opgeleverd. De ontvangen huurgaranties (€ 1,71 M) vullen deze rubriek aan.
De "overige kortlopende financiële passiva" bedragen 85,17 miljoen euro op 31 december 2023, tegenover 71,23 miljoen euro in 2022. Het verschil van deze rubriek wordt met name verklaard door de stijging van de rubriek van de leveranciersschulden die de vorderingsstaat van de werven weerspiegelt (€ +6,19 M) en door de stijging van de overige schulden (€ +7,75 M).
De overige schulden omvatten voornamelijk de ontvangen voorschotten voor lopende inrichtingswerken in de kantoren van het Twist-project (€ 11,56 M), de aanbetalingen ontvangen voor de verkoop van de 3 kantoorgebouwen in fase 2 van het Au Fil des Grands Prés-project (€ 4,25 M), en voor de appartementen van de projecten UP-site Bucharest (€ 19,09 M), Lake 11 Home&Park (€ 3,22 M) en City Dox Lot 7.1 (€ 1,01 M) waarvan de voorlopige oplevering gepland is voor 2024.
De "Handelsschulden en overige kortlopende schulden" vervallen in 2024. Ze worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde, die een goede benadering van de reële waarde vormt.
Zie ook Nota 2 betreffende risicobeheer.
De Groep bepaalt de reële waarde van haar financiële verplichtingen volgens een reële waarde hiërarchie. Een financieel instrument wordt in de reële waarde hiërarchie ingedeeld op basis van de input van het laagste niveau dat van belang is voor de waardering van de reële waarde.
Voor instrumenten genoteerd op een actieve markt zoals obligatieleningen en (E)MTN's die onder "overige leningen" vallen, stemt de reële waarde overeen met de notering op de afsluitingsdatum.
De afgeleide instrumenten worden desgevallend gevaloriseerd door een financiële instelling op basis van de marktparameters.
In functie van hun vervaldag, worden de "Financiële Schulden" gewaardeerd op basis van een actualisering van de stromen of tegen afschrijvingskost op basis van de effectieve rentevoet gerechtvaardigd door overeenkomsten en geleende bedragen.
De reële waarde van "Handels- en overige schulden" wordt gemeten aan de respectieve boekwaarde van deze instrumenten, gezien hun korte looptijd.
De financiële passiva worden eveneens als volgt samengevat:
| (In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Financiële passiva tegen reële waarde via de resultatenrekening | ||
| Financiële passiva gewaardeerd tegen afgeschreven kostprijs | 947 425 | 970 056 |
| Totaal | 947 425 | 970 056 |
| (In duizenden EUR) | Kortlopend | Langlopend | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023 | Max. 1 jaar | 1-5 jaar | meer dan 5 jaar | Totaal Reële waarde Waardering | ||
| Overige passiva | ||||||
| Sociale schulden waarvan schulden | ||||||
| aan werknemers | 639 | 639 | 639 | niveau 3 | ||
| Belastingschulden | 4 030 | 4 030 | 4 030 | niveau 3 | ||
| Toe te rekenen kosten en over te dragen | ||||||
| opbrengsten | 12 663 | 12 663 | 12 663 | niveau 3 | ||
| Totaal aan overige schulden volgens de vervaldag |
17 332 | 17 332 | 17 332 | |||
| (In duizenden EUR) | Kortlopend | Langlopend | ||||
| 2022 | Max. 1 jaar | 1-5 jaar | meer dan 5 jaar | Totaal Reële waarde Waardering | ||
| Overige passiva | ||||||
| Sociale schulden waarvan schulden | ||||||
| aan werknemers | 565 | 565 | 565 | niveau 3 | ||
| Belastingschulden | 5 794 | 5 794 | 5 794 | niveau 3 | ||
| Toe te rekenen kosten en over te dragen | ||||||
| opbrengsten | 11 460 | 11 460 | 11 460 | niveau 3 | ||
| Totaal aan overige schulden volgens de vervaldag |
17 818 | 17 818 | 17 818 |
De "Overige kort- en langlopende passiva" worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde, die een goede benadering van de reële waarde vormt.
De "Overige kortlopende passiva" bestaan voornamelijk uit:
• verschuldigde belastingen en heffingen ter hoogte van 4,03 miljoen euro. Deze rubriek bevat met name de belasting verschuldigd door I.P.I. (€ 1,85 M), Rest Island (€ 0,19 M), Highline Brussels (€ 0,21 M) en Atenor Luxembourg (€ 0,26 M) evenals de btw-schulden (€ 1,08 M).
• Regularisatierekeningen (€ 11,46 M): een stijging van 1,20 miljoen euro vergeleken met vorig boekjaar. Deze rekeningen registreren met name de rente die moet worden toegerekend en die verband houdt met obligatieleningen, (E)MTN's en andere financieringen van de groep (€ 10,47 M tegenover € 9,96 M op 31 december 2022) en over te dragen huurgelden en huurlasten van Hexaten, Hungaria Greens, NOR Real Estate en Haverhill (€ 2,18 M tegenover € 1,5 M op het einde van het voorgaande boekjaar).
| Evolutie van de personeelsbeloningen (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Saldo op het einde van het vorige boekjaar | 442 | 1 094 |
| Verhoging (vermindering) van de bestaande provisies | 8 | 15 |
| Bedrag aan gebruikte/uitgeboekte voorzieningen | 115 | -667 |
| Saldo op het einde van het boekjaar | 565 | 442 |
| waaronder niet-courante pensioenverplichting | 565 | 442 |
waaronder courante pensioenverplichting
In 2023 dekken de personeelsvoordelen na uitdienst– treding de verplichtingen inzake Groepsverzekering (IAS 19R).
Tot in 2014 waren de voordeelplannen na uitdiensttreding van het type "met vastgestelde prestaties". Sinds 2015 traden nieuwe begunstigden toe tot een plan van het type "met vastgestelde bijdragen" met wettelijke gewaarborgde rente. Beide soorten plannen bieden het personeel dezelfde voordelen bij hun pensionering en in geval van overlijden.
Voor de plannen "met vastgestelde prestaties" weerspiegelt het bedrag dat werd geboekt in de balans de huidige waarde van de verbintenissen, verminderd met de reële waarde van de activa van het plan.
Voor het plan "met vastgestelde bijdragen" stemt het pensioenpassief overeen met het te betalen bedrag op de waarderingsdatum om het gewaarborgde rendement te financieren indien alle leden op die datum uit het plan zouden stappen of als het plan op die datum zou worden ingetrokken.
Sinds 2020, is ook het bonuspensioenplan opgenomen in de waardering. Hierbij genieten zowel de directie als de slapende leden van het plan "met vastgestelde bijdragen".
De activa van het stelsel (€ 2,10 M op 31 december 2023) bestaan uitsluitend uit door de verzekeringsmaatschappij aangehouden activa.
De kerncijfers hieronder worden voor alle plannen samengevoegd:
| Overzicht van de financiële positie (In duizenden EUR | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Huidige waarde van de verplichtingen | 2 669 | 2 401 |
| Reële waarde van de activa van het plan | -2 104 | -1 959 |
| Verplichtingen ten titel van plannen | 565 | 442 |
| Overzicht van het volledig resultaat (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
| Kost van verleende diensten | 117 | 268 |
|---|---|---|
| Financiele kosten op verplichtingen ten titel van plannen | 90 | 18 |
| Verwachte rendement van de activa van het plan | -76 | -12 |
| Netto lasten opgenomen in de winst-en verliesrekening | 131 | 274 |
| Actuariële winsten/verliezen op de verplichtingen ten titel van plannen | 89 | -629 |
| Winsten/verliezen op de activa van het plan | 26 | -38 |
| Andere elementen van het totaalresultaat | 115 | |
| Kosten van plannen | 246 | -393 |
| (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Huidige waarde van de verplichtingen, beginsaldo | 2 401 | 2 801 |
| Kost van verleende diensten | 117 | 268 |
| Financiële kosten | 90 | 18 |
| Bijdragen van de werknemers | 21 | 20 |
| Actuariële winsten/verliezen | 89 | -629 |
| Andere bewegingen | -49 | -77 |
| Huidige waarde van de verplichtingen, eindsaldo | 2 669 | 2 401 |
| (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Reële waarde van de activa van het plan, beginsaldo | 1 959 | 1 707 |
| Verwachte rendement | 76 | 12 |
| Bijdragen van de werkgever | 123 | 259 |
| Bijdragen van de werknemers | 21 | 20 |
| Actuariële winsten/verliezen | -26 | 38 |
| Andere bewegingen | -49 | -77 |
| Reële waarde van de activa van het plan, eindsaldo | 2 104 | 1 959 |
| Actuariële hypotheses gebruikt (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Actualisatiepercentage op 31 december | 3,15% | 3,75% |
| Inflatiepercentage | 2,20% | 2,20% |
| loonsverhoging (boven op de inflatie) | 0,50% | 0,50% |
| Mortaliteit | MR-5/FR-5 | MR-5/FR-5 |
Het Benoemings- en Remuneratiecomité stemde op 5 juli 2013 in met de invoering van een aandelenoptieplan voor de SA Atenor Group Investments (AGI). Deze vennootschap is voor 100% een dochteronderneming van Atenor en bezit een portefeuille van 163.427 Atenoraandelen waarvan 150.000 werden overgenomen van Atenor (eigen aandelen) tegen een prijs van 31,88 euro (gewogen gemiddelde van de 3 maanden voorafgaand aan de overname) en 13.427 het resultaat zijn van de uitoefening van het keuzedividend zoals voorgesteld door de Algemene Vergaderingen in mei 2014 en 2015. Deze aandelen vormen de enige activa van AGI. De uitgegeven opties op deze dochteronderneming brengen voordeel aan de leden van het Executive Committee, het personeel en bepaalde dienstverleners van Atenor.
Op 12 maart 2018 werden 39.625 opties op AGI-aandelen uitgegeven. De uitoefenprijs werd, op voordracht van de commissaris van AGI, vastgesteld op 31,34 euro per optie, wat overeenstemt met hun inventariswaarde per AGI- aandeel op 31 januari 2018, na herwaardering van
Op 29 augustus 2018 keurde het Benoemings- en Remuneratiecomité de invoering goed van een aandelenoptieplan van de NV Atenor Long Term Growth (ALTG). Op 31 december 2019 bezat deze vennootschap, die voor 100% een dochteronderneming is van Atenor, een portefeuille van 150.000 Atenor-aandelen. Deze aandelen vormen de enige activa van ALTG. De opties uitgegeven binnen deze dochteronderneming brengen voordeel aan de leden van het Uitvoerend Comité, het personeel en bepaalde dienstverleners van Atenor.
| 2023 - ATENOR LONG TERM GROWTH | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaren van | Aantal toe gekende |
Uitoe | Aantal opties op |
Aantal verloren opties |
Aantal uitgeoe fende opties |
Aantal vervallen opties |
Aantal uitstaande opties |
Aantal uitoefenbare opties |
Uitoefenperiodes |
| toekenning | opties | fenprijs | 01.01.2023 | in de loop van de periode | op 31.12.2023 | ||||
| 2019 | 38 100 | € 13,00 | 33 550 | 2 550 | 0 | 0 | 31 000 | 31 000 | 8 tot 31.03.2023 8 tot 29.03.2024 |
| 2021 | 56 450 | € 10,98 | 49 875 5 050 | 0 | 0 | 44 825 | 44 825 | 8 tot 29.03.2024 10 tot 31.03.2025 9 tot 31.03.2026 |
|
| 2022 | 39 200 | € 12,18 | 34 625 3 600 | 0 | 0 | 31 025 | 31 025 | 10 tot 31.03.2025 9 tot 31.03.2026 8 tot 31.03.2027 |
In 2023 werden geen aandelenopties toegekend.
Rekening houdend met de waardering gebaseerd op de slotkoers van 7,44 euro werd op 31 december 2023 geen enkele voorziening aangelegd om dit optieplan te dekken.
| Jaren van | Aantal toe gekende |
Uitoe | Aantal opties op |
Aantal verloren opties |
Aantal uitgeofende opties |
Aantal vervallen opties |
Aantal uitstaande opties |
Aantal uitoefenbare opties |
Uitoefenperiodes |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| toekenning | opties | fenprijs | 01.01.2022 | in de loop van de periode | op 31.12.2022 | ||||
| 2019 | 38 100 | € 13,00 | 36 100 | 2 550 | 0 | 0 | 33 550 | 33 550 | 8 tot 31.03.2022 8 tot 31.03.2023 8 tot 29.03.2024 |
| 2021 | 56 450 | € 10,98 | 56 450 | 6 575 | 0 | 0 | 49 875 | 49 875 | 8 tot 29.03.2024 10 tot 31.03.2025 9 tot 31.03.2026 |
| 2022 | 39 200 | € 12,18 | 36 825 | 2 200 | 0 | 0 | 34 625 | 34 625 | 10 tot 31.03.2025 9 tot 31.03.2026 8 tot 31.03.2027 |
Atenor past sinds 1 januari 2018 de IFRS 15-norm toe.
Zie Nota 1 - punt 1 (voorbereidingsbasis – pagina 202) die de norm samenvat en punt 2.12 (opbrengsten uit activiteiten - pagina 209) die de principes van de door de groep toegepaste norm definieert.
De norm IFRS 15 vereist bovendien dat de volgende informatie wordt voorgelegd:
• Uitsplitsing van de omzet:
Zie Nota 3 - Gesegmenteerde informatie - pagina 218 die de omzet per geografisch gebied opsplitst. In 2023 werd 59,4% van de omzet, ofwel 49,15 miljoen euro, gerealiseerd in het geografische gebied "West-Europa", dat België, Nederland, Frankrijk, het Groothertogdom Luxemburg, Duitsland, Portugal en het Verenigd Koninkrijk omvat. De bijdrage van de zone "Centraal Europa", die Hongarije, Roemenië en Polen omvat, beloopt 33,52 miljoen euro in 2023, wat overeenkomt met 40,6% van de omzet.
Van de totale omzet van 82,67 miljoen euro komt 44,52 miljoen overeen met de omzet die werd erkend volgens de voortgang (contracten die vóór 2023 zijn afgesloten) en 38,15 miljoen euro met omzet die uitsluitend is toe te schrijven aan het boekjaar.
• Activa en passiva op contracten:
De activa op contracten bedroegen 3,44 miljoen euro op 31 december 2023 (tegenover € 14,95 M op 31 december 2022), of de erkenning volgens de voortgang van de verkoop van appartementen van het Twist-project (€ 2,85 M), de facturen die moeten worden uitgegeven in het kader van het contract voor projectmanagementvergoedingen van het Move'Hub-project (€ 0,37 M) en het resterende te ontvangen verkoopbedrag van het Roseville-project (€ 0,22 M).
De passiva op contracten bedragen 43,58 miljoen euro op 31 december 2023. Zij hebben betrekking op de verkoop van kantoren volgens de voortgang van het project Au Fil des Grands Prés fase 2-project (€ 4,25 M) en van de appartementen van de City Dox kavels 5 en 7.1-projecten (€ 6,22 M) alsook de voorschotten ontvangen voor de verkoop van appartementen in de UP-site Bucharest (€ 19,09 M) en Lake 11 Home&Park (€ 3,22 M) die zullen worden geboekt bij voltooiing (eerste helft van 2024), evenals de voorschotten ontvangen voor de realisatie van de inrichtingswerken van de kantoren van het Twist-project (€ 11,56 M). De contractuele verplichtingen bedroegen in totaal 30,42 miljoen euro op 31 december 2022.
• De waarde van de portefeuille met nog uit te voeren contracten bij afsluiting wordt geschat op 54,37 miljoen euro verdeeld over de boekjaren 2024 en 2025. Dit bedrag omvat de verkoop volgens de voortgang van de projecten City Dox kavels 5 en 7.1, Au Fil des Grands Prés Fase 2 en Twist.
De vastgoedsector heeft doorgaans enige tijd nodig om het effect van een economisch herstel te kennen. Hoewel er aanzienlijke publieke middelen worden gemobiliseerd om de economie nieuw leven in te blazen na het einde van de coronaviruspandemie, is de zichtbaarheid van de uitweg uit deze crisis nog steeds onzeker. De huidige vertraging in de vastgoedsector kan nog enkele maanden duren. We blijven alert naar de mogelijke gevolgen van deze ontwikkeling, hoewel we vertrouwen hebben in de veerkracht van de portefeuille dankzij zijn diversificatie.
De Raad van Bestuur heeft aandacht voor de analyse en het beheer van de verschillende risico's en onzekerheden waaraan Atenor en haar dochterondernemingen zijn blootgesteld.
Op 31 december 2023 had Atenor geen significante geschillen.
Zoals aangekondigd in het persbericht van 5 februari 2024, kondigde Atenor de verkoop aan van het project Am Wehrhahn aan een Duits Family Office. Die verkoop maakt het mogelijk de netto schuldenlast van de groep met 18 miljoen euro te verlagen. De negatieve impact van die verkoop wordt al in de resultaten 2023 weerspiegeld.
Op 12 februari 2024 werd het akkoord aangekondigd over de verkoop van het project Wellbe (Lissabon) via de Portugese vennootschap Tage Une Fois (waarvan Atenor en Besix Real Estate Development de mede-eigenaars zijn), net als de betaling van de eerste schijf. De koper, de grootste bank van Portugal, Caixa Geral de Depósitos zal er haar hoofdzetel vestigen.
Die verkoop draagt bij in de verlaging van de netto schuldenlast van de groep Atenor ten belope van 28 miljoen euro.
Er valt geen andere belangrijke gebeurtenis te melden sinds 31 december 2023.
| NOTA 27 - RECHTEN EN VERBINTENISSEN | ||
|---|---|---|
| (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
| Waarborgen uitgeschreven en onvoorwaardelijk beloofd door derden | ||
| Bankgarantie als waarborg(1) | 38 949 | 35 681 |
| Overige gekregen waarborgen (2) | 7 474 | |
| Reële waarborgen uitgeschreven of onvoorwaardelijk beloofd door de onderneming op haar eigen activa |
||
| Hypotheken (3) : | ||
| - boekwaarde van met hypotheek belaste gebouwen | 269 213 | 202 377 |
| - bedrag van de inschrijving | 321 861 | 170 698 |
| - met hypothecaire volmacht | 39 448 | 113 894 |
| - met belofte om hypotheek te geven | ||
| Vorderingen en overige bedragen gewaardborgd | p.m. | p.m. |
| Gewaardborgd deposito's | 10 815 | 3 409 |
| Gewaardborgd effecten | p.m. | p.m. |
| Overige verbintenissen voor aanschaffing of overdracht | ||
| Verbintenissen voor aanschaffing van gebouwen (4) | 2 649 | 12 649 |
| Verbintenissen voor overdrachten van gebouwen | p.m. | p.m. |
| Aankoopoptie toegekend op gebouw | p.m. | p.m. |
| Aankoopoptie op verkocht gebouw | ||
| Termijnmarkten (deviezen verkocht op termijn) | ||
| Verbintenissen en reële waarborgen ten opzichte van derden | ||
| Diverse bankgaranties/overige hoofdelijke borgen (5) | 104 295 | 93 995 |
| Locatieve waarborgen | 157 | 145 |
(1) Deze rubriek omvat de ontvangen bankgaranties van de aannemers in het kader van de projecten City Dox (€ 11,62 M), Twist (€ 3,61 M), UP- site
ten gunste van de bank BNPPF in het kader van het krediet aangegaan door Hexaten (vervaldag 30 april 2026) en de kredieten voor de pro-
Bucharest (€ 4,56 M), Lakeside (€ 2,05 M), Vaci Greens (fit out; € 2,71 M), Au Fil des Grands Prés (€ 2,35 M) en @Expo (€ 1,2 M), alsook de ontvangen huurwaarborgen (€ 5,72 M).
(5) Deze rubriek omvat met name:
ten gunste van de Banque Populaire in het kader van het krediet met betrekking tot het project Victor Hugo 186 (vervaldag 17 mei 2027)
de hoofdelijke borgstelling van Atenor in het kader van de kredieten voor de Realex-projecten (€ 15 M) en City Dox (€ 11,80 M) alsook de garantiestelling van Atenor en Atenor Luxembourg in het kader van de lening van 17,10 miljoen euro verstrekt door private fondsen; - de voltooiingsgaranties met betrekking tot de projecten City Dox (€ 5,80 M) en Twist (€ 19,11 M); - de garanties van het type "handelaar in onroerend goed" voor een totaal van 7,32 miljoen euro.
De met de bankinstellingen overeengekomen financiële convenanten voor de verschillende dochterondernemingen van de groep zijn de volgende:
• Loan-to-value van maximum 60% en een historische en voorziene DSCR (Debt Service Cover Ratio) van minimaal 1,2 in het kader van de bankfinanciering van de ontwikkelingen van de projecten Lakeside en UBC II binnen de Poolse onderneming Haverhill Investments. Belangrijk hierbij is dat de tijdelijke opschorting van deze convenanten die overeengekomen werd in 2022 het voorwerp is geweest van een nieuw akkoord met de bank in december laatstleden waarbij de opschorting kon worden verlengd tot 10 april 2024;
Hier zijn de financiële convenanten die zijn opgesteld met de bankinstellingen bij Atenor NV:
Vanaf 31 december 2023 en vervolgens halfjaarlijks (op 30 juni en 31 december):
De convenanten van BNPPF zijn nageleefd op 31 december 2023. Dezelfde convenanten, evenals die van Belfius, zullen ook worden nageleefd op de vervaldatum van 30 juni 2024.
Het convenant dat is afgesloten met Belfius in ALTG (kredietfaciliteit van maximaal 70% van de marktwaarde van de Atenor SA-aandelen in portefeuille) werd niet nageleefd op 31 januari 2024. Desalniettemin heeft Belfius de opschorting van de test van dit convenant toegekend vanaf 31 januari 2024 tot de vervroegde terugbetaling van het krediet op 29 maart 2024.
| Vennootschappen opgenomen in de consolidatie door globale integratie | ||
|---|---|---|
| 186 VICTOR HUGO | F-75008 Parijs | 100,00 |
| ATENOR FRANCE | F-75008 Parijs | 100,00 |
| ATENOR DEUTSCHLAND | D-40221 Düsseldorf | 100,00 |
| ATENOR GROUP INVESTMENTS | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| ATENOR GROUP PARTICIPATIONS | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| ATENOR HUNGARY | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| ATENOR LONG TERM GROWTH | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| ATENOR LUXEMBOURG | L-8399 Windhof | 100,00 |
| ATENOR NEDERLAND | NL-2521DE 's Gravenhage | 100,00 |
| ATENOR POLAND | PL-02678 Warschau | 100,00 |
| ATENOR REAL ESTATE DEVELOPMENT | P-1990083 Lissabon | 100,00 |
| ATENOR ROMANIA | RO-020335 Boekarest | 100,00 |
| ATENOR TOOLS COMPANY | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| ATENOR UK | GB-B33AX Birmingham | 100,00 |
| BDS UNE FOIS | F-75008 Parijs | 99,00 |
| BDS DEUX FOIS | F-75008 Parijs | 100,00 |
| BECSI GREENS | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| BROOKFORT INVESTMENTS | PL-02678 Warschau | 100,00 |
| CITY TOWER | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| CONSTRUCTEUR DES BERGES | B-1310 Terhulpen | 80,00 |
| FLEET HOUSE DEVELOPMENT | GB-B33AX Birmingham | 100,00 |
| FREELEX | B-1310 Terhulpen | 90,00 |
| HAVERHILL INVESTMENTS | PL-02678 Warschau | 100,00 |
| HEXATEN | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| HF IMMOBILIER | L-8399 Windhof | 100,00 |
| HIGHLINE BRUSSELS | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| HUNGARIA GREENS | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| IMMOBILIERE DE LA PETITE ILE (IPI) | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| LAKE GREENS | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| LEASELEX | B-1310 Terhulpen | 90,00 |
| LUXLEX | L-8399 Windhof | 90,00 |
| MONS PROPERTIES | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| NRW DEVELOPPEMENT | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| NOR REAL ESTATE | RO-020335 Boekarest | 100,00 |
| NOR RESIDENTIAL SOLUTIONS | RO-020335 Boekarest | 100,00 |
| ORIENTE UNE FOIS | PT-1050-021 Lissabon | 100,00 |
| REST ISLAND | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| SOAP HOUSE | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| SZEREMI GREENS | H-1138 Boedapest | 100,00 |
| TAGE DEUX FOIS | PT-1050-021 Lissabon | 100,00 |
| THE ONE ESTATE | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| WEHRHAHN ESTATE | B-1310 Terhulpen | 100,00 |
| Joint ventures op te nemen volgens de "equity" methode | ||
| CCN DEVELOPMENT | B-1000 Brussel | 50,00 |
| CCN HOUSING B1 | B-1000 Brussel | 50,00 |
| CCN HOUSING B2 | B-1000 Brussel | 50,00 |
| CCN OFFICE A1 | B-1000 Brussel | 50,00 |
| CCN OFFICE C-D | B-1000 Brussel | 50,00 |
| CLOCHE D'OR DEVELOPMENT | L-8399 Windhof | 50,00 |
| IMMOANGE | B-1160 Brussel | 50,00 |
| LAAKHAVEN VERHEESKADE II | NL-7051CS Varsseveld | 50,00 |
| LANKELZ FONCIER | L-5280 Sandweiler | 50,00 |
| SQUARE 42 | L-8399 Windhof | 50,00 |
| SQUARE 48 | L-8399 Windhof | 50,00 |
| TAGE UNE FOIS | PT-1050-021 Lissabon | 51,00 |
| TEN BRINKE MYBOND VERHEESKADE | NL-7051CS Varsseveld | 50,00 |
| VICTOR BARA | B-1160 Brussel | 50,00 |
| VICTOR ESTATES | B-1160 Brussel | 50,00 |
| VICTOR PROPERTIES | B-1160 Brussel | 50,00 |
| VICTOR SPAAK | B-1160 Brussel | 50,00 |
Tijdens het eerste semester van 2023 ging Atenor een 50/50 partnerschap aan met Besix Red voor het Wellbe-project in Portugal en met Cores Development/ Ravago voor het Square 42-project in Luxemburg, wat resulteerde in de equity-accounting van de deelnames Tage Une Fois en Square 42.
De bedrijven Markizaat en De Molens (De Molens-project in Deinze) werden op 28 juni 2023 verkocht en werden daardoor uit de scope van Atenor gehaald.
Ten slotte verliet Immo Silex de scope als gevolg van de fusie door absorptie door de bedrijven Leaselex en Freelex (Realex-project).
De externe audit van Atenor SA werd uitgevoerd door de commissaris EY Bedrijfsrevisoren bv, vertegenwoordigd door de heer Carlo-Sébastien D'Addario. Zijn jaarlijkse honoraria bedroegen 59.762 euro.
De honoraria voor de auditopdrachten toevertrouwd aan het EY-netwerk bij de Belgische en buitenlandse dochterondernemingen bedroegen dan weer 241.011 euro.
De honoraria voor de bijkomende opdrachten (wettelijke opdrachten en niet-auditdiensten) die aan het EYnetwerk werden toevertrouwd, werden goedgekeurd door het Auditcomité en bedroegen 299.115 euro voor het jaar 2023.
Wat betreft alleen de niet-auditdiensten (€ 235.695 voor de Belgische entiteiten - cumulatief over een periode van 3 jaar), constateert het Comité dat het totaalbedrag van deze vergoedingen - voornamelijk als gevolg van belangrijke werkzaamheden in het kader van de in 2023 uitgevoerde kapitaalverhoging - onder de drempel van 70% is gebleven (in overeenstemming met artikel 3:64/2 van het WVV) over de volledige driejarige mandaatperiode van de commissaris (2021-2023). Als preventieve maatregel was een afwijking verkregen van het College van Toezicht op de Bedrijfsrevisoren, gedateerd 18 augustus 2023, en aan het Comité verstrekt.
Het Auditcomité heeft van de commissaris de noodzakelijke verklaringen en informatie ontvangen om zijn onafhankelijkheid te waarborgen.
Stéphan SONNEVILLE SA, CEO, voorzitter van het Executive Committee en de leden van het Executive Committee verklaren, in naam en voor rekening van Atenor NV, dat bij hun weten:
• de op 31 december 2023 geconsolideerde financiële staten werden opgesteld overeenkomstig de internationale standaarden voor financiële verslaglegging (IFRS) zoals goedgekeurd in de Europese unie en dat ze een getrouw beeld bieden van het vermogen, de financiële situatie en de resultaten van Atenor en van de ondernemingen in de consolidatiekring1 ;
Verslag van de commissaris aan de algemene vergadering van ATENOR SA over het boekjaar afgesloten op 31 december 2023
In het kader van de wettelijke controle van de geconsolideerde jaarrekening van ATENOR SA (de "Vennootschap") en haar dochterondernemingen (samen "de Groep"), brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over het geconsolideerd overzicht van de financiële positie op 31 december 2023, het geconsolideerd overzicht van het volledig resultaat, het geconsolideerd wijzigingsoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerd kasstroomoverzicht van het boekjaar afgesloten op 31 december 2023 en over de toelichting, met informatie van materieel belang over de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving (alle stukken gezamenlijk de "Geconsolideerde Jaarrekening") en omvat tevens ons verslag betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde eisen. Deze verslagen zijn één en ondeelbaar.
Wij werden als commissaris benoemd door de algemene vergadering op 23 april 2021, overeenkomstig het voorstel van het bestuursorgaan uitgebracht op aanbeveling van het auditcomité. Ons mandaat loopt af op de datum van de algemene vergadering die zal beraadslagen over de Geconsolideerde Jaarrekening afgesloten op 31 december 2023. We hebben de wettelijke controle van de Geconsolideerde Jaarrekening van de Groep uitgevoerd gedurende 3 opeenvolgende boekjaren.
Wij hebben de wettelijke controle uitgevoerd van de Geconsolideerde Jaarrekening van ATENOR SA, die het geconsolideerd overzicht van de financiële positie op 31 december 2023 omvat, alsook het geconsolideerd overzicht van het volledig resultaat, het geconsolideerd wijzigingsoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerd kasstroomoverzicht over het boekjaar afgesloten op die datum en de toelichting met informatie van materieel belang over de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving, met een geconsolideerd balanstotaal van € 1.328.704 duizend en waarvan de geconsolideerde resultatenrekening afsluit met een verlies van het boekjaar van € 107.129 duizend.
Naar ons oordeel geeft de Geconsolideerde Jaarrekening een getrouw beeld van het geconsolideerde eigen vermogen en van de geconsolideerde financiële positie van de Groep op 31 december 2023, alsook van de geconsolideerde resultaten en de geconsolideerde kasstromen voor het boekjaar dat op die datum is afgesloten, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals goedgekeurd door de Europese Unie ("IFRS") en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en reglementaire voorschriften.
We hebben onze controle uitgevoerd in overeenstemming met de International Standards on Auditing ("ISA's") die van toepassing zijn in België. Wij hebben bovendien de door International Auditing and Assurance Standards Board ("IAASB") goedgekeurde ISA's toegepast die van toepassing zijn op huidige afsluitingsdatum en nog niet goedgekeurd zijn op nationaal niveau. Onze verantwoordelijkheden uit hoofde van die standaarden zijn nader beschreven in het gedeelte "Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de Geconsolideerde Jaarrekening" van ons verslag.
Wij hebben alle deontologische vereisten die relevant zijn voor de controle van de Geconsolideerde Jaarrekening in België nageleefd, met inbegrip van deze met betrekking tot de onafhankelijkheid.
Wij hebben van het bestuursorgaan en van de aangestelden van de Vennootschap de voor onze controle vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
De kernpunten van onze controle betreffen die aangelegenheden die volgens ons professioneel oordeel het meest significant waren bij onze controle van de Geconsolideerde Jaarrekening van de huidige verslagperiode.
Deze aangelegenheden werden behandeld in de context van onze controle van de Geconsolideerde Jaarrekening als een geheel en bij het vormen van ons oordeel hieromtrent en derhalve formuleren wij geen afzonderlijk oordeel over deze aangelegenheden.
De Groep sluit vastgoedontwikkelingstransacties af, waarbij de resultaten worden erkend rekening houdend met de contractuele verplichtingen enerzijds en de mate van realisatie anderzijds. Op 31 december 2023 bedroeg de omzet van de Groep € 82.668.000, waarvan een deel betrekking heeft op contracten die gebruikelijk over meerdere jaren zijn gespreid.
Omzet wordt erkend in de mate waarin deze als gerealiseerd kan worden beschouwd, verminderd met de redelijkerwijs te verwachten kosten met betrekking tot de resterende verplichtingen van de Groep jegens kopers. Omzet en winst worden derhalve erkend op basis van schattingen van de kosten die voor elk contract worden verwacht.
De controle van de erkenning van de omzet en de opname ervan in de gepaste periode is complex wegens de specifieke kenmerken van elke transactie en de afgesloten verkoopcontracten. Vaak gaat het om een zekere mate van oordeelsvorming rekening houdend met de complexiteit van de projecten en de gerelateerde kosten. Wijzigingen in deze schattingen zouden een materieel effect kunnen hebben. Om deze redenen beschouwen wij dit als een kernpunt van onze controle.
Evaluatie van het realisatierisico van niet-afgewikkelde projecten - Toelichting: 16
Voor vastgoedontwikkelingsprojecten en/of -eenheden die niet zijn verkocht (in uitvoering of voltooid), moet de Groep mogelijk bijzondere waardeverminderingen overwegen met betrekking tot de in voorraad opgenomen boekwaarden. Dit risico is inherent aan de vastgoedontwikkelingsactiviteit en omvat veranderingen in de economische conjunctuur en de financiële markten, vertragingen bij het verkrijgen van vergunningen van administratieve instanties en moeilijkheden bij de commercialisatie.
Waardeverminderingen worden geraamd op basis van de netto realisatiewaarde, die overeenkomt met de geraamde verkoopprijs bij een normaal verloop van de ontwikkeling van een vastgoedproject, verminderd met de geschatte kosten voor voltooiing en de geschatte kosten die nodig zijn voor de verkoop.
Wij beschouwen de identificatie en evaluatie van het realisatierisico op nog niet-afgewikkelde projecten (in uitvoering of voltooid) als een kernpunt van onze controle, aangezien deze schattingen een oordeel van het management inhouden, zowel bij de identificatie van de betrokken projecten als bij de bepaling van het bedrag van de in aanmerking te nemen waardevermindering.
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen van de Geconsolideerde Jaarrekening die een getrouw beeld geeft in overeenstemming met IFRS en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en reglementaire
We verstrekken aan het auditcomité binnen het bestuursorgaan een verklaring dat we de relevante deontologische vereisten inzake onafhankelijkheid naleven en we melden hierin alle relaties en andere aangelegenheden die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid zouden kunnen beïnvloeden, alsook, voor zover van toepassing, de bijbehorende maatregelen die we getroffen hebben om onze onafhankelijkheid te waarborgen.
Aan de hand van de aangelegenheden die met het auditcomité binnen het bestuursorgaan besproken worden, bepalen we de aangelegenheden die het meest significant waren bij de controle van de Geconsolideerde Jaarrekening over de huidige periode en die daarom de kernpunten van onze controle uitmaken. We beschrijven deze aangelegenheden in ons verslag, tenzij het openbaar maken van deze aangelegenheden is verboden door wet- of regelgeving.
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen en de inhoud van het jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening.
In het kader van ons mandaat en overeenkomstig de Belgische bijkomende norm (Herzien) bij de in België van toepassing zijnde ISA's, is het onze verantwoordelijkheid om, in alle van materieel belang zijnde opzichten, het jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening te verifiëren, alsook verslag over deze aangelegenheden uit te brengen.
Naar ons oordeel, na het uitvoeren van specifieke werkzaamheden op het jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening, stemt dit jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening overeen met de Geconsolideerde Jaarrekening voor hetzelfde boekjaar, enerzijds, en is dit jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening opgesteld overeenkomstig artikel 3:32 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen, anderzijds.
In de context van onze controle van de Geconsolideerde Jaarrekening, zijn wij tevens verantwoordelijk voor het overwegen, op basis van de kennis verkregen in de controle, of het jaarverslag over de Geconsolideerde Jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat, hetzij informatie die onjuist vermeld is of anderszins misleidend is. In het licht van de werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd, hebben wij geen afwijking van materieel belang te melden.
Ons bedrijfsrevisorenkantoor en ons netwerk hebben geen opdrachten verricht die onverenigbaar zijn met de wettelijke controle van de Geconsolideerde Jaarrekening en zijn in de loop van ons mandaat onafhankelijk gebleven tegenover de Vennootschap.
De honoraria voor de bijkomende opdrachten die verenigbaar zijn met de wettelijke controle van de Geconsolideerde Jaarrekening bedoeld in artikel 3:65 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen werden correct vermeld en uitgesplitst in de toelichting bij de Geconsolideerde Jaarrekening.
Wij hebben, overeenkomstig de norm inzake de controle van de overeenstemming van de financiële overzichten met het Europees uniform elektronisch formaat (hierna "ESEF"), de controle uitgevoerd van de overeenstemming van het ESEF-formaat met de technische reguleringsnormen vastgelegd door de Europese Gedelegeerde Verordening nr. 2019/815 van 17 december 2018 (hierna: "Gedelegeerde Verordening").
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen, in overeenstemming met de ESEF-vereisten, van de geconsolideerde financiële overzichten in de vorm van een elektronisch bestand in ESEF-formaat (hierna "de digitale geconsolideerde financiële overzichten") opgenomen in het jaarlijks financieel verslag beschikbaar op het portaal van de FSMA (https://www.fsma.be/nl/ stori).
Het is onze verantwoordelijkheid voldoende en geschikte onderbouwende informatie te verkrijgen om te concluderen dat het formaat en de markeertaal van de digitale geconsolideerde financiële overzichten in alle van materieel belang zijnde opzichten voldoen aan de ESEF-vereisten krachtens de Gedelegeerde Verordening.
Op basis van de door ons uitgevoerde werkzaamheden zijn wij van oordeel dat het formaat en de markering van informatie in de digitale geconsolideerde financiële overzichten van ATENOR SA per 31 december 2023 opgenomen in het jaarlijks financieel verslag beschikbaar op het portaal van de FSMA (https://www.fsma.be/nl/ stori) in alle van materieel belang zijnde opzichten in overeenstemming zijn met de ESEF-vereisten krachtens de Gedelegeerde Verordening.
• Huidig verslag is consistent met onze aanvullende verklaring aan het auditcomité bedoeld in artikel 11 van de verordening (EU) nr. 537/2014.
Diegem, 25 maart 2024
Vertegenwoordigd door
Partner
voorschriften, alsook voor een systeem van interne beheersing die het bestuursorgaan noodzakelijk acht voor het opstellen van de Geconsolideerde Jaarrekening die geen afwijking van materieel belang bevat die het gevolg is van fraude of van fouten.
In het kader van de opstelling van de Geconsolideerde Jaarrekening is het bestuursorgaan verantwoordelijk voor het inschatten van de mogelijkheid van de Vennootschap om haar continuïteit te handhaven, het toelichten, indien van toepassing, van aangelegenheden die met continuïteit verband houden en het gebruiken van de continuïteitsveronderstelling tenzij het bestuursorgaan het voornemen heeft om de Vennootschap te vereffenen of om de bedrijfsactiviteiten stop te zetten of geen realistisch alternatief heeft dan dit te doen.
Onze doelstellingen zijn het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid over de vraag of de Geconsolideerde Jaarrekening als geheel geen afwijking van materieel belang bevat die het gevolg is van fraude of van fouten en het uitbrengen van een commissarisverslag waarin ons oordeel is opgenomen. Een redelijke mate van zekerheid is een hoog niveau van zekerheid, maar is geen garantie dat een controle die overeenkomstig de ISA's is uitgevoerd altijd een afwijking van materieel belang ontdekt wanneer die bestaat. Afwijkingen kunnen zich voordoen als gevolg van fraude of fouten en worden als van materieel belang beschouwd indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat zij, individueel of gezamenlijk, de economische beslissingen genomen door gebruikers op basis van de Geconsolideerde Jaarrekening, beïnvloeden.
Bij de uitvoering van onze controle leven wij het wettelijk, reglementair en normatief kader dat van toepassing is op de controle van de Geconsolideerde Jaarrekening in België na. De wettelijke controle biedt geen zekerheid omtrent de toekomstige levensvatbaarheid van de Vennootschap en van de Groep, noch omtrent de efficiëntie of de doeltreffendheid waarmee het bestuursorgaan de bedrijfsvoering van de Vennootschap en van de Groep ter hand heeft genomen of zal nemen. Onze verantwoordelijkheden inzake de door het bestuursorgaan gehanteerde continuïteitsveronderstelling staan hieronder beschreven.
Als deel van een controle uitgevoerd overeenkomstig de ISA's, passen wij professionele oordeelsvorming toe en handhaven wij een professioneel-kritische instelling gedurende de controle. We voeren tevens de volgende werkzaamheden uit:
• het identificeren en inschatten van de risico's dat de Geconsolideerde Jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat die het gevolg is van fraude of fouten, het bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden die op deze risico's inspelen en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Het risico van het niet detecteren van een van materieel belang zijnde afwijking is groter indien die afwijking het gevolg is van fraude dan indien zij het gevolg is van fouten, omdat bij fraude sprake kan zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten om transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van het systeem van interne beheersing;
Wij communiceren met het auditcomité binnen het bestuursorgaan, onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante controlebevindingen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing die we identificeren gedurende onze controle.
Omdat we de eindverantwoordelijkheid voor ons oordeel dragen, zijn we ook verantwoordelijk voor het organiseren, het toezicht en het uitvoeren van de controle van de dochterondernemingen van de Groep. In die zin hebben wij de aard en omvang van de controleprocedures voor deze entiteiten van de Groep bepaald.
* Handelend in naam van een BV
De statutaire rekeningen werden opgesteld conform de Belgische boekhoudkundige normen.
Conform artikel 3:17 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen worden de statutaire jaarrekeningen van Atenor SA voorgesteld in verkorte vorm.
De statutaire rekeningen worden uiterlijk dertig dagen na de goedkeuring ervan neergelegd.
De commissaris gaf een mening zonder voorbehoud op de statutaire jaarrekeningen van Atenor SA.
De jaarrekeningen, het beheerverslag en het verslag van de commissaris zijn op eenvoudig verzoek verkrijgbaar op het volgende adres: Avenue Reine Astrid, 92 in B-1310 Terhulpen.
De afschrijvingen van belangrijke vaste activa worden toegepast op basis van de lineaire methode aan de fiscaal toegestane tarieven. De ondergeschikte vaste activa, zoals de vervanging van meubilair en klein bureaumateriaal, worden volledig afgeschreven in het jaar van aankoop.
· waarde van de netto boekhoudkundige activa op basis van de laatst gepubliceerde balans(*);
· waarde van de gevorderde of uitgetrokken schadevergoeding tijdens de lopende onderhandelingen als het gaat om aandelen van gezaïraniseerde ondernemingen;
Voor participaties in buitenlandse ondernemingen gebeurt de omzetting in EUR aan de wisselkoers op het einde van het boekjaar.
De gebouwen die werden gekocht of gebouwd om ze door te verkopen, werden geboekt bij de voorraden. Ze werden gewaardeerd tegen hun vermeerderde kostprijs, rekening houdend met het percentage van de voortgang van de productiewerken of prestaties.
Dit percentage van de staat van voortgang is de verhouding tussen de gemaakte en geboekte kosten op de afsluitdatum en het geheel van de kosten van het project (het budget).
Deze kostprijs wordt verkregen door de directe fabricagekosten op te tellen bij de aankoopprijs van de grondstoffen, de verbruiksgoederen en de toebehoren. Hij kan ook de indirecte kosten omvatten, zoals verzekeringspremies, stedenbouwkundige belastingen en kosten en de financiële lasten.
Er worden waardeverminderingen toegepast in functie van type activiteit.
Vorderingen en andere debiteuren: opgenomen tegen hun oorspronkelijke waarde.
Indien de geschatte realiseerbare waarde lager is dan het bedrag van de oorspronkelijke schuldvordering en in het geval van vorderingen op genationaliseerde activa waarvan de terugbetaling niet het voorwerp vormde van een regeling, worden waardeverminderingen toegepast.
VERKLARING BETREFFENDE DE GECONSOLIDEERDE REKENINGEN
De onderneming stelt geconsolideerde rekeningen en een geconsolideerd jaarverslag op en maakt ze openbaar in overeenstemming met de wettelijke bepalingen.
| ACTIVA (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 | |
|---|---|---|---|
| Vaste activa | 1 092 673 976 600 | ||
| I. | Oprichtingskosten | 6 064 | 376 |
| II. Immateriële vaste activa | 82 | 119 | |
| III. Materiële vaste activa | 2 711 | 2 760 | |
| IV. Financiële vaste activa | 1 083 817 | 973 345 | |
| Vlottende activa | 125 564 | 116 952 | |
| V. Vorderingen op meer dan één jaar | 0 | 10 475 | |
| VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering |
93 984 | 80 174 | |
| VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar |
17 496 | 18 857 | |
| VIII. Geldbeleggingen | 1 924 | 337 | |
| IX. Liquide middelen | 8 765 | 4 036 | |
| X. Overlopende rekeningen | 3 395 | 3 072 | |
| TOTAAL DER ACTIVA | 1 218 237 1 093 552 |
| PASSIVA (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 | |
|---|---|---|---|
| Eigen vermogen | 496 938 300 424 | ||
| I. | Kapitaal | 257 564 | 72 038 |
| II. Emissiepremies | 65 569 | 61 582 | |
| IV. Reserves | 21 316 | 20 943 | |
| V. Overgedragen winst (verlies) | 152 488 | 145 860 | |
| Voorzieningen, uitgestelde belastingen |
3 803 | 4 115 | |
| VII. A. Voorzieningen voor risico's en kosten |
3 803 | 4 115 | |
| Schulden | 717 497 | 789 013 | |
| VIII. Schulden op meer dan één jaar | 375 826 362 046 | ||
| IX. Schulden op ten hoogste één jaar | 333 152 | 418 051 | |
| X. Overlopende rekeningen | 8 519 | 8 916 | |
| TOTAAL DER PASSIVA | 1 218 237 1 093 552 |
| RESULTATENREKENING (In duizenden EUR) | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Bedrijfsopbrengsten | 19 715 | 21 077 |
| -31 572 | -31 274 | |
| -11 857 | -10 197 | |
| 53 609 | 70 680 | |
| -34 156 | -23 187 | |
| 7 596 | 37 296 | |
| -135 | -7 | |
| 7 461 | 37 288 | |
| boekjaar | 7 461 | 37 288 |
| II. Bedrijfskosten III. Bedrijfswinst (-verlies) IV. Financiële opbrengsten V. Financiële kosten VI. Winst (verlies) vóór belasting VIII. Belastingen op het resultaat IX. Winst (verlies) van het boekjaar XI. Te bestemmen winst (verlies) van het |
| RESULTAATVERWERKING (In duizenden EUR) |
2023 | 2022 | |
|---|---|---|---|
| A. Te bestemmen winstsaldo | 153 321 | 165 058 | |
| 1. Te bestemmen winst/verlies van het boekjaar |
7 461 | 37 288 | |
| 2. Overgedragen winst van het vorige boekjaar |
145 860 | 127 769 | |
| C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-) |
-373 | 0 | |
| 2. Aan de wettelijke reserve | 373 | 0 | |
| 3. Aan overige reserves | 0 | 0 | |
| D. Over te dragen resultaat (-) | -152 488 -145 860 | ||
| 1. Over te dragen winst | 152 488 | 145 860 | |
| F. Uit te keren winst (-) | -460 | -19 197 | |
| 1. Vergoeding van het kapitaal | 0 | 18 787 | |
| 2. Bestuurders of zaakvoerders | 460 | 410 |
Atenor is een naamloze vennootschap.
De maatschappelijke zetel van de vennootschap is gevestigd in Avenue Reine Astrid 92 te B-1310 Terhulpen. Artikel 4 van haar statuten specificeert dat de vennootschap is opgericht voor een onbepaalde duur.
Het boekjaar begint op één januari en eindigt op eenendertig december van elk jaar.
De statuten zijn beschikbaar op de website www.atenor. eu.
Avenue Reine Astrid, 92 B-1310 Terhulpen België Tel: +32 -2-387 22 99 E-mail: [email protected] Website: www.atenor.eu Ondernemingsnummer: 0403 209 303 BTW: BE 0403 209 303 LEI nr.: 549300ZIL1V7DF3YH40
Euronext Brussels ISIN-code: BE0003837540 PEA PME biedt Franse inwoners de mogelijkheid om te sparen aan fiscaal aantrekkelijke voorwaarden.
Euronext Growth Brussels: obligaties 2016-2024 - 3,75% ISIN-code: BE0002264332 Euronext Brussels: obligaties 2018-2024 - 3,50% ISIN-code: BE0002588664 Euronext Brussels: obligaties 2019-2025 - 3,50% ISIN-code: BE0002648294
Euronext Brussels: obligaties 2020-2024 - 3,25% ISIN-code: BE0002739192 Euronext Brussels: obligaties 2020-2026 - 3,875% ISIN-code: BE0002737188 Euronext Brussels: Green obligaties 2021-2025 - 3,00% ISIN-code: BE0002776574 Euronext Brussels: Green obligaties 2021-2027 - 3,50% ISIN-code: BE0002775568 Euronext Brussels: Green obligaties 2022-2028 – 4,65% ISIN-code: BE0002844257
Obligaties 2018-2025 - 3,50% ISIN-code: BE6302277908
ATE0.BR
ATEB BB
26 april 2024 Algemene vergadering 2023
23 mei 2024 Tussentijds bericht (eerste kwartaal 2024)
5 september 2024 Halfjaarlijkse resultaten 2024
13 november 2024 Tussentijds bericht (derde kwartaal 2024)
Maart 2025 Jaarresultaten 2024
25 april 2025 Algemene Vergadering 2024

Avenue Reine Astrid, 92 - 1310 Terhulpen - België - Tel. : +32 2 387 22 99 - E-mail : [email protected] - Website : www.atenor.eu BTW: BE 0403 209 303 - RPM Waals Brabant - Stéphan Sonneville SA, Chief Executive Officer
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.