Demetra Holdings Plc

Annual Report • Apr 20, 2023

Ετήσια Έκθεση και Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος στις 31 Δεκεμβρίου 2022

Ετήσια Έκθεση και Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

	Σελίδα
Διοικητικό Συμβούλιο και Επαγγελματικοί Σύμβουλοι	1
Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης	2 - 9
Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης	10 - 19
Δήλωση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και άλλων υπευθύνων της Εταιρείας για την ετοιμασία των Οικονομικών Καταστάσεων	20
Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή	21 - 28
Ενοποιημένες και Ξεχωριστές Οικονομικές Καταστάσεις:
Ενοποιημένη Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων και Λοιπών Συνολικών Εσόδων	29
Ενοποιημένη Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης	30
Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών στα Ίδια Κεφάλαια	31
Ενοποιημένη Κατάσταση Ταμειακών Ροών	32
Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων και Λοιπών Συνολικών Εσόδων Ιθύνουσας Εταιρείας	33
Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης Ιθύνουσας Εταιρείας	34
Κατάσταση Μεταβολών στα Ίδια Κεφάλαια Ιθύνουσας Εταιρείας	35
Κατάσταση Ταμειακών Ροών Ιθύνουσας Εταιρείας	36
Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος	37 - 104
Κατάσταση Επενδύσεων με αξία πέραν του 5% του Ενεργητικού του Συγκροτήματος και οι 10 μεγαλύτερες επενδύσεις	105

Διοικητικό Συμβούλιο και Επαγγελματικοί Σύμβουλοι

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής	(Μη Εκτελεστικός Πρόεδρος)
Γεώργιος Κουρρής	(Μη Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος)
Βαρνάβας Ειρήναρχος	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος)
Δημήτριος Φιλιππίδης	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος)
Αλέξης Βαφεάδης	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος από 31 Μαΐου 2021 μέχρι 28
	Φεβρουαρίου 2023)
Δρ. Νέαρχος Ιωάννου	(Μη Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος από 1 Δεκεμβρίου 2022,
	Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος μέχρι 1 Δεκεμβρίου 2022, Διευθύνων Σύμβουλος μέχρι 16 Σεπτεμβρίου 2022)
Αδάμος Χατζηαντωνίου	(Εκτελεστικός Σύμβουλος από 31 Μαΐου 2021 μέχρι 28
	Ιουνίου 2022)
Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης	(Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής από 16 Σεπτεμβρίου 2022)

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Δρ. Νέαρχος Ιωάννου	(Από 25 Νοεμβρίου 2022)
Θανάσης Λιασίδης	(Από 5 Ιανουαρίου 2021 μέχρι 25 Νοεμβρίου 2022)

ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

Λεωφόρος Λεμεσού 13, 5ος όροφος 2112, Αγλαντζιά, Λευκωσία Κύπρος

NΟΜΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ

Σκορδής, Παπαπέτρου & Σία ΔΕΠΕ

ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ

Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ Όμιλος Eurobank Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ Τράπεζα Πειραιώς Emirates NBD

ΕΛΕΓΚΤΕΣ

Grant Thornton (Cyprus) Ltd Εγκεκριμένοι Λογιστές και Εγγεγραμμένοι Ελεγκτές Αγίου Νικολάου 41-49 Nimeli Court, Block C Τ.Θ. 23907 1687 Λευκωσία, Κύπρος

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Demetra Holdings Plc (η "Εταιρεία") υποβάλλει στα μέλη την Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισής του μαζί με τις ελεγμένες ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και των εξαρτημένων της ("το Συγκρότημα") και τις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

Εξέλιξη και επιδόσεις των δραστηριοτήτων και της θέσης της Εταιρείας και του Συγκροτήματος και κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες

Το Συγκρότημα

Κατά τη διάρκεια του έτους που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, το Συγκρότημα κατέγραψε κέρδος μετά τη φορολογία ύψους €9,10 εκατομμυρίων (4,55 σεντ ανά μετοχή), σε σχέση με κέρδος ύψους €5,34 εκατομμυρίων (2,67 σεντ ανά μετοχή) το 2021. Το κέρδος προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη συμπερίληψη στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος του μεριδίου κέρδους που αναλογεί στο Συγκρότημα από τη συμμετοχή του στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €4,99 εκατομμυρίων, από την αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας από την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €2,10 εκατομμυρίων και από το κέρδος που κατέγραψαν οι μετοχικοί τίτλοι στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου ύψους €2,56 εκατομμυρίων. Ως εκ τούτου, η ενοποιημένη καθαρή εσωτερική αξία της μετοχής της Εταιρείας αυξήθηκε από 135,03 σεντ στις 31 Δεκεμβρίου 2021 σε 138,54 σεντ στις 31 Δεκεμβρίου 20221, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 2,6%.

Όπως αναφέρεται και πιο πάνω, οι συμμετοχές του Συγκροτήματος σε μετοχικούς τίτλους κατέγραψαν κέρδος ύψους €2,56 εκατομμυρίων σε σχέση με κέρδος ύψους €4,04 εκατομμυρίων το 2021. Τα έσοδα του Συγκροτήματος από μερίσματα αυξήθηκαν κατά 23,0% και ανήλθαν στις €749 χιλιάδες σε σχέση με €609 χιλιάδες το 2021. Τα έσοδα από τόκους παρέμειναν περίπου στα περσινά επίπεδα και ανήλθαν στις €218 χιλιάδες (2021: €204 χιλιάδες).

Επίσης, κατά τη διάρκεια του έτους 2022, αναγνωρίστηκε, ως αποτέλεσμα της λογιστικοποίησης της επένδυσης στη συνδεδεμένη εταιρεία Ελληνική Τράπεζα σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, το μερίδιο κέρδους που αναλογεί στο Συγκρότημα από τη συμμετοχή του στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €4,99 εκατομμυρίων (2021: ζημιά €2,45 εκατομμύρια). Πέραν του μεριδίου κέρδους, η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα από 21,02% σε 21,33% κατά τη διάρκεια του έτους είχε ως αποτέλεσμα την αναγνώριση επιπλέον αρνητικής υπεραξίας ύψους €2,10 εκατομμυρίων που πιστώθηκε στα αποτελέσματα του έτους (2021: αρνητική υπεραξία €43 χιλιάδες).

Ο τομέας των ακινήτων του Συγκροτήματος κατέγραψε καθαρό κέρδος ύψους €310 χιλιάδων σε σχέση με κέρδος ύψους €4,62 εκατομμυρίων το 2021. Το καθαρό κέρδος του έτους προκύπτει από καθαρά έσοδα από ενοίκια ύψους €968 χιλιάδων μετά την αφαίρεση της ζημιάς ύψους €659 χιλιάδων που προήλθε από τη μείωση των αξιών των ακινήτων του Συγκροτήματος ως αποτέλεσμα της επανεκτίμησης των ακινήτων στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

Τα λειτουργικά έξοδα2 κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 16,5% και ανήλθαν στα €1,56 εκατομμύρια σε σχέση με €1,34 εκατομμύρια το 2021. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη συμπερίληψη έκτακτων κονδυλίων. Αντίθετα, παρόλη την αύξηση των επιτοκίων κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, τα χρηματοδοτικά έξοδα κατέγραψαν μείωση της τάξης του 15,8% και ανήλθαν σε €315 χιλιάδες σε σχέση με €374 χιλιάδες το 2021. Η μείωση των χρηματοδοτικών εξόδων οφείλεται στη μείωση των υπολοίπων των δανειακών διευκολύνσεων.

¹ Η καθαρή εσωτερική αξία ανά μετοχή είναι η αξία των περιουσιακών στοιχείων μείον την αξία των υποχρεώσεων ανά μετοχή. Υπολογίζεται διαιρώντας το σύνολο των καθαρών περιουσιακών στοιχείων (31 Δεκεμβρίου 2022: €277.087.650, 31 Δεκεμβρίου 2021: €270.064.956), όπως παρουσιάζονται στην Ενοποιημένη Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης, με τον αριθμό των εκδομένων μετοχών (200.000.000 μετοχές). Η καθαρή εσωτερική αξία ανά μετοχή βοηθά έναν επενδυτή να υπολογίσει εάν η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής της Εταιρείας είναι υπερτιμημένη ή υποτιμημένη.

² Τα λειτουργικά έξοδα είναι τα έξοδα που πραγματοποιεί μια επιχείρηση μέσω των συνήθων επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν μισθούς και έξοδα προσωπικού, νομικά και επαγγελματικά έξοδα, μάρκετινγκ, ασφάλειες, επιδιορθώσεις, αποσβέσεις πάγιων περιουσιακών στοιχείων και άλλα. Μια από τις τυπικές ευθύνες που έχει η Διεύθυνση της Εταιρείας είναι ο καθορισμός του τρόπου μείωσης των λειτουργικών εξόδων χωρίς να επηρεάζεται σημαντικά η ανταγωνιστική ικανότητα της Εταιρείας.

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Εξέλιξη και επιδόσεις των δραστηριοτήτων και της θέσης της Εταιρείας και του Συγκροτήματος και κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες (συνέχεια)

Στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος αναγνωρίστηκε επίσης, βάσει των προνοιών του ΔΠΧΑ 9, αντιστροφή πρόβλεψης για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές στα τραπεζικά υπόλοιπα και στα εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες ύψους €104 χιλιάδων (2021: €6 χιλιάδες).

Τέλος, στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος αναγνωρίστηκε κέρδος ύψους €54 χιλιάδων (2021: €31 χιλιάδες) που προήλθε από αντιστροφή πρόβλεψης για το μερίδιο της ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες.

Η Εταιρεία

Κατά τη διάρκεια του έτους που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, η Εταιρεία κατέγραψε κέρδος μετά τη φορολογία ύψους €9,35 εκατομμυρίων, σε σχέση με κέρδος ύψους €5,52 εκατομμυρίων το 2021. Όπως αναφέρεται και πιο πάνω, το κέρδος προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη συμπερίληψη στα αποτελέσματα της Εταιρείας του μεριδίου κέρδους που της αναλογεί από τη συμμετοχή της στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €4,99 εκατομμυρίων, από την αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας από την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €2,10 εκατομμυρίων και από το κέρδος που κατέγραψαν οι μετοχικοί τίτλοι στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου ύψους €2,56 εκατομμυρίων. Ως εκ τούτου, η καθαρή εσωτερική αξία της μετοχής της Εταιρείας αυξήθηκε από 134,88 σεντ στις 31 Δεκεμβρίου 2021 σε 138,51 σεντ στις 31 Δεκεμβρίου 20223 , σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 2,7%.

Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατέγραψαν κέρδος ύψους €2,50 εκατομμυρίων (2021: €4,00 εκατομμύρια). Το κέρδος προκύπτει από τις συμμετοχές της Εταιρείας σε μετοχικούς τίτλους οι οποίοι κατέγραψαν κέρδος ύψους €2,56 εκατομμυρίων (2021: €4,04 εκατομμύρια) μετά την αφαίρεση ζημιάς ύψους €58 χιλιάδων (2021: €43 χιλιάδες) που προκύπτει από αλλαγές στην εύλογη αξία των εισπρακτέων από εξαρτημένες εταιρείες που επιμετρούνται σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων. Τα έσοδα της Εταιρείας από μερίσματα αυξήθηκαν κατά 21,8% και ανήλθαν σε €1,29 εκατομμύρια σε σχέση με €1,06 εκατομμύρια το 2021. Τα έσοδα από τόκους και τα έσοδα παρόμοια με έσοδα από τόκους παρέμειναν περίπου στα περσινά επίπεδα και ανήλθαν στις €247 χιλιάδες (2021: €238 χιλιάδες).

Επίσης, κατά τη διάρκεια του έτους 2022, αναγνωρίστηκε, ως αποτέλεσμα της λογιστικοποίησης της επένδυσης στη συνδεδεμένη εταιρεία Ελληνική Τράπεζα σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, το μερίδιο κέρδους που αναλογεί στην Εταιρεία από τη συμμετοχή της στην Ελληνική Τράπεζα ύψους €4,99 εκατομμυρίων (2021: ζημιά €2,45 εκατομμύρια). Πέραν του μεριδίου κέρδους, η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα από 21,02% σε 21,33% κατά τη διάρκεια του έτους είχε ως αποτέλεσμα την αναγνώριση επιπλέον αρνητικής υπεραξίας ύψους €2,10 εκατομμυρίων που πιστώθηκε στα αποτελέσματα του έτους (2021: αρνητική υπεραξία €43 χιλιάδες).

Ο τομέας των ακινήτων της Εταιρείας κατέγραψε καθαρό κέρδος ύψους €17 χιλιάδων σε σχέση με κέρδος ύψους €56 χιλιάδων το 2021. Το καθαρό κέρδος του έτους προκύπτει από καθαρά έσοδα από ενοίκια ύψους €58 χιλιάδων μετά την αφαίρεση της ζημιάς ύψους €41 χιλιάδων που προήλθε από τη μείωση των αξιών των ακινήτων της Εταιρείας ως αποτέλεσμα της επανεκτίμησης των ακινήτων στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

Τα λειτουργικά έξοδα κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 19,5% και ανήλθαν στα €1,30 εκατομμύρια σε σχέση με €1,08 εκατομμύρια το 2021. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη συμπερίληψη έκτακτων κονδυλίων. Αντίθετα, παρόλη την αύξηση των επιτοκίων κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, τα χρηματοδοτικά έξοδα κατέγραψαν μείωση της τάξης του 15,8% και ανήλθαν σε €319 χιλιάδες σε σχέση με €379 χιλιάδες το 2021. Η μείωση των χρηματοδοτικών εξόδων οφείλεται στη μείωση των υπολοίπων των δανειακών διευκολύνσεων.

Η απομείωση επενδύσεων σε εξαρτημένες εταιρείες ύψους €367 χιλιάδων (2021: αντιστροφή απομείωσης €3,94 εκατομμυρίων) προκύπτει λόγω της μείωσης των καθαρών περιουσιακών στοιχείων των εξαρτημένων εταιρειών (2021: λόγω της αύξησης των καθαρών περιουσιακών στοιχείων των εξαρτημένων εταιρειών).

³ Η καθαρή εσωτερική αξία υπολογίζεται διαιρώντας το σύνολο των καθαρών περιουσιακών στοιχείων (31 Δεκεμβρίου 2022: €277.023.579, 31 Δεκεμβρίου 2021: €269.755.901, όπως παρουσιάζονται στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης) με τον αριθμό των εκδομένων μετοχών (200.000.000 μετοχές).

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Εξέλιξη και επιδόσεις των δραστηριοτήτων και της θέσης της Εταιρείας και του Συγκροτήματος και κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες (συνέχεια)

Στα αποτελέσματα της Εταιρείας αναγνωρίστηκε επίσης, βάσει των προνοιών του ΔΠΧΑ 9, αντιστροφή πρόβλεψης για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές στα τραπεζικά υπόλοιπα και στα εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες ύψους €104 χιλιάδων (2021: €6 χιλιάδες).

Τέλος, στα αποτελέσματα της Εταιρείας αναγνωρίστηκε κέρδος ύψους €54 χιλιάδων (2021: €31 χιλιάδες) που προήλθε από αντιστροφή πρόβλεψης για το μερίδιο της ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες.

Στις 31 Δεκεμβρίου 2022, τα περιουσιακά στοιχεία4 του Συγκροτήματος και της Εταιρείας ανέρχονταν σε €287,56 εκατομμύρια και €287,15 εκατομμύρια αντίστοιχα (2021: €282,63 εκατομμύρια και €282,07 εκατομμύρια αντίστοιχα).

Για σκοπούς διεύθυνσης, οι δραστηριότητες του Συγκροτήματος χωρίζονται σε τρεις κύριους τομείς: α) συμμετοχές σε μετοχικούς τίτλους και άλλες κινητές αξίες και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, β) ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων και γ) συμμετοχές σε άλλα έργα. Στις 31 Δεκεμβρίου 2022, τα περιουσιακά στοιχεία του Συγκροτήματος αποτελούνταν από συμμετοχές σε μετοχικούς τίτλους και άλλες κινητές αξίες και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε ποσοστό 80,8% (2021: 79,2%), ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων σε ποσοστό 15,0% (2021: 15,5%) και συμμετοχές σε άλλα έργα σε ποσοστό 4,2% (2021: 5,3%).

Μέρισμα

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας δεν εισηγείται την πληρωμή μερίσματος (2021: €μηδέν).

Κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες

Οι κυριότεροι κίνδυνοι για την Εταιρεία και το Συγκρότημα είναι ο κίνδυνος τιμής αγοράς, ο κίνδυνος επιτοκίου, ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος ρευστότητας, ο συναλλαγματικός κίνδυνος, ο λειτουργικός κίνδυνος, ο κίνδυνος συμμόρφωσης, ο κίνδυνος από την κυριότητα μετοχικών τίτλων, ο κίνδυνος διαχείρισης κεφαλαίου και ο νομικός κίνδυνος. Επιπρόσθετα, οι επιπτώσεις του Ρωσοουκρανικού πολέμου στην παγκόσμια οικονομία, θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος, όπως αναφέρεται και στις πιο κάτω παραγράφους. Οι κίνδυνοι αυτοί και η πολιτική που εφαρμόζει η Εταιρεία και το Συγκρότημα για τη διαχείρισή τους εξηγούνται στη Σημείωση 4 των οικονομικών καταστάσεων.

Εργασίες της Εταιρείας και του Συγκροτήματος

Το Συγκρότημα είναι όμιλος εταιρειών και δραστηριοποιείται, μεταξύ άλλων, σε τρεις κύριους επιχειρηματικούς τομείς: (1) συμμετοχές σε μετοχικούς τίτλους και άλλες κινητές αξίες και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, (2) ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων, και (3) συμμετοχές σε άλλα έργα.

Δεν υπήρξαν αλλαγές στη δομή και στις κύριες δραστηριότητες και τη φύση εργασιών του Συγκροτήματος κατά τη διάρκεια της χρήσης που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

⁴ Ένα περιουσιακό στοιχείο είναι ένας πόρος με οικονομική αξία που κατέχει ή ελέγχει μια εταιρεία με την προσδοκία ότι θα παρέχει μελλοντικό όφελος. Τα περιουσιακά στοιχεία αναφέρονται στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης μιας εταιρείας και αγοράζονται ή δημιουργούνται για να αυξήσουν την αξία μιας επιχείρησης ή να ωφελήσουν τις δραστηριότητες της εταιρείας. Ένα περιουσιακό στοιχείο μπορεί να θεωρηθεί ως κάτι που, στο μέλλον, μπορεί να δημιουργήσει ταμειακές ροές, να μειώσει τα έξοδα ή να βελτιώσει τις πωλήσεις, ανεξάρτητα από το αν είναι κατασκευαστικός εξοπλισμός ή δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Ρωσοουκρανικός πόλεμος

Ο πόλεμος που μαίνεται στην Ουκρανία και οι κυρώσεις κατά οντοτήτων Ρωσικών συμφερόντων, έχουν αλλάξει τις ισορροπίες της παγκόσμιας οικονομίας. Ο πόλεμος παρατείνεται και οι κυρώσεις πιθανότατα να παραμείνουν σε ισχύ για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποσυνδέοντας έτσι τη Ρωσία από την Ευρώπη και τη Δύση. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ενεργειακές ελλείψεις και προσπαθεί να εξασφαλίσει αλυσίδες εφοδιασμού εκτός της Ρωσίας, γεγονός που συνεπάγεται την αύξηση της αβεβαιότητας όσον αφορά τις τιμές και την επάρκεια των προμηθειών.

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σημαντικά από το τρίτο τρίμηνο του 2021 και μετέπειτα, συνεπεία των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες που οδήγησαν σε διαδοχικές αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων καθώς και σε ελλείψεις σε εμπορεύματα και βιομηχανικά αγαθά. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στη ζώνη του Ευρώ αυξήθηκε σε 8,5% τον Φεβρουάριο του 2023 σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2022 και σε 5,3% τον Μάρτιο του 2023 σε σχέση με τον Μάρτιο του 2022. Στην Κύπρο, ο ίδιος δείκτης αυξήθηκε σε 6,7% τον Φεβρουάριο του 2023. Η μεγαλύτερη αύξηση συγκριτικά με τον Φεβρουάριο του 2022 παρατηρήθηκε στην κατηγορία Στέγαση, Ύδρευση, Ηλεκτρισμός και Υγραέριο με ποσοστό 18,8%, ενώ η κατηγορία Τρόφιμα και μη Αλκοολούχα Ποτά κατέγραψε αύξηση 9,5%. Σε μια προσπάθεια συγκράτησης της υπέρμετρης αύξησης του πληθωρισμού, οι κυριότερες κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προχώρησαν μετά από αρκετά χρόνια σε διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνεπακόλουθες κυρώσεις που επιβλήθηκαν κατά της Ρωσίας, σε συνδυασμό με τα αντίποινα που ακολούθησαν από τη Ρωσία με τη μείωση της προμήθειας φυσικού αερίου, αναμένεται να επιβραδύνουν σημαντικά την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Το βασικό σενάριο του ΔΝΤ προβλέπει επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης από 6,1% το 2021 και 3,4% το 2022 σε 2,9% το 2023 προτού ανακάμψει σε 3,1% το 2024. Στη ζώνη του Ευρώ, σύμφωνα με πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η πραγματική ανάπτυξη υπολογίζεται στο 1,0% το 2023 και στο 1,6% το 2024, σε σχέση με 5,3% που ήταν το 2021 και 3,6% το 2022. Στην Κύπρο, παρόλο που η εξάρτηση από τη Ρωσία μειώθηκε σημαντικά μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2012-2014, οι συνολικές διασυνδέσεις παρέμειναν σημαντικές και αφορούν τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τις επιχειρηματικές υπηρεσίες προς τοπικές εταιρείες Ρωσικών συμφερόντων. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, ο ρυθμός ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022 υπολογίζεται στο 4,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021, και στο 4,5% μετά τη διόρθωση του ΑΕΠ ως προς τις εποχικές διακυμάνσεις, ενώ για ολόκληρο το έτος 2022 ο ρυθμός ανάπτυξης σε πραγματικούς όρους υπολογίζεται στο 5,6%, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Στατιστική Υπηρεσία. Ο πραγματικός ρυθμός ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας για το 2023 αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 1,6%, αρκετά πιο πάνω από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης, και στο 2,1% το 2024, σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όσον αφορά τον πληθωρισμό στην Κύπρο, προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει στο 4% το 2023 και στο 2,5% το 2024, σε σχέση με 8,1% που ήταν το 2022.

Ανάλογα με την εξέλιξη του πολέμου, ενδέχεται να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Ο ακριβής αντίκτυπος στις δραστηριότητες και στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για το 2023 και μετέπειτα δεν μπορεί να προβλεφθεί στο παρόν στάδιο, καθώς θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από το βάθος και τη διάρκεια της οικονομικής επιβράδυνσης.

Περαιτέρω πληροφορίες για τον πόλεμο δίνονται στη Σημείωση 36 των οικονομικών καταστάσεων.

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Προβλεπόμενη εξέλιξη της Εταιρείας και του Συγκροτήματος

Οι χρηματαγορές, ο τομέας ανάπτυξης γης και ακινήτων, ο τραπεζικός τομέας και η τουριστική βιομηχανία, τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται άμεσα ή έμμεσα το Συγκρότημα, επηρεάζονται από αστάθμητους παράγοντες. Οι δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις των προηγούμενων χρόνων στην Κύπρο επηρέασαν όλους τους τομείς της οικονομίας. Επιπλέον, οι οικονομικές επιπτώσεις της πρόσφατης κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και στις συνολικές επιχειρηματικές δραστηριότητες λόγω της στρατιωτικής διένεξης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, δεν μπορούν να εκτιμηθούν με εύλογη βεβαιότητα σε αυτό το στάδιο λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί ως προς τη διάρκεια και την εξέλιξη του πολέμου. Oι επιπτώσεις του πολέμου στην παγκόσμια οικονομία και συγκεκριμένα στις χρηματαγορές, στον τραπεζικό τομέα, στην τουριστική βιομηχανία και στον τομέα ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων, πιθανόν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του Συγκροτήματος στο μέλλον. Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Συμβούλιο, κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες, δεν είναι σε θέση να διατυπώσει ασφαλή πρόβλεψη για τα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για το έτος 2023, τα οποία θα εξαρτηθούν από την πορεία του Κυπριακού Χρηματιστηρίου, την πορεία των κτηματαγορών στις χώρες στις οποίες το Συγκρότημα έχει ακίνητα, καθώς επίσης και την πορεία του τραπεζικού τομέα ο οποίος επηρεάζει τα αποτελέσματα του Συγκροτήματος λόγω της συμμετοχής του στην Ελληνική Τράπεζα. Η εξέλιξη του πολέμου θα παίξει επίσης καθοριστικό ρόλο περαιτέρω πληροφορίες για τον πόλεμο δίνονται στη Σημείωση 36 των οικονομικών καταστάσεων.

Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν προβλέπει οποιεσδήποτε σημαντικές αλλαγές στις δραστηριότητες του Συγκροτήματος στο προβλεπόμενο μέλλον.

Δραστηριότητες στον Τομέα Έρευνας και Ανάπτυξης

Δεν υπήρξαν δραστηριότητες στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης από εταιρείες του Συγκροτήματος.

Υποκαταστήματα

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα δε διατηρούν οποιαδήποτε υποκαταστήματα.

Χρήση Χρηματοπιστωτικών Μέσων για αντιστάθμιση κινδύνων

Δεν έγινε χρήση χρηματοπιστωτικών μέσων για αντιστάθμιση κινδύνων από εταιρείες του Συγκροτήματος. Τα χρηματοπιστωτικά μέσα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος εξηγούνται στη Σημείωση 4 των οικονομικών καταστάσεων.

Μετοχικό κεφάλαιο

Δεν υπήρξαν αλλαγές στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας κατά τη διάρκεια της χρήσης.

Στις 28 Ιουνίου 2022, η Γενική Συνέλευση των μετόχων ενέκρινε την επέκταση του Προγράμματος Επαναγοράς Ιδίων Μετοχών, που επιτρέπει την επαναγορά από την Εταιρεία μέχρι και τον μέγιστο αριθμό μετοχών που προβλέπεται από τον Νόμο, για ένα ακόμη χρόνο. Στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 δεν υπήρχαν επαναγορές Ιδίων Μετοχών. Επίσης, δεν υπήρχαν μετοχικά δικαιώματα προαίρεσης ή προγράμματα συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο για τους διευθυντές και υπαλλήλους του Συγκροτήματος.

Σύνθεση, Κατανομή Αρμοδιοτήτων και Αποζημίωση του Διοικητικού Συμβουλίου

Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και κατά την ημερομηνία αυτής της έκθεσης παρουσιάζονται στη σελίδα 1.

Κατά τη Γενική Συνέλευση της Εταιρείας που έλαβε χώρα στις 28 Ιουνίου 2022, όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αποχώρησαν από το αξίωμά τους και επενεκλέγησαν, πλην του κ. Αδάμου Χατζηαντωνίου, ο οποίος δεν διεκδίκησε επανεκλογή. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2022, ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης διορίστηκε ως Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής στη θέση του Δρ. Νέαρχου Ιωάννου, ο οποίος παρέμεινε στο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας ως Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2022 και μετέπειτα ως μη Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος. Στις 28 Φεβρουαρίου 2023, ο κ. Αλέξης Βαφεάδης υπέβαλε την παραίτησή του από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, λόγω του διορισμού του στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Σύνθεση, Κατανομή Αρμοδιοτήτων και Αποζημίωση του Διοικητικού Συμβουλίου (συνέχεια)

Κατά την επερχόμενη Ετήσια Γενική Συνέλευση, σύμφωνα με τα Άρθρα 103 και 104 του Καταστατικού της Εταιρείας, όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου θα αποχωρήσουν από το αξίωμά τους και θα έχουν δικαίωμα να υποβάλουν υποψηφιότητα για επανεκλογή.

Πέραν των πιο πάνω, δεν υπήρξαν άλλες σημαντικές αλλαγές στην κατανομή των αρμοδιοτήτων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου. Η αμοιβή των μη εκτελεστικών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου για την τρέχουσα χρήση παρέμεινε στις €3.500 ετησίως με απόφαση της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης ημερομηνίας 28 Ιουνίου 2022. Πέραν του πιο πάνω ποσού, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου θα λαμβάνει επιπλέον αμοιβή ύψους €3.077 μηνιαίως και οι Αντιπρόεδροι του Διοικητικού Συμβουλίου επιπλέον αμοιβή ύψους €1.538 μηνιαίως. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε επιπρόσθετη αμοιβή για τους μη εκτελεστικούς Διοικητικούς Συμβούλους προς €150 έκαστος ανά συνεδρία των επιτροπών στην οποία παρίστανται και €250 για κάθε ημέρα που βρίσκονται σε αποστολή της Εταιρείας εκτός Κύπρου.

Κατά τη διάρκεια της χρήσης, οι μη εκτελεστικοί Διοικητικοί Σύμβουλοι εισέπραξαν το συνολικό ποσό των €33.392 (2021: €31.184) ως αμοιβή για τις υπηρεσίες τους ως μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας. Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του 2022, πληρώθηκε συνολικό ποσό ύψους €91.212 (2021: €89.672) ως επιπλέον αμοιβή στον Πρόεδρο και στους 2 Αντιπροέδρους του Διοικητικού Συμβουλίου (από 1 Ιανουαρίου 2021 μέχρι 30 Νοεμβρίου 2022: 1 Αντιπρόεδρος). Ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης, ως Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής, είχε από την ημερομηνία διορισμού του στις 16 Σεπτεμβρίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €46.817 (2021: €μηδέν) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €5.342 (2021: €μηδέν). Ο Δρ. Νέαρχος Ιωάννου, ως Διευθύνων Σύμβουλος μέχρι 16 Σεπτεμβρίου 2022 και ως Εκτελεστικός Σύμβουλος μέχρι 30 Νοεμβρίου 2022, είχε μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €126.361 (2021: €139.180) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €11.103 (2021: €13.167). Ο κ. Αδάμος Χατζηαντωνίου είχε κατά τη διάρκεια της χρήσης και μέχρι την ημερομηνία αποχώρησής του στις 28 Ιουνίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €25.221 (2021: €29.167), μπόνους ύψους €μηδέν (2021: €3.169) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €4.125 (2021: €3.401).

Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του 2022 πληρώθηκε ποσό ύψους €3.913 (2021: €4.005) για άλλα έξοδα και ωφελήματα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

Τα συμφέροντα των Συμβούλων στο κεφάλαιο της Εταιρείας αναφέρονται στη συνέχεια της παρούσας Έκθεσης Διαχείρισης και Ενοποιημένης Έκθεσης Διαχείρισης.

Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα

Οι συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα περιγράφονται στη Σημείωση 33 των οικονομικών καταστάσεων.

Σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν μετά τη λήξη της χρήσης

Τα σημαντικά γεγονότα μεταγενέστερα της ημερομηνίας της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης που έχουν σχέση με την κατανόηση των οικονομικών καταστάσεων αναφέρονται στη Σημείωση 39 των οικονομικών καταστάσεων.

Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης

Η Εταιρεία δίνει ιδιαίτερη σημασία στην εφαρμογή πολιτικής, πρακτικών και διαδικασιών σωστής εταιρικής διακυβέρνησης. Εταιρική διακυβέρνηση είναι το σύνολο των διαδικασιών που ακολουθούνται για την ορθή διεύθυνση και διοίκηση ενός οργανισμού. Η εταιρική διακυβέρνηση διέπει τη σχέση μεταξύ των μετόχων, του διοικητικού συμβουλίου και της διευθυντικής ομάδας μιας εταιρείας.

Η Εταιρεία, ως εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), υιοθετεί τις αρχές του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης που καταρτίστηκε από το ΧΑΚ, όπως έχει τροποποιηθεί με την 5^η Έκδοση (Αναθεωρημένη), και εφαρμόζει πλήρως τις διατάξεις του Κώδικα. Στις εξαρτημένες εταιρείες ο Κώδικας εφαρμόζεται μέσω κεντρικών υποεπιτροπών στην ιθύνουσα εταιρεία. Η Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου περί Εταιρικής Διακυβέρνησης παρατίθεται αμέσως μετά την παρούσα Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης και είναι επίσης διαθέσιμη στα γραφεία της Εταιρείας που βρίσκονται στη Λεωφόρο Λεμεσού 13, 5ος όροφος, 2112 Λευκωσία, Κύπρος και στις ιστοσελίδες της Εταιρείας και του ΧΑΚ.

Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης (συνέχεια)

Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων που εφαρμόζονται από τις εταιρείες του Συγκροτήματος διασφαλίζουν την ομαλή τους λειτουργία και την τήρηση των εσωτερικών κανονισμών και διαδικασιών.

Η Εταιρεία, μέσω του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, υπό την εποπτεία της Επιτροπής Ελέγχου και του Διοικητικού Συμβουλίου και με τη συμβολή της Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων, έχει εφαρμόσει αποτελεσματικές διαδικασίες σύνταξης και ετοιμασίας των οικονομικών της καταστάσεων και της περιοδικής πληροφόρησης, όπως προνοείται από τους Νόμους και Κανονισμούς σε σχέση με τις εισηγμένες εταιρείες. Τα κύρια χαρακτηριστικά των διαδικασιών αυτών, πρόσθετα με όσα αναφέρονται πιο πάνω, έχουν ως εξής:

• Οι Οικονομικές Καταστάσεις των εταιρειών του Συγκροτήματος καθώς και οι Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις ετοιμάζονται με ευθύνη του Οικονομικού Διευθυντή και τυγχάνουν θεώρησης από την Επιτροπή Ελέγχου.
• Οι περιοδικές ανακοινώσεις της Εταιρείας καθώς και οι συναφείς επεξηγηματικές καταστάσεις καταρτίζονται από τον Οικονομικό Διευθυντή και τυγχάνουν θεώρησης από την Επιτροπή Ελέγχου.
• Οι Οικονομικές Καταστάσεις και οι περιοδικές ανακοινώσεις εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο πριν τη δημοσίευσή τους.

Οι μέτοχοι που κατείχαν, άμεσα ή έμμεσα, σημαντική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας αναφέρονται στη συνέχεια της παρούσας Έκθεσης Διαχείρισης και Ενοποιημένης Έκθεσης Διαχείρισης. Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας είναι διαιρεμένο σε συνήθεις μετοχές με ίδια και ίσα δικαιώματα. Δεν υπάρχουν εκδομένες μετοχές με ειδικά δικαιώματα ελέγχου ή ψήφου ή περιορισμοί στη μεταβίβαση τίτλων. Οποιαδήποτε τροποποίηση ή προσθήκη στο Καταστατικό της Εταιρείας είναι έγκυρη με ειδικό ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.

Οι κανονισμοί που διέπουν τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου και τον διορισμό και αντικατάσταση των μελών του παρουσιάζονται στο Μέρος Β.1. της Ετήσιας Έκθεσης περί Εταιρικής Διακυβέρνησης. Η σύνθεση και ο τρόπος λειτουργίας των διοικητικών, διαχειριστικών και εποπτικών οργάνων της Εταιρείας παρουσιάζονται επίσης στην Έκθεση περί Εταιρικής Διακυβέρνησης.

Αναγνωρίζονται τα οφέλη από την πολυμορφία στη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να αποτελείται από μέλη με υψηλή ακαδημαϊκή κατάρτιση και επιτυχημένο επαγγελματικό ιστορικό συνεκτιμώντας ότι η πείρα αποτελεί σημαντικό στοιχείο της αντίληψης και της ευθυκρισίας. Συνυπάρχει η ανάγκη πολυμορφίας στην κατάρτιση και στην ειδικότητα των διοικητικών συμβούλων που να καλύπτει καλύτερα τις απαιτήσεις των τομέων δραστηριότητας της Εταιρείας. Στην προσμέτρηση των κριτηρίων αυτών δεν θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ των φύλων.

Η πολιτική πολυμορφίας εφαρμόζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο κατά τον διορισμό διοικητικών συμβούλων ύστερα από εισηγήσεις της Επιτροπής Διορισμών. Η Επιτροπή Διορισμών εξετάζει τον αριθμό και τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου και εισηγείται τυχόν αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες. Η τελική απόφαση επιλογής λαμβάνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και υπόκειται στην έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.

Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας κατά την υπό επισκόπηση περίοδο κρίνεται συμβατή με την αναφερόμενη πολιτική και παρουσιάζεται στην Έκθεση περί Εταιρικής Διακυβέρνησης.

	31 Δεκεμβρίου 2022	10 Απριλίου 2023
	0/0	0/0
Αντώνιος-Ανδρέας-Αντης Σκορδής	0.000	0,000
Γεώργιος Κουρρής	0.000	0.000
Δημήτριος Φιλιππτίδης	0.000	0.000
Βαρνάβας Ειρήναρχος (Σημ.)	15.269	15.269
Αλέξης Βαφεάδης	0.000	0.000
Δρ. Νέαρχος Ιωάννου	0.000	0.000
Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης	0.000	0.000

	31 Δεκεμβρίου 2022	10 Απριλίου 2023
	0/0	ం
Logicom Services Limited	29,62	29.62

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης

ΜΕΡΟΣ Α

Η Demetra Holdings Plc δίνει ιδιαίτερη σημασία στην εφαρμογή πολιτικής, πρακτικών και διαδικασιών σωστής εταιρικής διακυβέρνησης. Εταιρική διακυβέρνηση είναι το σύνολο των διαδικασιών και συστημάτων που ακολουθούνται για την ορθή διεύθυνση και διοίκηση ενός οργανισμού. Η εταιρική διακυβέρνηση διέπει τη σχέση μεταξύ των μετόχων, των διοικητικών συμβούλων και της διευθυντικής ομάδας μιας εταιρείας.

Η Demetra Holdings Plc, ως εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), υιοθετεί τις αρχές του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης (ο "Κώδικας" ή "ΚΕΔ") που καταρτίστηκε από το ΧΑΚ και εφαρμόζει πλήρως τις διατάξεις του Κώδικα.

ΜΕΡΟΣ Β

Κατά το έτος 2022, η Εταιρεία έχει τηρήσει όλες τις διατάξεις του Κώδικα. Στις θυγατρικές εταιρείες ο Κώδικας εφαρμόζεται μέσω κεντρικών υποεπιτροπών της ιθύνουσας εταιρείας.

B.1. Διοικητικό Συμβούλιο

Το Διοικητικό Συμβούλιο ("ΔΣ") στις 31 Δεκεμβρίου 2022 απαρτιζόταν από τον Πρόεδρο, και έξι Διοικητικούς Συμβούλους. Από τους συνολικά επτά Διοικητικούς Συμβούλους της Εταιρείας οι τέσσερεις θεωρούνται ανεξάρτητοι, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κώδικα. Κατά τη διάρκεια του 2022, πέντε Διοικητικοί Σύμβουλοι της Εταιρείας είναι μη εκτελεστικοί και δύο είναι εκτελεστικοί. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια του 2022 ήταν:

Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής	(Μη Εκτελεστικός Πρόεδρος - Ανεξάρτητος)
Γεώργιος Κουρρής	(Μη Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος - Ανεξάρτητος)
Βαρνάβας Ειρήναρχος	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος - Μη Ανεξάρτητος1)
Δημήτριος Φιλιππίδης	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος - Ανεξάρτητος)
Δρ. Νέαρχος Ιωάννου	(Mη Εκτελεστικός - Μη Ανεξάρτητος2, Από 1η Δεκεμβρίου 2022)
Αλέξης Βαφεάδης	(Μη Εκτελεστικός Σύμβουλος - Ανεξάρτητος, Μέχρι 28
	Φεβρουαρίου 2023)
Αδάμος Χατζηαντωνίου	(Εκτελεστικός Σύμβουλος - Μη Ανεξάρτητος, Μέχρι 28 Ιουνίου
	2022)
Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης	(Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής - Μη Ανεξάρτητος, Από 16
	Σεπτεμβρίου 2022)

Το ΔΣ της Εταιρείας έχει διορίσει τον κ. Γεώργιο Κουρρή ως Ανώτερο Μη Εκτελεστικό Ανεξάρτητο Διοικητικό Σύμβουλο και έχει γίνει η σχετική ανακοίνωση στο ΧΑΚ. Ο Ανώτερος Μη Εκτελεστικός Ανεξάρτητος Διοικητικός Σύμβουλος είναι διαθέσιμος να ακούει τις ανησυχίες των μετόχων, των οποίων το πρόβλημά δεν έχει λυθεί διά μέσου των κανονικών καναλιών επικοινωνίας.

Χρέη Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή της Εταιρείας εκτελεί ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης. Ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης κατέχει θέση στο ΔΣ της Εταιρείας. Το ΔΣ έχει εκχωρήσει τις ακόλουθες εξουσίες του στον Πρώτο Εκτελεστικό Διευθυντή:

• Τη διαχείριση των καθημερινών, συνήθων εργασιών της Εταιρείας.
• Την υλοποίηση των αποφάσεων του ΔΣ.
• Την οργάνωση των εργασιών της Εταιρείας για επίτευξη των στόχων που θέτει το ΔΣ.

______________________ ¹ Με βάση την πρόνοια Α.2.3. του Κώδικα, ο κ. Βαρνάβας Ειρήναρχος ως Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Logicom Public Ltd, η οποία κατέχει άμεσα και έμμεσα (δια μέσω της θυγατρικής της - Logicom Services Ltd) το 29,62% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, θεωρείται μη ανεξάρτητος.

^2. Με βάση την πρόνοια Α.2.3 του Κώδικα, ο Δρ Νέαρχος Ιωάννου δεν θεωρείται ανεξάρτητος, αφού υπήρξε Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας τα έτη 2020-2022. Επιπλέον, έχει διατελέσει διοικητικός σύμβουλος της Εταιρείας για πέραν των εννέα ετών.

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Το ΔΣ της Εταιρείας συνέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Κατά το 2022, το ΔΣ συνεδρίασε 19 φορές. Το ΔΣ έχει επίσημο πρόγραμμα θεμάτων, αποφάσεις επί των οποίων μπορούν να λαμβάνονται μόνο από αυτό. Διάφορα θέματα δύναται να παραπεμφθούν σε ειδικές επιτροπές του ΔΣ, οι οποίες υποβάλλουν τις εισηγήσεις τους στο ΔΣ για τη λήψη σχετικών αποφάσεων.

Ο Γραμματέας της Εταιρείας έχει την ευθύνη να παρέχει έγκαιρη, έγκυρη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση στο ΔΣ και ο Πρόεδρος του ΔΣ έχει την ευθύνη να διασφαλίζει ότι όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι κατάλληλα ενημερωμένα για τα θέματα που εγείρονται στις εκάστοτε συνεδριάσεις.

Όλοι οι Διοικητικοί Σύμβουλοι έχουν πρόσβαση στις συμβουλές και στις υπηρεσίες του Γραμματέα της Εταιρείας, ο οποίος έχει ευθύνη να διασφαλίζει ότι οι διαδικασίες του ΔΣ ακολουθούνται και ότι υπάρχει συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανονισμούς.

Αναφορικά με την αρχή Α.2.6 του ΚΕΔ υπάρχει σαφής διαχωρισμός των θέσεων του Προέδρου και του Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή. Διευκρινίζεται ότι ο Πρόεδρος της Εταιρείας κ. Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής δεν είναι εκτελεστικός. Καθήκοντα Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή εκτελεί o Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης.

Δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόγραμμα επιμόρφωσης των Διοικητικών Συμβούλων αναφορικά με τις νομοθεσίες για το Χρηματιστήριο και τις Εταιρείες. Γίνεται ωστόσο ενημέρωση τόσο για τις βασικές πρόνοιες που διέπουν την ιδιότητα και τη λειτουργία των διοικητικών συμβούλων δημοσίων εταιρειών όσο και για τις από καιρού σε καιρό σχετικές τροποποιήσεις.

Όλοι οι Διοικητικοί Σύμβουλοι εκτελούν με ανεξάρτητη και αμερόληπτη κρίση τα καθήκοντα τους και λαμβάνουν, εάν κρίνουν ότι υπάρχει ανάγκη, ανεξάρτητες επαγγελματικές συμβουλές με έξοδα της Εταιρείας.

Το ΔΣ λειτουργεί με βάση την αρχή της συλλογικής ευθύνης και καμία κατηγορία μελών του δεν διαφοροποιείται ως προς την ευθύνη από κάποια άλλη.

Οι Διοικητικοί Σύμβουλοι καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να αφιερώνουν τον απαραίτητο χρόνο και την απαραίτητη προσοχή στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και προσπαθούν να περιορίζουν τον αριθμό των συμμετοχών τους σε διοικητικά συμβούλια άλλων δημοσίων εταιρειών, σε τέτοιο βαθμό που να τους επιτρέπει την άσκηση των καθηκόντων τους με την απαραίτητη επίδοση. Από τους επτά Διοικητικούς Συμβούλους, o Δρ. Νέαρχος Ιωάννου και ο κ. Ειρήναρχος συμμετέχουν σε διοικητικά συμβούλια άλλων δημοσίων εταιρειών ως εξής: Ο Δρ. Νέαρχος Ιωάννου στην εταιρεία Lordos Hotels (Holdings) Public Ltd και ο κ. Βαρνάβας Ειρήναρχος στην εταιρεία Logicom Public Limited.

Οι Διοικητικοί Σύμβουλοι υπόκεινται σε εκλογή από τους μετόχους στην πρώτη Ετήσια Γενική Συνέλευση Μετόχων που ακολουθεί τον διορισμό τους. Σύμφωνα με τα Άρθρα 103 και 104 του αναθεωρημένου Καταστατικού της Εταιρείας σε κάθε Ετήσια Γενική Συνέλευση των Μελών, όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αποχωρούν από το αξίωμά τους και έχουν δικαίωμα να υποβάλουν υποψηφιότητα για επανεκλογή. Τα ονόματα των Διοικητικών Συμβούλων που υποβάλλονται για διορισμό ή επανεκλογή συνοδεύονται από πλήρη βιογραφικά σημειώματα.

Στην Ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων στις 28 Ιουνίου 2022, σύμφωνα με τις πρόνοιες του καταστατικού της Εταιρείας, υπέβαλαν την παραίτησή τους και επανεκλέγηκαν οι κ.κ. Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής, Δρ. Νέαρχος Ιωάννου, Γεώργιος Κουρρής, Δημήτριος Φιλιππίδης, Βαρνάβας Ειρήναρχος και Αλέξης Βαφεάδης. Το ΔΣ αποτελούν οι κκ. Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής, Δρ. Νέαρχος Ιωάννου, Γεώργιος Κουρρής, Δημήτριος Φιλιππίδης, Βαρνάβας Ειρήναρχος, Αλέξης Βαφεάδης και Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης .

Το μέγεθος και η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου επιτρέπει την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων του, αντικατοπτρίζει εύλογα τη δραστηριότητα και το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Εταιρείας και επιτρέπει τη δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση όλων των μετόχων της. Το ΔΣ είναι επαρκώς διαφοροποιημένο και η σύνθεση του κρίνεται συμβατή με την αρχή Α.1.12 του ΚΕΔ.

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής: Αποφοίτησε από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Κατέχει πτυχίο Νομικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών και μεταπτυχιακό δίπλωμα από το UCL του Πανεπιστημίου του Λονδίνου στο Ναυτικό Δίκαιο. Ασκεί δικηγορία στην Κύπρο από το 1970. Διετέλεσε συνιδρυτής και εταίρος της Εταιρείας Δικηγόρων Σκορδής, Παπαπέτρου & Σία ΔΕΠΕ, από της ιδρύσεώς της το 1973 μέχρι το 2014, ότε και αποχώρησε. Είναι μέλος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και του International Bar Association. Έχει ασχοληθεί κυρίως με εταιρικό, εμπορικό και ναυτικό δίκαιο, διεθνείς συναλλαγές, κοινοπραξίες, εξαγορές και επενδύσεις, διεθνή φορολογικό σχεδιασμό και με σχετικές δικαστικές ή διαιτητικές διαδικασίες.

Δρ. Νέαρχος Ιωάννου: Ο Δρ. Νέαρχος Ιωάννου είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας από το 2009. Σπούδασε στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Βερολίνου από το οποίο έλαβε το 1984 πτυχίο στην Πολιτική Οικονομία, ενώ από το 1983 μέχρι το 1984 διετέλεσε λέκτορας στο Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του ίδιου πανεπιστημίου. Ακολούθως, από το 1984 μέχρι το 1985 ακολούθησε πρόγραμμα εκπαίδευσης στην Dresdner Bank AG, Dusseldorf. Το 1989 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Βερολίνου. Την περίοδο 1985-1990 εργάστηκε ως ανώτερος αξιωματούχος στην Dresdner Bank AG, Dusseldorf. Από το 1990 μέχρι το 2006 διετέλεσε διευθυντής της Υπηρεσίας Διεθνών Συναλλαγών της Τράπεζας Κύπρου και από το 2006 μέχρι το 2017 διετέλεσε γενικός διευθυντής του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Λεμεσού ενώ από τον Φεβρουάριο του 2017 μέχρι και τον Αύγουστο του 2018 διετέλεσε Διευθυντής της Διεύθυνσης Διεθνών Εργασιών της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας. Από το 2016 μέχρι το 2020 εργάστηκε ως λέκτορας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) στον τομέα των χρηματοοικονομικών. Από τον Αύγουστο 2020 μέχρι και τις 16 Σεπτεμβρίου 2022 διετέλεσε Διευθύνων Σύμβουλος της Demetra Holdings Plc. Έχει επίσης διατελέσει μέλος αριθμού διοικητικών συμβουλίων εταιρειών (Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού, Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, Συνεργατική Εταιρεία Μηχανογράφησης, NIPD) και από το 2019 είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Lordos Hotels (Holdings) Public Ltd και της Golden Coast Ltd (Πρόεδρος). Επιπρόσθετα, ασχολείται με τη συγγραφή βιβλίων και θεατρικών έργων, με τη ζωγραφική και τη μουσική.

Γεώργιος Κουρρής: Ο κ. Γεώργιος Κουρρής κατέχει πτυχίο Bachelor of Science in Computer Science and Accounting από το University of Manchester. Εργάστηκε στη Peat, Marwick, Mitchell & Co στο Λονδίνο και έγινε μέλος του Institute of Chartered Accountants in England and Wales το 1983. Από το 1983 εργάστηκε στην Κύπρο στη Whinney, Murray & Co και από το 1989 στην Ernst & Young. Από το 1987 έγινε συνεταίρος με ειδικότητα στο τραπεζικό και χρηματοδοτικό τομέα. Το 1999 εξελέγη Διευθύνων Συνεταίρος της Ernst & Young Κύπρου, θέση την οποία κατείχε μέχρι το 2012 που αποχώρησε από την Ernst & Young. Είναι μέλος των διοικητικών συμβουλίων οικογενειακών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης ασφαλιστικής εταιρείας γενικού κλάδου. Υπηρέτησε για έντεκα χρόνια ως εκλεγμένο μέλος στο Συμβούλιο του Institute of Chartered Accountants in England and Wales. Επίσης διετέλεσε πρώτος πρώην Πρόεδρος του Κυπρο-Βρετανικού Εμπορικού Συνδέσμου. Είναι μέλος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου.

Δημήτριος Φιλιππίδης: Ο κ. Δημήτριος Φιλιππίδης σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με μεταπτυχιακούς τίτλους στον τομέα Διαχείρισης Έργων από το Πανεπιστήμιο UCL του Λονδίνου και στον τομέα Χρηματοδότησης Επενδυτικών Έργων Μεγάλης Κλίμακας (Project Finance) από το Πανεπιστήμιο του Middlesex. Απέκτησε το πιστοποιητικό του Εγκεκριμένου Λογιστή (Associate Chartered Accountant) με την Deloitte Ηνωμένου Βασιλείου, όπου εργάστηκε σαν σύμβουλος στον τομέα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στο Λονδίνο. Στη συνέχεια, εργάστηκε στον όμιλο παροχής υπηρεσιών επενδυτικής τραπεζικής Renaissance Capital, ως υπεύθυνος διαχείρισης έργων του ομίλου με παράλληλο ρόλο στην ανάπτυξη των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων του ομίλου στην Κύπρο και στη Μέση Ανατολή. Τον Ιούνιο του 2014, ανέλαβε καθήκοντα Διευθυντή του Γραφείου του Πρόεδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας. Το 2016 διορίστηκε Διευθυντής Διεύθυνσης Διαχείρισης Ακινήτων και Επενδύσεων της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας. Το 2018 ανέλαβε καθήκοντα Director της εταιρείας Altamira Asset Management (Cyprus) Ltd, όπου είναι επικεφαλής του τομέα διαχείρισης ακινήτων του Ομίλου DoValue στην Κύπρο.

Αλέξης Βαφεάδης: Ο Αλέξης Βαφεάδης κατέχει πτυχίο Αρχιτεκτονικής από το Πανεπιστήμιο Νοτίου Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες. Είναι εγγεγραμμένος στο ΕΤΕΚ και μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου. Διετέλεσε Μέλος του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων από το 2014 μέχρι και το 2019. Είναι Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας ΜΕΔΣΚ Λτδ που δραστηριοποιείται στην ετοιμασία Δομικών Συμβολαίων. Είναι εκ των Διευθυντών της εταιρείας Βαφεάδης και Σια ΕΠΕ που παρέχει υπηρεσίες Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής. Από το 1988 εξασκεί το επάγγελμα της Αρχιτεκτονικής στην Κύπρο και έχει αποκομίσει ευρεία εμπειρία σε διάφορες τυπολογίες κτιρίων όπως γραφεία, ξενοδοχεία, οικιστικές αναπτύξεις και κατοικίες.

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Βαρνάβας Ειρήναρχος: Ο κ. Βαρνάβας Ειρήναρχος γεννήθηκε στον Αγρό το 1958. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και έλαβε δίπλωμα στη Διεύθυνση Επιχειρήσεων. Ακολούθως παρακολούθησε μεταπτυχιακά στο ίδιο Πανεπιστήμιο στον κλάδο των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία άρχισε το 1983 με διευθυντική και στη συνέχεια με μετοχική συμμετοχή σε εταιρεία πώλησης προϊόντων πληροφορικής. Συνίδρυσε το 1986 την εταιρεία Logicom Limited που μέχρι το 1992 ασχολείτο αποκλειστικά με την εκπαίδευση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το 1992 απέκτησε εξ' ολοκλήρου το μετοχικό κεφάλαιο και τον πλήρη έλεγχο της εταιρείας, τις δραστηριότητες της οποίας οδήγησε στον χώρο της διανομής προϊόντων τεχνολογίας, της παροχής ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής, λογισμικού, δικτύων και τηλεπικοινωνιών και επενδύσεων. Αφ' ότου η Εταιρεία Logicom Public Ltd κατέστη δημόσια το 1999, κατέχει τη θέση του Αντιπροέδρου και Διευθύνοντα Διοικητικού Συμβούλου.

Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης: Ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης φοίτησε στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας και αφού εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, ακολούθως μετέβηκε στο Ηνωμένο βασίλειο όπου και φοίτησε στο University of Manchester Institute of Science and Technology (UMIST), απ' όπου αποφοίτησε Μηχανολόγος Μηχανικός (BEng Upper Second Honours). Ακολούθως, παρακολούθησε το δίχρονο πρόγραμμα MBA του Manchester Business School (Director's List). Κατέχει διδακτορικό στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Durham του Ηνωμένου Βασιλείου. Κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα (Diploma in Marketing) από το Chartered Institute of Marketing του Ηνωμένου Βασιλείου. Διετέλεσε γενικός διευθυντής της Laiki Financial Services Ltd και μη εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Επενδυτικής Τράπεζας Ελλάδος (νυν Optima Bank). Έχει επίσης εργαστεί στην HSBC Investment Βank plc στο City του Λονδίνο στο Project Finance and Advisory Division με ειδίκευση τα μεγάλα έργα που εκπονούνται με τη συνεργασία του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Από το 2015 μέχρι και το 2022 ήταν ο Γενικός Διευθυντής και Εκτελεστικό Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της The Cyprus Investment and Securities Corporation Ltd (CISCO), θυγατρικής εταιρείας (ΕΠΕΥ) της Τράπεζας Κύπρου. Έχει υπάρξει μέλος επί σειρά ετών σε πλειάδα Επενδυτικών και Χρηματοπιστωτικών Επιτροπών καθώς και εκτελεστικό και μη εκτελεστικό μέλος σε Διοικητικά Συμβούλια δημόσιων και ιδιωτικών εταιρειών και οργανισμών στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Ο Δρ. Χανδριώτης έχει επίσης διδάξει επί σειρά ετών σε πτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σε κολλέγια και πανεπιστήμια στην Κύπρο. Έχει συμβουλεύσει ένα μεγάλο αριθμό εταιρειών και οργανισμών σε διάφορους τομείς της οικονομίας για θέματα χρηματοοικονομικής στρατηγικής και άντλησης κεφαλαίων. Διαθέτει μεγάλη εμπειρία και βαθιά γνώση των αγορών κεφαλαίων καθώς και των τραπεζικών και χρηματοοικονομικών θεμάτων.

Β.2. Επιτροπή Διορισμών

H Επιτροπή έχει συνεδριάσει μια φορά κατά το 2022. Η Επιτροπή Διορισμών εξετάζει τον αριθμό και τη σύνθεση του ΔΣ και εισηγείται τυχόν αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες. Η Επιτροπή Διορισμών έχει την ευθύνη επιλογής ικανών και κατάλληλων ατόμων για τη σύνθεση του ΔΣ και των Επιτροπών. Η Επιτροπή Διορισμών υποβάλλει τις εισηγήσεις της στο ΔΣ, για τη λήψη σχετικών αποφάσεων, οι οποίες υπόκεινται στην έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.

Η Επιτροπή Διορισμών έχει επίσης την ευθύνη, σε συνεργασία με τον Πρώτο Εκτελεστικό Διευθυντή, να ανασκοπεί το οργανόγραμμα της Εταιρείας και τις διάφορες θέσεις εργασίας με στόχο την απρόσκοπτη και αποδοτική ροή των εργασιών της Εταιρείας. Η Επιτροπή μεριμνά για την εξεύρεση και εργοδότηση προσοντούχων εκτελεστικών αξιωματούχων. Η Επιτροπή υποβάλλει κατά καιρούς έκθεση για τις ενέργειες και τις εισηγήσεις της στο ΔΣ το οποίο έχει την τελική ευθύνη για την εργοδότηση προσωπικού της Εταιρείας.

Η Επιτροπή Διορισμών απαρτίζεται από τα πιο κάτω μέλη, τα οποία είναι μη εκτελεστικοί Διοικητικοί Σύμβουλοι:

Πρόεδρος: Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής,

Μέλη: Βαρνάβας Ειρήναρχος, Αλέξης Βαφεάδης (μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2023), Γεώργιος Κουρρής (από 28 Μαρτίου 2023)

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

B.3. Επιτροπή Αμοιβών

Κατά το 2022, η Επιτροπή Αμοιβών δεν έχει συνεδριάσει. Η Επιτροπή Αμοιβών έχει τη γενική ευθύνη, που πηγάζει από τις υποχρεώσεις του ΔΣ, για έλεγχο και καθορισμό των αμοιβών των εκτελεστικών αξιωματούχων της Εταιρείας. Η Επιτροπή Αμοιβών εξετάζει επίσης την αμοιβή των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων σε σχέση με τις δραστηριότητες του ΔΣ και των Επιτροπών και προβαίνει σε εισηγήσεις προς το ΔΣ, το οποίο καθορίζει τις αμοιβές αυτές. Οι αμοιβές των Διοικητικών Συμβούλων υπόκεινται στην έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Εταιρείας.

Για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, η Επιτροπή εξασφαλίζει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες και, μετά από έγκριση του ΔΣ, μπορεί να λάβει και ανεξάρτητη επαγγελματική συμβουλή. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Αμοιβών, λόγω της μακρόχρονης πείρας του ως Διευθύνων Σύμβουλος στη Logicom Public Ltd, εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει γνώσεις και εμπειρία στον τομέα της πολιτικής αμοιβών.

Κατά το υπό επισκόπηση έτος δεν κρίθηκε αναγκαίο να χρησιμοποιηθούν υπηρεσίες συμβούλου σχετικά με τα πρότυπα της αγοράς για συστήματα αμοιβών. Στις περιπτώσεις που η Επιτροπή Αμοιβών χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες ενός συμβούλου με σκοπό τη λήψη πληροφοριών σχετικά με πρότυπα της αγοράς για συστήματα αμοιβών, διασφαλίζεται ότι ο εν λόγω σύμβουλος δεν παρέχει παράλληλα συμβουλές στο τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού ή στους Εκτελεστικούς ή Διευθύνοντες Διοικητικούς Σύμβουλους της Εταιρείας.

Η Επιτροπή Αμοιβών συντάσσει την Ετήσια Έκθεση Πολιτικής Αμοιβών που υποβάλλεται από το ΔΣ στους μετόχους της Εταιρείας καθώς και το μέρος της Έκθεσης περί Εταιρικής Διακυβέρνησης που αναφέρεται στις αμοιβές των Διοικητικών Συμβούλων, σύμφωνα με τις οδηγίες και τις διατάξεις του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου. Η Ετήσια Έκθεση Πολιτικής Αμοιβών αναρτάται στην ιστοσελίδα της Εταιρείας.

Η Επιτροπή Αμοιβών απαρτίζεται από τα πιο κάτω μέλη, τα οποία είναι μη εκτελεστικοί Διοικητικοί Σύμβουλοι:

Πρόεδρος: Βαρνάβας Ειρήναρχος

Μέλη: Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής, Αλέξης Βαφεάδης (μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2023)

Ο κ. Βαρνάβας Ειρήναρχος έχει γνώσεις και εμπειρία στον τομέα της πολιτικής αμοιβών.

B.4. Έκθεση Πολιτικής Αμοιβών

Η πολιτική της Εταιρείας αναφορικά με τις αμοιβές των εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων και του άλλου διευθυντικού προσωπικού, συμπεριλαμβανομένου και του Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή, συνίσταται στον συσχετισμό των αμοιβών με την ατομική επίδοση και τη γενικότερη πρόοδο της Εταιρείας. Η Πολιτική Αμοιβών της Εταιρείας καθορίζεται από το ΔΣ στη βάση των συστάσεων της Επιτροπής Αμοιβών και υπόκειται στην έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Εταιρείας.

Η Επιτροπή Αμοιβών έχει σαν σκοπό να υποβάλλει συστάσεις στο ΔΣ επί του πλαισίου και του ύψους των αμοιβών των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων και των εκτελεστικών αξιωματούχων και του προσωπικού της Εταιρείας, συμπεριλαμβανομένου και του Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή, αφού πρώτα λάβει υπόψη σχετικά κριτήρια και παράγοντες.

Η Επιτροπή έχει την ευθύνη ετοιμασίας της Έκθεσης Πολιτικής Αμοιβών η οποία συνοδεύει την παρούσα Έκθεση, και η οποία εγκρίνεται από το ΔΣ και υπόκειται επίσης σε έγκριση από τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων.

B.4.1. Αμοιβή Μη Εκτελεστικών Συμβούλων

Η πολιτική αμοιβών σε ότι αφορά την αμοιβή των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων λαμβάνει υπόψη το χρόνο που διαθέτουν οι Σύμβουλοι για συνεδριάσεις και για τη λήψη αποφάσεων. Οι αμοιβές τους δε συνδέονται με την κερδοφορία της Εταιρείας και δεν υπάρχει οποιοδήποτε σχέδιο για παραχώρηση Δικαιωμάτων Προαίρεσης.

______________________

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Η ετήσια αμοιβή των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων εγκρίνεται από την Ετήσια Γενική Συνέλευση της Εταιρείας, και αναρτάται στην ιστοσελίδα της Εταιρείας.

Η αμοιβή των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων που εγκρίθηκε από την Ετήσια Γενική Συνέλευση που έγινε στις 28 Ιουνίου 2022 αποτελείται από πάγιο ποσό ύψους €3.500 ετησίως. Πέραν του πάγιου ποσού, ο Πρόεδρος του ΔΣ θα λαμβάνει επιπλέον αμοιβή ύψους €3.077 μηνιαίως και οι Αντιπρόεδροι του ΔΣ επιπλέον αμοιβή ύψους €1.538 μηνιαίως. Το ΔΣ αποφάσισε επιπρόσθετη αμοιβή για τους μη εκτελεστικούς Διοικητικούς Συμβούλους προς €150 έκαστος ανά συνεδρία των επιτροπών στην οποία παρίστανται και €250 για κάθε ημέρα που βρίσκονται σε αποστολή της Εταιρείας εκτός Κύπρου.

Η συνολική αμοιβή των μη-εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων κατά το 2022 ανήλθε στις €124.604 (2021: €120.8563) και καταβλήθηκε σε αυτούς πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Το ποσό αυτό αποτελείται από αμοιβή ύψους €17.792 (2021: €16.334) σε μη εκτελεστικούς Διοικητικούς Συμβούλους, ως μέλη του ΔΣ, από δικαιώματα για την παρουσία τους σε συνεδριάσεις τόσο του ΔΣ όσο και των διαφόρων επιτροπών ύψους €15.600 (2021: €14.850) και από επιπλέον αμοιβές Προέδρου και Αντιπροέδρων ύψους €91.212 (2021: €89.672).

Οι αμοιβές των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων κατά το 2022 διαμορφώθηκαν ως εξής: Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €2.550 (2021: €2.850), Γεώργιος Κουρρής: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.750 (2021: €3.750), Βαρνάβας Ειρήναρχος: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.600 (2021: €3.900), Δημήτριος Φιλιππίδης: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.000 (2021: €2.550), Αλέξης Βαφεάδης: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €2.042) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €2.550 (2021: €1.500), Δρ. Νέαρχος Ιωάννου: ετήσια αμοιβή συμβούλων €292 (2021: €μηδέν) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €150 (2021: €μηδέν).

Η επιπλέον αμοιβές Προέδρου και Αντιπροέδρων αναλύονται ως εξής: ποσό ύψους €36.922 (2021: €36.922) στον κ. Αντώνιο-Ανδρέα-Άντη Σκορδή ως Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, ποσό ύψους €52.750 (2021: €52.750) στον κ. Γεώργιο Κουρρή ως Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και ποσό ύψους €1.540 (2021: €μηδέν) στον Δρ. Νέαρχο Ιωάννου ως Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου. Το συνολικό ποσό που πληρώθηκε το 2022 ανήλθε σε €91.212 (2021: €89.672).

Η αμοιβή του Δρα. Νέαρχου Ιωάννου ως μη εκτελεστικός, μη ανεξάρτητος Αντιπρόεδρος, αφορά την περίοδο 1 Δεκεμβρίου 2022 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022.

Πέραν των πιο πάνω ποσών, κατά τη διάρκεια του 2022, πληρώθηκε ποσό ύψους €3.913 (2021: €4.005) για άλλα έξοδα και ωφελήματα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

B.4.2. Αμοιβή Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή και Άλλων Στελεχών της Εταιρείας

Η πολιτική της Επιτροπής αναφορικά με τον Πρώτο Εκτελεστικό Διευθυντή και των άλλων στελεχών της Εταιρείας συνίσταται ως εξής:

• (α) την παροχή ικανοποιητικών αμοιβών που θα προσελκύουν και θα διατηρούν στην Εταιρεία άτομα με κατάλληλες γνώσεις και εμπειρίες.
• (β) την πληροφόρηση για αμοιβές που παρέχονται από παρόμοιες εταιρείες καθώς και για τις αμοιβές σε άλλα τμήματα και επίπεδα της Εταιρείας.
• (γ) τη σύνδεση των αμοιβών με την ικανότητα και επίδοση του ατόμου ώστε να συνάδει με τα συμφέροντα των μετόχων.
• (δ) τη θεώρηση, σε περίπτωση που οι αμοιβές περιλαμβάνουν δικαιώματα επιλογής αγοράς μετοχών, ώστε η τιμή παραχώρησης να μην είναι χαμηλότερη από τη μέση χρηματιστηριακή τιμή κλεισίματος των τελευταίων 30 συνεδριάσεων πριν από την ημερομηνία παραχώρησης. Οι αμοιβές που περιλαμβάνουν παραχώρηση δικαιωμάτων επιλογής αγοράς μετοχών υπόκεινται σε έγκριση των μετόχων σε Έκτακτη Γενική Συνέλευση. Η Εταιρεία δεν έχει παραχωρήσει τέτοια μετοχικά δικαιώματα.

³ Η συνολική αμοιβή των μη-εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων για το 2021 συμπεριλαμβάνει την αμοιβή του κ. Γεώργιου Άππιου ύψους €592 (ετήσια αμοιβή συμβούλων €292 και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €300).

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Η διάρκεια εργοδότησης του Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή και άλλων στελεχών της Εταιρείας είναι αορίστου χρόνου.

Η αμοιβή του Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή και των άλλων στελεχών της Εταιρείας αποτελείται από τα εξής:

• (α) Ακαθάριστος Ετήσιος Μισθός. Ο ετήσιος μισθός του προσωπικού καθορίζεται από το ΔΣ μετά από σχετική εισήγηση της Επιτροπής Αμοιβών η οποία εξετάζει το θέμα σε ετήσια βάση.
• (β) Εισφορά Εργοδότη στο Ταμείο Προνοίας. Η Εταιρεία καταβάλλει στο Ταμείο Προνοίας ως εισφορά του εργοδότη ποσοστό 10% επί του συνόλου των ακαθάριστων απολαβών κάθε υπαλλήλου που έχει επιλέξει να είναι Μέλος και εργοδοτήθηκε πριν τις 31/12/2019.
• (γ) Άλλες εισφορές εργοδότη (κοινωνικές ασφαλίσεις, ασφάλεια ζωής, ΓεΣΥ, μπόνους κλπ.).

Ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης, ως Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής, είχε από την ημερομηνία διορισμού του στις 16 Σεπτεμβρίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €46.817 (2021: €μηδέν) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €5.342 (2021: €μηδέν). Ο Δρ. Νέαρχος Ιωάννου, ως Διευθύνων Σύμβουλος μέχρι 16 Σεπτεμβρίου 2022 και ως Εκτελεστικός Σύμβουλος μέχρι 30 Νοεμβρίου 2022, είχε μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €126.361 (2021: €139.180) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €11.103 (2021: €13.167). Ο κ. Αδάμος Χατζηαντωνίου είχε κατά τη διάρκεια της χρήσης και μέχρι την ημέρα αποχώρησής του στις 28 Ιουνίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €25.221 (2021: €29.167), μπόνους ύψους €μηδέν (2021: €3.169) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €4.125 (2021: €3.401).

B.5. Επιτροπή Ελέγχου

Η Επιτροπή Ελέγχου συνέρχεται σε συνεδρίες σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να εκτελεί αποτελεσματικά τα καθήκοντα της. Κατά το 2022, η Επιτροπή Ελέγχου συνεδρίασε 7 φορές. Η Επιτροπή Ελέγχου ασχολείται με την εξέταση των διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου, την επιθεώρηση των εσωτερικών χρηματοοικονομικών συστημάτων, την επιθεώρηση των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων, όπως επίσης το διορισμό και τον καθορισμό αμοιβής των εξωτερικών και εσωτερικών ελεγκτών, την εξέταση της ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας των εξωτερικών ελεγκτών και την έγκριση μη-ελεγκτικών εργασιών τους, την εξέταση των οικονομικών καταστάσεων, την επιθεώρηση των συναλλαγών με συνδεδεμένα πρόσωπα και άλλα συναφή θέματα της αρμοδιότητάς της. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου πρέπει να έχει εμπειρία στα λογιστικά ή/και στα ελεγκτικά θέματα.

Τα καθήκοντα της Επιτροπής Ελέγχου περιλαμβάνουν την επιθεώρηση των εσωτερικών χρηματοοικονομικών συστημάτων (company's internal financial controls). Επιπρόσθετα, περιλαμβάνουν την επιθεώρηση των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου (company's internal control).

Η Επιτροπή Ελέγχου επιβλέπει τις διαδικασίες επιλογής λογιστικών αρχών (accounting policies) και λογιστικών υπολογισμών (accounting estimates) στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας, στη βάση των εισηγήσεων του Οικονομικού Διευθυντή της Εταιρείας, και βεβαιώνεται ότι υπάρχει μηχανισμός που να διασφαλίζει τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης και ανίχνευσης απάτης.

Στα καθήκοντα της Επιτροπής Ελέγχου περιλαμβάνονται επίσης τα εξής:

• i. Εξασφάλιση της λειτουργίας του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για την επαγγελματική εφαρμογή του εσωτερικού ελέγχου, του Διεθνούς Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών (ΙΙΑ),
• ii. Προσδιορισμός και εξέταση της λειτουργίας του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου της Εταιρείας,
• iii. Παρακολούθηση και επιθεώρηση της ορθής λειτουργίας του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου και εξέταση των περιοδικών εκθέσεων ελέγχου του τμήματος,
• iv. Διασφάλιση της ανεξαρτησίας του εσωτερικού ελέγχου και προτείνει στο ΔΣ το διορισμό και την ανάκληση του επικεφαλής του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου,
• v. Αξιολόγηση του επικεφαλής του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου, ο οποίος θα πρέπει να κατέχει επαρκή και συναφή ακαδημαϊκά ή/και επαγγελματικά προσόντα, καθώς και εργασιακή πείρα,
• vi. Συζήτηση με τον ελεγκτή για τις ουσιώδεις ελεγκτικές διαφορές που προέκυψαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου του και οι οποίες είτε επιλύθηκαν στη συνέχεια είτε έμειναν ανεπίλυτες,

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

vii. Συζήτηση με τον ελεγκτή για την έκθεσή του που αναφέρεται στις αδυναμίες του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, ιδίως δε αυτές που αφορούν τις διαδικασίες της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων.

Η Εταιρεία δεν διαθέτει Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου, παρόλα αυτά αναθέτει θέματα εσωτερικού ελέγχου σε εξωτερικούς επαγγελματίες. Για το έτος 2022, το ΔΣ έχει αναθέσει την ευθύνη διεξαγωγής του Εσωτερικού Ελέγχου στην PricewaterhouseCoopers Ltd («PwC»). Γίνεται περεταίρω επεξήγηση στο σημείο «Β.6. Εσωτερικός Έλεγχος».

Για το έτος 2022, οι εξωτερικοί ελεγκτές της Εταιρείας είναι οι κκ. Grant Thornton (Cyprus) Ltd, οι οποίοι θεωρούνται ανεξάρτητοι.

Για το έτος 2022, οι κκ. Grant Thornton (Cyprus) Ltd έχουν συμβληθεί να παρέχουν υπηρεσίες φορολογικών συμβούλων σχετικά με την εξέταση των φορολογικών δηλώσεων του 2022 των κυπριακών εταιρειών του Συγκροτήματος.

Η Επιτροπή Ελέγχου έδωσε τη συγκατάθεσή της για τη σύμβαση/συνέχιση των πιο πάνω μη ελεγκτικών υπηρεσιών αφού προηγουμένως έχει εκτιμήσει δεόντως τους κινδύνους για την ανεξαρτησία και τις σχετικές διασφαλίσεις και αφού επιβεβαίωσε ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις της παραγράφου 3 του Άρθρου 5 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014 όσον αφορά την άμεση ή επουσιώδη επίπτωση των υπηρεσιών αυτών, ξεχωριστά ή συνολικά, στις ελεγχόμενες οικονομικές καταστάσεις, την τεκμηρίωση της εκτίμησης της επίπτωσης και ότι οι αρχές της ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας που θεσπίζονται στην οδηγία 2006/34/ΕΚ τηρούνται από το νόμιμο ελεγκτικό γραφείο κ.κ Grant Thornton (Cyprus) Ltd.

Η Επιτροπή Ελέγχου επιβεβαιώνει ότι οι εξωτερικοί ελεγκτές κκ. Grant Thornton (Cyprus) Ltd δεν παρείχαν μη ελεγκτικές υπηρεσίες που απαγορεύονται σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014 και το άρθρο 72 του περί Ελεγκτών Νόμου του 2017 και ότι η αντικειμενικότητα και η ανεξαρτησία τους έχει εξασφαλιστεί. Επίσης, επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν μη ελεγκτικές υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί από τους κκ. Grant Thornton (Cyprus) Ltd προς την Εταιρεία και το Συγκρότημα, οι οποίες δεν έχουν γνωστοποιηθεί στις ξεχωριστές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις.

Η Επιτροπή Ελέγχου απαρτίζεται από τα πιο κάτω μέλη, τα οποία είναι μη εκτελεστικοί Διοικητικοί Σύμβουλοι:

Πρόεδρος: Γεώργιος Κουρρής

Μέλη: Βαρνάβας Ειρήναρχος, Δημήτριος Φιλιππίδης

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου, κ. Γεώργιος Kουρρής, είναι εγκεκριμένος λογιστής, είναι Μέλος του Institute of Chartered Accountants in England and Wales, και έχει σημαντική εμπειρία στα λογιστικά και στα ελεγκτικά θέματα.

B.6. Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων

Στα καθήκοντα της Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων περιλαμβάνεται η επιθεώρηση των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων της Εταιρείας και η επίβλεψη τους.

Η Εταιρεία διατηρεί Εγχειρίδιο Διαχείρισης Κινδύνων στο οποίο καταγράφονται αναλυτικά με κατηγοριοποίηση οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει η Εταιρεία όπως και η πολιτική και διαδικασία διαχείρισής τους από τη Διεύθυνση. Κατά το 2022, η Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων συνεδρίασε 2 φορές.

Η Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων, η οποία αποτελείται μόνο από μη Εκτελεστικούς Διοικητικούς Συμβούλους, συνεδριάζει τουλάχιστον μια φορά κάθε τρίμηνο και ο Πρόεδρός της ενημερώνει το ΔΣ.

Τα καθήκοντα της Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων περιλαμβάνουν τη διαμόρφωση της στρατηγικής ανάληψης κάθε μορφής κινδύνων που σχετίζονται με τις εργασίες της Εταιρείας όπως επίσης και την επιθεώρηση και επίβλεψη των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων της Εταιρείας.

Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης (συνέχεια)

Στα καθήκοντα της Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων περιλαμβάνονται επίσης τα εξής:

• i. Να μεριμνά για τη διαρκή αποτελεσματικότητα του εσωτερικού συστήματος διαχείρισης κινδύνων της Εταιρείας και την ενσωμάτωσή του στη διαδικασία λήψης των επιχειρηματικών αποφάσεων, όσον αφορά κάθε μορφή κινδύνου.
• ii. Να καθορίζει τις αρχές που πρέπει να διέπουν τη διαχείριση των κινδύνων ως προς την αναγνώριση, πρόβλεψη, μέτρηση, παρακολούθηση, έλεγχο και αντιμετώπισή τους σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα επιχειρηματική στρατηγική.
• iii. Να ενημερώνει το ΔΣ της Εταιρείας για όλα τα θέματα που αφορούν τη στρατηγική ανάληψη κινδύνων.

Η Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων απαρτίζεται από τα πιο κάτω μέλη, τα οποία είναι μη εκτελεστικοί Διοικητικοί Σύμβουλοι:

Πρόεδρος: Δημήτριος Φιλιππίδης

Μέλη: Βαρνάβας Ειρήναρχος, Γεώργιος Κουρρής

B.7. Εσωτερικός Έλεγχος

Το ΔΣ της Εταιρείας, θεωρώντας ως θέμα ύψιστης σημασίας την ύπαρξη ενός υγιούς συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου, προκειμένου να διασφαλίζονται τα συμφέροντα των μετόχων καθώς και η αξιοπιστία της Εταιρείας, έχει αναθέσει την ευθύνη διεξαγωγής του Εσωτερικού Ελέγχου σε ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο. Για τα έτη 2020-2022 το ΔΣ έχει αναθέσει την ευθύνη διεξαγωγής του Εσωτερικού Ελέγχου στους ελεγκτές PricewaterhouseCoopers Ltd. Οι Εσωτερικοί Ελεγκτές της Εταιρείας, ως ανεξάρτητη υπηρεσία, αναφέρουν και παρουσιάζουν στην Επιτροπή Ελέγχου, στην Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και στο ΔΣ τα ευρήματα του ελεγκτικού έργου που διενεργούν.

Κατά το έτος 2020, οι εσωτερικοί ελεγκτές κκ. PwC διενέργησαν αξιολόγηση των κινδύνων των εργασιών της Εταιρείας και εκπόνησαν σχέδιο ελέγχου για την περίοδο 2020-2022 στο οποίο καθορίστηκαν οι τομείς ελέγχου. Στο σχέδιο περιλαμβάνονται οι ακόλουθοι τομείς: (1) ρυθμίσεις διακυβέρνησης και κανονιστικής συμμόρφωσης, (2) διαχείριση επενδύσεων, (3) διαχείριση συστημάτων πληροφορικής, (4) λογιστικές και χρηματοοικονομικές διαδικασίες και (5) διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.

Την ευθύνη για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου (internal controls) της Εταιρείας την έχει το ΔΣ της Εταιρείας. Το ΔΣ της Εταιρείας έχει επιθεωρήσει τις εκθέσεις των εσωτερικών ελεγκτών. Με βάση τα αναφερόμενα ευρήματα στις εκθέσεις των εσωτερικών ελεγκτών, το ΔΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Εταιρεία διαθέτει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο / σύστημα εσωτερικού ελέγχου στους τομείς που εξετάστηκαν, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την πολυπλοκότητα των λειτουργιών της Εταιρείας. Ταυτόχρονα, το ΔΣ, μέσω της Διεύθυνσης της Εταιρείας, προβαίνει σε διορθωτικές ενέργειες αναφορικά με τις διαπιστωμένες παρατηρήσεις των εσωτερικών ελεγκτών. Το ΔΣ βεβαιώνει ότι έχει επιθεωρήσει την ορθότητα, πληρότητα και εγκυρότητα των πληροφοριών που παρέχονται στους επενδυτές.

Το ΔΣ βεβαιώνει ότι, κατά τη διάρκεια του έτους που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και μέχρι την ημερομηνία της παρούσας έκθεσης, δεν έχει περιέλθει εις γνώση του οποιαδήποτε παράβαση των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων και Κανονισμών.

B.8. Δανεισμός Διοικητικών Συμβούλων

Κατά το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, δεν έγινε οποιοσδήποτε δανεισμός προς τα μέλη του ΔΣ της Εταιρείας. Οι συναλλαγές της Εταιρείας με συνδεδεμένα πρόσωπα παρουσιάζονται στη Σημείωση 33 των οικονομικών καταστάσεων.

B.9. Δρώσα Οικονομική Μονάδα

Το ΔΣ της Εταιρείας βεβαιώνει ότι έχει λάβει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η κατά γράμμα τήρηση των διατάξεων του ΚΕΔ, και ότι η Εταιρεία προτίθεται να συνεχίσει να λειτουργεί ως δρώσα οικονομική μονάδα (going concern) για τους επόμενους δώδεκα μήνες.

• -
  -

Κύρια θέματα ελέγχου συμπεριλαμβανομένων των σημαντικότερων κινδύνων ουσιωδών ανακριβειών, που περιλαμβάνει εκτιμώμενους κινδύνους ουσιωδών ανακριβειών που οφείλονται σε απάτη

Τα κύρια θέματα ελέγχου είναι εκείνα που, κατά την επαγγελματική μας κρίση, ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα θέματα αυτά έχουν εξεταστεί στο πλαίσιο του ελέγχου των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων ως σύνολο, για τη διαμόρφωση της γνώμης μας επί αυτών και δεν εκφέρουμε ξεχωριστή γνώμη σχετικά με αυτά τα θέματα. Για καθένα από τα πιο κάτω θέματα, η περιγραφή μας ως το πώς ο έλεγχός μας εξέτασε το θέμα παρέχεται στο πλαίσιο αυτό.

Έχουμε εκπληρώσει τις ευθύνες που περιγράφονται στην παράγραφο Ευθύνες του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Ενοποιημένων και Ξεχωριστών Οικονομικών Καταστάσεων της έκθεσής μας, συμπεριλαμβανομένων σε σχέση με τα θέματα αυτά. Κατά συνέπεια, ο έλεγχός μας περιελάμβανε τη διενέργεια διαδικασιών που σχεδιάστηκαν για να ανταποκρίνονται στην εκτίμησή μας για τους κινδύνους για ουσιώδη σφάλματα στις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις. Τα αποτελέσματα των ελεγκτικών διαδικασιών μας, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών που διενεργήθηκαν για την εξέταση των παρακάτω θεμάτων, παρέχουν τη βάση για την ελεγκτική μας γνώμη στις συνημμένες ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις.

Κύρια θέματα ελέγχου συμπεριλαμβανομένων των σημαντικότερων κινδύνων ουσιωδών ανακριβειών, που περιλαμβάνει εκτιμώμενους κινδύνους ουσιωδών ανακριβειών που οφείλονται σε απάτη	Πώς αντιμετωπίστηκαν τα κύρια θέματα ελέγχου στον έλεγχό μας
Λογιστικοποίηση για την επένδυση σε
συνδεδεμένη εταιρεία (Συγκρότημα και Εταιρεία)
– Ελληνική Τράπεζα
Η επένδυση 21,33% (2021: 21,02%) στη συνδεδεμένη εταιρεία Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ (Ελληνική Τράπεζα) λογιστικοποείται από το Συγκρότημα και την Εταιρεία με τη μέθοδο καθαρής θέσης. Η Διεύθυνση ελέγχει ετησίως για ύπαρξη αντικειμενικών τεκμηρίων για πιθανή απομείωση της λογιστικής της αξίας και αναλόγως γίνεται αξιολόγηση για απομείωση. Το μερίδιο του Συγκροτήματος και της Εταιρείας στα κέρδη μετά από φόρους και στα λοιπά συνολικά έσοδα της επένδυσης στη συνδεδεμένη για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022 ήταν κέρδος €4.987.205 και ζημιά €948.517 αντίστοιχα και η λογιστική αξία της συμμετοχής στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης ήταν €211.460.287 στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Έχουμε καθορίσει ότι αυτό αποτελεί κύριο θέμα ελέγχου στη βάση της σημαντικής συμβολής της επένδυσης στη συνδεδεμένη στα αποτελέσματα, στο σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και στα ίδια κεφάλαια της Εταιρείας και του Συγκροτήματος, καθώς επίσης και των σημαντικών κρίσεων και εκτιμήσεων που έγιναν από τη Διεύθυνση κατά την αξιολόγηση για τυχόν απομείωση στην αξία της επένδυσης.	Οι ελεγκτικές μας διαδικασίες σχετικά με την επένδυση στη συνδεδεμένη εταιρεία περιέλαβαν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:  Εκδώσαμε οδηγίες ελέγχου στους νόμιμους ελεγκτές της Ελληνικής Τράπεζας, ως οι ελεγκτές ενός συστατικού του Συγκροτήματος όπως προνοείται από το Διεθνές Πρότυπο Ελέγχου ΔΠΕ600. Οι οδηγίες κάλυψαν τις σημαντικές περιοχές ελέγχου, καθώς και τις πληροφορίες και τα παραδοτέα που απαιτείτο να αναφερθούν πίσω σε εμάς ως η ομάδα ελέγχου του Συγκροτήματος. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας, πραγματοποιήθηκαν με τους νόμιμους ελεγκτές της Ελληνικής Τράπεζας διάφορες συναντήσεις και συζητήσεις σχετικά με τον προγραμματισμό, την εκτέλεση διαδικασιών ελέγχου και ολοκλήρωση της ελεγκτικής τους εργασίας για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022.  Αξιολογήσαμε την ικανότητα, τις δυνατότητες και την αντικειμενικότητα των νόμιμων ελεγκτών της Ελληνικής Τράπεζας.  Επιθεωρήσαμε τους υπολογισμούς που ετοίμασε η Διεύθυνση για να ελέγξουμε ότι η λογιστική της μεθόδου καθαρής θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 2022 είναι σύμφωνη με τα ΔΠΧΑ.  Λάβαμε από τη Διεύθυνση την αξιολόγηση που έγινε για την ύπαρξη αντικειμενικών τεκμηρίων για πιθανή απομείωση της λογιστικής αξίας της συνδεδεμένης και αξιολογήσαμε τις σημαντικές κρίσεις και εκτιμήσεις που έγιναν από τη Διεύθυνση.

(Συγκρότημα και Εταιρεία) καθώς και εκτίμηση της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας ακινήτων που κατηγοριοποιούνται ως αποθέματα (Συγκρότημα). Tο Συγκρότημα και η Εταιρεία κατέχουν ακίνητα για επένδυση ύψους €30.232.921 και €2.181.000 αντίστοιχα (Σημείωση 18 των οικονομικών καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας ακινήτων καταστάσεων). Το Συγκρότημα κατέχει επίσης αποθέματα ακινήτων ύψους €11.638.020 τα ακόλουθα:  (Σημείωση 21 των οικονομικών καταστάσεων). τις διαδικασίες σχετικά με τα δεδομένα Η εύλογη αξία των ακινήτων για επένδυση καθώς και η εύλογη αξία των αποθεμάτων που εκτιμήσεων από τη Διεύθυνση.  χρησιμοποιήθηκε για καθορισμό της καθαρής Έχουμε λάβει τις μελέτες εκτιμήσεων που ρευστοποιήσιμης αξίας τους υπολογίστηκε από τη Διεύθυνση στη βάση εκτιμήσεων που έγιναν από δύο ανεξάρτητους προσοντούχους εκτιμητές για το κάθε ένα από τα ακίνητα. Η αποτίμηση των ακινήτων για επένδυση και των με βάση τις εκτιμήσεις αυτές.  αποθεμάτων ακινήτων είναι ένα από τα κύρια Έχουμε συγκρίνει, σε δειγματοληπτική βάση, θέματα ελέγχου λόγω του μεγέθους των υπολοίπων, καθώς και της ανάγκης για εξειδικευμένη τεχνογνωσία και δυνητικά της χρήσης  σημαντικών κρίσεων και εκτιμήσεων που Έχουμε ελέγξει, εκτελώντας υπολογισμούς δημιουργούν σημαντικό κίνδυνο ουσιωδών ανακριβειών. υπολογισμών που έγιναν από τους εκτιμητές για τις κύριες παραδοχές Οι γνωστοποιήσεις σχετικά με τα ακίνητα για χρησιμοποιήθηκαν στις εκτιμήσεις.  επένδυση και τα αποθέματα ακινήτων Διενεργήσαμε συναντήσεις με τους εκτιμητές περιλαμβάνονται στις Σημειώσεις 3, 18 και 21 των οικονομικών καταστάσεων. επίσης και αντικειμενικότητας και της ανεξαρτησίας των εκτιμητών.  παραδοχών που χρησιμοποιήθηκαν στις και της ικανότητας, των δυνατοτήτων και	Οι γνωστοποιήσεις του Συγκροτήματος σχετικά με τη λογιστική πολιτική, τις κρίσεις και τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν για την επένδυση στη συνδεδεμένη και κατά την αξιολόγηση της ανάγκης απομείωσης της επένδυσης περιλαμβάνονται στις σημειώσεις 3 και 20 των οικονομικών καταστάσεων.	 Αξιολογήσαμε κατά πόσο οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις σχετικά με την επένδυση στη συνδεδεμένη εταιρεία.
	Αποτίμηση αξίας ακινήτων για επένδυση
		Οι ελεγκτικές μας διαδικασίες σχετικά με την αποτίμηση της αξίας των ακινήτων για επένδυση καθώς και την εκτίμηση της που κατηγοριοποιούνται ως αποθέματα περιέλαβαν μεταξύ άλλων Έχουμε καταγράψει την κατανόησή μας για τις πολιτικές, που χρησιμοποιήθηκαν στις εκτιμήσεις και την εξέταση των έχουν ετοιμάσει ανεξάρτητοι εκτιμητές ακινήτων για λογαριασμό του Συγκροτήματος και εξετάσαμε ότι η εύλογη αξία που χρησιμοποιήθηκε για την αποτίμηση των ακινήτων για επένδυση καθώς και για τον υπολογισμό της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας των αποθεμάτων ακινήτων είναι τα σημαντικά δεδομένα που παρουσιάζονται στις μελέτες εκτιμήσεων των ανεξάρτητων εκτιμητών με ενοικιαστήρια συμβόλαια, τίτλους ιδιοκτησίας και αρχιτεκτονικά σχέδια. σε δειγματολογική βάση, την αριθμητική ακρίβεια των ανεξάρτητους που των ακινήτων της Κύπρου στην παρουσία της Διεύθυνσης με σκοπό την αξιολόγηση των μεθόδων εκτίμησης καθώς της ικανότητας, των δυνατοτήτων, της Χρησιμοποιήσαμε την εξειδικευμένη ανεξάρτητη ομάδα μας με εξειδίκευση σε θέματα εκτιμήσεων για την αξιολόγηση, σε δειγματολογική βάση, των μεθόδων εκτίμησης και της καταλληλόλητας των παραμέτρων και εκθέσεις εκτιμήσεων για τον υπολογισμό της εύλογης αξίας σε ορισμένα από τα ακίνητα εκτός Κύπρου καθώς επίσης της αντικειμενικότητας των εκτιμητών αυτών.

	 Έχουμε αξιολογήσει κατά πόσο οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις σχετικά με την αποτίμηση των ακινήτων για επένδυση και των αποθεμάτων ακινήτων.
--	-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αναφορά σε άλλες πληροφορίες

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τις άλλες πληροφορίες. Οι άλλες πληροφορίες αποτελούνται από τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης, στην Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Περί Εταιρικής Διακυβέρνησης και στην Κατάσταση Επενδύσεων, αλλά δεν περιλαμβάνουν τις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελεγκτή επί αυτών.

Η γνώμη μας επί των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων δεν καλύπτει τις άλλες πληροφορίες και δεν εκφέρουμε ούτε θα εκφράσουμε οποιοδήποτε συμπέρασμα διασφάλισης επί αυτών.

Σχετικά με τον έλεγχο των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων, η ευθύνη μας είναι να διαβάσουμε τις άλλες πληροφορίες που αναφέρονται παραπάνω, έτσι ώστε να αξιολογήσουμε, κατά πόσο αυτές δεν συνάδουν ουσιωδώς με τις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις ή με τη γνώση που έχουμε αποκτήσει κατά τη διάρκεια του ελέγχου, ή διαφαίνεται να είναι ουσιωδώς εσφαλμένες.

Εάν, με βάση τις διαδικασίες που έχουμε πραγματοποιήσει σχετικά με τις άλλες πληροφορίες που έχουμε παραλάβει πριν την ημερομηνία της έκθεσης του ανεξάρτητου ελεγκτή, συμπεράνουμε ότι υπάρχει ουσιώδες σφάλμα σε αυτές τις άλλες πληροφορίες, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε το γεγονός αυτό. Δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτα επί αυτού.

Ευθύνες του Διοικητικού Συμβουλίου και των υπεύθυνων για θέματα διακυβέρνησης για τις Ενοποιημένες και Ξεχωριστές Οικονομικές Καταστάσεις

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113, και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που το Διοικητικό Συμβούλιο καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος.

Κατά την κατάρτιση των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων, το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο να αξιολογήσει την ικανότητα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος να συνεχίσουν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες, γνωστοποιώντας, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, θέματα που σχετίζονται με τη συνέχιση της δραστηριότητας του Συγκροτήματος και της Εταιρείας και την υιοθέτηση της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας, εκτός εάν το Διοικητικό Συμβούλιο προτίθεται, είτε να θέσει το Συγκρότημα και την Εταιρεία σε εκκαθάριση ή να παύσει τις δραστηριότητες, ή όταν δεν έχει ρεαλιστικές εναλλακτικές επιλογές από το να προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες.

Οι υπεύθυνοι για θέματα διακυβέρνησης είναι υπεύθυνοι για την επίβλεψη της διαδικασίας χρηματοοικονομικής αναφοράς του Συγκροτήματος και της Εταιρείας.

Ευθύνες του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Ενοποιημένων και Ξεχωριστών Οικονομικών Καταστάσεων

Οι στόχοι μας, είναι να αποκτήσουμε λελογισμένη διασφάλιση για το κατά πόσον οι ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις στο σύνολό τους είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος και η έκδοση έκθεσης ελεγκτή η οποία να περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Λελογισμένη διασφάλιση συνιστά υψηλού βαθμού διασφάλιση αλλά όχι εγγύηση ότι ο έλεγχος, όπως αυτός πραγματοποιήθηκε με βάση τα ΔΠΕ, πάντοτε θα εντοπίζει ένα ουσιώδες σφάλμα όταν αυτό υπάρχει. Σφάλματα δύναται να προκύψουν είτε από απάτη, είτε από λάθος και θεωρούνται ουσιώδη εάν, μεμονωμένα ή αθροιστικά, θα μπορούσε εύλογα να αναμενόταν ότι θα επηρεάσουν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών που λήφθηκαν με βάση αυτές τις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις.

Ως μέρος ενός ελέγχου σύμφωνα με τα ΔΠΕ, ασκούμε επαγγελματική κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό καθ' όλη τη διάρκεια του ελέγχου. Επίσης:

• Αναγνωρίζουμε και αξιολογούμε τους κινδύνους για ουσιώδη σφάλματα στις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις, που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε ελεγκτικές διαδικασίες, οι οποίες ανταποκρίνονται στους κινδύνους αυτούς και λαμβάνουμε ελεγκτικά τεκμήρια, τα οποία είναι επαρκή και κατάλληλα για να αποτελέσουν τη βάση της γνώμης μας. Ο κίνδυνος μη εντοπισμού ενός ουσιώδους σφάλματος, που οφείλεται σε απάτη, είναι μεγαλύτερος από αυτόν που οφείλεται σε λάθος, λόγω του ότι η απάτη μπορεί να περιλαμβάνει συμπαιγνία, πλαστογραφία, εσκεμμένες παραλείψεις, ψευδείς δηλώσεις ή την παράκαμψη των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου.
• Κατανοούμε τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που είναι σχετικές με τον έλεγχο, προκειμένου να σχεδιάσουμε ελεγκτικές διαδικασίες, που είναι κατάλληλες υπό τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου του Συγκροτήματος και της Εταιρείας.
• Αξιολογούμε την καταλληλόλητα των λογιστικών πολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του λελογισμένου των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από το Διοικητικό Συμβούλιο.
• Συμπεραίνουμε για την καταλληλόλητα της χρήσης από το Διοικητικό Συμβούλιο της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας και, με βάση τα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν, κατά πόσον υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα που να σχετίζεται με γεγονότα ή συνθήκες που να υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, που ενδέχεται να φανερώσει σημαντική αμφιβολία ως προς την ικανότητα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας να συνεχίσουν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες. Εάν συμπεράνουμε ότι υφίσταται ουσιώδης αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι στην έκθεσή μας να επισύρουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις στις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις, ή εάν τέτοιες γνωστοποιήσεις είναι ανεπαρκείς, να τροποποιήσουμε τη γνώμη μας. Τα συμπεράσματά μας βασίζονται στα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελεγκτή. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή συνθήκες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα το Συγκρότημα και η Εταιρεία να παύσουν να λειτουργούν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες.
• Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, δομή και περιεχόμενο των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, και κατά πόσο οι ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις αντικατοπτρίζουν τις συναλλαγές και γεγονότα με τρόπο που να επιτυγχάνεται η αληθινή και δίκαιη εικόνα.
• Λαμβάνουμε επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια αναφορικά με τις οικονομικές πληροφορίες των οντοτήτων ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντός του Συγκροτήματος για να εκφράσουμε γνώμη επί των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Είμαστε υπεύθυνοι για την καθοδήγηση, επίβλεψη και εκτέλεση του ελέγχου των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Παραμένουμε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ελεγκτική μας γνώμη.

Μεταξύ άλλων θεμάτων, κοινοποιούμε στους υπεύθυνους για θέματα διακυβέρνησης, θέματα σχετικά με το προβλεπόμενο πεδίο και χρονοδιάγραμμα του ελέγχου και σημαντικά ευρήματα από τον έλεγχο, συμπεριλαμβανομένων τυχόν σημαντικών ελλείψεων στις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου, που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας.

Επίσης, παρέχουμε στους υπεύθυνους για θέματα διακυβέρνησης δήλωση ότι έχουμε συμμορφωθεί με τις σχετικές απαιτήσεις δεοντολογίας που αφορούν στην ανεξαρτησία μας και κοινοποιούμε σε αυτούς όλες τις σχέσεις και άλλα θέματα που μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία μας και, όπου είναι εφαρμόσιμο, τα σχετικά μέτρα προστασίας.

Από τα θέματα που κοινοποιήθηκαν στους υπεύθυνους για θέματα διακυβέρνησης, καθορίζουμε τα θέματα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία στον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου και, ως εκ τούτου, είναι τα κύρια θέματα ελέγχου.

Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων

Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 10(2) του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014, παρέχουμε τις πιο κάτω πληροφορίες στην Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή, οι οποίες απαιτούνται επιπρόσθετα από τις απαιτήσεις των Διεθνών Προτύπων Ελέγχου.

Ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο (ESEF)

Έχουμε ελέγξει τα ψηφιακά αρχεία για το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο (ESEF) της Εταιρείας και του Συγκροτήματος, για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, το οποίο περιλαμβάνει ένα αρχείο XHTML με τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή και αρχεία XBRL με τη σήμανση που πραγματοποιήθηκε από την οντότητα της ενοποιημένης κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 2022, και τις ενοποιημένες καταστάσεις αποτελεσμάτων και λοιπών συνολικών εσόδων, μεταβολών καθαρής θέσης και ταμειακών ροών για το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και των γνωστοποιήσεων που πραγματοποιούνται είτε στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις βάσει των ΔΠΧΑ είτε με σχετική παραπομπή σε άλλα μέρη των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, οι οποίες αντιστοιχούν στα στοιχεία του Παραρτήματος ΙΙ του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού ΕΕ 2019/815 της 17 Δεκεμβρίου 2018 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως τροποποιείται από καιρού εις καιρό ( ο «Κανονισμός ESEF») (τα «ψηφιακά αρχεία»).

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση και τη δημοσιοποίηση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022 σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό ΕΕ 2019/815 της 17ης Δεκεμβρίου 2018 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ο «Κανονισμός ESEF»).

Η ευθύνη μας είναι να εξετάσουμε τα ψηφιακά αρχεία που έχει ετοιμάσει το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας. Σύμφωνα με τις Οδηγίες Ελέγχου που εκδόθηκαν από τον Σύνδεσμο Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (οι «Οδηγίες Ελέγχου»), απαιτείται από εμάς να σχεδιάσουμε και να εκτελέσουμε τις ελεγκτικές μας διαδικασίες προκειμένου να εξετάσουμε εάν το περιεχόμενο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων που περιλαμβάνονται στα ψηφιακά αρχεία αντιστοιχεί στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις που έχουμε ελέγξει, και εάν η μορφή και η σήμανση που περιλαμβάνονται στους ψηφιακούς φακέλους έχουν ετοιμαστεί από κάθε ουσιώδη άποψη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού ESEF.

Κατά τη γνώμη μας, τα ψηφιακά αρχεία που εξετάστηκαν αντιστοιχούν στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις που περιλαμβάνονται στα ψηφιακά αρχεία, παρουσιάζονται και σημαίνονται, από κάθε ουσιώδη άποψη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού ESEF.

Διορισμός του Ελεγκτή και Περίοδος Διορισμού

Διοριστήκαμε για πρώτη φορά ως ελεγκτές για το έτος 2021 από την Ετήσια Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Εταιρείας που έγινε στις 29 Ιουνίου 2021. Ο διορισμός μας ανανεώνεται ετησίως με ψήφισμα των μετόχων και αντιπροσωπεύει μια συνολική περίοδο αδιάκοπου διορισμού δύο ετών.

Συνοχή της πρόσθετης Έκθεσης προς την Επιτροπή Ελέγχου

Επιβεβαιώνουμε ότι η γνώμη μας επί των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων η οποία εκφέρεται σε αυτήν την έκθεση, συνάδει με την πρόσθετη έκθεσή μας στην Επιτροπή Ελέγχου της Εταιρείας που έχει εκδοθεί στις 20 Απριλίου 2023 σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014.

Παροχή Μη Ελεγκτικών Υπηρεσιών

Δηλώνουμε ότι δεν παρείχαμε μη ελεγκτικές υπηρεσίες που απαγορεύονται σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014 και το άρθρο 72 του περί Ελεγκτών Νόμου του 2017. Επίσης δεν υπάρχουν μη ελεγκτικές υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί από εμάς προς την Εταιρεία και το Συγκρότημα, οι οποίες δεν έχουν γνωστοποιηθεί στις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις ή στην Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης.

Άλλα Νομικά Θέματα

Σύμφωνα με τις επιπρόσθετες απαιτήσεις του περί Ελεγκτών Νόμου του 2017, αναφέρουμε τα πιο κάτω:

• Κατά τη γνώμη μας, με βάση τις εργασίες που έγιναν κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας, η Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης έχει καταρτιστεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113 και οι πληροφορίες που δίνονται στην έκθεση αυτή συνάδουν με τις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις.
• Mε βάση τη γνώση και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος της Εταιρείας και του Συγκροτήματος που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των ξεχωριστών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε εάν έχουμε εντοπίσει ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης και Ενοποιημένη Έκθεση Διαχείρισης. Δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτα επί αυτού.
• Κατά τη γνώμη μας, με βάση τις εργασίες που έγιναν κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας, τα πληροφοριακά στοιχεία της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης, που παρουσιάζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των υποπαραγράφων (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113 και η οποία περιλαμβάνεται ως ειδικό τμήμα της Έκθεσης Διαχείρισης και Ενοποιημένης Έκθεσης Διαχείρισης, έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τις σχετικές απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113 και συνάδουν με τις ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις.
• Κατά τη γνώμη μας, με βάση τις εργασίες που έγιναν κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας, έχουν παρασχεθεί στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όλα τα πληροφοριακά στοιχεία που αναφέρονται στις υποπαραγράφους (i), (ii), (iii), (vi) και (vii) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113.
• Με βάση τη γνώση και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος της Εταιρείας και του Συγκροτήματος που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε εάν έχουμε εντοπίσει ουσιώδεις ανακρίβειες στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όσον αφορά τα στοιχεία που αφορούν τις υποπαραγράφους (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113. Δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτα επί αυτού.

Ενοποιημένη Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων και Λοιπών Συνολικών Εσόδων για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		2022	2021
	Σημ.	€	€
Έσοδα
Έσοδα από μερίσματα	7	749.394	609.275
Έσοδα από τόκους	7	218.282	203.697
Έσοδα από ενοίκια	8	968.191	1.015.674
Άλλα έσοδα	10	-	17.984
Κέρδος από πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων	12	-	3.601.007
Κέρδος από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	6	2.558.248	4.039.110
		4.494.115	9.486.747
Λειτουργικά έξοδα	11	(1.559.724)	(1.338.963)
Ζημιά από πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων	12	(658.632)	-
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών	23, 26	103.596	5.766
Χρηματοδοτικά έξοδα	13	(315.324)	(374.333)
Αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας	20	2.104.764	43.205
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες
εταιρείες - Verendrya	20	54.027	30.981
Μερίδιο κέρδους / (ζημιάς) από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική Τράπεζα	20	4.987.205	(2.453.968)
Κέρδος πριν τη φορολογία		9.210.027	5.399.435
Φορολογία	14	(105.766)	(60.770)
Καθαρό κέρδος για τη χρήση		9.104.261	5.338.665
Λοιπά συνολικά έσοδα
Ποσά που πιθανόν να επανακατηγοριοποιηθούν στην ενοποιημένη
κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική Τράπεζα		(1.778.323)	(1.066.468)
Ποσά που δεν θα επανακατηγοριοποιηθούν στην ενοποιημένη
κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Μερίδιο κέρδους από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική Τράπεζα		829.806	341.203
Λοιπά συνολικά έσοδα	20	(948.517)	(725.265)
Συνολικά έσοδα για τη χρήση		8.155.744	4.613.400
Καθαρό κέρδος αποδοτέο σε:
Μετόχους Εταιρείας		9.104.261	5.338.665
Βασικό και πλήρως κατανεμημένο κέρδος ανά μετοχή - σεντ	15	4,55	2,67
Συνολικά έσοδα αποδοτέα σε:
Μετόχους Εταιρείας		8.155.744	4.613.400
Συνολικά έσοδα ανά μετοχή - σεντ	15	4,08	2,31

Ενοποιημένη Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		31/12/2022	31/12/2021
	Σημ.	€	€
ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία
Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία	17	1.451.388	1.473.214
Ακίνητα για επένδυση	18	30.232.921	30.350.533
Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες	20	211.460.287	205.371.916
Εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες	23	11.994.685	11.603.917
Αναβαλλόμενη φορολογία	28	261.751	358.497
Σύνολο μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων		255.401.032	249.158.077
Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία
Αποθέματα ακινήτων	21	11.638.020	12.070.636
Άλλα εισπρακτέα ποσά	22	232.570	147.753
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	25	19.482.918	20.299.176
Τραπεζικές καταθέσεις	26	8.000	8.000
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών	26	761.303	917.223
Τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις	30	37.032	26.739
Σύνολο κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων		32.159.843	33.469.527
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων		287.560.875	282.627.604
ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
Ίδια κεφάλαια
Μετοχικό κεφάλαιο	27	140.000.000	140.000.000
Αποθεματικά		137.087.650	130.064.956
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων		277.087.650	270.064.956
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Μακροπρόθεσμα δάνεια	32	5.111.753	7.023.808
Σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων		5.111.753	7.023.808
Τρέχουσες υποχρεώσεις
Τραπεζικά παρατραβήγματα	32	-	303.495
Τρέχουσες δόσεις μακροπρόθεσμων δανείων	32	1.840.528	1.838.302
Πρόβλεψη για ζημιές συνδεδεμένων εταιρειών	20	2.620.720	2.594.747
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	29	900.224	802.296
Σύνολο τρεχουσών υποχρεώσεων		5.361.472	5.538.840
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων		287.560.875	282.627.604
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή - σεντ	15	138,54	135,03

Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών στα Ίδια Κεφάλαια για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

	Σημ.	Μετοχικό κεφάλαιο €	Αποθεματικό συναλλαγματικών διαφορών €	Αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας €	Συσσωρευμένα κέρδη €	Σύνολο ιδίων κεφαλαίων €
Υπόλοιπο την 1 Ιανουαρίου 2021		140.000.000	319.437	119.850.066	6.790.143	266.959.646
Αναπροσαρμογές προηγούμενων ετών		-	-	-	(128.363)	(128.363)
Καθαρό κέρδος για τη χρήση μετά τη φορολογία		-	-	-	5.338.665	5.338.665
Λοιπά συνολικά έσοδα για τη χρήση μετά τη φορολογία	20	-	-	-	(725.265)	(725.265)
Άλλες συναλλαγές με τους μετόχους	20	-	-	-	(1.379.727)	(1.379.727)
Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2021 / 1 Ιανουαρίου 2022		140.000.000	319.437	119.850.066	9.895.453	270.064.956
Καθαρό κέρδος για τη χρήση μετά τη φορολογία		-	-	-	9.104.261	9.104.261
Μεταφορά μεταξύ αποθεματικών		-	-	2.147.969	(2.147.969)	-
Λοιπά συνολικά έσοδα για τη χρήση μετά τη φορολογία	20	-	-	-	(948.517)	(948.517)
Άλλες συναλλαγές με τους μετόχους	20	-	-	-	(1.133.050)	(1.133.050)
Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2022		140.000.000	319.437	121.998.035	14.770.178	277.087.650

Εταιρείες που δεν διανέμουν το 70% των κερδών τους μετά τη φορολογία, όπως αυτά προσδιορίζονται με βάση τον περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμο, κατά τη διάρκεια των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, λογίζονται κατά την 31η Δεκεμβρίου του δεύτερου έτους πως έχουν διανεμηθεί ως μέρισμα. Το ποσό της λογιζόμενης διανομής μερίσματος μειώνεται με οποιοδήποτε πραγματικό μέρισμα που ήδη διανεμήθηκε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του δεύτερου έτους για το έτος στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται.

Επί του ποσού της λογιζόμενης διανομής μερίσματος καταβάλλεται από την Εταιρεία για λογαριασμό των μετόχων έκτακτη αμυντική εισφορά με συντελεστή 17% (ισχύει από το 2014) όταν οι ενδιαφερόμενοι μέτοχοι είναι φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου και έχουν την κατοικία τους (domicile) στην Κύπρο. Επιπρόσθετα από το 2019 (λογιζόμενη διανομή μερίσματος κερδών έτους 2017), καταβάλλεται από την Εταιρεία για λογαριασμό των μετόχων εισφορά στο Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ) με συντελεστή 2,65% (μέχρι τις 30 Ιουνίου 2020 ο συντελεστής ήταν 1,70%), όταν οι ενδιαφερόμενοι μέτοχοι είναι φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου ανεξαρτήτως κατοικίας (domicile) τους.

Το αποθεματικό συναλλαγματικών διαφορών αποτελείται από τις συσσωρευμένες συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την ενοποίηση εξαρτημένων εταιρειών.

Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, η αρνητική υπεραξία που προέκυψε το 2019 κατά την απόκτηση σημαντικής επιρροής στη συνδεδεμένη εταιρεία Ελληνική Τράπεζα (Σημ. 20) μεταφέρθηκε από το αποθεματικό συσσωρευμένων κερδών στο αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας. Κατά τη διάρκεια του 2022 μεταφέρθηκε στο αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας επιπλέον ποσό ύψους €2.147.969 που αφορά την αρνητική υπεραξία που προέκυψε από την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα κατά τη διάρκεια του 2021 και του 2022. Τα κέρδη που προκύπτουν από την αρνητική υπεραξία δεν είναι πραγματοποιηθέντα και θεωρούνται ως μη διαθέσιμα για διανομή.

Η αναπροσαρμογή ύψους €128.363 για το έτος 2021 αφορά ποσό που προέκυψε από την πρώτη εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» σε συνδεδεμένη εταιρεία της Verendrya Ventures Limited και δεν είχε αναγνωριστεί από την Verendrya Ventures Limited κατά τα προηγούμενα χρόνια.

Ενοποιημένη Κατάσταση Ταμειακών Ροών για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		2022	2021
	Σημ.	€	€
Ροή μετρητών από εργασίες
Κέρδος για τη χρήση πριν τη φορολογία		9.210.027	5.399.435
Αναπροσαρμογές για:
Αποσβέσεις εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων	17	64.611	64.043
Κέρδος από πώληση και επανεκτίμηση εμπράγματων πάγιων
περιουσιακών στοιχείων	17	(36.727)	(33.237)
Κέρδος από διάθεση και επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	6		(4.039.110)
Ζημιά από πώληση και επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση	12	(2.558.248)	1.333.370
Αρνητική υπεραξία	20	238.719 (2.104.764)	(43.205)
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες
Μερίδιο (κέρδους) / ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες	20 20	(54.027) (4.987.205)	(30.981) 2.453.968
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών		(103.525)	(5.764)
Τόκους δανείων πληρωτέους	32		320.135
Καθαρή ροή μετρητών πριν τις αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης		306.132 (25.007)	5.418.654
Μείωση / (αύξηση) στα αποθέματα ακινήτων		432.616	(5.072.017)
(Αύξηση) / μείωση στα άλλα εισπρακτέα ποσά		(84.817)	33.878
Αύξηση στα καθαρά εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες		(207.243)	(203.678)
Καθαρές αγοραπωλησίες χρηματοοικονομικών περιουσιακών
στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία
μέσω των αποτελεσμάτων	25	3.374.506	102.233
Αύξηση / (μείωση) στους εμπορικούς και άλλους πιστωτές		97.928	(27.348)
Αγορά ακινήτων για επένδυση	18	(123.123)	(37.753)
Αναπροσαρμογή κόστους ακινήτων για επένδυση	18	2.016	5.926
Είσπραξη από πώληση ακινήτων για επένδυση		-	130.000
Μετρητά από εργασίες		3.466.876	349.895
Φορολογία που πληρώθηκε		(19.313)	(24.377)
Καθαρά μετρητά από εργασίες		3.447.563	325.518
Ροή μετρητών από επενδυτικές δραστηριότητες
Αγορά εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων	17	(6.058)	(4.001)
Αγορά συνδεδεμένων εταιρειών	20	(1.077.969)	(54.498)
Καθαρά μετρητά για επενδυτικές δραστηριότητες		(1.084.027)	(58.499)
Ροή μετρητών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες
Είσπραξη από νέα δάνεια	32	-	2.982.090
Αποπληρωμή δανείων	32	(2.215.961)	(3.597.953)
Καθαρά μετρητά για χρηματοδοτικές δραστηριότητες		(2.215.961)	(615.863)
Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών		147.575	(348.844)
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών στην αρχή της χρήσης		613.728	962.572
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών στο τέλος της χρήσης	26	761.303	613.728

Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων και Λοιπών Συνολικών Εσόδων Ιθύνουσας Εταιρείας

για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		2022	2021
	Σημ.	€	€
Έσοδα
Έσοδα από μερίσματα	7	1.290.694	1.059.775
Έσοδα από τόκους	7	212.517	203.694
Έσοδα παρόμοια με έσοδα από τόκους	7	34.767	34.383
Έσοδα από ενοίκια	8	58.400	74.650
Άλλα έσοδα	10	18.564	71.901
Κέρδος από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	6	2.500.441	3.996.603
		4.115.383	5.441.006
Λειτουργικά έξοδα	11	(1.295.326)	(1.083.834)
Ζημιά από πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων	12	(41.432)	(18.423)
(Απομείωση) / αντιστροφή απομείωσης επενδύσεων σε εξαρτημένες εταιρείες	19	(367.000)	3.936.000
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών	23, 26	103.596	5.766
Χρηματοδοτικά έξοδα	13	(319.056)	(379.046)
Αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας	20	2.104.764	43.205
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες
- Verendrya	20	54.027	30.981
Μερίδιο κέρδους / (ζημιάς) από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική
Τράπεζα	20	4.987.205	(2.453.968)
Κέρδος πριν τη φορολογία		9.342.161	5.521.687
Φορολογία	14	7.084	(1.682)
Καθαρό κέρδος για τη χρήση		9.349.245	5.520.005
Λοιπά συνολικά έσοδα
Ποσά που πιθανόν να επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση
λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική Τράπεζα		(1.778.323)	(1.066.468)
Ποσά που δεν θα επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση
λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Μερίδιο κέρδους από συνδεδεμένες εταιρείες - Ελληνική Τράπεζα		829.806	341.203
Λοιπά συνολικά έσοδα	20	(948.517)	(725.265)
Συνολικά έσοδα για τη χρήση		8.400.728	4.794.740

Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης Ιθύνουσας Εταιρείας στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		31/12/2022	31/12/2021
	Σημ.	€	€
ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία	17	61.780	75.027
Ακίνητα για επένδυση	18	2.181.000	2.224.000
Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων	31	142.199	203.141
Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες	19	13.352.872	13.719.872
Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες	20	211.460.287	205.371.916
Εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες	24	11.994.685	11.603.917
Σύνολο μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων		239.192.823	233.197.873
Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία
Άλλα εισπρακτέα ποσά	22	38.064	33.847
Εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες	24	27.836.851	27.785.079
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	25	19.482.918	20.299.176
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών	26	568.294	749.433
Τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις	30	33.926	-
Σύνολο κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων		47.960.053	48.867.535
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων		287.152.876	282.065.408
ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
Ίδια κεφάλαια
Μετοχικό κεφάλαιο	27	140.000.000	140.000.000
Αποθεματικά		137.023.579	129.755.901
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων		277.023.579	269.755.901
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Μακροπρόθεσμα δάνεια	32	5.111.753	7.023.808
Υποχρεώσεις μίσθωσης	31	67.909	130.996
Σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων		5.179.662	7.154.804
Τρέχουσες υποχρεώσεις
Τραπεζικά παρατραβήγματα	32	-	303.495
Τρέχουσες δόσεις μακροπρόθεσμων δανείων	32	1.840.528	1.838.302
Υποχρεώσεις μίσθωσης	31	67.477	67.477
Πρόβλεψη για ζημιές συνδεδεμένων εταιρειών	20	2.620.720	2.594.747
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	29	420.910	346.136
Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις	30	-	4.546
Σύνολο τρεχουσών υποχρεώσεων		4.949.635	5.154.703
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων		287.152.876	282.065.408
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή – σεντ	15	138,51	134,88

Κατάσταση Μεταβολών στα Ίδια Κεφάλαια Ιθύνουσας Εταιρείας για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

	Σημ.	Μετοχικό κεφάλαιο €	Αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας €	Συσσωρευμένα κέρδη €	Σύνολο ιδίων κεφαλαίων €
Υπόλοιπο την 1 Ιανουαρίου 2021		140.000.000	119.850.066	6.619.185	266.469.251
Αναπροσαρμογές προηγούμενων ετών		-	-	(128.363)	(128.363)
Καθαρό κέρδος για τη χρήση μετά τη φορολογία		-	-	5.520.005	5.520.005
Λοιπά συνολικά έσοδα για τη χρήση μετά τη φορολογία	20	-	-	(725.265)	(725.265)
Άλλες συναλλαγές με τους μετόχους	20	-	-	(1.379.727)	(1.379.727)
Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2021 / 1 Ιανουαρίου 2022		140.000.000	119.850.066	9.905.835	269.755.901
Καθαρό κέρδος για τη χρήση μετά τη φορολογία		-	-	9.349.245	9.349.245
Μεταφορά μεταξύ αποθεματικών		-	2.147.969	(2.147.969)	-
Λοιπά συνολικά έσοδα για τη χρήση μετά τη φορολογία	20	-	-	(948.517)	(948.517)
Άλλες συναλλαγές με τους μετόχους	20	-	-	(1.133.050)	(1.133.050)
Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2022		140.000.000	121.998.035	15.025.544	277.023.579

Εταιρείες που δεν διανέμουν το 70% των κερδών τους μετά τη φορολογία, όπως αυτά προσδιορίζονται με βάση τον περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμο, κατά τη διάρκεια των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, λογίζονται κατά την 31η Δεκεμβρίου του δεύτερου έτους πως έχουν διανεμηθεί ως μέρισμα. Το ποσό της λογιζόμενης διανομής μερίσματος μειώνεται με οποιοδήποτε πραγματικό μέρισμα που ήδη διανεμήθηκε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του δεύτερου έτους για το έτος στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται.

Επί του ποσού της λογιζόμενης διανομής μερίσματος καταβάλλεται από την Εταιρεία για λογαριασμό των μετόχων έκτακτη αμυντική εισφορά με συντελεστή 17% (ισχύει από το 2014) όταν οι ενδιαφερόμενοι μέτοχοι είναι φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου και έχουν την κατοικία τους (domicile) στην Κύπρο. Επιπρόσθετα από το 2019 (λογιζόμενη διανομή μερίσματος κερδών έτους 2017), καταβάλλεται από την Εταιρεία για λογαριασμό των μετόχων εισφορά στο Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ) με συντελεστή 2,65% (μέχρι τις 30 Ιουνίου 2020 ο συντελεστής ήταν 1,70%), όταν οι ενδιαφερόμενοι μέτοχοι είναι φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου ανεξαρτήτως κατοικίας (domicile) τους.

Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, η αρνητική υπεραξία που προέκυψε το 2019 κατά την απόκτηση σημαντικής επιρροής στη συνδεδεμένη εταιρεία Ελληνική Τράπεζα (Σημ. 20) μεταφέρθηκε από το αποθεματικό συσσωρευμένων κερδών στο αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας. Κατά τη διάρκεια του 2022 μεταφέρθηκε στο αποθεματικό αρνητικής υπεραξίας επιπλέον ποσό ύψους €2.147.969 που αφορά την αρνητική υπεραξία που προέκυψε από την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα κατά τη διάρκεια του 2021 και του 2022. Τα κέρδη που προκύπτουν από την αρνητική υπεραξία δεν είναι πραγματοποιηθέντα και θεωρούνται ως μη διαθέσιμα για διανομή.

Η αναπροσαρμογή ύψους €128.363 για το έτος 2021 αφορά ποσό που προέκυψε από την πρώτη εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» σε συνδεδεμένη εταιρεία της Verendrya Ventures Limited και δεν είχε αναγνωριστεί από την Verendrya Ventures Limited κατά τα προηγούμενα χρόνια.

Κατάσταση Ταμειακών Ροών Ιθύνουσας Εταιρείας για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

		2022	2021
	Σημ.	€	€
Ροή μετρητών από εργασίες
Κέρδος για τη χρήση πριν τη φορολογία		9.342.161	5.521.687
Αναπροσαρμογές για:
Αποσβέσεις εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων	17	18.457	18.769
Αποσβέσεις δικαιωμάτων χρήσης περιουσιακών στοιχείων	31	60.942	60.943
Κέρδος από διάθεση και επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	6	(2.558.248)	(4.039.110)
Απομείωση / (αντιστροφή απομείωσης) στην αξία των επενδύσεων σε
εξαρτημένες εταιρείες	19	367.000	(3.936.000)
Ζημιά από πώληση και επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση	12	41.432	18.423
Αρνητική υπεραξία	20	(2.104.764)	(43.205)
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες	20	(54.027)	(30.981)
Μερίδιο κέρδους / (ζημιάς) από συνδεδεμένες εταιρείες	20	(4.987.205)	2.453.968
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών		(103.525)	(5.764)
Τόκους δανείων πληρωτέους	32	306.132	320.135
Χρηματοοικονομικό κόστος υποχρεώσεων μίσθωσης	31	5.696	7.691
Καθαρή ροή μετρητών πριν τις αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης		334.051	346.556
(Αύξηση) / μείωση στα άλλα εισπρακτέα ποσά		(4.217)	12.676
Αύξηση στα καθαρά εισπρακτέα ποσά από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες		(259.015)	(41.653)
Καθαρές αγοραπωλησίες χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων
που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	25	3.374.506	102.233
Αύξηση / (μείωση) στους εμπορικούς και άλλους πιστωτές		74.774	(37.699)
Αναπροσαρμογή κόστους ακινήτων για επένδυση	18	1.568	1.577
Μετρητά από εργασίες		3.521.667	383.690
Φορολογία που πληρώθηκε		(31.388)	(1.682)
Καθαρά μετρητά από εργασίες		3.490.279	382.008
Ροή μετρητών από επενδυτικές δραστηριότητες
Αγορά εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων	17	(5.210)	(1.111)
Αγορά συνδεδεμένων εταιρειών	20	(1.077.969)	(54.498)
Καθαρά μετρητά για επενδυτικές δραστηριότητες		(1.083.179)	(55.609)
Ροή μετρητών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες
Είσπραξη από νέα δάνεια	32	-	2.982.090
Αποπληρωμή δανείων	32	(2.215.961)	(3.597.953)
Αποπληρωμή υποχρεώσεων μίσθωσης	31	(68.783)	(66.144)
Καθαρά μετρητά για χρηματοδοτικές δραστηριότητες		(2.284.744)	(682.007)
Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών		122.356	(355.608)
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών στην αρχή της χρήσης		445.938	801.546
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών στο τέλος της χρήσης	26	568.294	445.938

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

1. Γενικές πληροφορίες

Σύσταση

Η Demetra Holdings Plc (η "Εταιρεία") συστάθηκε στην Κύπρο ως δημόσια εταιρεία περιορισμένης ευθύνης σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, στις 30 Δεκεμβρίου 1999. Οι μετοχές της Εταιρείας εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου στις 27 Απριλίου 2000. Το εγγεγραμμένο γραφείο της Εταιρείας βρίσκεται στη Λεωφόρο Λεμεσού 13, 5ος όροφος, 2112 Λευκωσία, Κύπρος.

Κύριες δραστηριότητες

Το Συγκρότημα είναι όμιλος εταιρειών και δραστηριοποιείται, μεταξύ άλλων, σε τρεις κύριους επιχειρηματικούς τομείς: (1) συμμετοχές σε μετοχικούς τίτλους και άλλες κινητές αξίες και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, (2) ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων, και (3) συμμετοχές σε άλλα έργα.

Οικονομικές καταστάσεις

Οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος μπορούν να ληφθούν από το εγγεγραμμένο γραφείο της Εταιρείας που βρίσκεται στη Λεωφόρο Λεμεσού 13, 5ος όροφος, 2112 Λευκωσία, Κύπρος ή από την ιστοσελίδα της εταιρείας: www.demetra.com.cy.

2. Υιοθέτηση νέων και αναθεωρημένων Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς

α. Νέα και τροποποιημένα Πρότυπα και Διερμηνείες

Κατά το τρέχον έτος, το Συγκρότημα υιοθέτησε όλα τα νέα και αναθεωρημένα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) τα οποία σχετίζονται με τις εργασίες του και είναι εφαρμόσιμα για λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την 1 Ιανουαρίου 2022. Η υιοθέτηση αυτή δεν έχει επιφέρει σημαντικές μεταβολές στις λογιστικές πολιτικές του Συγκροτήματος.

Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 3: Συνενώσεις επιχειρήσεων

Το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων δημοσίευσε την «Αναφορά στο εννοιολογικό πλαίσιο (τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 3)» με τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 3 «Συνενώσεις επιχειρήσεων» που επικαιροποιούν μια παρωχημένη αναφορά στο ΔΠΧΑ 3 χωρίς να μεταβάλλουν σημαντικά τις λογιστικές απαιτήσεις για συνενώσεις επιχειρήσεων.

Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 16: Ενσώματα πάγια - Έσοδα πριν από την προβλεπόμενη χρήση

Οι τροποποιήσεις του προτύπου απαγορεύουν στην οικονομική οντότητα να αφαιρεί από το κόστος ενός στοιχείου ενσώματων παγίων τυχόν έσοδα από την πώληση στοιχείων που έχουν παραχθεί, ενώ φέρνει το εν λόγω περιουσιακό στοιχείο στη θέση και την κατάσταση που απαιτούνται ώστε να είναι σε θέση να λειτουργεί με τον τρόπο που προβλέπεται από τη Διεύθυνση. Αντίθετα, η οικονομική οντότητα αναγνωρίζει τα έσοδα από την πώληση τέτοιων στοιχείων και το κόστος παραγωγής αυτών των στοιχείων, στα αποτελέσματα.

Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 37: Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία επαχθείς συμβάσεις - κόστος εκπλήρωσης σύμβασης

Οι αλλαγές στις επαχθείς συμβάσεις - κόστος εκπλήρωσης μιας σύμβασης διευκρινίζουν ότι το «κόστος εκπλήρωσης» μιας σύμβασης περιλαμβάνει το «κόστος που σχετίζεται άμεσα με τη σύμβαση». Οι δαπάνες που σχετίζονται άμεσα με μια σύμβαση μπορεί να είναι είτε πρόσθετες δαπάνες για την εκπλήρωση της εν λόγω σύμβασης (παραδείγματα θα ήταν η άμεση εργασία, τα υλικά) είτε μια κατανομή άλλων δαπανών που σχετίζονται άμεσα με την εκπλήρωση της σύμβασης (ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο επιμερισμός της χρέωσης απόσβεσης για ένα στοιχείο ενσώματων παγίων που χρησιμοποιείται για την εκπλήρωση της σύμβασης).

Ετήσιες βελτιώσεις στα πρότυπα ΔΠΧΑ Κύκλος 2018 - 2020

Ο Κύκλος Ετήσιων Βελτιώσεων στα Πρότυπα ΔΠΧΑ 2018 - 2020 επιφέρει τροποποιήσεις στα ακόλουθα πρότυπα:

1. ΔΠΧΑ 1 Πρώτη φορά υιοθέτηση των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς: η τροποποίηση επιτρέπει σε μια θυγατρική που εφαρμόζει το ΔΠΧΑ 1 να επιμετρά τις σωρευτικές διαφορές μετάφρασης χρησιμοποιώντας τα ποσά που αναφέρονται από τη μητρική της, με βάση την ημερομηνία μετάβασης της μητρικής εταιρείας στα ΔΠΧΑ.

2. ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά μέσα: η τροπολογία διευκρινίζει ποιες αμοιβές περιλαμβάνει μια οικονομική οντότητα όταν εφαρμόζει το κριτήριο του «10 τοις εκατό» του ΔΠΧΑ 9 κατά την αξιολόγηση της παύσης αναγνώρισης μιας χρηματοοικονομικής υποχρέωσης. Η οικονομική οντότητα περιλαμβάνει μόνο τις αμοιβές που καταβλήθηκαν ή εισπράχθηκαν μεταξύ της οικονομικής οντότητας (του δανειολήπτη) και του δανειστή, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών που καταβλήθηκαν ή εισπράχθηκαν είτε από την οικονομική οντότητα είτε από τον δανειστή για λογαριασμό του άλλου.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

2. Υιοθέτηση νέων και αναθεωρημένων Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (συνέχεια)

α. Νέα και τροποποιημένα Πρότυπα και Διερμηνείες (συνέχεια)

1. ΔΠΧΑ 16 Μισθώσεις: η τροποποίηση του επεξηγηματικού παραδείγματος 13 που συνοδεύει το ΔΠΧΑ 16 αφαιρεί από το παράδειγμα την απεικόνιση της επιστροφής των βελτιώσεων μίσθωσης από τον εκμισθωτή, προκειμένου να επιλυθεί οποιαδήποτε πιθανή σύγχυση σχετικά με την αντιμετώπιση των κινήτρων μίσθωσης που ενδέχεται να προκύψει λόγω του τρόπου με τον οποίο απεικονίζονται τα κίνητρα μίσθωσης στο εν λόγω παράδειγμα.

2. ΔΛΠ 41 Γεωργία: η τροποποίηση καταργεί την απαίτηση του ΔΛΠ 41 για τις οικονομικές οντότητες να εξαιρούν τη φορολογία των ταμειακών ροών κατά την επιμέτρηση της εύλογης αξίας ενός βιολογικού περιουσιακού στοιχείου χρησιμοποιώντας μια τεχνική παρούσας αξίας, η οποία διασφαλίζει συνέπεια με τις απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 13.

β. Πρότυπα και Διερμηνείες που έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν τεθεί σε ισχύ

Μέχρι την ημερομηνία έγκρισης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, έχουν εκδοθεί νέα πρότυπα, διερμηνείες και τροποποιήσεις υφιστάμενων προτύπων, η εφαρμογή των οποίων δεν είναι υποχρεωτική για την τρέχουσα λογιστική περίοδο και τα οποία το Συγκρότημα δεν εφάρμοσε νωρίτερα, ως ακολούθως:

Πρότυπα και Διερμηνείες που έχουν εκδοθεί από το ΣΔΛΠ και υιοθετήθηκαν από την ΕΕ

ΔΠΧΑ 17: Ασφαλιστήρια συμβόλαια

Το ΔΠΧΑ 17 «Ασφαλιστήρια συμβόλαια» τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023 και εφαρμόζεται αναδρομικά. Το ΔΠΧΑ 17 θεσπίζει αρχές για την αναγνώριση, επιμέτρηση, παρουσίαση και γνωστοποίηση ασφαλιστικών συμβάσεων, αντασφαλιστικών συμβάσεων και επενδυτικών συμβάσεων με χαρακτηριστικά διακριτικής συμμετοχής.

Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων και της Πρακτικής Κατάστασης ΔΠΧΑ 2: Γνωστοποίηση των λογιστικών πολιτικών

Οι τροποποιήσεις του ΔΛΠ 1 απαιτούν από τις εταιρείες να γνωστοποιούν τις σημαντικές πληροφορίες λογιστικής πολιτικής τους και όχι τις σημαντικές λογιστικές πολιτικές τους. Οι τροποποιήσεις σύμφωνα με την Πρακτική Κατάσταση ΔΠΧΑ 2 παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της έννοιας της σημαντικότητας στις γνωστοποιήσεις λογιστικής πολιτικής. Οι τροποποιήσεις ισχύουν για ετήσιες περιόδους αναφοράς που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2023, ενώ επιτρέπεται η προγενέστερη εφαρμογή τους.

Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8 Λογιστικές πολιτικές, μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων και σφάλματα: ορισμός των λογιστικών εκτιμήσεων

Οι τροποποιήσεις εισάγουν τον ορισμό των λογιστικών εκτιμήσεων και περιλαμβάνουν άλλες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8 για να βοηθήσουν τις οικονομικές οντότητες να διακρίνουν τις μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων από τις μεταβολές των λογιστικών πολιτικών. Οι τροποποιήσεις ισχύουν για ετήσιες περιόδους αναφοράς που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2023, ενώ επιτρέπεται η προγενέστερη εφαρμογή τους.

Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 12 Φόροι εισοδήματος: Αναβαλλόμενος φόρος που σχετίζεται με περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις που προκύπτουν από μία ενιαία συναλλαγή

Οι τροποποιήσεις απαιτούν από τις εταιρείες να αναγνωρίζουν τον αναβαλλόμενο φόρο επί συναλλαγών οι οποίες, κατά την αρχική αναγνώριση, οδηγούν σε ίσα ποσά φορολογητέων και εκπεπτέων προσωρινών διαφορών. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις θα εφαρμόζονται συνήθως σε συναλλαγές όπως οι μισθώσεις για τον μισθωτή και οι υποχρεώσεις παροπλισμού. Οι τροποποιήσεις ισχύουν για ετήσιες περιόδους αναφοράς που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2023, ενώ επιτρέπεται η προγενέστερη εφαρμογή τους.

Πρότυπα και Διερμηνείες που έχουν εκδοθεί από το ΣΔΛΠ και δεν υιοθετήθηκαν ακόμη από την ΕΕ

• Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 16 Μισθώσεις: Υποχρέωση μίσθωσης σε πώληση και επαναμίσθωση

Η τροποποίηση του ΔΠΧΑ 16 Μισθώσεις καθορίζει τις απαιτήσεις που χρησιμοποιεί ένας πωλητής-μισθωτής για την επιμέτρηση της υποχρέωσης μίσθωσης που προκύπτει από μια συναλλαγή πώλησης και επαναμίσθωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο πωλητής-μισθωτής δεν αναγνωρίζει κανένα ποσό κέρδους ή ζημιάς που σχετίζεται με το δικαίωμα χρήσης που διατηρεί. Μια συναλλαγή πώλησης και επαναμίσθωσης περιλαμβάνει τη μεταβίβαση ενός περιουσιακού στοιχείου από μια οικονομική οντότητα (τον πωλητή-μισθωτή) σε άλλη οικονομική οντότητα (τον αγοραστή-εκμισθωτή) και την επαναμίσθωση του ίδιου περιουσιακού στοιχείου από τον πωλητή-μισθωτή. Η τροποποίηση αποσκοπεί στη βελτίωση των απαιτήσεων για τις συναλλαγές πώλησης και επαναμίσθωσης στο ΔΠΧΑ 16. Δεν αλλάζει τη λογιστική των μισθώσεων που δεν σχετίζονται με συναλλαγές πώλησης και επαναμίσθωσης. Η τροποποίηση εφαρμόζεται στις ετήσιες περιόδους αναφοράς που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 και θα έχει αναδρομική ισχύ. Επιτρέπεται η προγενέστερη εφαρμογή.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

2. Υιοθέτηση νέων και αναθεωρημένων Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (συνέχεια)

β. Πρότυπα και Διερμηνείες που έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν τεθεί σε ισχύ (συνέχεια)

Πρότυπα και Διερμηνείες που έχουν εκδοθεί από το ΣΔΛΠ και δεν υιοθετήθηκαν ακόμη από την ΕΕ (συνέχεια)

• Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων: ταξινόμηση των Υποχρεώσεων ως Μακροπρόθεσμων ή Βραχυπρόθεσμων

Το ΣΔΛΠ εξέδωσε τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 Παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων (οι τροποποιήσεις) προκειμένου να διευκρινίσει τις απαιτήσεις για την ταξινόμηση των υποχρεώσεων ως μακροπρόθεσμων ή βραχυπρόθεσμων. Οι τροποποιήσεις διευκρινίζουν: (α) τι σημαίνει δικαίωμα αναβολής του διακανονισμού, (β) ότι το δικαίωμα αναβολής πρέπει να υφίσταται στο τέλος της περιόδου αναφοράς και (γ) ότι η ταξινόμηση δεν επηρεάζεται από την πιθανότητα ότι μια οικονομική οντότητα θα ασκήσει το δικαίωμα αναβολής. Οι όροι μιας υποχρέωσης που θα μπορούσε, κατ' επιλογή του αντισυμβαλλομένου, να οδηγήσει στον διακανονισμό της με τη μεταβίβαση των ιδίων συμμετοχικών τίτλων της οντότητας δεν επηρεάζουν την ταξινόμησή της ως κυκλοφορούσας ή μη κυκλοφορούσας εάν η οικονομική οντότητα ταξινομεί το δικαίωμα προαίρεσης ως συμμετοχικό τίτλο, αναγνωρίζοντας τον χωριστά από την υποχρέωση ως στοιχείο ιδίων κεφαλαίων ενός σύνθετου χρηματοπιστωτικού μέσου. Οι τροποποιήσεις ισχύουν για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ επιτρέπεται η εφαρμογή νωρίτερα.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει πως η υιοθέτηση αυτών των προτύπων χρηματοοικονομικής αναφοράς σε μελλοντικές περιόδους δεν θα έχει σημαντική επίδραση στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Συγκροτήματος.

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών

Οι κυριότερες λογιστικές αρχές που υιοθετήθηκαν κατά την ετοιμασία αυτών των ενοποιημένων και ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος αναφέρονται πιο κάτω. Αυτές οι αρχές έχουν εφαρμοστεί με συνέπεια για όλες τις περιόδους που παρουσιάζονται σε αυτές τις οικονομικές καταστάσεις, εκτός από όπου δηλώνεται διαφορετικά.

Βάση ετοιμασίας και δήλωση συμμόρφωσης

Οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος έχουν ετοιμαστεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113. Συνάδουν επίσης με τις πρόνοιες των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων και Κανονισμών και των Περί Προϋποθέσεων Διαφάνειας (Κινητές Αξίες προς Διαπραγμάτευση σε Ρυθμιζόμενη Αγορά) Νόμων και σχετικών Οδηγιών της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου.

Η ετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί τη χρήση ορισμένων σημαντικών λογιστικών εκτιμήσεων και την άσκηση κρίσης από τη Διεύθυνση στη διαδικασία εφαρμογής των λογιστικών αρχών του Συγκροτήματος και της Εταιρείας. Επίσης απαιτείται η χρήση υπολογισμών και παραδοχών που επηρεάζουν τα αναφερθέντα ποσά των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων και τα αναφερθέντα ποσά εισοδημάτων και εξόδων κατά τη διάρκεια της υπό αναφορά χρήσεως. Παρά το γεγονός ότι αυτοί οι υπολογισμοί βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της Διεύθυνσης σε σχέση με τις τρέχουσες συνθήκες και ενέργειες, τα πραγματικά αποτελέσματα μπορεί τελικά να διαφέρουν από αυτούς τους υπολογισμούς. Περαιτέρω πληροφορίες δίδονται στη Σημείωση 5 πιο κάτω.

Οι ενοποιημένες και ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις έχουν ετοιμαστεί με βάση την αρχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας (going concern), παρουσιάζονται σε Ευρώ και ετοιμάστηκαν με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, προσαρμοσμένη έτσι που να περιλαμβάνει την επανεκτίμηση των ακινήτων για επένδυση, των αποθεμάτων ακινήτων που επιμετρούνται στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία όταν αυτή είναι χαμηλότερη από το κόστος, των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων και των εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων (γη και κτήρια) και των δανείων από εξαρτημένες εταιρείες στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις που επιμετρούνται στην εύλογη τους αξία.

Το ιστορικό κόστος βασίζεται στην εύλογη αξία της αντιπαροχής που δίνεται για την απόκτηση αγαθών και υπηρεσιών.

Η εύλογη αξία περιγράφεται ως η τιμή που μια οντότητα θα λάμβανε κατά την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου ή κατά τη μεταβίβαση μιας υποχρέωσης σε μια κανονική συναλλαγή στην κύρια (ή την πλέον συμφέρουσα) αγορά, κατά την ημερομηνία επιμέτρησης υπό τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς (ήτοι, τιμή εξόδου) ανεξαρτήτως του εάν η τιμή αυτή είναι άμεσα παρατηρήσιμη ή εκτιμάται με τη χρήση άλλης τεχνικής αποτίμησης.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Βάση ετοιμασίας και δήλωση συμμόρφωσης (συνέχεια)

Η επιμέτρηση της εύλογης αξίας αφορά ένα συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο ή μια υποχρέωση. Ως εκ τούτου, κατά την επιμέτρηση της εύλογης αξίας, μια οντότητα λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά του περιουσιακού στοιχείου ή της υποχρέωσης εάν οι συμμετέχοντες στην αγορά θα λάμβαναν υπόψη τα εν λόγω χαρακτηριστικά κατά την τιμολόγηση του περιουσιακού στοιχείου ή της υποχρέωσης κατά την ημερομηνία επιμέτρησης. Τα εν λόγω χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την κατάσταση και τη θέση του περιουσιακού στοιχείου καθώς επίσης και τους περιορισμούς, εφόσον υπάρχουν, όσον αφορά την πώληση ή τη χρήση του περιουσιακού στοιχείου.

Για την αύξηση της συνέπειας και της συγκρισιμότητας στις επιμετρήσεις εύλογης αξίας και τις συναφείς γνωστοποιήσεις, το ΔΠΧΑ 13 καθορίζει ιεραρχία εύλογης αξίας που κατηγοριοποιεί σε τρία επίπεδα τις εισροές στις τεχνικές αποτίμησης που χρησιμοποιούνται για την επιμέτρηση της εύλογης αξίας:

Τα δεδομένα 1ου επιπέδου είναι οι επίσημες χρηματιστηριακές τιμές (χωρίς προσαρμογή) στις αγορές για πανομοιότυπα περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις στις οποίες έχει πρόσβαση η οντότητα κατά την ημερομηνία επιμέτρησης.

Τα δεδομένα 2ου επιπέδου είναι εισροές πέραν των επίσημων χρηματιστηριακών τιμών που περιλαμβάνονται στο 1ο επίπεδο οι οποίες είναι παρατηρήσιμες για το περιουσιακό στοιχείο ή την υποχρέωση είτε άμεσα είτε έμμεσα.

Τα δεδομένα 3ου επιπέδου είναι μη παρατηρήσιμες εισροές για το περιουσιακό στοιχείο ή την υποχρέωση.

Για χρηματοοικονομικά μέσα που αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος στην εύλογη αξία, η Διεύθυνση της Εταιρείας καθορίζει εάν έχουν πραγματοποιηθεί μεταφορές μεταξύ των επιπέδων της ιεραρχίας με επαναξιολόγηση της κατηγοριοποίησής τους (με βάση το χαμηλότερο επίπεδο δεδομένων που είναι σημαντικό για την επιμέτρηση της εύλογης αξίας στο σύνολό της) κατά την ημερομηνία που κρίνεται ότι προκύπτει αλλαγή των περιστάσεων.

Συνεχιζόμενη δραστηριότητα

Η Διεύθυνση της Εταιρείας έχει προβεί σε εκτίμηση της δυνατότητας της Εταιρείας και του Συγκροτήματος να διατηρηθούν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες και έχει ικανοποιηθεί ότι η Εταιρεία και το Συγκρότημα διαθέτουν τους οικονομικούς πόρους για να συνεχίσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους στο προβλεπόμενο μέλλον. Η Διεύθυνση έχει εξετάσει τις ιδιαίτερες συνθήκες και τους κινδύνους στους οποίους εκτίθεται η Εταιρεία και το Συγκρότημα που σχετίζονται με τη στρατιωτική διένεξη μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν αναμένεται να έχουν άμεσο ουσιαστικό αντίκτυπο στη συνέχιση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Περαιτέρω πληροφορίες για τη στρατιωτική διένεξη μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας δίδονται στη Σημείωση 36.

Επιπρόσθετα, η Διεύθυνση της Εταιρείας δε γνωρίζει την ύπαρξη άλλων σχετικών αβεβαιοτήτων, οι οποίες σχετίζονται με γεγονότα ή συνθήκες που μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά τη δυνατότητα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος να διατηρηθούν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες. Κατά συνέπεια, οι οικονομικές καταστάσεις συνεχίζουν να καταρτίζονται βάσει της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας.

Νόμισμα λειτουργίας και παρουσίασης

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος αποτιμούνται χρησιμοποιώντας το νόμισμα του κύριου οικονομικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργεί το Συγκρότημα ("το νόμισμα λειτουργίας"). Το νόμισμα λειτουργίας της Εταιρείας και των πλείστων θυγατρικών είναι το Ευρώ. Το νόμισμα παρουσίασης είναι το Ευρώ.

Βάση ενοποίησης

Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022 περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις της ιθύνουσας εταιρείας (η "Εταιρεία") και όλων των εξαρτημένων εταιρειών της, που όλες μαζί αναφέρονται ως το "Συγκρότημα". Οι οικονομικές καταστάσεις των εξαρτημένων εταιρειών ετοιμάζονται με την ίδια ημερομηνία αναφοράς όπως και της Εταιρείας, χρησιμοποιώντας ομοιόμορφες λογιστικές αρχές.

Οι εξαρτημένες εταιρείες που περιγράφονται στη Σημείωση 19 είναι οι νομικές οντότητες στις οποίες το Συγκρότημα ασκεί έλεγχο. Το Συγκρότημα ελέγχει μία οντότητα όταν α) έχει εξουσία επί της οντότητας, β) είναι εκτεθειμένο ή έχει δικαιώματα σε μεταβλητές αποδόσεις από τη συμμετοχή του στην οντότητα και γ) έχει τη δυνατότητα χρήσης της εξουσίας του για επηρεασμό των αποδόσεών του. Οι εξαρτημένες εταιρείες ενοποιούνται πλήρως από την ημερομηνία κατά την οποία ο έλεγχος μεταφέρεται στο Συγκρότημα, ενώ εξαιρούνται της ενοποίησης από την ημερομηνία που ο έλεγχος παύει να υφίσταται.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Βάση ενοποίησης (συνέχεια)

Το Συγκρότημα επανεκτιμά τον έλεγχο επί μιας οντότητας στην οποία έχει επενδύσει όταν τα γεγονότα και οι περιστάσεις υποδεικνύουν ότι υπάρχουν αλλαγές σε ένα ή περισσότερα από τα τρία στοιχεία ελέγχου που αναφέρονται πιο πάνω.

Όταν το Συγκρότημα κατέχει λιγότερο από το 50% των δικαιωμάτων ψήφου έχει εξουσία πάνω σε μια οντότητα όταν τα δικαιώματα ψήφου που κατέχει είναι επαρκή ώστε πρακτικά να του παρέχουν την ικανότητα να διευθύνει μονομερώς τις συναφείς δραστηριότητες της οντότητας. Το Συγκρότημα λαμβάνει υπόψη όλα τα γεγονότα και τις περιστάσεις και το κατά πόσον τα δικαιώματα ψήφου που έχει είναι επαρκή ώστε να του παρέχουν εξουσία, συμπεριλαμβανομένων των πιο κάτω:

• το πλήθος των δικαιωμάτων ψήφου που κατέχει σε σχέση με το πλήθος και τη διασπορά των δικαιωμάτων ψήφου που κατέχουν άλλα μέρη
• τα δυνητικά δικαιώματα ψήφου που κατέχει το Συγκρότημα, άλλοι κάτοχοι δικαιωμάτων ψήφου ή άλλα μέρη
• τα δικαιώματα που απορρέουν από άλλες συμβατικές ρυθμίσεις, και
• τυχόν πρόσθετα γεγονότα και περιστάσεις που υποδηλώνουν ότι το Συγκρότημα διαθέτει ή δε διαθέτει την ικανότητα να διευθύνει τις σχετικές δραστηριότητες της οντότητας κατά τον χρόνο που οι αποφάσεις αυτές πρέπει να ληφθούν, όπως οι πρακτικές ψηφοφορίας κατά τις προηγούμενες συνελεύσεις των μετόχων.

Τα αποτελέσματα των εξαρτημένων εταιρειών που εξαγοράζονται ή πωλούνται κατά τη διάρκεια μιας χρήσεως, συμπεριλαμβάνονται στην ενοποιημένη κατάσταση αποτελεσμάτων και λοιπών συνολικών εισοδημάτων από την ημερομηνία της ουσιαστικής απόκτησής τους ή μέχρι την ημερομηνία της ουσιαστικής πώλησής τους. Το συνολικό εισόδημα των εξαρτημένων εταιρειών αποδίδεται στους ιδιοκτήτες του Συγκροτήματος και στις μη ελέγχουσες συμμετοχές, ακόμα και όταν αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι μη ελέγχουσες συμμετοχές να παρουσιάζουν ελλειμματικό υπόλοιπο.

Όπου θεωρήθηκε απαραίτητο, έγιναν αναπροσαρμογές στις οικονομικές καταστάσεις των εξαρτημένων, προκειμένου οι λογιστικές τους πολιτικές να συμβαδίζουν με τις λογιστικές πολιτικές που χρησιμοποιεί το Συγκρότημα.

Κατά την ενοποίηση όλες οι διεταιρικές συναλλαγές, υπόλοιπα, έσοδα και έξοδα απαλείφονται πλήρως.

Συνενώσεις επιχειρήσεων

Για όλες τις συνενώσεις επιχειρήσεων χρησιμοποιείται η λογιστική μέθοδος εξαγοράς (acquisition method). Εταιρείες που αγοράστηκαν ή πωλήθηκαν κατά τη διάρκεια του λογιστικού έτους, περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις από την ημερομηνία απόκτησης ή μέχρι την ημερομηνία πώλησής τους.

Το κόστος της απόκτησης υπολογίζεται ως το σύνολο της εύλογης αξίας, κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής των περιουσιακών στοιχείων που παραχωρήθηκαν, των υποχρεώσεων που δημιουργήθηκαν ή αναλήφθηκαν και των συμμετοχικών τίτλων που εκδόθηκαν από το Συγκρότημα ως αντάλλαγμα για τον έλεγχο της εξαρτημένης. Άλλα έξοδα που σχετίζονται με την απόκτηση των εξαρτημένων εταιρειών αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων κατά την περίοδο που το Συγκρότημα ανέλαβε το κόστος και παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες. Τα αναγνωρίσιμα περιουσιακά στοιχεία, οι υποχρεώσεις και οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις της εξαρτημένης τα οποία ικανοποιούν τα κριτήρια για αναγνώριση σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 3, αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία τους κατά την ημερομηνία της απόκτησης, εκτός από τα πιο κάτω:

• Αναβαλλόμενα φορολογικά περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις και υποχρεώσεις ή περιουσιακά στοιχεία σχετικά με παροχές σε εργαζόμενους που αναγνωρίζονται και επιμετρούνται σύμφωνα με το ΔΛΠ 12 "Φόροι Εισοδήματος" και ΔΛΠ19 "Παροχές σε Εργαζομένους" αντιστοίχως,
• Υποχρεώσεις ή συμμετοχικοί τίτλοι σχετικοί με παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών του αποκτώμενου ή με την αντικατάσταση των παροχών που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών του αποκτώμενου με τις παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών του Συγκροτήματος, που επιμετρούνται σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 2 "Παροχές που Εξαρτώνται από την Αξία των Μετοχών" κατά την ημερομηνία απόκτησης, και
• Περιουσιακά στοιχεία (ή ομάδα εκποίησης) τα οποία κατατάσσονται ως κατεχόμενα προς πώληση κατά την ημερομηνία απόκτησης σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 5 "Μη Κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία που Κατέχονται προς Πώληση και Διακοπείσες Δραστηριότητες", τα οποία αναγνωρίζονται και επιμετρούνται σύμφωνα με το εν λόγω πρότυπο.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Συνενώσεις επιχειρήσεων (συνέχεια)

Η εμπορική εύνοια που προκύπτει κατά την απόκτηση αναγνωρίζεται ως ένα περιουσιακό στοιχείο και αρχικά επιμετρείται στο κόστος, το οποίο είναι η διαφορά μεταξύ του αθροίσματος της αντιπαροχής που προσφέρθηκε, του ποσού των δικαιωμάτων μειοψηφίας στην αποκτώμενη οικονομική μονάδα, και της εύλογης αξίας του συμφέροντος που κατείχε προηγουμένως το Συγκρότημα στην αποκτώμενη οικονομική μονάδα (αν υπάρχει), σε σχέση με την αναλογία του Συγκροτήματος στην καθαρή εύλογη αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων και των αναγνωρισμένων ενδεχόμενων υποχρεώσεων της αποκτώμενης οικονομικής μονάδας. Εάν μετά από επανεκτίμηση, η συμμετοχή του Συγκροτήματος στην καθαρή εύλογη αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων και των ενδεχόμενων υποχρεώσεων της εξαρτημένης υπερβαίνει το άθροισμα της αντιπαροχής που προσφέρθηκε, του τυχόν ποσού δικαιώματος μειοψηφίας και της εύλογης αξίας των συμμετοχικών δικαιωμάτων που τυχόν κατείχε το Συγκρότημα προηγουμένως στην αποκτώμενη οικονομική μονάδα, η διαφορά αναγνωρίζεται αμέσως στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Οι μη ελέγχουσες συμμετοχές αντιπροσωπεύουν το μερίδιο του κέρδους ή της ζημιάς και των καθαρών περιουσιακών στοιχείων που δεν κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, το Συγκρότημα. Οι ζημιές μιας εξαρτημένης εταιρείας κατανέμονται στις μη ελέγχουσες συμμετοχές ακόμα και αν αυτό θα οδηγήσει σε αρνητικό υπόλοιπο. Οι μη ελέγχουσες συμμετοχές παρουσιάζονται ξεχωριστά στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων και περιλαμβάνονται στα ίδια κεφάλαια, ξεχωριστά από τα ίδια κεφάλαια που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της Εταιρείας.

Η μεταβολή στο ποσοστό συμμετοχής σε εξαρτημένες εταιρείες (χωρίς την απώλεια ελέγχου) λογιστικοποιείται ως μια συναλλαγή μεταξύ ιδιοκτητών που αφορά τα ίδια κεφάλαια. Κατά συνέπεια, δεν προκύπτει υπεραξία ή κέρδος/(ζημιά) στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων από τέτοιες συναλλαγές αλλά οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει από την προσαρμογή στις μη ελέγχουσες συμμετοχές και της εύλογης αξίας της αντιπαροχής που εισπράχθηκε ή πληρώθηκε αναγνωρίζεται στα ίδια κεφάλαια και αποδίδεται στους μετόχους της εταιρείας. Οι σχετικές συναλλαγματικές διαφορές που αφορούν το μερίδιο που αναλογεί στο ποσοστό των μη ελεγχόντων συμμετοχών που πωλείται, αφαιρούνται από το αποθεματικό συναλλαγματικών διαφορών και μεταφέρονται στις μη ελέγχουσες συμμετοχές. Οι μη ελέγχουσες συμμετοχές επιμετρούνται σε εύλογη αξία ή στην αναλογία του συμφέροντος μειοψηφίας στην καθαρή εύλογη αξία των καθαρών περιουσιακών στοιχείων της αποκτημένης οικονομικής μονάδας. Η επιλογή του τρόπου επιμέτρησης αποφασίζεται σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά ανά συναλλαγή. Άλλα είδη μη ελεγχόντων συμμετοχών επιμετρούνται σε εύλογη αξία, ή κατά περίπτωση, με βάση τις πρόνοιες άλλων ΔΠΧΑ.

Όταν οι συνενώσεις επιχειρήσεων επιτυγχάνονται σταδιακά, το προηγούμενο συμφέρον του Συγκροτήματος στην αποκτώμενη οικονομική μονάδα επιμετρείται ξανά στην εύλογη αξία την ημερομηνία της εξαγοράς (όταν το Συγκρότημα αποκτά τον έλεγχο) και οποιοδήποτε κέρδος ή ζημιά που προκύπτει αναγνωρίζεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Ποσά που δημιουργήθηκαν στην αποκτώμενη οικονομική μονάδα πριν την ημερομηνία εξαγοράς και έχουν αναγνωριστεί στην κατάσταση συνολικών εισοδημάτων μεταφέρονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων όταν η οντότητα πωληθεί.

Όταν η αντιπαροχή που προσφέρεται από το Συγκρότημα κατά τη συνένωση επιχειρήσεων περιλαμβάνει περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις που προκύπτουν από ρύθμιση ενδεχόμενου ανταλλάγματος, το ενδεχόμενο αντάλλαγμα αναγνωρίζεται στην εύλογη του αξία κατά την ημερομηνία απόκτησης και περιλαμβάνεται ως μέρος της αντιπαροχής που προσφέρεται για τη συνένωση. Αλλαγές στην εύλογη αξία του ενδεχόμενου ανταλλάγματος που πληρούν τις προϋποθέσεις των προσαρμογών κατά την περίοδο επιμέτρησης, προσαρμόζονται αναδρομικά, προκαλώντας την αντίστοιχη προσαρμογή στην εμπορική εύνοια, όπου είναι εφαρμόσιμο. Οι προσαρμογές κατά την περίοδο επιμέτρησης είναι προσαρμογές που προκύπτουν από την απόκτηση πρόσθετων πληροφοριών κατά τη διάρκεια της "περιόδου επιμέτρησης" (η οποία δεν μπορεί να υπερβεί το ένα έτος από την ημερομηνία απόκτησης) σχετικά με γεγονότα και συνθήκες που υφίσταντο κατά την ημερομηνία απόκτησης.

Η εκ νέου λογιστικοποίηση των αλλαγών στην εύλογη αξία του ενδεχόμενου ανταλλάγματος που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των προσαρμογών κατά την περίοδο επιμέτρησης εξαρτάται από το πώς κατατάσσεται το ενδεχόμενο αντάλλαγμα. Ενδεχόμενο αντάλλαγμα που κατατάσσεται στα ίδια κεφάλαια δεν επιμετρείται εκ νέου και ο μεταγενέστερος διακανονισμός λογιστικοποιείται στα ίδια κεφάλαια. Ενδεχόμενο αντάλλαγμα που κατατάσσεται ως περιουσιακό στοιχείο ή υποχρέωση επιμετρείται εκ νέου σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9, ή με το ΔΛΠ 37 "Προβλέψεις, Ενδεχόμενες Υποχρεώσεις και Ενδεχόμενα Περιουσιακά Στοιχεία", όπως αρμόζει, και τυχόν κέρδος ή ζημιά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Συνενώσεις επιχειρήσεων (συνέχεια)

Αν η αρχική λογιστικοποίηση μιας συνένωσης επιχειρήσεων δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της περιόδου αναφοράς κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποιείται η συνένωση, το Συγκρότημα αναγνωρίζει στις οικονομικές του καταστάσεις, με προσωρινά ποσά, τα στοιχεία για τα οποία η λογιστικοποίηση δεν είναι ολοκληρωμένη. Τα προσωρινά αυτά ποσά προσαρμόζονται αναδρομικά κατά τη διάρκεια της περιόδου επιμέτρησης, ή πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις αναγνωρίζονται ώστε να αντικατοπτρίζουν νέες πληροφορίες που ελήφθησαν για γεγονότα και συνθήκες που υπήρχαν κατά την ημερομηνία απόκτησης και, εάν ήταν γνωστά, θα είχαν επηρεάσει την επιμέτρηση των ποσών που αναγνωρίστηκαν από εκείνη την ημερομηνία.

Όταν το Συγκρότημα παύσει να έχει τον έλεγχο μιας εξαρτημένης εταιρείας, το κέρδος ή η ζημιά από την πώληση υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ (i) του αθροίσματος της εύλογης αξίας της αντιπαροχής που εισπράχτηκε ή είναι εισπρακτέο και της εύλογης αξίας οποιασδήποτε συμμετοχής που συνεχίζει να έχει το Συγκρότημα στην εν λόγω εταιρεία και (ii) της προηγούμενης λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων (συμπεριλαμβανομένης της εμπορικής εύνοιας) και των υποχρεώσεων της εξαρτημένης εταιρείας και τυχόν συμφέροντος μειοψηφίας. Όταν τα περιουσιακά στοιχεία της εξαρτημένης εταιρείας έχουν επανεκτιμηθεί ή λογιστικοποιούνται σε εύλογη αξία, και το κέρδος ή η ζημιά έχει καταχωρηθεί στην κατάσταση συνολικών εισοδημάτων και συμπεριλαμβάνεται στα ίδια κεφάλαια, τα ποσά που αναγνωρίστηκαν προηγουμένως στην κατάσταση συνολικών εισοδημάτων και συμπεριλήφθηκαν στα ίδια κεφάλαια, λογιστικοποιούνται ως σαν η Εταιρεία να τα έχει πωλήσει (π.χ. αναταξινόμηση στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων ή μεταφορά στο αποθεματικό αποτελεσμάτων, αναλόγως του κονδυλίου). Η εύλογη αξία μιας επένδυσης, που παραμένει στην πρώην εξαρτημένη εταιρεία την ημερομηνία που το Συγκρότημα παύσει να έχει τον έλεγχο, καταχωρείται σε εύλογη αξία με βάση τις πρόνοιες του ΔΠΧΑ 9 "Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση".

Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες

Οι συνδεδεμένες εταιρείες είναι οντότητες στις οποίες το Συγκρότημα εξασκεί σημαντική επιρροή. Σημαντική επιρροή είναι το δικαίωμα συμμετοχής στις αποφάσεις της οικονομικής και επιχειρηματικής πολιτικής της οντότητας, χωρίς όμως να ασκείται έλεγχος ή κοινός έλεγχος πάνω σε αυτές τις πολιτικές.

Οι συνδεδεμένες εταιρείες λογιστικοποιούνται στις ενοποιημένες και στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις της ιθύνουσας εταιρείας σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, εκτός αν η επένδυση κατατάσσεται ως κατεχόμενη προς πώληση σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 5 "Μη Κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία που Κατέχονται προς Πώληση και Διακοπείσες Δραστηριότητες". Σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, οι επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες αρχικά αναγνωρίζονται στην ενοποιημένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης στην τιμή κτήσης η οποία μετέπειτα αναπροσαρμόζεται για την αναγνώριση του μεριδίου του Συγκροτήματος του κέρδους ή ζημιάς και λοιπών συνολικών εισοδημάτων της συνδεδεμένης εταιρείας. Όταν το μερίδιο του Συγκροτήματος στη ζημιά της συνδεδεμένης εταιρείας ισούται ή υπερβαίνει του συμφέροντος στη συνδεδεμένη εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων άλλων μακροπρόθεσμων μη εξασφαλισμένων εισπρακτέων τα οποία στην ουσία αποτελούν μέρος της καθαρής επένδυσης στη συνδεδεμένη εταιρεία, το Συγκρότημα δεν αναγνωρίζει περαιτέρω ζημιές, εκτός εάν έχει αναλάβει νομικές ή τεκμαιρόμενες δεσμεύσεις/υποχρεώσεις ή έχει κάνει πληρωμές εκ μέρους της συνδεδεμένης εταιρείας.

Επένδυση σε συνδεδεμένη εταιρεία λογιστικοποιείται χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της καθαρής θέσης, από την ημερομηνία που γίνεται συνδεδεμένη. Κατά την απόκτηση της επένδυσης σε συνδεδεμένη εταιρεία ακολουθείται η λογιστική αρχή για συνενώσεις επιχειρήσεων, όπως αναφέρεται πιο πάνω. Οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ του κόστους επένδυσης και του μεριδίου του επενδυτή στην καθαρή εύλογη αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων, υποχρεώσεων και ενδεχόμενων υποχρεώσεων της συνδεδεμένης εταιρείας αναγνωρίζεται ως υπεραξία και περιλαμβάνεται στη λογιστική αξία της επένδυσης. Οποιαδήποτε υπέρβαση του μεριδίου του επενδυτή στην καθαρή εύλογη αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων, υποχρεώσεων και ενδεχόμενων υποχρεώσεων της συνδεδεμένης εταιρείας πέραν του κόστους της επένδυσης εξαιρείται από τη λογιστική αξία της επένδυσης και αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα της περιόδου κατά την οποία αποκτάται η επένδυση.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Μετά τη λογιστικοποίηση με τη μέθοδο της καθαρής θέσης προσδιορίζεται κατά πόσο υπάρχουν αντικειμενικά τεκμήρια ότι η καθαρή επένδυση του Συγκροτήματος στη συνδεδεμένη εταιρεία έχει απομειωθεί. Όποτε είναι αναγκαίο, εξετάζεται το ενδεχόμενο απομείωσης της συνολικής λογιστικής αξίας της επένδυσης (συμπεριλαμβανομένης και της υπεραξίας) σύμφωνα με το ΔΛΠ 36, συγκρίνοντας το ανακτήσιμο ποσό της (την υψηλότερη αξία μεταξύ της αξίας λόγω χρήσης και της εύλογης αξίας μείον το κόστος της πώλησης) με τη λογιστική αξία της. Οποιαδήποτε ζημιά απομείωσης αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα.

Το Συγκρότημα διακόπτει τη χρησιμοποίηση της μεθόδου της καθαρής θέσης από την ημερομηνία κατά την οποία η επένδυσή του παύει να αποτελεί επένδυση σε συνδεδεμένη εταιρεία, ή όταν η επένδυση κατατάσσεται ως κατεχόμενη προς πώληση. Αν το Συγκρότημα εξακολουθεί να συμμετέχει στην πρώην συνδεδεμένη εταιρεία και η συμμετοχή του αποτελεί χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο, το Συγκρότημα επιμετρά τη διατηρούμενη συμμετοχή στην εύλογη αξία της κατά την ημερομηνία αυτή και η εύλογη αξία της διατηρούμενης συμμετοχής θεωρείται ως η εύλογη αξία της κατά την αρχική αναγνώριση ως χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9. Η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας της επένδυσης στη συνδεδεμένη εταιρεία κατά την ημερομηνία διακοπής της χρήσης της μεθόδου της καθαρής θέσης και της εύλογης αξίας οποιασδήποτε διατηρούμενης συμμετοχής και τυχόν εισοδημάτων από τη διάθεση μέρους της συμμετοχής στη συνδεδεμένη εταιρεία, περιλαμβάνεται στον υπολογισμό του κέρδους ή ζημιάς από τη διάθεση της επένδυσης στη συνδεδεμένη εταιρεία. Επιπλέον, το Συγκρότημα λογιστικοποιεί όλα τα ποσά που είχαν προηγουμένως αναγνωριστεί στα λοιπά συνολικά εισοδήματα σε σχέση με την εν λόγω επένδυση στη συνδεδεμένη εταιρεία στην ίδια βάση όπως θα απαιτείτο εάν η συνδεδεμένη εταιρεία είχε διαθέσει απευθείας τα σχετικά περιουσιακά στοιχεία ή τις υποχρεώσεις της. Ως εκ τούτου, εάν κέρδος ή ζημιά που έχει αναγνωριστεί προηγουμένως από τη συνδεδεμένη εταιρεία στα λοιπά συνολικά εισοδήματα θα αναταξινομείτο στα αποτελέσματα κατά τη διάθεση των σχετικών περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων, το Συγκρότημα αναταξινομεί το κέρδος ή τη ζημιά από τα ίδια κεφάλαια στα αποτελέσματα (ως προσαρμογή από αναταξινόμηση) όταν διακόπτεται η εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής θέσης.

Εάν το ιδιοκτησιακό δικαίωμα του Συγκροτήματος σε συνδεδεμένη εταιρεία μειωθεί, αλλά το Συγκρότημα εξακολουθεί να εφαρμόζει τη μέθοδο της καθαρής θέσης, το Συγκρότημα επαναταξινομεί στα αποτελέσματα το τμήμα των κερδών ή των ζημιών που είχε προηγουμένως αναγνωριστεί στα λοιπά συνολικά εισοδήματα και έχει σχέση με τη μείωση του δικαιώματος ιδιοκτησίας, εφόσον το εν λόγω κέρδος ή ζημιά θα απαιτείτο να επαναταξινομηθεί στα αποτελέσματα κατά τη διάθεση των σχετικών περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων.

Εάν το ιδιοκτησιακό δικαίωμα του Συγκροτήματος σε μια εταιρεία αυξηθεί κλιμακωτά και από χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων ταξινομηθεί ως επένδυση σε συνδεδεμένη εταιρεία, η εύλογη αξία της συμμετοχής την ημερομηνία κατά την οποία αποκτήθηκε σημαντική επιρροή θεωρείται το κόστος για την αρχική εφαρμογή της λογιστικής καθαρής θέσης. Επειδή η επένδυση προηγουμένως αποτιμάτο στην εύλογη αξία, δεν υπάρχει περαιτέρω μεταβολή της λογιστικής της αξίας.

Οι οικονομικές καταστάσεις των συνδεδεμένων εταιρειών καταρτίζονται για την ίδια περίοδο αναφοράς με το Συγκρότημα. Όταν είναι απαραίτητο, γίνονται προσαρμογές για να ευθυγραμμιστούν οι λογιστικές πολιτικές με εκείνες του Συγκροτήματος.

Τα κέρδη ή οι ζημιές που προκύπτουν από συναλλαγές μεταξύ του Συγκροτήματος (συμπεριλαμβανομένων των ενοποιημένων θυγατρικών του) και της συνδεδεμένης εταιρείας αναγνωρίζονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Συγκροτήματος μόνο στον βαθμό των δικαιωμάτων στη συνδεδεμένη εταιρεία που δε σχετίζονται με το Συγκρότημα.

Επενδύσεις σε εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις της ιθύνουσας εταιρείας

Στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις της ιθύνουσας εταιρείας, οι επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες παρουσιάζονται στην τιμή κτήσης μείον πρόβλεψη για απομείωση της αξίας τους, η οποία αναγνωρίζεται ως έξοδο της περιόδου κατά την οποία αναγνωρίζεται η απομείωση. Οι συνδεδεμένες εταιρείες λογιστικοποιούνται σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, όπως αναφέρεται πιο πάνω για το Συγκρότημα.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Αναγνώριση εισοδημάτων

Το Συγκρότημα και η Εταιρεία αναγνωρίζει τα έσοδα όταν ο έλεγχος των υποσχόμενων αγαθών ή των υπηρεσιών μεταβιβάζεται στους πελάτες σε ποσό που αντικατοπτρίζει την αντιπαροχή την οποία το Συγκρότημα ή η Εταιρεία αναμένει ότι δικαιούται σε αντάλλαγμα για τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες. Τα έσοδα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος αναγνωρίζονται όταν επίσης πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια:

Τα έσοδα από μερίσματα αναγνωρίζονται, όταν οριστικοποιείται το δικαίωμα είσπραξής τους από την Εταιρεία και το Συγκρότημα. Τα μερίσματα από επενδύσεις σε μετοχές δημοσίων εταιρειών θεωρούνται εισπρακτέα την ημέρα κλεισίματος του Μητρώου Μελών για σκοπούς πληρωμής μερίσματος και διαπραγμάτευσης των μετοχών χωρίς μέρισμα.

Έσοδα από τόκους από δάνεια εισπρακτέα και από τόκους από χρεόγραφα, ομόλογα και καταθέσεις αναγνωρίζονται κατ΄αναλογία χρόνου σε σχέση με το ανεξόφλητο κεφάλαιο, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Τα έσοδα από χρηματοοικονομικά στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος παρουσιάζονται στα ''Έσοδα από τόκους'' ξεχωριστά από τα έσοδα από τόκους από τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων που παρουσιάζονται στα ''Έσοδα παρόμοια με έσοδα από τόκους''.

Το κέρδος ή η ζημιά από τη διάθεση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων υπολογίζεται ως η διαφορά της μέσης τιμής κόστους και του καθαρού προϊόντος πώλησης, το οποίο συμπεριλαμβάνει τα χρηματιστηριακά έξοδα πώλησης. Το κέρδος ή η ζημιά αναγνωρίζεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Η διαφορά μεταξύ της εύλογης αξίας στις 31 Δεκεμβρίου και της λογιστικής αξίας των επενδύσεων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία µέσω των αποτελεσμάτων αντιπροσωπεύει µη πραγµατοποιηθέν κέρδος ή μη πραγματοποιηθείσα ζημιά και αναγνωρίζεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Εισοδήματα από πώληση ακινήτων αναγνωρίζονται κατά την παράδοση και την ολοκλήρωση της μεταβίβασης των κινδύνων και των οφελών στον αγοραστή, που θεωρείται ως η στιγμή της μεταφοράς του ελέγχου του ακινήτου στον αγοραστή.

Εισόδημα από ενοίκια από τη μίσθωση επενδύσεων σε ακίνητα αναγνωρίζεται με τη σταθερή μέθοδο σε ολόκληρη τη διάρκεια της ενοικίασης, εκτός και αν λόγω των δεδομένων του ενοικιαστηρίου είναι πιο αντιπροσωπευτική μέθοδος το εισόδημα από ενοίκια να αναγνωρίζεται σύμφωνα με την αρχή των δεδουλευμένων εσόδων, ανάλογα με την ουσία των σχετικών συμφωνιών.

Ωφελήματα υπαλλήλων

Η Εταιρεία συνεισφέρει στο Κυβερνητικό Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Γενικό Σχέδιο Υγείας με βάση τους μισθούς των υπαλλήλων. Επιπλέον, η Εταιρεία συνεισφέρει στο Εγκεκριμένο Ταμείο Πρόνοιας Υπαλλήλων της Εταιρείας. Μέχρι το 2020 συνείσφερε σε σχέδιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης το οποίο τερματίστηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2020. Όλα τα ταμεία αυτά είναι καθορισμένης συνεισφοράς. Οι συνεισφορές της Εταιρείας αναγνωρίζονται στην περίοδο με την οποία σχετίζονται και περιλαμβάνονται στο κόστος προσωπικού το όποιο περιλαμβάνεται στα λειτουργικά έξοδα. Η Εταιρεία δεν έχει ταμεία καθορισμένων ωφελημάτων ούτε και παρέχει μετοχικό δικαίωμα προαίρεσης στους διευθυντές και στους υπαλλήλους της. Οι άλλες εταιρείες του Συγκροτήματος δεν εργοδοτούν υπαλλήλους.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Χρηματοδοτικά έξοδα

Τα χρηματοδοτικά έξοδα περιλαμβάνουν τόκους πληρωτέους πάνω σε δάνεια, χρηματοδοτικές μισθώσεις καθώς επίσης και τραπεζικά έξοδα. Τα χρηματοδοτικά έξοδα αναγνωρίζονται ως έξοδα την ημερομηνία που είναι οφειλόμενα.

Ξένα νομίσματα

Για σκοπούς ετοιμασίας των ξεχωριστών οικονομικών καταστάσεων της ιθύνουσας εταιρείας και των εξαρτημένων εταιρειών, τα βιβλία των εταιρειών του Συγκροτήματος τηρούνται σε Ευρώ (λειτουργικό νόμισμα) εκτός κάποιων εξαρτημένων εταιρειών εξωτερικού. Συναλλαγές σε ξένο συνάλλαγμα καταχωρούνται με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ισχύουν την ημερομηνία της συναλλαγής.

Τα χρηματικά στοιχεία ενεργητικού και παθητικού που είναι σε ξένα νομίσματα, μετατρέπονται σε Ευρώ με βάση τις τιμές συναλλάγματος που ισχύουν στο τέλος του λογιστικού έτους. Τα μη χρηματικά στοιχεία που παρουσιάζονται στη εύλογη αξία τους και τηρούνται σε ξένο νόμισμα, μετατρέπονται σε Ευρώ, με βάση τις τιμές συναλλάγματος που ισχύουν την ημερομηνία που καθορίστηκε η εύλογη αξία τους. Τα μη χρηματικά στοιχεία που παρουσιάζονται στην τιμή κόστους και τηρούνται σε ξένο νόμισμα, δεν αναπροσαρμόζονται σε Ευρώ.

Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά τον διακανονισμό χρηματικών στοιχείων και κατά την επαναμετατροπή των χρηματικών στοιχείων, περιλαμβάνονται στα αποτελέσματα του έτους. Συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά τη μετατροπή των μη χρηματικών στοιχείων που παρουσιάζονται στη εύλογη αξία τους περιλαμβάνονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων του έτους, εκτός από διαφορές που προκύπτουν κατά την επαναμετατροπή των μη χρηματικών στοιχείων των οποίων τα κέρδη ή οι ζημιές αναγνωρίζονται απευθείας στα αποθεματικά. Για αυτά τα μη χρηματικά στοιχεία οποιοδήποτε στοιχείο αυτού του κέρδους ή της ζημιάς αναγνωρίζεται επίσης απευθείας στα αποθεματικά.

Για σκοπούς ετοιμασίας των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, οι οικονομικές καταστάσεις των εξαρτημένων εταιρειών που τηρούν λογιστικά βιβλία σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε Ευρώ (Βουλγαρία), με τη χρήση της ισχύουσας συναλλαγματικής ισοτιμίας κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Έσοδα και έξοδα μετατρέπονται με βάση τον μέσο όρο των συναλλαγματικών ισοτιμιών που ίσχυαν κατά τη διάρκεια του λογιστικού έτους, εκτός και αν οι ισοτιμίες έχουν μεταβληθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια του έτους, στην οποία περίπτωση χρησιμοποιούνται οι συναλλαγματικές ισοτιμίες κατά τις ημερομηνίες των συναλλαγών. Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν μεταφέρονται στα αποθεματικά (€μηδέν για τα έτη 2022 και 2021). Αυτές οι συναλλαγματικές διαφορές αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων την περίοδο διάθεσης των εξαρτημένων εταιρειών.

Φορολογία

Οι τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις και περιουσιακά στοιχεία για την τρέχουσα και τις προηγούμενες περιόδους υπολογίζονται με βάση το ποσό που αναμένεται ότι θα πληρωθεί ή θα ανακτηθεί από τις φορολογικές αρχές χρησιμοποιώντας φορολογικούς συντελεστές και νομοθεσίες πού είχαν θεσπιστεί ή ουσιαστικά θεσπιστεί μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού. Η Διεύθυνση αξιολογεί περιοδικά τις θέσεις που πήρε στις φορολογικές δηλώσεις σε σχέση με περιπτώσεις όπου οι εφαρμόσιμοι φορολογικοί κανονισμοί υπόκεινται σε ερμηνεία και δημιουργεί προβλέψεις όπου είναι απαραίτητο με βάση τα ποσά που υπολογίζονται να πληρωθούν στις φορολογικές αρχές.

Γίνεται πλήρης πρόβλεψη για αναβαλλόμενη φορολογία, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο υποχρέωσης, πάνω σε όλες τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν μεταξύ της φορολογικής βάσης των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων και της λογιστικής τους αξίας στις οικονομικές καταστάσεις. Η αναβαλλόμενη φορολογία υπολογίζεται χρησιμοποιώντας φορολογικούς συντελεστές και νομοθεσίες που έχουν θεσπιστεί ή ουσιαστικά θεσπιστεί μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού και αναμένεται ότι θα ισχύουν όταν οι σχετικές αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις πραγματοποιηθούν ή όταν οι αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις διακανονιστούν.

Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται στην έκταση που είναι πιθανόν ότι μελλοντικά φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιμα, έναντι των οποίων οι προσωρινές διαφορές μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συμψηφίζονται μόνο εάν επιτρέπεται νομικά ο συμψηφισμός φορολογικών απαιτήσεων και υποχρεώσεων και εφόσον οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις προκύπτουν από την ίδια φορολογούσα αρχή επί της οντότητας που φορολογείται ή και επί διαφορετικών οντοτήτων και υπάρχει η πρόθεση η τακτοποίηση να γίνει με συμψηφισμό.

Η λογιστική αξία της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης εξετάζεται σε κάθε ημερομηνία χρηματοοικονομικής θέσης και μειώνεται στην έκταση που δεν είναι πλέον πιθανό ότι επαρκή φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιμα έτσι ώστε να επιτρέψουν την ανάκτηση αυτού του περιουσιακού στοιχείου εξ' ολοκλήρου ή εν μέρει.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία

Η γη και τα κτίρια παρουσιάζονται σε εύλογη αξία, με βάση εκτιμήσεις από εξωτερικούς ανεξάρτητους εκτιμητές, βασισμένες σε τιμές αγοράς, μείον μεταγενέστερες αποσβέσεις για κτίρια. Οι επανεκτιμήσεις γίνονται σε τακτά διαστήματα έτσι ώστε τα ποσά που εμφανίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης να μη διαφέρουν σημαντικά από τις εύλογες αξίες κατά την ημερομηνία της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης.

Όλα τα άλλα στοιχεία ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παρουσιάζονται σε ιστορικό κόστος μείον συσσωρευμένες αποσβέσεις και οποιεσδήποτε συσσωρευμένες ζημιές απομείωσης. Το ιστορικό κόστος περιλαμβάνει δαπάνες που σχετίζονται άμεσα με την απόκτηση των εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων.

Αυξήσεις στη λογιστική αξία που προκύπτουν από επανεκτίμηση πιστώνονται στα λοιπά συνολικά εισοδήματα και παρουσιάζονται στο αποθεματικό επανεκτίμησης στα ίδια κεφάλαια. Μειώσεις που αντισταθμίζουν προηγούμενες αυξήσεις του ιδίου περιουσιακού στοιχείου χρεώνονται έναντι αυτού του αποθεματικού. Όλες οι άλλες μειώσεις χρεώνονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Οποιαδήποτε αύξηση που μειώνει το συσσωρευμένο έλλειμμα των μειώσεων κάτω του ιστορικού κόστους, πιστώνεται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων μέχρι να φτάσει στο ιστορικό κόστος.

Οι αποσβέσεις υπολογίζονται χρησιμοποιώντας τη σταθερή μέθοδο, ώστε να κατανεμηθεί το κόστος μείον η υπολειμματική αξία του κάθε πάγιου περιουσιακού στοιχείου στο διάστημα της εκτιμημένης ωφέλιμης οικονομικής ζωής του. Τα ετήσια ποσοστά απόσβεσης είναι ως εξής:

	%
Κτίρια	3
Έπιπλα και εξοπλισμός γραφείου	10
Εγκαταστάσεις και μηχανήματα	10
Οχήματα	20
Ηλεκτρονικοί υπολογιστές	20 - 33,3

Δεν υπολογίζεται απόσβεση πάνω στη γη και σε έργα υπό εκτέλεση.

Η υπολειμματική αξία και οι ωφέλιμες ζωές αναθεωρούνται και προσαρμόζονται σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού, εάν αυτό θεωρηθεί αναγκαίο. Η λογιστική αξία ενός στοιχείου μειώνεται αμέσως στο ανακτήσιμο ποσό, εάν η λογιστική αξία υπερβαίνει το υπολογιζόμενο ανακτήσιμο ποσό.

Τα έξοδα επιδιορθώσεων διαγράφονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων μέσα στο έτος που έγιναν. Τα έξοδα σημαντικών ανακαινίσεων και βελτιώσεων κεφαλαιοποιούνται, μόνο όταν είναι πιθανόν να προκύψουν μελλοντικά οφέλη στην Εταιρεία και στο Συγκρότημα σε σχέση με το περιουσιακό στοιχείο και το κόστος του μπορεί να υπολογιστεί αξιόπιστα.

Κέρδη και ζημιές από διάθεση εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων προσδιορίζονται με τη σύγκριση των εισπράξεων σε σχέση με τη λογιστική αξία και περιλαμβάνονται στα αποτελέσματα.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Ακίνητα για επένδυση

Τα ακίνητα για επένδυση περιλαμβάνουν κυρίως επενδύσεις σε γη, καταστήματα και γραφεία με σκοπό την αύξηση της κεφαλαιουχικής τους αξίας ή για ενοικίαση. Τα ακίνητα για επένδυση παρουσιάζονται σε εύλογη αξία, που αντιπροσωπεύει την ελεύθερη αγοραία αξία καθοριζόμενη ετησίως από ανεξάρτητους εγκεκριμένους εκτιμητές (Σημ. 18). Τα ακίνητα για επένδυση αναγνωρίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης αρχικά σε τιμή κτήσης, η οποία περιλαμβάνει και τα έξοδα που προκύπτουν από τη συναλλαγή, και μετέπειτα αποτιμούνται στην εύλογη αξία τους στο τέλος της χρήσης.

Ακίνητα υπό κατασκευή ή υπό ανέγερση για μελλοντική χρήση ως ακίνητα για επένδυση λογίζονται ως ακίνητα για επένδυση. Τέτοια ακίνητα παρουσιάζονται στην εύλογη αξία τους στο τέλος της χρήσης.

Η εύλογη αξία των ακινήτων υπολογίζεται βάσει εκτιμήσεων που γίνονται από ανεξάρτητους εκτιμητές, πριν την αφαίρεση εξόδων που θα υποστεί η Εταιρεία και το Συγκρότημα κατά την πώληση των ακινήτων.

Πραγματοποιηθέν κέρδος ή πραγματοποιηθείσα ζημιά από πώληση ακινήτων για επένδυση που συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων της χρήσης αντιπροσωπεύει τα καθαρά έσοδα από την πώληση, αφού αφαιρεθεί η καθαρή λογιστική αξία των ακινήτων.

Το έλλειμμα ή πλεόνασμα από επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση, που συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων της χρήσης, αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ της εύλογης αξίας στο τέλος της χρήσης με την εύλογη αξία στην αρχή της χρήσης ή της τιμής κτήσης των ακινήτων για επένδυση που αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης.

Αποθέματα

Τα αποθέματα παρουσιάζονται στην τιμή κόστους ή στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία, όποια από τις δύο είναι χαμηλότερη. Η τιμή κόστους καθορίζεται με βάση τη μέθοδο της μέσης σταθμικής αξίας. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η υπολογιζόμενη τιμή πώλησης κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών, μείον τις δαπάνες συμπλήρωσης και τα έξοδα πώλησης. Τα αποθέματα αντιπροσωπεύουν ακίνητα για τα οποία υπάρχει απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου για πώλησή τους ή εκμετάλλευσή τους με σκοπό τη μετέπειτα πώλησή τους.

Μισθώσεις

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα ως μισθωτές

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν ένα ενιαίο λογιστικό πλαίσιο για όλες τις μισθώσεις, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις για βραχυχρόνιες μισθώσεις και μισθώσεις χαμηλής αξίας. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα αναγνωρίζουν υποχρεώσεις μισθώσεων για πληρωμές μισθωμάτων και δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων που αντιπροσωπεύουν το δικαίωμα χρήσης των υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων.

- Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα αναγνωρίζουν δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων στην έναρξη της μίσθωσης (την ημερομηνία που το περιουσιακό στοιχείο είναι διαθέσιμο προς χρήση). Τα δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων επιμετρούνται στο κόστος τους, μειωμένο κατά τη συσσωρευμένη απόσβεση και την απομείωση της αξίας τους και προσαρμοσμένο κατά την επαναμέτρηση των αντίστοιχων υποχρεώσεων μίσθωσης. Το κόστος των δικαιωμάτων χρήσης περιουσιακών στοιχείων συμπεριλαμβάνει το ποσό των υποχρεώσεων μίσθωσης που έχουν αναγνωριστεί, τις αρχικές άμεσα συνδεδεμένες σχετικές δαπάνες και τις πληρωμές μισθώσεων που έγιναν την ή πριν την ημερομηνία έναρξης, μειωμένες κατά το ποσό των προσφερόμενων εκπτώσεων ή άλλων κινήτρων. Εκτός των περιπτώσεων όπου η Εταιρεία και το Συγκρότημα είναι σχετικά βέβαιοι ότι το μισθωμένο περιουσιακό στοιχείο θα περιέλθει στην κατοχή τους στο τέλος της σύμβασης μίσθωσης, τα αναγνωρισμένα δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων αποσβένονται με τη σταθερή μέθοδο κατά τη μικρότερη διάρκεια μεταξύ της ωφέλιμης ζωής του υποκείμενου παγίου και των όρων της σύμβασης μίσθωσης. Τα δικαιώματα χρήσης παγίων υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους, είτε κάθε ένα ξεχωριστά είτε ως μονάδα δημιουργίας ταμειακών ροών.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Μισθώσεις (συνέχεια)

- Υποχρεώσεις μίσθωσης

Κατά την έναρξη της μίσθωσης, η Εταιρεία και το Συγκρότημα αναγνωρίζουν υποχρεώσεις μίσθωσης ίσες με την παρούσα αξία των μισθωμάτων κατά τη συνολική διάρκεια της σύμβασης μίσθωσης. Οι πληρωμές συμπεριλαμβάνουν τα συμβατικά σταθερά μισθώματα, μειωμένα κατά το ποσό των προσφερόμενων επιδοτήσεων, μεταβλητά μισθώματα που εξαρτώνται από κάποιον δείκτη, καθώς και ποσά για πληρωμές υπολειμματικής αξίας που αναμένεται να πληρωθούν. Τα μισθώματα επίσης περιλαμβάνουν την τιμή εξάσκησης ενός δικαιώματος αγοράς, που είναι σχετικά βέβαιο να εξασκηθεί από την Εταιρεία και το Συγκρότημα και πληρωμές κυρώσεων λύσης μιας μίσθωσης, αν οι όροι σύμβασης δείχνουν με σχετική βεβαιότητα ότι η Εταιρεία και το Συγκρότημα θα εξασκήσουν το δικαίωμα για λύση. Τα μεταβλητά μισθώματα που δεν εξαρτώνται από κάποιον δείκτη, αναγνωρίζονται ως έξοδο στην περίοδο που επέρχεται το γεγονός ή η συνθήκη και γίνεται η πληρωμή.

Για να υπολογίσει την παρούσα αξία των πληρωμών, η Εταιρεία και το Συγκρότημα χρησιμοποιούν το κόστος επιπρόσθετου δανεισμού κατά την ημερομηνία έναρξης της μίσθωσης, εάν το πραγματικό επιτόκιο δεν προσδιορίζεται ευθέως από τη σύμβαση μίσθωσης. Μεταγενέστερα της έναρξης μίσθωσης, το ποσό των υποχρεώσεων μίσθωσης προσαυξάνεται με έξοδα τόκων και μειώνεται με τις πληρωμές μισθωμάτων που πραγματοποιούνται. Επιπλέον, η λογιστική αξία των υποχρεώσεων μίσθωσης επαναμετράται εάν υπάρξει τροποποίηση στη σύμβαση, ή οποιαδήποτε αλλαγή στη διάρκεια της σύμβασης, στα σταθερά μισθώματα ή στην αξιολόγηση αγοράς του περιουσιακού στοιχείου.

- Βραχυχρόνιες μισθώσεις και μισθώσεις περιουσιακών στοιχείων χαμηλής αξίας

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν την εξαίρεση σχετικά με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις (δηλαδή μισθώσεις διάρκειας μικρότερης ή ίσης των 12 μηνών, από την ημερομηνία έναρξης της σύμβασης μίσθωσης, όπου δεν υπάρχει το δικαίωμα αγοράς του περιουσιακού στοιχείου). Επίσης εφαρμόζει την εξαίρεση σχετικά με περιουσιακά στοιχεία χαμηλής αξίας (δηλαδή αξίας μικρότερης των €5 χιλιάδων). Πληρωμές μισθωμάτων για βραχυχρόνιες και χαμηλής αξίας μισθώσεις αναγνωρίζονται ως έξοδα με τη σταθερή μέθοδο κατά τη διάρκεια της μίσθωσης.

• Σημαντικές εκτιμήσεις στον προσδιορισμό της διάρκειας μίσθωσης με δικαίωμα ανανέωσης

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα προσδιορίζουν τη διάρκεια μίσθωσης ως τη συμβατική διάρκεια μίσθωσης, συμπεριλαμβανομένης της χρονικής περιόδου που καλύπτεται από (α) δικαίωμα επέκτασης της μίσθωσης, εάν είναι σχετικά βέβαιο ότι το δικαίωμα θα εξασκηθεί ή από (β) δικαίωμα λύσης της σύμβασης, εάν είναι σχετικά βέβαιο ότι το δικαίωμα δε θα εξασκηθεί.

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα ως εκμισθωτές

Μισθώσεις στις οποίες η Εταιρεία και το Συγκρότημα δεν μεταφέρουν ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τις ανταμοιβές που σχετίζονται με την κυριότητα ενός περιουσιακού στοιχείου ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Τα έσοδα από μισθώματα προκύπτουν λογιστικά με βάση τη σταθερή μέθοδο και περιλαμβάνονται στα έσοδα από ενοίκια στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Οι αρχικές άμεσα συνδεδεμένες δαπάνες που προκύπτουν από τη διαπραγμάτευση και τη διευθέτηση λειτουργικών μισθώσεων προστίθενται στη λογιστική αξία του μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου και αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της μίσθωσης, στην ίδια βάση με τα έσοδα από ενοίκια.

Τα ενδεχόμενα μισθώματα αναγνωρίζονται ως έσοδα κατά την περίοδο κατά την οποία αποκτούνται.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Απομείωση αξίας μη-χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων

Σε κάθε ημερομηνία χρηματοοικονομικής θέσης, η Εταιρεία και το Συγκρότημα εξετάζουν τη λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων, για να προσδιοριστεί αν υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις ότι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία έχουν υποστεί ζημιά απομείωσης. Ένα περιουσιακό στοιχείο έχει υποστεί ζημιά απομείωσης όταν υπάρχει αντικειμενική απόδειξη απομείωσης αξίας ως αποτέλεσμα ενός ή περισσοτέρων γεγονότων που συνέβησαν μετά την αρχική αναγνώριση του περιουσιακού στοιχείου (ένα "ζημιογόνο γεγονός") και εκείνο το ζημιογόνο γεγονός (ή γεγονότα) έχει επίδραση που μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα στις εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές του περιουσιακού στοιχείου ή της ομάδας περιουσιακών στοιχείων.

Αν υπάρχει οποιαδήποτε τέτοια ένδειξη, το ανακτήσιμο ποσό του περιουσιακού στοιχείου εκτιμάται, για να καθορισθεί ο βαθμός της ζημιάς απομείωσης (αν υπάρχει). Όταν δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί η ανακτήσιμη αξία ενός επί μέρους περιουσιακού στοιχείου, η Εταιρεία και το Συγκρότημα εκτιμούν την ανακτήσιμη αξία της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών στην οποία ανήκει το περιουσιακό στοιχείο. Ως αξία ανάκτησης αναγνωρίζεται η μεγαλύτερη μεταξύ της καθαρής αξίας πώλησης και της αξίας εν χρήσει. Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται η εφικτή πρόσοδος από την πώληση ενός παγίου στα πλαίσια μίας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής, στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του παγίου, ενώ αξία εν χρήσει είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν από τη συνεχή χρήση ενός παγίου και από τη διάθεσή του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του. Όταν, μεταγενέστερα, μία ζημιά απομείωσης αναστραφεί, η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου (ή της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών) αυξάνεται μέχρι την αναθεωρημένη εκτιμώμενη ανακτήσιμη αξία του, έτσι ώστε η αυξημένη λογιστική αξία να μην υπερβαίνει τη λογιστική αξία που θα είχε προσδιορισθεί, αν δεν είχε αναγνωρισθεί καμιά ζημιά απομείωσης της αξίας του περιουσιακού στοιχείου (ή της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών) στα προηγούμενα έτη. Η αναστροφή της ζημιάς απομείωσης αναγνωρίζεται αμέσως στα αποτελέσματα, εκτός αν το περιουσιακό στοιχείο απεικονίζεται σε αναπροσαρμοσμένη αξία, οπότε στην περίπτωση αυτή η αναστροφή της ζημιάς απομείωσης αντιμετωπίζεται ως αύξηση αναπροσαρμογής.

Για τον υπολογισμό της αξίας εν χρήσει, οι εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές προεξοφλούνται στην παρούσα αξία τους με συντελεστή πριν τη φορολογία. Ο συντελεστής αυτός λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένους κινδύνους σχετικά με το πάγιο στοιχείο, όπως και την αγορά επιτοκίων γενικότερα σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν γίνει οι σχετικές αναπροσαρμογές στις υπολογιζόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές.

Όταν η ανακτήσιμη αξία του στοιχείου (ή της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών) είναι χαμηλότερη από την αναπόσβεστη αξία, τότε η αναπόσβεστη αξία του στοιχείου (ή της μονάδας ταμειακών ροών) μειώνεται στην ανακτήσιμη αξία. Η ζημιά απομείωσης αναγνωρίζεται ως έξοδο στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων, εκτός σε περίπτωση επανεκτιμημένων στοιχείων όπου η ζημιά απομείωσης θεωρείται σαν μείωση του ποσού επανεκτίμησης.

Χρηματοοικονομικά μέσα

Αρχική αναγνώριση των χρηματοοικονομικών μέσων

Αγορές και πωλήσεις χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων με βάση συμβόλαιο κανονικής παράδοσης αναγνωρίζονται κατά την ημερομηνία που διεξάγεται η συναλλαγή, που είναι η ημερομηνία κατά την οποία η Εταιρεία και το Συγκρότημα δεσμεύονται να αγοράσουν ή να πωλήσουν το περιουσιακό στοιχείο. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαγράφονται, όταν το δικαίωμα να εισπραχθούν χρηματικές ροές από τις επενδύσεις έχει λήξει, ή έχει μεταφερθεί, και η Εταιρεία και το Συγκρότημα έχουν ουσιαστικά μεταφέρει σημαντικά ρίσκα και οφέλη ιδιοκτησίας.

Η κατάταξη των χρηματοοικονομικών μέσων κατά την αρχική αναγνώριση εξαρτάται από τον σκοπό της απόκτησής τους και τα χαρακτηριστικά τους. Όλα τα χρηματοοικονομικά μέσα επιμετρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους πλέον, στην περίπτωση ενός χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου και υποχρέωσης που δεν επιμετρείται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, εξόδων συναλλαγών που αποδίδονται άμεσα στην απόκτηση ή την έκδοσή του.

Η εύλογη αξία είναι η τιμή που θα εισπραχθεί από την πώληση του περιουσιακού στοιχείου ή που πληρώνεται για τη μεταφορά της υποχρέωσης σε μια ομαλή συναλλαγή μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά κατά την ημερομηνία επιμέτρησης.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια)

Ταξινόμηση και επιμέτρηση

Η ταξινόμηση και η επιμέτρηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων εξαρτάται από το πώς αυτά τυγχάνουν διαχείρισης στο πλαίσιο των επιχειρηματικών μοντέλων που διατηρεί το Συγκρότημα και η Εταιρεία, καθώς και από τα χαρακτηριστικά των συμβατικών ταμειακών τους ροών (κατά πόσο οι ταμειακές ροές αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI). Αυτοί οι παράγοντες καθορίζουν κατά πόσο τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος, στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων ή στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων.

Χρηματοοικονομικά μέσα που επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος

Τα χρηματοοικονομικά μέσα επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος εάν πληρούν και τις δύο ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο κρατείται στο πλαίσιο ενός επιχειρηματικού μοντέλου, στόχος του οποίου είναι η διακράτηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών. • Οι συμβατικές ταμειακές ροές του χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI) επί του ανεξόφλητου υπόλοιπου κεφαλαίου που καταβάλλονται σε συγκεκριμένες ημερομηνίες.

Αυτή η ταξινόμηση αφορά μετρητά και καταθέσεις με τράπεζες, και δάνεια και απαιτήσεις από συνδεδεμένες εταιρείες και άλλες απαιτήσεις/χρεώστες των οποίων οι ταμειακές ροές αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI). Αυτά τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος χρησιμοποιώντας το πραγματικό επιτόκιο του δανείου (EIR), μείον προβλέψεις για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές (ECL).

Χρηματοοικονομικά μέσα που επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων με το συσσωρευτικό κέρδος ή ζημιά να μεταφέρεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων κατά την αποαναγνώριση Τα χρηματοοικονομικά μέσα επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων εάν πληρούν και τις δύο ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο κρατείται εντός ενός επιχειρηματικού μοντέλου, ο στόχος του οποίου επιτυγχάνεται τόσο με τη συλλογή συμβατικών ταμειακών ροών, όσο και με την πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.

• Οι συμβατικές ταμειακές ροές του χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI) επί του ανεξόφλητου υπόλοιπου κεφαλαίου που καταβάλλονται σε συγκεκριμένες ημερομηνίες.

Αυτή η ταξινόμηση αφορά ομόλογα που κατέχονται εντός του επιχειρηματικού μοντέλου που έχει στόχο τόσο τη συλλογή συμβατικών ταμειακών ροών όσο και την πώληση, των οποίων οι συμβατικές ταμειακές ροές αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI). Τα χρηματοοικονομικά μέσα που επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων επιμετρούνται μετέπειτα σε εύλογη αξία, με τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη και ζημιές να αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά εισοδήματα. Κατά την αποαναγνώριση, τα συσσωρευμένα υπόλοιπα μεταφέρονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα δεν κατέχουν, στο τέλος της χρήσης, χρηματοοικονομικά μέσα ταξινομημένα στη συγκεκριμένη κατηγορία, σύμφωνα με τα επιχειρηματικά τους μοντέλα καθώς και τα χαρακτηριστικά των συμβατικών ταμειακών τους ροών.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια)

Ταξινόμηση και επιμέτρηση (συνέχεια)

Συμμετοχικοί τίτλοι που επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων

Οι επενδύσεις σε μετοχές επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Κατά τη μετάβαση στο ΔΠΧΑ 9 και κατά την αρχική αναγνώριση της κάθε επένδυσης σε μετοχές, υπάρχει η δυνατότητα αμετάκλητης επιλογής για τις μετοχές που δεν κατέχονται για εμπορία και που πληρούν τον ορισμό των Συμμετοχικών τίτλων βάσει του ΔΛΠ 32 Χρηματοοικονομικά μέσα: Παρουσίαση, να επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων. Αυτή η επιλογή γίνεται ανά χρηματοοικονομικό μέσο. Κέρδη ή ζημιές από τη μεταβολή στην εύλογη αξία αυτών των μέσων αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά εισοδήματα και δεν μεταφέρονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων κατά την αποαναγνώρισή τους, αλλά μεταφέρονται απευθείας στον λογαριασμό αποθεμάτων. Τα μερίσματα από μετοχές αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Όλες οι επενδύσεις σε μετοχές επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων και οι μεταβολές τους αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων περιλαμβάνουν, εκτός από συμμετοχικούς τίτλους, αυτά που κατέχονται προς εμπορία, αυτά που προσδιορίζονται από τη Διεύθυνση της Εταιρείας κατά την αρχική τους αναγνώριση ή αυτά που υποχρεωτικά επιμετρούνται στην εύλογη αξία σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9.

Αυτά τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων και οι μεταβολές στην εύλογη αξία αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Σε αυτή την ταξινόμηση περιλαμβάνονται τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που ταξινομούνται υποχρεωτικά στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (FVTPL), τα οποία αφορούν ορισμένα δάνεια και απαιτήσεις από εξαρτημένες εταιρείες προς την Εταιρεία που αναγνωρίζονται στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας, για τα οποία οι συμβατικές ταμειακές ροές δεν πληρούν τα κριτήρια του SPPI.

Αξιολόγηση του επιχειρηματικού μοντέλου

Το επίπεδο χαρτοφυλακίου καθορίζεται στο ανώτατο επίπεδο συγκέντρωσης που αντικατοπτρίζει τον τρόπο που η Εταιρεία και το Συγκρότημα διαχειρίζονται τα χρηματοοικονομικά τους περιουσιακά στοιχεία και βασίζεται σε παρατηρήσιμους παράγοντες που περιλαμβάνουν τον τρόπο αξιολόγησης της απόδοσης του επιχειρηματικού μοντέλου και των περιουσιακών στοιχείων που διακρατούνται στο πλαίσιο του εν λόγω επιχειρηματικού μοντέλου και τους κινδύνους που επηρεάζουν την απόδοση του επιχειρηματικού μοντέλου (και των περιουσιακών στοιχείων που διακρατούνται στο πλαίσιο του εν λόγω επιχειρηματικού μοντέλου) και συγκεκριμένα, τον τρόπο διαχείρισης αυτών των κινδύνων.

Αξιολόγηση ταμειακών ροών που αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI)

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα αξιολογούν κατά πόσο οι ταμειακές ροές ανά περιουσιακό χρηματοοικονομικό στοιχείο αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων επί του ανεξόφλητου υπόλοιπου κεφαλαίου (αξιολόγηση SPPI). Για την αξιολόγηση του κατά πόσο οι συμβατικές ταμειακές ροές αντιπροσωπεύουν αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων (SPPI), η Εταιρεία και το Συγκρότημα λαμβάνουν υπόψη όρους που θα μπορούσαν να τροποποιήσουν τις συμβατικές ταμειακές ροές, έτσι που να μην πληρούν την προϋπόθεση για αποκλειστικά πληρωμές κεφαλαίων και τόκων και δεν θα συνάδουν με ταμειακές ροές μιας βασικής δανειακής σύμβασης.

Επίσης, στις περιπτώσεις όπου οι συμβατικοί όροι ενός χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου επιφέρουν την έκθεση σε κινδύνους ή μεταβλητότητα που δεν σχετίζονται με μια βασική δανειακή σύμβαση και ανεξαρτήτως του επιχειρησιακού μοντέλου, το σχετικό χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο επιμετρείται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων.

Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

Οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις αναγνωρίζονται αρχικά σε εύλογη αξία και μετέπειτα επιμετρούνται σε αποσβεσμένο κόστος, εκτός από υποχρεώσεις που κρατούνται για εμπορία και χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις παραγώγων που αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια)

Επαναταξινόμηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων

Το Συγκρότημα δεν επαναταξινομεί τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία μετά την αρχική αναγνώριση τους, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις όπου το Συγκρότημα αγοράζει, πωλεί ή διακόπτει μια επιχειρηματική μονάδα.

Απομείωση

Πρόβλεψη για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές (ECL) αναγνωρίζεται για όλα τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που δεν επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων χωρίς μεταφορά στον λογαριασμό αποτελεσμάτων. Συγκεκριμένα, αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές υπολογίζονται στα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος και στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων με μεταφορά στον λογαριασμό αποτελεσμάτων, στις απαιτήσεις μίσθωσης, σε δανειακές δεσμεύσεις και χρηματοοικονομικές εγγυητικές.

Το Συγκρότημα και η Εταιρεία υπολογίζει το ECL βάσει σταθμισμένων προβλέψεων για τη μέτρηση των αναμενόμενων ελλειμμάτων ταμειακών ροών, προεξοφλημένων κατά προσέγγιση προς το EIR όπως υπολογίστηκε κατά την αρχική αναγνώριση. Έλλειμμα ταμειακών ροών είναι η διαφορά μεταξύ των ταμειακών ροών που οφείλονται σύμφωνα με τη σύμβαση και των ταμειακών ροών που αναμένεται να εισπραχθούν.

Για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που δεν έχουν υποστεί σημαντική αύξηση του πιστωτικού κινδύνου από την αρχική αναγνώριση αναγνωρίζονται αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές (ECL) που μπορεί να προκύψουν από γεγονότα αθέτησης που είναι δυνατόν να επισυμβούν στους επόμενους 12 μήνες (12 month ECL).

Σε περίπτωση σημαντικής αύξησης του πιστωτικού κινδύνου από την αρχική αναγνώριση, απαιτείται απομείωση από όλα τα ενδεχόμενα γεγονότα αθέτησης καθ' όλη την αναμενόμενη διάρκεια ζωής του χρηματοοικονομικού μέσου (lifetime ECL).

Το Συγκρότημα και η Εταιρεία ομαδοποιούν τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία για τον υπολογισμό των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών (ECL) σε Στάδιο 1, Στάδιο 2, Στάδιο 3 όπως περιγράφεται πιο κάτω:

Στάδιο 1: Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που δεν έχουν σημαντική αύξηση του πιστωτικού κινδύνου από την αρχική αναγνώριση, περιλαμβάνονται στο Στάδιο 1 και αναγνωρίζονται αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές δώδεκα μηνών.

Στάδιο 2: Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν υποστεί σημαντική αύξηση του πιστωτικού κινδύνου από την αρχική αναγνώριση, περιλαμβάνονται στο Στάδιο 2, όπου αναγνωρίζονται αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Στάδιο 3: Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που είναι πιστωτικώς απομειωμένα και για τα οποία αναγνωρίζονται αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα με αντίστοιχη πρόβλεψη απομείωσης για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές που παρουσιάζεται ως μείωση στη λογιστική αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που επιμετρούνται σε αποσβεσμένο κόστος στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης.

Οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για τη χρήση αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων για δάνεια από συνδεδεμένες εταιρείες και μετρητά και καταθέσεις.

Για μετρητά και αντίστοιχα μετρητών και τραπεζικές καταθέσεις, η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν τη γενική προσέγγιση για τον υπολογισμό των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών. Λόγω της βραχυπρόθεσμης φύσης αυτών των περιουσιακών στοιχείων (δηλαδή λιγότερο από 12 μήνες), η Εταιρεία και το Συγκρότημα αναγνωρίζουν αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές σε Στάδιο 1.

Για τα δάνεια από συνδεδεμένες εταιρείες, η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν τη γενική προσέγγιση για τον υπολογισμό των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι απαιτήσεις από συνδεδεμένα μέρη πληρούσαν το κριτήριο για την αναγνώριση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών για όλη τη διάρκεια ζωής τους (Στάδιο 2).

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Χρηματοοικονομικά μέσα (συνέχεια)

Απομείωση (συνέχεια)

Για την εκτίμηση της πιθανότητας αθέτησης υποχρέωσης (PD), η Εταιρεία και το Συγκρότημα χρησιμοποιούν αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας από εξωτερικούς οίκους αξιολόγησης. Το PD καθορίζεται με βάση την αξιολόγηση ενός αντισυμβαλλόμενου με αναφορά στη σχέση μεταξύ της διαβάθμισης και του PD. Η ζημιά από αθέτηση υποχρέωσης (LGD) καθορίζεται βάσει του μέσου όρου των ιστορικών ποσοστών ανάκτησης για υποχρεώσεις από εξωτερικούς οίκους αξιολόγησης.

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα θεωρούν ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο σε αθέτηση και πιστωτικά απομειωμένο όταν οι συμβατικές πληρωμές είναι 90 ημέρες ληξιπρόθεσμες.

Αποαναγνώριση

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία

Ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού διαγράφεται όταν:

• εκπνεύσουν τα συμβατικά δικαιώματα επί των ταμειακών ροών του στοιχείου ενεργητικού ή

• η Εταιρεία και το Συγκρότημα διατηρούν τα συμβατικά δικαιώματα επί των ταμειακών ροών του χρηματοοικονομικού στοιχείου, αλλά ανέλαβαν συμβατική υποχρέωση για την πλήρη καταβολή των ταμειακών ροών σε τρίτο μέρος ή

• η Εταιρεία και το Συγκρότημα έχουν μεταβιβάσει τα συμβατικά δικαιώματά τους επί των ταμειακών ροών του στοιχείου ενεργητικού ή είτε (α) έχουν μεταβιβάσει ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τα οφέλη της κυριότητας του στοιχείου ενεργητικού ή (β) δεν έχουν ούτε μεταβιβάσει ούτε διατηρήσει ουσιαστικά όλους τους κίνδυνους και τα οφέλη της κυριότητας του στοιχείου ενεργητικού, αλλά έχουν μεταβιβάσει τον έλεγχο του στοιχείου.

Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

Μια χρηματοοικονομική υποχρέωση διαγράφεται όταν εξοφλείται, ακυρώνεται ή εκπνέει.

Όταν μία υφιστάμενη χρηματοοικονομική υποχρέωση αντικαθίσταται από άλλη από τον ίδιο δανειστή με ουσιαστικά διαφορετικούς όρους ή οι όροι της υφιστάμενης υποχρέωσης τροποποιούνται ουσιαστικά, τέτοια ανταλλαγή ή τροποποίηση χειρίζεται ως διαγραφή της αρχικής υποχρέωσης και αναγνώριση νέας υποχρέωσης και η διαφορά στα σχετικά ποσά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα.

Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών μέσων

Ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση συμψηφίζονται και το καθαρό ποσό απεικονίζεται στην ενοποιημένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης, όταν η Εταιρεία και το Συγκρότημα έχουν επί του παρόντος νομικά ισχυρό δικαίωμα να συμψηφίσουν τα ποσά που αναγνωρίστηκαν και προτίθενται είτε να προβούν σε διακανονισμό του καθαρού υπολοίπου, είτε να εισπράξουν το ποσό της απαίτησης εξοφλώντας ταυτόχρονα την υποχρέωση.

Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών

Τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών αποτελούνται από μετρητά στο ταμείο και καταθέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς που είναι άμεσα ρευστοποιήσιμες ή αποπληρωτέες εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της απόκτησής τους.

Εμπορικοί πιστωτές

Οι εμπορικοί και άλλοι πιστωτές είναι υποχρεώσεις για πληρωμή αγαθών ή υπηρεσιών που έχουν αποκτηθεί κατά τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Οι εμπορικοί και άλλοι πιστωτές ταξινομούνται ως βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, εάν η πληρωμή οφείλεται εντός ενός έτους ή λιγότερο. Αν όχι, παρουσιάζονται στις μη βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Οι εμπορικοί και άλλοι πιστωτές αναγνωρίζονται αρχικά σε εύλογη αξία και μετέπειτα παρουσιάζονται σε αποσβεσμένο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου.

Μετοχικό κεφάλαιο

Οι συνήθεις μετοχές ταξινομούνται ως ίδια κεφάλαια.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Προβλέψεις

Οι προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν το Συγκρότημα και η Εταιρεία έχουν μια παρούσα νομική ή τεκμαιρόμενη υποχρέωση που προκύπτει από προηγούμενα γεγονότα, είναι πιθανό να υπάρξει ροή στοιχείων ενεργητικού για εξόφληση αυτής της υποχρέωσης, και το ποσό της υποχρέωσης μπορεί να υπολογιστεί αξιόπιστα. Όταν δεν είναι πιθανό να υπάρξει ροή στοιχείων ενεργητικού, η υποχρέωση αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος εκτός και αν η πιθανότητα είναι απομακρυσμένη.

Συμβάσεις χρηματοοικονομικής εγγύησης

Τα συμβόλαια χρηματοοικονομικής εγγύησης είναι συμβόλαια που απαιτούν από το Συγκρότημα και την Εταιρεία να προβούν σε συγκεκριμένες πληρωμές για την αποζημίωση του κατόχου της εγγύησης για ζημιά που προκαλείται, επειδή ένας συγκεκριμένος χρεώστης δεν καταβάλλει την πληρωμή όταν οφείλεται σύμφωνα με τους όρους του χρεωστικού τίτλου. Τέτοιες εγγυήσεις παρέχονται σε τράπεζες, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και άλλους για λογαριασμό πελατών για την εξασφάλιση δανείων, τραπεζικών παρατραβηγμάτων και άλλων τραπεζικών διευκολύνσεων.

Τα συμβόλαια χρηματοοικονομικής εγγύησης αναγνωρίζονται ως χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις κατά την ημερομηνία έκδοσης της εγγύησης.

Τα συμβόλαια χρηματοοικονομικής εγγύησης αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, η οποία αποδεικνύεται κανονικά από το ποσό των εισπραχθέντων αμοιβών. Σε περιπτώσεις όπου τέτοιες αμοιβές δεν εισπράχθηκαν, η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών εγγυήσεων προσδιορίζεται με βάση την παρούσα αξία της διαφοράς των ταμειακών ροών μεταξύ των συμβατικών πληρωμών που απαιτούνται βάσει του χρεωστικού τίτλου και των πληρωμών που θα απαιτούνταν χωρίς την εγγύηση ή του εκτιμώμενου ποσού που θα ήταν πληρωτέο σε τρίτο μέρος για την ανάληψη των υποχρεώσεων.

Οι χρηματοοικονομικές εγγυήσεις μετέπειτα αναγνωρίζονται στο υψηλότερο από α) το ποσό της πρόβλεψης ζημιάς που προσδιορίζεται σύμφωνα με το μοντέλο αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9 ''Χρηματοοικονομικά Μέσα'' και β) το αρχικώς αναγνωρισμένο ποσό μείον, όπου ισχύει, το συνολικό ποσό εσόδων που αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις αρχές του ΔΠΧΑ 15 ''Έσοδα από Συμβάσεις με Πελάτες''.

Αγορά ιδίων μετοχών

Οι ίδιες μετοχές παρουσιάζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης της Εταιρείας και του Συγκροτήματος ως μείωση στο συμφέρον μετόχων. Δεν αναγνωρίζεται οποιοδήποτε κέρδος ή ζημιά στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος από την πώληση, έκδοση ή ακύρωση των ίδιων μετοχών που κατέχονται από την Εταιρεία και το μερίδιο των ίδιων μετοχών που κατέχονται από τις εξαρτημένες και τις συνδεδεμένες εταιρείες. Το μερίδιο της Εταιρείας στις ίδιες μετοχές, που κατέχονται από τις εξαρτημένες και τις συνδεδεμένες εταιρείες κατά την ημερομηνία του ισολογισμού, παρουσιάζεται ως μείωση στο συμφέρον μετόχων αντί να περιλαμβάνεται ως μέρος του ενεργητικού στην ενοποιημένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης.

Μερίσματα

Η διανομή μερισμάτων στους μετόχους της Εταιρείας αναγνωρίζεται ως υποχρέωση στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας στη χρήση που τα μερίσματα εγκρίνονται από τους μετόχους της Εταιρείας.

Ανάλυση κατά τομέα δραστηριότητας

Για σκοπούς διεύθυνσης, οι δραστηριότητες του Συγκροτήματος χωρίζονται σε τρεις κύριους τομείς:

• α) συμμετοχές σε μετοχικούς τίτλους και άλλες κινητές αξίες και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία
• β) ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων
• γ) συμμετοχές σε άλλα έργα.

Οι τομείς χωρίζονται με βάση την αναφορά πληροφοριών προς το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο είναι το αρμόδιο σώμα για τη λήψη όλων των αποφάσεων.

Έσοδα και έξοδα κατά τομέα

Τα εισοδήματα και τα έξοδα που σχετίζονται άμεσα με κάποιο τομέα δραστηριότητας λογίζονται στον τομέα αυτό.

Ενεργητικό κατά τομέα

Τα υπόλοιπα ενεργητικού κατά τομέα περιλαμβάνουν όλα τα στοιχεία ενεργητικού που χρησιμοποιούνται σε ένα τομέα. Σε περίπτωση που κάποιο στοιχείο ενεργητικού χρησιμοποιείται σε περισσότερο από ένα τομέα, τότε κατανέμεται στους τομείς αυτούς με αναλογική βάση. Εισοδήματα και χρεώσεις μεταξύ τομέων γίνονται με βάση τη συνήθη εμπορική πρακτική.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

3. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών (συνέχεια)

Ανάλυση κατά γεωγραφικό τομέα

Το Συγκρότημα ετοιμάζει επίσης ανάλυση κατά γεωγραφικό τομέα και διαχωρίζει τις δραστηριότητές του κατά περιοχές στις οποίες η οικονομική και πολιτική κατάσταση συνάδει.

• α) Ανάλυση των εισοδημάτων του Συγκροτήματος κατά γεωγραφικό τομέα με βάση τη γεωγραφική τοποθεσία των επενδύσεων
• β) Ανάλυση του μη κυκλοφορούντος παγίου ενεργητικού του Συγκροτήματος κατά γεωγραφικό τομέα με βάση τη γεωγραφική τοποθεσία του ενεργητικού του Συγκροτήματος. Το Συγκρότημα διεξάγει τις εργασίες του στους ακόλουθους γεωγραφικούς τομείς: Κύπρος, κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, Ρουμανία και Βουλγαρία.

Συγκριτικές πληροφορίες

Όπου χρειάζεται, τα συγκριτικά ποσά αναπροσαρμόζονται, για να συνάδουν με τις αλλαγές στην παρουσίαση στο τρέχον έτος.

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου

Τα κύρια χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού της Εταιρείας και του Συγκροτήματος είναι τα τραπεζικά υπόλοιπα, οι επενδύσεις σε μετοχές και ομόλογα, τα εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες και οι εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις. Οι κύριες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις είναι τα μακροπρόθεσμα δάνεια και οι εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις.

Οι λογιστικές πολιτικές σε σχέση με τα χρηματοοικονομικά μέσα έχουν εφαρμοστεί στα ακόλουθα στοιχεία:

31 Δεκεμβρίου 2022

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	Σε εύλογη αξία	Δάνεια και εισπρακτέα (αποσβεσμένο κόστος)	Σε εύλογη αξία	Δάνεια και εισπρακτέα (αποσβεσμένο κόστος)
	€	€	€	€
Άλλα εισπρακτέα ποσά	-	195.360	-	3.585
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών	-	761.303	-	568.294
Τραπεζικές καταθέσεις	-	8.000	-	-
Εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες	-	11.994.685	27.836.851	11.994.685
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	19.482.918	-	19.482.918	-
	19.482.918	12.959.348	47.319.769	12.566.564

Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ Δάνεια και άλλες υποχρεώσεις		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
				Δάνεια και άλλες υποχρεώσεις
	Σε εύλογη	(αποσβεσμένο	Σε εύλογη	(αποσβεσμένο
	αξία	κόστος)	αξία	κόστος)
	€	€	€	€
Μακροπρόθεσμα δάνεια	-	6.952.281	-	6.952.281
Τραπεζικά παρατραβήγματα	-	-	-	-
Υποχρεώσεις μίσθωσης	-	-	-	135.386
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	-	394.261	-	245.299
	-	7.346.542	-	7.332.966

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

31 Δεκεμβρίου 2021

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ Σε εύλογη αξία	Δάνεια και εισπρακτέα (αποσβεσμένο κόστος)	Σε εύλογη αξία	Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Δάνεια και εισπρακτέα (αποσβεσμένο κόστος)
	€	€	€	€
Άλλα εισπρακτέα ποσά	-	113.956	-	2.001
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών	-	917.223	-	749.433
Τραπεζικές καταθέσεις	-	8.000	-	-
Εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες	-	11.603.917	27.785.079	11.603.917
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	20.299.176	-	20.299.176	-
	20.299.176	12.643.096	48.084.255	12.355.351

Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
		Δάνεια και		Δάνεια και
		άλλες		άλλες
		υποχρεώσεις		υποχρεώσεις
	Σε εύλογη	(αποσβεσμένο	Σε εύλογη	(αποσβεσμένο
	αξία	κόστος)	αξία	κόστος)
	€	€	€	€
Μακροπρόθεσμα δάνεια	-	8.862.110	-	8.862.110
Τραπεζικά παρατραβήγματα	-	303.495	-	303.495
Υποχρεώσεις μίσθωσης	-	-	-	198.473
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	-	367.155	-	214.208
	-	9.532.760	-	9.578.286

Οι εργασίες της Εταιρείας και του Συγκροτήματος τους εκθέτουν σε κίνδυνο τιμής αγοράς, κίνδυνο επιτοκίου, πιστωτικό κίνδυνο, κίνδυνο ρευστότητας, συναλλαγματικό κίνδυνο, λειτουργικό κίνδυνο, κίνδυνο συμμόρφωσης, κίνδυνο από την κυριότητα μετοχικών τίτλων, κίνδυνο διαχείρισης κεφαλαίου, νομικό κίνδυνο, κίνδυνο από αστάθμητους παράγοντες και άλλους κινδύνους που προκύπτουν από τα χρηματοοικονομικά μέσα που κατέχουν και τις γενικές δραστηριότητές τους.

Οι κίνδυνοι αυτοί παρακολουθούνται με διάφορους μηχανισμούς από όλες τις εταιρείες του Συγκροτήματος, ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση υπέρμετρων κινδύνων. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα δεν προβαίνουν σε μέτρα αντιστάθμισης κινδύνων. Η πολιτική που εφαρμόζει η Εταιρεία και το Συγκρότημα για τη διαχείριση των κινδύνων εξηγείται πιο κάτω:

(i) Κίνδυνος τιμής αγοράς

Ο κίνδυνος τιμής αγοράς απορρέει από τις διακυμάνσεις στην αξία των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, εξαιτίας αλλαγών στις τιμές της αγοράς. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων υπόκεινται σε κίνδυνο τιμής αγοράς, λόγω αβεβαιότητας ως προς τις μελλοντικές τιμές των επενδύσεων. Ο κίνδυνος αυτός αντιμετωπίζεται με την όσο το δυνατό μεγαλύτερη διασπορά του χαρτοφυλακίου επενδύσεων και με τις επιλεγμένες τοποθετήσεις και ρευστοποιήσεις όταν αυτό θεωρείται αναγκαίο.

Περαιτέρω πληροφορίες δίδονται στη σημείωση 4(γ) πιο κάτω.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(ii) Κίνδυνος επιτοκίου

Ο κίνδυνος επιτοκίου είναι ο κίνδυνος διακύμανσης της αξίας των χρηματοοικονομικών μέσων, λόγω αλλαγών στα επιτόκια της αγοράς. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εκτίθενται σε κινδύνους που σχετίζονται με την επίδραση στα εισοδήματα, ροή μετρητών και οικονομική θέση από μεταβολές στα επιτόκια της αγοράς. Η Διεύθυνση διαχειρίζεται τα εν λόγω χρηματοοικονομικά μέσα ώστε να υπάρχει μια ισοζυγισμένη κατανομή μεταξύ κυμαινόμενου και σταθερού επιτοκίου και παρακολουθεί τις διακυμάνσεις στα επιτόκια σε συνεχή βάση και ενεργεί ανάλογα.

Κατά την ημερομηνία παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων, η ανάλυση των τοκοφόρων χρηματοοικονομικών μέσων σε σχέση με τα επιτόκια ήταν:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά μέσα σταθερού επιτοκίου
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	12.057.675	11.850.433	12.049.675	11.842.433
Χρηματοοικονομικά μέσα κυμαινόμενου επιτοκίου
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	19.222	15.471	25.539.696	25.617.009
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις	(6.952.281)	(9.165.605)	(6.952.281)	(9.165.605)
	5.124.616	2.700.299	30.637.090	28.293.837

Ανάλυση ευαισθησίας

Η αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης στις 31 Δεκεμβρίου θα είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση / (χειροτέρευση) στα αποτελέσματα, όπως παρουσιάζεται πιο κάτω. Ο υπολογισμός αυτός προϋποθέτει ότι άλλοι παράγοντες, και συγκεκριμένα οι τιμές συναλλάγματος, παραμένουν σταθεροί. Σε περίπτωση μείωσης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης θα προκύψει η ίδια αλλά αντίθετη επίδραση στα αποτελέσματα.

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ Αποτελέσματα		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αποτελέσματα
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά μέσα κυμαινόμενου επιτοκίου	(34.665)	(45.751)	92.937	82.257

(iii) Πιστωτικός κίνδυνος

Ο πιστωτικός κίνδυνος απορρέει από πιθανή αδυναμία τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων των χρεωστών που θα μπορούσε να επηρεάσει τις μελλοντικές ταμειακές εισροές σε σχέση με τις ενδεικνυόμενες απαιτήσεις που περιλαμβάνονται στα στοιχεία κυκλοφορούντος ενεργητικού κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν αποτελεσματικούς ελέγχους και διαδικασίες έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται αυτός ο κίνδυνος. Η λογιστική αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων αντιπροσωπεύει τη μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο. Η μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο κατά την ημερομηνία παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων ήταν:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Άλλα εισπρακτέα ποσά	195.360	113.956	3.585	2.001
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών	761.303	917.223	568.294	749.433
Τραπεζικές καταθέσεις	8.000	8.000	-	-
Εταιρικά χρεόγραφα εισηγμένα στο ΧΑΚ	19.222	15.471	19.222	15.471
Εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες
εταιρείες	11.994.685	11.603.917	39.831.536	39.388.996
	12.978.570	12.658.567	40.422.637	40.155.901

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(iii) Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)

Στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021, δεν υπήρχαν σημαντικά χρηματοοικονομικά στοιχεία που ήταν σε καθυστέρηση και δεν ήταν απομειωμένα. Λεπτομερείς περιγραφές παρουσιάζονται στις αντίστοιχες σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων.

Σε σχέση με τα μετρητά και τραπεζικά υπόλοιπα, στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος συγκέντρωσης (καταθέσεις πέραν του 5% του ολικού ενεργητικού της Εταιρείας και του Συγκροτήματος) με οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.

Η πιστωτική φερεγγυότητα των μετρητών και αντίστοιχων μετρητών και τραπεζικών καταθέσεων αξιολογείται, για τις σημαντικότερες καταθέσεις, με αναφορά σε εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας από τον οίκο αξιολόγησης Moodys, όπως παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.

	2022	2021
	€	€
Αξιολόγηση τραπεζών b1	656.621	118.890
b2	-	699.363

(iv) Κίνδυνος ρευστότητας

Ο κίνδυνος ρευστότητας είναι ο κίνδυνος που προκύπτει όταν η λήξη των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων δε συμπίπτουν. Όταν οι λήξεις δε συμπίπτουν, η αποδοτικότητα μπορεί να αυξηθεί αλλά ταυτόχρονα μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος ζημιών. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν διαδικασίες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τέτοιων ζημιών όπως η διατήρηση ικανοποιητικών ποσών μετρητών και άλλων περιουσιακών στοιχείων με υψηλή ρευστότητα.

Οι ακόλουθοι πίνακες παρουσιάζουν την αναμενόμενη χρονολογική λήξη των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Οι πίνακες έχουν ετοιμαστεί με βάση τις συμβατικές μη-προεξοφλημένες ταμειακές ροές των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων και βάσει της ενωρίτερης ημερομηνίας κατά την οποία η Εταιρεία και το Συγκρότημα μπορεί να υποχρεωθούν να πληρώσουν.

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ 31 Δεκεμβρίου 2022

		Συμβατικές		Μεταξύ 3			Πέραν
	Λογιστική	ταμειακές	Εντός 3	και 12			των 5
	αξία €	ροές €	μηνών €	μηνών €	1-2 έτη €	2-5 έτη €	ετών €
Μακροπρόθεσμα δάνεια	6.952.281	7.492.705	1.929.925	121.507	2.267.965	3.173.308	-
Τραπεζικά παρατραβήγματα	-	-	-	-	-	-	-
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	394.261	394.261	394.261	-	-	-	-
	7.346.542	7.886.966	2.324.186	121.507	2.267.965	3.173.308	-

31 Δεκεμβρίου 2021

	Λογιστική αξία €	Συμβατικές ταμειακές ροές €	Εντός 3 μηνών €	Μεταξύ 3 και 12 μηνών €	1-2 έτη €	2-5 έτη €	Πέραν των 5 ετών €
Μακροπρόθεσμα δάνεια	8.862.110	9.698.500	1.945.182	167.825	2.051.432	5.534.061	-
Τραπεζικά παρατραβήγματα	303.495	303.495	303.495	-	-	-	-
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	367.155	367.155	367.155	-	-	-	-
	9.532.760	10.369.150	2.615.832	167.825	2.051.432	5.534.061	-

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(iv) Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια)

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

31 Δεκεμβρίου 2022

		Συμβατικές		Μεταξύ 3			Πέραν
	Λογιστική	ταμειακές	Εντός 3	και 12			των 5
	αξία	ροές	μηνών	μηνών	1-2 έτη	2-5 έτη	ετών
	€	€	€	€	€	€	€
Μακροπρόθεσμα δάνεια	6.952.281	7.492.705	1.929.925	121.507	2.267.965	3.173.308	-
Τραπεζικά παρατραβήγματα	-	-	-	-	-	-	-
Υποχρεώσεις μίσθωσης	135.386	140.328	-	68.784	71.544	-	-
Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	245.299	245.299	245.299	-	-	-	-
	7.332.966	7.878.332	2.175.224	190.291	2.339.509	3.173.308	-
31 Δεκεμβρίου 2021
		Συμβατικές		Μεταξύ 3			Πέραν
	Λογιστική	ταμειακές	Εντός 3	και 12			των 5
	αξία	ροές	μηνών	μηνών	1-2 έτη	2-5 έτη	ετών
	€	€	€	€	€	€	€
Μακροπρόθεσμα δάνεια	8.862.110	9.698.500	1.945.182	167.825	2.051.432	5.534.061	-
Τραπεζικά παρατραβηγματα	303.495	303.495	303.495	-	-	-	-
Υποχρεώσεις μίσθωσης Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές	198.473 214.208	209.112 214.208	- 214.208	68.784 -	68.784 -	71.544 -	- -

(v) Συναλλαγματικός κίνδυνος

Ο συναλλαγματικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος η αξία των χρηματοοικονομικών μέσων να κυμαίνεται λόγω αλλαγών στις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Ο συναλλαγματικός κίνδυνος προκύπτει όταν μελλοντικές εμπορικές συναλλαγές και τα αναγνωρισμένα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις είναι σε νόμισμα διαφορετικό από το νόμισμα λειτουργίας της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα υπόκεινται σε συναλλαγματικό κίνδυνο που προκύπτει από τις επενδύσεις σε ξένο νόμισμα στην Κύπρο και στο εξωτερικό.

Η λογιστική αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων τα οποία εκφράζονται σε ξένο νόμισμα κατά την ημερομηνία παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων είναι ως ακολούθως:

		ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ Περιουσιακά στοιχεία		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιουσιακά στοιχεία
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών	23.920	22.391	23.920	22.391
Ρουμάνικο Λέι	93.698	87.893	-	-
Βουλγάρικο Λέβα	25.028	22.207	-	-
	142.646	132.491	23.920	22.391

Ανάλυση ευαισθησίας

Η ενδυνάμωση του Ευρώ έναντι των πιο πάνω ξένων νομισμάτων στις 31 Δεκεμβρίου κατά 5% θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση στα αποτελέσματα όπως παρουσιάζεται πιο κάτω. Ο υπολογισμός αυτός προϋποθέτει ότι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί. Σε περίπτωση αποδυνάμωσης του Ευρώ έναντι των πιο πάνω ξένων νομισμάτων θα προκύψει η ίδια αλλά αντίθετη επίδραση στα αποτελέσματα.

		ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ Αποτελέσματα		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αποτελέσματα
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών	1.139	1.066	1.139	1.066
Ρουμάνικο Λέι	4.462	4.185	-	-
Βουλγάρικο Λέβα	1.192	1.057	-	-
	6.793	6.308	1.139	1.066

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(vi) Λειτουργικός κίνδυνος

Ο λειτουργικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που απορρέει από αδυναμία των συστημάτων τεχνολογίας και ελέγχων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος καθώς και ο κίνδυνος που προέρχεται από ανθρώπινο λάθος και φυσικές καταστροφές. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα χρησιμοποιούν μεθόδους αυτοαξιολόγησης κινδύνων και δείκτες αναφοράς για να αντιμετωπίσουν τους λειτουργικούς κινδύνους. Επιπρόσθετα υπάρχουν διαδικασίες για έγκαιρη αναφορά των περιστατικών. Τα τμήματα εσωτερικού ελέγχου και συμμόρφωσης της Εταιρείας και του Συγκροτήματος μέσω ανεξάρτητων ελέγχων και με τακτικές αναφορές προς την Επιτροπή Ελέγχου της Εταιρείας και του Συγκροτήματος, διασφαλίζουν ότι το πλαίσιο διαχείρισης του λειτουργικού κινδύνου και οι λειτουργικές πολιτικές και διαδικασίες εφαρμόζονται αποτελεσματικά. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα επιδιώκουν να ενημερώνουν τους υπαλλήλους τους αναφορικά με τη διαχείριση του λειτουργικού κινδύνου μέσω της συνεχούς εκπαίδευσης.

(vii) Κίνδυνος συμμόρφωσης

Ο κίνδυνος συμμόρφωσης είναι ο κίνδυνος χρηματικής απώλειας, συμπεριλαμβανομένης και απώλειας από πρόστιμα και άλλες ποινές, που απορρέει από τη μη συμμόρφωση με τους νόμους και κανονισμούς της Πολιτείας. Ο κίνδυνος αυτός περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την εποπτεία που ασκείται από τη Διεύθυνση, την υποστήριξη από τους νομικούς μας συμβούλους και μέσω άλλων ασφαλιστικών δικλείδων που εφαρμόζουν η Εταιρεία και το Συγκρότημα.

(viii) Κίνδυνος από την κυριότητα μετοχικών τίτλων

Ο κίνδυνος αυτός απορρέει από τις μετοχικές επενδύσεις/συμμετοχές της Εταιρείας και του Συγκροτήματος και είναι συνδυασμός πιστωτικού, αγοραίου και λειτουργικού κινδύνου, καθώς και κινδύνου ρευστότητας, συμμόρφωσης και απώλειας φήμης. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα εφαρμόζουν διαδικασίες ανάλυσης, επιμέτρησης και ελέγχου του κινδύνου αυτού έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται.

(ix) Κίνδυνος διαχείρισης κεφαλαίου

Οι εταιρείες του Συγκροτήματος διαχειρίζονται τα κεφάλαιά τους ούτως ώστε να διασφαλίζουν ότι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως δρώσες οικονομικές μονάδες και ταυτόχρονα θα έχουν τη μέγιστη δυνατή απόδοση για τους μετόχους μέσω της βέλτιστης αναλογίας ιδίων κεφαλαίων και δανεισμού. Η γενική στρατηγική της Εταιρείας και του Συγκροτήματος δεν έχει αλλάξει από το προηγούμενο έτος.

Οι εταιρείες του Συγκροτήματος διαχειρίζονται την κεφαλαιακή τους δομή και προβαίνουν σε αναπροσαρμογές με βάση τις εκάστοτε συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, ούτως ώστε να διασφαλίζουν ότι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες και ταυτόχρονα θα έχουν τη μέγιστη δυνατή απόδοση για τους μετόχους. Το κεφάλαιο της Εταιρείας περιλαμβάνει εξ' ολοκλήρου μετοχικό κεφάλαιο. Για να διατηρήσουν ή να αναπροσαρμόσουν την κεφαλαιακή τους δομή, οι εταιρείες του Συγκροτήματος μπορεί να αναπροσαρμόσουν την πληρωμή μερίσματος, να επιστρέψουν κεφάλαιο στους μετόχους ή να προβούν σε έκδοση κεφαλαίου. Η Εταιρεία κατά το τρέχον και το προηγούμενο έτος δεν έχει πληρώσει μερίσματα, ούτε έχει προβεί σε έκδοση κεφαλαίου. Το κέρδος του έτους μεταφέρθηκε στα αποθεματικά.

Οι πολιτικές, στόχοι και διαδικασίες της Εταιρείας δεν έχουν αλλάξει από το προηγούμενο έτος.

(x) Νομικός κίνδυνος

Ο νομικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος χρηματικής απώλειας, ή οποιασδήποτε άλλης αρνητικής κατάστασης που πηγάζει από την πιθανότητα μη εφαρμογής ή παράβασης νομικών συμβάσεων και κατά συνέπεια νομικών αγωγών. Ο κίνδυνος αυτός περιορίζεται μέσω των συμβολαίων που χρησιμοποιεί η Εταιρεία και το Συγκρότημα για να εκτελούν τις εργασίες τους.

(xi) Κίνδυνος από αστάθμητους παράγοντες

Οι χρηματαγορές και ο τομέας ανάπτυξης γης και ακινήτων επηρεάζονται από αστάθμητους παράγοντες. Ο κίνδυνος αυτός είναι αυξημένος λόγω της συμπερίληψης στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος των αποτελεσμάτων που τους αναλογούν από το μερίδιο που κατέχουν στην Ελληνική Τράπεζα, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Ο κίνδυνος αυτός αντιμετωπίζεται με την όσο το δυνατό μεγαλύτερη διασπορά του χαρτοφυλακίου επενδύσεων, στην Κύπρο και στο εξωτερικό, και με τις επιλεγμένες τοποθετήσεις και ρευστοποιήσεις, όταν αυτό θεωρείται αναγκαίο.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(α) Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(xii) Άλλοι κίνδυνοι

Το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί στην Κύπρο και διεθνώς ενδέχεται να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τις δραστηριότητες της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Έννοιες όπως η ανεργία και η εξέλιξη του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) είναι άμεσα συνυφασμένες με την οικονομική πορεία κάθε χώρας και οποιαδήποτε μεταβολή αυτών καθώς και του εν γένει οικονομικού περιβάλλοντος δύναται να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε όλους τους τομείς επηρεάζοντας ανάλογα την Εταιρεία και το Συγκρότημα.

Επιπλέον, οι οικονομικές επιπτώσεις της πρόσφατης κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και στις συνολικές επιχειρηματικές δραστηριότητες λόγω της στρατιωτικής διένεξης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας δεν μπορούν να εκτιμηθούν με εύλογη βεβαιότητα σε αυτό το στάδιο λόγω του υψηλού επιπέδου αβεβαιότητας που επικρατεί ως προς τη διάρκεια και εξέλιξη του πολέμου. Οι επιπτώσεις του πολέμου στην παγκόσμια οικονομία και συγκεκριμένα στις χρηματαγορές, στον τραπεζικό τομέα, στην τουριστική βιομηχανία και στον τομέα ανάπτυξης γης και ακινήτων, τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται άμεσα ή έμμεσα το Συγκρότημα, πιθανόν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του Συγκροτήματος. Η Διεύθυνση έχει εξετάσει τις ιδιαίτερες συνθήκες και τους κινδύνους στους οποίους εκτίθεται η Εταιρεία και το Συγκρότημα. Η Διεύθυνση θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση και θα εκτιμήσει την ανάγκη για τη λήψη μέτρων σε περίπτωση που οι κρίση παρατείνεται. Περαιτέρω πληροφορίες για τη στρατιωτική διένεξη μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας δίνονται στη Σημείωση 36 των οικονομικών καταστάσεων.

(β) Εκτίμηση εύλογων αξιών

Η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που διαπραγματεύονται σε μια ενεργή αγορά, βασίζεται στις χρηματιστηριακές τιμές την ημερομηνία επιμέτρησης. Η χρηματιστηριακή τιμή που χρησιμοποιείται για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν η Εταιρεία και το Συγκρότημα είναι η τιμή προσφοράς. Η κατάλληλη χρηματιστηριακή τιμή για τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις είναι η τρέχουσα τιμή ζήτησης.

Η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων τα οποία δεν εμπορεύονται σε ενεργές αγορές καθορίζεται χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους αποτίμησης αξιών. Η Διεύθυνση χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους όπως μεθόδους προεξοφλημένων ταμειακών ροών και πρόσφατες τιμές έκδοσης από εταιρείες προς τρίτα μέρη και κάνει υπολογισμούς με βάση τις συνθήκες της αγοράς κατά την ημερομηνία της επιμέτρησης.

Η λογιστική αξία μετά την αφαίρεση υπολογιζόμενων πιστωτικών προσαρμογών για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για τα λοιπά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (όπως εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες, τραπεζικές καταθέσεις και αντίστοιχα μετρητών) θεωρείται ότι προσεγγίζει τις εύλογες αξίες τους. Λόγω της φύσης τους, η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων θεωρείται ότι προσεγγίζει τη λογιστική αξία τους.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(γ) Μετρήσεις εύλογης αξίας που αναγνωρίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης

Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζεται η ανάλυση των χρηματοοικονομικών μέσων που έχουν καταχωρηθεί, μετά την αρχική αναγνώριση, στην εύλογη αξία, ομαδοποιημένα σε επίπεδα 1 - 3 με βάση τον βαθμό στον οποίο η εύλογη αξία έχει υπολογιστεί.

• (i) Επίπεδο 1 μετρήσεις εύλογης αξίας βάσει τιμών χρηματιστηρίου (χωρίς διόρθωση) σε ενεργές αγορές για όμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις.
• (ii) Επίπεδο 2 μετρήσεις εύλογης αξίας που προέρχονται από τεχνικές αποτίμησης που περιλαμβάνουν πληροφορίες για το περιουσιακό στοιχείο ή υποχρέωση που βασίζονται έμμεσα ή άμεσα σε παρατηρήσιμα/δημοσιευμένα δεδομένα της αγοράς.
• (iii) Επίπεδο 3 μετρήσεις εύλογης αξίας που προέρχονται από τεχνικές αποτίμησης που περιλαμβάνουν πληροφορίες για το περιουσιακό στοιχείο ή υποχρέωση που δε βασίζονται σε παρατηρήσιμα/δημοσιευμένα δεδομένα της αγοράς.

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

31 Δεκεμβρίου 2022
	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	19.462.918	-	20.000	19.482.918
	19.462.918	-	20.000	19.482.918
31 Δεκεμβρίου 2021
	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	16.904.776	-	3.394.400	20.299.176
	16.904.776	-	3.394.400	20.299.176
31 Δεκεμβρίου 2022	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	19.462.918	-	20.000	19.482.918
Εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες	-	-	27.836.851	27.836.851
	19.462.918	-
			27.856.851	47.319.769
	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	€	€	€	€
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που
αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων	16.904.776	-	3.394.400	20.299.176
31 Δεκεμβρίου 2021 Εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες	- 16.904.776	- -	27.785.079 31.179.479	27.785.079 48.084.255

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)

(γ) Μετρήσεις εύλογης αξίας που αναγνωρίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης (συνέχεια)

Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας και του Συγκροτήματος επιμετρούνται σε εύλογη αξία στο τέλος της κάθε περιόδου αναφοράς. Στον πίνακα που ακολουθεί δίδονται πληροφορίες για τον τρόπο καθορισμού της εύλογης αξίας των κύριων περιουσιακών στοιχείων (συγκεκριμένα οι τεχνικές αποτίμησης και οι παράμετροι που χρησιμοποιήθηκαν):

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία	2022/€	Εύλογη αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2021/€	Επίπεδο εύλογης αξίας	Τεχνική αποτίμησης	Σημαντικές μη παρατηρήσιμες παράμετροι αποτίμησης και σχέση με την εύλογη αξία
Τίτλοι εισηγμένοι στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου & σε ξένα χρηματιστήρια	19.462.918	16.904.776	Επίπεδο 1	Τιμές προσφοράς από ενεργή αγορά	-
Μετοχές σε ιδιωτικές εταιρείες	20.000	3.394.400	Επίπεδο 3	Για την αποτίμηση των μετοχών αυτών χρησιμοποιήθηκαν πρόσφατες τιμές έκδοσης από τις εταιρείες προς τρίτα μέρη.	Για τον καθορισμό των εύλογων αξιών ανά μετοχή στις ιδιωτικές εταιρείες χρησιμοποιήθηκε η τιμή προσφοράς για την αγορά των μετοχών βάσει της "Πρόσκλησης" που αναφέρεται στη Σημείωση 25.

Επιπρόσθετα η Εταιρεία διατηρεί δάνεια προς τις εξαρτημένες εταιρείες στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις ύψους €27.836.851 (2021: €27.785.079) τα οποία κατηγοριοποιήθηκαν στο επίπεδο 3 και βασίζονται στην παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών. Οι αναμενόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές έχουν υπολογισθεί βάσει της εύλογης αξίας των περιουσιακών στοιχείων των εξαρτημένων εταιρειών που αποτελούνται κυρίως από ένα ή περισσότερα ακίνητα.

Ανάλυση ευαισθησίας για τις επενδύσεις που κατηγοριοποιήθηκαν στο Επίπεδο 1:

Η αύξηση της τιμής των εισηγμένων επενδύσεων Επιπέδου 1 που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατά 15% στις 31 Δεκεμβρίου θα είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος κατά €2.919.438 (2021: €2.535.716). Σε περίπτωση μείωσης της τιμής κατά 15% θα προκύψει η ίδια αλλά αντίθετη επίδραση στα αποτελέσματα.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

• 4. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου (συνέχεια)
  • (γ) Μετρήσεις εύλογης αξίας που αναγνωρίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης (συνέχεια)

Ανάλυση ευαισθησίας για τις επενδύσεις που κατηγοριοποιήθηκαν στο Επίπεδο 3:

Αν οι τιμές αποτίμησης των μετοχών σε ιδιωτικές εταιρείες ήταν κατά 20% χαμηλότερες, τότε το κέρδος της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για το έτος θα ήταν κατά €4.000 (2021: €678.880) χαμηλότερο. Αντίθετα, αν ήταν κατά 20% ψηλότερες, τότε το κέρδος του Συγκροτήματος για το έτος θα ήταν κατά €4.000 (2021: €678.880) ψηλότερο.

Η κίνηση των χρηματοοικονομικών μέσων που κατατάχθηκαν στο Επίπεδο 3 παρουσιάζεται πιο κάτω:

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων	Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων	Σύνολο χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων
	€	€	€
Υπόλοιπο την 1 Ιανουαρίου 2021 Μη πραγματοποιηθέν κέρδος που	1.812.650	-	1.812.650
αναγνωρίστηκε μέσω των αποτελεσμάτων	1.581.750	-	1.581.750
Υπόλοιπο την 1 Ιανουαρίου 2022	3.394.400	-	3.394.400
Πωλήσεις	(3.374.400)	-	(3.374.400)
Υπόλοιπο στις 31 Δεκεμβρίου 2022	20.000	-	20.000

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

5. Σημαντικές Κρίσεις και Εκτιμήσεις στην εφαρμογή των λογιστικών αρχών της Εταιρείας και του Συγκροτήματος

Κατά τη διαδικασία της εφαρμογής των λογιστικών αρχών της Εταιρείας και του Συγκροτήματος, οι οποίες περιγράφονται στη Σημείωση 3, το Διοικητικό Συμβούλιο έκανε τις ακόλουθες εκτιμήσεις και κρίσεις οι οποίες έχουν σημαντική επίδραση στα ποσά που αναγνωρίσθηκαν στις οικονομικές καταστάσεις.

Εκτιμήσεις

Απομείωση αξίας επενδύσεων σε συνδεδεμένες εταιρείες και αξίας μη-χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Σε κάθε ημερομηνία χρηματοοικονομικής θέσης, η Εταιρεία και το Συγκρότημα εξετάζουν κατά πόσο υπάρχουν αντικειμενικά τεκμήρια ότι η καθαρή επένδυση του Συγκροτήματος στη συνδεδεμένη εταιρεία έχει απομειωθεί. Το Συγκρότημα ελέγχει επίσης σε κάθε ημερομηνία χρηματοοικονομικής θέσης εάν υπάρχουν ενδείξεις απομείωσης για τα μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά του στοιχεία. Οι αξιολογήσεις αυτές περιλαμβάνουν τόσο εξωτερικούς όσο και εσωτερικούς παράγοντες οι οποίοι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, σημαντικές αλλαγές με αρνητικές επιπτώσεις στο ρυθμιστικό ή τεχνολογικό περιβάλλον ή αποδεικτικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα από εσωτερικές αναφορές που δείχνουν ότι η οικονομική απόδοση του περιουσιακού στοιχείου είναι ή θα είναι χειρότερη από την αναμενόμενη.

Ένα περιουσιακό στοιχείο έχει υποστεί ζημιά απομείωσης όταν υπάρχει αντικειμενική απόδειξη απομείωσης αξίας ως αποτέλεσμα ενός ή περισσοτέρων γεγονότων που συνέβησαν μετά την αρχική αναγνώριση του περιουσιακού στοιχείου (ένα "ζημιογόνο γεγονός") και εκείνο το ζημιογόνο γεγονός (ή γεγονότα) έχει επίδραση που μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα στις εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές του περιουσιακού στοιχείου ή της ομάδας περιουσιακών στοιχείων.

Όταν η ανακτήσιμη αξία του στοιχείου (ή της μονάδας δημιουργίας ταμειακών ροών) είναι χαμηλότερη από την αναπόσβεστη αξία, τότε η αναπόσβεστη αξία του στοιχείου (ή της μονάδας ταμειακών ροών) μειώνεται στην ανακτήσιμη αξία. Η ζημιά απομείωσης αναγνωρίζεται ως έξοδο στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων, εκτός σε περίπτωση επανεκτιμημένων στοιχείων όπου η ζημιά απομείωσης θεωρείται σαν μείωση του ποσού επανεκτίμησης.

Εάν υπάρξουν ενδείξεις, το Συγκρότημα εκτιμά την ανακτήσιμη αξία των παγίων του ή των μονάδων δημιουργίας ταμειακών ροών. Για να προσδιοριστεί αν υπάρχουν σχετικές ενδείξεις αλλά και για να καθοριστούν οι μονάδες δημιουργίας ταμειακών ροών απαιτείται η άσκηση κρίσης. Ως μονάδα δημιουργίας ταμειακών ροών ορίζεται η μικρότερη αναγνωρίσιμη ομάδα περιουσιακών στοιχείων που δημιουργεί ταμειακές εισροές, οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητες από τις ταμειακές εισροές που δημιουργούνται από άλλα περιουσιακά στοιχεία ή ομάδες περιουσιακών στοιχείων.

Εύλογη αξία ακινήτων και καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία αποθεμάτων

Η λογιστική αρχή της Εταιρείας και του Συγκροτήματος σε σχέση με τα αποθέματα και τα ακίνητα που κατέχει τόσο για ίδια χρήση όσο και τα ακίνητα που κατέχονται για επένδυση απαιτεί την επιμέτρησή τους σε εύλογη αξία. Η εύλογη αξία των ακινήτων και η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των αποθεμάτων προσδιορίζεται από προσοντούχους εκτιμητές χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους αποτίμησης και παραδοχές οι οποίες βασίζονται κυρίως στην κατάσταση της αγοράς σε κάθε ημερομηνία αποτίμησης. Για τις εκτιμήσεις τους στις 31 Δεκεμβρίου 2022, οι εκτιμητές έχουν χρησιμοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τη γνώση τους για την αγορά και την επαγγελματική τους κρίση και δεν έχουν βασιστεί αποκλειστικά σε ιστορικά στοιχεία συναλλαγών. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα αξιολογούν τις μεθόδους αποτίμησης και την καταλληλόλητα των παραμέτρων και παραδοχών που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της εύλογης αξίας. Περισσότερες πληροφορίες περιγράφονται στις Σημειώσεις 17, 18 και 21 των οικονομικών καταστάσεων.

Εύλογη αξία χρηματοοικονομικών μέσων

Η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων που δε διαπραγματεύονται σε ενεργή αγορά, προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας μεθόδους αποτίμησης όπως περιγράφονται στη Σημείωση 4 των οικονομικών καταστάσεων. Η Εταιρεία και το Συγκρότημα ασκούν κρίση για την επιλογή διαφόρων μεθόδων αποτίμησης και κάνουν υποθέσεις οι οποίες βασίζονται κυρίως στην κατάσταση της αγοράς και όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες κατά την ημερομηνία της αποτίμησης.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

5. Σημαντικές Κρίσεις και Εκτιμήσεις στην εφαρμογή των λογιστικών αρχών της Εταιρείας και του Συγκροτήματος (συνέχεια)

Εκτιμήσεις (συνέχεια)

Υπολογισμός των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών

Ο υπολογισμός των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών (ECL) απαιτεί από τη Διεύθυνση να εφαρμόζει σημαντική κρίση και να κάνει εκτιμήσεις και παραδοχές. Οι αλλαγές σε αυτές τις εκτιμήσεις και παραδοχές μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στο χρονικό πλαίσιο της αναγνώρισης και στο ποσό των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών. Οι υπολογισμοί του Συγκροτήματος είναι αποτέλεσμα των μοντέλων, υποκείμενων παραδοχών σχετικά με την επιλογή των μεταβλητών δεδομένων και τις αλληλεξαρτήσεις τους. Περισσότερες πληροφορίες περιγράφονται στις Σημειώσεις 23 και 26.

Εκτίμηση φορολογικής επιβάρυνσης

Η φορολογία για το τρέχον έτος έχει υπολογιστεί βάσει της φορολογικής νομοθεσίας και διαφόρων εκτιμήσεων κατά την ετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων και έχει καταχωρηθεί στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Ο τελικός προσδιορισμός της φορολογίας των εταιρειών του Συγκροτήματος συμφωνείται με τις φορολογικές αρχές σε μεταγενέστερο στάδιο. Πιθανή διαφορά μεταξύ της τελικής φορολογίας και της πρόβλεψης στις οικονομικές καταστάσεις, θα επηρεάσει το έξοδο φορολογίας μελλοντικών περιόδων.

Εκτίμηση και ανάκτηση αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων

Το Συγκρότημα αναγνωρίζει απαιτήσεις για αναβαλλόμενη φορολογία στον βαθμό που είναι πιθανόν να υπάρχουν φορολογητέα κέρδη στο μέλλον έναντι των οποίων θα χρησιμοποιηθούν οι προσωρινές διαφορές. Ο καθορισμός του ποσού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που μπορεί να αναγνωριστεί, απαιτεί την άσκηση κρίσης και βασίζεται στον χρονισμό και στο επίπεδο των μελλοντικών φορολογικών κερδών, σε συνάρτηση με μελλοντικές στρατηγικές φορολογικού σχεδιασμού. Αυτές οι μεταβλητές έχουν καθοριστεί με βάση σημαντικές παραδοχές της Διεύθυνσης και είναι εξ' ορισμού αβέβαιες. Είναι δυνατόν οι πραγματικές συνθήκες στο μέλλον να είναι διαφορετικές από τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές αναπροσαρμογές στη λογιστική αξία των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων. Περισσότερες πληροφορίες περιγράφονται στη Σημείωση 28.

Κρίσεις

Ταξινόμηση επενδύσεων

Η Εταιρεία ασκεί κρίση κατά την αξιολόγηση των συμβατικών χαρακτηριστικών καθώς και των ταμειακών ροών για το αν θεωρούνται στην ουσία χωρίς δικαίωμα αναγωγής, για τα δάνεια εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες για σκοπούς ταξινόμησης στις ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις.

Νομικές αγωγές

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας έχει μελετήσει τις δικαστικές υποθέσεις που εκκρεμούν εναντίον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος και, αφού έλαβε υπόψη όλα τα δεδομένα και νομική συμβουλή, είναι της άποψης ότι δε θα προκύψει οποιαδήποτε επιπρόσθετη ζημιά από την έκβαση των εν λόγω νομικών υποθέσεων.

6. Κέρδος από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

	2022 €	2021 €
Kέρδος από διάθεση και επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (Σημ. 25)	2.558.248	4.039.110
	2.558.248	4.039.110
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ	2022 €	2021 €
Αλλαγές στην εύλογη αξία δανείων που επιμετρούνται σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων (Σημ. 24)	(57.807)	(42.507)
Kέρδος από διάθεση και επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (Σημ. 25)	2.558.248	4.039.110
	2.500.441	3.996.603

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

7. Ανάλυση εισοδήματος από επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κατά κατηγορία χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και από μερίσματα από εξαρτημένες εταιρείες

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ	2022 €	2021 €
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος (Δάνεια και άλλα εισπρακτέα, τραπεζικές καταθέσεις και μετρητά και αντίστοιχα μετρητών) - Έσοδα από τόκους	218.282	203.697
Χρηματοοικονομικά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων
- Έσοδα από μερίσματα	749.394	609.275
	967.676	812.972
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ	2022 €	2021 €
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος (Δάνεια και άλλα εισπρακτέα, τραπεζικές καταθέσεις και μετρητά και αντίστοιχα μετρητών) - Έσοδα από τόκους Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (Δάνεια σε εξαρτημένες εταιρείες)	212.517	203.694
- Έσοδα παρόμοια με έσοδα από τόκους (Σημ. 33)	34.767	34.383
	247.284	238.077
Χρηματοοικονομικά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων - Έσοδα από μερίσματα	749.394	609.275
Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες
- Έσοδα από μερίσματα	541.300	450.500
	1.537.978	1.297.852

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

8. Έσοδα από ενοίκια

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Έσοδα από ενοίκια (Σημ. 18)	973.691	1.026.914	58.400	74.650
Προμήθειες ενοικίασης ακινήτων	(5.500)	(11.240)	-	-
	968.191	1.015.674	58.400	74.650

Τα έσοδα από ενοίκια που λαμβάνει το Συγκρότημα και η Εταιρεία αντιπροσωπεύουν ενοίκια από την ενοικίαση ακινήτων για επένδυση και προέρχονται από λειτουργικές μισθώσεις. Περισσότερες πληροφορίες περιγράφονται στη Σημείωση 31.

9. Ανάλυση κατά τομέα δραστηριότητας και κατά γεωγραφικό τομέα

Ανάλυση κατά τομέα δραστηριότητας

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ - 31 Δεκεμβρίου 2022

	Συμμετοχές
	και χρηματο	Ανάπτυξη
	οικονομικά	και
	περιουσιακά	διαχείριση
	στοιχεία	ακινήτων	Άλλα έργα	Σύνολο
	€	€	€	€
Έσοδα από μερίσματα	749.394	-	-	749.394
Έσοδα από τόκους	11.039	-	207.243	218.282
Έσοδα από ενοίκια	-	968.191	-	968.191
Κέρδος από πώληση και επανεκτίμηση
χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων	2.558.248	-	-	2.558.248
Καθαρό συνολικό κέρδος	3.318.681	968.191	207.243	4.494.115
Λειτουργικά έξοδα	(547.660)	(914.514)	(97.550)	(1.559.724)
Ζημιά από πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων	-	(658.632)	-	(658.632)
Χρηματοδοτικά έξοδα	(310.402)	(4.776)	(146)	(315.324)
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών
ζημιών (Σημ. 23 και Σημ. 26)	71	-	103.525	103.596
Αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας	2.104.764	-	-	2.104.764
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από
συνδεδεμένες εταιρείες	-	-	54.027	54.027
Μερίδιο κέρδους από συνδεδεμένες εταιρείες	4.987.205	-	-	4.987.205
Κέρδος / (ζημιά) πριν τη φορολογία	9.552.659	(609.731)	267.099	9.210.027
Σύνολο ενεργητικού	232.401.899	43.063.138	12.095.838	287.560.875
Προσθήκες μη κυκλοφορούντος ενεργητικού	2.605	124.561	-	127.166
Σύνολο υποχρεώσεων	7.162.735	689.770	2.620.720	10.473.225

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

9. Ανάλυση κατά τομέα δραστηριότητας και κατά γεωγραφικό τομέα (συνέχεια)

Ανάλυση κατά τομέα δραστηριότητας (συνέχεια)

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ - 31 Δεκεμβρίου 2021

	Συμμετοχές
	και χρηματο	Ανάπτυξη
	οικονομικά	και
	περιουσιακά	διαχείριση
	στοιχεία	ακινήτων	Άλλα έργα	Σύνολο
	€	€	€	€
Έσοδα από μερίσματα	609.275	-	-	609.275
Έσοδα από τόκους	19	-	203.678	203.697
Έσοδα από ενοίκια	-	1.015.674	-	1.015.674
Άλλα έσοδα	-	-	17.984	17.984
Κέρδος απο πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων	-	3.601.007	-	3.601.007
Κέρδος από πώληση και επανεκτίμηση
χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων	4.039.110	-	-	4.039.110
Καθαρό συνολικό κέρδος	4.648.404	4.616.681	221.662	9.486.747
Λειτουργικά έξοδα	(381.111)	(880.288)	(77.564)	(1.338.963)
Χρηματοδοτικά έξοδα	(365.891)	(8.331)	(111)	(374.333)
Αντιστροφή πρόβλεψης αναμενόμενων πιστωτικών
ζημιών (Σημ. 23 και Σημ. 26)	2	-	5.764	5.766
Αναγνώριση αρνητικής υπεραξιας	43.205	-	-	43.205
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς από
συνδεδεμένες εταιρείες	-	-	30.981	30.981
Μερίδιο ζημιάς από συνδεδεμένες εταιρείες	(2.453.968)	-	-	(2.453.968)
Κέρδος πριν τη φορολογία	1.490.641	3.728.062	180.732	5.399.435
Σύνολο ενεργητικού	223.917.926	43.650.381	15.059.297	282.627.604
Προσθήκες μη κυκλοφορούντος ενεργητικού	2.317	33.511	-	35.828
Σύνολο υποχρεώσεων	9.338.672	629.229	2.594.747	12.562.648

Ανάλυση κατά γεωγραφικό τομέα

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

2022	Κύπρος	Ευρωζώνη	Ρουμανία	Βουλγαρία	Σύνολο
	€	€	€	€	€
Έσοδα / (ζημιές)	4.493.901	106	171	(63)	4.494.115
Μη κυκλοφορούν πάγιο ενεργητικό	29.956.388	-	187.700	1.540.221	31.684.309
2021	Κύπρος €	Ευρωζώνη €	Ρουμανία €	Βουλγαρία €	Σύνολο €
Έσοδα / (ζημιές)	5.671.297	(2.721)	4.544.297	(726.126)	9.486.747
Μη κυκλοφορούν πάγιο ενεργητικό	30.020.214	-	178.000	1.625.533	31.823.747

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

10. Άλλα έσοδα

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Άλλα έσοδα από συνδεδεμένες εταιρείες (Σημ. 33)	-	17.984	-	17.984
Άλλα έσοδα από εξαρτημένες εταιρείες (Σημ. 33)	-	-	18.564	53.917
	-	17.984	18.564	71.901

11. Λειτουργικά έξοδα

		ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Μισθοί και έξοδα προσωπικού περιλαμβανομένων των Εκτελεστικών
Συμβούλων (Σημ. 16)	454.364	463.288	454.364	463.288
Αμοιβή μη εκτελεστικών μελών Διοικητικού Συμβουλίου	17.792	16.334	17.792	16.334
Δικαιώματα συνεδριάσεων μη εκτελεστικών μελών Διοικητικού Συμβουλίου	15.600	14.850	15.600	14.850
Επιπλέον αμοιβή Προέδρου και Αντιπροέδρων Διοικητικού Συμβουλίου	91.212	89.672	91.212	89.672
Άλλα έξοδα και ωφελήματα μελών Διοικητικού Συμβουλίου	3.613	4.005	3.613	4.005
Αμοιβή νόμιμου ελεγκτή:
- υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων	31.415	30.880	23.175	22.500
- υποχρεωτικός έλεγχος ετήσιων οικονομικών καταστάσεων – πρ. έτος	-	9.884	-	9.884
- υπηρεσίες φορολογικών συμβούλων	2.680	2.600	1.035	1.000
- λοιπές μη ελεγκτικές υπηρεσίες	2.510	-	2.510	-
Αμοιβή άλλων ελεγκτών: - έλεγχος ετήσιων οικονομικών καταστάσεων	8.300	7.000	-	-
Αμοιβή εσωτερικών ελεγκτών	12.000	12.000	12.000	12.000
Νομικά έξοδα	222.585	105.924	162.399	42.034
Άλλα επαγγελματικά έξοδα	193.846	122.231	177.473	111.661
Ετήσια συνδρομή και άλλα έξοδα Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου	10.847	10.297	10.847	10.297
Έξοδα αποθετηρίου Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου	43.550	43.550	43.550	43.550
Εισφορές και δωρεές	1.250	-	1.250	-
Επαγγελματικές εισφορές	22.623	20.537	19.473	17.387
Ασφάλειες	48.914	48.156	33.239	32.313
Έξοδα Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης	2.500	5.000	2.500	5.000
Αναπροσαρμογή πρόνοιας εξόδων Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης	(4.832)	(9.642)	(4.832)	(9.642)
Ενοίκια (Σημ. 31)	2.517	2.517	2.517	2.517
Έξοδα εκτιμήσεων	30.538	30.942	1.840	1.840
Ταξίδια εξωτερικού	-	1.876	-	1.876
Έξοδα οχημάτων	22.446	13.371	22.446	13.371
Έξοδα ανακοινώσεων και προβολής	4.413	5.912	4.413	5.912
Ηλεκτρισμός και νερό	12.407	10.303	8.142	5.699
Ταξιδιωτικά εσωτερικού	430	399	430	399
Τηλεφωνικά και ταχυδρομικά	3.946	4.033	3.946	4.033
Γραφική ύλη και εκτυπωτικά	2.979	2.224	2.979	2.224
Έξοδα παραστάσεων	1.066	3.056	1.066	3.056
Επιδιορθώσεις	102.169	58.396	27.413	21.658
Μη ανακτήσιμο Φ.Π.Α	67.721	45.823	54.202	37.018
Αποσβέσεις εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων (Σημ.17)	64.611	64.043	18.457	18.769
Αποσβέσεις δικαιωμάτων χρήσης περιουσιακών στοιχείων (Σημ.31)	-	-	60.942	60.943
Ζημιά από διάθεση εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων (Σημ. 17)	1.702	-	-	-
Διάφοροι φόροι	30.791	39.251	3.230	4.349
Άλλα διοικητικά έξοδα	31.219	60.251	16.103	14.037
	1.559.724	1.338.963	1.295.326	1.083.834

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

12. Κέρδος / (ζημιά) από πώληση και επανεκτίμηση γης και ακινήτων

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Ζημιά από επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση (Σημ. 18)	(238.719)	(1.337.370)	(41.432)	(18.423)
(Απομείωση) / αντιστροφή απομείωσης αξίας αποθεμάτων
ακινήτων (Σημ. 21)	(458.342)	4.904.390	-	-
Κέρδος από επανεκτίμηση εμπράγματων περιουσιακών
στοιχείων (Σημ.17)	38.429	33.237	-	-
Κέρδος από πώληση ακινήτων για επένδυση (Σημ. 18)	-	4.000	-	-
Κέρδος από πώληση αποθεμάτων ακινήτων (Σημ. 21)	-	3.000	-	-
Έξοδα πώλησης αποθεμάτων ακινήτων	-	(6.250)	-	-
	(658.632)	3.601.007	(41.432)	(18.423)

Το κέρδος από επανεκτίμηση εμπράγματων περιουσιακών στοιχείων αφορά αντιστροφή υποτίμησης προηγούμενων ετών.

13. Χρηματοδοτικά έξοδα

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Τόκοι τραπεζών	307.546	359.262	307.526	359.245
Έξοδα τραπεζών	7.632	12.196	5.752	10.927
Χρηματοοικονομικό κόστος υποχρεώσεων μίσθωσης (Σημ. 31)	-	-	5.696	7.691
Τόκοι φορολογίας	146	111	82	-
Συναλλαγματικές διαφορές	-	2.764	-	1.183
	315.324	374.333	319.056	379.046

14. Φορολογία

Η φορολογία για τη χρήση αποτελείται από τα πιο κάτω:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Εταιρικός φόρος για τη χρήση	-	2	-	2
Εταιρικός φόρος προηγούμενων χρήσεων	(44.510)	(222)	(36.795)	-
Έκτακτη αμυντική εισφορά για τη χρήση	49.817	24.597	25.998	1.680
Αναβαλλόμενη φορολογία (Σημ. 28)	96.746	36.393	-	-
ΓΕΣΥ που παρακρατήθηκε σε μερίσματα που εισπράχθηκαν	3.713	-	3.713	-
Xρέωση / (πίστωση) φορολογίας	105.766	60.770	(7.084)	1.682

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

14. Φορολογία (συνέχεια)

Ο φόρος επί των κερδών της Εταιρείας / του Συγκροτήματος πριν τη φορολογία διαφέρει από το θεωρητικό ποσό που θα προέκυπτε χρησιμοποιώντας τα εφαρμόσιμα ποσοστά φορολογίας ως εξής:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Κέρδος πριν τη φορολογία	9.210.027	5.399.435	9.342.161	5.521.687
Φόρος υπολογιζόμενος με τα εφαρμόσιμα ποσοστά εταιρικής φορολογίας ύψους 12,5%, 10% και 3% (2020:
12,5%, 10% και 3%) Φορολογική επίδραση εξόδων που δεν εκπίπτουν για	1.224.010	1.341.712	1.167.770	690.211
φορολογικούς σκοπούς Φορολογική επίδραση εκπτώσεων και εισοδήματος	254.530	388.588	135.500	424.004
που δεν υπόκεινται σε φορολογία	(1.399.573)	(1.702.612)	(1.346.805)	(1.145.338)
Αναπροσαρμογή φορολογίας προηγούμενων ετών	(44.510)	(222)	(36.795)	-
Έκτακτη αμυντική εισφορά	49.817	24.597	25.998	1.680
ΓΕΣΥ σε μερίσματα που εισπράχθηκαν	3.713	-	3.713	-
Άλλες επιδράσεις	17.779	8.707	43.535	31.125
Χρέωση / (πίστωση) φορολογίας	105.766	60.770	(7.084)	1.682

Φορολογικοί συντελεστές

Οι Κυπριακές εταιρείες του Συγκροτήματος υπόκεινται σε εταιρικό φόρο με συντελεστή 12,5% στο σύνολο των φορολογητέων κερδών τους. Σε περίπτωση ζημιάς, οι εταιρείες του Συγκροτήματος μπορούν να μεταφέρουν φορολογική ζημιά μόνο κατά τα επόμενα πέντε έτη από το τέλος του φορολογικού έτους εντός του οποίου προκύπτει ζημιά, για να συμψηφίζεται με φορολογητέο εισόδημα.

Οι Βουλγάρικες και Ρουμάνικες εταιρείες του Συγκροτήματος υπόκεινται σε εταιρικό φόρο με συντελεστή 10% και 3% αντίστοιχα στο σύνολο των φορολογητέων κερδών τους.

Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, τόκοι εισπρακτέοι μπορεί να υπόκεινται σε αμυντική εισφορά με ποσοστό 30%. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι τόκοι αυτοί εξαιρούνται από εταιρικό φόρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μερίσματα από το εξωτερικό μπορεί να υπόκεινται σε αμυντική εισφορά με ποσοστό 17%.

Το Συγκρότημα δικαιούται να μεταφέρει φορολογικές ζημιές μεταξύ των Κυπριακών εταιρειών και να τις συμψηφίζει με κέρδη άλλων Κυπριακών εταιρειών του ιδίου Συγκροτήματος. Για φορολογικούς σκοπούς, μέλη του ίδιου Συγκροτήματος θεωρούνται Κυπριακές εταιρείες στις οποίες η ιθύνουσα εταιρεία κατέχει άμεσα ή έμμεσα πέραν του 75% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου. Οι φορολογικές ζημιές του Συγκροτήματος και της Εταιρείας στις 31 Δεκεμβρίου 2022, ανέρχονται σε €1.254.454 (2021: €1.112.241) και σε €878.791 (2021: €724.248) αντίστοιχα, για τις οποίες δεν αναγνωρίστηκε αναβαλλόμενο φορολογικό περιουσιακό στοιχείο.

15. Κέρδος ανά μετοχή, συνολικά έσοδα ανά μετοχή και καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή

Το κέρδος ανά μετοχή και τα συνολικά έσοδα ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας το κέρδος και τα συνολικά έσοδα για το έτος που αναλογούν στους μετόχους της ιθύνουσας εταιρείας αντίστοιχα με τον μεσοσταθμικό αριθμό των εκδομένων μετοχών κατά τη διάρκεια του έτους.

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ
	2022	2021
	€	€
Κέρδος για τη χρήση	9.104.261	5.338.665
Συνολικά έσοδα για τη χρήση	8.155.744	4.613.400
Μεσοσταθμικός αριθμός μετοχών που ήταν εκδομένες κατά τη διάρκεια της χρήσης	200.000.000	200.000.000
Βασικό και πλήρως κατανεμημένο κέρδος ανά μετοχή (σεντ)	4,55	2,67
Συνολικά έσοδα ανά μετοχή (σεντ)	4,08	2,31

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

15. Κέρδος ανά μετοχή, συνολικά έσοδα ανά μετοχή και καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή (συνέχεια)

Τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία στις 31 Δεκεμβρίου με τον αριθμό των εκδομένων μετοχών την ημέρα εκείνη.

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία στις
31 Δεκεμβρίου	277.087.650	270.064.956	277.023.579	269.755.901
Αριθμός μετοχών που ήταν εκδομένες στις 31 Δεκεμβρίου	200.000.000	200.000.000	200.000.000	200.000.000
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή (σεντ)	138,54	135,03	138,51	134,88

Η Εταιρεία δεν έχει δικαιώματα αγοράς μετοχών που μπορούν να εξασκηθούν. Ως αποτέλεσμα, δεν υπολογίζεται πλήρως κατανεμημένο κέρδος ανά μετοχή και πλήρως κατανεμημένα καθαρά περιουσιακά στοιχεία ανά μετοχή.

16. Έξοδα προσωπικού, συμπεριλαμβανομένου των Εκτελεστικών Συμβούλων

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

2022	2021
€	€
Μισθοί 385.467	402.505
Μπόνους -	3.169
Συνεισφορές σε ταμείο προνοίας (Σημ. 37) 18.397	20.100
Άλλες συνεισφορές εργοδότη 50.500	37.514
454.364	463.288

Ο αριθμός των υπαλλήλων που απασχολούσε η Εταιρεία και το Συγκρότημα στις 31 Δεκεμβρίου 2022 ήταν 7 (2021: 8), συμπεριλαμβανομένων των Εκτελεστικών Συμβούλων της Εταιρείας.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

17. Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

	Γη και κτίρια €	Έπιπλα και Ηλεκτρονικοί	Εγκαταστάσεις
			εξοπλισμός	υπολογιστές	και μηχανήματα	Οχήματα	Σύνολο
		€	€	€	€	€
Κόστος ή εκτίμηση
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	1.357.000	351.359	322.988	58.423	79.711	2.169.481
Προσθήκες	3.525	1.268	112	-	-	4.905
Πωλήσεις/Διαγραφές	-	-	-	-	-	-
Αναπροσαρμογή κόστους για ΦΠΑ	-	-	-	(904)	-	(904)
Αναπροσαρμογή εύλογης αξίας	(3.525)	-	-	-	-	(3.525)
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	1.357.000	352.627	323.100	57.519	79.711	2.169.957
Προσθήκες	-	1.126	4.932	-	-	6.058
Πωλήσεις/Διαγραφές	-	(36.573)	-	-	-	(36.573)
Αναπροσαρμογή κόστους για ΦΠΑ	-	-	-	-	-	-
Αναπροσαρμογή εύλογης αξίας	-	-	-	-	-	-
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	1.357.000	317.180	328.032	57.519	79.711	2.139.442
Συσσωρευμένες Αποσβέσεις
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	-	276.281	293.359	20.111	79.711	669.462
Αποσβέσεις χρήσης	36.762	12.227	9.701	5.353	-	64.043
Πωλήσεις/Διαγραφές	-	-	-	-	-	-
Αναπροσαρμογή εύλογης αξίας	(36.762)	-	-	-	-	(36.762)
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	-	288.508	303.060	25.464	79.711	696.743
Αποσβέσεις χρήσης	38.429	10.649	9.811	5.722	-	64.611
Πωλήσεις/Διαγραφές	-	(34.871)	-	-	-	(34.871)
Αναπροσαρμογή εύλογης αξίας	(38.429)	-	-	-	-	(38.429)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	-	264.286	312.871	31.186	79.711	688.054
Καθαρή λογιστική αξία
31 Δεκεμβρίου 2022	1.357.000	52.894	15.161	26.333	-	1.451.388
31 Δεκεμβρίου 2021	1.357.000	64.119	20.040	32.055	-	1.473.214

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Έπιπλα και εξοπλισμός	Ηλεκτρονικοί υπολογιστές	Οχήματα	Σύνολο
€	€	€	€
207.091	320.355	79.711	607.157
999	112	-	1.111
-	-	-	-
	320.467	79.711	608.268
			5.210
			(23.810)
	325.399	79.711	589.668
144.039			514.472
		-	18.769
			-
			533.241
			18.457
			(23.810)
			527.888
46.616	15.164	-	61.780
54.983	20.044	-	75.027
	208.090 278 (23.810) 184.558 9.068 - 153.107 8.645 (23.810) 137.942	4.932 - 290.722 9.701 - 300.423 9.812 - 310.235	- - 79.711 - 79.711 - - 79.711

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

17. Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία (συνέχεια)

Η γη και τα κτίρια του Συγκροτήματος αποτελούνται από τα ιδιόκτητα γραφεία στα οποία στεγάζεται η Εταιρεία στην επαρχία Λευκωσίας, τα οποία κατέχει η εταιρεία Demetra Tower Limited, και επανεκτιμήθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2022 βάσει εκτιμήσεων που έγιναν από δύο ανεξάρτητους εγκεκριμένους εκτιμητές με βάση την υψηλότερη και βέλτιστη χρήση τους. Οι εκτιμητές είναι κάτοχοι αναγνωρισμένων σχετικών επαγγελματικών προσόντων και έχουν πρόσφατη πείρα στην εκτίμηση επενδύσεων σε ακίνητα στις περιοχές και στον κλάδο των συγκεκριμένων ακινήτων και είναι μέλη του Royal Institution of Chartered Surveyors (R.I.C.S) και / ή του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ). Οι μέθοδοι εκτιμήσεων που αναφέρονται πιο κάτω βασίζονται στα Διεθνή Πρότυπα Εκτιμήσεων που εκδίδονται από το Royal Institution of Chartered Surveyors (R.I.C.S).

Οι εκτιμητές χρησιμοποίησαν μια εκ των πιο κάτω μεθόδων ή συνδυασμό των δύο μεθόδων για τις εκτιμήσεις τους:

• α) Τιμές αγοράς (συγκριτική μέθοδος), όπως αναπροσαρμόστηκαν, όπου κρίθηκε απαραίτητο, λόγω διαφορών στη φυσική κατάσταση, στην τοποθεσία ή στην κατάσταση του εκάστοτε ακινήτου. Σημαντικό μη παρατηρήσιμο δεδομένο που χρησιμοποιήθηκε κατά τις εκτιμήσεις αποτελεί η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο που καθορίστηκε στις €3.200 (2021: €3.200).
• β) Μελλοντικές ταμειακές ροές από ενοίκια (μέθοδος της κεφαλαιοποίησης) οι οποίες βασίζονται στην τοποθεσία, στο είδος και στην ποιότητα των ακινήτων και υποστηρίζονται από τους όρους κάθε υπάρχουσας μίσθωσης, τις συμβάσεις ή τα άλλα εξωτερικά στοιχεία, όπως τρέχουσες τιμές ενοικίασης παρόμοιων ακινήτων, χρησιμοποιώντας ποσοστό απόδοσης (yield) 5% (2021: 5%).

Δεν υπήρξε αλλαγή στη μεθοδολογία από την προηγούμενη χρήση. Η αξία που αναλογεί για τα ιδιόκτητα γραφεία στα οποία στεγάζεται η Εταιρεία σε σχέση με τους ορόφους που ενοικιάζονται σε τρίτους υπολογίστηκε με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου και με βάση τις μελλοντικές ταμειακές ροές από ενοίκια για τα εν λόγω γραφεία.

Λεπτομέρειες για την ιεραρχία της εύλογης αξίας της γης και κτιρίων στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 31 Δεκεμβρίου 2021 είναι ως ακολούθως:

31 Δεκεμβρίου 2022	Επίπεδο 1 €	Επίπεδο 2 €	Επίπεδο 3 €	Σύνολο €
Περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία Γη και κτίρια	-	-	1.357.000	1.357.000
Σύνολο	-	-	1.357.000	1.357.000
31 Δεκεμβρίου 2021	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
Περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία
Γη και κτίρια	-	-	1.357.000	1.357.000
Σύνολο	-	-	1.357.000	1.357.000

Από την επανεκτίμηση προέκυψε πλεόνασμα ύψους €38.429 (2021: πλεόνασμα €33.237) (Σημ. 12) και περιλήφθηκε στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Λεπτομερής ανάλυση της κίνησης για το έτος παρουσιάζεται στον πίνακα στην αρχή της σημείωσης.

Οι εκτιμήσεις εύλογης αξίας κατηγοριοποιήθηκαν στο Επίπεδο 3 επειδή οι εκτιμήσεις βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στην τεχνογνωσία και εμπειρία των εκτιμητών λόγω της έλλειψης ικανοποιητικών συγκριτικών στοιχείων και της γενικότερης σχετικά αδράνειας που παρουσιάζει η κτηματική αγορά αλλά και των μη προβλεπτών εξελίξεων στην Κύπρο. Λόγω των πιο πάνω, ο βαθμός αβεβαιότητας σε σχέση με αυτές τις εκτιμήσεις είναι αυξημένος.

Δεν υπήρξαν μεταφορές μεταξύ των επιπέδων κατά τη διάρκεια της χρήσεως.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

17. Εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία (συνέχεια)

Η γη και τα κτίρια, με βάση το ιστορικό κόστος μείον συσσωρευμένες αποσβέσεις στις 31 Δεκεμβρίου θα ήταν:

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

	2022	2021
	€	€
Κόστος	1.802.424	1.802.424
Συσσωρευμένες αποσβέσεις	(539.993)	(495.798)
	1.262.431	1.306.626

Κατά τη διάρκεια του 2022, το Συγκρότημα και η Εταιρεία προχώρησαν σε διαγραφές εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων όπως παρουσιάζεται στους πιο πάνω πίνακες. Από τις πιο πάνω διαγραφές προέκυψε ζημιά για το Συγκρότημα ύψους €1.702 η οποία αναγνωρίστηκε ως λειτουργικό έξοδο στον λογαριασμό αποτελεσμάτων (Σημ. 11). Κατά τη διάρκεια του 2021, δεν πραγματοποιήθηκαν οποιεσδήποτε πωλήσεις ή διαγραφές.

Η γη και τα κτίρια του Συγκροτήματος στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και στις 31 Δεκεμβρίου 2021 ήταν ενεχυριασμένα προς εξασφάλιση των δανειακών του υποχρεώσεων. Περαιτέρω πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 32. Τα υπόλοιπα εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας και του Συγκροτήματος δεν ήταν ενεχυριασμένα προς εξασφάλιση οποιονδήποτε υποχρεώσεων στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και στις 31 Δεκεμβρίου 2021.

Για το ιδιόκτητο κτίριο όπου στεγάζονται τα γραφεία της Εταιρείας εκκρεμεί η εξασφάλιση του τίτλου ιδιοκτησίας του κτιρίου. Το Συγκρότημα βρίσκεται στη διαδικασία εξασφάλισής του.

18. Ακίνητα για επένδυση

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου	30.350.533	31.782.076	2.224.000	2.244.000
Προσθήκες	123.123	37.753	-	-
Αναπροσαρμογή κόστους ακινήτων για επένδυση	(2.016)	(5.926)	(1.568)	(1.577)
Πωλήσεις	-	(126.000)	-	-
Αναπροσαρμογή εύλογης αξίας (Σημ. 12)	(238.719)	(1.337.370)	(41.432)	(18.423)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου	30.232.921	30.350.533	2.181.000	2.224.000

Το έλλειμμα ή πλεόνασμα από την επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.

Κατά τη διάρκεια του 2022, δεν πραγματοποιήθηκε οποιαδήποτε πώληση ακινήτου για επένδυση, ενώ κατά τη διάρκεια του 2021 το Συγκρότημα πώλησε ένα ακίνητο για επένδυση προς €130.000 πραγματοποιώντας κέρδος ύψους €4.000 (Σημ. 12), το οποίο αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα του 2021.

Τα ακίνητα που περιλαμβάνονται στα ακίνητα για επένδυση επανεκτιμήθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2022 βάσει εκτιμήσεων που έγιναν από δύο ανεξάρτητους εγκεκριμένους εκτιμητές με βάση την υψηλότερη και βέλτιστη χρήση τους. Οι εκτιμητές είναι κάτοχοι αναγνωρισμένων σχετικών επαγγελματικών προσόντων και έχουν πρόσφατη πείρα στην εκτίμηση επενδύσεων σε ακίνητα στις περιοχές και στον κλάδο των συγκεκριμένων ακινήτων και είναι μέλη του Royal Institution of Chartered Surveyors (R.I.C.S) και / ή του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ). Οι μέθοδοι εκτιμήσεων που αναφέρονται πιο κάτω βασίζονται στα Διεθνή Πρότυπα Εκτιμήσεων που εκδίδονται από το Royal Institution of Chartered Surveyors (R.I.C.S).

Οι εκτιμητές χρησιμοποίησαν κυρίως συνδυασμό δύο μεθόδων για τις εκτιμήσεις τους:

• α) Τιμές αγοράς (συγκριτική μέθοδος), όπως αναπροσαρμόστηκαν, όπου κρίθηκε απαραίτητο, λόγω διαφορών στη φυσική κατάσταση, στην τοποθεσία ή στην κατάσταση του εκάστοτε ακινήτου.
• β) Μελλοντικές ταμειακές ροές από ενοίκια (μέθοδος της κεφαλαιοποίησης) οι οποίες βασίζονται στην τοποθεσία, στο είδος και στην ποιότητα των ακινήτων και υποστηρίζονται από τους όρους κάθε υπάρχουσας μίσθωσης, τις συμβάσεις ή τα άλλα εξωτερικά στοιχεία, όπως τρέχουσες τιμές ενοικίασης παρόμοιων ακινήτων.

Δεν υπήρξε αλλαγή στη μεθοδολογία από την προηγούμενη χρήση.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

18. Ακίνητα για επένδυση (συνέχεια)

Λεπτομέρειες για την ιεραρχία της εύλογης αξίας των ακινήτων για επένδυση στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 31 Δεκεμβρίου 2021 είναι ως ακολούθως:

31 Δεκεμβρίου 2022	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
Περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία
Ακίνητα για επένδυση	-	-	30.232.921	30.232.921
Σύνολο	-	-	30.232.921	30.232.921
31 Δεκεμβρίου 2021	Επίπεδο 1	Επίπεδο 2	Επίπεδο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
Περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία
Ακίνητα για επένδυση	-	-	30.350.533	30.350.533
Σύνολο	-	-	30.350.533	30.350.533

Δεν υπήρξαν μεταφορές μεταξύ επιπέδων κατά τη διάρκεια της χρήσεως. Λεπτομερής ανάλυση της κίνησης για το έτος παρουσιάζεται στον πίνακα στην αρχή της σημείωσης.

Οι εκτιμήσεις εύλογης αξίας κατηγοριοποιήθηκαν στο Επίπεδο 3 επειδή οι εκτιμήσεις βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στην τεχνογνωσία και εμπειρία των εκτιμητών λόγω της έλλειψης ικανοποιητικών συγκριτικών στοιχείων και της γενικότερης σχετικά αδράνειας που παρουσιάζει η κτηματική αγορά αλλά και των μη προβλεπτών εξελίξεων τόσο στην Κύπρο, όσο και στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία. Ως εκ τούτου, όσον αφορά σε στοιχεία τιμών από συναλλαγές της αγοράς για παρόμοια ακίνητα, αναπροσαρμόστηκαν για να αντικατοπτρίζουν τις διαφορές μεταξύ των συγκριτικών στοιχείων και των εξεταζόμενων ακινήτων. Λόγω των πιο πάνω, ο βαθμός αβεβαιότητας σε σχέση με αυτές τις εκτιμήσεις είναι αυξημένος.

Επιπρόσθετες πληροφορίες και γνωστοποιήσεις σχετικά με την εύλογη αξία των ακινήτων για επένδυση παρατίθενται πιο κάτω:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα στην Κύπρο	24.515.000	24.519.000	1.590.000	1.630.000
Οικόπεδα στην:
-Κύπρο	3.990.000	4.028.000	591.000	594.000
-Βουλγαρία	1.540.221	1.625.533	-	-
-Ρουμανία	187.700	178.000	-	-
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου	30.232.921	30.350.533	2.181.000	2.224.000

Για την εκτίμηση της αξίας των οικοπέδων χρησιμοποιήθηκε η συγκριτική μέθοδος, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τους περιορισμούς που εξηγήθηκαν πιο πάνω. Για την εκτίμηση της αξίας των γραφείων και των άλλων εμπορικών ακινήτων χρησιμοποιήθηκε τόσο η συγκριτική μέθοδος, όσο και η μέθοδος της επένδυσης (κεφαλαιοποίησης), βάσει των αναμενόμενων εισπρακτέων ενοικίων.

Για τον υπολογισμό της αξίας βάσει της μεθόδου της επένδυσης, χρησιμοποιήθηκαν τα ενοίκια που εισπράχθηκαν κατά την 31 Δεκεμβρίου 2022, και ποσοστό απόδοσης (yield) 5% - 6,5% (2021: 5% - 6,5%). Στις περιπτώσεις όπου τα εν λόγω γραφεία και εμπορικά ακίνητα δεν ήταν ενοικιασμένα κατά την 31 Δεκεμβρίου, χρησιμοποιήθηκαν τα ενοίκια που θα μπορούσε να αποκομίσει το Συγκρότημα με βάση ενοίκια παρόμοιων ακινήτων. Επιπλέον λήφθηκε υπόψη το ύψος του ετήσιου ενοικίου σε σχέση με το λογικό ενοίκιο (ώστε να καθοριστεί το ρίσκο της εκκένωσης του ακινήτου), η ποιότητα του ενοικιαστή και η ελκυστικότητα της περιοχής. Δεν υπήρξαν αλληλεπιδράσεις μεταξύ των σημαντικών παραμέτρων αποτίμησης που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της εύλογης αξίας των ακινήτων για επένδυση.

Για τον υπολογισμό της αξίας βάσει της συγκριτικής μεθόδου χρησιμοποιήθηκαν εκτιμημένες αξίες ανά τετραγωνικό μέτρο.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

18. Ακίνητα για επένδυση (συνέχεια)

Λεπτομέρειες για τη μέθοδο επιμέτρησης και για τις σημαντικές μη παρατηρήσιμες παραμέτρους παρατίθενται πιο κάτω:

2022	Εκτιμημένη		Σημαντικές μη-παρατηρήσιμες παράμετροι
	εύλογη αξία	Μέθοδος επιμέτρησης	Εκτιμημένο μέσο	Ετήσια
Είδος και χώρα	2022 (€)	εύλογης αξίας	κόστος ανά τ.μ. (€)	μισθωτική απόδοση
Γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα
Κύπρος	24.515.000	Μέθοδος κεφαλαιοποίησης	Δ/Ε	5% - 6,5%
		Συγκριτική μέθοδος	1.138 - 2.554	Δ/Ε
Γη (οικόπεδα και αγροτεμάχια)
Κύπρος	3.990.000	Συγκριτική μέθοδος	15 - 400	Δ/Ε
Βουλγαρία	1.540.221	Συγκριτική μέθοδος	4 - 9	Δ/Ε
Ρουμανία	187.700	Συγκριτική μέθοδος	1 - 2	Δ/Ε
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	30.232.921
2021	Εκτιμημένη		Σημαντικές μη-παρατηρήσιμες παράμετροι Εκτιμημένο μέσο	Ετήσια
Είδος και χώρα	εύλογη αξία 2021 (€)	Μέθοδος επιμέτρησης εύλογης αξίας	κόστος ανά τ.μ.	μισθωτική
Γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα			(€)	απόδοση
Κύπρος	24.519.000	Μέθοδος κεφαλαιοποίησης	Δ/Ε	5% - 6,5%
		Συγκριτική μέθοδος	1.438 - 2.562	Δ/Ε
Γη (οικόπεδα και
αγροτεμάχια) Κύπρος	4.028.000	Συγκριτική μέθοδος	16 - 400	Δ/Ε
Βουλγαρία	1.625.533	Συγκριτική μέθοδος	4 - 9	Δ/Ε
Ρουμανία	178.000	Συγκριτική μέθοδος	1 - 2	Δ/Ε

Ανάλυση ευαισθησίας

Οποιαδήποτε αύξηση / μείωση στις εκτιμημένες αξίες ανά τετραγωνικό μέτρο (για τα ακίνητα που εκτιμήθηκαν βάσει της συγκριτικής μεθόδου) ή οποιεσδήποτε αυξήσεις / μειώσεις των μισθώσεων ή της αναμενόμενης απόδοσής τους (για ακίνητα που εκτιμήθηκαν με βάση τις μελλοντικές ταμειακές ροές από ενοίκια) θα διαφοροποιούσε την εύλογη αξία.

Τα έσοδα από ενοίκια που λαμβάνει το Συγκρότημα από τις επενδύσεις σε ακίνητα, το σύνολο των οποίων τελεί υπό καθεστώς λειτουργικής μίσθωσης, ανέρχονται σε €973.691 (2021: €1.026.914). Τα έσοδα από ενοίκια που λαμβάνει η Εταιρεία ανέρχονται σε €58.400 (2021: €74.650) (Σημ. 8). Τα άμεσα έξοδα που σχετίζονται με ακίνητα για επένδυση και χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή εισοδήματος από ενοίκια αφορούν επιδιορθώσεις και ασφάλειες κτιρίων, προμήθειες και διαφημίσεις και ανέρχονται σε €100.794 (2021: €62.803). Τα άμεσα έξοδα που σχετίζονται με ακίνητα για επένδυση και δεν χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή εισοδήματος από ενοίκια αφορούν ασφάλειες κτιρίων και ανέρχονται σε €5.884 (2021: €6.115).

Ορισμένα από τα ακίνητα για επένδυση της Εταιρείας και του Συγκροτήματος στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 ήταν ενεχυριασμένα προς εξασφάλιση υποχρεώσεων. Περαιτέρω πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 32. Επιπλέον, στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 υπάρχει επιβάρυνση προς όφελος του National Agency for Fiscal Administration (ANAF) σε τεμάχια γης που βρίσκονται στη Ρουμανία, ιδιοκτησίας της εξαρτημένης εταιρείας Demetra Investments Public SRL, λογιστικής αξίας €149.700 (2021: €142.000), λόγω οφειλής της εξαρτημένης προς τον ANAF ύψους €23.000 περίπου. Μετά από έλεγχο που έχει διενεργηθεί από τους ελεγκτές της εξαρτημένης εταιρείας, έχει διαπιστωθεί ότι η εν λόγω οφειλή δεν υφίσταται και η Εταιρεία λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για τη διαγραφή της εν λόγω επιβάρυνσης.

Στα γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα στην Κύπρο περιλαμβάνονται ακίνητα ύψους €13.963.000 (2021: €14.200.000) για τα οποία εκκρεμεί η τελική εξασφάλιση του τίτλου ιδιοκτησίας του κτιρίου.

Το Συγκρότημα βρίσκεται σε διαδικασία εξασφάλισης των τελικών τίτλων ιδιοκτησίας.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

19. Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ	2022 €	2021 €
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου	13.719.872	9.783.872
(Απομείωση) / αντιστροφή απομείωσης	(367.000)	3.936.000
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου	13.352.872	13.719.872

Κατά τη διάρκεια του 2022, το Διοικητικό Συμβούλιο αναγνώρισε απομείωση επί των επενδύσεων στις εξαρτημένες εταιρείες ύψους €367.000 (2021: αντιστροφή απομείωσης €3.936.000) λόγω της μείωσης των καθαρών περιουσιακών στοιχείων των εξαρτημένων εταιρειών που ήταν επακόλουθο της αύξησης των ζημιών από τον τομέα ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων. Το συνολικό συσσωρευμένο ποσό απομείωσης στις 31 Δεκεμβρίου 2022 ανέρχεται σε €44.234.952 (2021: €43.867.952). Για τον καθορισμό της συσσωρευμένης απομείωσης επί των επενδύσεων στις εξαρτημένες εταιρείες λήφθηκαν υπόψη τα χαρακτηριστικά των εταιρειών και τα καθαρά περιουσιακά τους στοιχεία.

Οι εξαρτημένες εταιρείες στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 είναι ως ακολούθως:

Εταιρεία	Δραστηριότητα	Χώρα εγγραφής	Ποσοστό συμμετοχής και δικαίωμα ψήφου
			Άμεσο	Έμμεσο
Demetra Overseas Investments Limited	Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες στο εξωτερικό	Κύπρος	100%	-
Demetra Real Estate Investments	Ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων στην
Limited	Κύπρο	Κύπρος	100%	-
Demetra Energy Investments Limited	Αδρανής	Κύπρος	100%	-
Demetra Bulgaria Limited	Ανάπτυξη ακινήτων στη Βουλγαρία	Βουλγαρία	-	100%
Demetra Investments Public SRL	Ανάπτυξη ακινήτων στη Ρουμανία	Ρουμανία	-	100%
Demetra Realty Developments SRL	Ανάπτυξη ακινήτων στη Ρουμανία	Ρουμανία	-	100%
Demetra Golf Investments Limited	Επενδύσεις στον τομέα ανάπτυξης
	Θερέτρων Γκολφ	Κύπρος	-	100%
Demetra Tower Limited	Διαχείριση ακινήτων στην Κύπρο	Κύπρος	-	100%
Demetra Tower (Limassol) Limited	Διαχείριση ακινήτων στην Κύπρο	Κύπρος	-	100%
Demetra Iphigenias Tower Limited	Διαχείριση ακινήτων στην Κύπρο	Κύπρος	-	100%
Aniben Enterprises Limited	Διαχείριση ακινήτων στην Κύπρο	Κύπρος	-	100%
Crystal Sea Maritime Ltd	Αδρανής	Κύπρος	-	100%
Cooper Security Services Public Limited	Αδρανής	Κύπρος	50,72%	-

Η εξαρτημένη εταιρεία Cooper Security Services Public Limited, εγγεγραμμένη στην Κύπρο, βρίσκεται σε διαδικασία εκούσιας εκκαθάρισης.

Οι εξαρτημένες εταιρείες που ήταν αδρανείς χωρίς καθόλου δραστηριότητες, δεν είχαν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

19. Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες (συνέχεια)

Πληροφορίες για τη σύνθεση του Συγκροτήματος κατά το τέλος της χρήσης είναι ως ακολούθως:

Δραστηριότητα	Χώρα εγγραφής		Αριθμός εξ' ολοκλήρου εξαρτημένων εταιρειών
		31/12/2022	31/12/2021
Ανάπτυξη ακινήτων	Ρουμανία	2	2
Ανάπτυξη ακινήτων	Βουλγαρία	1	1
Ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων	Κύπρος	5	5
Επενδύσεις σε εξαρτημένες εταιρείες στο εξωτερικό	Κύπρος	1	1
Επενδύσεις στον τομέα ανάπτυξης Θέρετρων Γκολφ	Κύπρος	1	1
Αδρανής	Κύπρος	2	2 12
		12
Δραστηριότητα	Χώρα εγγραφής		Αριθμός μη εξ' ολοκλήρου εξαρτημένων εταιρειών
		31/12/2022	31/12/2021
Αδρανής	Κύπρος	1	1
ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		2022 €	2021 €
Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ		211.460.287	205.371.916
Verendrya Ventures Limited		-	-
Υπόλοιπο στις 31 Δεκεμβρίου - μέθοδος καθαρής θέσης		211.460.287	205.371.916
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ		2022 €	2021 €
Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ		211.460.287	205.371.916
Verendrya Ventures Limited		-	-
Υπόλοιπο στις 31 Δεκεμβρίου - μέθοδος καθαρής θέσης		211.460.287	205.371.916

Οι συνδεδεμένες εταιρείες στις 31 Δεκεμβρίου είναι ως ακολούθως:

Εταιρεία	Δραστηριότητα	Χώρα εγγραφής	2022 Ποσοστό συμμετοχής και δικαίωμα ψήφου		2021 Ποσοστό συμμετοχής και δικαίωμα ψήφου
			Άμεσο	Έμμεσο	Άμεσο	Έμμεσο
Ελληνική Τράπεζα
Δημόσια Εταιρεία	Τραπεζικές και
Λτδ	χρηματοοικονομικές υπηρεσίες	Κύπρος	21,33%	-	21,02%	-
Verendrya Ventures	Ανάπτυξη έργων για ανέγερση
Limited	μονάδων αφαλάτωσης	Κύπρος	40%	-	40%	-

Πιο κάτω παρατίθενται περιληπτικές οικονομικές πληροφορίες καθώς επίσης και άλλες πληροφορίες για τις συνδεδεμένες εταιρείες Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ και Verendrya Ventures Limited που είναι ουσιώδεις για το Συγκρότημα. Οι πιο κάτω περιληπτικές οικονομικές πληροφορίες παρουσιάζουν τα ποσά όπως φαίνονται στις οικονομικές καταστάσεις των συνδεδεμένων εταιρειών οι οποίες ετοιμάστηκαν με βάση τα ΔΠΧΑ (προσαρμοσμένες από το Συγκρότημα για σκοπούς εφαρμογής της μεθόδου καθαρής θέσης). Οι ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις της Ελληνικής Τράπεζας δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα www.hellenicbank.com.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

20. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ

	2022	2021 €
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων	€ 19.988.583.000	18.836.108.000
Σύνολο υποχρεώσεων	(18.868.072.000)	(17.729.940.000)
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία	1.120.511.000	1.106.168.000
Μείον: Συμφέρον μειοψηφίας	(13.000)	(14.000)
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία που αναλογούν στους κατόχους
μετοχών της ιθύνουσας	1.120.498.000	1.106.154.000
	2022 €	2021 €
Έσοδα	465.686.000	358.968.000
Καθαρό κέρδος / (καθαρή ζημιά) για τη χρήση	24.185.000	(11.678.000)
Ζημιά / (κέρδος) που αναλογεί στο συμφέρον μειοψηφίας	1.000	(2.000)
Καθαρό κέρδος / (καθαρή ζημιά) για τη χρήση που αναλογεί
στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας	24.186.000	(11.680.000)
Λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση	(4.530.000)	(3.452.000)
(Εισοδήματα) / έξοδα που αναλογούν στο συμφέρον μειοψηφίας	-	-
Λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση που αναλογούν
στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας	(4.530.000)	(3.452.000)
Συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση	19.655.000	(15.130.000)
Συνολικά έξοδα / (έσοδα) που αναλογούν στο συμφέρον
μειοψηφίας	1.000	(2.000)
Συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση που αναλογούν στους
κατόχους μετοχών της ιθύνουσας	19.656.000	(15.132.000)
Μερίσματα εισπρακτέα από συνδεδεμένη εταιρεία για τη χρήση	-	-
Συμφιλίωση των συνοπτικών οικονομικών πληροφοριών της Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ με τα ποσά που αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις:
	2022	2021 €
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία της συνδεδεμένης εταιρείας	€ 1.120.498.000	1.106.154.000
Αναπροσαρμογές στην εύλογη αξία την ημερομηνία απόκτησης
σημαντικής επιρροής	(129.123.000)	(129.123.000)
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία της συνδεδεμένης εταιρείας μετά τις
αναπροσαρμογές	991.375.000	977.031.000
Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στην Ελληνική Τράπεζα
Δημόσια Εταιρεία Λτδ	21,33%	21,02%
Μερίδιο Συγκροτήματος στα καθαρά περιουσιακά στοιχεία	211.460.287	205.371.916

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

20. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ (συνέχεια)

Καθαρό κέρδος / (καθαρή ζημιά) για τη χρήση που αναλογεί στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας 55.377.000 (31.191.000) 24.186.000 Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ 21,175 % 21,02% 21,33% Μερίδιο Συγκροτήματος στο καθαρό κέρδος / (στην καθαρή ζημιά) της συνδεδεμένης 11.640.245 (6.653.040) 4.987.205 1/1-30/6/2022 1/7-31/12/2022 1/1-31/12/2022 € € € Λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση που αναλογούν στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας (5.720.000) 1.190.000 (4.530.000) Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ 21,175 % 21,02% 21,33% Μερίδιο Συγκροτήματος στα λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα) της συνδεδεμένης (1.202.344) 253.827 (948.517) * Μεσοσταθμικό ποσοστό 1 Ιανουαρίου 2021 - 31 Δεκεμβρίου 2021 € Καθαρή ζημιά για τη χρήση που αναλογεί στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας (11.680.000) Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ 21,01 % Μερίδιο Συγκροτήματος στην καθαρή ζημιά της συνδεδεμένης (2.453.968) € Λοιπά συνολικά έξοδα για τη χρήση που αναλογούν στους κατόχους μετοχών της ιθύνουσας (3.452.000) Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ 21,01% Μερίδιο Συγκροτήματος στα λοιπά συνολικά έξοδα της συνδεδεμένης (725.265) 2022 2021 € € Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 209.833.173 205.371.916 Μερίδιο Συγκροτήματος στο κέρδος / (στη ζημιά) για τη χρήση (2.453.968) 4.987.205 Μερίδιο Συγκροτήματος στα λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση (725.265) (948.517) Μερίδιο Συγκροτήματος στις άλλες συναλλαγές με τους μετόχους για τη χρήση (1.379.727) (1.133.050) Προσθήκες κατά τη διάρκεια της χρήσης 54.498 1.077.969 Αρνητική υπεραξία που αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα της χρήσης 43.205 2.104.764 Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 205.371.916 211.460.287	1 Ιανουαρίου 2022 - 31 Δεκεμβρίου 2022	1/1-30/6/2022 €	1/7-31/12/2022 €	1/1-31/12/2022 €

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

20. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες

Verendrya Ventures Limited
	2022 €	2021 €
Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία	1.515.688	1.435.848
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία	22.674.609	22.088.619
Συνολικά περιουσιακά στοιχεία	24.190.297	23.524.467
Τρέχουσες υποχρεώσεις	(618.650)	(384.169)
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις	(30.123.446)	(29.627.165)
Συνολικές υποχρεώσεις	(30.742.096)	(30.011.334)
Καθαρές υποχρεώσεις	(6.551.799)	(6.486.867)
	2022 €	2021 €
Έσοδα	-	-
Καθαρό κέρδος για τη χρήση	135.068	77.452
Λοιπά συνολικά έσοδα / (έξοδα)	-	-
Συνολικά έσοδα / (έξοδα) για τη χρήση	135.068	77.452
Μερίσματα εισπρακτέα από συνδεδεμένη εταιρεία για τη χρήση	80.000	-
Συμφιλίωση των συνοπτικών οικονομικών πληροφοριών της Verendrya Ventures Limited αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις:
	2022 €	2021 €
Καθαρές υποχρεώσεις	(6.551.799)	(6.486.867)
Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στη Verendrya Ventures
Limited	40%	40%
Πρόβλεψη για μερίδιο ζημιάς στη συνδεδεμένη εταιρεία	(2.620.720)	(2.594.747)
	2022	2021
Καθαρό κέρδος για τη χρήση	€	€
	135.068	77.452
Ποσοστό συμμετοχής του Συγκροτήματος στη Verendrya Ventures Limited	40%	40%
Αντιστροφή πρόβλεψης για μερίδιο ζημιάς στη συνδεδεμένη εταιρεία
για τη χρήση	54.027	30.981

Η συνολική συσσωρευμένη ζημιά που αναλογεί στο Συγκρότημα από τη συμμετοχή του στη συνδεδεμένη εταιρεία Verendrya Ventures Ltd ύψους €2.620.720 (2021: €2.594.747) έχει αναγνωριστεί ως πρόβλεψη και περιλαμβάνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος και της Εταιρείας λόγω της τεκμαιρόμενης υποχρέωσης που έχει η Εταιρεία απόρροια της δέσμευσης για οικονομική στήριξη προς τη συνδεδεμένη, όπως αναφέρεται πιο κάτω.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

20. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Verendrya Ventures Limited

Η Εταιρεία, μέσω της συνδεδεμένης εταιρείας Verendrya Ventures Limited, προχώρησε το 2010 στην υπογραφή συνεργασίας με τη Logicom Public Limited (η οποία κατέχει το 60% της Verendrya Ventures Ltd) για το έργο κατασκευής της μονάδας αφαλάτωσης στη Λεμεσό (Επισκοπή) και τη διαχείριση της μονάδας για τα επόμενα 20 χρόνια. Η έμμεση συμμετοχή της Εταιρείας στο έργο αυτό ανέρχεται στο 20% μέσω της Verendrya Ventures Limited. Η πιο πάνω εταιρεία απέκτησε το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της Netcom Limited η οποία συμμετέχει με ποσοστό 50% σε κοινοπραξία μαζί με την Ισραηλινή εταιρεία Mekorot Development and Enterprise Ltd για κατασκευή και διαχείριση της μονάδας αφαλάτωσης στην Επισκοπή, στη βάση σχετικής συμφωνίας με το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων της Κύπρου. Η μονάδα στην Επισκοπή ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2012, όμως βρισκόταν σε στάση αναμονής από την 1 Ιουλίου 2012 μέχρι τις 27 Απριλίου 2014. Η μονάδα άρχισε παραγωγή τον Απρίλιο του 2014.

Επιπρόσθετη συμφωνία μεταξύ της πιο πάνω κοινοπραξίας και του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων υπογράφηκε το 2012 για την ανακαίνιση και λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης στη Λάρνακα. Η έμμεση συμμετοχή της Εταιρείας στο έργο αυτό ανέρχεται στο 20% μέσω της Verendrya Ventures Limited. Η μονάδα άρχισε παραγωγή τον Ιούλιο του 2015. Σε σχέση με την επένδυση στη μονάδα αφαλάτωσης στη Λάρνακα, υπάρχουν εκατέρωθεν αξιώσεις (υπέρ και εναντίον) μεταξύ της εταιρείας και του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων. Η Διεύθυνση της εταιρείας της πιο πάνω μονάδας ετοιμάζει τις οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, σύμφωνα με τη νομική γνωμάτευση η οποία σχετίζεται με την εγκυρότητα των αξιώσεων υπέρ και κατά της εταιρείας, και σύμφωνα με τη γνώμη των ειδικών συμβούλων σχετικά με το ύψος της αποζημίωσης που αναμένεται να λάβει η εταιρεία.

Σύμφωνα με τις πρόνοιες του ΔΛΠ 37 "Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία", Παράγραφος 92, δεν γνωστοποιούνται περαιτέρω πληροφορίες οι οποίες ενδέχεται να προδικάσουν τη θέση των πιο πάνω εταιρειών σε διαμάχη με άλλα μέρη.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί ότι η συνδεδεμένη εταιρεία και κατ' επέκταση το Συγκρότημα και η Εταιρεία δε θα υποστούν επιπλέον ζημιά από την τελική έκβαση των αξιώσεων που αναφέρονται πιο πάνω.

Στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας για το έτος, αναγνωρίστηκε αντιστροφή πρόβλεψης για το μερίδιο ζημιάς από τη συμμετοχή στη συνδεδεμένη εταιρεία Verendrya Ventures Limited ύψους €54.027 (2021: €30.981). Το συνολικό ποσό της πρόβλεψης που αποτελεί πρόβλεψη πέραν της αρχικής επένδυσης για τη συμμετοχή στη Verendrya Ventures Limited και απορρέει από την τεκμαιρόμενη υποχρέωση λόγω της δέσμευσης για οικονομική στήριξη που έδωσε η Εταιρεία, ανέρχεται σε €2.620.720 (2021: €2.594.747) και περιλαμβάνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος και της Εταιρείας. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται μέρισμα ύψους €198.800 που διανεμήθηκε από τη συνδεδεμένη εταιρεία κατά τη διάρκεια των ετών 2013 μέχρι 2022. Κατά το τρέχον έτος διανεμήθηκε μέρισμα από τη συνδεδεμένη εταιρεία ύψους €80.000 (2021: €μηδέν).

Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ

Στις 31 Δεκεμβρίου 2022, η Εταιρεία κατέχει συνολικά 88.064.705 μετοχές (2021: 86.791.272) στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ (η "Τράπεζα"), που αναλογούν στο 21,33% (2021: 21,02%) του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας. Η Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ συστάθηκε στην Κύπρο και είναι δημόσια εταιρεία και εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ). Η κυριότερη δραστηριότητα του Ομίλου της Ελληνικής Τράπεζας είναι η παροχή ευρέος φάσματος τραπεζικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που περιλαμβάνουν χρηματοδοτικές, επενδυτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, υπηρεσίες θεματοφυλακής και πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων τρίτων, καθώς και διαχείριση και πώληση ακινήτων.

Η Ελληνική Τράπεζα είναι εισηγμένη στο ΧΑΚ και η συμμετοχή της Εταιρείας, ήτοι 88.064.705 μετοχές στις 31 Δεκεμβρίου 2022 (2021: 86.791.272 μετοχές) είχε χρηματιστηριακή αξία €126.813.175 (2021: €73.772.581). Κατά το τρέχον και κατά το προηγούμενο έτος δεν διανεμήθηκε μέρισμα από τη συνδεδεμένη εταιρεία.

Σύμφωνα με τις πρόνοιες του ΔΛΠ 28, η Διεύθυνση της Εταιρείας εξέτασε κατά πόσο υπήρξαν αντικειμενικά τεκμήρια για πιθανή απομείωση της λογιστικής αξίας της επένδυσης στην Ελληνική Τράπεζα. Κατά το έτος 2022, δεν υπήρξε οποιοδήποτε συμβάν απώλειας ("loss event"), ούτε χρειάστηκε αύξηση κεφαλαίου, ενώ οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας της Ελληνικής Τράπεζας παρέμειναν σταθεροί σε ψηλά επίπεδα και εντός των ρυθμιστικών απαιτήσεων. Για το έτος 2022 η Τράπεζα κατέγραψε κέρδος ύψους €24,2 εκατομμυρίων και με την ολοκλήρωση του Project Starlight τον Μάρτιο του 2023 αναμένεται σημαντική μείωση στον δείχτη Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων της Τράπεζας. Ως εκ τούτου, η Διεύθυνση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά τεκμήρια για ένδειξη απομείωσης στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

20. Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ (συνέχεια)

Κατά τη διάρκεια του έτους 2019, δυνάμει της συμφωνίας εγγραφής που η Εταιρεία υπέγραψε στις 18 Ιουνίου 2018 με την Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ, η οποία τροποποιήθηκε στις 23 Ιουνίου 2018, παραχωρήθηκαν προς την Εταιρεία, στις 15 Μαρτίου 2019, 29.561.360 μετοχές της Τράπεζας. Τον Μάρτιο 2019, η Εταιρεία απέκτησε ακόμα 19.669.784 μετοχές της Τράπεζας με την εξάσκηση των Δικαιωμάτων Προτίμησης. Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια των μηνών Φεβρουαρίου μέχρι Μαΐου 2019, η Εταιρεία απέκτησε επιπλέον 17.540.572 μετοχές της Τράπεζας μέσω αγορών στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Μετά τις πιο πάνω αγορές, το ποσοστό της Εταιρείας στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας αυξήθηκε στο 21,01%, που ισοδυναμούσε με 86.725.772 μετοχές. Πέρι τα τέλη Δεκεμβρίου 2022, η Εταιρεία απέκτησε 65.500 επιπλέον μετοχές στην Ελληνική Τράπεζα με συνολικό κόστος €54.498, με το ποσοστό συμμετοχής της στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας να διαμορφώνεται στο 21,02% στις 31 Δεκεμβρίου 2021. Κατά τη διάρκεια της περιόδου από 24 Μαΐου 2022 μέχρι 12 Ιουλίου 2022, η Εταιρεία απέκτησε 1.273.433 επιπλέον μετοχές στην Ελληνική Τράπεζα με συνολικό κόστος €1.077.969. Μετά και τις πιο πάνω αγορές, ο συνολικός αριθμός των μετοχών που κατέχει η Εταιρεία στην Ελληνική Τράπεζα ανήλθε σε 88.064.705 μετοχές. Για σκοπούς πρακτικής διευκόλυνσης και όπως επιτρέπεται από τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, η ημερομηνία απόκτησης της επιπλέον συμμετοχής καθορίστηκε η 30η Ιουνίου 2022, ημερομηνία που θεωρείται ότι είναι κοντά στις ημερομηνίες απόκτησης της επιπλέον συμμετοχής και δεδομένου ότι δεν υπήρχαν σημαντικά παρεμβατικά γεγονότα κατά τη διάρκεια της περιόδου από 24 Μαΐου 2022 μέχρι 12 Ιουλίου 2022.

Το 2019, μετά από εξέταση των προνοιών των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, η Διεύθυνση της Εταιρείας αποφάσισε ότι το Συγκρότημα ασκεί σημαντική επιρροή στην Τράπεζα με ισχύουσα ημερομηνία τις 28 Αυγούστου 2019. Ως εκ τούτου, η Εταιρεία διεξήγαγε άσκηση για επιμέτρηση της εύλογης αξίας των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της Τράπεζας.

Η αποκτηθείσα αξία που αναλογούσε στο Συγκρότημα κατ' αναλογία της συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας της τάξης του 21,01% ανήλθε σε €195.474.939.

Αρνητική υπεραξία

Η αναγνώριση της επένδυσης στην Ελληνική Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ ως επένδυση που αναγνωρίζεται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, είχε ως αποτέλεσμα την αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας που πιστώθηκε στα αποτελέσματα του έτους 2019 ως ακολούθως:

€

Μεταφορά από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη
αξία μέσω των αποτελεσμάτων - τιμή κτήσης	75.624.873
Αποκτηθέντα καθαρά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία	(195.474.939)
Αρνητική υπεραξία που αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα του 2019	(119.850.066)

Η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης της σημαντικής επιρροής στην Ελληνική Τράπεζα και της εύλογης αξίας των καθαρών αποκτηθέντων περιουσιακών στοιχείων αναγνωρίστηκε ως αρνητική υπεράξια στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος κατά το 2019 ("κέρδος από αγορά ευκαιρίας" - "bargain purchase" όπως αναφέρεται στο ΔΠΧΑ 3).

Το αποτέλεσμα της αρνητικής υπεραξίας αποδίδεται σε διάφορους οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς παράγοντες τόσο στην Κύπρο όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο περιλαμβανομένων του μειωμένου δείκτη χρηματιστηριακής τιμής προς λογιστική αξία και της σημαντικής έλλειψης επενδυτικού ενδιαφέροντος στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.

Η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής από 21,02% σε 21,33% κατά τη διάρκεια του 2022 είχε ως αποτέλεσμα την αναγνώριση αρνητικής υπεραξίας ύψους €2.104.764 (2021: €43.205 που προέκυψε από την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής από 21,01% σε 21,02%) που πιστώθηκε στα αποτελέσματα του έτους 2022, ως ακολούθως:

	€
Tιμή κτήσης	1.077.969
Αποκτηθέντα καθαρά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία	(3.182.733)
Αρνητική υπεραξία που αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα του 2022	(2.104.764)

Το αποτέλεσμα της αρνητικής υπεραξίας αποδίδεται αφενός μεν στον μειωμένο δείκτη χρηματιστηριακής τιμής προς λογιστική αξία και αφετέρου στη σημαντική έλλειψη επενδυτικού ενδιαφέροντος στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

21. Αποθέματα ακινήτων

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ	2022 €	2021 €
Γη και κτίρια υπό ανάπτυξη και προς πώληση 11.638.020		12.070.636

Κατά τη διάρκεια του 2022 και 2021, το Συγκρότημα δεν απέκτησε ή αγόρασε οποιαδήποτε ακίνητα. Κατά τη διάρκεια του έτους κεφαλαιοποιήθηκαν έξοδα σε υφιστάμενα αποθέματα ύψους €25.726 (2021: €289.627).

Κατά τη διάρκεια του 2022, δεν πραγματοποιήθηκε οποιαδήποτε πώληση ακινήτου, ενώ κατά τη διάρκεια του 2021 το Συγκρότημα πώλησε ένα ακίνητο στην Κύπρο για το ποσό των €125.000. Από τη συγκεκριμένη πώληση αναγνωρίστηκε στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων του 2021 κέρδος ύψους €3.000 (Σημ. 12).

Ακίνητη περιουσία στην Κύπρο που περιλαμβάνεται στα αποθέματα αξίας €451.295 (2021: €451.295), δεν έχει μεταβιβαστεί στο Συγκρότημα αφού δεν έχουν ακόμη εκδοθεί οι σχετικοί τίτλοι ιδιοκτησίας. Ωστόσο έχουν κατατεθεί όλα τα απαραίτητα αγοραπωλητήρια έγγραφα στο Κτηματολόγιο. Όλα τα αποθέματα παρουσιάζονται στο χαμηλότερο της τιμής κτήσης τους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας τους όπως υπολογίστηκε από ανεξάρτητους εγκεκριμένους εκτιμητές. Κατά τη διάρκεια του 2022, το Συγκρότημα αναγνώρισε ζημιά ύψους €458.342 που αφορούσε τη μείωση από κόστος σε καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία αποθεμάτων (2021: κέρδος €4.904.390) (Σημ. 12).

Επιπρόσθετες πληροφορίες και γνωστοποιήσεις σχετικά με τα αποθέματα παρατίθενται πιο κάτω:

	2022	2021
	€	€
Ακίνητα στην Κύπρο	451.295	451.295
Οικόπεδα στη:
- Βουλγαρία	666.725	649.341
- Ρουμανία	10.520.000	10.970.000
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου	11.638.020	12.070.636

Τα αποθέματα του Συγκροτήματος δεν ήταν ενεχυριασμένα προς εξασφάλιση οποιονδήποτε υποχρεώσεων στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 31 Δεκεμβρίου 2021.

Τον Μάρτιο του 2020, η Εταιρεία πληροφορήθηκε για αξίωση που αμφισβητεί την κυριότητα τεμαχίου γης που βρίσκεται στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας, ιδιοκτησίας της εξαρτημένης εταιρείας Demetra Investments Public SRL, με λογιστική αξία ύψους €2.840.000 (2021: €3.190.000) (περαιτέρω πληροφορίες δίδονται στη Σημείωση 34). Επιπρόσθετα, σε σχέση με το πιο πάνω τεμάχιο, υπάρχει επιβάρυνση υπέρ των πωλητών αναφορικά με αναβαλλόμενη πληρωμή που είχε συμφωνηθεί κατά την αγορά του εν λόγω τεμαχίου. Η αναβαλλόμενη πληρωμή δεν είναι πληρωτέα ως επιβεβαιώθηκε από σχετική απόφαση του δικαστηρίου στη Ρουμανία. Η Εταιρεία λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για τη διαγραφή της εν λόγω επιβάρυνσης και για εγγραφή στο αρχείο του κτηματολογίου της ύπαρξης της προαναφερόμενης αξίωσης και σχετικής δικαστικής διαφοράς.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

22. Άλλα εισπρακτέα ποσά

Τα άλλα εισπρακτέα ποσά αναλύονται ως ακολούθως:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Άλλα εισπρακτέα και προπληρωμές εντός ενός έτους	232.570	147.753	38.064	33.847
	232.570	147.753	38.064	33.847

Τα πιο πάνω ποσά παρουσιάζονται μετά την αφαίρεση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις ύψους €229.788 (2021: €226.201) για το Συγκρότημα και ύψους €183.796 (2021: 173.549) για την Εταιρεία, όπως παρουσιάζεται πιο κάτω.

Η εύλογη αξία των εμπορικών και άλλων εισπρακτέων είναι περίπου η ίδια με τη λογιστική αξία κατά την ημερομηνία της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης.

Κίνηση πρόβλεψης για επισφαλείς χρεώστες:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Υπόλοιπο την 1 Ιανουαρίου	226.201	193.253	173.549	160.648
Προσθήκες	-	20.047	-	-
Αντιστροφές	(6.660)	-	-	-
Συναλλαγματικές διαφορές	10.247	12.901	10.247	12.901
Υπόλοιπο στις 31 Δεκεμβρίου	229.788	226.201	183.796	173.549

Υπάρχουν εξασφαλίσεις για άλλα εισπρακτέα σχετικά με ενεχυριασμένα ακίνητα για το Συγκρότημα για το 2022 και 2021. Περαιτέρω πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 32.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

23. Εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

	2022	2021
	€	€
Μεικτά εισπρακτέα ποσά από συνδεδεμένη εταιρεία πέραν του ενός έτους	12.151.488	11.864.245
Αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές	(156.803)	(260.328)
Εισπρακτέα ποσά από συνδεδεμένη εταιρεία πέραν του ενός έτους (Σημ. 24 και 33)	11.994.685	11.603.917

Η Εταιρεία παραχώρησε δανειακές διευκολύνσεις στη συνδεδεμένη εταιρεία Verendrya Ventures Limited ύψους €10.360.000 με σκοπό τη χρηματοδότηση της επένδυσης στα έργα αφαλάτωσης στη Λεμεσό (Επισκοπή) και στη Λάρνακα. Το συνολικό ποσό που παραχωρήθηκε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022 ανέρχεται σε €10.256.800 (2021: €10.256.800). Κατά τη διάρκεια του 2022 χρεώθηκαν τόκοι ύψους €207.243 (2021: €203.678) επί των πιο πάνω δανείων και συμπεριλαμβάνονται στα έσοδα από τόκους (Σημ. 7). Τα δάνεια είναι πληρωτέα σε πρώτη ζήτηση και φέρουν τόκο 1,75% ετησίως (2021: 1,75% ετησίως). Στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και στις 31 Δεκεμβρίου 2021, η Εταιρεία διαβεβαίωσε τη συνδεδεμένη εταιρεία ότι δεν θα ζητήσει αποπληρωμή των δανείων τους επόμενους δώδεκα μήνες. Ως εκ τούτου, τα δάνεια έχουν ταξινομηθεί ως μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία.

Η αποπληρωμή των πιο πάνω δανείων εξαρτάται από την ικανότητα της Κυπριακής Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της προς τις συνδεδεμένες εταιρείες της Verendrya Ventures Ltd, σε σχέση με τα έργα αφαλάτωσης στην Επισκοπή και στη Λάρνακα (Σημ. 20). Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας εκτιμά ότι η Κυπριακή οικονομία ακολουθεί θετική πορεία και ως εκ τούτου η Κυπριακή Κυβέρνηση θα είναι σε θέση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τα πιο πάνω έργα.

Το δάνειο σε συνδεδεμένη εταιρεία έχει κατηγοριοποιηθεί σε Στάδιο 2 για σκοπούς επιμέτρησης των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών και ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την κίνηση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών:

	€
1 Ιανουαρίου 2021	(266.092)
Μεταβολή (Σημ. 9)	5.764
31 Δεκεμβρίου 2021 / 1 Ιανουαρίου 2022	(260.328)
Μεταβολή (Σημ. 9)	103.525
31 Δεκεμβρίου 2022	(156.803)

Οι ταμειακές ροές που χρησιμοποιήθηκαν στο μοντέλο έχουν προσδιοριστεί με βάση τις αναμενόμενες ταμειακές ροές από τα έργα αφαλάτωσης στην Λάρνακα και στη Λεμεσό.

Η μεταβολή της αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς για το έτος οφείλεται στη μείωση της ζημιάς από αθέτηση υποχρέωσης (LGD) και στη μείωση κατά ένα έτος στην αναμενόμενη ημερομηνία τελικής αποπληρωμής του δανείου από τη συνδεδεμένη εταιρεία. Δεν υπάρχει σημαντική αλλαγή στην πιθανότητας αθέτησης υποχρέωσης (PD) κατά τη διάρκεια του έτους.

Η εύλογη αξία των εισπρακτέων από συνδεδεμένη εταιρεία προσεγγίζει τη λογιστική αξία.

24. Εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	2022	2021
	€	€
Εισπρακτέα ποσά από εξαρτημένες εταιρείες εντός ενός έτους (Σημ. 33)	27.836.851	27.785.079
Εισπρακτέα ποσά από συνδεδεμένες εταιρείες πέραν του ενός έτους (Σημ. 23 και 33)	11.994.685	11.603.917
	39.831.536	39.388.996

Τα εισπρακτέα ποσά από εξαρτημένες εταιρείες είναι πληρωτέα σε πρώτη ζήτηση και φέρουν τόκο 0% - 2% (2021: 0% - 2%) ετησίως. Οι συνολικές δανειακές διευκολύνσεις που παραχωρήθηκαν από την Εταιρεία ανέρχονται σε €47.043.738 (2021: €46.069.439). Τα δάνεια προς τις εξαρτημένες εταιρείες δόθηκαν με σκοπό την απόκτηση των περιουσιακών τους στοιχείων που είναι κυρίως ακίνητα για επένδυση και αποθέματα ακινήτων.

Τα δάνεια προς τη συνδεδεμένη εταιρεία (Verendrya Ventures Limited) δόθηκαν με σκοπό τη χρηματοδότηση της επένδυσης στα έργα αφαλάτωσης στην Επισκοπή και στη Λάρνακα, όπως αναφέρεται στη Σημείωση 23 πιο πάνω.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

24. Εισπρακτέα από εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες (συνέχεια)

Κατά τη διάρκεια του 2022 αναγνωρίστηκαν στα έσοδα παρόμοια με έσοδα από τόκους, τόκοι ύψους €34.767 (2021: €34.383) επί των δανείων που παραχωρήθηκαν προς τις εξαρτημένες εταιρείες και στα έσοδα από τόκους, τόκοι ύψους €207.243 (2021: €203.678) επί των δανείων που παραχωρήθηκαν προς τις συνδεδεμένες εταιρείες (Σημ. 7).

Τα δάνεια προς τις εξαρτημένες εταιρείες δεν πληρούσαν τα κριτήρια του SPPI και ως αποτέλεσμα έχουν ταξινομηθεί και επιμετρούνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων.

Οι εκτιμήσεις της εύλογης αξίας των δανείων προς τις εξαρτημένες εταιρείες κατηγοριοποιήθηκαν στο Επίπεδο 3 και βασίζονται στην παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών. Οι αναμενόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές έχουν υπολογιστεί βάσει της εύλογης αξίας των περιουσιακών στοιχείων των εξαρτημένων εταιρειών που αποτελούνται κυρίως από ένα ή περισσότερα ακίνητα.

Κατά τη διάρκεια του έτους αναγνωρίστηκε ζημιά στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων της ιθύνουσας, από την αλλαγή στην εύλογη αξία των δανείων προς τις εξαρτημένες εταιρείες, ύψους €57.807 (2021: €42.507) (Σημ. 6).

Για τον καθορισμό της εύλογης αξίας λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά των εξαρτημένων εταιρειών και τα καθαρά περιουσιακά τους στοιχεία τα οποία επί το πλείστο παρουσιάζονται σε εύλογη αξία στις αντίστοιχες οικονομικές καταστάσεις τους.

25. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (εξαιρουμένων των εισπρακτέων από εξαρτημένες εταιρείες - Σημ. 24)

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	2022	2021
	€	€
Την 1 Ιανουαρίου	20.299.176	16.362.299
Προσθήκες	-	-
Πωλήσεις	(3.374.506)	(102.233)
Αλλαγές στην εύλογη αξία (Σημ. 6)	2.558.248	4.039.110
Στις 31 Δεκεμβρίου	19.482.918	20.299.176

Τον Ιανουάριο του 2022, η Εταιρεία αποδέχτηκε την πρόσκληση για να προσφέρει προς πώληση τις μετοχές που κατείχε στην NIPD Genetics Public Company Ltd (η «NIPD») και εισέπραξε το ποσό των €3.374.400 (€1.600 ανά μετοχή). Οι μετοχές της NIPD συμπεριλαμβάνονταν στις 31 Δεκεμβρίου 2021 στους μη εισηγμένους τίτλους με αξία €3.374.400.

Κατά τη διάρκεια του 2007, το Συγκρότημα επένδυσε το ποσό των €5.125.804 για την απόκτηση του 10% της Eliades Anatolikon Leisure Resorts Ltd, μιας μη εισηγμένης εταιρείας που δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη και εκμετάλλευση γηπέδου γκολφ στην Πάφο. Η λογιστική αξία αυτής της επένδυσης ισούται με την εύλογη της αξία και έχει υπολογιστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο σε €μηδέν (2021: €μηδέν) λόγω των συνεχιζόμενων και συσσωρευμένων ζημιών και της σημαντικής αβεβαιότητας ως προς την ικανότητα της εν λόγω εταιρείας να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική οντότητα. Στις 16 Δεκεμβρίου 2016, το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας αποφάσισε να εξασκήσει το δικαίωμα πώλησης μετοχών που κατέχει στην εταιρεία Eliades Anatolikon Leisure Resorts Limited, σε τιμή που θα καθοριστεί βάσει των προνοιών της σχετικής σύμβασης. Η εξάσκηση του δικαιώματος έγινε το 2017, όμως το συμβαλλόμενο μέρος δεν έχει μέχρι σήμερα ανταποκριθεί όπως προνοεί η σύμβαση. Κατά τη διάρκεια του 2019, η Εταιρεία άσκησε νομική αγωγή κατά του αντισυμβαλλομένου, η οποία είναι ορισμένη για ακρόαση στις 8 Ιουνίου 2023. Καθότι η υπόθεση εξακολουθεί να βρίσκεται σε προκαταρκτική φάση, τόσο η Διεύθυνση όσο και ο νομικός σύμβουλος της Εταιρείας δεν αναμένουν εξελίξεις για τα επόμενα δύο χρόνια. Στις 14 Ιανουαρίου 2019, η Τράπεζα Κύπρου διόρισε εκκαθαριστή στην Eliades Anatolikon Leisure Resorts Ltd και στη θυγατρική της εταιρεία S.Z. Eliades Leisure Ltd.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

25. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων (συνέχεια)

Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αναλύονται ως ακολούθως:

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	Εύλογη αξία 2022	Εύλογη αξία 2021
	€	€
Τίτλοι εισηγμένοι στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου κατά κλάδο
Χρηματοοικονομικά	3.911	2.482
Καταναλωτικά προϊόντα	4.178.489	3.337.777
Τεχνολογία	15.261.296	13.549.046
Εταιρικά χρεόγραφα	19.222	15.471
	19.462.918	16.904.776
Μη εισηγμένοι τίτλοι	20.000	3.394.400
Σύνολο επενδύσεων στην Κύπρο	19.482.918	20.299.176

Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων παρουσιάζονται στις ροές μετρητών από εργασίες ως μέρος των αλλαγών στο κεφάλαιο κίνησης στην κατάσταση ταμειακών ροών. Οι αλλαγές στις εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων περιλαμβάνονται στα αποτελέσματα του έτους.

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που ορίστηκαν σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατά την αρχική αναγνώριση είναι εκείνα η απόδοση των οποίων αξιολογείται με βάση την εύλογη αξία, σύμφωνα με τη στοιχειοθετημένη επενδυτική στρατηγική της Εταιρείας και του Συγκροτήματος.

Η λογιστική αξία των πιο πάνω χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων κατηγοριοποιείται ως εξής:

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	2022	2021
	€	€
Εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατά την αρχική αναγνώριση	19.482.918	20.299.176

Μετοχές που κατέχει η Εταιρεία και το Συγκρότημα σε εισηγμένη εταιρεία με αξία €14.394.121 στις 31 Δεκεμβρίου 2022 ήταν ενεχυριασμένες προς εξασφάλιση υποχρεώσεων (2021: €12.718.615). Περαιτέρω πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 32.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

26. Μετρητά και τραπεζικά υπόλοιπα

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
Υπόλοιπα με την Ελληνική Τράπεζα	136.529	222.663	113.637	216.518
Υπόλοιπα με την Τράπεζα Κύπρου	378.219	476.700	378.219	476.700
Υπόλοιπα με την Eurobank	141.873	118.890	66.043	45.721
Υπόλοιπα με άλλες τράπεζες	104.687	99.046	10.400	10.570
Αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές	(5)	(76)	(5)	(76)
Ολικό μετρητών και αντίστοιχων μετρητών	761.303	917.223	568.294	749.433
Τραπεζικές καταθέσεις
Τραπεζικές καταθέσεις με άλλες τράπεζες	8.000	8.000	-	-
Ολικό τραπεζικών καταθέσεων	8.000	8.000	-	-
Ολικό μετρητών και τραπεζικών υπολοίπων	769.303	925.223	568.294	749.433

Τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών που περιλαμβάνονται στην κατάσταση ταμειακών ροών αποτελούνται από άμεσα ρευστοποιήσιμες καταθέσεις εντός 3 μηνών και φέρουν τόκο 0,00% (2021: 0,00%) ετησίως.

Οι τραπεζικές καταθέσεις αντιπροσωπεύουν λογαριασμούς προθεσμίας πέραν των 3 μηνών και φέρουν τόκο 0,02% (2021: 0,02%) ετησίως.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τραπεζικά υπόλοιπα που υπερβαίνουν συγκεκριμένο όριο, όπως αυτό ορίζεται από συγκεκριμένες τράπεζες, υπόκεινται σε αρνητικό επιτόκιο που κυμαίνεται από 0,5% - 0,6% ετησίως. Το κόστος που προκύπτει από τα συγκεκριμένα τραπεζικά υπόλοιπα αναγνωρίζεται ως έξοδο στον λογαριασμό αποτελεσμάτων, στους τόκους τραπεζών ή στα έξοδα τραπεζών, ανάλογα με την περίσταση.

Για σκοπούς της κατάστασης ταμειακών ροών, τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών περιλαμβάνουν:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Μετρητά στην τράπεζα	761.303	917.223	568.294	749.433
Τραπεζικά παρατραβήγματα (Σημ. 32)	-	(303.495)	-	(303.495)
Ολικό μετρητών και αντίστοιχων μετρητών	761.303	613.728	568.294	445.938

Όσον αφορά τον κίνδυνο συγκέντρωσης σε σχέση με τα τραπεζικά υπόλοιπα, στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 31 Δεκεμβρίου 2021 δεν υπήρχαν υπόλοιπα με τράπεζες πέραν του 5% του ολικού ενεργητικού.

Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την ανάλυση των μετρητών σε τράπεζες και τραπεζικών καταθέσεων του Συγκροτήματος σε στάδια που επιμετρούνται σε αποσβεσμένο κόστος:

	Στάδιο 1	Στάδιο 2	Στάδιο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
31 Δεκεμβρίου 2022	769.303	-	-	769.303
	Στάδιο 1	Στάδιο 2	Στάδιο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
31 Δεκεμβρίου 2021	925.223	-	-	925.223

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

26. Μετρητά και τραπεζικά υπόλοιπα (συνέχεια)

Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την κίνηση της αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς των μετρητών σε τράπεζες και τραπεζικών καταθέσεων του Συγκροτήματος:

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	Στάδιο 1	Στάδιο 2	Στάδιο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
1 Ιανουαρίου 2021	(78)	-	-	(78)
Μεταβολή (Σημ. 9)	2	-	-	2
31 Δεκεμβρίου 2021 / 1 Ιανουαρίου 2022	(76)	-	-	(76)
Μεταβολή (Σημ. 9)	71	-	-	71
31 Δεκεμβρίου 2022	(5)	-	-	(5)

Η μεταβολή της αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς κατά το 2022 οφείλεται στη μείωση της πιθανότητας αθέτησης υποχρέωσης (PD) και της μείωσης των μετρητών στις τράπεζες και τραπεζικών καταθέσεων σε σχέση με τα υπόλοιπα την 1 Ιανουαρίου 2022. Δεν υπάρχει σημαντική αλλαγή στη ζημιά από αθέτηση υποχρέωσης (LGD) κατά τη διάρκεια του έτους.

27. Μετοχικό κεφάλαιο

	2022		2021
	Αριθμός μετοχών	€	Αριθμός μετοχών	€
Εγκεκριμένο Συνήθεις Μετοχές των €0,70 (2021: €0,70) η καθεμιά	607.142.857	425.000.000	607.142.857	425.000.000
Εκδόθηκε και πληρώθηκε εξολοκλήρου
Συνήθεις Μετοχές των €0,70 (2020: €0,70) η καθεμιά	200.000.000	140.000.000	200.000.000	140.000.000

Όλες οι εκδομένες συνήθεις μετοχές έχουν τα ίδια δικαιώματα.

Στις 28 Ιουνίου 2022, η Γενική Συνέλευση των μετόχων ενέκρινε την επέκταση του Προγράμματος Επαναγοράς Ιδίων Μετοχών, που επιτρέπει την επαναγορά από την Εταιρεία μέχρι και τον μέγιστο αριθμό μετοχών που προβλέπεται από τον Νόμο, για ένα ακόμη χρόνο. Στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 δεν υπήρχαν επαναγορές Ιδίων Μετοχών.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

28. Αναβαλλόμενη φορολογία

Η αναβαλλόμενη φορολογία υπολογίζεται πλήρως πάνω σε όλες τις προσωρινές διαφορές με τη μέθοδο της υποχρέωσης χρησιμοποιώντας τα εφαρμόσιμα ποσοστά φορολογίας.

Αναβαλλόμενα φορολογικά στοιχεία ενεργητικού

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Την 1 Ιανουαρίου	358.497	394.890	-	-
Χρέωση στην κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων (Σημ. 14)	(96.746)	(36.393)	-	-
Στις 31 Δεκεμβρίου	261.751	358.497	-	-

Η αναβαλλόμενη φορολογία σχετίζεται με τα πιο κάτω:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Επανεκτίμηση ακινήτων για επένδυση σε εύλογη αξία	1.716.303	1.695.915	141.253	136.074
Επανεκτίμηση εμπράγματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων	(49.673)	(44.869)	-	-
Επιταχυνόμενες κεφαλαιουχικές εκπτώσεις	(1.001.414)	(915.528)	(62.239)	(55.317)
Διαγραφή αναβαλλόμενης φορολογίας ως μη ανακτήσιμη	(407.616)	(381.172)	(79.014)	(80.757)
Επανεκτίμηση αποθεμάτων ακινήτων σε καθαρή
ρευστοποιήσιμη αξία	4.151	4.151	-	-
Σύνολο στις 31 Δεκεμβρίου	261.751	358.497	-	-

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα έχουν προσδιορίσει ότι δεν δημιουργούνται φορολογητέες προσωρινές διαφορές από οποιαδήποτε αδιανέμητα κέρδη των θυγατρικών και συνδεδεμένων, αφού σύμφωνα με τις σχετικές νομοθεσίες, μερίσματα από Κυπριακές εταιρείες και εταιρείες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης προς Κυπριακές εταιρείες δεν υπόκεινται σε φορολογία.

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα κατά την αξιολόγηση της ανακτησιμότητας της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης στις 31 Δεκεμβρίου 2022 έλαβε υπόψη την πραγματική απόδοση της Εταιρείας και του Συγκροτήματος καθώς και τις αναλυτικές οικονομικές προβλέψεις μέχρι το τέλος του 2023, οι οποίες επίσης χρησιμοποιήθηκαν για να αναπτύξει τις παραδοχές για τα επόμενα έτη μέχρι το 2032 (2021: μέχρι το 2031). Οι βασικές παραδοχές, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Την εξέλιξη εισοδημάτων από τόκους και ενοίκια
• Το επίπεδο λειτουργικών εξόδων

Με βάση τα πιο πάνω, η Διεύθυνση της Εταιρείας έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση ύψους €261.751 (2021: €358.497) για το Συγκρότημα στις 31 Δεκεμβρίου 2022 είναι ανακτήσιμη.

29. Εμπορικοί και άλλοι πιστωτές

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Άλλοι πιστωτές και οφειλόμενα έξοδα	900.224	802.296	420.910	346.136
	900.224	802.296	420.910	346.136

Η εύλογη αξία των εμπορικών και άλλων πιστωτών είναι περίπου η ίδια με τη λογιστική αξία κατά την ημερομηνία της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

30. Τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις / (υποχρεώσεις)

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022 €	2021 €	2022 €	2021 €
Εταιρικός φόρος	37.049	26.775	33.926	(4.546)
Έκτακτη εισφορά για την άμυνα	(17)	(36)	-	-
	37.032	26.739	33.926	(4.546)

31. Μισθώσεις

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΩΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ

Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων

	Γη και κτίρια €	Σύνολο €
Κόστος
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	385.968	385.968
Προσθήκες	-	-
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	385.968	385.968
Προσθήκες	-	-
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	385.968	385.968
Συσσωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	121.884	121.884
Αποσβέσεις	60.943	60.943
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	182.827	182.827
Αποσβέσεις	60.942	60.942
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	243.769	243.769
Αναπόσβεστη αξία
31 Δεκεμβρίου 2022	142.199	142.199
31 Δεκεμβρίου 2021	203.141	203.141

Η Εταιρεία διατηρεί σύμβαση μίσθωσης για καταβολή ενοικίων στην εξαρτημένη εταιρεία Demetra Tower Ltd, που αφορούν τη μίσθωση των γραφείων της Εταιρείας.

Υποχρεώσεις μίσθωσης

Τα υπόλοιπα των υποχρεώσεων μίσθωσης και η κίνηση της περιόδου έχουν ως εξής:

Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	€ 256.926
Προσθήκες	-
Χρηματοοικονομικό κόστος (Σημ.13)	7.691
Αποπληρωμές	(66.144)
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	198.473
Προσθήκες	-
Χρηματοοικονομικό κόστος (Σημ. 13)	5.696
Αποπληρωμές	(68.783)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	135.386

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

31. Μισθώσεις (συνέχεια)

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΩΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ (συνέχεια)

Οι υποχρεώσεις μίσθωσης αναλύονται ως ακολούθως:

	2022	2021
	€	€
Εντός ενός έτους	67.477	67.477
Μεταξύ δύο και πέντε ετών	67.909	130.996
Σύνολο	135.386	198.473

Τα παρακάτω ποσά αναγνωρίστηκαν στην ξεχωριστή κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων της Εταιρείας:

2022	2021
€	€
Αποσβέσεις δικαιωμάτων χρήσης περιουσιακών στοιχείων (Σημ. 11) 60.942	60.943
Χρηματοοικονομικό κόστος υποχρεώσεων μίσθωσης (Σημ. 13) 5.696	7.691
Έξοδα σχετιζόμενα με βραχυχρόνιες μισθώσεις (συμπεριλαμβάνονται στα
λειτουργικά έξοδα - Σημ.11) 2.517	2.517
Συνολικό ποσό που αναγνωρίστηκε στην ξεχωριστή κατάσταση
λογαριασμού αποτελεσμάτων 69.155	71.151

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΩΣ ΕΚΜΙΣΘΩΤΕΣ

Οι ελάχιστες μελλοντικές εισπράξεις για εκμισθώσεις ακινήτων από μη-ακυρωτέες συμβάσεις για τις οποίες δεν έχει γίνει πρόνοια στις οικονομικές καταστάσεις του Συγκροτήματος και της Εταιρείας είναι ως ακολούθως:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ		Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Εντός ενός έτους	831.419	601.357	39.850	11.100
Μεταξύ δύο και πέντε ετών	212.973	345.040	13.050	-
	1.044.392	946.397	52.900	11.100

Τα πιο πάνω αφορούν ενοίκια από λειτουργικές μισθώσεις των γραφείων και άλλων εμπορικών ακινήτων του Συγκροτήματος και της Εταιρείας.

Για όλα τα ενοικιαζόμενα υποστατικά, υπογράφονται συμβόλαια ενοικίασης μεταξύ της ιδιοκτήτριας εταιρείας και του ενοικιαστή, στα οποία καταγράφονται λεπτομερώς οι όροι ενοικίασης. Οι βασικότεροι όροι είναι οι εξής:

• Περίοδος ενοικίασης (συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 3 και 10 χρόνων)
• Ενοίκιο (υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα λαμβάνοντας υπόψη την τοποθεσία και τα χαρακτηριστικά του υποστατικού)
• Αύξηση ενοικίου (συνήθως κάθε 1 με 2 χρόνια ανάλογα με την περίσταση και βασίζεται είτε στην αύξηση του πληθωρισμού, είτε συμφωνείται πάγια αύξηση που κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 2% και 3% τον χρόνο).

32. Μακροπρόθεσμα δάνεια και τραπεζικά παρατραβήγματα

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	2022	2021
	€	€
Μακροπρόθεσμα δάνεια	6.952.281	8.862.110
Τραπεζικά παρατραβήγματα (Σημ. 26)	-	303.495
Σύνολο	6.952.281	9.165.605

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

32. Μακροπρόθεσμα δάνεια και τραπεζικά παρατραβήγματα (συνέχεια)

Η κίνηση των μακροπρόθεσμων δανείων έχει ως ακολούθως:

	Δάνειο 1	Δάνειο 2	Δάνειο 3	Σύνολο
	€	€	€	€
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2021	7.420.247	1.737.591	-	9.157.838
Προσθήκες	-	-	3.000.000	3.000.000
Έξοδα δανείου που κεφαλαιοποιήθηκαν	-	-	(17.910)	(17.910)
Τόκοι χρήσεως	226.611	67.111	26.413	320.135
Αποπληρωμές κατά τη διάρκεια της χρήσεως	(2.075.995)	(1.499.988)	(21.970)	(3.597.953)
Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2022	5.570.863	304.714	2.986.533	8.862.110
Προσθήκες	-	-	-	-
Τόκοι χρήσεως Αποπληρωμές κατά τη διάρκεια της χρήσεως	170.903 (2.016.745)	22.920 (92.041)	112.309 (107.175)	306.132 (2.215.961)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022	3.725.021	235.593	2.991.667	6.952.281

Τα δάνεια στις 31 Δεκεμβρίου είναι αποπληρωτέα ως ακολούθως:

	2022	2021
	€	€
Εντός ενός έτους	1.840.528	1.838.302
Μεταξύ δύο και πέντε ετών	5.111.753	7.023.808
Σύνολο	6.952.281	8.862.110

Το 2019, η Εταιρεία προχώρησε στη σύναψη συμφωνιών δύο τραπεζικών διευκολύνσεων ως ακολούθως:

Δάνειο 1: Συμφωνία δανείου με την Τράπεζα Κύπρου ύψους €7.500.000 προς χρηματοδότηση της απόκτησης επιπλέον μετοχών στην Ελληνική Τράπεζα. Το δάνειο φέρει κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor 3 μηνών προσαυξημένο κατά 3,3% ετησίως και είναι αποπληρωτέο μέχρι τις 15 Μαρτίου 2024 με 4 δόσεις των €1.875.000 η καθεμιά, οι οποίες θα καταβάλλονται χρονιαία, ξεκινώντας από τις 15 Μαρτίου 2021, και τριμηνιαία καταβολή των τόκων αρχής γενόμενης την 15^η Ιουνίου 2019.

Δάνειο 2: Συμφωνία για τραπεζικό παρατράβηγμα με τη Eurobank Cyprus Ltd μέχρι €7.000.000 προς χρηματοδότηση της απόκτησης επιπλέον μετοχών στην Ελληνική Τράπεζα. Το δάνειο έφερε κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor 3 μηνών προσαυξημένο κατά 3,5% ετησίως και ήταν αποπληρωτέο μέχρι τις 13 Μαΐου 2024 με δόσεις τουλάχιστον €1.050.000 η καθεμιά, οι οποίες θα καταβάλλονταν χρονιαία, ξεκινώντας ένα χρόνο από την ημερομηνία της πρώτης εκταμίευσης ούτως ώστε να εξοφληθεί πλήρως εντός 5 ετών από την ημερομηνία της πρώτης εκταμίευσης. Η πρώτη εκταμίευση πραγματοποιήθηκε στις 13 Μαΐου 2019 για το ποσό των €3.000.000 και εξαμηνιαία καταβολή των τόκων αρχής γενόμενης την 30^η Ιουνίου 2019. Βάσει του υφιστάμενου ποσού παρατραβήγματος, οι δόσεις αναπροσαρμόστηκαν σε τουλάχιστον €450.000 η καθεμιά. Κατά τη διάρκεια του 2021, η συμφωνία δανείου τροποποιήθηκε όπως αναφέρεται πιο κάτω.

Το 2021, η Εταιρεία προχώρησε στη σύναψη συμφωνίας νέας τραπεζικής διευκόλυνσης ως ακολούθως:

Δάνειο 3: Συμφωνία χρηματοδότησης που αφορά δάνειο ύψους €3.000.000 από την Τράπεζα Κύπρου, με τις υφιστάμενες εξασφαλίσεις που είχαν παραχωρηθεί στην προηγούμενη συμφωνία δανείου με την Τράπεζα Κύπρου. Το δάνειο φέρει κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor 3 μηνών προσαυξημένο κατά 3,3% ετησίως και είναι αποπληρωτέο σε 5 έτη από την ημερομηνία εκταμίευσης, με τριμηνιαία καταβολή των τόκων αρχής γενόμενης την 19^η Δεκεμβρίου 2021.

Τραπεζικό παρατράβηγμα: Κατά τη διάρκεια του 2021, η Εταιρεία συμφώνησε με τη Eurobank Cyprus Ltd την τροποποίηση της συμφωνίας ορίου που αναφέρεται πιο πάνω ως Δάνειο 2. Η τροποποίηση προνοεί την παραχώρηση από τη Eurobank τραπεζικού παρατραβήγματος με όριο €4.000.000, το οποίο φέρει κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor 3 μηνών προσαυξημένο κατά 3,2% ετησίως και είναι πληρωτέο σε πρώτη ζήτηση. Ταυτόχρονα το όριο της προηγούμενης διευκόλυνσης μειώθηκε σε €2.550.000 με το επιτόκιο να αναπροσαρμόζεται σε Euribor 3 μηνών προσαυξημένο κατά 3,2% ετησίως με ετήσιες δόσεις τουλάχιστον €450.000 η καθεμιά, οι οποίες θα καταβάλλονται κάθε χρόνο. Η ημερομηνία αποπληρωμής παρέμεινε ως είχε, ήτοι 13 Μαΐου 2024.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

32. Μακροπρόθεσμα δάνεια και τραπεζικά παρατραβήγματα (συνέχεια)

Κατά τη διάρκεια του έτους, ο συνολικός τόκος (συμπεριλαμβανομένων των αρχικών εξόδων που διαγράφηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης) που χρεώθηκε, σχετικά με τα 3 πιο πάνω δάνεια, μέσω της κατάστασης λογαριασμού αποτελεσμάτων, ανήλθε σε €306.132 (2021: €320.135).

Οι εξασφαλίσεις των τραπεζικών δανείων στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 2021 παρουσιάζονται πιο κάτω: Τράπεζα Κύπρου

• Υποθήκες σε γη και κτίρια και σε ακίνητα για επένδυση του Συγκροτήματος ύψους €5.780.000
• Εταιρικές εγγυήσεις ύψους € 3.980.000
• Ενεχυρίαση μετοχικού κεφαλαίου εξαρτημένων εταιρειών του Συγκροτήματος
• Ενεχυρίαση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων με αξία €14.394.121 στις 31 Δεκεμβρίου 2022 (2021: €12.718.615)
• Ασφάλεια Πυρός και λοιπών κινδύνων με ρήτρα προς όφελος της Τράπεζας Κύπρου επί των ενεχυριασμένων ακινήτων.

Eurobank

• Υποθήκες σε ακίνητα για επένδυση του Συγκροτήματος ύψους €7.000.000
• Εταιρικές εγγυήσεις τριών εταιρειών του Συγκροτήματος ύψους €7.000.000 έκαστη
• Εκχώρηση προς όφελος της Τράπεζας εισπρακτέων του Συγκροτήματος σχετικά με τα ενεχυριασμένα ακίνητα
• Ασφάλεια Πυρός και λοιπών κινδύνων με ρήτρα προς όφελος της Eurobank Cyprus Ltd επί των ενεχυριασμένων ακινήτων.

Οι πιο πάνω συμφωνίες δανείων εμπεριέχουν συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις (covenants) οι οποίοι πληρούνται στις 31 Δεκεμβρίου 2022 και 31 Δεκεμβρίου 2021.

33. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα

(i) Αμοιβές μελών Διοικητικού Συμβουλίου

Η αμοιβή και άλλα ωφελήματα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν ως ακολούθως:

Αμοιβή και ωφελήματα μη Εκτελεστικών Συμβούλων ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

	2022	2021
	€	€
Αμοιβή μελών του Διοικητικού Συμβουλίου	17.792	16.334
Δικαιώματα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου για συμμετοχή στις επιτροπές	15.600	14.850
Επιπλέον αμοιβή Προέδρου και Αντιπροέδρων	91.212	89.672
	124.604	120.856
Αμοιβή και ωφελήματα Εκτελεστικών Συμβούλων ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021
	€	€
Μισθός	198.399	168.347
Μπόνους	-	3.169
Άλλες συνεισφορές εργοδότη	20.570	16.567
	218.969	188.083

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

33. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα (συνέχεια)

(i) Αμοιβές μελών Διοικητικού Συμβουλίου (συνέχεια)

Στις αμοιβές και ωφελήματα των εκτελεστικών συμβούλων συμπεριλαμβάνονται η αμοιβή και τα ωφελήματα του Δρ. Κλεάνθη (Άθου) Χανδριώτη από 16 Σεπτεμβρίου 2022, του Δρ. Νέαρχου Ιωάννου μέχρι 30 Νοεμβρίου 2022 και του κ. Αδάμου Χατζηαντωνίου μέχρι 28 Ιουνίου 2022.

Οι αμοιβές των μη εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων κατά το 2022 διαμορφώθηκαν ως εξής: Αντώνιος-Ανδρέας-Άντης Σκορδής: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €2.550 (2021: €2.850), Γεώργιος Κουρρής: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.750 (2021: €3.750), Βαρνάβας Ειρήναρχος: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.600 (2021: €3.900), Δημήτριος Φιλιππίδης: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €3.500) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €3.000 (2021: €2.550), Αλέξης Βαφεάδης: ετήσια αμοιβή συμβούλων €3.500 (2021: €2.042) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €2.550 (2021: €1.500), Γεώργιος Άππιος: ετήσια αμοιβή συμβούλων €μηδέν (2021: €292) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €μηδέν (2021: €300), Δρ. Νέαρχος Ιωάννου: ετήσια αμοιβή συμβούλων €292 (2021: €μηδέν) και αμοιβή για συμμετοχή στις επιτροπές €150 (2021: €μηδέν).

Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του 2022, πληρώθηκε επιπλέον αμοιβή ύψους €36.922 (2021: €36.922) στον κ. Αντώνιο-Ανδρέα-Άντη Σκορδή ως Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, ποσό ύψους €52.750 (2021: €52.750) στον κ. Γεώργιο Κουρρή ως Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και ποσό ύψους €1.540 (2021: €μηδέν) στον Δρ. Νέαρχο Ιωάννου ως Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου. Το συνολικό ποσό που πληρώθηκε το 2022 ανήλθε σε €91.212 (2021: €89.672).

Ο Δρ. Κλεάνθης (Άθως) Χανδριώτης, ως Πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής, είχε από την ημερομηνία διορισμού του στις 16 Σεπτεμβρίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €46.817 (2021: €μηδέν) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €5.342 (2021: €μηδέν). Ο Δρ. Νέαρχος Ιωάννου, ως Διευθύνων Σύμβουλος μέχρι 16 Σεπτεμβρίου 2022 και ως Εκτελεστικός Σύμβουλος μέχρι 30 Νοεμβρίου 2022, είχε μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €126.361 (2021: €139.180) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €11.103 (2021: €13.167). Ο κ. Αδάμος Χατζηαντωνίου είχε κατά τη διάρκεια της χρήσης και μέχρι την ημερομηνία αποχώρησής του στις 28 Ιουνίου 2022 μεικτές μισθολογικές απολαβές ύψους €25.221 (2021: €29.167), μπόνους ύψους €μηδέν (2021: €3.169) και άλλες εισφορές εργοδότη ύψους €4.125 (2021: €3.401).

Πέραν των πιο πάνω ποσών, κατά τη διάρκεια του 2022, πληρώθηκε ποσό ύψους €3.913 (2021: €4.005) για άλλα έξοδα και ωφελήματα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

(ii) Αμοιβή άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών

ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021
	€	€
Μισθοί	77.662	84.148
Συνεισφορά στο ταμείο προνοίας	7.766	8.415
Άλλες συνεισφορές εργοδότη	10.392	1.276
	95.820	93.839

Στα άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη περιλαμβάνεται ένα μέλος της διευθυντικής ομάδας της Εταιρείας.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

33. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα (συνέχεια)

(iii) Εισπρακτέα από άμεσα και έμμεσα εξαρτημένες και συνδεδεμένες εταιρείες μετά την αφαίρεση προβλέψεων

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021
	€	€
Εισπρακτέα από εξαρτημένες εταιρείες εντός ενός έτους (Σημ. 24)	27.836.851	27.785.079
Εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες πέραν του ενός έτους (Σημ. 24)	11.994.685	11.603.917
	39.831.536	39.388.996
Κατά τη διάρκεια της χρήσης χρεώθηκαν οι πιο κάτω τόκοι:
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ		2021
	2022	€
Τόκοι που χρεώθηκαν σε εξαρτημένες εταιρείες	€ 34.767	34.383
Τόκοι που χρεώθηκαν σε συνδεδεμένες εταιρείες		203.678
	207.243 242.010	238.061
(iv) Εισπρακτέα από συνδεδεμένες εταιρείες
ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ
	2022	2021
	€	€
Εισπρακτέα ποσά πέραν του ενός έτους (Σημ. 23)	11.994.685	11.603.917

(v) Πρόβλεψη για ζημιά από συνδεδεμένες εταιρείες (Σημ. 20)

Στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας για το έτος, αναγνωρίστηκε αντιστροφή πρόβλεψης για το μερίδιο ζημιάς από τη συμμετοχή στη συνδεδεμένη εταιρεία Verendrya Ventures Limited ύψους €54.027 (2021: €30.981). Το συνολικό ποσό της πρόβλεψης, που αποτελεί πρόβλεψη πέραν της αρχικής επένδυσης για τη συμμετοχή στη Verendrya Ventures Limited και απορρέει από την τεκμαιρόμενη υποχρέωση λόγω της δέσμευσης για οικονομική στήριξη που έδωσε η Εταιρεία, ανέρχεται σε €2.620.720 (2021: €2.594.747) και περιλαμβάνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος και της Εταιρείας. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται μέρισμα ύψους €198.800 που διανεμήθηκε από τη συνδεδεμένη εταιρεία κατά τη διάρκεια των ετών 2013 μέχρι 2022. Κατά το τρέχον έτος διανεμήθηκε μέρισμα από τη συνδεδεμένη εταιρεία ύψους €80.000 (2021: €μηδέν).

(vi) Συμβάσεις με συμβούλους και συνδεδεμένα πρόσωπα

Ο κ. Βαρνάβας Ειρήναρχος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, είναι συνδεδεμένο πρόσωπο με την εταιρεία Logicom Public Ltd η οποία κατέχει το 60% της συνδεδεμένης εταιρείας Verendrya Ventures Ltd (Σημ. 20).

Επιπρόσθετα, στις 31 Δεκεμβρίου 2022, η Εταιρεία κατείχε 7.615.937 (2021: 7.615.937) μετοχές στη Logicom Public Ltd (ποσοστό συμμετοχής 10,28%, 2021:10,28%) με εύλογη αξία €14.394.121 (2021: €12.718.615). Η επένδυση αυτή περιλαμβάνεται στα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που αποτιμούνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων.

Κατά τη διάρκεια της χρήσης που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, η Εταιρεία αγόρασε από τη Logicom Public Ltd και εταιρείες του συγκροτήματος της Logicom Public Ltd εμπράγματα πάγια περιουσιακά στοιχεία και υπηρεσίες ύψους €27.006 (2021: €21.944).

Τα άλλα έσοδα από συνδεδεμένες εταιρείες ύψους €17.984 για το 2021 αφορούν έσοδα από τη συνδεδεμένη εταιρεία Logicom Public Ltd (Σημ. 10).

Η Logicom Public Ltd συμμετέχει, μέσω της εξαρτημένης της εταιρείας Logicom Services Ltd, στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας κατά την 31 Δεκεμβρίου 2022 με ποσοστό 29,62% (2021: 29,62%).

Κατά τη διάρκεια της χρήσης που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022, το Συγκρότημα σύναψε συμφωνία με την εταιρεία Βαφεάδης και Σία ΕΠΕ για αγορά επαγγελματικών υπηρεσιών ύψους €3.500, με την οποία κ. Αλέξης Βαφεάδης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας (μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2023), είναι συνδεδεμένο πρόσωπο.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

33. Συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα (συνέχεια)

(vii) Συναλλαγές με εξαρτημένες εταιρείες

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Κατά τη διάρκεια του έτους, η Εταιρεία κατέβαλε ενοίκια ύψους €67.904 (2021: €66.144) στην εξαρτημένη εταιρεία Demetra Tower Ltd.

Τα άλλα έσοδα από εξαρτημένες εταιρείες ύψους €18.564 (2021: €53.917) αφορούν έσοδα από τις εξαρτημένες εταιρείες Demetra Investments Public SRL και Demetra Realty Developments SRL σε σχέση με τη διαμεσολάβηση της Εταιρείας για την παροχή νομικών υπηρεσιών προς την Εταιρεία που αφορούν τις δραστηριότητες των εξαρτημένων εταιρειών (Σημ. 10). Τα έσοδα αποτελούνται από το πραγματικό κόστος της Εταιρείας όπως αυτό προέκυψε από τις χρεώσεις των νομικών συμβούλων με τους οποίους η Εταιρεία συνεβλήθει, πλέον περιθώριο κέρδους.

(viii) Τραπεζικά υπόλοιπα με συνδεδεμένες εταιρείες

Στις 31 Δεκεμβρίου τα τραπεζικά υπόλοιπα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας σε συνδεδεμένες εταιρείες έχουν ως ακολούθως:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ	Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
	2022	2021	2022	2021
	€	€	€	€
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
Υπόλοιπα με την Ελληνική Τράπεζα (Σημ. 26)	136.529	222.663	113.637	216.518

Kατά τη διάρκεια του έτους, δεν αναγνωρίστηκαν οποιαδήποτε έσοδα από τόκους στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας σε σχέση με τα πιο πάνω υπόλοιπα, καθότι το πιστωτικό επιτόκιο ήταν μηδενικό. Kατά τη διάρκεια του έτους αναγνωρίστηκαν στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος και της Εταιρείας έξοδα από τόκους ύψους €370 (2021: €152) που προέκυψαν από το αρνητικό επιτόκιο, όπως αναφέρεται στη Σημείωση 26.

34. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις

H Εταιρεία έχει δεσμευτεί, αν αυτό καταστεί αναγκαίο στο μέλλον, να παρέχει οικονομική στήριξη προς τη συνδεδεμένη εταιρεία Verendrya Ventures Limited που θα της επιτρέπει να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα, με βάση το ποσοστό συμμετοχής της. Ως εκ τούτου, έχει αναγνωριστεί σχετική πρόβλεψη ύψους €2.620.720 (2021: €2.594.747) και περιλαμβάνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος και της Εταιρείας, λόγω της τεκμαιρόμενης υποχρέωσης που έχει η Εταιρεία, απόρροια της δέσμευσης για οικονομική στήριξη προς τη συνδεδεμένη (Σημ.20). Παρόμοιες δεσμεύσεις, για παροχή οικονομικής στήριξης, έχουν δοθεί από την Εταιρεία σε αριθμό εξαρτημένων εταιρειών του Συγκροτήματος. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας αναμένει ότι η Εταιρεία και το Συγκρότημα δε θα υποστούν οποιαδήποτε επιπρόσθετη σημαντική οικονομική ζημιά από τις πιο πάνω δεσμεύσεις.

Κατά την ημερομηνία της έκθεσης αυτής, δεν υπήρχαν νομικές αγωγές εναντίον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος που να χρήζουν αναφοράς καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί απομακρυσμένη την πιθανότητα να προκύψει οποιαδήποτε οικονομική ζημιά από την τελική έκβαση των νομικών αγωγών που εκκρεμούν εναντίον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Επιπρόσθετα, οι αξιώσεις του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων για τη Μονάδα Αφαλάτωσης στη Λάρνακα που περιγράφονται στη Σημείωση 20, έχουν ληφθεί υπ' όψη στον καθορισμό της αποζημίωσης που διεκδικεί η συνδεδεμένη εταιρεία.

Τον Μάρτιο του 2020, η Εταιρεία πληροφορήθηκε για αξίωση που αμφισβητεί την κυριότητα τεμαχίου γης που βρίσκεται στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας, ιδιοκτησίας της εξαρτημένης εταιρείας Demetra Investments Public SRL (η "Αξίωση" και το "Τεμάχιο" αντίστοιχα). Η Αξίωση γίνεται από πρώην ιδιοκτήτες που αμφισβήτησαν τη διαδικασία με την οποία ιδιωτικοποιήθηκε το Τεμάχιο (μεταβίβαση ιδιοκτησίας από δημόσιο πρόσωπο σε ιδιώτη) πριν από την απόκτησή του από την εξαρτημένη εταιρεία. Η Αξίωση δεν περιλαμβάνει καμία απαίτηση για αποζημίωση ή άλλη χρηματική αξίωση. Η διαδικασία είναι σε αρχικό στάδιο και ως εκ τούτου οι νομικοί σύμβουλοι της Εταιρείας δεν είναι σε θέση, στο παρόν στάδιο, να εκτιμήσουν τις προοπτικές και πιθανότητες επιτυχίας. Η λογιστική αξία του τεμαχίου ανέρχεται σε €2.840.000 (2021: €3.190.000) και περιλαμβάνεται στα αποθέματα (Σημ. 21).

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

34. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις (συνέχεια)

Στις 31 Δεκεμβρίου 2022, υπάρχει εγγύηση από την Εταιρεία για το ποσό των €9.600.438 (2021: €10.985.694) που αφορά τα τραπεζικά δάνεια των συνδεδεμένων εταιρειών της Verendrya Ventures Limited (Σημ. 20), M.N. Larnaca Desalination Co. Ltd και M.N. Limassol Water Co. Ltd. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας αναμένει ότι η Εταιρεία και το Συγκρότημα δε θα υποστούν οποιαδήποτε σημαντική οικονομική ζημιά από την πιο πάνω εγγύηση.

Κατά την ημερομηνία της έκθεσης αυτής, δεν υπήρχαν άλλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις εναντίον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος.

35. Ανειλημμένες υποχρεώσεις

Οι ανειλημμένες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος έχουν ως ακολούθως:

	ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ
	2022	2021
	€	€
Εντός ενός έτους	201.729	249.005
Μεταξύ δύο και πέντε ετών	-	23.083
	201.729	272.088

Οι πιο πάνω ανειλημμένες υποχρεώσεις του Συγκροτήματος αφορούν υποχρεώσεις σε σχέση με το συμβόλαιο που σύναψε η εξαρτημένη εταιρεία Demetra Realty Developments με αρχιτεκτονικό γραφείο. Τον Νοέμβριο του 2022, η Εταιρεία ενημερώθηκε από το πιο πάνω αρχιτεκτονικό γραφείο για την απόφασή τους να τερματίσουν τις εργασίες τους στη Ρουμανία και την επιθυμία τους για τερματισμό του εν λόγω συμβολαίου. Ως εκ τούτου, ανάλογα με την εξέλιξη του πιο πάνω θέματος, οι πιο πάνω ανειλημμένες υποχρεώσεις τίθενται εν αμφιβόλω.

36. Λειτουργικό Περιβάλλον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος στην Κύπρο

Η γεωπολιτική κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη κορυφώθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 με την έναρξη της στρατιωτικής διένεξης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Κατά την ημερομηνία έγκρισης αυτών των οικονομικών καταστάσεων η στρατιωτική δραστηριότητα μαίνεται με αμείωτη ένταση. Πέραν της επίδρασης των γεγονότων σε οντότητες που έχουν δραστηριότητες στη Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία ή που έχουν επιχειρηματικές σχέσεις με εταιρείες σε αυτές τις χώρες, ο πόλεμος επηρεάζει όλο και περισσότερο τις οικονομίες και τις χρηματοοικονομικές αγορές παγκοσμίως επιδεινώνοντας τις συνεχιζόμενες οικονομικές προκλήσεις.

Τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και διάφορες άλλες χώρες επέβαλαν μια σειρά περιοριστικών μέτρων (κυρώσεων) κατά της Ρωσικής και Λευκορωσικής κυβέρνησης, διαφόρων εταιρειών και συγκεκριμένων ατόμων. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν περιλαμβάνουν πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευση διάθεσης κεφαλαίων στα συγκεκριμένα άτομα και οντότητες. Επιπρόσθετα, ταξιδιωτικοί περιορισμοί στα άτομα στα οποία επιβλήθηκαν οι κυρώσεις εμποδίζουν την είσοδο ή διέλευσή τους στις σχετικές περιοχές. H Κυπριακή Δημοκρατία έχει εφαρμόσει τα περιοριστικά μέτρα των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ρωσία με τη σειρά της, έχει επιβάλει κυρώσεις και αντίποινα μειώνοντας την προμήθεια φυσικού αερίου προς τις χώρες της Ευρώπης, ενώ η επιδείνωση της διένεξης μπορεί να οδηγήσει σε περεταίρω κυρώσεις εκατέρωθεν.

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σημαντικά από το τρίτο τρίμηνο του 2021 και μετέπειτα, συνεπεία των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες που οδήγησαν σε διαδοχικές αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων καθώς και σε ελλείψεις σε εμπορεύματα και βιομηχανικά αγαθά. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στη ζώνη του Ευρώ αυξήθηκε κατά 8,5% τον Φεβρουάριο του 2023 σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2022 και κατά 5,3% τον Μάρτιο του 2023 σε σχέση με τον Μάρτιο του 2022. Στην Κύπρο, ο ίδιος δείκτης αυξήθηκε κατά 6,7% τον Φεβρουάριο του 2023. Η μεγαλύτερη αύξηση συγκριτικά με τον Φεβρουάριο του 2022 παρατηρήθηκε στην κατηγορία Στέγαση, Ύδρευση, Ηλεκτρισμός και Υγραέριο με ποσοστό 18,8%, ενώ η κατηγορία Τρόφιμα και μη Αλκοολούχα Ποτά κατέγραψε αύξηση 9,5%. Σε μια προσπάθεια συγκράτησης της υπέρμετρης αύξησης του πληθωρισμού, οι κυριότερες κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προχώρησαν μετά από αρκετά χρόνια σε διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

36. Λειτουργικό Περιβάλλον της Εταιρείας και του Συγκροτήματος στην Κύπρο (συνέχεια)

Παρά τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, η οικονομική δραστηριότητα παρέμεινε ανθεκτική μέχρι στιγμής, με τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας για το 2022 να εκτιμάται στο 5,6% σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Στατιστική Υπηρεσία. Ο πραγματικός ρυθμός ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας για το 2023 αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 1,6%, αρκετά πιο πάνω από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης, και στο 2,1% το 2024, σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όσον αφορά τον πληθωρισμό στην Κύπρο, προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει στο 4% το 2023 και στο 2,5% το 2024, σε σχέση με 8,1% που ήταν το 2022.

Οι επιπτώσεις στην Εταιρεία και στο Συγκρότημα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη φύση και τη διάρκεια των αβέβαιων και μη προβλέψιμων γεγονότων, όπως είναι η περεταίρω στρατιωτική δράση, οι επιπρόσθετες κυρώσεις και η αντίδραση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών αγορών στις συνεχείς εξελίξεις.

Οι οικονομικές επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και στις συνολικές επιχειρηματικές δραστηριότητες δεν μπορούν να εκτιμηθούν με εύλογη βεβαιότητα σε αυτό το στάδιο λόγω του ρυθμού επέκτασης της διαμάχης και του υψηλού επιπέδου αβεβαιότητας.

Η Εταιρεία και το Συγκρότημα έχουν περιορισμένη άμεση έκθεση στη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία και ως εκ τούτου δεν αναμένουν σημαντική επίπτωση από την άμεση έκθεση σε αυτές τις χώρες. Παρόλα αυτά, η διαμάχη θα συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τον τουρισμό και τον τομέα παροχής υπηρεσιών στην Κύπρο, τομείς στους οποίους η Εταιρεία και το Συγκρότημα συμμετέχουν έμμεσα. Επιπρόσθετα, οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας, οι διακυμάνσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, η ανησυχία στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, η αύξηση στα επιτόκια, οι διαταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις ενδέχεται να επηρεάσουν έμμεσα τις δραστηριότητες της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Οι έμμεσες συνέπειες θα εξαρτηθούν από την έκταση και τη διάρκεια της κρίσης οι οποίες παραμένουν άγνωστες.

Η πανδημία COVID-19 που οδήγησε σε παγκόσμια ύφεση το 2020, βρίσκεται στο παρόν στάδιο σε σχετική ύφεση, τουλάχιστον όσον αφορά την Ευρώπη. Παρά ταύτα δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις για την εξέλιξή της.

Οι επιπτώσεις του πολέμου απεικονίζoνται στην αναγνώριση και επιμέτρηση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στις οικονομικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Η Διεύθυνση της Εταιρείας / του Συγκροτήματος έχει αξιολογήσει:

• (1) εάν τυχόν προβλέψεις απομείωσης κρίνονται απαραίτητες για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και τα μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα και προβλεπόμενη οικονομική κατάσταση κατά το τέλος της περιόδου αναφοράς.
• (2) εάν η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των αποθεμάτων ακινήτων της Εταιρείας και του Συγκροτήματος υπερβαίνει το κόστος.
• (3) την ικανότητα της Εταιρείας / του Συγκροτήματος να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα.

Οι οικονομικές επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και στις συνολικές επιχειρηματικές δραστηριότητες λόγω της στρατιωτικής διένεξης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, δεν μπορούν να εκτιμηθούν με εύλογη βεβαιότητα σε αυτό το στάδιο λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί ως προς τη διάρκεια και την εξέλιξη του πολέμου. Οι τρέχουσες προσδοκίες και εκτιμήσεις της Διεύθυνσης μπορεί να διαφέρουν από τα πραγματικά αποτελέσματα.

Η Διεύθυνση έχει εξετάσει τις ιδιαίτερες συνθήκες και τους κινδύνους στους οποίους εκτίθεται η Εταιρεία και το Συγκρότημα και έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, στο παρόν στάδιο, δεν υπάρχει σημαντική επίδραση στην κερδοφορία της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Η Διεύθυνση θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση και θα εκτιμήσει την ανάγκη για λήψη οποιονδήποτε επιπλέον μέτρων σε περίπτωση που η κρίση παραταθεί.

Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Συγκροτήματος για τη χρήση που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2022

37. Ταμείο προνοίας

H Εταιρεία διαθέτει Ταμείο Προνοίας Υπαλλήλων καθορισμένης συνεισφοράς στο οποίο συμμετέχουν οι υπάλληλοί της που εργοδοτήθηκαν πριν τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Η συνεισφορά των υπαλλήλων στο Ταμείο κυμαίνεται από 5% μέχρι 10% και η συνεισφορά του εργοδότη είναι 10%. Το Ταμείο αυτό λειτουργεί αυτόνομα και ετοιμάζει ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις. Η συνολική συνεισφορά της Εταιρείας στο Ταμείο κατά το 2022 ανήλθε σε €18.397 (2021: €20.100). Οι άλλες εταιρείες του Συγκροτήματος δεν εργοδοτούν υπαλλήλους.

38. Μέρισμα

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας δεν εισηγείται την πληρωμή μερίσματος (2021: €μηδέν).

39. Γεγονότα μεταγενέστερα του ισολογισμού

Η απότομη και ταχύτατη αύξηση των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες της Αμερικής και της Ευρώπης, που σχετίζονται κυρίως με την παράταση του πληθωριστικού κύματος, φαίνεται να έχουν επηρεάσει δυσμενώς τα επιχειρηματικά μοντέλα κάποιων τραπεζικών ιδρυμάτων, κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ελβετία, που διέθεταν ένα ασύμμετρα ασύμβατο προφίλ κινδύνου. Μετά από αποτελεσματικές και άμεσες παρεμβάσεις από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές, οι κίνδυνοι φαίνεται να έχουν περιοριστεί και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα να έχει διασφαλιστεί.

Ανάλογα με την εξέλιξη του Ρωσοουκρανικού πολέμου, ενδέχεται να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στα αποτελέσματα της Εταιρείας και του Συγκροτήματος. Ο ακριβής αντίκτυπος στις δραστηριότητες της Εταιρείας και του Συγκροτήματος το 2023 και μετέπειτα δεν μπορεί να προβλεφθεί.

Πέραν των πιο πάνω, δεν υπήρξαν άλλα σημαντικά γεγονότα μεταγενέστερα της ημερομηνίας της κατάστασης χρηματοοικονομικής θέσης που να έχουν σχέση με την κατανόηση των οικονομικών καταστάσεων.

Κατάσταση επενδύσεων με αξία πέραν του 5% του Ενεργητικού του Συγκροτήματος και οι 10 μεγαλύτερες επενδύσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2022

	Εκδότης / Στοιχείο Ενεργητικού	Κλάδος	Αγορά	Κατηγορία Τίτλου	Αριθμός Τίτλων	Κόστος Αγοράς	Λογιστική Αξία	Ολική Λογιστική Αξία	Ποσοστό Ολικού Ενεργητικού	Μερίσματα, ενοίκια και τόκοι εισπρακτέοι	Ποσοστό συμμετοχής στο κεφάλαιο του εκδότη	Καθαρά κέρδη / (ζημιές) εκδότη για το έτος	Καθαρά περιουσιακά στοιχεία εκδότη που αντιστοιχούν στην επένδυση
						€	€	€	%	€	%	€'000	€'000
1.	Hellenic Bank Public Company Ltd	Χρηματοοικονομικά	Κύρια Αγορά	Μετοχές	88.064.705	94.054.302	211.460.287				21,33	24.185	239.002
		Εταιρικά Χρεόγραφα	Αγορά Ομολόγων	Μετατρέψιμα αξιόγραφα-HBCS1	23.441	23.441	19.222	211.479.509	73,54		1,47
2.	Επενδύσεις στον τομέα Ανάπτυξης και Διαχείρισης Ακινήτων	Ανάπτυξη και Διαχείριση Ακινήτων
	-Στην Κύπρο		Δ/Ε	Άλλες επενδύσεις	Δ/Ε	51.630.662	30.333.295			973.691
	-Στη Ρουμανία		Δ/Ε	Άλλες επενδύσεις	Δ/Ε	31.061.217	10.707.700
	-Στη Βουλγαρία		Δ/Ε	Άλλες επενδύσεις	Δ/Ε	7.048.029	2.206.944	43.247.939	15,04
3.	Logicom Public Ltd (Σημ. 1)	Τεχνολογία	Κύρια Αγορά	Μετοχές	7.615.937	7.399.002	14.394.121	14.394.121	5,01	609.275	10,28	24.777	20.707
4.	Επενδύσεις σε άλλα έργα	Άλλα έργα	Δ/Ε	Άλλες επενδύσεις	Δ/Ε	9.000.610	11.994.685	11.994.685	4,17	207.243
5.	Lordos Hotels (Holdings) Public Ltd (Σημ. 1)	Καταναλωτικά προϊόντα	Εναλλακτική Αγορά	Μετοχές	5.604.748	3.257.256	4.119.490	4.119.490	1,43	140.119	16,01	1.474	11.789
6.	NETinfo Plc (Σημ. 1)	Τεχνολογία	Εναλλακτική Αγορά	Μετοχές	734.895	661.720	867.176	867.176	0,30		5,73	(801)	226
7.	Τραπεζικές καταθέσεις και μετρητά	Δ/Ε	Δ/Ε	Δ/Ε	Δ/Ε	769.303	769.303	769.303	0,27
8.	Ermes Department Stores Plc (Σημ. 2)	Καταναλωτικά προϊόντα	Αγορά Επιτήρησης	Μετοχές	2.000.000	1.214.842	59.000	59.000	0,02		1,14	(309)	65
9.	Bank of Cyprus Holdings Plc	Χρηματοοικονομικά	Κύρια Αγορά	Μετοχές	1.959	1.108.142	3.330	3.330	0,00		0,00	73.972	8
10	CLR Investment Fund Public Ltd (Σημ. 1)	Χρηματοοικονομικά	Εναλλακτική Αγορά	Μετοχές	232.165	11.643	580	580	0,00		0,08	(562)	2
	ΟΛΙΚΟ					207.240.169	286.935.133	286.935.133	99,78

Σύνολο ολικού ενεργητικού: €287.560.875

Καθαρή εσωτερική αξία ανά μετοχή στις 31 Δεκεμβρίου 2022: €1,3854 (Σημ. 3)

Η πλήρως κατανεμημένη εσωτερική αξία δεν εφαρμόζεται.

Η λογιστική αξία των εισηγμένων επενδύσεων υπολογίστηκε με βάση την τιμή πλειοδότησης (bid price) στις 31 Δεκεμβρίου 2022, εκτός από την επένδυση στην Ελληνική Τράπεζα η οποία αποτιμάται σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης.

Σημ. 1: Τα καθαρά κέρδη / (οι καθαρές ζημιές) του εκδότη και τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία του εκδότη που αντιστοιχούν στην επένδυση αφορούν το 2021 καθώς δεν υπήρχαν ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις του εκδότη για το 2022.

Σημ. 2: Οι καθαρές ζημιές του εκδότη και τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία του εκδότη που αντιστοιχούν στην επένδυση αφορούν το 2020 καθώς δεν υπήρχαν ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις του εκδότη για το 2021 και το 2022.

Σημ. 3: Η καθαρή εσωτερική αξία ανά μετοχή υπολογίζεται διαιρώντας το σύνολο των καθαρών περιουσιακών στοιχείων (31 Δεκεμβρίου 2022: €277.087.650) με τον αριθμό των εκδομένων μετοχών (200.000.000 μετοχές).